SlideShare a Scribd company logo
1 of 31
Missie Maan 384.000 km ver kijken
Wat is de maan
 
 
 
 
 
Ontstaan van de maan ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
 
Mare krater
 
+ 127 °C - 240 °C 1/6 van de zwaartekracht
Astronaut onderzoekt de maanbodem
 
Eb en Vloed
De achterkant van de maan
 
Maanfasen
Maanfasen  begin eind EK=Eerste Kwartier   EK=Eerste Kwartier   VM=Volle Maan LK=Laatste Kwartier NM=Nieuwe Maan
Maansversduistering Als de maan volledig verduisterd is, krijgt ze een rode gloed. De maan gaat door de schaduw van de aarde.
Zonsverduistering ,[object Object],[object Object]
De geschiedenis van het waarnemen ,[object Object]
1608  Zacharias Janssen uit Middelburg bedenkt en bouwt de eerste telescoop. De Nederlander Christiaan Huygens Geschiedenis van het waarnemen
De maan waarnemen Galileo Galilei 1609
Moderne telescopen ,[object Object],heel grote telescoop voor astronomen
Fantastische maanreizen Le Voyage dans la Lune 
Saturnus V raket met Apollocapsule en maanlander
De eerste man op de maan ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],filmpje
Apollo 15 – 1971  nu met maanauto
Afscheid van de maan http://
Missie Maan - de toekomst?

More Related Content

What's hot

Quiz: de aarde
Quiz: de aardeQuiz: de aarde
Quiz: de aardejokeDU
 
Reis van de zon door melkwegstelsel
Reis van de zon door melkwegstelselReis van de zon door melkwegstelsel
Reis van de zon door melkwegstelselKees De Jager
 
Mars onder de loep
Mars onder de loepMars onder de loep
Mars onder de loepBianca Nowak
 
RS 2008-12 De Aardachtige Planeten in ons Zonnestelsel
RS 2008-12 De Aardachtige Planeten in ons ZonnestelselRS 2008-12 De Aardachtige Planeten in ons Zonnestelsel
RS 2008-12 De Aardachtige Planeten in ons ZonnestelselRob Smit
 
Heliosfeer en de Locale Leegte
Heliosfeer en de Locale LeegteHeliosfeer en de Locale Leegte
Heliosfeer en de Locale LeegteKees De Jager
 
Lancering MESSENGER
Lancering MESSENGERLancering MESSENGER
Lancering MESSENGERjasperb1
 
Teacher Training (Leiden, NL) - Session 2 part 1
Teacher Training (Leiden, NL) - Session 2 part 1Teacher Training (Leiden, NL) - Session 2 part 1
Teacher Training (Leiden, NL) - Session 2 part 1unawe
 
RS 2006 Ontstaan vh Zonnestelsel dl 2
RS 2006 Ontstaan vh Zonnestelsel dl 2RS 2006 Ontstaan vh Zonnestelsel dl 2
RS 2006 Ontstaan vh Zonnestelsel dl 2Rob Smit
 
Sterrenkunde Teacher Training 2e sessie
Sterrenkunde Teacher Training 2e sessieSterrenkunde Teacher Training 2e sessie
Sterrenkunde Teacher Training 2e sessieunawe
 
Spreekbeurt Giulia Groep 5A - De Aarde
Spreekbeurt Giulia Groep 5A - De AardeSpreekbeurt Giulia Groep 5A - De Aarde
Spreekbeurt Giulia Groep 5A - De AardeMariette Neumann
 
Sterrenkunde Teacher Training 1e sessie
Sterrenkunde Teacher Training 1e sessieSterrenkunde Teacher Training 1e sessie
Sterrenkunde Teacher Training 1e sessieunawe
 

What's hot (20)

Quiz: de aarde
Quiz: de aardeQuiz: de aarde
Quiz: de aarde
 
Reis van de zon door melkwegstelsel
Reis van de zon door melkwegstelselReis van de zon door melkwegstelsel
Reis van de zon door melkwegstelsel
 
Ijsdwerg
IjsdwergIjsdwerg
Ijsdwerg
 
Mars onder de loep
Mars onder de loepMars onder de loep
Mars onder de loep
 
RS 2008-12 De Aardachtige Planeten in ons Zonnestelsel
RS 2008-12 De Aardachtige Planeten in ons ZonnestelselRS 2008-12 De Aardachtige Planeten in ons Zonnestelsel
RS 2008-12 De Aardachtige Planeten in ons Zonnestelsel
 
