SlideShare a Scribd company logo
1 of 18
Download to read offline
Ағынды суларды тазарту әдістері
ЖОСПАР:
Ағынды су сипаттамасы.
Тазарту әдістері
Биологиялық тазалау әдіс
Химиялық тазалау әдіс
Физико-химиялық тазалау әдіс
Механикалық тазалау әдіс
Ағынды су-деп бұрын өндірісте, тұрмыста немесе
ауыл шаруашылығында пайдаланылған, сондай-ақ
қандай да бір лас аймақ, оның ішінде елді мекен
(өнеркәсіптік, ауылшаруашылықтық,
коммуналдық тұрмыстық) арқылы өткен су. Әр
түрлі өнімдерді пайдалану және оларды көп
мөлшерде өндіру адамның әрекеті қатысында
жүреді, бірақ нәтижесінде бұл әрекеттен түрлі
органикалық және бейорганикалық, соның ішінде
токсинді қосылыстармен ластанған ағынды сулар
пайда болады.
 Ағынды суларды тазарту – судың
құрамындағы зиянды
заттарды, сондай – ақ патогенді
микроорганизмдерді
жоюға немесе ажыратуға әкелетін әдістер
жүйесі.
Ағынды суларды тазалау
әдістері
механикалық
химиялық
физика-химиялық
биологиялық
Механикалық әдіс
 Механикалық әдістер- ерімеген қалдықтары бар суларды әртүрлі
торлардан, сүзгілерден, электрден өткізіп,бір жерге жинап,тұндыру
арқылы тазалайды. Бұл әдіс суды ірі дисперсті заттардан тазартудың
оңай жолы және тазарту үлгісінің 1-ші сатысы болып табылады.
 Механикалық әдіс, лас судың құрамындағы күрделі минералды заттарды,
ерітілмейтін қоспаларды ұстау үшін қолданылады.
 Механикалық әдістерге төмендегідей қондырғылар мен ғимараттар
жатады: қабылдау камерасы, кереге, құмұстағыштар, тұндырғыштар.
 Су тұндырудың жұмыс істеу қабілетін көтеру үшін төмендегідей әдістер
және қондырғылар қолданылады. Олар лас суды жай аэрациялау,
биокоагуляторлар, табиғи аэрациялау бар мөлдіреткіштер, мөлдіреткіш-
шіріткіштер, екі қабатты тұндырғыштар, флотаторлар, мұнай
ұстағыштар, май ұстағыштар. Тұндырғыштардың тұндыру эффектісі
60%, органикалық заттарды ұстау эффектісі - 10 15%-тен аспайды.
Тұндырғыштар
өндірістік тастанды суды жинайтын
жасанды қорқойма.
Ағынды судың улылығын азайтуға кеңінен
тұндырғыштар немесе тұндырғыш
шұңқырлар (алап немесе құйғын)
пайдаланылады.
Танк тұндырғышы
Биологиялық тазалау әдісі
Бұл әдісте әсіресе тұрмыстық қалдық суларды тазалауға
пайдаланады. Органикалық қалдықтар микроорганизмдер
көмегімен зиянсыз түрге айналады. 250 мын халықы бар
қалаға 15-20 гектар жерге биологиялық сүзгі жасап, астындағы
қабатына қиыршықтас немесе ірі құмтас төсеп үстіне
биологиялық заттардан жұқа жапқыш сияқты қабат жасап,
оған көзге ілінбейтын ұсақ организмдерды орналастырады.
Ластанған суды осы организмдер мен қиыршақ тас
қабаттарынан өткізіп тазалайды.
Биологиялық тазалау әдісінін екінші түрі –аэротанктер . Олар
темір беттоннан сұйық зат құятын ыдыс (резервуар ) түрінде
жасалады ,ішіне тұнба балшық , лай салып оттекпен өмір
сүретін, көзге ілінбейтін ұсақ организмдерді орналастырып,
солар арқылы қалдық суларды ағызып тазалайды.
Биолог
иялық
тазалау
әдісі
Аэробт
ы
өндірістік және
тұрмыстық
пайдаланылған сулардың
микроорганизмдер
әсерінен тотығуы
нәтижесінде органикалық
заттарын минералдау.
Анаэробт
ы
оттегінің жоқ немесе
жеткіліксіз жағдайында
жүреді. Бұл жағдайда
судағы оттегінің көзі
ретінде құрамында оттегі
бар аниондар қызмет етеді.
Химиялық тазалау әдісі
Қалдық суларға химиялық реагенттерден (басқа затпен
қосылып химиялық реакция жасайтын заттар) қосып
еріген және ерімеген заттарды бөліп алу кейбір
заттарды ертіп зиянсыз ету арқылы тазалайды.Бұл
әдіспен тазалағанда ерімеген қалдықтың 95 %, еріген
қалдықтардың 25% бөліп алуға болады.
Химиялық әдістер негізінен бейорганикалық
қосылыстарды тазарту үшін қолданылады. Регенттік
әдіске қышқылдар мен сілтілерді бейтараптау,
иондарды еруі қиын қосылыстарға айналдыру,
бейорганикалық заттарды тұндыру жатады.
Физико-химиялық әдіс
Физико-химиялық әдістер ағынды суды майды дисперсті,
каллоидтық және еріген заттардан тазарту үшін
қолданылады.
Физико-химиялық әдістерге радиаңиялық, ион алмасу және
т.б. әдістер жатады. Радиациялық тазалауда иондалған
сәулелену әсерінен улы заттар залалсызданады. Ион алмасу
арқылы тазалауда суды тек ластатқыштардан ғана тазартып
қоймайды, сондай-ақ қайта пайдалану үшін бағалы
химиялық қосылыстарды жеке іріктеп, жинап та отырады.
Бұл әдісте ластаушылармен ион алмасу реакциясына түсетін
иониттер (балшықты минералдар, фторапатиттер, ион алмасу
шайырлары) қолданылады.
Қорытынды
 Ағын суларды тазалау – судың құрамындағы зиянды
заттарды, сондай – ақ патогенді микроорганизмдерді
жоюға немесе ажыратуға әкелетін әдістер жүйесі.
 Ағын суларды тазалау әдістерін механикалық, химиялық,
физикохимиялық және биологиялық деп бөледі.
Назарыңызға рахмет!!!

