SlideShare a Scribd company logo
1 of 18
თ
ავის ტ
ვინის ნერვები
თ
ავი ტ
ვინის ნერვები:
• ყნოსვის ნერვი
• მხედ
ველ
ო
ბის ნერვი
• თ
ვალ
ის მამოძრავებელ
ი ნერვი- თ
ვალ
ის მო
ძრაო
ბა
• ჭაღისებრი ნერვი- თ
ვალ
ის მოძრაობა
• გამზ
იდ
ველ
ი ნერვი- თ
ვალ
ის მოძრაო
ბა
• დ
ამატ
ებით
ი ნერვი- მკერდ
ლ
ავიწდ
ვრილ
ისებრი, დ
ა ტ
რაპეციუ
ლ
ი კუ
ნთ
ის ინერვაცია,
თ
ავის დ
ა სახის მიტ
რიალ
ება მო
პირდ
აპირე მხარეს,
მხრის აწევა,ბეჭების უ
კან გაწევა, ხელ
ების აწევა
ჰორიზ
ო
ნტ
ალ
უ
რი სიბრტ
ყის ზ
ემო
თ
თ
ავი ტ
ვინის ნერვები:
• სამწვერა ნერვი : მოაქვს მგრძნობელ
ობა - სახის არის , პირისა დ
ა ცხვირის ღრუ
ს
ლ
ორწოვანის ,ენის, თ
ვალ
ის კაკლ
ის , ცხვირის დ
ანამატ
ი ღრუ
ების
მგრძნობელ
ობა;საღეჭი კუ
ნთ
ების ინერვაცია, დ
ა მაგარი გარსის ინერვაციას
ერტ
დ
ერტ
ი ტ
ოტ
ი მამოძრავებელ
ი ახლ
ავს სამწვერა ნერვის ქვედ
ა ტ
ოტ
ს , 1 დ
ა 2
მტ
ლ
იანადმგრძნობელ
ობით
ი დ
ა მხო
ლ
ოს საღეჭს აინერირებს.
• სახის ნერვი:სახის მიმიუ
რი კუ
ნთ
ების ინერვაცია, ცრემლ
ის გამო
ყოფა,გემო
ვნება
ენის წინა 2 /3-დ
ანნერწყვის გამოყოფა ენისქვეშა დ
ა ყბისქვეშა ჯ
ირკვლ
ებიდ
ან.
ფუ
ნწცია ენის წინა 2/3 დ
ან გემოვნება წამოიღო
ს. წინა 2/3 დ
ან განაგებს
სახე,ხოლ
ო1/3 დ
ან ენახახის დ
ა ცდ
ო
მილ
ი ნერვი.
გემო
ვნებაზ
ე პასუ
ხისმგებელ
ია7 -9-10 ნერვები ენიდ
ან, ხო
ლ
ომგრძნო
ბელ
ობა 5 წყვილ
ი
სამწვერა ნერვიი.
• სმენის ნერვი: სმენა დ
ა წონასწორო
ბა, სმენის ცენტ
რი მოთ
ავსებუ
ლ
ია საფეთ
ქლ
ის
წილ
ში.
• ენისქვეშა ანერვი არის წმნდ
ა მამოძზ
რავებელ
ი ნერვი.
• ენა-ხახისა დ
ა ცთ
ომილ
ი ნერვები: გემოვნება ენის უ
კანა ერთ
ი მესამედ
იდ
ან,
მგრძნობელ
ობა ხახის, ხორხის , ტ
რაქეის, , რბილ
ი სასის, შუ
ა ყუ
რის, მამოძრავებელ
ი
ფუ
ნქცია-ხახის, ხო
რხის, რბილ
ი სასის, ნაქის კუ
ნთ
ბის, ნერწყვის გამოყოფა ყბაყუ
რა
ჯ
ირკვლ
იდ
ან.
• ენისქვეშა ნერვი:ენის მოძრაობა
1.ყნოსვის ნერვი-n.olfactorii
 იწყება ცხვირის ლ
ო
რწო
ვანის ზ
ედ
ა ნაწილ
ში განლ
აგებუ
ლ
ი უ
ჯ
რედ
ები საიდ
ანაც
გამო
დ
ის
 საყნოსავი ძაფები,რომელ
ბიცშედ
ის ქალ
ას რრუ
ში ცხავის ძვლ
ის დ
აცხრილ
უ
ლ
ი
ფირფიტ
ის მეშვეობით
 დ
ა დ
ამთ
ვრდ
ა აქ საყნო
სავი ბოლ
ქვი,მდ
ებარეობს ტ
ვინის ფუ
ძეში ,შუ
ბლ
ი ფუ
ძეში
 ამის შმედ
ეგ იწყება საყნოსავი ტ
რაქტ
ი (შუ
ბლ
ის წილ
ის ფუ
ძე)
 პირველ
ად
ი საყნოსავი ცენტ
რები: საყნო
სავი სამკუ
თ
ხედ
ი,წინა დ
აცხრილ
უ
ლ
ი
ფირფიტ
ა,გამჭირვალ
ე ძგიდ
ე.ქერქამდ
ე მისუ
ლ
ი ცენტ
რემბი
 ყნოსვის ქერქუ
ლ
ი ცენტ
რი:ჰიპოკამპის ხვეუ
ლ
ი.მოთ
ავსებუ
ლ
ია საფეთ
ქელ
ში
• ფუ
ნქციის მოშლ
ა:
ჰიპო
სმია -ყნო
სვის მო
შლ
ა
ჰიპეროსმია - ყნო
სვის გაძლ
იერება.
ყნოსვით
ი ჰალ
უ
ცინაცია - ზ
ო
გად
ა ჰალ
უ
ცინაცია ვით
არდ
ება რომელ
იმე ქერქუ
ლ
ი ანალ
იზ
ატ
ო
რის
გაღიზ
იანება . განვით
რდ
ება მაშინ რო
ცა საფეტ
ქლ
ის წილ
ის ჰიპოკაპის წილ
ის
გაღიზ
იანებამოხდ
ება.
როდ
ესაცხება წინა ცნტ
რხველ
ის გაღიზ
იანება ხდ
ება კლ
ონუ
რი ხასიათ
ის გუ
ლ
ყრები.
თ
უფეხში დ
აიწყოკლ
ონუ
რი ხასიათ
ის გუ
ლ
ყრა დ
აიწყოფეხში გად
ად
ის ხელ
ში დ
ა გად
აის სახეზ
ე
დ
ა გონებას კარგავს ად
ამიანი. ამას ქვია ჯ
ეკსონის გუ
ლ
ყრები . ჯ
ეკსო
ნის მარში.
თ
უუ
კანა ცნეტ
რხვეუ
ლ
ი ს გაღიიანება მოხდ
ა ,ისევ შეიძლ
ება წარმო
იშვალ
გუ
ლ
ყრა ,ო
ღონდ
ანესთ
ეზ
ია ან დ
აბუ
ჟება ვით
არდ
ება. დ
ა გად
ად
ის მერე.ჯ
ეკსონის გუ
ლ
ყრის სენსო
რუ
ლ
ი
ვარიანტ
ი.
2.მხედ
ველ
ობის ნერვი:
 ვიწყებთკო
ლ
ბები დ
ა ჩხირები
 განგლ
იოზ
უ
რი უ
ჯ
რედ
ები - ცენტ
რალ
უ
რადერთ
ვება დ
ა ქმნის
 მხედ
ველ
ო
ბის ნერვი (შედ
ის ქალ
ას ღრუ
ში მხედ
ველ
ობის ხვრელ
ითforamen optikum
 მხედ
ველ
ო
ბის ჯ
ვარედ
ინი (ჯ
ვარედ
ინდ
ება მხო
ლ
ო
დბად
უ
რის მედ
იალ
უ
რი ნაწილ
იდ
ან
გამო
მავალ
ი - მოტ
ავსებუ
ლ
ია თ
უ
რქუ
ლ
ი კეხის მიდ
ამო
ში - ჰიპო
ფიზ
ია აქ.
ბოჭკოები, ლ
ატ
ერალ
უ
რი ნაწილ
იდ
ან წამო
სუ
ლ
ი ბო
ჭკოები ხიაზ
მას გაივლ
ის
გად
აჯ
ვარედ
ინების გარეშე)
ბად
უ
რიდ
ან წამო
ვიდ
ა მედ
იალ
უ
რი მხარე დ
ა გად
მოვიდ
ა მოპირდ
აპირე მხარეს ანუ
გად
აჯ
ვარედ
ინდ
ა.ნაზ
ალ
უ
რი ნაწილ
იდ
ან წამოსუ
ლ
ი ბო
ჭკო
ები გად
აჯ
ვარედ
ინდ
ა,ხოლ
ო
ტ
ემპორალ
უ
რი მხრიდ
ან წამოსუ
ლ
ი ბო
ჭოები თ
ავისივე მხარეს აგრძელ
ებს გზ
ას.
გად
აჯ
ვარედ
ინებსი შმედ
ეგ გზ
ას ქვია :
მარჯ
ვენა მხედ
ველ
ო
ბის ტ
რაქტ
მა ინფორმაცია მო
იტ
ანა მარცხენა მხედ
ველ
ოის ველ
იდ
ა ,ხოლ
ო
მარცხენა მხედ
ველ
ო
ბის ტ
რაქტ
ი ინფორმაციას მო
იტ
ანს მარჯ
ვენა ნაწილ
იდ
ან.
 მხედ
ველ
ო
ბის ტ
რაქტ
ი (შეიცავს ბოჭკოებს მოპირდ
აპირე ბად
უ
რის მედ
იალ
უ
რი
ნაწილ
იდ
ან დ
ა იმავე მხარის ბად
უ
რის ლ
ატ
ერალ
უ
რი ნაწილ
იდ
ან, ანუშეიცავს ბოჭკოებს
თ
ვალ
ების ბად
უ
რების ჰო
მოლ
ატ
ერალ
უ
რი ნაწილ
ებიდ
ან)
მარჯ
ვენა მხედ
ველ
ო
ბის ტ
რაქტ
ი შეიცავს ბო
ჭკო
ებს მხედ
ველ
ობის ველ
ის მარცხენა
ნახევრებიდ
ან დ
ა პირიქით
.
ამას ქვია ჰემიანოფსია - ანუველ
ის ამოვარდ
ნა, მარჯ
ვენა მხარე არჩანს ან მარცენა მხარე
არჩანს .თდ
აზ
აინდ
ა მარჯ
ვენა ტ
რაქტ
იამოვარდ
ება მარცხენა ველ
ი დ
ა პირიქიტ
.
 მხედ
ველ
ო
ბის პირველ
ად
ი ცენტ
რები: ზ
ედ
ა ორგო
რაკი,გარეთ
ა დ
ამუ
ხლ
უ
ლ
ი
სხეუ
ლ
ები,(ეპიტ
ალ
ამუ
სის დ
ო
ნე) დ
ა თ
ალ
ამუ
სის ბალ
იში
 გრაციოლ
ეს ცენტ
რალ
უ
რი მხედ
ველ
ო
ბის კო
ნა გაივლ
ის საფეთ
ქლ
ის წილ
ს
 შიგნით
ა კაფსუ
ლ
ის უ
კანა ფეხი
 კეფის წილ
ი, სად
აც მო
თ
ავსებუ
ლ
ია მხედ
ველ
ო
ბის ქერქუ
ლ
ი ანალ
იზ
ატ
ო
რი
მხედ
ველ
ო
ბის ნერვი:
გუ
გის რეფლ
ექსი სინათ
ლ
ეზ
ე:
• აფერენტ
უ
ლ
ი -მხედ
ველ
ო
ბის ნერვი
• შუ
ა ტ
ვინი- ზ
ედ
ა ორგორაკი ო
რმხრივ (იაკუ
ბოვიჩ-ვესტ
ფელ
-ედ
ინგერის ბირთ
ვები) 3
წყვილ
ი ნერვის ბიღტ
ვებია მოტ
ავსებუ
ლ
ი
• ეფერენტ
უ
ლ
ი -თ
ვალ
ის მამოძრავებელ
ი ნერვი
• წამწამოვანი კვანძი
• გუ
გის სპინქტ
ერი
• გუ
გის შეკუ
მშვა
მხედ
ველ
ო
ბის ნერვის დ
აზ
იანება:
 მხედ
ველ
ო
ბის სიმახვილ
ის(visus) დ
აქვეით
ება:ამბლ
იო
პია, ამავრო
ზ
ი.- არქონა ანუ
სიბრმავე
 ფერების აღქმის დ
არღვევა:აქრომოტ
ო
ფსია -სრუ
ლ
ი დ
არღვევა ,დ
ისქრომოტ
ოფსია,
 მხედ
ველ
ო
ბის ველ
ების ამოვარდ
ნა:
• სკოტ
ომა
• ჰემიანოფსია:ჰეტ
ერონიმუ
ლ
ი (სხვად
ასხვა დ
ასახელ
ების მხედ
ველ
ობის ველ
ების
ამოვარდ
ნა ) დ
ა ჰო
მონიმუ
რი (თ
ანამო
სახელ
ე მხედ
ველ
ობის ველ
ების ამოვარდ
ნა)
ჰეტ
ერონიმუ
ლ
ი ჰემიანო
ფსია: ბიტ
ემპორალ
უ
რი დ
ა ბინაზ
ალ
უ
რი
ანოფსია არის :hetereonimukli bitemporaluri anopsia .
3.თ
ვალ
ის მამოძრავებელ
ი ნერვი
 ბირთ
ვები : განლ
აგებუ
ლ
ია შუ
ა ტ
ვინის, ზ
ედ
ა ორგორაკის დ
ო
ნეზ
ე, დ
აკავშირებუ
ლ
ია
ორივე ჰემისფეროსთ
ან. ორმხრივ პირამისუ
ლ
ი გზ
ების დ
აზ
იანება ამ ნერვის
დ
აზ