Heliosfeer en de Locale Leegte
Heliosfeer en de Locale LeegteHeliosfeer en de Locale Leegte
Heliosfeer en de Locale Leegte
 
Lancering MESSENGER
Lancering MESSENGERLancering MESSENGER
Lancering MESSENGER
 
Teacher Training (Leiden, NL) - Session 2 part 1
Teacher Training (Leiden, NL) - Session 2 part 1Teacher Training (Leiden, NL) - Session 2 part 1
Teacher Training (Leiden, NL) - Session 2 part 1
 
Mercurius
MercuriusMercurius
Mercurius
 
RS 2006 Ontstaan vh Zonnestelsel dl 2
RS 2006 Ontstaan vh Zonnestelsel dl 2RS 2006 Ontstaan vh Zonnestelsel dl 2
RS 2006 Ontstaan vh Zonnestelsel dl 2
 
Meeneemkring maan
Meeneemkring maanMeeneemkring maan
Meeneemkring maan
 
Sterrenkunde Teacher Training 2e sessie
Sterrenkunde Teacher Training 2e sessieSterrenkunde Teacher Training 2e sessie
Sterrenkunde Teacher Training 2e sessie
 
Spreekbeurt Giulia Groep 5A - De Aarde
Spreekbeurt Giulia Groep 5A - De AardeSpreekbeurt Giulia Groep 5A - De Aarde
Spreekbeurt Giulia Groep 5A - De Aarde
 
Asteroiden
AsteroidenAsteroiden
Asteroiden
 
Jupiter
JupiterJupiter
Jupiter
 
Sterrenkunde Teacher Training 1e sessie
Sterrenkunde Teacher Training 1e sessieSterrenkunde Teacher Training 1e sessie
Sterrenkunde Teacher Training 1e sessie
 
Gebeurtenis
GebeurtenisGebeurtenis
Gebeurtenis
 
Gebeurtenis
GebeurtenisGebeurtenis
Gebeurtenis
 
Kometen
KometenKometen
Kometen
 
De maan
De maanDe maan
De maan
 

Viewers also liked

2010 YatıRıMları
2010 YatıRıMları2010 YatıRıMları
2010 YatıRıMlarıSerhat
 
тренинг "Грани богатства"
тренинг "Грани богатства"тренинг "Грани богатства"
тренинг "Грани богатства"gueste14b4
 
Opzoeken Afbeelding Eiffeltoren
Opzoeken Afbeelding EiffeltorenOpzoeken Afbeelding Eiffeltoren
Opzoeken Afbeelding EiffeltorenPhilippart
 
2009 YatıRıMlar 2
2009 YatıRıMlar 22009 YatıRıMlar 2
2009 YatıRıMlar 2Serhat
 
คำสั่งควบคุมเป็น Jpg
คำสั่งควบคุมเป็น Jpgคำสั่งควบคุมเป็น Jpg
คำสั่งควบคุมเป็น Jpgumaraporn
 
1477 guns n-roses-sweet_child_o_mine (1)
1477 guns n-roses-sweet_child_o_mine (1)1477 guns n-roses-sweet_child_o_mine (1)
1477 guns n-roses-sweet_child_o_mine (1)carlaliper
 

Viewers also liked (7)

2010 YatıRıMları
2010 YatıRıMları2010 YatıRıMları
2010 YatıRıMları
 
тренинг "Грани богатства"
тренинг "Грани богатства"тренинг "Грани богатства"
тренинг "Грани богатства"
 
Opzoeken Afbeelding Eiffeltoren
Opzoeken Afbeelding EiffeltorenOpzoeken Afbeelding Eiffeltoren
Opzoeken Afbeelding Eiffeltoren
 
Scribd
ScribdScribd
Scribd
 
2009 YatıRıMlar 2
2009 YatıRıMlar 22009 YatıRıMlar 2
2009 YatıRıMlar 2
 
คำสั่งควบคุมเป็น Jpg
คำสั่งควบคุมเป็น Jpgคำสั่งควบคุมเป็น Jpg
คำสั่งควบคุมเป็น Jpg
 
1477 guns n-roses-sweet_child_o_mine (1)
1477 guns n-roses-sweet_child_o_mine (1)1477 guns n-roses-sweet_child_o_mine (1)
1477 guns n-roses-sweet_child_o_mine (1)
 

Similar to Missiemaan Lespakket Presentatie2

Similar to Missiemaan Lespakket Presentatie2 (20)

Ontstaan planeten
Ontstaan planetenOntstaan planeten
Ontstaan planeten
 
Mysteries in ons heelal
Mysteries in ons heelalMysteries in ons heelal
Mysteries in ons heelal
 
Supernova 1006
Supernova 1006Supernova 1006
Supernova 1006
 
Het raadsel van de eerste sterren...
Het raadsel van de eerste sterren...Het raadsel van de eerste sterren...
Het raadsel van de eerste sterren...
 
