SlideShare a Scribd company logo
Kurs DSAT
Tec 45
Wykład 2
Menu kursu
Knowledge
Development
2
-
2
Myśleć jak nurek techniczny
 Samowystarczalność
 Sprzęt
 Myślenie od końca
 Zasady przeżycia na
nurkowaniu technicznym
Knowledge
Development
2
-
3
Samowystarczalność
 Jakie założenie przyjmują nurkowie techniczni,
kiedy planują nurkowanie?
 Nauczyłeś się już, że nurkując musisz być
samowystarczalny – kolega z zespołu staje się
twoim system zapasowym tylko wtedy, gdy
wszystkie inne elementy zapasowe zawiodą.
 Nurek techniczny planuje nurkowanie, zakładając
że być może będzie musiał ukończyć je
samodzielnie, po oddzieleniu się od reszty
zespołu.
 Taki sposób myślenia prowadzi do zaplanowania
nurkowania, podczas którego jesteś
samowystarczalny.
Knowledge
Development
2
-
4
Samowystarczalność
 Jakie założenie przyjmują nurkowie techniczni, kiedy
planują nurkowanie?
 Nauczyłeś się już, że nurkując musisz być
samowystarczalny – kolega z zespołu staje się twoim
system zapasowym tylko wtedy, gdy wszystkie inne
elementy zapasowe zawiodą.
 Nurek techniczny planuje nurkowanie, zakładając że być
może będzie musiał ukończyć je samodzielnie, po
oddzieleniu się od reszty zespołu.
 Samowystarczalność pomaga minimalizować ryzyko,
ponieważ jesteś lepiej przygotowany do radzenia sobie
z problemami bez niczyjej pomocy, jeżeli zajdzie taka
potrzeba.
 Choć samowystarczalni, nurkowie techniczni działają
w zwartych zespołach, aby utrzymać wsparcie
„zapasowego mózgu”.
Knowledge
Development
2
-
5
 Co to jest nurkowanie typu „zaufaj mi” i dlaczego
nurkowie techniczni unikają takich nurkowań?
 Nurkowanie typu „zaufaj mi” to nurkowanie, na którym
jeden nurek polega na drugim w celu bezpiecznego
ukończenia nurkowania.
 Nurkowie techniczni unikają takich nurkowań, ponieważ
na nurkowaniu typu „zaufaj mi” korzystasz jedynie
z „zapasowego mózgu”.
 Oddzielenie się od nurka prowadzącego może
uniemożliwić bezpieczne ukończenie nurkowania.
 Podążanie za bardziej doświadczonym nurkiem
niekoniecznie jest nurkowaniem typu „zaufaj mi”, o ile
w dowolnym momencie nurkowania możesz przerwać
i ukończyć je bez niczyjej pomocy.
Samowystarczalność
Knowledge
Development
2
-
6
 Co to jest nurkowanie typu „zaufaj mi” i dlaczego
nurkowie techniczni unikają takich nurkowań?
 Nurkowania typu „zaufaj mi” zazwyczaj mają miejsce
wtedy, gdy nurkowie próbują wykonać nurkowanie
znacznie wykraczające poza ich poziom
doświadczenia i wyszkolenia.
 Spytaj samego siebie, czy w sytuacji awaryjnej byłbyś
w stanie samodzielnie ukończyć nurkowanie lub
w rozsądny sposób pomóc koledze z zespołu
w dowolnym momencie nurkowania.
Samowystarczalność
Knowledge
Development
2
-
7
Sprzęt
 Co nurkowie techniczni robią ze zbytecznym sprzętem
w sytuacji awaryjnej?
 Sprzęt można zrzucić.
 Nurkowie techniczni dużo inwestują w swój sprzęt i jego
utrzymanie.
 Jednakże, uważają również, że sprzętu można się pozbyć.
Wszystko, co jest zbyteczne w poradzeniu sobie z sytuacją
awaryjną i ukończeniu nurkowania, zostaje natychmiast
zrzucone.
 Nurkowie techniczni nie przywiązują się do swojego sprzętu.
Nie chodzą na skróty ze względu na koszty.
 Jeżeli jakiś element się nie sprawdza, należy go wymienić,
niezależnie od tego jaki jest nowy czy kosztowny. Nic
w nurkowaniu nie jest na tyle wartościowe, aby ryzykować
poważne obrażenia czy śmierć.
Knowledge
Development
2
-
8
Myślenie od końca
 W jaki sposób „myślisz od końca”, aby wspomóc
planowanie na wypadek ewentualnych sytuacji
awaryjnych?
 Na kursie Tec 40 nauczyłeś się „myśleć od końca”,
aby przewidywać problemy podczas planowania
nurkowania.
 Planowanie nurkowania i przygotowanie się na
sytuacje awaryjne to proces mentalny oparty na
przewidywaniu potrzeb misji i przygotowywaniu się
na możliwe problemy.
Knowledge
Development
2
-
9
Myślenie od końca
 W jaki sposób „myślisz od końca”, aby wspomóc
planowanie na wypadek ewentualnych sytuacji
awaryjnych?
 Dobrą strategią planowania na wypadek sytuacji
awaryjnych jest uwzględnienie „myślenia od końca”.
 Wyobraź sobie, że jesteś w najdalszym etapie swojego
nurkowania.
 Wyobraź sobie realistyczne problemy, które mogą
przeszkodzić ci w bezpiecznym powrocie do
powierzchni.
 Dla każdego z nich pomyśl o tym, czego byś
potrzebował, aby przeżyć to nurkowanie samodzielnie.
 Upewnij się, że masz to, czego potrzebujesz.
Knowledge
Development
2
-
10
Myślenie od końca
 W jaki sposób „myślisz od końca”, aby wspomóc
planowanie na wypadek ewentualnych sytuacji
awaryjnych?
 Dobrą strategią planowania na wypadek sytuacji
awaryjnych jest uwzględnienie „myślenia od końca”.
 Uwaga: nie stwarzaj problemu poprzez wzięcie
niepotrzebnego sprzętu lub wdrożenie procedury,
próbując w ten sposób rozwiązać nierealistyczny
problem.
 Rozpracowuj jeden problem naraz i wystrzegaj się
„paraliżu wynikającego z nadmiernej analizy”.
Przemyśl dany problem, a następnie przejdź dalej.
Knowledge
Development
2
-
11
Zasady przeżycia na nurkowaniu
technicznym
 Jakich jest sześć zasad przeżycia na nurkowaniu
technicznym?
 Nauczyłeś się tych zasad na kursie Tec 40.
 Zawsze się do nich odnoś podczas planowania,
wykonywania i oceniania swoich nurkowań
technicznych.
 Nigdy specjalnie nie łam tych zasad.
 Jeżeli masz pytanie dotyczące tego, co ty lub kolega
z zespołu powinniście zrobić lub czego nie powinniście
robić, czego użyć, a czego nie używać na nurkowaniu
technicznym, te zasady pomogą ci znaleźć odpowiedź.
Knowledge
Development
2
-
12
Zasady przeżycia na nurkowaniu
technicznym
 Jakich jest sześć zasad przeżycia na nurkowaniu
technicznym?
 Zasada dotycząca rezerwy gazu – powinieneś mieć
wystarczającą ilość gazu, aby móc poradzić sobie
w możliwych do przewidzenia sytuacjach awaryjnych
i nadal być w stanie wykonać całą dekompresję
(zazwyczaj „reguła trzecich”).
 Zasada dotycząca samowystarczalności –
w każdym momencie nurkowania powinieneś
być w stanie dokończyć je samodzielnie.
 Zasada dotycząca głębokości – twój plan nurkowania
powinien brać pod uwagę narkozę, dekompresję,
toksyczność tlenową oraz potrzebny zapas gazu
w oparciu o planowaną głębokość i/lub maksymalną
głębokość awaryjną, której nie możesz przekroczyć.
Knowledge
Development
2
-
13
Zasady przeżycia na nurkowaniu
technicznym
 Jakich jest sześć zasad przeżycia na nurkowaniu
technicznym?
 Zasada dotycząca prostoty – zaplanowane
nurkowanie powinno być jak najbardziej uproszczone,
a złożoności należy wyeliminować.
 Zasada dotycząca procedur i dyscypliny –
przestrzegasz reguł i postępujesz zgodnie
z procedurami bez wyjątku i na każdym nurkowaniu,
niezależnie od tego jak znane jest ci to nurkowanie
i ile masz doświadczenia.
Knowledge
Development
2
-
14
Planowanie gazów
 Wydłużone nurkowania bezdekompresyjne
ze zmianą gazów
 Przystanki bezpieczeństwa w trakcie
przystanków dekompresyjnych
 Runtime
 Uzgadnianie gazów
Knowledge
Development
2
-
15
Wydłużone nurkowania
bezdekompresyjne ze zmianą gazów
 Jakie są procedury depozytowania butli i zmiany
gazów podczas wykonywania wydłużonych
nurkowań bezdekompresyjnych ze zmianą gazów?
 Wydłużone nurkowanie bezdekompresyjne ze zmianą
gazów to nurkowanie, podczas którego zyskujesz
więcej czasu dennego poprzez wynurzenie się na
mniejszą głębokość i przełączenie się na EANx
o większej zawartości tlenu.
 Daje to dłuższy czas bezdekompresyjny, który w pełni
wykorzystuje zwiększony zapas gazu poprzez
wielopoziomowy profil oraz zmianę gazu.
 Zwiększenie czasu bezdekompresyjnego jest znaczne;
nawet używając kilku butli zazwyczaj nie zbliżasz się do
limitów bezdekompresyjnych.
Knowledge
Development
2
-
16
Wydłużone nurkowania
bezdekompresyjne ze zmianą gazów
 Jakie są procedury depozytowania butli i zmiany gazów
podczas wykonywania wydłużonych nurkowań
bezdekompresyjnych ze zmianą gazów?
 Wydłużone nurkowanie bezdekompresyjne ze zmianą gazów to
nurkowanie, podczas którego zyskujesz więcej czasu dennego
poprzez wynurzenie się na mniejszą głębokość i przełączenie
się na EANx o większej zawartości tlenu.
 Choć jest to nurkowanie bezdekompresyjne, wciąż jest
uważane za techniczne ze względu na wymagany sprzęt
i procedury, które obejmują oddychanie więcej niż jednym
gazem, zmianę gazów według NO TOX, itp.
 W przypadku wydłużonych nurkowań bezdekompresyjnych
ze zmianą gazów, podczas których pierwszy poziom jest
płytszy niż 40 m dobrze sprawdzają się pojedyncze butle
z gazem głównym.
Knowledge
Development
2
-
17
Wydłużone nurkowania
bezdekompresyjne ze zmianą gazów
 Jakie są procedury depozytowania butli i zmiany
gazów podczas wykonywania wydłużonych
nurkowań bezdekompresyjnych ze zmianą gazów?
 Wydłużone nurkowanie bezdekompresyjne ze zmianą
gazów to nurkowanie, podczas którego zyskujesz
więcej czasu dennego poprzez wynurzenie się na
mniejszą głębokość i przełączenie się na EANx
o większej zawartości tlenu.
 Możliwe, choć nieczęste, jest wykonywanie
wydłużonych nurkowań bezdekompresyjnych ze
zmianą gazów z więcej niż dwoma mieszaninami.
Knowledge
Development
2
-
18
Wydłużone nurkowania
bezdekompresyjne ze zmianą gazów
 Jakie są procedury depozytowania butli i zmiany
gazów podczas wykonywania wydłużonych
nurkowań bezdekompresyjnych ze zmianą gazów?
 Procedura
 Najczęstszą praktyką jest zaplanowanie nurkowania
za pomocą oprogramowania dekompresyjnego
i wykonanie go z komputerem wielogazowym.
 Wybierz gaz główny w oparciu o głębokość denną,
a gaz bogatszy w tlen do stage’a w oparciu o drugi
poziom głębokości – płycej niż jego głębokość
maksymalna (1,4).
 Zacznij nurkowanie od największej głębokości. Kiedy
osiągniesz konkretny punkt (zazwyczaj czas lub
ciśnienie), wynurz się na drugi poziom i przełącz się na
stage’a według procedury NO TOX.
Knowledge
Development
2
-
19
Wydłużone nurkowania
bezdekompresyjne ze zmianą gazów
 Jakie są procedury depozytowania butli i zmiany
gazów podczas wykonywania wydłużonych
nurkowań bezdekompresyjnych ze zmianą gazów?
 Procedura
 Oddychasz ze stage’a i pozostajesz na głębokości
drugiego poziomu lub płytszej przez resztę nurkowania.
 Możesz mieć stage’a ze sobą przez całe nurkowanie,
jeżeli nie masz innego wyjścia, ale jeśli jest to możliwe,
lepiej zostawić (depozytować) go na drugim poziomie
głębokości, schodząc w dół i zabrać go, wracając.
 Jeżeli musisz mieć stage’a ze sobą, oprócz wymaganych
oznaczeń, dobrym zabezpieczeniem będzie także
blokada na ustnik automatu.
Knowledge
Development
2
-
20
Wydłużone nurkowania
bezdekompresyjne ze zmianą gazów
 Jakie są procedury depozytowania butli i zmiany
gazów podczas wykonywania wydłużonych
nurkowań bezdekompresyjnych ze zmianą gazów?
 Procedura
 Zaplanuj właściwą rezerwę gazu w obydwu butlach.
 Ponieważ pozostajesz w obrębie limitów
bezdekompresyjnych, 35 bar rezerwy zazwyczaj
wystarcza.
Knowledge
Development
2
-
21
 Co zrobisz, jeżeli nie będziesz mógł przełączyć się
na płytszą mieszaninę gazową lub jeżeli będziesz
musiał przełączyć się z powrotem na głębszą
mieszaninę podczas wykonywania wydłużonego
nurkowania bezdekompresyjnego ze zmianą gazów?
 Jeżeli z jakiegoś powodu nie możesz wykonać
zmiany gazu, kończysz nurkowanie zgodnie z limitami
bezdekompresyjnymi/tlenowymi dla gazu głównego.
Wydłużone nurkowania
bezdekompresyjne ze zmianą gazów
Knowledge
Development
2
-
22
 Co zrobisz, jeżeli nie będziesz mógł przełączyć się
na płytszą mieszaninę gazową lub jeżeli będziesz
musiał przełączyć się z powrotem na głębszą
mieszaninę podczas wykonywania wydłużonego
nurkowania bezdekompresyjnego ze zmianą gazów?
 Jeżeli z jakiegoś powodu masz problem z płytszą
mieszaniną, oczywiście musisz przełączyć się na
główny (głębszy) gaz.
 Jest to proste z komputerem wielogazowym –
przełączasz komputer na gaz denny i kończysz/
skracasz nurkowanie, pozostając w obrębie limitów
bezdekompresyjnych.
Wydłużone nurkowania
bezdekompresyjne ze zmianą gazów
Knowledge
Development
2
-
23
 Co zrobisz, jeżeli nie będziesz mógł przełączyć się
na płytszą mieszaninę gazową lub jeżeli będziesz
musiał przełączyć się z powrotem na głębszą
mieszaninę podczas wykonywania wydłużonego
nurkowania bezdekompresyjnego ze zmianą gazów?
 Jeżeli z jakiegoś powodu masz problem z płytszą
mieszaniną, oczywiście musisz przełączyć się na
główny (głębszy) gaz.
 Jeżeli korzystasz z tabeli, możesz być poza limitami
bezdekompresyjnymi dla największej głębokości dla
gazu głównego, ale wciąż jesteś w sytuacji
bezdekompresyjnej. Bezzwłocznie rozpocznij
wynurzanie, wykonaj przystanek bezpieczeństwa
i zakończ nurkowanie.
Wydłużone nurkowania
bezdekompresyjne ze zmianą gazów
Knowledge
Development
2
-
24
 Jak planujesz i wykonujesz wydłużone nurkowanie
bezdekompresyjne ze zmianą gazów
z wykorzystaniem oprogramowania dekompresyjnego?
 Oprogramowanie dekompresyjne pozwala na tworzenie tabel do
planowania wydłużonych nurkowań bezdekompresyjnych ze zmianą
gazów.
 Najpowszechniej używane do planowania nurkowań
z komputerem wielogazowym.
 Wprowadź swoją pierwszą głębokość, EANx oraz pożądany czas
w obrębie limitów bezdekompresyjnych.
 Wprowadź swój drugi poziom głębokości, drugi EANx i znajdź
swój limit bezdekompresyjny.
 Możesz być ograniczony przez limit tlenowy, a nie przez czas
bezdekompresyjny.
 Jeżeli masz wątpliwości, zakładaj i planuj dla głębszego drugiego
poziomu, a nie dla płytszego.
Wydłużone nurkowania
bezdekompresyjne ze zmianą gazów
Knowledge
Development
2
-
25
 Jak planujesz i wykonujesz wydłużone nurkowanie
bezdekompresyjne ze zmianą gazów
z wykorzystaniem oprogramowania
dekompresyjnego?
 Oprogramowanie dekompresyjne pozwala na
tworzenie tabel do planowania wydłużonych
nurkowań bezdekompresyjnych ze zmianą gazów.
 Niech oprogramowanie generuje tabele w oparciu
o różne warianty największej głębokości/czasu.
Wykorzystaj je do zaplanowania nurkowania.
 Jeżeli wykonujesz nurkowanie z tabelami, miej ze sobą
zapasowe tabele oparte o wykonywanie całego
nurkowania z użyciem głównego gazu, na wypadek
gdybyś nie mógł zmienić gazu.
Wydłużone nurkowania
bezdekompresyjne ze zmianą gazów
Knowledge
Development
2
-
26
 Jak planujesz i wykonujesz wydłużone nurkowanie
bezdekompresyjne ze zmianą gazów
z wykorzystaniem oprogramowania
dekompresyjnego?
 Wielogazowe komputery nurkowe upraszczają
wydłużone nurkowania bezdekompresyjne ze zmianą
gazów.
 Wybierz mieszaniny dla poziomów głębokości