More Related Content

Featured

How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024Albert Qian
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsKurio // The Social Media Age(ncy)
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Search Engine Journal
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summarySpeakerHub
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Tessa Mero
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentLily Ray
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best PracticesVit Horky
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementMindGenius
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...RachelPearson36
 
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...Applitools
 
12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at WorkGetSmarter
 
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...DevGAMM Conference
 
Barbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy PresentationBarbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy PresentationErica Santiago
 
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them wellGood Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them wellSaba Software
 
Introduction to C Programming Language
Introduction to C Programming LanguageIntroduction to C Programming Language
Introduction to C Programming LanguageSimplilearn
 

Featured (20)

How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
 
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
 
12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work
 
ChatGPT webinar slides
ChatGPT webinar slidesChatGPT webinar slides
ChatGPT webinar slides
 
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike RoutesMore than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
 
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
 
Barbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy PresentationBarbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy Presentation
 
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them wellGood Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
 
Introduction to C Programming Language
Introduction to C Programming LanguageIntroduction to C Programming Language
Introduction to C Programming Language
 

Ағынды суларды тазарту әдістері.pptx

  • 2. ЖОСПАР: Ағынды су сипаттамасы. Тазарту әдістері Биологиялық тазалау әдіс Химиялық тазалау әдіс Физико-химиялық тазалау әдіс Механикалық тазалау әдіс
  • 3. Ағынды су-деп бұрын өндірісте, тұрмыста немесе ауыл шаруашылығында пайдаланылған, сондай-ақ қандай да бір лас аймақ, оның ішінде елді мекен (өнеркәсіптік, ауылшаруашылықтық, коммуналдық тұрмыстық) арқылы өткен су. Әр түрлі өнімдерді пайдалану және оларды көп мөлшерде өндіру адамның әрекеті қатысында жүреді, бірақ нәтижесінде бұл әрекеттен түрлі органикалық және бейорганикалық, соның ішінде токсинді қосылыстармен ластанған ағынды сулар пайда болады.
  • 4.  Ағынды суларды тазарту – судың құрамындағы зиянды заттарды, сондай – ақ патогенді микроорганизмдерді жоюға немесе ажыратуға әкелетін әдістер жүйесі.