3 ontstaan-maan-aarde
3 ontstaan-maan-aarde3 ontstaan-maan-aarde
3 ontstaan-maan-aarde
 
5 ijsdwerg
5 ijsdwerg5 ijsdwerg
5 ijsdwerg
 
Bodemdegradatie
BodemdegradatieBodemdegradatie
Bodemdegradatie
 
Asteroïden
AsteroïdenAsteroïden
Asteroïden
 
Asteroiden
AsteroidenAsteroiden
Asteroiden
 
Ontdekking planeten zonnestelsel
Ontdekking planeten zonnestelselOntdekking planeten zonnestelsel
Ontdekking planeten zonnestelsel
 
RS 2009-11 De Manen van Jupiter
RS 2009-11 De Manen van JupiterRS 2009-11 De Manen van Jupiter
RS 2009-11 De Manen van Jupiter
 
Hoe oud is het heelal?
Hoe oud is het heelal?Hoe oud is het heelal?
Hoe oud is het heelal?
 
Superclusters
SuperclustersSuperclusters
Superclusters
 
8 hete reuzenplaneten
8 hete reuzenplaneten8 hete reuzenplaneten
8 hete reuzenplaneten
 
Asteroiden
AsteroidenAsteroiden
Asteroiden
 
3 hemelstenen-op-nederland
3 hemelstenen-op-nederland3 hemelstenen-op-nederland
3 hemelstenen-op-nederland
 
3 ontstaan-planetenstelsel
3 ontstaan-planetenstelsel3 ontstaan-planetenstelsel
3 ontstaan-planetenstelsel
 
RS 2009-02 Planeten bij Andere Sterren
RS 2009-02 Planeten bij Andere SterrenRS 2009-02 Planeten bij Andere Sterren
RS 2009-02 Planeten bij Andere Sterren
 
10 2-eerste-melkwegstelsels
10 2-eerste-melkwegstelsels10 2-eerste-melkwegstelsels
10 2-eerste-melkwegstelsels
 
2 sterren-zandkorrels
2 sterren-zandkorrels2 sterren-zandkorrels
2 sterren-zandkorrels
 