იანებას არიწვევს.ალ
ტ
ერნაციუ
ლ
ი ვებერის სინდ
რომი
 ბოჭკოები მიემართ
ებიანი როგო
რცთ
ავის, ასევე საპირისპირომხარეს.
 გამო
დ
იან ტ
ვინის ფეხების შიგნით
ა ზ
ედ
აპირთ
ან , შუ
ა ტ
ვინისა დ
ა ხიდ
ის საზ
ღვარზ
ე
 თ
ვალ
ბუ
დ
ეში შედ
ის თ
ვალ
ბუ
დ
ის
ზ
ედ
ა ნაპრალ
ით
.თ
ვალ
ის მამო
ძრავებელ
ი ნერვი
 ბირთ
ვები:
• მსხვილ
უ
ჯ
რედ
ოვანი ბირთ
ვები(წყვილ
ი), აინერვირებს განივზ
ოლ
იან კუ
ნთ
ებს:
1) ზ
ედ
ა ქუ
თ
უ
თ
ოს ამწევი - ფტ
ოზ
ი
2) ზ
ედ
ა სწორი (თ
ვალ
ს ატ
რიავებს ზ
ევითდ
ა შიგნით
)
3) შიდ
ა მედ
იალ
უ
რი სწორი (თ
ვალ
ს ატ
რიალ
ებს შიგნით
)
4) ქვედ
ა სწორი (ატ
რილ
ებს თ
ვალ
ს ქვემოთდ
ა შიგნით
)
5) ქვედ
ა ირიბი კუ
ნთ
ი (ატ
რიალ
ებს თ
ვალ
ს ზ
ევითდ
ა გარეთ
)
• წვრილ
უ
ჯ
რედ
ოვანი ბირთ
ვები (წყვილ
ი) -იაკუ
ბოვიჩ-ედ
ინგერ-ვესტ
ფელ
ის -დ
ამატ
ებით
ი -
აინერვირებს გუ
გის სპინქტ
ერს - აღარშევიწროვდ
ება ბირთ
ვი
• პერლ
იას ბირთ
ვი (კენტ
ი)-აინერვირებს წამწამო
ვან კუ
ნთ
ს , რომელ
იც ცვლ
ის ბროლ
ის
სიმრუ
დ
ეს დ
ა უ
ზ
რუ
ნველ
ყოფს აკო
მოდ
აციას
თ
ვალ
ის მამო
ძრავებელ
ი ნერვი
ფუ
ნქცია:
• თ
ვალ
ის კაკლ
ის მოტ
რიალ
ება შიგნითდ
ა ზ
ევით
• კონვერგენცია დ
ა აკომო
დ
აცია
• ქუ
თ
უ
თ
ოს აწვევა
დ
აზ
იანების სიმპტ
ო
მები:
• ფტ
ოზ
ი
• გარეთ
ა სიელ
მე (დ
ივერგენციუ
ლ
ი სტ
რაბიზ
მი)- გაორებაცაა აქ
• ეგზ
ო
ფტ
ალ
მი - ტ
ვალ
ი გარეთარის გამოსუ
ლ
ი
• გაორება-დ
იპლ
ოპია
• მიდ
რიაზ
ი - გაგანიერებუ
ლ
ი გუ
გა
• ანიზ
ოკორია-არათ
ანაბარი გუ
გრბი,
• კონვერგენციისა დ
ა აკო
მოდ
აციის დ
არღვევა
• სინათ
ლ
ეზ
ე გუ
გის რეაქციის გაქრობა ან დ
აქვეით
ება
4.ჭაღისებრი ნერვი აინერვირებს ზ
ედ
ა ირიბ კუ
ნთ
ს
• ბირთ
ვი მოთ
ავსებუ
ლ
ია შუ
ა ტ
ვინის, ქვედ
ა ორგორაკის დ
ო
ნეზ
ე, უ
კავშირდ
ება ორივე
ჰემისფეროს
• შედ
ის თ
ვალ
ბუ
დ
ეში თ
ვალ
ბუ
დ
ის ზ
ედ
ა ნაპრალ
ით
• აინერვირებს ზ
ედ
ა ირიბ კუ
ნთ
ს, რომელ
იც თ
ვალ
ს ატ
რიალ
ებს გარეთდ
ა ქვემოთ
.
• იზ
ოლ
ირებუ
ლ
ი დ
აზ
იანება იშვიათ
ია, თ
უ
მცა შეიძლ
ება გამოვლ
ინდ
ეს მსუ
ბუ
ქი შიგნით
ა
სიელ
მე
• დ
იპლ
ოპია ქვემო
თყუ
რებისას
6.განმზ
იდ
ველ
ი ნერვი
• ბირთ
ვი მოთ
ავსებუ
ლ
ია ხიდ
ში ,უ
კავშირდ
ება ორივე ჰემისფეროს
• გამო
დ
ის ხიდ
ისა დ
ა მო
გრძოტ
ვინის საზ
ღვარზ
ე, ნათ
ხემ-ხიდ
ის კუ
თ
ხეში აქ გამო
დ
ის
ასევე 7 8 წყვილ
ი ნერვებიდ
ა 5ს ერთ
ი ტ
ოტ
ი,
• შედ
ის თ
ვალ
ბუ
დ
ეში თ
ვალ
ბუ
დ
ის ზ
ედ
ა ნაპრალ
ით
• აინერვირებს ლ
ატ
ერალ
უ
რსწორ კუ
ნთ
ს, რო
მელ
იცთ
ვალ
ს ატ
რიალ
ებს გარეთ
• ვლ
ინდ
ება შიგნით
ა სიელ
მე (კო
ნვერგენციუ
ლ
ი სტ
რაბიზ
მი)
• დ
იპლ
ოპია ძლ
იერდ
ება დ
აზ
იანების მხარეს გახედ
ვისას
3 წყვილ
ის ნერვს თ
ვალ
ი შეყავს შიგნით6 ს გაყავს გარეთ
როდ
ესაცვერვიხედ
ები მარჯ
ვნივ ეს არის - ცქერის პარეზ
ი
შუ
ბლ
ში მდ
ებარეობს თ
ავისა დ
ა თ
ვალ
ის მო
ტ
რიალ
ების ცენტ
რი.
• უ
კანა გასწვრივი კონა:მარჯ
ვენა გამზ
იდ
ველ
ი წყვილ
ი ნერვიდ
ან ინფორმაცია გად
ად
ის
მესამე წყვილ
ის მო
პირდ
აპირე მხარეს თ
ვალ
ის მამოძრავებელ
ი ნერვი ბირთ
ვთ
ან
მარცხენა თ
ვალ
თ
ან
 თ
ვალ
ების მოტ
რიალ
ება ხორციელ
დ
ება ერთ
ი თ
ვალ
ის გარეთ
ა სწორი კუ
ნთ
ის
(განმზ
იდ
ველ
ი ნერვი)
დ
ა მეორე თ
ვალ
ის შიგნით
ა სწორი კუ
ნთ
ის (თ
ვალ
ის მამოძრავებელ
ი ნერვი) დ
ახმარებით
.
 სხვად
ასხვა ნერვების დ
აკავშირება ხორციელ
დ
ება უ
კანა გასწვრივი კო
ნის
მეშვეობით
.(ღერო)
თ
ვალ
ების მოტ
რიალ
ება საპირისპირომხარეს:
 თ
ვალ
ებისა დ
ა თ
ავის მო
პირდ
აპირე მხარეს მოტ
რიალ
ების ცენტ
რი შუ
ბლ
ში
 ბოჭკოები ჯ
ვარედ
ინდ
ება დ
ა მიემართ
ება მოპირდ
აპირე მხარის განმზ
იდ
ველ
ი ნერვის
ბირთ
ვთ
ან
 ხიდ
ში მოთ
ავსებუ
ლ
ია ცქერის ხიდ
ის ცენტ
რი
 მარჯ
ვენა ხიდ
ის ცენტ
რი ინფორმაციას იღებს მარჯ
ვენა ჰემისფეროდ
ან დ
ა პირიქით
,
 უ
კანა გასწვრივი კონის დ
ახმარებითინფორმაცია ერთ
ი მხარის განმზ
იდ
ველ
ნერვთ
ან
ერთ
ადგად
აეცემა მეორე თ
ვალ
ის თ
ვალ
ის მამოძრავებელ
ნერვს, დ
ა თ
ვალ
ები
მიტ
რიალ
დ
ება,
 ამ სისტ
ემის დ
აზ
იანების შემთ
ხვევაში ვით
არდ
ება ცქერის პარეზ
ი
როდ
ესაცარის ხიდ
ში დ
აზ
აინება მაშინ მოპირდ
აპრე მხარეს იყუ
რება დ
ა თ
უდ
აზ
აინდ
ება ქერქი
მაშინ კერის მხარეს.
• უ
კანა გასწვრივი კონა:
 ამ სისტ
ემის დ
აზ
იანების შემთ
ხვევაში ვით
არდ
ება ცქერის პარეზ
ი
 ქერქის დ
აზ
იანების დ
რო
ს თ
ვალ
ები მიქცეუ
ლ
ია კერის მხარეს
 ხიდ
ის დ
აზ
იანების შემთ
ხვევაში თ
ვალ
ები მიქცეუ
ლ
ია კერის საპირისპირომხარეს.
• უ
კანა გასწვრივი კონა ასევე დ
აკავშირებუ
ლ
ია ნათ
ხემის დ
ა ვესტ
იბუ
ლ
უ
რ
სისტ
ემენთ
ან.
5. სამწვერა ნერვი:
• ბირთ
ვი მდ
ებარეობს ხიდ
ში
• შერეუ
ლ
ი ხასიათ
ისაა
• შედ
გება სამი ტ
ოტ
ისაგან: თ
ვალ
ბუ
დ
ის ნერვი, ზ
ედ
ა ყბის ნერვი, ქვედ
ა ყბის ნერვი.
• ფუ
ნქცია:
 მგრძნობელ
ობა: სახის კანი, თ
ავის თ
მიანი ნაწილ
ის წინა ნაწილ
ი, ცხვირისა დ
ა პირის
ღრუ
ს ლ
ო
რწო
ვანი, ენა,თ
ვალ
ის კაკალ
ი, ტ
ვინის გარსები,
 მამო
ძრავებელ
ი :საღეჭი კუ
ნთ
ები: საფეთ
ქლ
ის, ფრთ
ისებრი გარეთ
ა დ
ა შიგნით
ა,
ორმუ
ცელ
ა კუ
ნთ
ი(წინა მუ
ცელ
ი), საღეჭი კუ
ნთ
ი.
მგრძნობელ
ობის გზ
ა:
 პერიფერიუ
ლ
ი ნერვი
 გასერის კვანძის (საფეთ
ლ
ის ძვლ
ის პირამიდ
ის არე)
ბიპოლ
არუ
ლ
ი უ
ჯ
რედ
ები (პირველ
ი ნეირონი)
 ბიპო
ლ
არუ
ლ
ი უ
ჯ
რედ
ების ცენტ
რალ
უ
რი ბოჭკოები
ერთ
იანდ
ება სამწვერა ნერვის ფესვად
.
 ხიდ
ი: ბირთ
ვი ღრმა მგრძნობელ
ობისათ
ვის n. terminalis დ
ა ბირთ
ვი ზ
ერელ
ე
მგრძნობელ
ობისათ
ვის n. spinalis , (მეორე ნეირო
ნი).
 ბირთ
ვებიდ
ან გამოსუ
ლ
ი კონები გად
ად
ის მო
პირდ
აპირე მხარეს დ
ა უ
ერთ
დ
ება მედ
იალ
უ
რ
მარყუ
ჟს
 თ
ალ
ამუ
სი (მესამე ნეირონი)
 შიგნით
ა კაფსუ
ლ
ის უ
კანა ფეხის უ
კანა მესამედ
ი
 უ
კანა ცენტ
რალ
უ
რი ხვეუ
ლ
ის ქვედ
ა მესამედ
ი
ზ
ერელ
ე მგრძნობელ
ო
ბის ბირთ
ვი :
 გრძელ
ი ბირთ
ვი ვრცელ
დ
ება ხიდ
იდ
ან კისრის პირველ
სეგმენტ
ებამდ
ე
 აქვს სეგმენტ
უ
რი შენება (5 სეგმენტ
ი)-ო
რალ
უ
რი სეგმენტ
ები იმპუ
ლ
სებს იღებენ
სახის მედ
იალ
უ
რი ნაწილ
ებიდ
ან (პირი, ცხვირი), კაუ
დ
ალ
უ
რი სეგმენტ
ები-ლ
ატ
ერალ
უ
რი
ნაწილ
ებიდ
ან.
 სხვა დ
ა სხვა სეგმენტ
ების დ
აზ
იანებისას ზ
ერელ
ე მგრძნობელ
ობა სახეზ
ე ამოვარდ
ება
რგოლ
ების სახით
. (ზ
ელ
დ
ერის ზ
ონები)
 ხიდ
შია მოთ
ავსებუ
ლ
ი მო
ტ
ორუ
ლ
ი ბირთ
ვი
 უ
კავშირდ
ება ორივე ჰემისფეროს
 ცენტ
რალ
უ
რი დ
ამბლ
ა ვით
არდ
ება მხო
ლ
ოდორმხრივი დ
აზ
იანებისას სუ
პრა ნუ
კლ
ეარუ
ლ
ი
გზ
ების
 ბირთ
ვის პერიფერიუ
ლ
ი მამოძრავებელ
ი ნეირონი გამო
დ
ის ხიდ
იდ
ან წვრილ
ი
მამო
ძრავებელ
ი ფესვის სახით(radix motoris)მჭიდ
რო
დეკვრის მსხვილ
მგრძნობელ
ობით
ფესვს (radix sensoris),
 არგაივლ
ის კვანძს
 ქმნის ერთ
იან კონას ქვედ
