1. วันสารท
วันสารทไทย หมายถึง การทำาบุญกลางปีตามประเพณีไทย ซึ่งถ้านับตามปฏิทินจันทรคติก็จะมีขึ้นในวัน
แรม 15 คำ่า เดือน 10 (ปกติก็จะอยู่ในช่วงเดือนกันยายน)
คำาว่า “สารท” นี้มาจากภาษาอินเดีย (บาลี) มีความหมายว่า “ฤดู” ในขณะที่ในภาษาอังกฤษ หมายถึง
“autumn” หรือ ฤดูใบไม้ร่วง ความจริงแล้วฤดูสารท หรือฤดูใบไม้ร่วง เป็นเวลาที่พืชพันธุ์ธัญญาหาร
เริ่มจะสุก อย่างไรก็ตามฤดูใบไม้ร่วงจะมีขึ้น ก็เฉพาะในประเทศที่ตั้งอยู่เหนือเขตร้อนเท่านั้นอย่างเช่น
ประเทศทางยุโรปเหนือ จีน และ ทางตอนเหนือของอินเดีย ดังนั้น เนื่องจากประเทศไทยตั้งอยู่ในเขตร้อน
วันสารทของไทยจึงไม่เกี่ยวข้องกับฤดูใบไม้ร่วงหรือฤดูพืชผลสุกอต่อย่างใดเลยเพราะในช่วงนี้ของปีข้าว
ของเราก็ยังไม่สุก จะมีแต่ผลไม้บางชนิดที่สุกพอรับประทานได้ ในขณะเดียวกันประเทศที่มีฤดูใบไม้ร่วงก็
จะร่วมจัดงานฉลองโอกาสนี้อกันอย่างสนุกสนาน เพราะพืชผลของพวกเขากำาลังให้ผลเป็นครั้งแรก พร้อม
ทั้งผลไม้และพืชผักมากมายหลายชนิดก็มีอย่างเหลือเฟืออีกด้วย
ในสมัยโบราณ คนเชื้อชาติตาง ๆ ส่วนมากเชื่อว่าผลที่เก็บเกี่ยวเป็นครั้งแรกไม่ว่าจะเป็นข้าว ผลไม้ และ
่
พืชพันธุ์ธัญญาหารอื่นๆ ทุกชนิด ทั้งนี้รวมถึงปลาหรือสัตว์อื่นๆ ที่จับได้เป็นครั้งแรกก็เช่นเดียวกัน เมื่อได้
มาเป็นครั้งแรกต้องนำาไปสังเวยบูชาสิงศักดิ์สิทธิ์เสียก่อน เพราะเชื่อว่าสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทตนนับถือนี้เป็นผู้
่ ี่
บันดาลให้เกิดพืชพันธุ์ธัญญาหารและสัตว์ตาง ๆ ดังนั้น โดยการทำาให้สิ่งศักดิ์สิทธิ์เหล่านี้พอใจ ผู้คนก็จะ
่
รอดพ้นจากการอดตาย อย่างไรก็ตามในช่วงปีใดที่ผลเก็บเกี่ยวไม่ดีหรืออาหารขาดแคลนพวกเขาก็เชื่อว่า
นั่นเป็นผลเนื่องมาจากสิงศักดิ์สิทธิ์โกรธการกระทำาของมนุษย์ ดังนั้นคนโบราณจึงเกรงกลัวสิ่งที่มองไม่เห็น
่
เหล่านี้มากและเพื่อเป็นการเอาใจ พวกเขาก็จะทำาการสักการะบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์เหล่านี้เพื่อเป็นการยกย่อง
เทิดทูนสืบไป
กระยาสารท ซึ่งหมายถึง อาหารสำาหรับพิธีสารท ทำาจากข้าว ถั่ว งาและนำ้าตาลเคี่ยวจนเหนียวเป็นแผ่น
แล้วจึงห่อด้วยใบตอง หลังจากทำากระยาสารทแล้วชาวบ้านก็จะนำาไปถวายพระที่วัดในวันสารท และที่วัดก็
จะมีการสร้างแคร่เป็นแถวยาวบนลานวัดเพื่อใช้เป็นที่วางบาตรพระ ชาวบ้านก็จะใส่กระยาสารทลงใน
บาตรจนเต็มและแล้วเด็กวัดก็จะถ่ายกระยาสารทลงในตะกร้าไม้ไผ่ ในขณะเดียวกันอาหารและของหวาน
ก็จะถูกแยกนำาไปถวายพระที่กุฏิต่างหาก หลังจากเสร็จพิธีถวายแล้วชาวบ้านก็จะทำาพิธีกรวดนำ้าเพื่ออุทิศ
ส่วนกุศลให้ผู้ที่ล่วงลับไปแล้ว เพราะทุกคนเชื่อว่าถ้าพวกเขาไม่นำากระยาสารทไปถวายพระ บรรพบุรุษที่
ล่วงลับไปแล้วจะไม่มีอะไรกิน และก็จะถูกประณามว่าไม่มีความกตัญญูต่อบรรพบุรุษอีกด้วย

2. หลังจากฉันภัตตาหารเสร็จแล้ว พระก็จะฉันกระยาสารทเป็นของหวาน เพราะว่าในวันนั้นชาวบ้านไม่มี