i wprowadź je do komputera.
 Zacznij od największej głębokości i najgłębszej
mieszaniny. Przestawiasz gaz na komputerze po
wynurzeniu się na kolejny poziom głębokości
i przełączasz się na EANx o większej zawartości
tlenu według procedury NO TOX.
Wydłużone nurkowania
bezdekompresyjne ze zmianą gazów
Knowledge
Development
2
-
27
 Jak planujesz i wykonujesz wydłużone nurkowanie
bezdekompresyjne ze zmianą gazów
z wykorzystaniem oprogramowania dekompresyjnego?
 Wielogazowe komputery nurkowe upraszczają
wydłużone nurkowania bezdekompresyjne ze zmianą
gazów.
 Jeżeli z jakiegoś powodu z powrotem przełączysz się na
główny gaz, przestaw komputer, a on automatycznie poda
ci nowe limity bezdekompresyjne.
 Choć komputer wielogazowy dokonuje obliczeń
automatycznie, nadal będziesz używać oprogramowania
dekompresyjnego do zaplanowania wymaganego zapasu
gazów.
 Miej ze sobą dwa komputery wielogazowe lub zapasowe
tabele/ czasomierz/ głębokościomierz.
Wydłużone nurkowania
bezdekompresyjne ze zmianą gazów
Knowledge
Development
2
-
28
 W jaki sposób możesz zwiększyć konserwatyzm
wydłużonego nurkowania bezdekompresyjnego ze zmianą
gazów?
 Zwiększanie konserwatyzmu wydłużonych nurkowań
bezdekompresyjnych ze zmianą gazów:
 Najprostszy sposób – pozostawaj z zapasem w obrębie
limitów bezdekompresyjnych; wynurz się i zmień gaz sporo
przed osiągnięciem limitów głębszego poziomu.
 Planuj nurkowania/ustawiaj komputer w oparciu o mieszaniny
EANx z nieco mniejszą zawartością tlenu niż w rzeczywistości.
 Pamiętaj, aby nie przekraczać maksymalnej głębokości
dla danej mieszaniny.
 Musisz kontrolować ekspozycję tlenową manualnie lub za
pomocą oprogramowania dekompresyjnego, ponieważ komputer
nurkowy nie wie jakim gazem oddychasz w rzeczywistości.
 Ustaw komputer na bardziej konserwatywny tryb
(jeżeli twój model ma taką opcję).
Wydłużone nurkowania
bezdekompresyjne ze zmianą gazów
Knowledge
Development
2
-
29
Przystanki bezpieczeństwa w trakcie
przystanków dekompresyjnych
 Jak wykonuje się przystanek bezpieczeństwa
w trakcie przystanku dekompresyjnego?
 Przystanek bezpieczeństwa w nurkowaniu
rekreacyjnym to 3-5-minutowy przystanek na
głębokości 5 metrów, nie wymagany przez tabele
czy komputer, wykonywany dla zwiększenia
konserwatyzmu.
 Nurkowie techniczni wykonują przystanki
bezpieczeństwa poprzez wydłużenie ostatniego
przystanku dekompresyjnego o 5 minut.
Knowledge
Development
2
-
30
Przystanki bezpieczeństwa w trakcie
przystanków dekompresyjnych
 Jak wykonuje się przystanek bezpieczeństwa
w trakcie przystanku dekompresyjnego?
 Po wynurzeniu się z wyjątkowo forsownego
nurkowania lub długiego nurkowania
dekompresyjnego, wykonaj „przystanek
bezpieczeństwa” na powierzchni, odpoczywając
w wodzie przez 5-15 minut, zanim podejmiesz
kolejny wysiłek (wejście na łódź lub wyjście na brzeg
w ciężkim sprzęcie, itp.).
 Możesz nadal oddychać nitroksem (EANx) lub tlenem.
Choć jesteś na powierzchni, oddychanie mieszaniną
EANx50 lub o wyższej zawartości tlenu sprawia, że
zegar CNS nadal wzrasta, a ty gromadzisz jednostki
OTU.
Knowledge
Development
2
-
31
Runtime
 Czym jest „runtime”, jak się go określa i używa?
 Runtime to nieprzerwany plan czasowy, którego
przestrzegasz od początku do końca nurkowania,
kiedy wykonujesz je z tabelami.
 Uwzględnia zanurzenie, wynurzenie, czas deko.
 Określa, gdzie powinieneś znajdować się w danej
minucie nurkowania.
Knowledge
Development
2
-
32
Runtime
 Czym jest „runtime”, jak się go określa i używa?
 Nurkowanie z runtime’m jest typowe
z wykorzystaniem tabel.
 Nie współgra dobrze z dekompresją opartą na
wskazaniach komputera (ani nie jest potrzebne),
dlatego obecnie runtime nie jest już tak często
używany jak kiedyś.
 Jednakże, runtime’y mogą być użyteczne podczas
planowania misji obejmującej wiele zespołów, gdyż
ułatwiają określenie w przybliżeniu wspólnej bazy
czasowej do skoordynowania działań.
 Aby skorzystać z runtime’u, opuszczasz daną
głębokość, kiedy upłynie czas przewidziany dla tej
głębokości.
Knowledge
Development
2
-
33
Runtime
 Czym jest „runtime”, jak się go określa i używa?
 Określasz runtime poprzez dodanie czasów dla
każdego etapu nurkowania (czas zanurzania
zazwyczaj zawarty jest w czasie dennym) oraz
przystanków dekompresyjnych, z czasem wynurzania
włącznie (zaokrąglaj wartości do najbliższej całej
minuty, w górę lub w dół).
 Oprogramowanie dekompresyjne automatycznie
wygeneruje runtime, czasami z mniejszą ilością
zaokrągleń.
 Oprogramowanie dekompresyjne może podać czasy
przybycia poprzez powtórzenie głębokości (czas
przybycia na daną głębokość i czas jej opuszczenia).
Knowledge
Development
2
-
34
Runtime
 Czym jest „runtime”, jak się go określa i używa?
 Określasz runtime poprzez dodanie czasów dla
każdego etapu nurkowania (czas zanurzania
zazwyczaj zawarty jest w czasie dennym) oraz
przystanków dekompresyjnych, z czasem wynurzania
włącznie (zaokrąglaj wartości do najbliższej całej
minuty, w górę lub w dół).
 Podczas generowania kilku tabel, niektóre rodzaje
oprogramowania, oprócz runtime’u zaplanowanego
nurkowania, wygenerują także runtime’y dla
alternatywnych planów.
Knowledge
Development
2
-
35
Runtime
 Czym jest „runtime”, jak się go określa
i używa?
 Przykład: wykonujesz 30-minutowe nurkowanie na
głębokość 30 m z użyciem powietrza; twoja tabela
wymaga 1-minutowego przystanku na 6 metrach
i 15-minutowego na 3 metrach.
Twój runtime wyglądałby następująco:
Głębokość Czas Runtime Skąd się wziął?
0 m 0 0
30 m 30 30 (0 + 30)
6 m 1 34 (30+3 min wynurzenie + 1 min
przystanek)
3 m 15 49 (34+15; wynurzenie <0,5 min
zignorowane)
Knowledge
Development
2
-
36
 Co zrobisz, jeżeli okaże się, że nieco wyprzedziłeś
swój runtime?
 Jeśli okaże się, że nieco wyprzedziłeś swój runtime,
(np. opuściłeś jakąś głębokość trochę wcześniej),
spróbuj dopasować swoje działania tak, żeby
stopniowo wrócić do runtime’u. Jeżeli jesteś
spóźniony w stosunku do runtime’u, zazwyczaj
przechodzisz na następny dłuższy plan dekompresji.
Przykład: Używając poprzedniego runtime’u,
opuszczasz dno w 29 minucie. Wracasz do runtime’u
poprzez nieco wolniejsze wynurzenie niż zwykle, tak
aby osiągnąć głębokość 6 m w 3,5 minuty, a następnie
pozostać 1,5 minuty na przystanku do osiągnięcia
34 minut.
Runtime
Knowledge
Development
2
-
37
 Co zrobisz, jeżeli okaże się, że nieco wyprzedziłeś
swój runtime?
 Przerwy powietrzne i zmiany gazów, kiedy wracasz na
gaz na plecach nie liczą się jako czas deko. Radzisz
sobie z tą kwestią poprzez:
 Używanie zegarka nurkowego z funkcją stopera
i zatrzymywanie runtime’u podczas przerw powietrznych/
zmiany gazów
 Dodawanie przerw powietrznych i zmian gazów do
runtime’u
 Korzystanie z oprogramowania dekompresyjnego, które
automatycznie uwzględnia przerwy powietrzne; możesz
również zmienić wygenerowany runtime poprzez ręczne
dodanie czasów przerw powietrznych/zmian gazów
Runtime
Knowledge
Development
2
-
38
 Co zrobisz, jeżeli okaże się, że nieco wyprzedziłeś
swój runtime?
 Runtime’y dobrze się sprawdzają podczas
wydłużonych nurkowań bezdekompresyjnych ze
zmianą gazów wykonywanych z tabelami.
 Runtime wskazuje moment, do czasu którego musisz
się wynurzyć do następnego płytszego poziomu
głębokości.
 Jeżeli wynurzysz się przed wskazanym czasem,
nurkowanie staje się bardziej konserwatywne, więc
możesz nadal trzymać się runtime’u bez żadnych
zmian.
Runtime
Knowledge
Development
2
-
39
Uzgadnianie gazów
 Czym jest „uzgadnianie gazów”?
 Uzgadnianie gazów to metoda (używana głównie
w środowiskach zamkniętych – jaskinie, wraki)
uwzględniająca zespoły, których członkowie mają
różne tempo oddychania i różnej pojemności butle.
 Ogólnie nie jest potrzebna na wodach otwartych,
ponieważ w sytuacji awaryjnej można szybko
rozpocząć wynurzanie.
 Może być przydatna, jeżeli chcesz mieć pewność, że ty
i kolega z zespołu będziecie mogli wrócić do miejsca
wynurzania (np. jeżeli występuje prąd), dzieląc się
gazem.
Knowledge
Development
2
-
40
Uzgadnianie gazów
 Czym jest „uzgadnianie gazów”?
 Uzgadnianie gazów pomaga w upewnieniu się, że
w przypadku, gdyby nurek z większym zapasem gazu
i wyższym współczynnikiem SAC stracił cały zapas
gazu w najdalszym punkcie penetracji, to kolega
z zespołu z mniejszym zapasem gazu i niższym
współczynnikiem SAC miałby wystarczającą ilość
gazu, aby obaj nurkowie mogli wyjść.
 Aby uzgodnić gazy (w oparciu o rezerwę zgodną
z regułą trzecich), nurek z mniejszym zapasem gazu
potrzebuje objętości rezerwy równej 1/3 większego
zapasu gazu.
Knowledge
Development
2
-
41
Uzgadnianie gazów
 Czym jest „uzgadnianie gazów”?
 Metryczny
 Podziel objętość większego zapasu gazu przez 3. Jest
to ilość, którą musi mieć w rezerwie nurek z mniejszym
zapasem gazu.
 Podziel rezerwę przez pojemność butli mniejszego
zapasu gazu. Wynik to ciśnienie rezerwy, które nurek
z mniejszym zapasem gazu powinien mieć na koniec
nurkowania, jeżeli nie doszło do sytuacji awaryjnej.
 Odejmij ciśnienie rezerwy od rzeczywistego ciśnienia
mniejszych butli, wynik podziel przez 2 i odejmij od
pełnego ciśnienia, aby otrzymać ciśnienie zwrotu 1/3
dla mniejszego zapasu gazu.
Knowledge
Development
2
-
42
 Czym jest „uzgadnianie gazów”?
 Przykład: Nurkujesz z podwójnymi 11-litrowymi butlami
napełnionymi do 200 bar. Twój kolega z zespołu ma
podwójne 21-litrowe butle napełnione do 160 bar. Jakie
powinno być twoje ciśnienie rezerwy i ciśnienie zwrotu
1/3?
Odpowiedź: 102 bar – ciśnienie rezerwy;
151 bar – ciśnienie zwrotu
Objętość kolegi = 21 x 2 x 160 = 6720 litrów.
Rezerwa = 6720 ÷ 3 = 2240 litrów.
Rezerwa podzielona przez pojemność twoich butli =
2240 ÷ 22 (11 x 2) = 102 bar rezerwy, która powinna ci
zostać
200 - 102 = 98 bar, które możesz zużyć; 98 ÷ 2 = 49;
200 - 49 = 151
Uzgadnianie gazów
Knowledge
Development
2
-
43
Uzgadnianie gazów
 Czym jest „uzgadnianie gazów”?
 Pamiętaj, że nawet jeżeli nie musisz uzgadniać
gazów, wciąż musisz określić rzeczywisty zapas gazu
przed każdym nurkowaniem, aby mieć pewność, że
masz wystarczającą ilość gazu plus rezerwę, aby
wykonać to nurkowanie.
Knowledge
Development
2
-
44
Sytuacje awaryjne
 Utrata butli deko
 Przekroczenie planowanej głębokości i czasu
 Komputer jednogazowy jako zapas dla komputera
wielogazowego
 Pominięty przystanek dekompresyjny
 Opóźnienie w wynurzaniu
 Pominięta dekompresja
 Wyczerpanie zapasu gazu
 Zestaw dryfowy
 Częściowy wyciek powietrza z worka wypornościowego/
bojki DSMB
 Komputery wielogazowe w sytuacjach awaryjnych
Knowledge
Development
2
-
45
 Na kursie Tec 40 nauczyłeś się niektórych
procedur awaryjnych omawianych w niniejszej
części, ale w sposób mający zastosowanie do
poziomu Tec 40.
 Na kursie Tec 45 poznasz dodatkowe
aspekty, które należy wziąć pod uwagę
podczas dłuższych/głębszych nurkowań, do
wykonywania których będziesz uprawniony.
Sytuacje awaryjne
Knowledge
Development
2
-
46
Utrata butli deko
 Jak zabezpieczyć się przed utratą butli deko i co zrobić, jeżeli
do niej dojdzie?
 Utrata butli deko może pozostawić cię bez możliwości
kompletnego rozwiązania sytuacji, więc nacisk położony jest na
zapobieganie.
 Nigdy nie depozytuj butli, jeżeli masz jakiekolwiek
wątpliwości co do tego czy będziesz w stanie do nich wrócić i
z powrotem je zabrać.
 Nie depozytuj butli tam, gdzie inni nurkowie mogą zabrać
„zagubione” butle, które „odnaleźli”.
 Depozytuj butle tam, gdzie nie mogą się zsunąć, odpłynąć
lub zostać zniesione. Jeżeli jest to możliwe, przypnij je lub
zabezpiecz w inny sposób.
 Upewnij się, że zawory w stage’ach są zakręcone, ale
automaty są pod ciśnieniem.
Knowledge
Development
2
-
47
Utrata butli deko
 Jak zabezpieczyć się przed utratą butli deko i co
zrobić, jeżeli do niej dojdzie?
 Jeżeli utracisz butle, powaga sytuacji będzie zależeć
od tego jak długą dekompresję musisz wykonać i czy
jest to przyspieszona dekompresja czy nie.
Knowledge
Development
2
-
48
Utrata butli deko
 Jak zabezpieczyć się przed utratą butli deko i co zrobić, jeżeli
do niej dojdzie?
 Podstawową kwestią będzie to, czy będziesz mieć
wystarczającą objętość gazu.
 Jeżeli twoja dekompresja oparta jest na gazie na plecach,
a butle deko miały gaz o wyższej zawartości tlenu celem
zwiększenia konserwatyzmu, to w takim wypadku
wykonujesz dekompresję, oddychając gazem na plecach.
Jeżeli nie masz wystarczającej ilości gazu na plecach,
możesz użyć mieszaniny EANx z taką samą lub większą
zawartością tlenu niż gaz na plecach, więc inny członek
zespołu lub nurek zabezpieczający może być w stanie ci
pomóc.
 Jeżeli wykonujesz przyspieszoną dekompresję, zostaw swój
komputer wielogazowy ustawiony na gaz na plecach. Jeżeli
zapasem dla twojego komputera są tabele, pamiętaj żeby
zabrać ze sobą zapasowe tabele jednogazowe jak również
tabele przyspieszonej dekompresji.
Knowledge
Development
2
-
49
Utrata butli deko
 Jak zabezpieczyć się przed utratą butli deko i co
zrobić, jeżeli do niej dojdzie?
 Podstawową kwestią będzie to, czy będziesz mieć
wystarczającą objętość gazu.
 Jeżeli obecni są nurkowie zabezpieczający, mogą być
w stanie dostarczyć ci zapasowe butle.
 Jeżeli wykonujesz nurkowanie z przyspieszoną
dekompresją i używasz komputera wielogazowego
i jeśli twoi koledzy z zespołu nie utracili swoich gazów
dekompresyjnych, mogą oddać ci to, co zostanie im
w butlach po ukończeniu ich dekompresji. Skończą
nurkowanie przed tobą, ale ty powinieneś być w stanie
ukończyć swoją dekompresję.
Knowledge
Development
2
-
50
Utrata butli deko
 Jak zabezpieczyć się przed utratą butli deko i co
zrobić, jeżeli do niej dojdzie?
 Jeżeli nie masz wystarczającej ilości gazu, aby
ukończyć swoją dekompresję, wykonuj ją tak długo
jak to możliwe.
 Po wynurzeniu oddychaj tlenem i skontaktuj się
z służbami medycznymi, jeżeli podejrzewasz u siebie,
DCI (czy to DCS czy AGE).
Knowledge
Development
2
-
51
Przekroczenie planowanej
głębokości i czasu
 Co zrobić, jeżeli twoje nurkowanie jest głębsze i/lub
dłuższe niż planowałeś?
 Przekroczenie planowanego czasu i/lub głębokości nie
powinno być „sytuacją awaryjną”, a jedynie sytuacją.
Powinieneś się na nią przygotować w ramach stałej części
planowania nurkowania.
 Używaj oprogramowania dekompresyjnego dla czasów
oraz głębokości mniejszych i większych niż planowany czas
i głębokość, tak abyś zobaczył jak takie zmiany wpłyną na