აყბის ტ
ო
ტ
ის მგრძნო
ბელ
ობითბოჭკოებთ
ან.
 აინერვირებს საღეჭ კუ
ნთ
ებს
 მოტ
ო
რუ
ლ
ი ბირთ
ვისა დ
ა ქვედ
ა ყბის ტ
ო
ტ
ის დ
აზ
იანებისას ვით
არდ
ება საღეჭი კუ
ნთ
ების
პერიფერიუ
ლ
ი პარეზ
ი:კუ
ნთ
ების ჰიპოტ
რო
ფიით
, ჰიპოტ
ონიით
, პირის გაღებისას ყბა
მიემართ
ება სუ
სტ
ი კუ
ნთ
ის მხარეს.
სამწვერა ნერვი:
თ
ვალ
ბუ
დ
ის ნერვი :
 გამო
დ
ის ქალ
ას ღრუ
დ
ან თ
ვალ
ბუ
დ
ის ზ
ედ
ა ნაპრალ
ით
 ძრით
ად
ი ტ
ო
ტ
ები:შუ
ბლ
ის, საცრემლ
ე, ცხვირ-წამწამოვანი.
 შუ
ბლ
ის,თ
ავის თ
მიანი ნაწილ
ის წინა ნაწილ
ი, ზ
ედ
ა ქუ
თ
უ
თ
ო,თ
ვალ
ის შიგნით
ა კუ
თ
ხე დ
ა
ცხვირის ზ
უ
რგი, თ
ვალ
ის კაკალ
ი, ცხვირის ლ
ორწო
ვანის ზ
ედ
ა ნაწილ
ი, შუ
ბლ
ის წიაღი,
მაგარი გარსი.
 პარასიმპათ
იკუ
რი კვანძი: წამწამო
ვანი
ზ
ედ
ა ყბის ნერვი
 გამო
დ
ის ქალ
ას ღრუ
დ
ან მრგავალ
ი ხვრელ
ითფრთ
ა-სასის ფოსოში
 აინერვირებს- ქვედ
ა ქუ
თ
უ
თ
ო, თ
ვალ
ის გარეთ
ა კუ
თ
ხე,ლ
ოყის ზ
ედ
ა ნაწილ
ი,ზ
ედ
ა
ტ
უ
ჩი,ზ
ედ
ა ყბა დ
ა კბილ
ები, ცხვირის ღრუ
ს ლ
ორწო
ვანის ქვედ
ა ნაწილ
ი, ჰაიმორის ღრუ.
 პარასიმპათ
იკუ
რი კვანძი-ფრთ
ა-სასის, ყუ
რის.
 ძირით
ად
ი ტ
ოტ
ები :ყვრიმალ
ის ტ
ოტ
ი, თ
ვალ
ბუ
დ
ის ქვედ
ა ტ
ოტ
ი-მისგან გამომავალ
ი ზ
ედ
ა
ალ
ვეოლ
არუ
ლ
ი ნერვები
 ზ
ედ
ა ალ
ვეო
ლ
არუ
ლ
ი ნერვები ანასტ
ო
მოზ
ირებენ დ
ა ქმნიან კბილ
ების ზ
ედ
ა წნუ
ლ
ს,
რომელ
იცორიარუ
სიანია:
1. პირველ
ი იარუ
სი მდ
ებარეობს ჰაიმორის ღრუ
ს ლ
ორწო
ვანი გარსის ქვეშ-აქედ
ან ტ
ოტ
ები
მიემართ
ება კბილ
ის პუ
ლ
პისაკენ დ
ა ჰაიმორის ღრუ
საკენ.
2. მეორე იარუ
სი მდ
ებარეო
ბს ზ
ედ
ა ალ
ვეო
ლ
არუ
ლ
ი მორჩის სისქეში-აქედ
ან ტ
ოტ
ები
მიემართ
ება პერიოდ
ონტ
ისაკენ დ
ა კბილ
თ
აშუ
ა დ
ვრილ
ებისაკენ
ქვედ
ა ყბის ნერვი
 გამო
დ
ის ქალ
ას ღრუ
დ
ან ოვალ
უ
რი ხვრელ
ითსაფეთ
ქლ
ის ქვედ
ა ფო
სოში,სად
აც იყოფა ო
რ
ტ
ოტ
ად:წინა , თ
ხელ
ი კონა მოტ
ო
რუ
ლ
ი, დ
ა უ
კანა სქელ
ი კო
ნა მგრძნობელ
ო
ბით
ი.
 აინერვირებს-მგრძნობელ
ობა: ქვედ
ა ტ
უ
ჩი, ლ
ოყის ქვედ
ა ნაწილ
ი,ქვედ
ა ყბა დ
ა
კბილ
ები,ნიკაპი,ლ
ოყების ლ
ო
რწო
ვანი, პირის ღრუ
ს ქვედ
ა ნაწილ
ი,ენა.
მოძრაობა: საღეჭი კუ
ნთ
ები.
 პარასიმპათ
იკუ
რი კვანძი-ფრთ
ა-ყუ
რის, ყბისქვეშა, ენისქვეშა
 ძირით
ად
ი ტ
ოტ
ები :ლ
ოყის ტ
ო
ტ
ი,ყუ
რ-საფეთ
ლ
ის ტ
ო
ტ
ი,ენის ნერვი,
ქვედ
ა ალ
ვეოლ
არუ
ლ
ი ნერვები.
 ქვედ
ა ალ
ველ
ერუ
ლ
ი ნერვები შედ
იან ქვედ
ა ყბის არხში (თ
ანამოსახელ
ე არტ
ერიათ
ან დ
ა
ვენასთ
ან ერთ
ად
)
 მისგან გამომავალ
ი ნერვებისაგან იქმნება ქვედ
ა წნუ
ლ
ი (50 %)
 წნუ
ლ
იდ
ან (ან პირდ
აპირ ქვედ
ა ალ
ვეო
ლ
არუ
ლ
ი ნერვიდ
ან)გამოდ
ის ო
რი ტ
ო
ტ
ი.
1.ღრძილ
ებისათ
ვის 2, კბილ
ებისათ
ვის
პუ
ლ
პის ინერვაცია:
 ალ
ვეოლ
არუ
ლ
ი ნერვები (სისხლ
ძარღვებთ
ან ერთ
ად
)შედ
იან პუ
ლ
პაში აპიკალ
უ
რი
ნაპრალ
ით
 უ
მეტ
ესობა შეიცავს მიელ
ინის გარსს
 ბოჭკოები თ
ხელ
დ
ება, დ
ა ქმნიან ბად
ეს ოდ
ონტ
ობლ
ასტ
ების შრესთ
ან , ეს რეშკო
უ
ს
წნუ
ლ
ია,
ნაწილ
ი ბოჭკოებისა გაივლ
იან ო
დ
ონტ
ობლ
ასტ
ების შრეს დ
ა ქმნიან ბრედ
ლ
ოუ
ს კიდ
უ
რა წნუ
ლ
ს.
ნაწილ
ი ბოჭკოებისა კარგავს მიელ
ინს, დ
ა შემოკრუ
ლ
ია შვანის უ
ჯ
რედ
ებით
, ნაწილ
ი კი
კარგავს შვანის უ
ჯ
რედ
ებსაც, დ
ა შიშველ
ი სახითშედ
ის დ
ენტ
ინუ
რარხებში.
Nevrlagia
 კლ
ასიკუ
რი ნევრალ
გია:
 ქალ
ები ავად
დ
ებიან უ
ფროხშირად
 ასაკი -50წელ
ს ზ
ემო
თ
 სიმპტ
ომატ
იკა:
 მძიმე ,შეტ
ევით
ი , მჭრელ
ი, დ
არტ
ყმით
ი,დ
ენის დ
არტ
ყმის მსგავსი ტ
კივილ
ი
 ხშირადტ
კივილ
ი პროვო
ცირდ
ება მო
ძრაობებით
:კბილ
ის გახეხვა, ჭამა, პირის დ
აბანა ,
ლ
აპარაკი,შეხება სახის არეში
 გრძელ
დ
ება რამდ
ენიმე წამიდ
ან რამდ
ენიმე წუ
თ
ამდ
ე, დ
ღის განმავლ
ობაში შეტ
ევები
შეიძლ
ება განმეორდ
ეს.
 ტ
კივილ
ი ძირით
ად
ადსახის ნახევარშია, იშვიათ
ადგად
ად
ის მეორე მხარეს.
 ტ
კივილ
ი ძირით
ად
ადვრცელ
დ
ება სამწვერა ნერვის მეორე დ
ა მესამე ტ
ოტ
ის არეში,
მხოლ
ოდ5%-ზ
ე ნაკლ
ებში, პირველ
ი ტ
ოტ
ის საინერვაციოარეში.
 დ
როთ
ა განმავლ
ო
ბაში ტ
კივილ
ი ძლ
იერდ
ება
 ტ
კივილ
ი იწვევს სახის ნახევრის სპაზ
მს-მტ
კივნეუ
ლ
ი სპაზ
მი
 შეტ
ევათ
ა შორის პაციენტ
ი უ
სიმპტ
ო
მოა
 სამწვერა ნერვის სიმპტ
ომუ
რი ნევრალ
გია :
• სიმსივნუ
რი
• ანთ
ებით
ი(გაფანტ
უ
ლ
ი სკლ
ერო
ზ
ი,სარკო
იდ
ო
ზ
ი, ტ
უ
ბერკუ
ლ
ოზ
ი...)
• ვასკუ
ლ
იტ
ები
• სხვა მიზ
ეზ
ები:ენის პირსინგი,ლ
ით
ონუ
რი იმპლ
ანტ
ი პირის ღრუ
ში,
 დ
იაგნოსტ
ირება:
• ტ
კივილ
ის ტ
იპი
• ტ
კივილ
ის ლ
ოკალ
იზ
აცია
• ტ
რიგერუ
ლ
ი ზ
ონები
• ნევროლ
ოგიუ
რი გასინჯ
ვა
• ბირთ
ვუ
ლ
-მაგნიტ
უ
რ-რეზ
ონანსუ
რი გამოკვლ
ევა
 მკუ
რნალ
ო
ბა:
• კარბამაზ
ეპინი 200-1200მგ /დ
ღ
• ბაკლ
ოფენი
• ბოტ
ო
ქსი
• ქირუ
რგიუ
ლ
ი მეთ
ოდ
ები:
• მიკროვასკუ
ლ
არუ
ლ
ი დ
ეკომპრესია
 სტ
ერეოტ
აქსისუ
რი რად
იოქირუ
რგია-გამა დ
ანა
 რიზ
ო
ტ
ომია: გლ
იცეროლ
ის ინექცია.
7.სახის ნერვი
• მე-7 წყვილ
ი ნერვის ბირთ
ვი მდ
ებარეობს ხიდ
ში , მოგრძოტ
ვინის საზ
ღვარზ
ე
• ნერვი გამო
დ
ის ნათ
ხემ-ხიდ
ის კუ
თ
ხეში
• შედ
ის საფეთ
ქლ
ის ძვლ
ის შიგნით
ა სასმენ ხვრელ
ში
• მოთ
ავსდ
ება ფალ
ოპის არხში
• ქალ
ას ღრუ
დ
ან გამო
დ
ის სად
გის-დ
ვრილ
ისებრი ხვრელ
ით
• შედ
ის ყბა-ყუ
რა ჯ
ირკვალ
ში
• იყოფა ტ
ოტ
ებად(ბატ
ის ფეხი)
• საფეთ
ქლ
ის ძვლ
ის არხში გამოეყოფა 3 ტ
ოტ
ი:
 დ
იდ
ი კლ
დ
ოვანი ნერვი n. petrosus major (შეიცავს პარასიმპათ
იკუ
რბოჭკოებს
ცრემლ
ის გამოყო
ფისათ
ვის) პირველ
ი ფუ
ნქცია : ცრემლ
ის გამოყოფა, ქსეროფტ
ალ
მია -
მშრალ
ი თ
ვალ
ი
 უ
ზ
ანგის ნერვი n.stapedius ,აინერვირებს უ
ზ
ანგის კუ
ნთ
ს,
 დ
აფის სიმი chorda tympani- ვრისბერგის ნერვის გაგრძელ
ება, შეიცავს გემოვნების
ბოჭკოებს ენის წინა ო
რი მესამედ
იდ
ან დ
ა ბოჭკოებს ნერწყვის გამოყო
ფისათ
ვის
ენისქვეშა დ
ა ყბისქვეშა სანერწყვე ჯ
ირკვლ
ებიდ
ან.
• აინერვირებს სახის მიმიუ
რი კუ
ნთ
ებს , ყუ
რის ნიჟარის კუ
ნთ
ებსა დ
ა კანქვეშა კუ
ნთ
ს
პლ
ატ
იზ
მას.
• დ
აზ
იანების სიმპტ
ომები
 დ
იდ
ი კლ
დ
ოვანი ნერვის n. petrosus major დ
აზ
იანების გამო:
საცრემლ
ე ჯ
ირკვლ
ის ჰიპოფუ
ნქცია -თ
ვალ
ის სიმშრალ
ე-ქსერო
ფთ
ალ
მია. ამ ნერვის
ქვემოთდ
აზ
იანება იწვევს ცრემლ
დ
ენას
 უ
ზ
ანგის ნერვის n.stapedius დ
აზ
იანება იწვევს ჰიპერაკუ
ზ
იას - არაორიენტ
ირებუ
ლ
ი
მძრაობა,ზ
ედ
მეტ
ი ხმაუ
რი
 დ
აფის სიმი chorda tympani- დ
აზ
იანება იწვევს გემოვნების მოშლ
ას ენის წინა ორი
მესამედ
ის არეში დ
ა ნერწყვის გამოყოფის შემცირებას.
• დ
აფის სიმის გამოსვლ
ის დ
ონიდ
ან ქვემოთდ
აზ
იანება იწვევს მიმიკუ
რი კუ
ნთ
ების დ
უ
ნე
დ
ამბლ
ას -ბელ
ის დ
ამბლ
ას.
• ბირთ
ვის ის ნაწილ
ი , რო
მელ
იც აინერვირებს სახის ზ
ედ
ა ნაწილ
ს დ
აკავშირებუ
ლ
ია
ორმხრივ ჰემისფერო