  • 6. Механикалық әдіс  Механикалық әдістер- ерімеген қалдықтары бар суларды әртүрлі торлардан, сүзгілерден, электрден өткізіп,бір жерге жинап,тұндыру арқылы тазалайды. Бұл әдіс суды ірі дисперсті заттардан тазартудың оңай жолы және тазарту үлгісінің 1-ші сатысы болып табылады.  Механикалық әдіс, лас судың құрамындағы күрделі минералды заттарды, ерітілмейтін қоспаларды ұстау үшін қолданылады.  Механикалық әдістерге төмендегідей қондырғылар мен ғимараттар жатады: қабылдау камерасы, кереге, құмұстағыштар, тұндырғыштар.  Су тұндырудың жұмыс істеу қабілетін көтеру үшін төмендегідей әдістер және қондырғылар қолданылады. Олар лас суды жай аэрациялау, биокоагуляторлар, табиғи аэрациялау бар мөлдіреткіштер, мөлдіреткіш- шіріткіштер, екі қабатты тұндырғыштар, флотаторлар, мұнай ұстағыштар, май ұстағыштар. Тұндырғыштардың тұндыру эффектісі 60%, органикалық заттарды ұстау эффектісі - 10 15%-тен аспайды.
  • 7.
  • 8. Тұндырғыштар өндірістік тастанды суды жинайтын жасанды қорқойма. Ағынды судың улылығын азайтуға кеңінен тұндырғыштар немесе тұндырғыш шұңқырлар (алап немесе құйғын) пайдаланылады.
  • 10. Биологиялық тазалау әдісі Бұл әдісте әсіресе тұрмыстық қалдық суларды тазалауға пайдаланады. Органикалық қалдықтар микроорганизмдер көмегімен зиянсыз түрге айналады. 250 мын халықы бар қалаға 15-20 гектар жерге биологиялық сүзгі жасап, астындағы қабатына қиыршықтас немесе ірі құмтас төсеп үстіне биологиялық заттардан жұқа жапқыш сияқты қабат жасап, оған көзге ілінбейтын ұсақ организмдерды орналастырады. Ластанған суды осы организмдер мен қиыршақ тас қабаттарынан өткізіп тазалайды. Биологиялық тазалау әдісінін екінші түрі –аэротанктер . Олар темір беттоннан сұйық зат құятын ыдыс (резервуар ) түрінде жасалады ,ішіне тұнба балшық , лай салып оттекпен өмір сүретін, көзге ілінбейтін ұсақ организмдерді орналастырып, солар арқылы қалдық суларды ағызып тазалайды.
  • 11. Биолог иялық тазалау әдісі Аэробт ы өндірістік және тұрмыстық пайдаланылған сулардың микроорганизмдер әсерінен тотығуы нәтижесінде органикалық заттарын минералдау. Анаэробт ы оттегінің жоқ немесе жеткіліксіз жағдайында жүреді. Бұл жағдайда судағы оттегінің көзі ретінде құрамында оттегі бар аниондар қызмет етеді.
  • 12.
  • 13. Химиялық тазалау әдісі Қалдық суларға химиялық реагенттерден (басқа затпен қосылып химиялық реакция жасайтын заттар) қосып еріген және ерімеген заттарды бөліп алу кейбір заттарды ертіп зиянсыз ету арқылы тазалайды.Бұл әдіспен тазалағанда ерімеген қалдықтың 95 %, еріген қалдықтардың 25% бөліп алуға болады. Химиялық әдістер негізінен бейорганикалық қосылыстарды тазарту үшін қолданылады. Регенттік әдіске қышқылдар мен сілтілерді бейтараптау, иондарды еруі қиын қосылыстарға айналдыру, бейорганикалық заттарды тұндыру жатады.
  • 14.
  • 15. Физико-химиялық әдіс Физико-химиялық әдістер ағынды суды майды дисперсті, каллоидтық және еріген заттардан тазарту үшін қолданылады. Физико-химиялық әдістерге радиаңиялық, ион алмасу және т.б. әдістер жатады. Радиациялық тазалауда иондалған сәулелену әсерінен улы заттар залалсызданады. Ион алмасу арқылы тазалауда суды тек ластатқыштардан ғана тазартып қоймайды, сондай-ақ қайта пайдалану үшін бағалы химиялық қосылыстарды жеке іріктеп, жинап та отырады. Бұл әдісте ластаушылармен ион алмасу реакциясына түсетін иониттер (балшықты минералдар, фторапатиттер, ион алмасу шайырлары) қолданылады.
  • 16.
  • 17. Қорытынды  Ағын суларды тазалау – судың құрамындағы зиянды заттарды, сондай – ақ патогенді микроорганизмдерді жоюға немесе ажыратуға әкелетін әдістер жүйесі.  Ағын суларды тазалау әдістерін механикалық, химиялық, физикохимиялық және биологиялық деп бөледі.