Oto seria prezentacji o metaforze konceptualnej wg Lakoffa i Johnsona na podstswie ich książek oraz artykułów i ksiązek, które rozwijają ich teorię. Prezentacje są częścią kursu językoznawstwa kogntywnego: http://lingwistyka.pbworks.com

1. JĘZYKOZNAWSTWO
KOGNITYWNE
-­‐
KONRAD
JUSZCZYK
–
METAFORY
METAFORY,
KTÓRYMI
ŻYJEMY:
3/10
METAFORY
KONCEPTUALNE:
PRZYKŁADY

2. Metafory
konceptualne
i
inne
l KONCEPTUALNE:
odsyłają
nas
do
pojęć
JĘZYKOZNAWSTWO
KOGNITYWNE
-­‐
KONRAD
JUSZCZYK
–
METAFORY
l KOMUNIKACJA
TO
PRZESYŁANIE
l ARGUMENTOWANIE
TO
WOJNA
l MIŁOŚĆ
TO
PODRÓŻ
l CZAS
TO
PIENIĄDZ
l ONTOLOGICZNE
l UMYSŁ
TO
MASZYNA
lub
PRZEDMIOT
ŁAMLIWY
l INFLACJA
TO
OSOBA,
czyli
PRZECIWNIK
l CZAS
TO
PIENIĄDZ
lub
PRZEDMIOT
RUCHOMY
l ORIENTACYJNE

3. Jak
mówimy
o
komunikacji?
l To
zdanie
nie
zawiera
żadnego
znaczenia.
JĘZYKOZNAWSTWO
KOGNITYWNE
-­‐
KONRAD
JUSZCZYK
–
METAFORY
l This
sentence
is
without
meaning.
l Twoje
słowa
wydają
się
puste.
l Your
words
seem
hollow.
l Trudno
mu
przekazać
to
wyobrażenie.
l It’s
hard
to
get
that
idea
across
to
him.
l To
ja
ci
podsunąłem
ten
pomysł.
l I
gave
you
that
idea.

4. Metafora
przewodu
Reddy’ego
(33)
l Systematycznie
rozumujemy
aspekt
JĘZYKOZNAWSTWO
KOGNITYWNE
-­‐
KONRAD
JUSZCZYK
–
METAFORY
pewnego
pojęcia
w
terminach
innego:
l ZNACZENIA
TO
PRZEDMIOTY
l To
zdanie
nie
zawiera
żadnego
znaczenia.
l WYRAŻENIA
JĘZYKOWE
TO
POJEMNIKI
l Twoje
słowa
wydają
się
puste.
l KOMUNIKACJA
TO
PRZESYŁANIE
l Trudno
mu
przekazać
to
wyobrażenie.

5. Co
to
nam
mówi
o
języku?
l 70%
wyrażeń
metajęzykowych
opiera
się
na
JĘZYKOZNAWSTWO
KOGNITYWNE
-­‐
KONRAD
JUSZCZYK
–
METAFORY
metaforze
przewodu!
l Wniosek:
znaczenie
niezależne
od
kontekstu,
ani
od
mówiącego.
l Znaczenie
jest
zawarte
w
samych
słowach?
l Analiza
przykładów
będzie
przydatna,
ale
wnioski
jakie
wyciągniemy
będą
odmienne!

6. Jak
prowadzimy
(toczymy)
spory?
l Twoje
twierdzenia
nie
dają
się
obronić.
JĘZYKOZNAWSTWO
KOGNITYWNE
-­‐
KONRAD
JUSZCZYK
–
METAFORY
l Your
claims
are
indefensible.
l Nie
zgadszasz
się?
Dobrze
strzelaj!
l You
disagree?
OK,
shoot!
l Zaatakował
wszystkie
słabe
punkty
mojego
rozumowania.
l He
ajacked
every
weak
point
of
my
argument

7. Jak
prowadzimy
(toczymy)
spory?
l Zburzyłem
jego
argumentację.
JĘZYKOZNAWSTWO
KOGNITYWNE
-­‐
KONRAD
JUSZCZYK
–
METAFORY
l I
demolished
his
argument.
l Nigdy
nie
wygrałem
z
nim
sporu.
l I’ve
never
won
an
argument
with
him.
l Jeżeli
użyjesz
tej
strategii,
on
cię
pokona.
l If
you
use
that
strategy,
he’ll
wipe
you
out.

8. ARGUMENTOWANIE
TO
WOJNA
(26)
l Prowadzenie
(toczenie)
sporów
kształtujemy,
rozumiemy
i
opisujemy
częściowo
w
JĘZYKOZNAWSTWO
KOGNITYWNE
-­‐
KONRAD
JUSZCZYK
–
METAFORY
terminach
WOJNY.
l Metafora
WOJNY
nie
istnieje
tylko
w
słowach,
lecz
także
w
pojmowaniu
sporu.
l Metafora
WOJNY
jest
metaforą,
wg
której
żyjemy
w
naszym
kręgu
kulturowym
i
to
ona
kształtuje
nasze
działanie
towarzyszące
sporom.

9. Jak
mówimy
o
miłości?
(68)
l Spójrz,
jak
daleko
zaszliśmy.
JĘZYKOZNAWSTWO
KOGNITYWNE
-­‐
KONRAD
JUSZCZYK
–
METAFORY
l Look
how
far
we
are.
l Jesteśmy
na
rozdrożu.
l We
are
at
the
crossroads.
l Ten
związek
utknął
w
ślepym
zaułku.
l This
relaponship
is
a
dead-­‐end
street.
l Niech
każde
z
nas
idzie
swoją
drogą.
l We’ll
just
have
to
go
our
separate
ways.

10. MIŁOŚĆ
TO
PODRÓŻ
l Nasze
małżeństwo
ugrzęzło
na
mieliźnie.
JĘZYKOZNAWSTWO
KOGNITYWNE
-­‐
KONRAD
JUSZCZYK
–
METAFORY
l Our
marriage
is
on
the
rocks.
l Wygląda
(na
to),
że
się
pograżamy
(toniemy)
l This
relaponship
is
foundering.
l Podróżować
można
różnymi
środkami
i
po
różnych
drogach,
w
różny
sposób.
l Przedstawione
wyrażenia
dotyczące
miłości
są
koherentne
–
dotyczą
podróży.