อะไรถวายพระนอกเสียจากกล้วยไข่และกระยาสารทโดยปกติแล้วกระยาสารทนี้จะหวานมาก ดังนั้นจึง
ควรรับประทานกับกล้วยโดยเฉพาะอย่างยิง กล้วยไข่ หลังจากทำาบุญแล้วชาวบ้านก็จะแลกกระยาสารทที่
่
เหลือกัน ในการทำาเช่นนี้ พวกเขามีโอกาสได้ลิ้มลองกระยาสารทที่คนอื่นทำาอีกด้วย ดังนั้นถ้ากระยาสารท
ของใครทำาได้อร่อยชื่อของเขาก็จะได้รับการกล่าวขานถึงจากปากต่อปาก
ในสมัยก่อนชาวบ้านต่างก็ชอบที่จะทำากระยาสารทเองและก็ไม่มีขายในตลาดอีกด้วย ดังนั้นเมื่อใครคน
หนึ่งทำาอะไรทานเขาก็จะแจกให้เพื่อนบ้านฟรี ยิงไปกว่านั้นถ้าใครมีงานที่ต้องอาศัยแรงงานเป็นจำานวน
่
มาก เพื่อนบ้านของเขาก็จะรีบช่วยทันที สิงนี้ทำาให้เกิดความสามัคคีและเสริมสร้างมิตรภาพระหว่างกันอีก
่
ด้วย ในขณะเดียวกันวัดก็เป็นจุดศูนย์รวมของชุมชนและเป็นเครื่องหมายของศาสนาพุทธและเป็นฐานแห่ง
จุดศูนย์รวมทีสำาคัญโดยเฉพาะอย่างยิ่งช่วงเทศกาลและพิธีทำาบุญต่างๆ วัดยังเป็นสถานที่ศึกษาเล่าเรียน
่
ซึ่งชาวบ้านมาประกอบพิธีกรรมต่างๆ และในขณะเดียวกันก็ถือโอกาสนี้สวมใส่เสื้อผ้าใหม่อวดเพื่อนฝูงอีก
ด้วย เพราะในสมัยโน้นชาวบ้านไม่ค่อยมีโอกาสแบบนี้บ่อยนัก นี่ก็เป็นที่แจ่มชัดแล้วว่า ชีวิตของคนจะ
เกี่ยวข้องกับวัดซึ่งเป็นจุดศูนย์รวมของชาวบ้านอยู่เสมอ
คนในอดีตประกอบพิธีสารทด้วยความกระตือรือร้นอย่างมาก แต่เดียวนี้พิธีนี้ดูจะถูกลดความสำาคัญลงไป
๋
มากโดยเฉพาะอย่างยิ่งในกรุงเทพฯ แต่ถึงอย่างไรพิธีนี้ก็ยังคงเป็นพิธีทางพุทธศาสนาที่สำาคัญมากพิธีหนึ่ง
ซึ่งถือปฏิบัติกันทั่วทั้งประเทศ
Sart Day
The Thai Sart Day refers to merit-making activities in the
middle of the traditional Thai year, and if counted by the lunar
calendar, falls on the fifteenth day of the waning moon of the
tenth lunar month (usually some time during September)
The word “Sart” is derived from the Indian language, Pali, and
means “season”, while in English it means “autumn”. In fact,
the season of Sart or the autumn is the time at which food

3. crops begin to ripen. However, autumn takes place only in
countries which are situated above the tropical zone, such as
the countries in Northern Europe, China and the northern part
of India. Thus, due to Thailand’s geographical location in the
tropics, the Thai Sart Day has no connection with the autumn
or the ripening season at all. At this time of the year our rice
has not yet ripened and only some fruits are mature enough to
be eaten. Meanwhile, the countries which have the season of
autumn will take this time to joyfully celebrate the occasion as
their crops bear their first yield and a wide assortment of fruits
and vegetables are in bountiful supply.