twój czas dekompresji oraz wymagany zapas gazów.
 Reguła trzecich zwykle powinna zapewnić wystarczającą
ilość gazu w przypadku kolejnego dłuższego/głębszego
planu, ale dla pewności porównaj wymagania gazowe.
Knowledge
Development
2
-
52
Przekroczenie planowanej
głębokości i czasu
 Co zrobić, jeżeli twoje nurkowanie jest głębsze i/lub
dłuższe niż planowałeś?
 Bądź przygotowany na zmianę czasu, aby uwzględnić
głębokość.
 Jeżeli znajdziesz się głębiej niż planowałeś, szybciej
wykonaj zwrot.
 Pamiętaj, że przekroczenie czasu dennego zazwyczaj
ma większy wpływ na dekompresję niż nieznaczne
przekroczenie planowanej głębokości.
 Precyzyjne nurkowanie jest kluczem do sukcesu –
musisz biegle opanować kontrolę pływalności oraz
dokładnie monitorować głębokość, czas i zapas gazu.
Nurkuj dobrze, a nie będziesz mieć takich trudności.
Knowledge
Development
2
-
53
Komputer jednogazowy jako zapas dla
komputera wielogazowego
 Jak można wykorzystać komputer jednogazowy jako
zapas dla komputera wielogazowego?
 Choć nie jest to idealne rozwiązanie, możesz użyć
komputera jednogazowego jako zapasu dla komputera
wielogazowego.
 Ustaw komputer jednogazowy na gaz na plecach.
Wykonuj dekompresję tak, jakbyś oddychał gazem na
plecach, wykorzystując mieszaniny o wyższej zawartości
tlenu dla większego konserwatyzmu.
 Jeżeli warunki mogą wymagać przyspieszonej
dekompresji (np. ze względu na temperaturę wody lub
objętość gazu), miej ze sobą tabele przyspieszonej
dekompresji i używaj komputera jednogazowego jedynie
do odczytania informacji o czasie i głębokości (lub
korzystaj z głębokościomierza/czasomierza).
Knowledge
Development
2
-
54
Pominięty przystanek dekompresyjny
 Co powinieneś zrobić, jeżeli pominiesz przystanek
dekompresyjny?
 Postępowanie w przypadku pominiętego przystanku
dekompresyjnego będzie zależeć od sytuacji.
 Jeżeli jest to możliwe, bezzwłocznie (mniej niż
minuta) zanurz się ponownie, dokończ przystanek,
wydłużając go o 1 minutę, następnie wykonaj
dekompresję według wskazań komputera.
 Jeżeli nie możesz ponownie się zanurzyć (np. kiedy
masz problem z zapasem gazu i musisz się
przełączyć na butlę deko, z której nie możesz
oddychać na większej głębokości), pozostań na
głębokości kolejnego przystanku przez łączny czas
uwzględniający długość obydwu przystanków.
Knowledge
Development
2
-
55
Pominięty przystanek dekompresyjny
 Co powinieneś zrobić, jeżeli pominiesz przystanek
dekompresyjny?
 Jeżeli nie możesz ponownie się zanurzyć lub zajmuje
to dłużej niż minutę, wydłuż przystanek na 6 metrach
i/lub ostatni przystanek o 1,5 raza więcej niż
normalnie wymagana dekompresja. (Uwaga: niektóre
komputery automatycznie wyliczają procedury
pominiętych przystanków dekompresyjnych –
sprawdź w instrukcji producenta).
 Komputer może się zablokować, jeżeli pominiesz
przystanek i nie będziesz się w stanie ponownie
zanurzyć, żeby go wykonać (sprawdź w instrukcji
producenta). Możesz być zmuszony wykonać
dekompresję w oparciu o zapasowe tabele.
Knowledge
Development
2
-
56
Opóźnienie w wynurzaniu
 Co powinieneś zrobić, jeżeli zbyt późno wynurzysz
się na przystanek dekompresyjny?
 Jeżeli używasz komputera, opóźnienie w wynurzaniu
nie jest problemem – komputer dostosuje wymagania
dekompresyjne.
 Jeżeli używasz tabel i za późno wynurzyłeś się na
pierwszy przystanek dekompresyjny, dodaj
opóźnienie do czasu dennego i wykonaj dekompresję
zgodnie z nowym planem.
 Używając tabel, opóźnienia pomiędzy przystankami
nie są krytyczne, o ile nie są nadmiernie długie
(więcej niż 2-3 minuty).
 Nie licz opóźnienia jako czasu dekompresji.
Knowledge
Development
2
-
57
Opóźnienie w wynurzaniu
 Co powinieneś zrobić, jeżeli zbyt późno wynurzysz
się na przystanek dekompresyjny?
 Jeżeli miałeś opóźnienie w wynurzaniu, zawsze
rozsądnie jest wydłużyć ostatni przystanek o tyle,
ile będzie to praktycznie możliwe.
Knowledge
Development
2
-
58
Pominięta dekompresja
 Co powinieneś zrobić, jeżeli pominiesz część lub
całość dekompresji?
 Powaga pominiętej dekompresji zależy od sytuacji.
 Pominięcie całej wymaganej dekompresji pociąga za
sobą duże ryzyko wystąpienia DCS, szczególnie jeżeli
mowa o dekompresji dłuższej niż 5-10 minut.
 Im większą część dekompresji wykonałeś, tym
mniejsze ryzyko.
 W przypadku dekompresji w oparciu o jednogazowy
komputer/tabele z wykorzystaniem EANx/tlenu dla
zwiększenia konserwatyzmu, ryzyko jest stosunkowo
niskie, jeżeli wykonałeś większą część dekompresji.
Knowledge
Development
2
-
59
Pominięta dekompresja
 Co powinieneś zrobić, jeżeli pominiesz część lub
całość dekompresji?
 Jeżeli pominiesz dekompresję od głębokości 6 m lub
płytszej, nie wystąpią żadne symptomy DCS i możesz
wrócić na głębokość przystanku w ciągu minuty:
 Dodaj 1 minutę i wykonaj dekompresję zgodnie
z planem.
 W ramach ostrożności wydłuż ostatni przystanek
o kilka minut lub więcej.
Knowledge
Development
2
-
60
Pominięta dekompresja
 Co powinieneś zrobić, jeżeli pominiesz część lub
całość dekompresji?
 Jeżeli pominiesz dekompresję od głębokości 6 m lub
płytszej, nie wystąpią żadne symptomy DCS i wrócisz
na głębokość przystanku w ciągu więcej niż minuty:
 Wydłuż przystanek na głębokości 6 metrów i/lub ostatni
przystanek o 1,5 raza więcej niż normalnie wymagana
dekompresja (lub dłużej podczas ostatniego
przystanku, jeśli to możliwe).
Knowledge
Development
2
-
61
Pominięta dekompresja
 Co powinieneś zrobić, jeżeli pominiesz część lub
całość dekompresji?
 Jeżeli pominiesz dekompresję z głębokości większej
niż 6 metrów:
 Jak najszybciej wróć na głębokość pierwszego
przystanku (najlepiej w mniej niż 5 minut).
 Wykonuj dekompresję zgodnie z planem aż do
przystanku na 12 metrach włącznie.
 Wydłuż przystanek na 9 metrach oraz wszystkie płytsze
przystanki o 1,5 raza więcej niż ich zaplanowany czas.
Knowledge
Development
2
-
62
Pominięta dekompresja
 Co powinieneś zrobić, jeżeli pominiesz część lub
całość dekompresji?
 Jeżeli nie możesz wrócić na głębokość przystanku
(np. ze względu na brak gazu):
 Oddychaj tlenem, zachowaj spokój i obserwuj czy nie
występują u ciebie symptomy DCS.
 Jeżeli wynurzyłeś się, pomijając więcej niż kilka minut
dekompresji lub pominąwszy ją w całości, załóż, że
zapadniesz na DCS i poleć zespołowi, aby przygotował
się do awaryjnej ewakuacji.
 Jeżeli jest to możliwe, cały czas oddychaj 100%
tlenem, dopóki nie dotrzesz do placówki medycznej.
Knowledge
Development
2
-
63
 Co powinieneś zrobić, jeżeli wyczerpie ci się gaz?
 Wyczerpanie zapasu gazu powinno być mało
prawdopodobne, jeżeli właściwie planujesz rezerwę.
Niespodziewany wysiłek lub nagłe wzbudzenie
automatu może spowodować szybsze wyczerpanie
gazu niż oczekiwane.
 Zanim do tego dojdzie, powinieneś już wynurzać się
na głębokość pierwszego przystanku (poza punktem
zwrotu).
 Pierwsza opcja – koledzy z zespołu dzielą się gazem
lub nurkowie zabezpieczający dostarczają gaz.
 Mając komputer wielogazowy, możesz przełączyć się
na gaz na plecach i kontynuować dekompresję, choć
zajmie ona więcej czasu.
Wyczerpanie zapasu gazu
Knowledge
Development
2
-
64
 Co powinieneś zrobić, jeżeli wyczerpie ci się gaz?
 Wyczerpanie zapasu gazu powinno być mało
prawdopodobne, jeżeli właściwie planujesz rezerwę.
Niespodziewany wysiłek lub nagłe wzbudzenie
automatu może spowodować szybsze wyczerpanie
gazu niż oczekiwane.
 Jeżeli korzystasz z tabel i wyczerpiesz gaz
dekompresyjny, a masz inny gaz dekompresyjny
o wyższej zawartości tlenu:
 Wynurz się na głębokość pierwszego przystanku, na której
możesz go użyć.
 Dodaj czas pominiętych przystanków do czasu tego
przystanku, chyba że to również spowoduje przedwczesne
wyczerpanie gazu. W takim wypadku, trzymaj się planu
dekompresji i wydłuż płytsze przystanki o tyle, ile jest
możliwe.
Wyczerpanie zapasu gazu
Knowledge
Development
2
-
65
 Co powinieneś zrobić, jeżeli wyczerpie ci się gaz?
 Wyczerpanie zapasu gazu powinno być mało
prawdopodobne, jeżeli właściwie planujesz rezerwę.
Niespodziewany wysiłek lub nagłe wzbudzenie
automatu może spowodować szybsze wyczerpanie
gazu niż oczekiwane.
 Jeżeli przestrzegasz planu dekompresji na
pojedynczym (głównym) gazie, używając gazu
o wyższej zawartości tlenu dla zwiększenia
konserwatyzmu, przełącz się na główny gaz lub
jakikolwiek inny gaz z taką samą lub większą
zawartością tlenu co główny gaz (pod warunkiem, że
jesteś płycej niż maksymalna głębokość dla tego gazu).
Wyczerpanie zapasu gazu
Knowledge
Development
2
-
66
 Co powinieneś zrobić, jeżeli wyczerpie ci się gaz?
 Ogólnie rzecz biorąc, jeżeli wyczerpanie gazu
uniemożliwia ci ukończenie zaplanowanej
dekompresji, wykonuj dekompresję tak długo
i najlepiej jak to możliwe w danej sytuacji.
 Pozostań pod wodą, oddychając gazami o dużej
zawartości tlenu z butli dekompresyjnych kolegów po
tym, jak oni ukończą dekompresję, jeśli jest to możliwe.
 Nawet jeżeli ostatecznie zapadniesz na DCS, im
większą część dekompresji uda ci się wykonać, tym
mniej poważne powinny być objawy DCS.
Wyczerpanie zapasu gazu
Knowledge
Development
2
-
67
Zestaw dryfowy
 Co to jest „zestaw dryfowy”, kiedy się go używa
i jakie elementy zawiera?
 Zestaw dryfowy to zestaw awaryjny, który zabierasz
na nurkowanie na otwartym oceanie, gdzie może się
zdarzyć, że prąd poniesie cię na dużą odległość od
łodzi.
 Najbardziej okazałe zestawy to wodoszczelne
i odporne na działanie ciśnienia pojemniki przyczepiane
do twinsetu; najprostsze zestawy to po prostu elementy
zebrane w kieszeni lub saszetce.
 Z zestawu dryfowego korzystasz wtedy, gdy
wynurzysz się na powierzchnię i nie widzisz łodzi lub
jest ona zbyt daleko, by do niej dopłynąć i masz
trudności ze zwróceniem uwagi załogi.
Knowledge
Development
2
-
68
Zestaw dryfowy
 Co to jest „zestaw dryfowy”, kiedy się go używa
i jakie elementy zawiera?
 Minimalny zestaw dryfowy zawiera:
 Nadmuchiwaną bojkę sygnalizacyjną
(może być DSMB)
 Gwizdek
 Inne przyrządy do sygnalizacji wizualnej i dźwiękowej
Knowledge
Development
2
-
69
Zestaw dryfowy
 Co to jest „zestaw dryfowy”, kiedy się go używa
i jakie elementy zawiera?
 W środowiskach o większym ryzyku silnego prądu,
rozważ dołączenie następujących elementów do
zestawu dryfowego:
 Lusterko sygnalizacyjne
 Wodoszczelny błyskacz
 Osobista radiopława PLB (Personal Locator Beacon –
po aktywacji pozwala służbom na elektroniczne
odnalezienie poszukiwanego)
 Race dymne; race, kolorowy dym
 Składany reflektor radarowy
Knowledge
Development
2
-
70
Częściowy wyciek powietrza z worka
wypornościowego/bojki DSMB
 Jak poradzić sobie z workiem wypornościowym,
z którego ucieknie powietrze w drodze do powierzchni, a
którego nie można ściągnąć
z powrotem pod wodę, aby ponownie go puścić?
 Z worka wypornościowego puszczonego bez odpowiedniego
naprężenia linki, na powierzchni może częściowo uciec
powietrze.
 Worek ma zbyt dużą pływalność, aby ściągnąć go
z powrotem pod wodę i ponownie puścić, ale za małą
pływalność do tego, aby wykorzystać go jako solidną linę
dekompresyjną.
 Bojka DSMB, z której częściowo uciekło powietrze (mało
prawdopodobne w modelach zaprojektowanych tak, żeby nie
uciekało z nich powietrze) może nie stać pionowo w wodzie,
przez co może nie być dobrze widoczna.
Knowledge
Development
2
-
71
Częściowy wyciek powietrza z worka
wypornościowego/bojki DSMB
 Jak poradzić sobie z workiem wypornościowym,
z którego ucieknie powietrze w drodze do
powierzchni, a którego nie można ściągnąć
z powrotem pod wodę, aby ponownie go puścić?
 1. opcja: Puść worek wypornościowy/bojkę DSMB
kolegi przyczepioną do tej samej linki za pomocą
karabińczyka lub dużego zaczepu (małe zaczepy
mogą się zaklinować/zahaczyć).
 Użycie tej samej linki łączy ich wyporność i pozwala
uniknąć zaplątania się dwóch linek w wodzie.
 2. opcja: kolega puszcza swój worek
wypornościowy/bojkę DSMB na osobnym kołowrotku.
 3. opcja: skorzystaj z worka w takim stanie, w jakim
jest– będziesz musiał bardziej uważać na pływalność.
Knowledge
Development
2
-
72
Częściowy wyciek powietrza z worka
wypornościowego/bojki DSMB
 Jak poradzić sobie z workiem wypornościowym,
z którego ucieknie powietrze w drodze do
powierzchni, a którego nie można ściągnąć
z powrotem pod wodę, aby ponownie go puścić?
 Tabliczka procedur awaryjnych DSAT podsumowuje
procedury dotyczące pominiętego przystanku
dekompresyjnego, opóźnienia w wynurzaniu
i pominiętej dekompresji.
 Miej ze sobą tabliczkę podczas nurkowania.
Knowledge
Development
2
-
73
Komputery wielogazowe
w sytuacjach awaryjnych
 Dlaczego możesz ustawić w komputerze
wielogazowym mieszaniny, których nie planujesz
używać na nurkowaniu?
 Nie musisz używać danego gazu, tylko dlatego, że
ustawiłeś go na swoim komputerze wielogazowym.
 W komputerach nurkowych, które obsługują dużą
ilość gazów można ustawić gazy, których nie
planujesz używać, ale które mogłyby być dostępne
do użycia.
 Daje ci to więcej opcji gazowych w sytuacji awaryjnej.
 Przykład: Gazy używane przez inny zespół nurkujący
w tym samym czasie, co twój mogą się różnić od
waszych, ale wciąż mogą być dostępne do dzielenia
się.
Knowledge
Development
2
-
74
Komputery wielogazowe
w sytuacjach awaryjnych
 Dlaczego możesz ustawić w komputerze
wielogazowym mieszaniny, których nie planujesz
używać na nurkowaniu?
 Nie musisz używać danego gazu, tylko dlatego, że
ustawiłeś go na swoim komputerze wielogazowym.
 W komputerach nurkowych, które obsługują dużą
ilość gazów można ustawić gazy, których nie
planujesz używać, ale które mogłyby być dostępne
do użycia.
 Przykład: Powietrze jest łatwo dostępne w wielu
środowiskach nurkowych, więc nurkowie
zabezpieczający mogliby dostarczyć je do użytku
podczas dekompresji, jeżeli nic innego nie byłoby
dostępne od ręki.
Knowledge
Development
2
-
75
Komputery wielogazowe
w sytuacjach awaryjnych
 Dlaczego możesz ustawić w komputerze
wielogazowym mieszaniny, których nie planujesz
używać na nurkowaniu?
 Główną wadą ustawienia w komputerze
wielogazowym gazów, których nie planujesz użyć jest
to, że musisz być pewien, iż przez przypadek nie
wybrałeś jednego z gazów awaryjnych.
 Niektóre z najnowszych modeli komputerów
pozwalają na wprowadzenie nowego gazu podczas
nurkowania, gdyby zaszła taka konieczność
w sytuacji awaryjnej. Komputer może następnie
odpowiednio policzyć dekompresję.
Menu kursu

