SlideShare a Scribd company logo
Mijn berm bloeit!
Sascha van der Meer
Earnewâld, 7 September 2019
Hoe bloemrijk zijn de bermen in Fryslân?
Recente krantenkoppen over bermen
Campagne: Mijn berm bloeit!
• Meer aandacht voor de bloemenpracht in onze bermen
• Met het oog op de bloeiende planten én alle vlinders die hiervan leven
Bloeiende bermen onder de loep!
• Per keer wordt 100 meter berm geïnventariseerd
Foto: Ben Hoentjen
• Herkenningskaart met de meest voorkomende nectarplanten
Bloeiende bermen onder de loep!
Mijn berm op de kaart!
Nectarindex
Nectarproductie
Bloemenrijkdom
Hoeveelheid nectar
gedurende het jaar
(potentieel)
Resultaten tot nu toe
 1902 bermen geïnventariseerd
 Gemeentelijke bermen op de kaart
Naam % bermen
1 Paardenbloem 82 %
2 Rode klaver 58 %
3 Witte klaver 54 %
4 Duizendblad 54 %
5 Gewone berenklauw 49 %
6 Hondsdraf 42 %
7 Fluitenkruid 41 %
8 Kruipende boterbloem 40 %
9 Scherpe boterbloem 39 %
10 Jakobskruiskruid 38 %
Top 10 nectarplanten
Foto: Edwin Dijkhuis
Naam % bermen
1 Paardenbloem 82 %
2 Rode klaver 58 %
3 Witte klaver 54 %
4 Duizendblad 54 %
5 Gewone berenklauw 49 %
6 Hondsdraf 42 %
7 Fluitenkruid 41 %
8 Kruipende boterbloem 40 %
9 Scherpe boterbloem 39 %
10 Jakobskruiskruid 38 %
Top 10 nectarplanten
Foto: Edwin Dijkhuis
4
0 5 10 15 20 25 30 35
Percentage bermen
Nectarindex
1
3
2
5
Verdeling Nectarindex
Klepelbeheer
Nectarindex: 2,1
Aantal soorten: 20
Foto: Anthonie Stip
Foto’s: Edwin Dijkhuis
Belang van goed bermbeheer
Maaien en afvoeren
Nectarindex: 3,0
Aantal soorten: 28
Vervolgstappen van het project
 Het project is verlengd tot 2021!
 Invoermodule zal al die tijd toegankelijk zijn.
 De Vlinderstichting is bezig met het valideren van de nectarindex.
 Vinden we in bermen met een hoge nectarindex meer insecten?
Foto’s: De Vlinderstichting
en Joop Verburg
Hoe bloemrijk zijn de bermen in Fryslân?
 78 bermen geïnventariseerd
Hoe bloemrijk zijn de bermen in Fryslân?
Nectarindex 1 berm
 Paardenbloem
 Rode klaver
 Kruipende boterbloem
 Hondsdraf
Nectarindex 5 berm
 Kleine ratelaar
 Brede orchis
 Vleeskleurige orchis
 Brede wespenorchis
Foto’s: Willem Braam, Adrie van Heerden, Laurens Sparrius en Otto Zijlstra
Hoe bloemrijk zijn de bermen in Fryslân?
 Gemiddeld 14 verschillende soorten per berm
 Paardenbloem meest voorkomende bermsoort
 Nectarindex Fryslân met 2,1 lager dan landelijk gemiddelde van 2,6
4
0 5 10 15 20 25 30 35
Percentage bermen
Nectarindex
1
3
2
5
40 45
Hoe bloemrijk zijn de bermen in Fryslân?
 Gemiddeld 14 verschillende soorten per berm
 Paardenbloem meest voorkomende bermsoort
 Nectarindex Fryslân met 2,1 lager dan landelijk gemiddelde van 2,6
4
0 5 10 15 20 25 30 35
Percentage bermen
Nectarindex
1
3
2
5
40 45
4
0 5 10 15 20 25 30 35
Percentage bermen
Nectarindex
1
3
2
5
Landelijk
 Het landelijk gemiddelde van het aantal soorten per berm is 25.
 Het gemiddelde in Fryslân ligt een stuk lager met 14 soorten.
 Soorten die sterk op elkaar lijken over het hoofd gezien.
• Scherpe boterbloem
• Kruipende boterbloem
Hoe bloemrijk zijn de bermen in Fryslân?
 Bloemrijkdom (= soortenrijkdom) lager.
 Daag jezelf uit om meer soorten te herkennen!
Boterbloem
Nectarproductie
Bloemenrijkdom
Meedoen?
 Inventariseer de bermen van Fryslân!
 Wat is het effect van de droogte op de soorten in de berm?
Foto’s: Tamara van den Berg en Jaap Graveland
Dank aan alle vrijwilligers!
Meer informatie: floron.nl/bermen
Mogelijk gemaakt door:
Foto’s: Joop Verburg