სთ
ან , ის ნაწილ
ი რომელ
იც აინერვირებს სახის ქვედ
ა ნაწილ
ს -
ცალ
მხრივადუ
კავშირდ
ება მოპირდ
აპირე ჰემისფეროს.
• ბელ
ის დ
ამბლ
ა ( სახის ნერვის პერიფერიუ
ლ
ი დ
ამბლ
ა):
 მიმიუ
რი კუ
ნთ
ების დ
ამბლ
ა დ
აზ
იანების მხარეს
 ასიმეტ
რიუ
ლ
ი სახე
 პირის კუ
თ
ხე გად
აწეუ
ლ
ია ჯ
ანმრთ
ელ
მხარეს
 დ
აზ
იანებუ
ლ
ი სახის ნახევარი ამიმიუ
რია
 დ
აზ
იანების მხარეს გასად
ავებუ
ლ
ია ცხვირ-ტ
უ
ჩისა დ
ა შუ
ბლ
ის ნაო
ჭები
 ლ
აგო
ფთ
ალ
მი (თ
ვალ
ის ირგვლ
ივი კუ
ნთ
ის დ
ამბლ
ა), თ
ვალ
ი არიხუ
რება ან საერთ
ოდან
ნაწილ
ობრივ, თ
ან ახლ
ავს ცრემლ
დ
ენა
 ბელ
ის სიმპტ
ომი (თ
ვალ
ის დ
ახუ
ჭვის მცდ
ელ
ო
ბისას თ
ვალ
ის კაკალ
ი ად
ის ზ
ემოთ
, თ
ვალ
ი
არიხუ
ჭება)
 გაძნელ
ებუ
ლ
ია სიცილ
ი,
 არშეუ
ძლ
ია სტ
ვენა (პირის ირგვლ
ივი კუ
ნთ
ის დ
აზ
იანება),თ
ხევად
ი საკვები გად
მოდ
ის
პირის კუ
თ
ხიდ
ან
 გაძნელ
ებუ
ლ
ია მეტ
ყველ
ება
 კუ
ნთ
თ
ა ატ
როფია
8.სმენის (ლ
ო
კო
კინა-კარიბჭის) ნერვი - სმენის დ
ა ვესტ
იმუ
ლ
არუ
ლ
ი
ნაწილ
ი
• ლ
ოკო
კინას ნაწილ
ი -სმენის ინერვაცია- pars cochearis
• კარიბჭის ნაწილ
ი წონასწორო
ბის ინერვაცია-pars vestibularis
• სმენის გზ
ა:
• რეცეპტ
ორები
• ლ
ოკო
კინის სპირალ
უ
რი კვანძი (პირველ
ი ნეირო
ნი)
• შიგნით
ა სასმენი ხვრელ
ითშედ
ის ქალ
ას ღრუ
ში დ
ა მთ
ავრდ
ება ხიდ
ის ორბირთ
ვში:წინა
დ
ა უ
კანა (მეო
რე ნეირო
ნი)
• იქმნება ტ
რაპეციუ
ლ
ი სხეუ
ლ
ი ,
• ნაწილ
ობრივ გად
ად
იან საპირისპირომხარეს ლ
ატ
ერალ
უ
რი მარყუ
ჟის შემად
გენლ
ობაში
• სმენის პირველ
ად
ი ცენტ
რები:ქვედ
ა ორგორაკი დ
ა მედ
იალ
უ
რი დ
ამუ
ხლ
უ
ლ
ი სხეუ
ლ
ი
(მესამე ნეირო
ნი)
• შიგნით
ა კაფსუ
ლ
ა
• საფეთ
ლ
ის ზ
ედ
ა ხვეუ
ლ
ის უ
კანა ნაწილ
ი-გეშლ
ის ხვეუ
ლ
ი((გხა ორივე ყუ
რიდ
ან)
• სმენის დ
აქვეით
ება-ჰიპაკუ
ზ
ია
• სმენის გაძლ
იერება-ჰიპერაკუ
ზ
ია
• სმენის დ
აკარგვა -სიყრუ
ე (surditas)
კარიბჭის ნერვი
• ნახევარრკალ
ოვანი ამპუ
ლ
ები
• სკარპის კვანძი (პირველ
ი ნეირონი)
• ვესტ
იბუ
ლ
არუ
ლ
ი ნერვი
• ხიდ
ის ბირთ
ვები : გარეთ
ა დ
ეიტ
ერსის, ზ
ედ
ა ბეხტ
ერევის, მედ
იალ
უ
რი დ
ა
ქვედ
ა.(მეო
რე ნეირონი)
• თ
ალ
ამუ
სი
• ქერქუ
ლ
ი ანალ
იზ
ატ
ო
რი:თ
ხემ-საფეთ
ქლ
ის არეში.
ნერვის დ
აზ
იანება იწვევს ვესტ
იბუ
ლ
უ
რატ
აქსიას:
 სიარუ
ლ
ისას გად
ახრა დ
აზ
იანებუ
ლ
ი ლ
აბირინთ
ის მხარეს.
 სისტ
ემუ
რი თ
ავბრუ
სხვევა
 გუ
ლ
ისრევა
 ნისტ
აგმი
 სმენის მოშლ
ა(შეიძლ
ება ახლ
დ
ეს)
9-10.ენა-ხახის დ
ა ცდ
ომილ
ი ნერვები
• ბირთ
ვები მოთ
ავსებუ
ლ
ია მო
გრძოტ
ვინში, დ
ა უ
კავშირდ
ება ორივე ჰემისფერო
ს.
 გემო
ვნების n. Solitarius (მე-9 დ
ა მე-10)- განაგებს გემოვნებას ენის უ
კანა
მესამედ
იდ
ან
 ნერწვის გამომყოფი-n. salivatorius inferior (მე-9)- ყბაყუ
რა ჯ
ირკვლ
იდ
ან
 მგრძნობელ
ობით
ი n.alae cinereae (მე-9 დ
ა მე-10)-უ
ზ
რუ
ნველ
ყოფს ხახის, ხორხის,
რბილ
ი სასის , შუ
ა ყუ
რის მგრძნობელ
ობას
 მამო
ძრავებელ
ი ბირთ
ვი-n. ambiguus (მე-9 დ
ა მე-10)-ხახის , ხორხის,ხორხსარქველ
ის ,
რბილ
ი სასის კუ
ნთ
ებს.
 პარასიმპატ
იკუ
რი დ
ორზ
ალ
უ
რი ბირთ
ვი-n.dorsalis n. vagi- (მე-10)
გემო
ვნების დ
აქვეით
ება-ჰიპოგეიზ
ია
გემო
ვნების გაქრობა-აგეიზ
ია
გემო
ვნების შეგრძნების მო
მატ
ება -ჰიპერგეიზ
ია
გემო
ვნების ქერქი-კუ
ნძუ
ლ
აკი, რომლ
ის გაღიზ
იანება
ვლ
ინდ
ება გემოვნებით
ი ჰალ
უ
ცინაციებით
• დ
აზ
იანების სიმპტ
ო
მატ
იკა:
 ხახისა დ
ა სასის რეფლ
ექსების დ
აქვეით
ება ან ამოვარდ
ნა
 ყლ
აპვის დ
არღვევა,გად
აცდ
ენა,(დ
ისფაგია)
 თ
ხევად
ი საკვები გად
ად
ის ხორხსა დ
ა ტ
რაქეაში (ხორხსარქველ
ის სისუ
სტ
ის გამო)
 თ
ხევად
ი საკვები ხვდ
ება ცხვირის ღრუ
სა დ
ა ცხვირ-ხახაში
 ხმა ცხვირისმიერი ელ
ფერის
 ხმის დ
აკარგვა (აფონია, დ
ისფონია)
 გემო
ვნების მოშლ
ა ენის უ
კანა მესამედ
იდ
ან
 პირის სიმშრალ
ე (ქსერო
სტ
ომია)
 რბილ
ი სასა ჩამოშვებუ
ლ
ია დ
ა მოძრაო
ბა შეზ
ღუ
დ
უ
ლ
ია დ
აზ
იანების მხარეს
 ნაქი გად
ახრილ
ია ჯ
ანმრთ
ელ
მხარეს
 რეფლ
ექსების ამოვარდ
ნა ან დ
აქვეით
ება დ
აზ
იანების მხარეს
 ბუ
ლ
ბარუ
ლ
ი დ
ა ფსევდ
ო-ბუ
ლ
ბარუ
ლ
ი სინდ
რომები
• დ
ორზ
ალ
უ
რი ბირთ
ვის ორმხრივი დ
აზ
იანება იწვევს სიკვდ
ილ
ს
• გავრცელ
ება -ძირით
ად
ადმოზ
რდ
ილ
ებში 40 წლ
ის ზ
ემოთ
, მეტ
ადხშირადკაცებში
• შეტ
ევით
ი ხასიათ
ის, მწვავე მჭრელ
ი ხასით
ის ტ
კივილ
ი ყელ
ში, ენის ძირში დ
ა შუ
ა
ყუ
რში.
• ტ
კივილ
ის ხანგრძლ
ივობა-რამდ
ენიმე წამიდ
ან რამდ
ენიმე წუ
თ
ამდ
ე
• დ
ღის განმავლ
ობაში შეიძლ
ება განმეორდ
ეს
• ტ
რიგერუ
ლ
ი ზ
ონების გაღიზ
იანება იწვევს ტ
კივილ
ის პრო
ვოცირებას.
• ტ
კივილ
ები ცალ
მხრივია
• ტ
კივილ
ითშეტ
ევებს შეიძლ
ება ახლ
დ
ეს სინკოპე,ბრად
იკარდ
ია, არით
მია.(კარო
ტ
იდ
უ
ლ
ი
სინუ
სის ტ
ო
ტ
ი)
მიზ
ეზ
ები:
ნერვის კომპრესია
ტ
რავმა ან ქირუ
რქიუ
ლ
ი პროცედ
უ
რები
სიმსივნეები
ინფექციები
გაფანტ
უ
ლ
ი სკლ
ეროზ
ი
• მკუ
რნალ
ო
ბა:
 ანტ
იკონვუ
ლ
სანტ
ები (კარბამაზ
ეპინი)
 ანტ
იდ
ეპრესანტ
ები (ამიტ
რიპტ
ილ
ინი)
 ანესთ
ეტ
იკები (ლ
ო
კალ
უ
რად
)
 ქირუ
რგიუ
ლ
ი მეთ
ოდ
ები: მიკროვასკუ
ლ
არუ
ლ
ი დ
ეკომპრესია,გამა დ
ანა,
11.დ
ამატ
ებით
ი ნერვი
• ბირთ
ვი მდ
ებარეობს მო
გრძოტ
ვინში დ
ა ზ
უ
რგის ტ
ვინის რუ
ხ ნივთ
იერებაში C1-C5
დ
ონეზ
ე დ
აკავშირებუ
ლ
ია ორივე ჰემისფერო
სთ
ან
• აინერვირებს ორკუ
ნთ
ს მკერდ
-ლ
ავიწ-დ
ვრილ
ისებრს დ
ა ტ
რაპეციუ
ლ
ს
• ფუ
ნქცია:
 თ
ავის გვერდ
ზ
ე გად
ახრა თ
ავის მო
ტ
რიალ
ებითსაპირისპირომხარეს
 მხრის აწევა
 ბეჭის აწევა
 მხრების აჩეჩვა
 ბეჭების უ
კან მოზ
იდ
ვა ხერხემალ
თ
ან
• დ
აზ
იანების სიმპტ
ო
მები
 თ
ავის მობრუ
ნების გაძნელ
ება ჯ
ანმრთ
ელ
მხარეს
 მხარი დ
აშვებუ
ლ
ია
 ბეჭები დ
აშორებუ
ლ
ის ხერხემლ
ისგან
 შეზ
ღუ
დ
უ
ლ
ია ხელ
ების აწევა ჰორიზ
ო
ნტ
ალ
უ
რი სიბრტ
ყის ზ
ემო
თ
,
ენისქვეშა ნერვი
• ბირთ
ვი მდ
ებარეობს მო
გრძოტ
ვინში დ
ა გრძელ
დ
ება ზ
უ
რგის ტ
ვინის კისრის მესამე
სეგმენტ
ამდ
ე
• ბირთ
ვი დ
აკავშირებუ
ლ
ია მო
პირდ
აპირე ჰემისფეროსთ
ან
• ფესვები გამოდ
იან მოგრძოტ
ვინის პირამიდ
ებსა დ
ა ოლ
ივებს შორის
• ქალ
ას ღრუ
დ
ან გამო
დ
ის ენისქვეშა არხით
• წმინდ
ა მოტ
ორუ
ლ
ი ნერვია
ნერვის პერიფერიუ
ლ
ი დ
აზ
იანების სიმპტ
ომები:
 ენის ნახევრის დ
ამბლ
ა ან პარეზ
ი
 ენის ატ
როფია ან ჰიპო
ტ
როფია
 ენა გამოყო
ფისას იხრება დ
ამბლ
ის მხარეს
 ბირთ
ვის დ
აზ
იანების დ
როს ვლ
ინდ
ება ენაში ფიბრილ
აციები
 მეტ
ყველ
ების მო
შლ
ა (დ
იზ
ართ
რია), ორმხრივი დ
აზ
იანებისას -ანართ
რია ენის
უ
მოძრაობის გამო
 ღეჭვისა დ
ა ყლ
აპვის მო
შლ
ა
ნერვის ცენტ
რალ
უ
რი დ
აზ
იანებას არახლ
ავს ენის ატ
როფია დ
ა ფიბრილ
აციები, დ
ა
ასოცირებუ
ლ
ია სახის ნერვის ქვედ
ა ტ
ო
ტ
ის დ
აზ
იანებასთ
ან