More Related Content

What's hot

Prezentacja kurs nurkowy padi tec rec 40 czesc 5
Prezentacja kurs nurkowy padi tec rec 40 czesc 5Prezentacja kurs nurkowy padi tec rec 40 czesc 5
Prezentacja kurs nurkowy padi tec rec 40 czesc 5
AdrianGaosz
 
Technical diver prezentacja
Technical diver prezentacjaTechnical diver prezentacja
Technical diver prezentacja
AdrianGaosz
 
Prezentacja divemaster beskiddivers
Prezentacja  divemaster beskiddiversPrezentacja  divemaster beskiddivers
Prezentacja divemaster beskiddivers
AdrianGaosz
 
Ean instruktor prezentacja
Ean instruktor prezentacjaEan instruktor prezentacja
Ean instruktor prezentacja
AdrianGaosz
 
Prezentacja wolne wynurzanie
Prezentacja wolne wynurzaniePrezentacja wolne wynurzanie
Prezentacja wolne wynurzanie
AdrianGaosz
 
Instruktor sportowy prezentacja beskiddivers
Instruktor sportowy prezentacja beskiddiversInstruktor sportowy prezentacja beskiddivers
Instruktor sportowy prezentacja beskiddivers
AdrianGaosz
 
Cardiopulmonary resuscytation (cpr) prezentacja beskid divers
Cardiopulmonary resuscytation (cpr) prezentacja beskid diversCardiopulmonary resuscytation (cpr) prezentacja beskid divers
Cardiopulmonary resuscytation (cpr) prezentacja beskid divers
AdrianGaosz
 
Assistant instruktor prezentacja beskiddivers
Assistant instruktor prezentacja beskiddiversAssistant instruktor prezentacja beskiddivers
Assistant instruktor prezentacja beskiddivers
AdrianGaosz
 
Podstawowy kurs nurkowy OWD – prezentacja IANTD
Podstawowy kurs nurkowy OWD – prezentacja IANTDPodstawowy kurs nurkowy OWD – prezentacja IANTD
Podstawowy kurs nurkowy OWD – prezentacja IANTD
AdrianGaosz
 
Zaawansowany kurs nurkowy aowd prezentacja iantd
Zaawansowany kurs nurkowy aowd prezentacja iantdZaawansowany kurs nurkowy aowd prezentacja iantd
Zaawansowany kurs nurkowy aowd prezentacja iantd
AdrianGaosz
 
Automatic external defibrillator (aed) instruktor prezentacja
Automatic external defibrillator (aed) instruktor prezentacjaAutomatic external defibrillator (aed) instruktor prezentacja
Automatic external defibrillator (aed) instruktor prezentacja
AdrianGaosz
 
Kurs nurkowania rescue prezentacja p. mod 1
Kurs nurkowania  rescue prezentacja p. mod 1Kurs nurkowania  rescue prezentacja p. mod 1
Kurs nurkowania rescue prezentacja p. mod 1
AdrianGaosz
 
Aean supervisor
Aean supervisorAean supervisor
Aean supervisor
AdrianGaosz
 
Kurs nurkowy rescue prezentacja beskid divers
Kurs nurkowy rescue prezentacja beskid diversKurs nurkowy rescue prezentacja beskid divers
Kurs nurkowy rescue prezentacja beskid divers
AdrianGaosz
 
Sprawdzian wiedzy 4
Sprawdzian wiedzy 4Sprawdzian wiedzy 4
Sprawdzian wiedzy 4
AdrianGaosz
 
Tmx prezentacja beskid divers
Tmx prezentacja beskid diversTmx prezentacja beskid divers
Tmx prezentacja beskid divers
AdrianGaosz
 
Art supervisor
Art supervisorArt supervisor
Art supervisor
AdrianGaosz
 
Zasady bezpieczenstwa (2)
Zasady bezpieczenstwa (2)Zasady bezpieczenstwa (2)
Zasady bezpieczenstwa (2)
AdrianGaosz
 
Minimalizacja ryzyka
Minimalizacja ryzykaMinimalizacja ryzyka
Minimalizacja ryzyka
AdrianGaosz
 

What's hot (20)

Prezentacja kurs nurkowy padi tec rec 40 czesc 5
Prezentacja kurs nurkowy padi tec rec 40 czesc 5Prezentacja kurs nurkowy padi tec rec 40 czesc 5
Prezentacja kurs nurkowy padi tec rec 40 czesc 5
 
Rdp
RdpRdp
Rdp
 
Technical diver prezentacja
Technical diver prezentacjaTechnical diver prezentacja
Technical diver prezentacja
 
Prezentacja divemaster beskiddivers
Prezentacja  divemaster beskiddiversPrezentacja  divemaster beskiddivers
Prezentacja divemaster beskiddivers
 
Ean instruktor prezentacja
Ean instruktor prezentacjaEan instruktor prezentacja
Ean instruktor prezentacja
 
Prezentacja wolne wynurzanie
Prezentacja wolne wynurzaniePrezentacja wolne wynurzanie
Prezentacja wolne wynurzanie
 
Instruktor sportowy prezentacja beskiddivers
Instruktor sportowy prezentacja beskiddiversInstruktor sportowy prezentacja beskiddivers
Instruktor sportowy prezentacja beskiddivers
 
Cardiopulmonary resuscytation (cpr) prezentacja beskid divers
Cardiopulmonary resuscytation (cpr) prezentacja beskid diversCardiopulmonary resuscytation (cpr) prezentacja beskid divers
Cardiopulmonary resuscytation (cpr) prezentacja beskid divers
 
Assistant instruktor prezentacja beskiddivers
Assistant instruktor prezentacja beskiddiversAssistant instruktor prezentacja beskiddivers
Assistant instruktor prezentacja beskiddivers
 
Podstawowy kurs nurkowy OWD – prezentacja IANTD
Podstawowy kurs nurkowy OWD – prezentacja IANTDPodstawowy kurs nurkowy OWD – prezentacja IANTD
Podstawowy kurs nurkowy OWD – prezentacja IANTD
 
Zaawansowany kurs nurkowy aowd prezentacja iantd
Zaawansowany kurs nurkowy aowd prezentacja iantdZaawansowany kurs nurkowy aowd prezentacja iantd
Zaawansowany kurs nurkowy aowd prezentacja iantd
 
Automatic external defibrillator (aed) instruktor prezentacja
Automatic external defibrillator (aed) instruktor prezentacjaAutomatic external defibrillator (aed) instruktor prezentacja
Automatic external defibrillator (aed) instruktor prezentacja
 
Kurs nurkowania rescue prezentacja p. mod 1
Kurs nurkowania  rescue prezentacja p. mod 1Kurs nurkowania  rescue prezentacja p. mod 1
Kurs nurkowania rescue prezentacja p. mod 1
 
Aean supervisor
Aean supervisorAean supervisor
Aean supervisor
 
Kurs nurkowy rescue prezentacja beskid divers
Kurs nurkowy rescue prezentacja beskid diversKurs nurkowy rescue prezentacja beskid divers
Kurs nurkowy rescue prezentacja beskid divers
 
Sprawdzian wiedzy 4
Sprawdzian wiedzy 4Sprawdzian wiedzy 4
Sprawdzian wiedzy 4
 
Tmx prezentacja beskid divers
Tmx prezentacja beskid diversTmx prezentacja beskid divers
Tmx prezentacja beskid divers
 
Art supervisor
Art supervisorArt supervisor
Art supervisor
 
Zasady bezpieczenstwa (2)
Zasady bezpieczenstwa (2)Zasady bezpieczenstwa (2)
Zasady bezpieczenstwa (2)
 
Minimalizacja ryzyka
Minimalizacja ryzykaMinimalizacja ryzyka
Minimalizacja ryzyka
 

Similar to Prezentacja kurs nurkowy padi tec rec 45 czesc 2

Rescue
RescueRescue
Rescue
AdrianGaosz
 
Dm 2 nadzor
Dm 2 nadzorDm 2 nadzor
Dm 2 nadzor
AdrianGaosz
 
Dm 5 programy
Dm 5 programyDm 5 programy
Dm 5 programy
AdrianGaosz
 
Bezpieczenstwo (1)
Bezpieczenstwo (1)Bezpieczenstwo (1)
Bezpieczenstwo (1)
AdrianGaosz
 
Ogolne standardy i procedury
Ogolne standardy i proceduryOgolne standardy i procedury
Ogolne standardy i procedury
AdrianGaosz
 
Klienci
KlienciKlienci
Klienci
AdrianGaosz
 
Kurs nurkowy specjalizacja multi level prezentacja p
Kurs nurkowy specjalizacja multi level  prezentacja pKurs nurkowy specjalizacja multi level  prezentacja p
Kurs nurkowy specjalizacja multi level prezentacja p
AdrianGaosz
 