More Related Content

More from Sovon Vogelonderzoek

De Raaf in Nederland
De Raaf in NederlandDe Raaf in Nederland
De Raaf in Nederland
Sovon Vogelonderzoek
 
De Middelste Bonte Specht koloniseert Nederland
De Middelste Bonte Specht koloniseert NederlandDe Middelste Bonte Specht koloniseert Nederland
De Middelste Bonte Specht koloniseert Nederland
Sovon Vogelonderzoek
 
Het intieme leven van Nachtegalen in Meijendel
Het intieme leven van Nachtegalen in MeijendelHet intieme leven van Nachtegalen in Meijendel
Het intieme leven van Nachtegalen in Meijendel
Sovon Vogelonderzoek
 
Pauzedia's NOU Landelijke Dag 2022
Pauzedia's NOU Landelijke Dag 2022Pauzedia's NOU Landelijke Dag 2022
Pauzedia's NOU Landelijke Dag 2022
Sovon Vogelonderzoek
 
Opening NOU Landelijke Dag 2022
Opening NOU Landelijke Dag 2022Opening NOU Landelijke Dag 2022
Opening NOU Landelijke Dag 2022
Sovon Vogelonderzoek
 
Ganzen_herkennen_workshop.pptx
Ganzen_herkennen_workshop.pptxGanzen_herkennen_workshop.pptx
Ganzen_herkennen_workshop.pptx
Sovon Vogelonderzoek
 
Spektakel op de slaapplaats.pptx
Spektakel op de slaapplaats.pptxSpektakel op de slaapplaats.pptx
Spektakel op de slaapplaats.pptx
Sovon Vogelonderzoek
 
Korfslakken en Platteschijfhoren (Harrie Bosma).pptx
Korfslakken en Platteschijfhoren (Harrie Bosma).pptxKorfslakken en Platteschijfhoren (Harrie Bosma).pptx
Korfslakken en Platteschijfhoren (Harrie Bosma).pptx
Sovon Vogelonderzoek
 
Workshop witjes herkennen - Kars Veling.pptx
Workshop witjes herkennen - Kars Veling.pptxWorkshop witjes herkennen - Kars Veling.pptx
Workshop witjes herkennen - Kars Veling.pptx
Sovon Vogelonderzoek
 
Broedvogels singels en wallen_Friese vrijwilligersdag-3 sept 2022.pptx
Broedvogels singels en wallen_Friese vrijwilligersdag-3 sept 2022.pptxBroedvogels singels en wallen_Friese vrijwilligersdag-3 sept 2022.pptx
Broedvogels singels en wallen_Friese vrijwilligersdag-3 sept 2022.pptx
Sovon Vogelonderzoek
 
Argustelling en monitoring.pptx
Argustelling en monitoring.pptxArgustelling en monitoring.pptx
Argustelling en monitoring.pptx
Sovon Vogelonderzoek
 
Noordse woelmuis Fryslan 2019-2021 Nico Beemster A&W.pptx
Noordse woelmuis Fryslan 2019-2021 Nico Beemster A&W.pptxNoordse woelmuis Fryslan 2019-2021 Nico Beemster A&W.pptx
Noordse woelmuis Fryslan 2019-2021 Nico Beemster A&W.pptx
Sovon Vogelonderzoek
 