More Related Content

Featured

Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Kurio // The Social Media Age(ncy)
 
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them wellGood Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
Saba Software
 

Featured (20)

Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
 
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
 
12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work
 
ChatGPT webinar slides
ChatGPT webinar slidesChatGPT webinar slides
ChatGPT webinar slides
 
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike RoutesMore than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
 
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
 
Barbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy PresentationBarbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy Presentation
 
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them wellGood Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
 

nervebi.docx

  • 1. თ ავის ტ ვინის ნერვები თ ავი ტ ვინის ნერვები: • ყნოსვის ნერვი • მხედ ველ ო ბის ნერვი • თ ვალ ის მამოძრავებელ ი ნერვი- თ ვალ ის მო ძრაო ბა • ჭაღისებრი ნერვი- თ ვალ ის მოძრაობა • გამზ იდ ველ ი ნერვი- თ ვალ ის მოძრაო ბა • დ ამატ ებით ი ნერვი- მკერდ ლ ავიწდ ვრილ ისებრი, დ ა ტ რაპეციუ ლ ი კუ ნთ ის ინერვაცია, თ ავის დ ა სახის მიტ რიალ ება მო პირდ აპირე მხარეს, მხრის აწევა,ბეჭების უ კან გაწევა, ხელ ების აწევა ჰორიზ ო ნტ ალ უ რი სიბრტ ყის ზ ემო თ თ ავი ტ ვინის ნერვები: • სამწვერა ნერვი : მოაქვს მგრძნობელ ობა - სახის არის , პირისა დ ა ცხვირის ღრუ ს ლ ორწოვანის ,ენის, თ ვალ ის კაკლ ის , ცხვირის დ ანამატ ი ღრუ ების მგრძნობელ ობა;საღეჭი კუ ნთ ების ინერვაცია, დ ა მაგარი გარსის ინერვაციას ერტ დ ერტ ი ტ ოტ ი მამოძრავებელ ი ახლ ავს სამწვერა ნერვის ქვედ ა ტ ოტ ს , 1 დ ა 2 მტ ლ იანადმგრძნობელ ობით ი დ ა მხო ლ ოს საღეჭს აინერირებს. • სახის ნერვი:სახის მიმიუ რი კუ ნთ ების ინერვაცია, ცრემლ ის გამო ყოფა,გემო ვნება ენის წინა 2 /3-დ ანნერწყვის გამოყოფა ენისქვეშა დ ა ყბისქვეშა ჯ ირკვლ ებიდ ან. ფუ ნწცია ენის წინა 2/3 დ ან გემოვნება წამოიღო ს. წინა 2/3 დ ან განაგებს სახე,ხოლ ო1/3 დ ან ენახახის დ ა ცდ ო მილ ი ნერვი. გემო ვნებაზ ე პასუ ხისმგებელ ია7 -9-10 ნერვები ენიდ ან, ხო ლ ომგრძნო ბელ ობა 5 წყვილ ი სამწვერა ნერვიი. • სმენის ნერვი: სმენა დ ა წონასწორო ბა, სმენის ცენტ რი მოთ ავსებუ ლ ია საფეთ ქლ ის წილ ში. • ენისქვეშა ანერვი არის წმნდ ა მამოძზ რავებელ ი ნერვი. • ენა-ხახისა დ ა ცთ ომილ ი ნერვები: გემოვნება ენის უ კანა ერთ ი მესამედ იდ ან, მგრძნობელ ობა ხახის, ხორხის , ტ რაქეის, , რბილ ი სასის, შუ ა ყუ რის, მამოძრავებელ ი
  • 2. ფუ ნქცია-ხახის, ხო რხის, რბილ ი სასის, ნაქის კუ ნთ ბის, ნერწყვის გამოყოფა ყბაყუ რა ჯ ირკვლ იდ ან. • ენისქვეშა ნერვი:ენის მოძრაობა 1.ყნოსვის ნერვი-n.olfactorii  იწყება ცხვირის ლ ო რწო ვანის ზ ედ ა ნაწილ ში განლ აგებუ ლ ი უ ჯ რედ ები საიდ ანაც გამო დ ის  საყნოსავი ძაფები,რომელ ბიცშედ ის ქალ ას რრუ ში ცხავის ძვლ ის დ აცხრილ უ ლ ი ფირფიტ ის მეშვეობით  დ ა დ ამთ ვრდ ა აქ საყნო სავი ბოლ ქვი,მდ ებარეობს ტ ვინის ფუ ძეში ,შუ ბლ ი ფუ ძეში  ამის შმედ ეგ იწყება საყნოსავი ტ რაქტ ი (შუ ბლ ის წილ ის ფუ ძე)  პირველ ად ი საყნოსავი ცენტ რები: საყნო სავი სამკუ თ ხედ ი,წინა დ აცხრილ უ ლ ი ფირფიტ ა,გამჭირვალ ე ძგიდ ე.ქერქამდ ე მისუ ლ ი ცენტ რემბი  ყნოსვის ქერქუ ლ ი ცენტ რი:ჰიპოკამპის ხვეუ ლ ი.მოთ ავსებუ ლ ია საფეთ ქელ ში • ფუ ნქციის მოშლ ა: ჰიპო სმია -ყნო სვის მო შლ ა ჰიპეროსმია - ყნო სვის გაძლ იერება. ყნოსვით ი ჰალ უ ცინაცია - ზ ო გად ა ჰალ უ ცინაცია ვით არდ ება რომელ იმე ქერქუ ლ ი ანალ იზ ატ ო რის გაღიზ იანება . განვით რდ ება მაშინ რო ცა საფეტ ქლ ის წილ ის ჰიპოკაპის წილ ის გაღიზ იანებამოხდ ება. როდ ესაცხება წინა ცნტ რხველ ის გაღიზ იანება ხდ ება კლ ონუ რი ხასიათ ის გუ ლ ყრები. თ უფეხში დ აიწყოკლ ონუ რი ხასიათ ის გუ ლ ყრა დ აიწყოფეხში გად ად ის ხელ ში დ ა გად აის სახეზ ე დ ა გონებას კარგავს ად ამიანი. ამას ქვია ჯ ეკსონის გუ ლ ყრები . ჯ ეკსო ნის მარში. თ უუ კანა ცნეტ რხვეუ ლ ი ს გაღიიანება მოხდ ა ,ისევ შეიძლ ება წარმო იშვალ გუ ლ ყრა ,ო ღონდ ანესთ ეზ ია ან დ აბუ ჟება ვით არდ ება. დ ა გად ად ის მერე.ჯ ეკსონის გუ ლ ყრის სენსო რუ ლ ი ვარიანტ ი. 2.მხედ ველ ობის ნერვი:
  • 3.  ვიწყებთკო ლ ბები დ ა ჩხირები  განგლ იოზ უ რი უ ჯ რედ ები - ცენტ რალ უ რადერთ ვება დ ა ქმნის  მხედ ველ ო ბის ნერვი (შედ ის ქალ ას ღრუ ში მხედ ველ ობის ხვრელ ითforamen optikum  მხედ ველ ო ბის ჯ ვარედ ინი (ჯ ვარედ ინდ ება მხო ლ ო დბად უ რის მედ იალ უ რი ნაწილ იდ ან გამო მავალ ი - მოტ ავსებუ ლ ია თ უ რქუ ლ ი კეხის მიდ ამო ში - ჰიპო ფიზ ია აქ. ბოჭკოები, ლ ატ ერალ უ რი ნაწილ იდ ან წამო სუ ლ ი ბო ჭკოები ხიაზ მას გაივლ ის გად აჯ ვარედ ინების გარეშე) ბად უ რიდ ან წამო ვიდ ა მედ იალ უ რი მხარე დ ა გად მოვიდ ა მოპირდ აპირე მხარეს ანუ გად აჯ ვარედ ინდ ა.ნაზ ალ უ რი ნაწილ იდ ან წამოსუ ლ ი ბო ჭკო ები გად აჯ ვარედ ინდ ა,ხოლ ო ტ ემპორალ უ რი მხრიდ ან წამოსუ ლ ი ბო ჭოები თ ავისივე მხარეს აგრძელ ებს გზ ას. გად აჯ ვარედ ინებსი შმედ ეგ გზ ას ქვია : მარჯ ვენა მხედ ველ ო ბის ტ რაქტ მა ინფორმაცია მო იტ ანა მარცხენა მხედ ველ ოის ველ იდ ა ,ხოლ ო მარცხენა მხედ ველ ო ბის ტ რაქტ ი ინფორმაციას მო იტ ანს მარჯ ვენა ნაწილ იდ ან.  მხედ ველ ო ბის ტ რაქტ ი (შეიცავს ბოჭკოებს მოპირდ აპირე ბად უ რის მედ იალ უ რი ნაწილ იდ ან დ ა იმავე მხარის ბად უ რის ლ ატ ერალ უ რი ნაწილ იდ ან, ანუშეიცავს ბოჭკოებს თ ვალ ების ბად უ რების ჰო მოლ ატ ერალ უ რი ნაწილ ებიდ ან) მარჯ ვენა მხედ ველ ო ბის ტ რაქტ ი შეიცავს ბო ჭკო ებს მხედ ველ ობის ველ ის მარცხენა ნახევრებიდ ან დ ა პირიქით . ამას ქვია ჰემიანოფსია - ანუველ ის ამოვარდ ნა, მარჯ ვენა მხარე არჩანს ან მარცენა მხარე არჩანს .თდ აზ აინდ ა მარჯ ვენა ტ რაქტ იამოვარდ ება მარცხენა ველ ი დ ა პირიქიტ .  მხედ ველ ო ბის პირველ ად ი ცენტ რები: ზ ედ ა ორგო რაკი,გარეთ ა დ ამუ ხლ უ ლ ი სხეუ ლ ები,(ეპიტ ალ ამუ სის დ ო ნე) დ ა თ ალ ამუ სის ბალ იში  გრაციოლ ეს ცენტ რალ უ რი მხედ ველ ო ბის კო ნა გაივლ ის საფეთ ქლ ის წილ ს  შიგნით ა კაფსუ ლ ის უ კანა ფეხი  კეფის წილ ი, სად აც მო თ ავსებუ ლ ია მხედ ველ ო ბის ქერქუ ლ ი ანალ იზ ატ ო რი მხედ ველ ო ბის ნერვი: გუ გის რეფლ ექსი სინათ ლ ეზ ე: • აფერენტ უ ლ ი -მხედ ველ ო ბის ნერვი