In ancient times, people of all races believed that the first
harvest of rice, fruit and all other forms of food, including the
first catch of fish or any other animal, should be offerd to the
holy spirits which, they believed, were the creators of food
crops and animals. As a result, by appeasing the spirits, in
theory the people were protected from starvation. However,
during years in which there were bad harvests or food
shortages, they believed that this was caused by the

4. indignation of the holy spirits who might have been angry with
human actions. Therefore, the ancient people were very much
afraid of these invisible beings and to please them, people
made offerings and sacrifices in their honour.
Krayasart which means food for the Sart Rite is prepared from
rice, bean, sesame and sugar cooked into a sticky paste and
then wrapped with a banana leaf. After making Krayasart
people would take it to the temple to be offfered to the monks
on Sart Day. At the temple, a raised-platform would be erected
in a long line on the temple grounds and the monk’s alms-
bowls would be placed on it. People would then put Krayasart
in the alms-bowls till they were full of Krayasart. Then
Krayasart would be transferred into a bamboo basket by the
temple boys. At the same time, food and dessert would be
separately offered to the monks at their lodging. At The end of
the offering ceremony, people would perform a ceremony of
pouring the water of dedication, in order to transfer merit to
other beings, as people believe that if they did not offer
Krayasart to monks, their dead relatives would have nothing to

5. eat and thus they would be condemned as having no gratitude
towards their benefactors.
After finishing their meals, the monks would consume
Krayasart as their dessert, since on that day people had
nothing to offer apart from ripe dainty bananas and Krayasart.
Naturally Krayasart is very sweet, thus it is recommended to
be eaten with bananas, especially dainty bananas. After
making merit, people would exchange the remaining Krayasart
among themselves. In so doing, they could have the
opportunity to test Krayasart cooked by others. As a result,
anyone whose Krayasart had an excellent taste would have
his good name spread from mouth-to-mouth.
In those days, people preferred to prepare Krayasart by
themselves and it was not available in the market. Thus, when