Nauka
NaukaNauka
Kwiz (7)
Kwiz (7)Kwiz (7)
Kwiz (7)
AdrianGaosz
 
Nauka wody otwarte
Nauka wody  otwarteNauka wody  otwarte
Nauka wody otwarte
AdrianGaosz
 
Aowd
AowdAowd
Dm 4 bezpieczenstwo
Dm 4 bezpieczenstwoDm 4 bezpieczenstwo
Dm 4 bezpieczenstwo
AdrianGaosz
 
Nauka wykladow
Nauka wykladowNauka wykladow
Nauka wykladow
AdrianGaosz
 
Nauka wykladow
Nauka wykladowNauka wykladow
Nauka wykladow
AdrianGaosz
 
Incentive - Wyjazdy motywacyjne dla firm
Incentive - Wyjazdy motywacyjne dla firmIncentive - Wyjazdy motywacyjne dla firm
Incentive - Wyjazdy motywacyjne dla firmSharkDivers
 
Standardy
StandardyStandardy
Standardy
AdrianGaosz
 
Standardy
StandardyStandardy
Standardy
AdrianGaosz
 
Divemaster
DivemasterDivemaster
Divemaster
AdrianGaosz
 

Similar to Prezentacja kurs nurkowy padi tec rec 45 czesc 2 (20)

Rescue
RescueRescue
Rescue
 
Dm 2 nadzor
Dm 2 nadzorDm 2 nadzor
Dm 2 nadzor
 
Dm 5 programy
Dm 5 programyDm 5 programy
Dm 5 programy
 
Owd
OwdOwd
Owd
 
Bezpieczenstwo (1)
Bezpieczenstwo (1)Bezpieczenstwo (1)
Bezpieczenstwo (1)
 
Ogolne standardy i procedury
Ogolne standardy i proceduryOgolne standardy i procedury
Ogolne standardy i procedury
 
Klienci
KlienciKlienci
Klienci
 
Kurs nurkowy specjalizacja multi level prezentacja p
Kurs nurkowy specjalizacja multi level  prezentacja pKurs nurkowy specjalizacja multi level  prezentacja p
Kurs nurkowy specjalizacja multi level prezentacja p
 
Nauka
NaukaNauka
Nauka
 
Kwiz (7)
Kwiz (7)Kwiz (7)
Kwiz (7)
 
Nauka wody otwarte
Nauka wody  otwarteNauka wody  otwarte
Nauka wody otwarte
 
Aowd
AowdAowd
Aowd
 
Dm 4 bezpieczenstwo
Dm 4 bezpieczenstwoDm 4 bezpieczenstwo
Dm 4 bezpieczenstwo
 
Nauka wykladow
Nauka wykladowNauka wykladow
Nauka wykladow
 
Nauka wykladow
Nauka wykladowNauka wykladow
Nauka wykladow
 
Incentive
IncentiveIncentive
Incentive
 
Incentive - Wyjazdy motywacyjne dla firm
Incentive - Wyjazdy motywacyjne dla firmIncentive - Wyjazdy motywacyjne dla firm
Incentive - Wyjazdy motywacyjne dla firm
 
Standardy
StandardyStandardy
Standardy
 
Standardy
StandardyStandardy
Standardy
 
Divemaster
DivemasterDivemaster
Divemaster
 

More from AdrianGaosz

Cardiopulmonary resuscytation (cpr) instruktor prezentacja
Cardiopulmonary resuscytation (cpr) instruktor prezentacjaCardiopulmonary resuscytation (cpr) instruktor prezentacja
Cardiopulmonary resuscytation (cpr) instruktor prezentacja
AdrianGaosz
 
Oxygen administrator instruktor prezentacja
Oxygen administrator instruktor prezentacjaOxygen administrator instruktor prezentacja
Oxygen administrator instruktor prezentacja
AdrianGaosz
 
Diver first aid instruktor prezentacja
Diver first aid instruktor prezentacjaDiver first aid instruktor prezentacja
Diver first aid instruktor prezentacja
AdrianGaosz
 
Tmx instruktor prezentacja
Tmx instruktor prezentacjaTmx instruktor prezentacja
Tmx instruktor prezentacja
AdrianGaosz
 
Ntmx instruktor prezentacja
Ntmx  instruktor prezentacjaNtmx  instruktor prezentacja
Ntmx instruktor prezentacja
AdrianGaosz
 
Art instruktor prezentacja beskiddivers
Art instruktor prezentacja beskiddiversArt instruktor prezentacja beskiddivers
Art instruktor prezentacja beskiddivers
AdrianGaosz
 
Technical instruktor prezentacja
Technical  instruktor prezentacjaTechnical  instruktor prezentacja
Technical instruktor prezentacja
AdrianGaosz
 
Aean instruktor prezentacja beskiddivers
Aean instruktor prezentacja beskiddiversAean instruktor prezentacja beskiddivers
Aean instruktor prezentacja beskiddivers
AdrianGaosz
 
Tmx blending instruktor prezentacja beskiddivers
Tmx blending instruktor prezentacja beskiddiversTmx blending instruktor prezentacja beskiddivers
Tmx blending instruktor prezentacja beskiddivers
AdrianGaosz
 
Ean blending instruktor prezentacja
Ean blending instruktor prezentacjaEan blending instruktor prezentacja
Ean blending instruktor prezentacja
AdrianGaosz
 
Public safety diver instruktor prezentacja
Public safety diver instruktor prezentacjaPublic safety diver instruktor prezentacja
Public safety diver instruktor prezentacja
AdrianGaosz
 
Essentials 1,2,3 aean instruktor prezentacja
Essentials 1,2,3   aean instruktor prezentacjaEssentials 1,2,3   aean instruktor prezentacja
Essentials 1,2,3 aean instruktor prezentacja
AdrianGaosz
 
Instruktor ffm
Instruktor ffmInstruktor ffm
Instruktor ffm
AdrianGaosz
 
Ice diver instruktor prezentacja
Ice diver instruktor prezentacjaIce diver instruktor prezentacja
Ice diver instruktor prezentacja
AdrianGaosz
 
Open water dpv instruktor prezentacja
Open water dpv instruktor prezentacjaOpen water dpv instruktor prezentacja
Open water dpv instruktor prezentacja
AdrianGaosz
 
Sm instruktor prezentacja
Sm instruktor prezentacjaSm instruktor prezentacja
Sm instruktor prezentacja
AdrianGaosz
 
Instruktor specjalizacji prezentacja beskid divers
Instruktor specjalizacji prezentacja beskid diversInstruktor specjalizacji prezentacja beskid divers
Instruktor specjalizacji prezentacja beskid divers
AdrianGaosz
 
Introductory mine diver instruktor prezentacja
Introductory mine diver instruktor prezentacjaIntroductory mine diver instruktor prezentacja
Introductory mine diver instruktor prezentacja
AdrianGaosz
 
Limited mine prezentacja
Limited mine prezentacjaLimited mine prezentacja
Limited mine prezentacja
AdrianGaosz
 
Advanced cave survay prezentacja
Advanced cave survay prezentacjaAdvanced cave survay prezentacja
Advanced cave survay prezentacja
AdrianGaosz
 

More from AdrianGaosz (20)

Cardiopulmonary resuscytation (cpr) instruktor prezentacja
Cardiopulmonary resuscytation (cpr) instruktor prezentacjaCardiopulmonary resuscytation (cpr) instruktor prezentacja
Cardiopulmonary resuscytation (cpr) instruktor prezentacja
 
Oxygen administrator instruktor prezentacja
Oxygen administrator instruktor prezentacjaOxygen administrator instruktor prezentacja
Oxygen administrator instruktor prezentacja
 
Diver first aid instruktor prezentacja
Diver first aid instruktor prezentacjaDiver first aid instruktor prezentacja
Diver first aid instruktor prezentacja
 
Tmx instruktor prezentacja
Tmx instruktor prezentacjaTmx instruktor prezentacja
Tmx instruktor prezentacja
 
Ntmx instruktor prezentacja
Ntmx  instruktor prezentacjaNtmx  instruktor prezentacja
Ntmx instruktor prezentacja
 
Art instruktor prezentacja beskiddivers
Art instruktor prezentacja beskiddiversArt instruktor prezentacja beskiddivers
Art instruktor prezentacja beskiddivers
 
Technical instruktor prezentacja
Technical  instruktor prezentacjaTechnical  instruktor prezentacja
Technical instruktor prezentacja
 
Aean instruktor prezentacja beskiddivers
Aean instruktor prezentacja beskiddiversAean instruktor prezentacja beskiddivers
Aean instruktor prezentacja beskiddivers
 
Tmx blending instruktor prezentacja beskiddivers
Tmx blending instruktor prezentacja beskiddiversTmx blending instruktor prezentacja beskiddivers
Tmx blending instruktor prezentacja beskiddivers
 
Ean blending instruktor prezentacja
Ean blending instruktor prezentacjaEan blending instruktor prezentacja
Ean blending instruktor prezentacja
 
Public safety diver instruktor prezentacja
Public safety diver instruktor prezentacjaPublic safety diver instruktor prezentacja
Public safety diver instruktor prezentacja
 
Essentials 1,2,3 aean instruktor prezentacja
Essentials 1,2,3   aean instruktor prezentacjaEssentials 1,2,3   aean instruktor prezentacja
Essentials 1,2,3 aean instruktor prezentacja
 
Instruktor ffm
Instruktor ffmInstruktor ffm
Instruktor ffm
 
Ice diver instruktor prezentacja
Ice diver instruktor prezentacjaIce diver instruktor prezentacja
Ice diver instruktor prezentacja
 
Open water dpv instruktor prezentacja
Open water dpv instruktor prezentacjaOpen water dpv instruktor prezentacja
Open water dpv instruktor prezentacja
 
Sm instruktor prezentacja
Sm instruktor prezentacjaSm instruktor prezentacja
Sm instruktor prezentacja
 
Instruktor specjalizacji prezentacja beskid divers
Instruktor specjalizacji prezentacja beskid diversInstruktor specjalizacji prezentacja beskid divers
Instruktor specjalizacji prezentacja beskid divers
 
Introductory mine diver instruktor prezentacja
Introductory mine diver instruktor prezentacjaIntroductory mine diver instruktor prezentacja
Introductory mine diver instruktor prezentacja
 
Limited mine prezentacja
Limited mine prezentacjaLimited mine prezentacja
Limited mine prezentacja
 
Advanced cave survay prezentacja
Advanced cave survay prezentacjaAdvanced cave survay prezentacja
Advanced cave survay prezentacja
 