Gebouwnestelende eksters on building nesting magpies
Gebouwnestelende eksters on building nesting magpiesGebouwnestelende eksters on building nesting magpies
Gebouwnestelende eksters on building nesting magpies
Sovon Vogelonderzoek
 
Aanpassingen broedgedrag als reactie op klimaatverandering (Christiaan Both)
Aanpassingen broedgedrag als reactie op klimaatverandering (Christiaan Both)Aanpassingen broedgedrag als reactie op klimaatverandering (Christiaan Both)
Aanpassingen broedgedrag als reactie op klimaatverandering (Christiaan Both)
Sovon Vogelonderzoek
 
Batumi Raptor Count (Bart Hoekstra)
Batumi Raptor Count (Bart Hoekstra)Batumi Raptor Count (Bart Hoekstra)
Batumi Raptor Count (Bart Hoekstra)
Sovon Vogelonderzoek
 
Motus wildlife tracking system (Sjoerd Duijns)
Motus wildlife tracking system (Sjoerd Duijns)Motus wildlife tracking system (Sjoerd Duijns)
Motus wildlife tracking system (Sjoerd Duijns)
Sovon Vogelonderzoek
 
Gieren van Artis en GPS (Job van Tol)
Gieren van Artis en GPS (Job van Tol)Gieren van Artis en GPS (Job van Tol)
Gieren van Artis en GPS (Job van Tol)
Sovon Vogelonderzoek
 
Vogeltrek: retourtje van A naar B (Rien van Wijk)
Vogeltrek: retourtje van A naar B (Rien van Wijk)Vogeltrek: retourtje van A naar B (Rien van Wijk)
Vogeltrek: retourtje van A naar B (Rien van Wijk)
Sovon Vogelonderzoek
 
Heart-rate and the energetic cost of migration (Morgan Brown)
Heart-rate and the energetic cost of migration (Morgan Brown)Heart-rate and the energetic cost of migration (Morgan Brown)
Heart-rate and the energetic cost of migration (Morgan Brown)
Sovon Vogelonderzoek
 
Kwantificering bezoek wilde vogels aan uitloop pluimveebedrijf (Armin Elbers)
Kwantificering bezoek wilde vogels aan uitloop pluimveebedrijf (Armin Elbers)Kwantificering bezoek wilde vogels aan uitloop pluimveebedrijf (Armin Elbers)
Kwantificering bezoek wilde vogels aan uitloop pluimveebedrijf (Armin Elbers)
Sovon Vogelonderzoek
 

More from Sovon Vogelonderzoek (20)

De Raaf in Nederland
De Raaf in NederlandDe Raaf in Nederland
De Raaf in Nederland
 
De Middelste Bonte Specht koloniseert Nederland
De Middelste Bonte Specht koloniseert NederlandDe Middelste Bonte Specht koloniseert Nederland
De Middelste Bonte Specht koloniseert Nederland
 
Het intieme leven van Nachtegalen in Meijendel
Het intieme leven van Nachtegalen in MeijendelHet intieme leven van Nachtegalen in Meijendel
Het intieme leven van Nachtegalen in Meijendel
 
Pauzedia's NOU Landelijke Dag 2022
Pauzedia's NOU Landelijke Dag 2022Pauzedia's NOU Landelijke Dag 2022
Pauzedia's NOU Landelijke Dag 2022
 
Opening NOU Landelijke Dag 2022
Opening NOU Landelijke Dag 2022Opening NOU Landelijke Dag 2022
Opening NOU Landelijke Dag 2022
 
Ganzen_herkennen_workshop.pptx
Ganzen_herkennen_workshop.pptxGanzen_herkennen_workshop.pptx
Ganzen_herkennen_workshop.pptx
 
Spektakel op de slaapplaats.pptx
Spektakel op de slaapplaats.pptxSpektakel op de slaapplaats.pptx
Spektakel op de slaapplaats.pptx
 
Korfslakken en Platteschijfhoren (Harrie Bosma).pptx
Korfslakken en Platteschijfhoren (Harrie Bosma).pptxKorfslakken en Platteschijfhoren (Harrie Bosma).pptx
Korfslakken en Platteschijfhoren (Harrie Bosma).pptx
 