  • 4. • შუ ა ტ ვინი- ზ ედ ა ორგორაკი ო რმხრივ (იაკუ ბოვიჩ-ვესტ ფელ -ედ ინგერის ბირთ ვები) 3 წყვილ ი ნერვის ბიღტ ვებია მოტ ავსებუ ლ ი • ეფერენტ უ ლ ი -თ ვალ ის მამოძრავებელ ი ნერვი • წამწამოვანი კვანძი • გუ გის სპინქტ ერი • გუ გის შეკუ მშვა მხედ ველ ო ბის ნერვის დ აზ იანება:  მხედ ველ ო ბის სიმახვილ ის(visus) დ აქვეით ება:ამბლ იო პია, ამავრო ზ ი.- არქონა ანუ სიბრმავე  ფერების აღქმის დ არღვევა:აქრომოტ ო ფსია -სრუ ლ ი დ არღვევა ,დ ისქრომოტ ოფსია,  მხედ ველ ო ბის ველ ების ამოვარდ ნა: • სკოტ ომა • ჰემიანოფსია:ჰეტ ერონიმუ ლ ი (სხვად ასხვა დ ასახელ ების მხედ ველ ობის ველ ების ამოვარდ ნა ) დ ა ჰო მონიმუ რი (თ ანამო სახელ ე მხედ ველ ობის ველ ების ამოვარდ ნა) ჰეტ ერონიმუ ლ ი ჰემიანო ფსია: ბიტ ემპორალ უ რი დ ა ბინაზ ალ უ რი ანოფსია არის :hetereonimukli bitemporaluri anopsia . 3.თ ვალ ის მამოძრავებელ ი ნერვი  ბირთ ვები : განლ აგებუ ლ ია შუ ა ტ ვინის, ზ ედ ა ორგორაკის დ ო ნეზ ე, დ აკავშირებუ ლ ია ორივე ჰემისფეროსთ ან. ორმხრივ პირამისუ ლ ი გზ ების დ აზ იანება ამ ნერვის დ აზ იანებას არიწვევს.ალ ტ ერნაციუ ლ ი ვებერის სინდ რომი  ბოჭკოები მიემართ ებიანი როგო რცთ ავის, ასევე საპირისპირომხარეს.
  • 5.  გამო დ იან ტ ვინის ფეხების შიგნით ა ზ ედ აპირთ ან , შუ ა ტ ვინისა დ ა ხიდ ის საზ ღვარზ ე  თ ვალ ბუ დ ეში შედ ის თ ვალ ბუ დ ის ზ ედ ა ნაპრალ ით .თ ვალ ის მამო ძრავებელ ი ნერვი  ბირთ ვები: • მსხვილ უ ჯ რედ ოვანი ბირთ ვები(წყვილ ი), აინერვირებს განივზ ოლ იან კუ ნთ ებს: 1) ზ ედ ა ქუ თ უ თ ოს ამწევი - ფტ ოზ ი 2) ზ ედ ა სწორი (თ ვალ ს ატ რიავებს ზ ევითდ ა შიგნით ) 3) შიდ ა მედ იალ უ რი სწორი (თ ვალ ს ატ რიალ ებს შიგნით ) 4) ქვედ ა სწორი (ატ რილ ებს თ ვალ ს ქვემოთდ ა შიგნით ) 5) ქვედ ა ირიბი კუ ნთ ი (ატ რიალ ებს თ ვალ ს ზ ევითდ ა გარეთ ) • წვრილ უ ჯ რედ ოვანი ბირთ ვები (წყვილ ი) -იაკუ ბოვიჩ-ედ ინგერ-ვესტ ფელ ის -დ ამატ ებით ი - აინერვირებს გუ გის სპინქტ ერს - აღარშევიწროვდ ება ბირთ ვი • პერლ იას ბირთ ვი (კენტ ი)-აინერვირებს წამწამო ვან კუ ნთ ს , რომელ იც ცვლ ის ბროლ ის სიმრუ დ ეს დ ა უ ზ რუ ნველ ყოფს აკო მოდ აციას თ ვალ ის მამო ძრავებელ ი ნერვი ფუ ნქცია: • თ ვალ ის კაკლ ის მოტ რიალ ება შიგნითდ ა ზ ევით • კონვერგენცია დ ა აკომო დ აცია • ქუ თ უ თ ოს აწვევა დ აზ იანების სიმპტ ო მები: • ფტ ოზ ი • გარეთ ა სიელ მე (დ ივერგენციუ ლ ი სტ რაბიზ მი)- გაორებაცაა აქ • ეგზ ო ფტ ალ მი - ტ ვალ ი გარეთარის გამოსუ ლ ი • გაორება-დ იპლ ოპია • მიდ რიაზ ი - გაგანიერებუ ლ ი გუ გა
  • 6. • ანიზ ოკორია-არათ ანაბარი გუ გრბი, • კონვერგენციისა დ ა აკო მოდ აციის დ არღვევა • სინათ ლ ეზ ე გუ გის რეაქციის გაქრობა ან დ აქვეით ება 4.ჭაღისებრი ნერვი აინერვირებს ზ ედ ა ირიბ კუ ნთ ს • ბირთ ვი მოთ ავსებუ ლ ია შუ ა ტ ვინის, ქვედ ა ორგორაკის დ ო ნეზ ე, უ კავშირდ ება ორივე ჰემისფეროს • შედ ის თ ვალ ბუ დ ეში თ ვალ ბუ დ ის ზ ედ ა ნაპრალ ით • აინერვირებს ზ ედ ა ირიბ კუ ნთ ს, რომელ იც თ ვალ ს ატ რიალ ებს გარეთდ ა ქვემოთ . • იზ ოლ ირებუ ლ ი დ აზ იანება იშვიათ ია, თ უ მცა შეიძლ ება გამოვლ ინდ ეს მსუ ბუ ქი შიგნით ა სიელ მე • დ იპლ ოპია ქვემო თყუ რებისას 6.განმზ იდ ველ ი ნერვი • ბირთ ვი მოთ ავსებუ ლ ია ხიდ ში ,უ კავშირდ ება ორივე ჰემისფეროს • გამო დ ის ხიდ ისა დ ა მო გრძოტ ვინის საზ ღვარზ ე, ნათ ხემ-ხიდ ის კუ თ ხეში აქ გამო დ ის ასევე 7 8 წყვილ ი ნერვებიდ ა 5ს ერთ ი ტ ოტ ი, • შედ ის თ ვალ ბუ დ ეში თ ვალ ბუ დ ის ზ ედ ა ნაპრალ ით • აინერვირებს ლ ატ ერალ უ რსწორ კუ ნთ ს, რო მელ იცთ ვალ ს ატ რიალ ებს გარეთ • ვლ ინდ ება შიგნით ა სიელ მე (კო ნვერგენციუ ლ ი სტ რაბიზ მი) • დ იპლ ოპია ძლ იერდ ება დ აზ იანების მხარეს გახედ ვისას 3 წყვილ ის ნერვს თ ვალ ი შეყავს შიგნით6 ს გაყავს გარეთ როდ ესაცვერვიხედ ები მარჯ ვნივ ეს არის - ცქერის პარეზ ი შუ ბლ ში მდ ებარეობს თ ავისა დ ა თ ვალ ის მო ტ რიალ ების ცენტ რი. • უ კანა გასწვრივი კონა:მარჯ ვენა გამზ იდ ველ ი წყვილ ი ნერვიდ ან ინფორმაცია გად ად ის მესამე წყვილ ის მო პირდ აპირე მხარეს თ ვალ ის მამოძრავებელ ი ნერვი ბირთ ვთ ან მარცხენა თ ვალ თ ან
  • 7.  თ ვალ ების მოტ რიალ ება ხორციელ დ ება ერთ ი თ ვალ ის გარეთ ა სწორი კუ ნთ ის (განმზ იდ ველ ი ნერვი) დ ა მეორე თ ვალ ის შიგნით ა სწორი კუ ნთ ის (თ ვალ ის მამოძრავებელ ი ნერვი) დ ახმარებით .  სხვად ასხვა ნერვების დ აკავშირება ხორციელ დ ება უ კანა გასწვრივი კო ნის მეშვეობით .(ღერო) თ ვალ ების მოტ რიალ ება საპირისპირომხარეს:  თ ვალ ებისა დ ა თ ავის მო პირდ აპირე მხარეს მოტ რიალ ების ცენტ რი შუ ბლ ში  ბოჭკოები ჯ ვარედ ინდ ება დ ა მიემართ ება მოპირდ აპირე მხარის განმზ იდ ველ ი ნერვის ბირთ ვთ ან  ხიდ ში მოთ ავსებუ ლ ია ცქერის ხიდ ის ცენტ რი  მარჯ ვენა ხიდ ის ცენტ რი ინფორმაციას იღებს მარჯ ვენა ჰემისფეროდ ან დ ა პირიქით ,  უ კანა გასწვრივი კონის დ ახმარებითინფორმაცია ერთ ი მხარის განმზ იდ ველ ნერვთ ან ერთ ადგად აეცემა მეორე თ ვალ ის თ ვალ ის მამოძრავებელ ნერვს, დ ა თ ვალ ები მიტ რიალ დ ება,  ამ სისტ ემის დ აზ იანების შემთ ხვევაში ვით არდ ება ცქერის პარეზ ი როდ ესაცარის ხიდ ში დ აზ აინება მაშინ მოპირდ აპრე მხარეს იყუ რება დ ა თ უდ აზ აინდ ება ქერქი მაშინ კერის მხარეს. • უ კანა გასწვრივი კონა:  ამ სისტ ემის დ აზ იანების შემთ ხვევაში ვით არდ ება ცქერის პარეზ ი  ქერქის დ აზ იანების დ რო ს თ ვალ ები მიქცეუ ლ ია კერის მხარეს  ხიდ ის დ აზ იანების შემთ ხვევაში თ ვალ ები მიქცეუ ლ ია კერის საპირისპირომხარეს. • უ კანა გასწვრივი კონა ასევე დ აკავშირებუ ლ ია ნათ ხემის დ ა ვესტ იბუ ლ უ რ სისტ ემენთ ან. 5. სამწვერა ნერვი: • ბირთ ვი მდ ებარეობს ხიდ ში
  • 8. • შერეუ ლ ი ხასიათ ისაა • შედ გება სამი ტ ოტ ისაგან: თ ვალ ბუ დ ის ნერვი, ზ ედ ა ყბის ნერვი, ქვედ ა ყბის ნერვი. • ფუ ნქცია:  მგრძნობელ ობა: სახის კანი, თ ავის თ მიანი ნაწილ ის წინა ნაწილ ი, ცხვირისა დ ა პირის ღრუ ს ლ ო რწო ვანი, ენა,თ ვალ ის კაკალ ი, ტ ვინის გარსები,  მამო ძრავებელ ი :საღეჭი კუ ნთ ები: საფეთ ქლ ის, ფრთ ისებრი გარეთ ა დ ა შიგნით ა, ორმუ ცელ ა კუ ნთ ი(წინა მუ ცელ ი), საღეჭი კუ ნთ ი. მგრძნობელ ობის გზ ა:  პერიფერიუ ლ ი ნერვი  გასერის კვანძის (საფეთ ლ ის ძვლ ის პირამიდ ის არე) ბიპოლ არუ ლ ი უ ჯ რედ ები (პირველ ი ნეირონი)  ბიპო ლ არუ ლ ი უ ჯ რედ ების ცენტ რალ უ რი ბოჭკოები ერთ იანდ ება სამწვერა ნერვის ფესვად .  ხიდ ი: ბირთ ვი ღრმა მგრძნობელ ობისათ ვის n. terminalis დ ა ბირთ ვი ზ ერელ ე მგრძნობელ ობისათ ვის n. spinalis , (მეორე ნეირო ნი).  ბირთ ვებიდ ან გამოსუ ლ ი კონები გად ად ის მო პირდ აპირე მხარეს დ ა უ ერთ დ ება მედ იალ უ რ მარყუ ჟს  თ ალ ამუ სი (მესამე ნეირონი)  შიგნით ა კაფსუ ლ ის უ კანა ფეხის უ კანა მესამედ ი  უ კანა ცენტ რალ უ რი ხვეუ ლ ის ქვედ ა მესამედ ი ზ ერელ ე მგრძნობელ ო ბის ბირთ ვი :  გრძელ ი ბირთ ვი ვრცელ დ ება ხიდ იდ ან კისრის პირველ სეგმენტ ებამდ ე  აქვს სეგმენტ უ რი შენება (5 სეგმენტ ი)-ო რალ უ რი სეგმენტ ები იმპუ ლ სებს იღებენ სახის მედ იალ უ რი ნაწილ ებიდ ან (პირი, ცხვირი), კაუ დ ალ უ რი სეგმენტ ები-ლ ატ ერალ უ რი ნაწილ ებიდ ან.