Missiemaan Lespakket Presentatie2

Editor's Notes

  1. Deze presentatie kan gebruikt worden op het digibord of via projectie met een beamer en scherm. Hij behoort bij het project Missie Maan. In dit project leren kinderen wetenswaardigheden over de maan en over telescopen en lenzen.
  2. De maan is het hemellichaam dat het dichts bij de aarde staat. De maan is een grote bal van verschillende steensoorten. De maan draai om zichzelf rond en ook om de aarde. Je kunt de maan heel vaak aan de hemel zien staan. Ziet de maan er echt ieder dag hetzelfde uit? Het lijkt alsof de maan licht geeft. Maar dat is niet zo. De maan reflecteert het licht van de zon. Daarom kunnen wij hem zien. Je kunt kijken met het blote oog, maar ook met een verrekijker of telescoop. Kijk maar naar de verschillen.
  3. mooi plaatjes van de maan
  4. De maan en de aarde in de ruimte
  5. close up van het oppervlak, met een mooie krater
  6. kraters en breuklijnen
  7. Wat is dit nu? Dit is een voetstap van een astronaut die op de maan is geweest. Omdat er op de maan geen wind is, is de voetafdruk in het stof bewaard gebleven
  8. Er zijn verschillende theorieën over het ontstaan van de maan. De meest recente theorie is dat er 4 miljard jaar geleden een kleine planeet op de aarde botste. Daardoor kwam er een heleboel los gesteente rondom de aarde. Dit gesteente klonterde samen en vormde uiteindelijk de maan. Helemaal zeker zijn we daar niet van, maar het verschil in de samenstelling van de gesteenten van de aarde en de maan kan dit verklaren.
  9. Er passen 50 manen in een aarde. De maan draait rond de aarde. Daar doet hij precies 27 dagen, 7 uur en 43 minuten over. Onderstaande getallen zijn ter informatie als er vragen over komen: De maan heeft een doorsnede van 3476 km. De maan heeft een oppervlak van 37.5 miljoen km 2 De maan staat ongeveer 384.000 km bij de aarde vandaan. Dit is soms wat meer, soms wat minder. Dit komt omdat de baan van de maan niet precies rond is maar een ellipsvorm heeft.
  10. Op de maan zijn allerlei donkere vlekken. Dit noemen we een mare, dat is Latijn voor zee. Maar het zijn geen zeeën zoals wij op aarde kennen. Het zijn grote laagvlakten op de maan, ontstaan door inslagen van grote rotsblokken uit de ruimte. De gaten die in de maan sloegen, stroomden vol met het dieper gelegen maanlava, en maakten zo een grote vlakte. Kraters ontstonden doordat allerlei puin (groot en klein), rotsblokken en kometen insloegen. Daardoor smolt het gesteente aan het oppervlak plaatselijk. Er werden een kraterrand gevormd, materiaal werd weggeworpen. Hierdoor vormden zich stralenkransen, die je in de vorm van lijnen vanaf de krater ziet lopen. Vaak zie je in het centrum van een krater een klein bergje. Dat is gesteente dat tijdens het stollen recht omhoog werd geworpen en weer terugviel. Vergelijk het met waterdruppels of iets anders dat op een wateroppervlak valt. Er zijn ook veel kleinere kraters te zien. Er zijn wel meer dan 300.000 inslagkraters geteld die groter zijn dan 1 km in doorsnede, aan de voorkant van de maan. De wanden van de kraters kunnen wel enkele km. hoog zijn.
  11. Het landschap van de maan van dichtbij, ziet er pokdalig uit. Vol met kraters en bergen en dalen. de bergranden zijn soms kilometers hoog. Hoe zijn die ook al weer ontstaan? Activiteit voor in de klas: In het lespakket Missie Maan staat uitgelegd hoe je zelf kraters kunt maken
  12. Het “leefklimaat” op de maan. De maan heeft geen atmosfeer. Er is geen lucht om in te ademen. De temperatuur op de maan kan verschillen van +127 tot -240. Op de maan weeg je maar 1/6 van wat je op aarde weegt. Laat kinderen hun maangewicht uitrekenen.
  13. De bodem van de maan is onderzocht en er zijn maanstenen mee teruggenomen naar de aarde. Hier zie je een astronaut onderzoek doen. Doordat astronauten veel maanstenen hebben meegenomen weten we dat op de maan een mineraal is (soort steen) dat alleen daar voorkomt. Dit is Armalcholiet. Dit mineraal vind je niet op aarde. Het is genoemd naar de drie eerste astronauten die naar de maan vlogen. Arm strong, Al drin en Co llins. Verder lijkt de samenstelling van de maan erg op die van de aarde.
  14. Zo ziet een maansteen eruit.
  15. Op de aarde is er eb en vloed. Dit komt door de aantrekkingskracht van de maan. Deze trekt aan alles op aarde. De watermassa van de aarde merkt dat het meest. Hierdoor ontstaan eb en vloed. Door de aantrekkingskracht van de maan wordt de aarde en het water vervormt tot een soort rugbybal. Maar het vloeibare water vervormt makkelijker dan de vaste aarde. Het water (de zeeën) krijgen dus twee bulten, een naar de maan toegekeerd en een van de maan afgekeerd. Twee waterbulten dus en twee maal eb en vloed per dag! Ook de zon heeft invloed op eb en vloed. Als maan en zon allebei in het verlengde van elkaar staan is er springvloed. Dit kan alleen bij volle of nieuwe maan. Dat er aan de andere kant van de aarde ook eb is heeft te maken met de ronddraaiing van de aarde. En de krachten die dat geeft op de watermassa.