Workshop witjes herkennen - Kars Veling.pptx
Workshop witjes herkennen - Kars Veling.pptxWorkshop witjes herkennen - Kars Veling.pptx
Workshop witjes herkennen - Kars Veling.pptx
 
Broedvogels singels en wallen_Friese vrijwilligersdag-3 sept 2022.pptx
Broedvogels singels en wallen_Friese vrijwilligersdag-3 sept 2022.pptxBroedvogels singels en wallen_Friese vrijwilligersdag-3 sept 2022.pptx
Broedvogels singels en wallen_Friese vrijwilligersdag-3 sept 2022.pptx
 
Argustelling en monitoring.pptx
Argustelling en monitoring.pptxArgustelling en monitoring.pptx
Argustelling en monitoring.pptx
 
Noordse woelmuis Fryslan 2019-2021 Nico Beemster A&W.pptx
Noordse woelmuis Fryslan 2019-2021 Nico Beemster A&W.pptxNoordse woelmuis Fryslan 2019-2021 Nico Beemster A&W.pptx
Noordse woelmuis Fryslan 2019-2021 Nico Beemster A&W.pptx
 
Gebouwnestelende eksters on building nesting magpies
Gebouwnestelende eksters on building nesting magpiesGebouwnestelende eksters on building nesting magpies
Gebouwnestelende eksters on building nesting magpies
 
Aanpassingen broedgedrag als reactie op klimaatverandering (Christiaan Both)
Aanpassingen broedgedrag als reactie op klimaatverandering (Christiaan Both)Aanpassingen broedgedrag als reactie op klimaatverandering (Christiaan Both)
Aanpassingen broedgedrag als reactie op klimaatverandering (Christiaan Both)
 
Batumi Raptor Count (Bart Hoekstra)
Batumi Raptor Count (Bart Hoekstra)Batumi Raptor Count (Bart Hoekstra)
Batumi Raptor Count (Bart Hoekstra)
 
Motus wildlife tracking system (Sjoerd Duijns)
Motus wildlife tracking system (Sjoerd Duijns)Motus wildlife tracking system (Sjoerd Duijns)
Motus wildlife tracking system (Sjoerd Duijns)
 
Gieren van Artis en GPS (Job van Tol)
Gieren van Artis en GPS (Job van Tol)Gieren van Artis en GPS (Job van Tol)
Gieren van Artis en GPS (Job van Tol)
 
Vogeltrek: retourtje van A naar B (Rien van Wijk)
Vogeltrek: retourtje van A naar B (Rien van Wijk)Vogeltrek: retourtje van A naar B (Rien van Wijk)
Vogeltrek: retourtje van A naar B (Rien van Wijk)
 
Heart-rate and the energetic cost of migration (Morgan Brown)
Heart-rate and the energetic cost of migration (Morgan Brown)Heart-rate and the energetic cost of migration (Morgan Brown)
Heart-rate and the energetic cost of migration (Morgan Brown)
 
Kwantificering bezoek wilde vogels aan uitloop pluimveebedrijf (Armin Elbers)
Kwantificering bezoek wilde vogels aan uitloop pluimveebedrijf (Armin Elbers)Kwantificering bezoek wilde vogels aan uitloop pluimveebedrijf (Armin Elbers)
Kwantificering bezoek wilde vogels aan uitloop pluimveebedrijf (Armin Elbers)
 

Mijn berm bloeit!