one made something to eat, he would give it to his neighbors
free. Above all, if someone had work which required a huge
amount of labor, his neighbors would come forward to help at

6. once. This brought about unity and strengthened friendship
among local residents. Meanwhile, the focal point of the
community was the Buddhist temple, which symbolised the
Buddhist religion and acted as a major unifying element,
especially during festivals and merit-making ceremonies. The
temple was used as a place of learning, where people came to
perform various activities and at the same time took an
opportunity to wear new clothes to show off to their friends, as
in those days, people had hardly any other chance to do so.
Evidently, people’s lives have always been associated with the
temple which has served as the core of village unity.
People in the past observed the Sart Rite with much
enthusiasm. Now, however, the rite seems to have lost much
of its significance, especially in Bangkok. Nevertheless it is still
one of the most valuable Buddhist festivals to be observed
countrywide.
สำานักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติและ กระยาสารทแม่สวิง ขอเชิญชวนพุทธศาสนิกชน ทำาบุญ
ตักบาตร รักษาศีล สร้างนำ้าใจไมตรีในครอบครัว ชุมชน และสังคมให้เป็นวัฒนธรรมประเพณีสืบทอด
เทศกาลวันสารทไทย ถึงแม้ประเพณีปฏิบัติ ความเชื่อของแต่ละภูมิภาคจะแตกต่างกันไปบ้าง แต่

7. วัตถุประสงค์คือ ต้องการทีจะทำาบุญสร้างกุศลให้แก่ตนเอง ครอบครัว และผู้ที่ล่วงลับไปแล้ว ซึงเป็น
่ ่
เทศกาลการสร้างความดีอีกเทศกาลหนึ่ง ทีมีแต่การให้ไม่เบียดเบียนผู้อื่น จึงเป็นประเพณีที่ควรสืบสานต่อ
่
ไป
คำาว่า “ สารทไทย ” หมายถึง เทศกาลทำาบุญสิ้นเดือนสิบของไทย จะตรงกับวันแรม ๑๕ คำ่า เดือน ๑๐ ของ
ทุกปี ซึ่งมักจะตกราว ๆ ปลายเดือนกันยายนถึงเดือนตุลาคม โดยปีนี้ตรงกับ วันศุกร์ที่ ๒๒ กันยายน
2552
หนังสือพระราชพิธีสิบสองเดือนได้กล่าวไว้ ว่า “ สารท ” ซึงเป็นนักขัตฤกษ์ ( งานรื่นเริงตามธรรมเนียม
่
ตามฤดูกาล ) เป็นที่นิยมของคนทั้งปวงทั่วไปว่าเป็นสมัยที่ได้ทำาบุญ เมื่อปีเดือนวันคืนล่วงมาถึงกึ่งกลาง
รอบ ด้วยเหตุว่า เราถือเอากำาหนด พระอาทิตย์ลงไปที่สดทางใต้ กลับมาเหนือถึงกึ่งกลางปีเป็นต้นปี ครั้น
ุ
เมื่อพระอาทิตย์ขึ้นไปเหนือจนสุดทางจะกลับลงใต้ มาถึงกึ่งกลางก็เป็นพอบรรจบ กึ่งกลางปี ” พูดง่ายๆก็คือ
วันสารทไทย ถือเป็นวันทำาบุญกลางปี ด้วยว่าสมัยก่อนเราถือเอาวันสงกรานต์ ซึงอยู่ในช่วงเดือนเมษายน
่
เป็นวันขึ้นปีใหม่ ดังนั้นช่วงเดือนสิบ จึงตกราวกลางปีพอดี คนทั่วไปจึงนิยมทำาบุญเพื่อความเป็นสิริมงคล