  16. De achterkant van de maan kunnen wij nooit vanaf de aarde zien. De maan draait om haar eigen as en tegelijkertijd om de aarde. Die twee draaiingen duren even lang. Daardoor is er vanaf de aarde maar een kant van de maan te zien. Er zijn maar 24 mensen die de maan met eigen ogen van de achterkant hebben gezien. Dit zijn de astronauten die naar de maan zijn gereisd en er omheen gevlogen zijn.
  17. Mooi beeld vanaf de maan naar de aarde. Wie kan die foto gemaakt hebben?
  18. Leuk om zelf met kinderen te doen. Een kind is de aarde en heeft een bal (de maan) en houdt deze met gestrekte armen schuin en hoog voor zich. Een ander kind is de zon en schijnt met een zaklamp op de maan. Het kind dat de aarde is kan zien hoe de maan beschenen wordt. Dit is uitgeschreven in de les “Maansverduistering en fasen van de maan” in het lespakket Missie Maan De fasen van de maan ontstaan, doordat wij vanaf de aarde steeds een ander deel van de maan beschenen zien worden door de zon. Het is een misverstand te denken dat de fasen ontstaan door de schaduw van de aarde.
  19. De fasen van de maan, hebben dus te maken met de kant van de maan die beschenen wordt door de zon en wat wij daarvan kunnen zien op aarde. Een ezelsbruggetje om te onthouden welke maankwartier bij welk fase hoort kun je van een streep langs de schaduwlijn (terminator) trekken. Als je een schrijf-b krijgt is dat de b van begin (eerste kwartier) krijg je een schrijf-d dan is de d van eind (laatste kwartier)
  20. Maansverduistering. Bij en maansverduistering staat de aarde tussen de zon en de maan. De schaduwkegel van de aarde valt op de maan. Hierdoor kunnen we de maan niet goed meer zien. Dit fenomeen vindt alleen plaats als het volle maan is. Langzaam schuift de schaduwkegel over de maan en na een totale verduistering schuif de kegel weer weg. Dit proces kan enkele uren duren. Bij een volle verduistering ziet de maan er oranje uit. Het zonlicht dat langs de aarde schijnt wordt door de dampkring van de aarde afgebogen en valt toch op de maan. Dit licht is rood. hetzelfde rood dat je in de lucht ziet bij zonsopgang en zonsondergang. Het principe van de verduistering is met bollen en een zaklamp zelf te doen door leerkracht/leerlingen.
  21. Bij een zonsverduistering staat de maan precies tussen de aarde en de zon. Dit fenomeen gebeurt alleen overdag. De schaduw van de maan valt op een klein gebied op aarde. Alleen daar kun je de zonsverduistering bekijken. Tijdens een zonsverduistering wordt het donker en gaat de natuur slapen. Ondanks dat de maan vele malen kleiner is dan de zon, wordt de zon wel volledig afgedekt door de maan. Dit komt omdat de maan dichterbij staat en qua formaat toevallig precies over de zon heen past.
  22. Deze ontdekkingen werden vooral door monniken gebruiken
  23. Na deze uitvinding vraag een Duitse brillenmaker er patent op. De Italiaan Galileo Galilei hoorde van deze uitvinding en bouwde zelf ook een telescoop.
  24. Galileo was de eerste wetenschapper die naar de maan keek en hem bestudeerde. Hij keek in 1609 met een zelfgemaakte telescoop naar de maan en maakte de pentekening. Daarnaast zie je een foto van hetzelfde stuk van de maan. Galilieo ontdekte ook manen bij de planeet Jupiter. Zijn telescoop was niet echt sterk. Een moderne verrekijker is beter dan de telescoop die Galileo had.
  25. Voor thuis en op school kan gebruikt maken van een telescoop met spiegellenzen. Hierdoor kun je de maan goed zien en planeten als Venus, Mars, Jupiter en Saturnus bestuderen. De foto toont het ontwerp van de ESO E-ELT (European Extremely Large Telescope) Deze 42 meter spiegeltelescoop is gepland voor 2018 en wordt dan in Chili gebouwd.
  26. Een fantasiefilm over reizen naar de maan uit 1902. In de tijd dat er nog geen vliegtuigen waren en de film net was uitgevonden maakte men deze film over het reizen naar de maan. Internetverbinding nodig. Klik op de maan met de raket in haar oog.
  27. Naar de maan in de jaren 70 van de vorige eeuw. De maanreizen hoorden bij het project Apollo. De verenigde Staten van Amerika wilde als eerste met mensen op maan landen. Hiervoor gebruikten ze de Saturnus V raket. Deze raket is 100 meter hoog (net zo hoog als de Dom in Utrecht) De raket bestond uit verschillende trappen. De onderste drie vol met bandstof. daarboven een ruimte met de maanlander, daarboven de service module en de Apollo capsule. In de capsule zaten de astronauten bij de start en de terugkeer naar de aarde. In de service module konden ze tijdens de reis verblijven. Klik op de blauwe pijl voor de lancering van de Apollo 15 (Internet verbinding nodig).
  28. Maanlander en maanauto van Apollo 15 klik op de maanauto voor een filmpje
  29. Na de Apollo missie in 1972, zijn er geen mensen meer op de maan geweest. Klik op foto geeft filmpje van Lunar lift off. Wel zijn er nieuwe plannen om weer naar de maan te gaan. Maar de kosten en het nut zijn onderwerp van discussie. (zie volgende dia voor een artistieke impressie van de toekomst)
  30. Er zijn plannen om weer met mensen naar de maan te reizen. Om er permanent onderzoek te doen en misschien wel als vakantiereis. Wie weet? Zou jij naar de maan willen reizen?