Prezentacja kurs nurkowy padi tec rec 45 czesc 2

  • 2. Knowledge Development 2 - 2 Myśleć jak nurek techniczny  Samowystarczalność  Sprzęt  Myślenie od końca  Zasady przeżycia na nurkowaniu technicznym
  • 3. Knowledge Development 2 - 3 Samowystarczalność  Jakie założenie przyjmują nurkowie techniczni, kiedy planują nurkowanie?  Nauczyłeś się już, że nurkując musisz być samowystarczalny – kolega z zespołu staje się twoim system zapasowym tylko wtedy, gdy wszystkie inne elementy zapasowe zawiodą.  Nurek techniczny planuje nurkowanie, zakładając że być może będzie musiał ukończyć je samodzielnie, po oddzieleniu się od reszty zespołu.  Taki sposób myślenia prowadzi do zaplanowania nurkowania, podczas którego jesteś samowystarczalny.
  • 4. Knowledge Development 2 - 4 Samowystarczalność  Jakie założenie przyjmują nurkowie techniczni, kiedy planują nurkowanie?  Nauczyłeś się już, że nurkując musisz być samowystarczalny – kolega z zespołu staje się twoim system zapasowym tylko wtedy, gdy wszystkie inne elementy zapasowe zawiodą.  Nurek techniczny planuje nurkowanie, zakładając że być może będzie musiał ukończyć je samodzielnie, po oddzieleniu się od reszty zespołu.  Samowystarczalność pomaga minimalizować ryzyko, ponieważ jesteś lepiej przygotowany do radzenia sobie z problemami bez niczyjej pomocy, jeżeli zajdzie taka potrzeba.  Choć samowystarczalni, nurkowie techniczni działają w zwartych zespołach, aby utrzymać wsparcie „zapasowego mózgu”.
  • 5. Knowledge Development 2 - 5  Co to jest nurkowanie typu „zaufaj mi” i dlaczego nurkowie techniczni unikają takich nurkowań?  Nurkowanie typu „zaufaj mi” to nurkowanie, na którym jeden nurek polega na drugim w celu bezpiecznego ukończenia nurkowania.  Nurkowie techniczni unikają takich nurkowań, ponieważ na nurkowaniu typu „zaufaj mi” korzystasz jedynie z „zapasowego mózgu”.  Oddzielenie się od nurka prowadzącego może uniemożliwić bezpieczne ukończenie nurkowania.  Podążanie za bardziej doświadczonym nurkiem niekoniecznie jest nurkowaniem typu „zaufaj mi”, o ile w dowolnym momencie nurkowania możesz przerwać i ukończyć je bez niczyjej pomocy. Samowystarczalność
  • 6. Knowledge Development 2 - 6  Co to jest nurkowanie typu „zaufaj mi” i dlaczego nurkowie techniczni unikają takich nurkowań?  Nurkowania typu „zaufaj mi” zazwyczaj mają miejsce wtedy, gdy nurkowie próbują wykonać nurkowanie znacznie wykraczające poza ich poziom doświadczenia i wyszkolenia.  Spytaj samego siebie, czy w sytuacji awaryjnej byłbyś w stanie samodzielnie ukończyć nurkowanie lub w rozsądny sposób pomóc koledze z zespołu w dowolnym momencie nurkowania. Samowystarczalność
  • 7. Knowledge Development 2 - 7 Sprzęt  Co nurkowie techniczni robią ze zbytecznym sprzętem w sytuacji awaryjnej?  Sprzęt można zrzucić.  Nurkowie techniczni dużo inwestują w swój sprzęt i jego utrzymanie.  Jednakże, uważają również, że sprzętu można się pozbyć. Wszystko, co jest zbyteczne w poradzeniu sobie z sytuacją awaryjną i ukończeniu nurkowania, zostaje natychmiast zrzucone.  Nurkowie techniczni nie przywiązują się do swojego sprzętu. Nie chodzą na skróty ze względu na koszty.  Jeżeli jakiś element się nie sprawdza, należy go wymienić, niezależnie od tego jaki jest nowy czy kosztowny. Nic w nurkowaniu nie jest na tyle wartościowe, aby ryzykować poważne obrażenia czy śmierć.
  • 8. Knowledge Development 2 - 8 Myślenie od końca  W jaki sposób „myślisz od końca”, aby wspomóc planowanie na wypadek ewentualnych sytuacji awaryjnych?  Na kursie Tec 40 nauczyłeś się „myśleć od końca”, aby przewidywać problemy podczas planowania nurkowania.  Planowanie nurkowania i przygotowanie się na sytuacje awaryjne to proces mentalny oparty na przewidywaniu potrzeb misji i przygotowywaniu się na możliwe problemy.
  • 9. Knowledge Development 2 - 9 Myślenie od końca  W jaki sposób „myślisz od końca”, aby wspomóc planowanie na wypadek ewentualnych sytuacji awaryjnych?  Dobrą strategią planowania na wypadek sytuacji awaryjnych jest uwzględnienie „myślenia od końca”.  Wyobraź sobie, że jesteś w najdalszym etapie swojego nurkowania.  Wyobraź sobie realistyczne problemy, które mogą przeszkodzić ci w bezpiecznym powrocie do powierzchni.  Dla każdego z nich pomyśl o tym, czego byś potrzebował, aby przeżyć to nurkowanie samodzielnie.  Upewnij się, że masz to, czego potrzebujesz.
  • 10. Knowledge Development 2 - 10 Myślenie od końca  W jaki sposób „myślisz od końca”, aby wspomóc planowanie na wypadek ewentualnych sytuacji awaryjnych?  Dobrą strategią planowania na wypadek sytuacji awaryjnych jest uwzględnienie „myślenia od końca”.  Uwaga: nie stwarzaj problemu poprzez wzięcie niepotrzebnego sprzętu lub wdrożenie procedury, próbując w ten sposób rozwiązać nierealistyczny problem.  Rozpracowuj jeden problem naraz i wystrzegaj się „paraliżu wynikającego z nadmiernej analizy”. Przemyśl dany problem, a następnie przejdź dalej.
  • 11. Knowledge Development 2 - 11 Zasady przeżycia na nurkowaniu technicznym  Jakich jest sześć zasad przeżycia na nurkowaniu technicznym?  Nauczyłeś się tych zasad na kursie Tec 40.  Zawsze się do nich odnoś podczas planowania, wykonywania i oceniania swoich nurkowań technicznych.  Nigdy specjalnie nie łam tych zasad.  Jeżeli masz pytanie dotyczące tego, co ty lub kolega z zespołu powinniście zrobić lub czego nie powinniście robić, czego użyć, a czego nie używać na nurkowaniu technicznym, te zasady pomogą ci znaleźć odpowiedź.
  • 12. Knowledge Development 2 - 12 Zasady przeżycia na nurkowaniu technicznym  Jakich jest sześć zasad przeżycia na nurkowaniu technicznym?  Zasada dotycząca rezerwy gazu – powinieneś mieć wystarczającą ilość gazu, aby móc poradzić sobie w możliwych do przewidzenia sytuacjach awaryjnych i nadal być w stanie wykonać całą dekompresję (zazwyczaj „reguła trzecich”).  Zasada dotycząca samowystarczalności – w każdym momencie nurkowania powinieneś być w stanie dokończyć je samodzielnie.  Zasada dotycząca głębokości – twój plan nurkowania powinien brać pod uwagę narkozę, dekompresję, toksyczność tlenową oraz potrzebny zapas gazu w oparciu o planowaną głębokość i/lub maksymalną głębokość awaryjną, której nie możesz przekroczyć.
  • 13. Knowledge Development 2 - 13 Zasady przeżycia na nurkowaniu technicznym  Jakich jest sześć zasad przeżycia na nurkowaniu technicznym?  Zasada dotycząca prostoty – zaplanowane nurkowanie powinno być jak najbardziej uproszczone, a złożoności należy wyeliminować.  Zasada dotycząca procedur i dyscypliny – przestrzegasz reguł i postępujesz zgodnie z procedurami bez wyjątku i na każdym nurkowaniu, niezależnie od tego jak znane jest ci to nurkowanie i ile masz doświadczenia.
  • 14. Knowledge Development 2 - 14 Planowanie gazów  Wydłużone nurkowania bezdekompresyjne ze zmianą gazów  Przystanki bezpieczeństwa w trakcie przystanków dekompresyjnych  Runtime  Uzgadnianie gazów
  • 15. Knowledge Development 2 - 15 Wydłużone nurkowania bezdekompresyjne ze zmianą gazów  Jakie są procedury depozytowania butli i zmiany gazów podczas wykonywania wydłużonych nurkowań bezdekompresyjnych ze zmianą gazów?  Wydłużone nurkowanie bezdekompresyjne ze zmianą gazów to nurkowanie, podczas którego zyskujesz więcej czasu dennego poprzez wynurzenie się na mniejszą głębokość i przełączenie się na EANx o większej zawartości tlenu.  Daje to dłuższy czas bezdekompresyjny, który w pełni wykorzystuje zwiększony zapas gazu poprzez wielopoziomowy profil oraz zmianę gazu.  Zwiększenie czasu bezdekompresyjnego jest znaczne; nawet używając kilku butli zazwyczaj nie zbliżasz się do limitów bezdekompresyjnych.
  • 16. Knowledge Development 2 - 16 Wydłużone nurkowania bezdekompresyjne ze zmianą gazów  Jakie są procedury depozytowania butli i zmiany gazów podczas wykonywania wydłużonych nurkowań bezdekompresyjnych ze zmianą gazów?  Wydłużone nurkowanie bezdekompresyjne ze zmianą gazów to nurkowanie, podczas którego zyskujesz więcej czasu dennego poprzez wynurzenie się na mniejszą głębokość i przełączenie się na EANx o większej zawartości tlenu.  Choć jest to nurkowanie bezdekompresyjne, wciąż jest uważane za techniczne ze względu na wymagany sprzęt i procedury, które obejmują oddychanie więcej niż jednym gazem, zmianę gazów według NO TOX, itp.  W przypadku wydłużonych nurkowań bezdekompresyjnych ze zmianą gazów, podczas których pierwszy poziom jest płytszy niż 40 m dobrze sprawdzają się pojedyncze butle z gazem głównym.
  • 17. Knowledge Development 2 - 17 Wydłużone nurkowania bezdekompresyjne ze zmianą gazów  Jakie są procedury depozytowania butli i zmiany gazów podczas wykonywania wydłużonych nurkowań bezdekompresyjnych ze zmianą gazów?  Wydłużone nurkowanie bezdekompresyjne ze zmianą gazów to nurkowanie, podczas którego zyskujesz więcej czasu dennego poprzez wynurzenie się na mniejszą głębokość i przełączenie się na EANx o większej zawartości tlenu.  Możliwe, choć nieczęste, jest wykonywanie wydłużonych nurkowań bezdekompresyjnych ze zmianą gazów z więcej niż dwoma mieszaninami.
  • 18. Knowledge Development 2 - 18 Wydłużone nurkowania bezdekompresyjne ze zmianą gazów  Jakie są procedury depozytowania butli i zmiany gazów podczas wykonywania wydłużonych nurkowań bezdekompresyjnych ze zmianą gazów?  Procedura  Najczęstszą praktyką jest zaplanowanie nurkowania za pomocą oprogramowania dekompresyjnego i wykonanie go z komputerem wielogazowym.  Wybierz gaz główny w oparciu o głębokość denną, a gaz bogatszy w tlen do stage’a w oparciu o drugi poziom głębokości – płycej niż jego głębokość maksymalna (1,4).  Zacznij nurkowanie od największej głębokości. Kiedy osiągniesz konkretny punkt (zazwyczaj czas lub ciśnienie), wynurz się na drugi poziom i przełącz się na stage’a według procedury NO TOX.
  • 19. Knowledge Development 2 - 19 Wydłużone nurkowania bezdekompresyjne ze zmianą gazów  Jakie są procedury depozytowania butli i zmiany gazów podczas wykonywania wydłużonych nurkowań bezdekompresyjnych ze zmianą gazów?  Procedura  Oddychasz ze stage’a i pozostajesz na głębokości drugiego poziomu lub płytszej przez resztę nurkowania.  Możesz mieć stage’a ze sobą przez całe nurkowanie, jeżeli nie masz innego wyjścia, ale jeśli jest to możliwe, lepiej zostawić (depozytować) go na drugim poziomie głębokości, schodząc w dół i zabrać go, wracając.  Jeżeli musisz mieć stage’a ze sobą, oprócz wymaganych oznaczeń, dobrym zabezpieczeniem będzie także blokada na ustnik automatu.
  • 20. Knowledge Development 2 - 20 Wydłużone nurkowania bezdekompresyjne ze zmianą gazów  Jakie są procedury depozytowania butli i zmiany gazów podczas wykonywania wydłużonych nurkowań bezdekompresyjnych ze zmianą gazów?  Procedura  Zaplanuj właściwą rezerwę gazu w obydwu butlach.  Ponieważ pozostajesz w obrębie limitów bezdekompresyjnych, 35 bar rezerwy zazwyczaj wystarcza.
  • 21. Knowledge Development 2 - 21  Co zrobisz, jeżeli nie będziesz mógł przełączyć się na płytszą mieszaninę gazową lub jeżeli będziesz musiał przełączyć się z powrotem na głębszą mieszaninę podczas wykonywania wydłużonego nurkowania bezdekompresyjnego ze zmianą gazów?  Jeżeli z jakiegoś powodu nie możesz wykonać zmiany gazu, kończysz nurkowanie zgodnie z limitami bezdekompresyjnymi/tlenowymi dla gazu głównego. Wydłużone nurkowania bezdekompresyjne ze zmianą gazów
  • 22. Knowledge Development 2 - 22  Co zrobisz, jeżeli nie będziesz mógł przełączyć się na płytszą mieszaninę gazową lub jeżeli będziesz musiał przełączyć się z powrotem na głębszą mieszaninę podczas wykonywania wydłużonego nurkowania bezdekompresyjnego ze zmianą gazów?  Jeżeli z jakiegoś powodu masz problem z płytszą mieszaniną, oczywiście musisz przełączyć się na główny (głębszy) gaz.  Jest to proste z komputerem wielogazowym – przełączasz komputer na gaz denny i kończysz/ skracasz nurkowanie, pozostając w obrębie limitów bezdekompresyjnych. Wydłużone nurkowania bezdekompresyjne ze zmianą gazów
  • 23. Knowledge Development 2 - 23  Co zrobisz, jeżeli nie będziesz mógł przełączyć się na płytszą mieszaninę gazową lub jeżeli będziesz musiał przełączyć się z powrotem na głębszą mieszaninę podczas wykonywania wydłużonego nurkowania bezdekompresyjnego ze zmianą gazów?  Jeżeli z jakiegoś powodu masz problem z płytszą mieszaniną, oczywiście musisz przełączyć się na główny (głębszy) gaz.  Jeżeli korzystasz z tabeli, możesz być poza limitami bezdekompresyjnymi dla największej głębokości dla gazu głównego, ale wciąż jesteś w sytuacji bezdekompresyjnej. Bezzwłocznie rozpocznij wynurzanie, wykonaj przystanek bezpieczeństwa i zakończ nurkowanie. Wydłużone nurkowania bezdekompresyjne ze zmianą gazów
  • 24. Knowledge Development 2 - 24  Jak planujesz i wykonujesz wydłużone nurkowanie bezdekompresyjne ze zmianą gazów z wykorzystaniem oprogramowania dekompresyjnego?  Oprogramowanie dekompresyjne pozwala na tworzenie tabel do planowania wydłużonych nurkowań bezdekompresyjnych ze zmianą gazów.  Najpowszechniej używane do planowania nurkowań z komputerem wielogazowym.  Wprowadź swoją pierwszą głębokość, EANx oraz pożądany czas w obrębie limitów bezdekompresyjnych.  Wprowadź swój drugi poziom głębokości, drugi EANx i znajdź swój limit bezdekompresyjny.  Możesz być ograniczony przez limit tlenowy, a nie przez czas bezdekompresyjny.  Jeżeli masz wątpliwości, zakładaj i planuj dla głębszego drugiego poziomu, a nie dla płytszego. Wydłużone nurkowania bezdekompresyjne ze zmianą gazów
  • 25. Knowledge Development 2 - 25  Jak planujesz i wykonujesz wydłużone nurkowanie bezdekompresyjne ze zmianą gazów z wykorzystaniem oprogramowania dekompresyjnego?  Oprogramowanie dekompresyjne pozwala na tworzenie tabel do planowania wydłużonych nurkowań bezdekompresyjnych ze zmianą gazów.  Niech oprogramowanie generuje tabele w oparciu o różne warianty największej głębokości/czasu. Wykorzystaj je do zaplanowania nurkowania.  Jeżeli wykonujesz nurkowanie z tabelami, miej ze sobą zapasowe tabele oparte o wykonywanie całego nurkowania z użyciem głównego gazu, na wypadek gdybyś nie mógł zmienić gazu. Wydłużone nurkowania bezdekompresyjne ze zmianą gazów
  • 26. Knowledge Development 2 - 26  Jak planujesz i wykonujesz wydłużone nurkowanie bezdekompresyjne ze zmianą gazów z wykorzystaniem oprogramowania dekompresyjnego?  Wielogazowe komputery nurkowe upraszczają wydłużone nurkowania bezdekompresyjne ze zmianą gazów.  Wybierz mieszaniny dla poziomów głębokości i wprowadź je do komputera.  Zacznij od największej głębokości i najgłębszej mieszaniny. Przestawiasz gaz na komputerze po wynurzeniu się na kolejny poziom głębokości i przełączasz się na EANx o większej zawartości tlenu według procedury NO TOX. Wydłużone nurkowania bezdekompresyjne ze zmianą gazów