แก่ชีวิต เสมือนเป็นการเตือนใจตัวเองว่า ชีวิตได้ดำาเนินผ่านมาถึงกึ่งปีแล้ว ชีวิตข้างหน้าที่เหลือควรจะได้
สร้างบุญกุศลไว้เพื่อความไม่ประมาท ซึงนอกจากการทำาบุญดังกล่าวแล้ว ยังมีการทำาบุญอุทิศส่วนกุศลไป
่
ให้แก่บรรพบุรุษผู้ล่วงลับอีกด้วย
พระยาอนุมานราชธนได้เขียนเล่าในหนังสือเทศกาลและประเพณีไทยว่า คำาว่า “ สารท
” เป็นคำาอินเดีย หมายถึง “ ฤดู ” ตรงกับฤดูในภาษาอังกฤษที่เรียกว่า “ ออตอม ” อันแปลว่า ฤดูใบไม้ร่วง ซึง
่
จะมีเฉพาะบางเขตของโลกอย่างยุโรป จีน และอินเดียตอนเหนือเท่านั้น ช่วงนั้นเป็นระยะที่พืชพันธุ์ธัญชาติ
และผลไม้เริ่มสุก และให้พืชผลครั้งแรกในฤดู ดังนั้น ประชาชนจึงรู้สึกยินดี และถือเป็นเทศกาลแห่งความ
รื่นเริง จึงมักทำาพิธีตามความเชื่อและเลี้ยงดูกันอย่างที่เรียกว่า “Seasonal Festival” โดยบางแห่ง
ก็จะมีการนำาพืชผลที่เก็บเกี่ยวได้ครั้งแรกที่เรียกว่า “ ผลแรกได้ ” นี้ไปสังเวยหรือบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่ตน
นับถือ เพื่อความเป็นสิริมงคล และแสดงความเคารพที่ท่านช่วยบันดาลให้พืชพันธุ์ธัญหารอุดมสมบูรณ์จน
เก็บเกี่ยวได้ เช่น พิธีปงคัล ในอินเดียตอนใต้ ที่มีพิธีต้มข้าวกับนำ้านมทำาเป็นขนม เรียกว่า ข้าวทิพย์ขาว ้
ปายาสถวายพระคเณศ เป็นต้น
ส่วน สารทเดือนสิบ อันหมายถึงการทำาบุญเดือนสิบ หรือวันสารทไทยของเรานั้น
พระยาอนุมานราชธนได้สันนิษฐานว่า น่าจะนำามาจากคติของอินเดีย เกี่ยวกับความเชื่อเรื่อง ผลแรกได้
อย่างที่กล่าวข้างต้นเช่นกัน แต่ช่วงเก็บเกี่ยวข้าวในฤดูสารทหรือช่วงฤดูใบไม้ร่วงของบางประเทศที่ว่า จะ
ตกอยู่ในราว ๆ เดือน ๑๐ ทางจันทรคติของไทย ซึ่งโดยความจริงข้าวของเราจะยังไม่สุก มีเพียงผลไม้บาง
ชนิดเท่านั้นที่สุก ครั้นเรารับความเชือนี้มา จึงมีปรับเปลี่ยนใช้ข้าวเก่าทำาเป็นข้าวเม่า ผสมกับถั่ว งาและสิ่ง
่
อื่นกลายเป็น ขนมกระยาสารท ขึ้นมา ซึงเมื่อแรกๆก็คงมีการนำาไปสังเวยเทวดา และผีสางต่างๆตามความ
่
เชื่อดังเดิมด้วย ต่อมา เมื่อเรานับถือศาสนาพุทธ จึงได้เปลี่ยนมาเป็นการทำาบุญถวายพระ และมักมีการก
้

8. รวดนำ้าอุทิศส่วนกุศลแด่บรรพบุรุษผู้ล่วงลับตามความเชื่อเดิมที่วาหากไม่ ได้ทำาบุญตักบาตรกระยาสารท ผี
่
ปู่ยาตายายจะได้รับความเดือนร้อนอดๆอยากๆ เท่ากับลูกหลานไม่กตัญญู นอกจากนี้ ระยะเวลาดังกล่าว
่
ยังเป็น ช่วงกล้วยไข่สุกพอดี จึงมักถวายไปพร้อม ๆ กัน การทำาบุญเดือนสิบนี้มในหลายภูมิภาค เช่น ทาง
ี
อีสาน เรียกว่า บุญข้าวสาก หรือสลากภัต เป็นหนึ่งในฮีตสิบสอง อันเป็นการทำาบุญอุทิศให้ผตายหรือเปรต
ู้
โดยข้าวสากจะทำาด้วยข้าวเม่า ข้าวพอง ข้าวตอกคลุกเข้ากันผสมกับนำ้าตาล นำ้าอ้อย ถั่ว งา มะพร้าวคล้ายๆ
กระยาสารทของภาคกลาง โดยมักจะทำาราวกลางเดือนสิบ ห่างจากการทำาบุญข้าวประดับดิน ที่ทำาในช่วง
สิ้นเดือน ๙
ส่วนประเพณีสารทเดือนสิบ ที่รู้จักกันดี ก็คือที่ จังหวัดนครศรีธรรมราช โดยมีคติความ
