A discussion about Copyreading and Headline writing in Journalism

1. Pagwawasto ng Kopya at
Pag-uulo ng Balita
GenevieveEdralin – Lusterio
Tagapag- ulat

2. • Ang pagwawasto ng sipi, kopya o orihinal ay isang
paraan kung saan ang isang tagapagwasto ng
kopya (copyreader) ay inaayos nang mabuti ang
kopya, sipi o manuskrito bago ito ipadala sa
palimbagan.

3. Tungkulinng Tagawastong Kopya

14. Mga Dapat Tandaan sa PaghahandangKopya
1. Makinilyahin ang kopya sa doble at tripleng espasyong 8 ½ at 11
pulgadang papel. Ito ay upang may masulatan ng mga pagwawasto
at pagbabago ng kopya.
2. Sa itaas ng kaliwang sulok ng papel, mga isang pulgada sa
pinakaitaas, isulat ang iyong pangalan ay gabay o slug. Ang slug ay
karaniwang isa o dalawang salitang kumakatawan sa
pinakanilalamanng balita.
3. Halimbawa, balyena para sa balita tungkol sa balyenang sumadsad
sabaybay-dagat at kidnaptungkolsa balitangtungkol sakidnapping.

15. 3. Simulan ang pagsulat ng istorya mga tatlo hanggang apat na pulgada
mula sa pinakaitaas ng pahina at maglagay ng isang pulgadang palugit
sa kaliwa at kanang bahagi ng papel. Ang malaking palugit sa itaas ay
para sa tagubilin para sa typesetter at sa ulo ng balita. Ang isang
pulgadang palugit sa bawat gilid ng papel ay upang matantya ang
kahabaan ng istorya. Ang apat na makinilyadong linya ay katumbas ng
mga isangpulgadang makinilyadong kolum na lakisa pahayagan.
4. Lagyan ng lima hanggang 10 espasyong palugit sa simula ng bawat
talata.

16. 5. Wakasan ang bawat pahina sa talata. Huwag putulin ang talata at
ituloy sa kasunod na pahina. Ang dahilan nito ay maaring mapunta sa
ibang istorya ang karugtong ng talata.
6. Kung ang istorya ay sobra saisang pahina,sulatanng “pa” saibaba at
ituloyangistorya saikalawangpapel. Huwag gamitin ang likuranng
pahina.
7. Sa halipnasulatanng ikalwangpahina,labelan ito ng “Unang dagdag”
o “Dagdag isa” at susundanng slug.
Halimbawa, “Unang dagdag, Kidnap”.
8. Lagyan ng markang binilugang doble kruso sharp (#) o binilugang
bilang na 30 ang wakasng istorya bilang panapos.

17. 9. Matapos makompleto ang istorya, iwastong mabuti sa
pamamagitan ng lapis ang mga mali. Gamitin ang mga pananda sa
pagwawasto ng kopya.
10. Kung hindi gaanong mabasa ang kopya dahil sa maraming
pananda at dagdag, imakinilyang muli kung mayroon pang panahon.
Ang maruming kopya ay mahirap iwasto at nagpapatagal sa
typesetting at maaring magbunga ng mga kamalian sa imprenta ng
teksto.

20. 6. Subhead- ang tawag sa pantulong na pamagat na
ginagamit upangmabigyan ngespasyo ang mahabang
istorya.
7. Kicker, tagline o teaser- ito ay isang maikling linya na inilagay sa kaliwa o
sentrong itaas ng pinakaulo ngbalita. May maliit na tipo at may salungguhit.
8. Hammer- ang tawag kung ang kicker o tagline ay mas malaki kaysa sa ulo ng
balita.
9. Nakakahong ulo obox head- ginagamit ito upang
mabigyang-diin ang kahalagahan ng balita o maaari ring
gawing panghiwalay sa dalawang Talong ulo o jump heading tawag sa ulo ng
karugtong na istoryang hindi natapos sa pahinang kinalimbagan dahil sa
kakapusan ngespasyo.
10. Talong ulo o jump head- ang tawag sa ulo ng karugtong na
istoryang hindi natapos sa pahinang kinalimbagan dahil sa
kakapusan ngespasyo.

22. 2. Pantay-kanan- ito ay binubuo ng dalawa o
mahigit pang linyang pantay ang
pagkakahanay ng mgahulihangtitik sa kanan.
Halimbawa:
Bus sumalpoksa arkong Quirino
Highway;4 na ang patay