  • 27. Knowledge Development 2 - 27  Jak planujesz i wykonujesz wydłużone nurkowanie bezdekompresyjne ze zmianą gazów z wykorzystaniem oprogramowania dekompresyjnego?  Wielogazowe komputery nurkowe upraszczają wydłużone nurkowania bezdekompresyjne ze zmianą gazów.  Jeżeli z jakiegoś powodu z powrotem przełączysz się na główny gaz, przestaw komputer, a on automatycznie poda ci nowe limity bezdekompresyjne.  Choć komputer wielogazowy dokonuje obliczeń automatycznie, nadal będziesz używać oprogramowania dekompresyjnego do zaplanowania wymaganego zapasu gazów.  Miej ze sobą dwa komputery wielogazowe lub zapasowe tabele/ czasomierz/ głębokościomierz. Wydłużone nurkowania bezdekompresyjne ze zmianą gazów
  • 28. Knowledge Development 2 - 28  W jaki sposób możesz zwiększyć konserwatyzm wydłużonego nurkowania bezdekompresyjnego ze zmianą gazów?  Zwiększanie konserwatyzmu wydłużonych nurkowań bezdekompresyjnych ze zmianą gazów:  Najprostszy sposób – pozostawaj z zapasem w obrębie limitów bezdekompresyjnych; wynurz się i zmień gaz sporo przed osiągnięciem limitów głębszego poziomu.  Planuj nurkowania/ustawiaj komputer w oparciu o mieszaniny EANx z nieco mniejszą zawartością tlenu niż w rzeczywistości.  Pamiętaj, aby nie przekraczać maksymalnej głębokości dla danej mieszaniny.  Musisz kontrolować ekspozycję tlenową manualnie lub za pomocą oprogramowania dekompresyjnego, ponieważ komputer nurkowy nie wie jakim gazem oddychasz w rzeczywistości.  Ustaw komputer na bardziej konserwatywny tryb (jeżeli twój model ma taką opcję). Wydłużone nurkowania bezdekompresyjne ze zmianą gazów
  • 29. Knowledge Development 2 - 29 Przystanki bezpieczeństwa w trakcie przystanków dekompresyjnych  Jak wykonuje się przystanek bezpieczeństwa w trakcie przystanku dekompresyjnego?  Przystanek bezpieczeństwa w nurkowaniu rekreacyjnym to 3-5-minutowy przystanek na głębokości 5 metrów, nie wymagany przez tabele czy komputer, wykonywany dla zwiększenia konserwatyzmu.  Nurkowie techniczni wykonują przystanki bezpieczeństwa poprzez wydłużenie ostatniego przystanku dekompresyjnego o 5 minut.
  • 30. Knowledge Development 2 - 30 Przystanki bezpieczeństwa w trakcie przystanków dekompresyjnych  Jak wykonuje się przystanek bezpieczeństwa w trakcie przystanku dekompresyjnego?  Po wynurzeniu się z wyjątkowo forsownego nurkowania lub długiego nurkowania dekompresyjnego, wykonaj „przystanek bezpieczeństwa” na powierzchni, odpoczywając w wodzie przez 5-15 minut, zanim podejmiesz kolejny wysiłek (wejście na łódź lub wyjście na brzeg w ciężkim sprzęcie, itp.).  Możesz nadal oddychać nitroksem (EANx) lub tlenem. Choć jesteś na powierzchni, oddychanie mieszaniną EANx50 lub o wyższej zawartości tlenu sprawia, że zegar CNS nadal wzrasta, a ty gromadzisz jednostki OTU.
  • 31. Knowledge Development 2 - 31 Runtime  Czym jest „runtime”, jak się go określa i używa?  Runtime to nieprzerwany plan czasowy, którego przestrzegasz od początku do końca nurkowania, kiedy wykonujesz je z tabelami.  Uwzględnia zanurzenie, wynurzenie, czas deko.  Określa, gdzie powinieneś znajdować się w danej minucie nurkowania.
  • 32. Knowledge Development 2 - 32 Runtime  Czym jest „runtime”, jak się go określa i używa?  Nurkowanie z runtime’m jest typowe z wykorzystaniem tabel.  Nie współgra dobrze z dekompresją opartą na wskazaniach komputera (ani nie jest potrzebne), dlatego obecnie runtime nie jest już tak często używany jak kiedyś.  Jednakże, runtime’y mogą być użyteczne podczas planowania misji obejmującej wiele zespołów, gdyż ułatwiają określenie w przybliżeniu wspólnej bazy czasowej do skoordynowania działań.  Aby skorzystać z runtime’u, opuszczasz daną głębokość, kiedy upłynie czas przewidziany dla tej głębokości.
  • 33. Knowledge Development 2 - 33 Runtime  Czym jest „runtime”, jak się go określa i używa?  Określasz runtime poprzez dodanie czasów dla każdego etapu nurkowania (czas zanurzania zazwyczaj zawarty jest w czasie dennym) oraz przystanków dekompresyjnych, z czasem wynurzania włącznie (zaokrąglaj wartości do najbliższej całej minuty, w górę lub w dół).  Oprogramowanie dekompresyjne automatycznie wygeneruje runtime, czasami z mniejszą ilością zaokrągleń.  Oprogramowanie dekompresyjne może podać czasy przybycia poprzez powtórzenie głębokości (czas przybycia na daną głębokość i czas jej opuszczenia).
  • 34. Knowledge Development 2 - 34 Runtime  Czym jest „runtime”, jak się go określa i używa?  Określasz runtime poprzez dodanie czasów dla każdego etapu nurkowania (czas zanurzania zazwyczaj zawarty jest w czasie dennym) oraz przystanków dekompresyjnych, z czasem wynurzania włącznie (zaokrąglaj wartości do najbliższej całej minuty, w górę lub w dół).  Podczas generowania kilku tabel, niektóre rodzaje oprogramowania, oprócz runtime’u zaplanowanego nurkowania, wygenerują także runtime’y dla alternatywnych planów.
  • 35. Knowledge Development 2 - 35 Runtime  Czym jest „runtime”, jak się go określa i używa?  Przykład: wykonujesz 30-minutowe nurkowanie na głębokość 30 m z użyciem powietrza; twoja tabela wymaga 1-minutowego przystanku na 6 metrach i 15-minutowego na 3 metrach. Twój runtime wyglądałby następująco: Głębokość Czas Runtime Skąd się wziął? 0 m 0 0 30 m 30 30 (0 + 30) 6 m 1 34 (30+3 min wynurzenie + 1 min przystanek) 3 m 15 49 (34+15; wynurzenie <0,5 min zignorowane)
  • 36. Knowledge Development 2 - 36  Co zrobisz, jeżeli okaże się, że nieco wyprzedziłeś swój runtime?  Jeśli okaże się, że nieco wyprzedziłeś swój runtime, (np. opuściłeś jakąś głębokość trochę wcześniej), spróbuj dopasować swoje działania tak, żeby stopniowo wrócić do runtime’u. Jeżeli jesteś spóźniony w stosunku do runtime’u, zazwyczaj przechodzisz na następny dłuższy plan dekompresji. Przykład: Używając poprzedniego runtime’u, opuszczasz dno w 29 minucie. Wracasz do runtime’u poprzez nieco wolniejsze wynurzenie niż zwykle, tak aby osiągnąć głębokość 6 m w 3,5 minuty, a następnie pozostać 1,5 minuty na przystanku do osiągnięcia 34 minut. Runtime
  • 37. Knowledge Development 2 - 37  Co zrobisz, jeżeli okaże się, że nieco wyprzedziłeś swój runtime?  Przerwy powietrzne i zmiany gazów, kiedy wracasz na gaz na plecach nie liczą się jako czas deko. Radzisz sobie z tą kwestią poprzez:  Używanie zegarka nurkowego z funkcją stopera i zatrzymywanie runtime’u podczas przerw powietrznych/ zmiany gazów  Dodawanie przerw powietrznych i zmian gazów do runtime’u  Korzystanie z oprogramowania dekompresyjnego, które automatycznie uwzględnia przerwy powietrzne; możesz również zmienić wygenerowany runtime poprzez ręczne dodanie czasów przerw powietrznych/zmian gazów Runtime
  • 38. Knowledge Development 2 - 38  Co zrobisz, jeżeli okaże się, że nieco wyprzedziłeś swój runtime?  Runtime’y dobrze się sprawdzają podczas wydłużonych nurkowań bezdekompresyjnych ze zmianą gazów wykonywanych z tabelami.  Runtime wskazuje moment, do czasu którego musisz się wynurzyć do następnego płytszego poziomu głębokości.  Jeżeli wynurzysz się przed wskazanym czasem, nurkowanie staje się bardziej konserwatywne, więc możesz nadal trzymać się runtime’u bez żadnych zmian. Runtime
  • 39. Knowledge Development 2 - 39 Uzgadnianie gazów  Czym jest „uzgadnianie gazów”?  Uzgadnianie gazów to metoda (używana głównie w środowiskach zamkniętych – jaskinie, wraki) uwzględniająca zespoły, których członkowie mają różne tempo oddychania i różnej pojemności butle.  Ogólnie nie jest potrzebna na wodach otwartych, ponieważ w sytuacji awaryjnej można szybko rozpocząć wynurzanie.  Może być przydatna, jeżeli chcesz mieć pewność, że ty i kolega z zespołu będziecie mogli wrócić do miejsca wynurzania (np. jeżeli występuje prąd), dzieląc się gazem.
  • 40. Knowledge Development 2 - 40 Uzgadnianie gazów  Czym jest „uzgadnianie gazów”?  Uzgadnianie gazów pomaga w upewnieniu się, że w przypadku, gdyby nurek z większym zapasem gazu i wyższym współczynnikiem SAC stracił cały zapas gazu w najdalszym punkcie penetracji, to kolega z zespołu z mniejszym zapasem gazu i niższym współczynnikiem SAC miałby wystarczającą ilość gazu, aby obaj nurkowie mogli wyjść.  Aby uzgodnić gazy (w oparciu o rezerwę zgodną z regułą trzecich), nurek z mniejszym zapasem gazu potrzebuje objętości rezerwy równej 1/3 większego zapasu gazu.
  • 41. Knowledge Development 2 - 41 Uzgadnianie gazów  Czym jest „uzgadnianie gazów”?  Metryczny  Podziel objętość większego zapasu gazu przez 3. Jest to ilość, którą musi mieć w rezerwie nurek z mniejszym zapasem gazu.  Podziel rezerwę przez pojemność butli mniejszego zapasu gazu. Wynik to ciśnienie rezerwy, które nurek z mniejszym zapasem gazu powinien mieć na koniec nurkowania, jeżeli nie doszło do sytuacji awaryjnej.  Odejmij ciśnienie rezerwy od rzeczywistego ciśnienia mniejszych butli, wynik podziel przez 2 i odejmij od pełnego ciśnienia, aby otrzymać ciśnienie zwrotu 1/3 dla mniejszego zapasu gazu.
  • 42. Knowledge Development 2 - 42  Czym jest „uzgadnianie gazów”?  Przykład: Nurkujesz z podwójnymi 11-litrowymi butlami napełnionymi do 200 bar. Twój kolega z zespołu ma podwójne 21-litrowe butle napełnione do 160 bar. Jakie powinno być twoje ciśnienie rezerwy i ciśnienie zwrotu 1/3? Odpowiedź: 102 bar – ciśnienie rezerwy; 151 bar – ciśnienie zwrotu Objętość kolegi = 21 x 2 x 160 = 6720 litrów. Rezerwa = 6720 ÷ 3 = 2240 litrów. Rezerwa podzielona przez pojemność twoich butli = 2240 ÷ 22 (11 x 2) = 102 bar rezerwy, która powinna ci zostać 200 - 102 = 98 bar, które możesz zużyć; 98 ÷ 2 = 49; 200 - 49 = 151 Uzgadnianie gazów
  • 43. Knowledge Development 2 - 43 Uzgadnianie gazów  Czym jest „uzgadnianie gazów”?  Pamiętaj, że nawet jeżeli nie musisz uzgadniać gazów, wciąż musisz określić rzeczywisty zapas gazu przed każdym nurkowaniem, aby mieć pewność, że masz wystarczającą ilość gazu plus rezerwę, aby wykonać to nurkowanie.
  • 44. Knowledge Development 2 - 44 Sytuacje awaryjne  Utrata butli deko  Przekroczenie planowanej głębokości i czasu  Komputer jednogazowy jako zapas dla komputera wielogazowego  Pominięty przystanek dekompresyjny  Opóźnienie w wynurzaniu  Pominięta dekompresja  Wyczerpanie zapasu gazu  Zestaw dryfowy  Częściowy wyciek powietrza z worka wypornościowego/ bojki DSMB  Komputery wielogazowe w sytuacjach awaryjnych
  • 45. Knowledge Development 2 - 45  Na kursie Tec 40 nauczyłeś się niektórych procedur awaryjnych omawianych w niniejszej części, ale w sposób mający zastosowanie do poziomu Tec 40.  Na kursie Tec 45 poznasz dodatkowe aspekty, które należy wziąć pod uwagę podczas dłuższych/głębszych nurkowań, do wykonywania których będziesz uprawniony. Sytuacje awaryjne
  • 46. Knowledge Development 2 - 46 Utrata butli deko  Jak zabezpieczyć się przed utratą butli deko i co zrobić, jeżeli do niej dojdzie?  Utrata butli deko może pozostawić cię bez możliwości kompletnego rozwiązania sytuacji, więc nacisk położony jest na zapobieganie.  Nigdy nie depozytuj butli, jeżeli masz jakiekolwiek wątpliwości co do tego czy będziesz w stanie do nich wrócić i z powrotem je zabrać.  Nie depozytuj butli tam, gdzie inni nurkowie mogą zabrać „zagubione” butle, które „odnaleźli”.  Depozytuj butle tam, gdzie nie mogą się zsunąć, odpłynąć lub zostać zniesione. Jeżeli jest to możliwe, przypnij je lub zabezpiecz w inny sposób.  Upewnij się, że zawory w stage’ach są zakręcone, ale automaty są pod ciśnieniem.
  • 47. Knowledge Development 2 - 47 Utrata butli deko  Jak zabezpieczyć się przed utratą butli deko i co zrobić, jeżeli do niej dojdzie?  Jeżeli utracisz butle, powaga sytuacji będzie zależeć od tego jak długą dekompresję musisz wykonać i czy jest to przyspieszona dekompresja czy nie.
  • 48. Knowledge Development 2 - 48 Utrata butli deko  Jak zabezpieczyć się przed utratą butli deko i co zrobić, jeżeli do niej dojdzie?  Podstawową kwestią będzie to, czy będziesz mieć wystarczającą objętość gazu.  Jeżeli twoja dekompresja oparta jest na gazie na plecach, a butle deko miały gaz o wyższej zawartości tlenu celem zwiększenia konserwatyzmu, to w takim wypadku wykonujesz dekompresję, oddychając gazem na plecach. Jeżeli nie masz wystarczającej ilości gazu na plecach, możesz użyć mieszaniny EANx z taką samą lub większą zawartością tlenu niż gaz na plecach, więc inny członek zespołu lub nurek zabezpieczający może być w stanie ci pomóc.  Jeżeli wykonujesz przyspieszoną dekompresję, zostaw swój komputer wielogazowy ustawiony na gaz na plecach. Jeżeli zapasem dla twojego komputera są tabele, pamiętaj żeby zabrać ze sobą zapasowe tabele jednogazowe jak również tabele przyspieszonej dekompresji.
  • 49. Knowledge Development 2 - 49 Utrata butli deko  Jak zabezpieczyć się przed utratą butli deko i co zrobić, jeżeli do niej dojdzie?  Podstawową kwestią będzie to, czy będziesz mieć wystarczającą objętość gazu.  Jeżeli obecni są nurkowie zabezpieczający, mogą być w stanie dostarczyć ci zapasowe butle.  Jeżeli wykonujesz nurkowanie z przyspieszoną dekompresją i używasz komputera wielogazowego i jeśli twoi koledzy z zespołu nie utracili swoich gazów dekompresyjnych, mogą oddać ci to, co zostanie im w butlach po ukończeniu ich dekompresji. Skończą nurkowanie przed tobą, ale ty powinieneś być w stanie ukończyć swoją dekompresję.
  • 50. Knowledge Development 2 - 50 Utrata butli deko  Jak zabezpieczyć się przed utratą butli deko i co zrobić, jeżeli do niej dojdzie?  Jeżeli nie masz wystarczającej ilości gazu, aby ukończyć swoją dekompresję, wykonuj ją tak długo jak to możliwe.  Po wynurzeniu oddychaj tlenem i skontaktuj się z służbami medycznymi, jeżeli podejrzewasz u siebie, DCI (czy to DCS czy AGE).
  • 51. Knowledge Development 2 - 51 Przekroczenie planowanej głębokości i czasu  Co zrobić, jeżeli twoje nurkowanie jest głębsze i/lub dłuższe niż planowałeś?  Przekroczenie planowanego czasu i/lub głębokości nie powinno być „sytuacją awaryjną”, a jedynie sytuacją. Powinieneś się na nią przygotować w ramach stałej części planowania nurkowania.  Używaj oprogramowania dekompresyjnego dla czasów oraz głębokości mniejszych i większych niż planowany czas i głębokość, tak abyś zobaczył jak takie zmiany wpłyną na twój czas dekompresji oraz wymagany zapas gazów.  Reguła trzecich zwykle powinna zapewnić wystarczającą ilość gazu w przypadku kolejnego dłuższego/głębszego planu, ale dla pewności porównaj wymagania gazowe.