  • 9.  სხვა დ ა სხვა სეგმენტ ების დ აზ იანებისას ზ ერელ ე მგრძნობელ ობა სახეზ ე ამოვარდ ება რგოლ ების სახით . (ზ ელ დ ერის ზ ონები)  ხიდ შია მოთ ავსებუ ლ ი მო ტ ორუ ლ ი ბირთ ვი  უ კავშირდ ება ორივე ჰემისფეროს  ცენტ რალ უ რი დ ამბლ ა ვით არდ ება მხო ლ ოდორმხრივი დ აზ იანებისას სუ პრა ნუ კლ ეარუ ლ ი გზ ების  ბირთ ვის პერიფერიუ ლ ი მამოძრავებელ ი ნეირონი გამო დ ის ხიდ იდ ან წვრილ ი მამო ძრავებელ ი ფესვის სახით(radix motoris)მჭიდ რო დეკვრის მსხვილ მგრძნობელ ობით ფესვს (radix sensoris),  არგაივლ ის კვანძს  ქმნის ერთ იან კონას ქვედ აყბის ტ ო ტ ის მგრძნო ბელ ობითბოჭკოებთ ან.  აინერვირებს საღეჭ კუ ნთ ებს  მოტ ო რუ ლ ი ბირთ ვისა დ ა ქვედ ა ყბის ტ ო ტ ის დ აზ იანებისას ვით არდ ება საღეჭი კუ ნთ ების პერიფერიუ ლ ი პარეზ ი:კუ ნთ ების ჰიპოტ რო ფიით , ჰიპოტ ონიით , პირის გაღებისას ყბა მიემართ ება სუ სტ ი კუ ნთ ის მხარეს. სამწვერა ნერვი: თ ვალ ბუ დ ის ნერვი :  გამო დ ის ქალ ას ღრუ დ ან თ ვალ ბუ დ ის ზ ედ ა ნაპრალ ით  ძრით ად ი ტ ო ტ ები:შუ ბლ ის, საცრემლ ე, ცხვირ-წამწამოვანი.  შუ ბლ ის,თ ავის თ მიანი ნაწილ ის წინა ნაწილ ი, ზ ედ ა ქუ თ უ თ ო,თ ვალ ის შიგნით ა კუ თ ხე დ ა ცხვირის ზ უ რგი, თ ვალ ის კაკალ ი, ცხვირის ლ ორწო ვანის ზ ედ ა ნაწილ ი, შუ ბლ ის წიაღი, მაგარი გარსი.  პარასიმპათ იკუ რი კვანძი: წამწამო ვანი ზ ედ ა ყბის ნერვი  გამო დ ის ქალ ას ღრუ დ ან მრგავალ ი ხვრელ ითფრთ ა-სასის ფოსოში
  • 10.  აინერვირებს- ქვედ ა ქუ თ უ თ ო, თ ვალ ის გარეთ ა კუ თ ხე,ლ ოყის ზ ედ ა ნაწილ ი,ზ ედ ა ტ უ ჩი,ზ ედ ა ყბა დ ა კბილ ები, ცხვირის ღრუ ს ლ ორწო ვანის ქვედ ა ნაწილ ი, ჰაიმორის ღრუ.  პარასიმპათ იკუ რი კვანძი-ფრთ ა-სასის, ყუ რის.  ძირით ად ი ტ ოტ ები :ყვრიმალ ის ტ ოტ ი, თ ვალ ბუ დ ის ქვედ ა ტ ოტ ი-მისგან გამომავალ ი ზ ედ ა ალ ვეოლ არუ ლ ი ნერვები  ზ ედ ა ალ ვეო ლ არუ ლ ი ნერვები ანასტ ო მოზ ირებენ დ ა ქმნიან კბილ ების ზ ედ ა წნუ ლ ს, რომელ იცორიარუ სიანია: 1. პირველ ი იარუ სი მდ ებარეობს ჰაიმორის ღრუ ს ლ ორწო ვანი გარსის ქვეშ-აქედ ან ტ ოტ ები მიემართ ება კბილ ის პუ ლ პისაკენ დ ა ჰაიმორის ღრუ საკენ. 2. მეორე იარუ სი მდ ებარეო ბს ზ ედ ა ალ ვეო ლ არუ ლ ი მორჩის სისქეში-აქედ ან ტ ოტ ები მიემართ ება პერიოდ ონტ ისაკენ დ ა კბილ თ აშუ ა დ ვრილ ებისაკენ ქვედ ა ყბის ნერვი  გამო დ ის ქალ ას ღრუ დ ან ოვალ უ რი ხვრელ ითსაფეთ ქლ ის ქვედ ა ფო სოში,სად აც იყოფა ო რ ტ ოტ ად:წინა , თ ხელ ი კონა მოტ ო რუ ლ ი, დ ა უ კანა სქელ ი კო ნა მგრძნობელ ო ბით ი.  აინერვირებს-მგრძნობელ ობა: ქვედ ა ტ უ ჩი, ლ ოყის ქვედ ა ნაწილ ი,ქვედ ა ყბა დ ა კბილ ები,ნიკაპი,ლ ოყების ლ ო რწო ვანი, პირის ღრუ ს ქვედ ა ნაწილ ი,ენა. მოძრაობა: საღეჭი კუ ნთ ები.  პარასიმპათ იკუ რი კვანძი-ფრთ ა-ყუ რის, ყბისქვეშა, ენისქვეშა  ძირით ად ი ტ ოტ ები :ლ ოყის ტ ო ტ ი,ყუ რ-საფეთ ლ ის ტ ო ტ ი,ენის ნერვი, ქვედ ა ალ ვეოლ არუ ლ ი ნერვები.  ქვედ ა ალ ველ ერუ ლ ი ნერვები შედ იან ქვედ ა ყბის არხში (თ ანამოსახელ ე არტ ერიათ ან დ ა ვენასთ ან ერთ ად )  მისგან გამომავალ ი ნერვებისაგან იქმნება ქვედ ა წნუ ლ ი (50 %)  წნუ ლ იდ ან (ან პირდ აპირ ქვედ ა ალ ვეო ლ არუ ლ ი ნერვიდ ან)გამოდ ის ო რი ტ ო ტ ი. 1.ღრძილ ებისათ ვის 2, კბილ ებისათ ვის პუ ლ პის ინერვაცია:  ალ ვეოლ არუ ლ ი ნერვები (სისხლ ძარღვებთ ან ერთ ად )შედ იან პუ ლ პაში აპიკალ უ რი ნაპრალ ით
  • 11.  უ მეტ ესობა შეიცავს მიელ ინის გარსს  ბოჭკოები თ ხელ დ ება, დ ა ქმნიან ბად ეს ოდ ონტ ობლ ასტ ების შრესთ ან , ეს რეშკო უ ს წნუ ლ ია, ნაწილ ი ბოჭკოებისა გაივლ იან ო დ ონტ ობლ ასტ ების შრეს დ ა ქმნიან ბრედ ლ ოუ ს კიდ უ რა წნუ ლ ს. ნაწილ ი ბოჭკოებისა კარგავს მიელ ინს, დ ა შემოკრუ ლ ია შვანის უ ჯ რედ ებით , ნაწილ ი კი კარგავს შვანის უ ჯ რედ ებსაც, დ ა შიშველ ი სახითშედ ის დ ენტ ინუ რარხებში. Nevrlagia  კლ ასიკუ რი ნევრალ გია:  ქალ ები ავად დ ებიან უ ფროხშირად  ასაკი -50წელ ს ზ ემო თ  სიმპტ ომატ იკა:  მძიმე ,შეტ ევით ი , მჭრელ ი, დ არტ ყმით ი,დ ენის დ არტ ყმის მსგავსი ტ კივილ ი  ხშირადტ კივილ ი პროვო ცირდ ება მო ძრაობებით :კბილ ის გახეხვა, ჭამა, პირის დ აბანა , ლ აპარაკი,შეხება სახის არეში  გრძელ დ ება რამდ ენიმე წამიდ ან რამდ ენიმე წუ თ ამდ ე, დ ღის განმავლ ობაში შეტ ევები შეიძლ ება განმეორდ ეს.  ტ კივილ ი ძირით ად ადსახის ნახევარშია, იშვიათ ადგად ად ის მეორე მხარეს.  ტ კივილ ი ძირით ად ადვრცელ დ ება სამწვერა ნერვის მეორე დ ა მესამე ტ ოტ ის არეში, მხოლ ოდ5%-ზ ე ნაკლ ებში, პირველ ი ტ ოტ ის საინერვაციოარეში.  დ როთ ა განმავლ ო ბაში ტ კივილ ი ძლ იერდ ება  ტ კივილ ი იწვევს სახის ნახევრის სპაზ მს-მტ კივნეუ ლ ი სპაზ მი  შეტ ევათ ა შორის პაციენტ ი უ სიმპტ ო მოა  სამწვერა ნერვის სიმპტ ომუ რი ნევრალ გია : • სიმსივნუ რი • ანთ ებით ი(გაფანტ უ ლ ი სკლ ერო ზ ი,სარკო იდ ო ზ ი, ტ უ ბერკუ ლ ოზ ი...) • ვასკუ ლ იტ ები • სხვა მიზ ეზ ები:ენის პირსინგი,ლ ით ონუ რი იმპლ ანტ ი პირის ღრუ ში,
  • 12.  დ იაგნოსტ ირება: • ტ კივილ ის ტ იპი • ტ კივილ ის ლ ოკალ იზ აცია • ტ რიგერუ ლ ი ზ ონები • ნევროლ ოგიუ რი გასინჯ ვა • ბირთ ვუ ლ -მაგნიტ უ რ-რეზ ონანსუ რი გამოკვლ ევა  მკუ რნალ ო ბა: • კარბამაზ ეპინი 200-1200მგ /დ ღ • ბაკლ ოფენი • ბოტ ო ქსი • ქირუ რგიუ ლ ი მეთ ოდ ები: • მიკროვასკუ ლ არუ ლ ი დ ეკომპრესია  სტ ერეოტ აქსისუ რი რად იოქირუ რგია-გამა დ ანა  რიზ ო ტ ომია: გლ იცეროლ ის ინექცია. 7.სახის ნერვი • მე-7 წყვილ ი ნერვის ბირთ ვი მდ ებარეობს ხიდ ში , მოგრძოტ ვინის საზ ღვარზ ე • ნერვი გამო დ ის ნათ ხემ-ხიდ ის კუ თ ხეში • შედ ის საფეთ ქლ ის ძვლ ის შიგნით ა სასმენ ხვრელ ში • მოთ ავსდ ება ფალ ოპის არხში • ქალ ას ღრუ დ ან გამო დ ის სად გის-დ ვრილ ისებრი ხვრელ ით • შედ ის ყბა-ყუ რა ჯ ირკვალ ში • იყოფა ტ ოტ ებად(ბატ ის ფეხი) • საფეთ ქლ ის ძვლ ის არხში გამოეყოფა 3 ტ ოტ ი:
  • 13.  დ იდ ი კლ დ ოვანი ნერვი n. petrosus major (შეიცავს პარასიმპათ იკუ რბოჭკოებს ცრემლ ის გამოყო ფისათ ვის) პირველ ი ფუ ნქცია : ცრემლ ის გამოყოფა, ქსეროფტ ალ მია - მშრალ ი თ ვალ ი  უ ზ ანგის ნერვი n.stapedius ,აინერვირებს უ ზ ანგის კუ ნთ ს,  დ აფის სიმი chorda tympani- ვრისბერგის ნერვის გაგრძელ ება, შეიცავს გემოვნების ბოჭკოებს ენის წინა ო რი მესამედ იდ ან დ ა ბოჭკოებს ნერწყვის გამოყო ფისათ ვის ენისქვეშა დ ა ყბისქვეშა სანერწყვე ჯ ირკვლ ებიდ ან. • აინერვირებს სახის მიმიუ რი კუ ნთ ებს , ყუ რის ნიჟარის კუ ნთ ებსა დ ა კანქვეშა კუ ნთ ს პლ ატ იზ მას. • დ აზ იანების სიმპტ ომები  დ იდ ი კლ დ ოვანი ნერვის n. petrosus major დ აზ იანების გამო: საცრემლ ე ჯ ირკვლ ის ჰიპოფუ ნქცია -თ ვალ ის სიმშრალ ე-ქსერო ფთ ალ მია. ამ ნერვის ქვემოთდ აზ იანება იწვევს ცრემლ დ ენას  უ ზ ანგის ნერვის n.stapedius დ აზ იანება იწვევს ჰიპერაკუ ზ იას - არაორიენტ ირებუ ლ ი მძრაობა,ზ ედ მეტ ი ხმაუ რი  დ აფის სიმი chorda tympani- დ აზ იანება იწვევს გემოვნების მოშლ ას ენის წინა ორი მესამედ ის არეში დ ა ნერწყვის გამოყოფის შემცირებას. • დ აფის სიმის გამოსვლ ის დ ონიდ ან ქვემოთდ აზ იანება იწვევს მიმიკუ რი კუ ნთ ების დ უ ნე დ ამბლ ას -ბელ ის დ ამბლ ას. • ბირთ ვის ის ნაწილ ი , რო მელ იც აინერვირებს სახის ზ ედ ა ნაწილ ს დ აკავშირებუ ლ ია ორმხრივ ჰემისფერო სთ ან , ის ნაწილ ი რომელ იც აინერვირებს სახის ქვედ ა ნაწილ ს - ცალ მხრივადუ კავშირდ ება მოპირდ აპირე ჰემისფეროს. • ბელ ის დ ამბლ ა ( სახის ნერვის პერიფერიუ ლ ი დ ამბლ ა):  მიმიუ რი კუ ნთ ების დ ამბლ ა დ აზ იანების მხარეს  ასიმეტ რიუ ლ ი სახე  პირის კუ თ ხე გად აწეუ ლ ია ჯ ანმრთ ელ მხარეს  დ აზ იანებუ ლ ი სახის ნახევარი ამიმიუ რია