เชื่อที่ว่า ในบรรดาญาติพี่น้องที่ล่วงลับไปแล้ว จะมีผู้มีบาปกรรมต้องได้รับโทษเป็นเปรตอยู่อบายภูมิ ปี
หนึ่งๆยมบาลก็จะปล่อยให้กลับมาเยี่ยมลูกหลานเพื่อรับส่วนกุศลปีละครั้ง ในวันบุญสารท คือแรม ๑๔ และ
๑๕ คำ่าเดือน ๑๐ และเมื่อถึงวันขึ้น ๑ คำ่าเดือน ๑๑ ก็ต้องกลับไปรับโทษตามเดิม บรรดาผีเปรตเหล่านี้ หาก
ไม่มใครทำาบุญให้ ตอนเดินทางกลับก็จะอดอยาก และก็จะสาปแช่งลูกหลานในตระกูลที่เพิกเฉยไม่ทำาบุญ
ี
ให้ ดังนั้น จึงเกิดมีการทำาบุญสารทดังกล่าวเพื่ออุทิศส่วนกุศลแก่ผู้ล่วงลับไปแล้ว โดยในวันแรม ๑๔ คำ่า จะ
มีการจัดหมฺรับ ( อ่านว่า หมับ หมายถึงสำารับ ) ในหมฺรับจะมีอาหารต่างๆ ส่วนใหญ่จะเป็นอาหารแห้ง
พร้อมขนม ๕ อย่างที่ถือว่าจะขาดไม่ได้คือ ขนมพอง คือหมายจะให้เป็นแพฟ่อง ล่อยลอยพาบรรพชนล่วง
ข้ามสังสารวัฏ ขนมลา ให้เป็นแพรพรรณเครื่องนุ่งห่ม ขนมกง หรืองบางทีก็ใช้ ขนมไข่ปลา ให้เป็นเครื่อง
ประดับ ขนมบ้า ให้บรรพชนใช้เป็นลูกสะบ้าสำาหรับเล่นรับสงกรานต์ และ ขนมดีซำา ให้เป็นเบี้ยไว้ใช้สอย
สำารับดังกล่าวนี้ คนนครฯ มักตกแต่งเป็นรูปแบบต่างๆตามที่เห็นว่าสวยงาม แต่ต้องมียอดสูงแหลมไว้เสมอ
การถวายหมฺรับหรือสำารับแด่พระสงฆ์ มักใช้วิธีจบสลากที่เรียกว่า “ สลากภัต ” นั่นเอง เมื่อถึงวันขึ้น ๑๕ คำ่า
ั
ก็จะมีพิธียกหมฺรับตายาย คือ การนำาอาหารไปไว้ตามใต้ต้นไม้หรือกำาแพงวัดสำาหรับผีไม่มีญาติ เมือพระ ่
สวดบังสุกุลอุทิศส่วนกุศลเสร็จ เด็กๆหรือผู้ใหญ่ก็จะวิ่งกรูไปแย่งชิงอาหารในหมฺรับที่วางไว้ ด้วยเชื่อว่า
อาหารเหล่านี้กินแล้วได้กุศลแรง พิธีนี้เรียกว่า “ ชิงเปรต ” ซึ่งต่อมาได้มีการจัดเป็นแถวรอรับเพื่อความ
เรียบร้อยและไม่ก่อให้เกิดทะเลาะวิวาทเนื่องจากการแย่งชิงกัน
อนึ่ง ขนมที่นิยมทำากันในช่วงนี้ นอกจากกระยาสารทที่มักทำาเฉพาะเทศกาลสารทแล้ว
ก็ยังมี ข้าวยาคู ข้าวมธุปายาสและข้าวทิพย์ ซึงแม้จะเรียกต่างกัน แต่ปัจจุบันจะหมายรวมๆกันไป ทั้งที่โดย
่
แท้จริงแล้ว เมื่อเริ่มแรกข้าวยาคู ข้าวมธุปายาส และข้าวทิพย์นั้นมีที่มาและกรรมวิธีทำาที่ตางกัน กล่าวคือ
่
ข้าวยาคู มีตำานานเล่ามาว่ามีชาวนาพี่น้องสองคน คนโตชื่อว่ามหาการ น้องชือจุลการ
่
มีไร่นา กว้างใหญ่ ในฤดูที่ขาวตั้งท้องออกรวง คนน้องเห็นว่าควรจะนำาข้าวนั้นมาทำาอาหารถวาย
้
พระพุทธเจ้าผู้ทรงนามว่า วิปัสสี แต่พี่ชายไม่เห็นด้วยเพราะจะต้องเสียข้าวในนาจำานวนไม่น้อย น้องชาย
จึงแบ่งไร่นาและนำาเมล็ดข้าวในสวนไร่นาของตนไปทำาอาหารที่เรียกว่า ข้าวยาคูไปถวายพระวิปัสสีและ
อธิษฐานขอให้เกิดในบวรพระพุทธศาสนา ซึ่งภายหลังจุลการได้เกิดเป็นพระอัญญาโกณฑัญญะ สำาหรับ
ข้าวยาคูนี้จุลการได้ ข้าวสาลีที่กำาลังท้องฉีกรวงข้าวอ่อนออกมา แล้วต้มในนำ้านมสด เจือด้วยเนยใส นำ้าผึง
้
และนำ้าตาลกรวด

9. ส่วน ข้าวมธุปายาส คือข้าวที่หุงเจือด้วยนำ้านม และนำ้าผึ้ง มีตำานานเล่าว่า นางสุชาดา