  • 1. Mijn berm bloeit! Sascha van der Meer Earnewâld, 7 September 2019 Hoe bloemrijk zijn de bermen in Fryslân?
  • 3. Campagne: Mijn berm bloeit! • Meer aandacht voor de bloemenpracht in onze bermen • Met het oog op de bloeiende planten én alle vlinders die hiervan leven
  • 4. Bloeiende bermen onder de loep! • Per keer wordt 100 meter berm geïnventariseerd Foto: Ben Hoentjen
  • 5. • Herkenningskaart met de meest voorkomende nectarplanten Bloeiende bermen onder de loep!
  • 6. Mijn berm op de kaart!
  • 8. Resultaten tot nu toe  1902 bermen geïnventariseerd  Gemeentelijke bermen op de kaart
  • 9. Naam % bermen 1 Paardenbloem 82 % 2 Rode klaver 58 % 3 Witte klaver 54 % 4 Duizendblad 54 % 5 Gewone berenklauw 49 % 6 Hondsdraf 42 % 7 Fluitenkruid 41 % 8 Kruipende boterbloem 40 % 9 Scherpe boterbloem 39 % 10 Jakobskruiskruid 38 % Top 10 nectarplanten Foto: Edwin Dijkhuis
  • 10. Naam % bermen 1 Paardenbloem 82 % 2 Rode klaver 58 % 3 Witte klaver 54 % 4 Duizendblad 54 % 5 Gewone berenklauw 49 % 6 Hondsdraf 42 % 7 Fluitenkruid 41 % 8 Kruipende boterbloem 40 % 9 Scherpe boterbloem 39 % 10 Jakobskruiskruid 38 % Top 10 nectarplanten Foto: Edwin Dijkhuis
  • 11. 4 0 5 10 15 20 25 30 35 Percentage bermen Nectarindex 1 3 2 5 Verdeling Nectarindex
  • 12. Klepelbeheer Nectarindex: 2,1 Aantal soorten: 20 Foto: Anthonie Stip Foto’s: Edwin Dijkhuis Belang van goed bermbeheer Maaien en afvoeren Nectarindex: 3,0 Aantal soorten: 28
  • 13. Vervolgstappen van het project  Het project is verlengd tot 2021!  Invoermodule zal al die tijd toegankelijk zijn.  De Vlinderstichting is bezig met het valideren van de nectarindex.  Vinden we in bermen met een hoge nectarindex meer insecten? Foto’s: De Vlinderstichting en Joop Verburg
  • 14. Hoe bloemrijk zijn de bermen in Fryslân?  78 bermen geïnventariseerd
  • 15. Hoe bloemrijk zijn de bermen in Fryslân? Nectarindex 1 berm  Paardenbloem  Rode klaver  Kruipende boterbloem  Hondsdraf Nectarindex 5 berm  Kleine ratelaar  Brede orchis  Vleeskleurige orchis  Brede wespenorchis Foto’s: Willem Braam, Adrie van Heerden, Laurens Sparrius en Otto Zijlstra
  • 16. Hoe bloemrijk zijn de bermen in Fryslân?  Gemiddeld 14 verschillende soorten per berm  Paardenbloem meest voorkomende bermsoort  Nectarindex Fryslân met 2,1 lager dan landelijk gemiddelde van 2,6 4 0 5 10 15 20 25 30 35 Percentage bermen Nectarindex 1 3 2 5 40 45
  • 17. Hoe bloemrijk zijn de bermen in Fryslân?  Gemiddeld 14 verschillende soorten per berm  Paardenbloem meest voorkomende bermsoort  Nectarindex Fryslân met 2,1 lager dan landelijk gemiddelde van 2,6 4 0 5 10 15 20 25 30 35 Percentage bermen Nectarindex 1 3 2 5 40 45 4 0 5 10 15 20 25 30 35 Percentage bermen Nectarindex 1 3 2 5 Landelijk
  • 18.  Het landelijk gemiddelde van het aantal soorten per berm is 25.  Het gemiddelde in Fryslân ligt een stuk lager met 14 soorten.  Soorten die sterk op elkaar lijken over het hoofd gezien. • Scherpe boterbloem • Kruipende boterbloem Hoe bloemrijk zijn de bermen in Fryslân?  Bloemrijkdom (= soortenrijkdom) lager.  Daag jezelf uit om meer soorten te herkennen! Boterbloem Nectarproductie Bloemenrijkdom
  • 19. Meedoen?  Inventariseer de bermen van Fryslân!  Wat is het effect van de droogte op de soorten in de berm? Foto’s: Tamara van den Berg en Jaap Graveland
  • 20. Dank aan alle vrijwilligers! Meer informatie: floron.nl/bermen Mogelijk gemaakt door: Foto’s: Joop Verburg