  • 14.  დ აზ იანების მხარეს გასად ავებუ ლ ია ცხვირ-ტ უ ჩისა დ ა შუ ბლ ის ნაო ჭები  ლ აგო ფთ ალ მი (თ ვალ ის ირგვლ ივი კუ ნთ ის დ ამბლ ა), თ ვალ ი არიხუ რება ან საერთ ოდან ნაწილ ობრივ, თ ან ახლ ავს ცრემლ დ ენა  ბელ ის სიმპტ ომი (თ ვალ ის დ ახუ ჭვის მცდ ელ ო ბისას თ ვალ ის კაკალ ი ად ის ზ ემოთ , თ ვალ ი არიხუ ჭება)  გაძნელ ებუ ლ ია სიცილ ი,  არშეუ ძლ ია სტ ვენა (პირის ირგვლ ივი კუ ნთ ის დ აზ იანება),თ ხევად ი საკვები გად მოდ ის პირის კუ თ ხიდ ან  გაძნელ ებუ ლ ია მეტ ყველ ება  კუ ნთ თ ა ატ როფია 8.სმენის (ლ ო კო კინა-კარიბჭის) ნერვი - სმენის დ ა ვესტ იმუ ლ არუ ლ ი ნაწილ ი • ლ ოკო კინას ნაწილ ი -სმენის ინერვაცია- pars cochearis • კარიბჭის ნაწილ ი წონასწორო ბის ინერვაცია-pars vestibularis • სმენის გზ ა: • რეცეპტ ორები • ლ ოკო კინის სპირალ უ რი კვანძი (პირველ ი ნეირო ნი) • შიგნით ა სასმენი ხვრელ ითშედ ის ქალ ას ღრუ ში დ ა მთ ავრდ ება ხიდ ის ორბირთ ვში:წინა დ ა უ კანა (მეო რე ნეირო ნი) • იქმნება ტ რაპეციუ ლ ი სხეუ ლ ი , • ნაწილ ობრივ გად ად იან საპირისპირომხარეს ლ ატ ერალ უ რი მარყუ ჟის შემად გენლ ობაში • სმენის პირველ ად ი ცენტ რები:ქვედ ა ორგორაკი დ ა მედ იალ უ რი დ ამუ ხლ უ ლ ი სხეუ ლ ი (მესამე ნეირო ნი) • შიგნით ა კაფსუ ლ ა • საფეთ ლ ის ზ ედ ა ხვეუ ლ ის უ კანა ნაწილ ი-გეშლ ის ხვეუ ლ ი((გხა ორივე ყუ რიდ ან)
  • 15. • სმენის დ აქვეით ება-ჰიპაკუ ზ ია • სმენის გაძლ იერება-ჰიპერაკუ ზ ია • სმენის დ აკარგვა -სიყრუ ე (surditas) კარიბჭის ნერვი • ნახევარრკალ ოვანი ამპუ ლ ები • სკარპის კვანძი (პირველ ი ნეირონი) • ვესტ იბუ ლ არუ ლ ი ნერვი • ხიდ ის ბირთ ვები : გარეთ ა დ ეიტ ერსის, ზ ედ ა ბეხტ ერევის, მედ იალ უ რი დ ა ქვედ ა.(მეო რე ნეირონი) • თ ალ ამუ სი • ქერქუ ლ ი ანალ იზ ატ ო რი:თ ხემ-საფეთ ქლ ის არეში. ნერვის დ აზ იანება იწვევს ვესტ იბუ ლ უ რატ აქსიას:  სიარუ ლ ისას გად ახრა დ აზ იანებუ ლ ი ლ აბირინთ ის მხარეს.  სისტ ემუ რი თ ავბრუ სხვევა  გუ ლ ისრევა  ნისტ აგმი  სმენის მოშლ ა(შეიძლ ება ახლ დ ეს) 9-10.ენა-ხახის დ ა ცდ ომილ ი ნერვები • ბირთ ვები მოთ ავსებუ ლ ია მო გრძოტ ვინში, დ ა უ კავშირდ ება ორივე ჰემისფერო ს.  გემო ვნების n. Solitarius (მე-9 დ ა მე-10)- განაგებს გემოვნებას ენის უ კანა მესამედ იდ ან  ნერწვის გამომყოფი-n. salivatorius inferior (მე-9)- ყბაყუ რა ჯ ირკვლ იდ ან
  • 16.  მგრძნობელ ობით ი n.alae cinereae (მე-9 დ ა მე-10)-უ ზ რუ ნველ ყოფს ხახის, ხორხის, რბილ ი სასის , შუ ა ყუ რის მგრძნობელ ობას  მამო ძრავებელ ი ბირთ ვი-n. ambiguus (მე-9 დ ა მე-10)-ხახის , ხორხის,ხორხსარქველ ის , რბილ ი სასის კუ ნთ ებს.  პარასიმპატ იკუ რი დ ორზ ალ უ რი ბირთ ვი-n.dorsalis n. vagi- (მე-10) გემო ვნების დ აქვეით ება-ჰიპოგეიზ ია გემო ვნების გაქრობა-აგეიზ ია გემო ვნების შეგრძნების მო მატ ება -ჰიპერგეიზ ია გემო ვნების ქერქი-კუ ნძუ ლ აკი, რომლ ის გაღიზ იანება ვლ ინდ ება გემოვნებით ი ჰალ უ ცინაციებით • დ აზ იანების სიმპტ ო მატ იკა:  ხახისა დ ა სასის რეფლ ექსების დ აქვეით ება ან ამოვარდ ნა  ყლ აპვის დ არღვევა,გად აცდ ენა,(დ ისფაგია)  თ ხევად ი საკვები გად ად ის ხორხსა დ ა ტ რაქეაში (ხორხსარქველ ის სისუ სტ ის გამო)  თ ხევად ი საკვები ხვდ ება ცხვირის ღრუ სა დ ა ცხვირ-ხახაში  ხმა ცხვირისმიერი ელ ფერის  ხმის დ აკარგვა (აფონია, დ ისფონია)  გემო ვნების მოშლ ა ენის უ კანა მესამედ იდ ან  პირის სიმშრალ ე (ქსერო სტ ომია)  რბილ ი სასა ჩამოშვებუ ლ ია დ ა მოძრაო ბა შეზ ღუ დ უ ლ ია დ აზ იანების მხარეს  ნაქი გად ახრილ ია ჯ ანმრთ ელ მხარეს  რეფლ ექსების ამოვარდ ნა ან დ აქვეით ება დ აზ იანების მხარეს  ბუ ლ ბარუ ლ ი დ ა ფსევდ ო-ბუ ლ ბარუ ლ ი სინდ რომები • დ ორზ ალ უ რი ბირთ ვის ორმხრივი დ აზ იანება იწვევს სიკვდ ილ ს • გავრცელ ება -ძირით ად ადმოზ რდ ილ ებში 40 წლ ის ზ ემოთ , მეტ ადხშირადკაცებში
  • 17. • შეტ ევით ი ხასიათ ის, მწვავე მჭრელ ი ხასით ის ტ კივილ ი ყელ ში, ენის ძირში დ ა შუ ა ყუ რში. • ტ კივილ ის ხანგრძლ ივობა-რამდ ენიმე წამიდ ან რამდ ენიმე წუ თ ამდ ე • დ ღის განმავლ ობაში შეიძლ ება განმეორდ ეს • ტ რიგერუ ლ ი ზ ონების გაღიზ იანება იწვევს ტ კივილ ის პრო ვოცირებას. • ტ კივილ ები ცალ მხრივია • ტ კივილ ითშეტ ევებს შეიძლ ება ახლ დ ეს სინკოპე,ბრად იკარდ ია, არით მია.(კარო ტ იდ უ ლ ი სინუ სის ტ ო ტ ი) მიზ ეზ ები: ნერვის კომპრესია ტ რავმა ან ქირუ რქიუ ლ ი პროცედ უ რები სიმსივნეები ინფექციები გაფანტ უ ლ ი სკლ ეროზ ი • მკუ რნალ ო ბა:  ანტ იკონვუ ლ სანტ ები (კარბამაზ ეპინი)  ანტ იდ ეპრესანტ ები (ამიტ რიპტ ილ ინი)  ანესთ ეტ იკები (ლ ო კალ უ რად )  ქირუ რგიუ ლ ი მეთ ოდ ები: მიკროვასკუ ლ არუ ლ ი დ ეკომპრესია,გამა დ ანა, 11.დ ამატ ებით ი ნერვი • ბირთ ვი მდ ებარეობს მო გრძოტ ვინში დ ა ზ უ რგის ტ ვინის რუ ხ ნივთ იერებაში C1-C5 დ ონეზ ე დ აკავშირებუ ლ ია ორივე ჰემისფერო სთ ან • აინერვირებს ორკუ ნთ ს მკერდ -ლ ავიწ-დ ვრილ ისებრს დ ა ტ რაპეციუ ლ ს • ფუ ნქცია:  თ ავის გვერდ ზ ე გად ახრა თ ავის მო ტ რიალ ებითსაპირისპირომხარეს
  • 18.  მხრის აწევა  ბეჭის აწევა  მხრების აჩეჩვა  ბეჭების უ კან მოზ იდ ვა ხერხემალ თ ან • დ აზ იანების სიმპტ ო მები  თ ავის მობრუ ნების გაძნელ ება ჯ ანმრთ ელ მხარეს  მხარი დ აშვებუ ლ ია  ბეჭები დ აშორებუ ლ ის ხერხემლ ისგან  შეზ ღუ დ უ ლ ია ხელ ების აწევა ჰორიზ ო ნტ ალ უ რი სიბრტ ყის ზ ემო თ , ენისქვეშა ნერვი • ბირთ ვი მდ ებარეობს მო გრძოტ ვინში დ ა გრძელ დ ება ზ უ რგის ტ ვინის კისრის მესამე სეგმენტ ამდ ე • ბირთ ვი დ აკავშირებუ ლ ია მო პირდ აპირე ჰემისფეროსთ ან • ფესვები გამოდ იან მოგრძოტ ვინის პირამიდ ებსა დ ა ოლ ივებს შორის • ქალ ას ღრუ დ ან გამო დ ის ენისქვეშა არხით • წმინდ ა მოტ ორუ ლ ი ნერვია ნერვის პერიფერიუ ლ ი დ აზ იანების სიმპტ ომები:  ენის ნახევრის დ ამბლ ა ან პარეზ ი  ენის ატ როფია ან ჰიპო ტ როფია  ენა გამოყო ფისას იხრება დ ამბლ ის მხარეს  ბირთ ვის დ აზ იანების დ როს ვლ ინდ ება ენაში ფიბრილ აციები  მეტ ყველ ების მო შლ ა (დ იზ ართ რია), ორმხრივი დ აზ იანებისას -ანართ რია ენის უ მოძრაობის გამო  ღეჭვისა დ ა ყლ აპვის მო შლ ა ნერვის ცენტ რალ უ რი დ აზ იანებას არახლ ავს ენის ატ როფია დ ა ფიბრილ აციები, დ ა ასოცირებუ ლ ია სახის ნერვის ქვედ ა ტ ო ტ ის დ აზ იანებასთ ან