ลูกสาวเศรษฐีปรุงขึ้นเป็นอาหารไป แก้บน และได้เห็นพระพุทธเจ้า เมื่อเสวยพระชาติเป็นพระโพธิสัตว์
ประทับใต้ต้นนิโครธ ( ต้นไทร ) ก็เข้าใจพระองค์เป็นเทพยดาจึงนำาอาหารนั้นไปถวาย พระโพธิสัตว์จึง
ได้เสวยข้าวมธุปายาสเป็นอาหารมื้อสุดท้ายก่อนจะตรัสรู้เป็นพระพุทธเจ้า จึงมีความเชื่อกันว่า ข้าวมธุ
ปายาส เป็นอาหารวิเศษ ผู้ใดมีวาสนาได้กินแล้ว จะมีร่างกายแข็งแรง ปราศจากโรคภัย อุดมด้วยสติปัญญา
และเป็นสิริมงคลแก่ชีวิต
สำาหรับ ข้าวทิพย์ จะหมายถึง อาหารอันโอชะ ที่มีเครื่องปรุงถึง ๑๐๘ ชนิด ( หากทำา
แบบโบราณ ) แต่โดยหลักๆก็มี ๙ อย่าง คือ นำ้านมข้าว เนย นำ้าอ้อย นำ้าผึ้ง นำ้าตาล นม ถั่ว งาและข้าวเม่า
ซึ่งการกวนแต่ละครั้งก็ต้องประกอบพิธีกรรมหลายอย่าง เช่น ต้อง ใช้สาวพรหมจารีย์กวน ฟืนที่ใช้ต้องเป็น
ไม้ชยพฤกษ์หรือไม้พุทราเท่านั้น ส่วนไฟก็ต้องเกิดจากแดดผ่านแว่นขยายที่เรียกว่า “ สุริยกานต์ ” เป็นต้น
ั
จากพิธีกรรมในการปรุงที่มีความพิเศษ ตลอดจนความเชื่อที่วาข้าวมธุปายาสหรือที่
่
เรียกว่าข้าวทิพย์หรือข้าวยาคูนี้ เป็นข้าวศักดิ์สิทธิ์ที่จะทำาให้ผู้กินพ้นจากโรคภัยไข้เจ็บ มีความสุขสวัสดี
และเป็นมงคลแก่ชีวิตนี้เอง ข้าวนี้จึงมีชื่ออื่นๆเรียกอีกว่า เข้า ( ข้าว ) พระเจ้าหลวงบ้าง เข้า ( ข้าว ) บ่
ทุกข์บ่ยากบ้าง เพราะถือว่ากินแล้วทำาให้หายจากความทุกข์ยากลำาบากต่างๆได้ ข้อสำาคัญทำาให้มีการ กวน
ข้าวทิพย์เป็นประเพณีในเทศกาลสำาคัญ ๆ อื่น ๆ นอกเหนือไปจากการ งานพิธีพุทธาภิเษก เป็นต้น ซึงภาค ่
ใต้สมัยก่อนยังนิยมทำาในงานบวชนาค และช่วงวันขึ้น ๑๓ - ๑๔ คำ่าเดือน ๓ ต่อเนื่องกับวันมาฆบูชาด้วย
แต่มักจะเรียกกันว่า ข้าวยาคูมากกว่าข้าวมธุปายาส
กล่าวโดยสรุป วันสารทไทย ก็คือ ประเพณีทำาบุญกลางปีเพื่อให้เกิดความเป็นสิริมงคล
แก่ตนเองที่มชีวิตผ่านพ้นเวลามาได้ถึงกึ่งปี ในขณะเดียวกันก็ถือโอกาสทำาบุญอุทิศส่วนกุศลให้แก่บรรพ
ี
ชนเพื่อแสดงความกตัญญูรู้คุณไปด้วย โดยขนมที่นยมใช้ทำาบุญในช่วงนี้ คือ กระยาสารท ข้าวยาคู หรือ
ิ
ข้าวทิพย์หรือข้าวมธุปายาส นั่นเอง
ที่มา:กลุ่มประชาสัมพันธ์ สำานักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ กระทรวงวัฒนธรรม

10. ขนมไทยเทศกาลงานบุญ
อีกประการหนึ่ง สังคมไทยเป็นสังคมเกษตรกรรม ทำานาเป็นอาชีพหลักในช่วงเดือนสิบ นี้ได้ปักดำาข้าวกล้า
ลงในนาหมดแล้ว กำาลังงอกงามและรอเก็บเกี่ยวเมื่อสุก จึงมีเวลาว่างพอที่จะทำาบุญเพื่อเลี้ยงตอบแทน และ
ขอบคุณสิ่งศักดิ์สิทธิ์ หรือแม่พระโพสพ หรือผีไร่ ผีนา ที่ช่วยรักษาข้าวกล้าในนาให้เจริญงอกงามดี และ
ออกรวงจนสุก ให้เก็บเกี่ยวได้ผลผลิตมาก
นอกจากการทำาบุญตักบาตรตามปกติด้วยอาหารหวาน คาว วันสารทไทยนี้ชาวบ้าน ก็จะทำาบุญตักบาตร
อาหารหวานด้วยกระยาสารทตามด้วยกล้วยไข่ การที่ต้องมีกล้วยไข่ก็ด้วยเหตุผลที่ว่าในช่วงเวลาสารท