  • 52. Knowledge Development 2 - 52 Przekroczenie planowanej głębokości i czasu  Co zrobić, jeżeli twoje nurkowanie jest głębsze i/lub dłuższe niż planowałeś?  Bądź przygotowany na zmianę czasu, aby uwzględnić głębokość.  Jeżeli znajdziesz się głębiej niż planowałeś, szybciej wykonaj zwrot.  Pamiętaj, że przekroczenie czasu dennego zazwyczaj ma większy wpływ na dekompresję niż nieznaczne przekroczenie planowanej głębokości.  Precyzyjne nurkowanie jest kluczem do sukcesu – musisz biegle opanować kontrolę pływalności oraz dokładnie monitorować głębokość, czas i zapas gazu. Nurkuj dobrze, a nie będziesz mieć takich trudności.
  • 53. Knowledge Development 2 - 53 Komputer jednogazowy jako zapas dla komputera wielogazowego  Jak można wykorzystać komputer jednogazowy jako zapas dla komputera wielogazowego?  Choć nie jest to idealne rozwiązanie, możesz użyć komputera jednogazowego jako zapasu dla komputera wielogazowego.  Ustaw komputer jednogazowy na gaz na plecach. Wykonuj dekompresję tak, jakbyś oddychał gazem na plecach, wykorzystując mieszaniny o wyższej zawartości tlenu dla większego konserwatyzmu.  Jeżeli warunki mogą wymagać przyspieszonej dekompresji (np. ze względu na temperaturę wody lub objętość gazu), miej ze sobą tabele przyspieszonej dekompresji i używaj komputera jednogazowego jedynie do odczytania informacji o czasie i głębokości (lub korzystaj z głębokościomierza/czasomierza).
  • 54. Knowledge Development 2 - 54 Pominięty przystanek dekompresyjny  Co powinieneś zrobić, jeżeli pominiesz przystanek dekompresyjny?  Postępowanie w przypadku pominiętego przystanku dekompresyjnego będzie zależeć od sytuacji.  Jeżeli jest to możliwe, bezzwłocznie (mniej niż minuta) zanurz się ponownie, dokończ przystanek, wydłużając go o 1 minutę, następnie wykonaj dekompresję według wskazań komputera.  Jeżeli nie możesz ponownie się zanurzyć (np. kiedy masz problem z zapasem gazu i musisz się przełączyć na butlę deko, z której nie możesz oddychać na większej głębokości), pozostań na głębokości kolejnego przystanku przez łączny czas uwzględniający długość obydwu przystanków.
  • 55. Knowledge Development 2 - 55 Pominięty przystanek dekompresyjny  Co powinieneś zrobić, jeżeli pominiesz przystanek dekompresyjny?  Jeżeli nie możesz ponownie się zanurzyć lub zajmuje to dłużej niż minutę, wydłuż przystanek na 6 metrach i/lub ostatni przystanek o 1,5 raza więcej niż normalnie wymagana dekompresja. (Uwaga: niektóre komputery automatycznie wyliczają procedury pominiętych przystanków dekompresyjnych – sprawdź w instrukcji producenta).  Komputer może się zablokować, jeżeli pominiesz przystanek i nie będziesz się w stanie ponownie zanurzyć, żeby go wykonać (sprawdź w instrukcji producenta). Możesz być zmuszony wykonać dekompresję w oparciu o zapasowe tabele.
  • 56. Knowledge Development 2 - 56 Opóźnienie w wynurzaniu  Co powinieneś zrobić, jeżeli zbyt późno wynurzysz się na przystanek dekompresyjny?  Jeżeli używasz komputera, opóźnienie w wynurzaniu nie jest problemem – komputer dostosuje wymagania dekompresyjne.  Jeżeli używasz tabel i za późno wynurzyłeś się na pierwszy przystanek dekompresyjny, dodaj opóźnienie do czasu dennego i wykonaj dekompresję zgodnie z nowym planem.  Używając tabel, opóźnienia pomiędzy przystankami nie są krytyczne, o ile nie są nadmiernie długie (więcej niż 2-3 minuty).  Nie licz opóźnienia jako czasu dekompresji.
  • 57. Knowledge Development 2 - 57 Opóźnienie w wynurzaniu  Co powinieneś zrobić, jeżeli zbyt późno wynurzysz się na przystanek dekompresyjny?  Jeżeli miałeś opóźnienie w wynurzaniu, zawsze rozsądnie jest wydłużyć ostatni przystanek o tyle, ile będzie to praktycznie możliwe.
  • 58. Knowledge Development 2 - 58 Pominięta dekompresja  Co powinieneś zrobić, jeżeli pominiesz część lub całość dekompresji?  Powaga pominiętej dekompresji zależy od sytuacji.  Pominięcie całej wymaganej dekompresji pociąga za sobą duże ryzyko wystąpienia DCS, szczególnie jeżeli mowa o dekompresji dłuższej niż 5-10 minut.  Im większą część dekompresji wykonałeś, tym mniejsze ryzyko.  W przypadku dekompresji w oparciu o jednogazowy komputer/tabele z wykorzystaniem EANx/tlenu dla zwiększenia konserwatyzmu, ryzyko jest stosunkowo niskie, jeżeli wykonałeś większą część dekompresji.
  • 59. Knowledge Development 2 - 59 Pominięta dekompresja  Co powinieneś zrobić, jeżeli pominiesz część lub całość dekompresji?  Jeżeli pominiesz dekompresję od głębokości 6 m lub płytszej, nie wystąpią żadne symptomy DCS i możesz wrócić na głębokość przystanku w ciągu minuty:  Dodaj 1 minutę i wykonaj dekompresję zgodnie z planem.  W ramach ostrożności wydłuż ostatni przystanek o kilka minut lub więcej.
  • 60. Knowledge Development 2 - 60 Pominięta dekompresja  Co powinieneś zrobić, jeżeli pominiesz część lub całość dekompresji?  Jeżeli pominiesz dekompresję od głębokości 6 m lub płytszej, nie wystąpią żadne symptomy DCS i wrócisz na głębokość przystanku w ciągu więcej niż minuty:  Wydłuż przystanek na głębokości 6 metrów i/lub ostatni przystanek o 1,5 raza więcej niż normalnie wymagana dekompresja (lub dłużej podczas ostatniego przystanku, jeśli to możliwe).
  • 61. Knowledge Development 2 - 61 Pominięta dekompresja  Co powinieneś zrobić, jeżeli pominiesz część lub całość dekompresji?  Jeżeli pominiesz dekompresję z głębokości większej niż 6 metrów:  Jak najszybciej wróć na głębokość pierwszego przystanku (najlepiej w mniej niż 5 minut).  Wykonuj dekompresję zgodnie z planem aż do przystanku na 12 metrach włącznie.  Wydłuż przystanek na 9 metrach oraz wszystkie płytsze przystanki o 1,5 raza więcej niż ich zaplanowany czas.
  • 62. Knowledge Development 2 - 62 Pominięta dekompresja  Co powinieneś zrobić, jeżeli pominiesz część lub całość dekompresji?  Jeżeli nie możesz wrócić na głębokość przystanku (np. ze względu na brak gazu):  Oddychaj tlenem, zachowaj spokój i obserwuj czy nie występują u ciebie symptomy DCS.  Jeżeli wynurzyłeś się, pomijając więcej niż kilka minut dekompresji lub pominąwszy ją w całości, załóż, że zapadniesz na DCS i poleć zespołowi, aby przygotował się do awaryjnej ewakuacji.  Jeżeli jest to możliwe, cały czas oddychaj 100% tlenem, dopóki nie dotrzesz do placówki medycznej.
  • 63. Knowledge Development 2 - 63  Co powinieneś zrobić, jeżeli wyczerpie ci się gaz?  Wyczerpanie zapasu gazu powinno być mało prawdopodobne, jeżeli właściwie planujesz rezerwę. Niespodziewany wysiłek lub nagłe wzbudzenie automatu może spowodować szybsze wyczerpanie gazu niż oczekiwane.  Zanim do tego dojdzie, powinieneś już wynurzać się na głębokość pierwszego przystanku (poza punktem zwrotu).  Pierwsza opcja – koledzy z zespołu dzielą się gazem lub nurkowie zabezpieczający dostarczają gaz.  Mając komputer wielogazowy, możesz przełączyć się na gaz na plecach i kontynuować dekompresję, choć zajmie ona więcej czasu. Wyczerpanie zapasu gazu
  • 64. Knowledge Development 2 - 64  Co powinieneś zrobić, jeżeli wyczerpie ci się gaz?  Wyczerpanie zapasu gazu powinno być mało prawdopodobne, jeżeli właściwie planujesz rezerwę. Niespodziewany wysiłek lub nagłe wzbudzenie automatu może spowodować szybsze wyczerpanie gazu niż oczekiwane.  Jeżeli korzystasz z tabel i wyczerpiesz gaz dekompresyjny, a masz inny gaz dekompresyjny o wyższej zawartości tlenu:  Wynurz się na głębokość pierwszego przystanku, na której możesz go użyć.  Dodaj czas pominiętych przystanków do czasu tego przystanku, chyba że to również spowoduje przedwczesne wyczerpanie gazu. W takim wypadku, trzymaj się planu dekompresji i wydłuż płytsze przystanki o tyle, ile jest możliwe. Wyczerpanie zapasu gazu
  • 65. Knowledge Development 2 - 65  Co powinieneś zrobić, jeżeli wyczerpie ci się gaz?  Wyczerpanie zapasu gazu powinno być mało prawdopodobne, jeżeli właściwie planujesz rezerwę. Niespodziewany wysiłek lub nagłe wzbudzenie automatu może spowodować szybsze wyczerpanie gazu niż oczekiwane.  Jeżeli przestrzegasz planu dekompresji na pojedynczym (głównym) gazie, używając gazu o wyższej zawartości tlenu dla zwiększenia konserwatyzmu, przełącz się na główny gaz lub jakikolwiek inny gaz z taką samą lub większą zawartością tlenu co główny gaz (pod warunkiem, że jesteś płycej niż maksymalna głębokość dla tego gazu). Wyczerpanie zapasu gazu
  • 66. Knowledge Development 2 - 66  Co powinieneś zrobić, jeżeli wyczerpie ci się gaz?  Ogólnie rzecz biorąc, jeżeli wyczerpanie gazu uniemożliwia ci ukończenie zaplanowanej dekompresji, wykonuj dekompresję tak długo i najlepiej jak to możliwe w danej sytuacji.  Pozostań pod wodą, oddychając gazami o dużej zawartości tlenu z butli dekompresyjnych kolegów po tym, jak oni ukończą dekompresję, jeśli jest to możliwe.  Nawet jeżeli ostatecznie zapadniesz na DCS, im większą część dekompresji uda ci się wykonać, tym mniej poważne powinny być objawy DCS. Wyczerpanie zapasu gazu
  • 67. Knowledge Development 2 - 67 Zestaw dryfowy  Co to jest „zestaw dryfowy”, kiedy się go używa i jakie elementy zawiera?  Zestaw dryfowy to zestaw awaryjny, który zabierasz na nurkowanie na otwartym oceanie, gdzie może się zdarzyć, że prąd poniesie cię na dużą odległość od łodzi.  Najbardziej okazałe zestawy to wodoszczelne i odporne na działanie ciśnienia pojemniki przyczepiane do twinsetu; najprostsze zestawy to po prostu elementy zebrane w kieszeni lub saszetce.  Z zestawu dryfowego korzystasz wtedy, gdy wynurzysz się na powierzchnię i nie widzisz łodzi lub jest ona zbyt daleko, by do niej dopłynąć i masz trudności ze zwróceniem uwagi załogi.
  • 68. Knowledge Development 2 - 68 Zestaw dryfowy  Co to jest „zestaw dryfowy”, kiedy się go używa i jakie elementy zawiera?  Minimalny zestaw dryfowy zawiera:  Nadmuchiwaną bojkę sygnalizacyjną (może być DSMB)  Gwizdek  Inne przyrządy do sygnalizacji wizualnej i dźwiękowej
  • 69. Knowledge Development 2 - 69 Zestaw dryfowy  Co to jest „zestaw dryfowy”, kiedy się go używa i jakie elementy zawiera?  W środowiskach o większym ryzyku silnego prądu, rozważ dołączenie następujących elementów do zestawu dryfowego:  Lusterko sygnalizacyjne  Wodoszczelny błyskacz  Osobista radiopława PLB (Personal Locator Beacon – po aktywacji pozwala służbom na elektroniczne odnalezienie poszukiwanego)  Race dymne; race, kolorowy dym  Składany reflektor radarowy
  • 70. Knowledge Development 2 - 70 Częściowy wyciek powietrza z worka wypornościowego/bojki DSMB  Jak poradzić sobie z workiem wypornościowym, z którego ucieknie powietrze w drodze do powierzchni, a którego nie można ściągnąć z powrotem pod wodę, aby ponownie go puścić?  Z worka wypornościowego puszczonego bez odpowiedniego naprężenia linki, na powierzchni może częściowo uciec powietrze.  Worek ma zbyt dużą pływalność, aby ściągnąć go z powrotem pod wodę i ponownie puścić, ale za małą pływalność do tego, aby wykorzystać go jako solidną linę dekompresyjną.  Bojka DSMB, z której częściowo uciekło powietrze (mało prawdopodobne w modelach zaprojektowanych tak, żeby nie uciekało z nich powietrze) może nie stać pionowo w wodzie, przez co może nie być dobrze widoczna.
  • 71. Knowledge Development 2 - 71 Częściowy wyciek powietrza z worka wypornościowego/bojki DSMB  Jak poradzić sobie z workiem wypornościowym, z którego ucieknie powietrze w drodze do powierzchni, a którego nie można ściągnąć z powrotem pod wodę, aby ponownie go puścić?  1. opcja: Puść worek wypornościowy/bojkę DSMB kolegi przyczepioną do tej samej linki za pomocą karabińczyka lub dużego zaczepu (małe zaczepy mogą się zaklinować/zahaczyć).  Użycie tej samej linki łączy ich wyporność i pozwala uniknąć zaplątania się dwóch linek w wodzie.  2. opcja: kolega puszcza swój worek wypornościowy/bojkę DSMB na osobnym kołowrotku.  3. opcja: skorzystaj z worka w takim stanie, w jakim jest– będziesz musiał bardziej uważać na pływalność.
  • 72. Knowledge Development 2 - 72 Częściowy wyciek powietrza z worka wypornościowego/bojki DSMB  Jak poradzić sobie z workiem wypornościowym, z którego ucieknie powietrze w drodze do powierzchni, a którego nie można ściągnąć z powrotem pod wodę, aby ponownie go puścić?  Tabliczka procedur awaryjnych DSAT podsumowuje procedury dotyczące pominiętego przystanku dekompresyjnego, opóźnienia w wynurzaniu i pominiętej dekompresji.  Miej ze sobą tabliczkę podczas nurkowania.
  • 73. Knowledge Development 2 - 73 Komputery wielogazowe w sytuacjach awaryjnych  Dlaczego możesz ustawić w komputerze wielogazowym mieszaniny, których nie planujesz używać na nurkowaniu?  Nie musisz używać danego gazu, tylko dlatego, że ustawiłeś go na swoim komputerze wielogazowym.  W komputerach nurkowych, które obsługują dużą ilość gazów można ustawić gazy, których nie planujesz używać, ale które mogłyby być dostępne do użycia.  Daje ci to więcej opcji gazowych w sytuacji awaryjnej.  Przykład: Gazy używane przez inny zespół nurkujący w tym samym czasie, co twój mogą się różnić od waszych, ale wciąż mogą być dostępne do dzielenia się.
  • 74. Knowledge Development 2 - 74 Komputery wielogazowe w sytuacjach awaryjnych  Dlaczego możesz ustawić w komputerze wielogazowym mieszaniny, których nie planujesz używać na nurkowaniu?  Nie musisz używać danego gazu, tylko dlatego, że ustawiłeś go na swoim komputerze wielogazowym.  W komputerach nurkowych, które obsługują dużą ilość gazów można ustawić gazy, których nie planujesz używać, ale które mogłyby być dostępne do użycia.  Przykład: Powietrze jest łatwo dostępne w wielu środowiskach nurkowych, więc nurkowie zabezpieczający mogliby dostarczyć je do użytku podczas dekompresji, jeżeli nic innego nie byłoby dostępne od ręki.
  • 75. Knowledge Development 2 - 75 Komputery wielogazowe w sytuacjach awaryjnych  Dlaczego możesz ustawić w komputerze wielogazowym mieszaniny, których nie planujesz używać na nurkowaniu?  Główną wadą ustawienia w komputerze wielogazowym gazów, których nie planujesz użyć jest to, że musisz być pewien, iż przez przypadek nie wybrałeś jednego z gazów awaryjnych.  Niektóre z najnowszych modeli komputerów pozwalają na wprowadzenie nowego gazu podczas nurkowania, gdyby zaszła taka konieczność w sytuacji awaryjnej. Komputer może następnie odpowiednio policzyć dekompresję. Menu kursu