เดือนสิบ เป็นหน้ากล้วยไข่สุก ซึ่งมีมากที่จังหวัดกำาแพงเพชร และด้วยสาเหตุที่ตักบาตรด้วยกระยาสารทที่
มีรสหวานจัดนั้น เพราะเมื่อกินมากจะทำาให้แสบคอ จึงต้องกินกล้วยไข่สุกสลับไปกับกระยาสารท จะทำาให้
กินกระยาสารทได้มาก และเป็นการช่วยลดความหวานของกระยาสารทให้พอดี มีรสชาดกลมกล่อมยิ่งขึ้น
ขนมกระยาสารทที่นิยมกันว่าดีนั้น จะต้องมีรสหวาน หอม มัน กรอบ โดยไม่มีกรวด ทราย ขณะเคี้ยว
สาระสำาคัญของประเพณีวันสารทไทย ไม่ใช่เป็นเพียงเรื่องของขนมกระยาสารท แต่เป็นกลอุบายอย่างหนึ่ง
ของการสร้างความสามัคคี และการมีนำ้าใจไมตรีด้วยอีกทางหนึ่ง กล่าวคือ ในชนบทชาวบ้านจะรวมกลุ่ม
กัน ร่วมแรง ร่วมใจกันกวนกระยาสารทในวันสารทไทย ส่วนใหญ่ก็จะกวนกันให้พอกินในครอบครัวและ
แจกจ่ายเพื่อนบ้าน เป็นการแบ่งปันเผื่อแผ่ และเป็นการสร้างความสามัคคีกลมเกลียว มีการไปทำาบุญที่วัด
แสดงถึงความมีคุณธรรม โดยมีวัดเป็นศูนย์กลางของสังคมชนบท แต่สำาหรับในเมืองจะมีชีวิตความเป็นอยู่
ที่แตกต่างกัน ส่วนใหญ่จะซื้อจากที่ทำาขายตามท้องตลาด
จะไม่นิยมทำากันเองเพราะไม่มีเวลาเลยดูเหมือนว่าคนที่อยู่ในเมืองจะเป็นสังคมที่แข่งขันเพื่อความอยู่รอด
กลายเป็นสังคมทีดูเหมือนจะขาดความสามัคคี และเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ไป
่
อย่างไรก็ตามเทศกาลวันสารทไทย ก็ยังเป็นวัฒนธรรมประเพณีที่คนไทยส่วนใหญ่ โดยเฉพาะในชนบทยัง
ยึดถือปฏิบัติมาอย่างต่อเนื่อง ถึงแม้ว่าบางครอบครัวจะไม่มีเวลาทำาขนมกระยาสารทด้วยตัวเอง แต่ปจจุบัน
ั
มีทำาขายในท้องตลาดเมื่อถึงเทศกาลสารทไทย ซึงเป็นการแสดงถึงความมีนำ้าใจเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ รู้จักแบ่ง
่
ปันให้ผู้อื่นอันเป็นด้วยกระยาสารทในวันสารทไทย จึงเป็นการแสดงถึงความกตัญญู กตเวทีต่อบุพการีอีก
ทางหนึ่งอุปนิสัยดั้งเดิมของคนไทยเรา และยังมีความเชื่อว่าผี ปู่ ย่า ตา ยาย ทีตายไปแล้ว หากไม่ได้ รับ
่
ส่วนกุศลจากการทำาบุญด้วยกระยาสารท จะได้รับความเดือดร้อน อดๆ อยากๆ ฉะนั้น การทำาบุญตักบาตร
ด้วยกระยาสารทในวันสารทไทย จึงเป็นการแสดงถึงความกตัญญู กตเวทีต่อบุพการีอีกทางหนึ่ง
นอกจากการทำาบุญตักบาตรด้วยกระยาสารทแล้ว บางท้องถิ่นยังนิยมตักบาตรด้วยนำ้าผึ้งโดยส่วนใหญ่มัก
จะเป็นไทยมอญที่นิยมตักบาตรนำ้าผึง จากประเพณีการตักบาตรด้วยนำ้าผึ้งมีเรื่องเล่าว่า ในสมัยพุทธกาล
้
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าเสด็จจำาพรรษา ณ ป่าปาริไลย์ เพียงพระองค์เดียว แต่มผู้ถวายอุปัฏฐากเป็นช้างปา
ี
ริเยยกะ เป็นผู้คอยถวายนำ้าสำาหรับอุปโภคบริโภค และลิงเป็นผู้หาผลไม้ถวาย วันหนึ่งลิงได้นำานำ้าผึ้งมา
ถวาย การถวายนำ้าผึงจึงเป็นประเพณีตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา
้
การถวายนำ้าผึ้งแก่พระสงฆ์ นับเข้าในเภสัชทาน เป็นกาลทานส่วนหนึ่งซึ่งทำาในวันสารทไทย โดยพระบรม
ราชานุญาต เนื่องจากเดือน สิบ พระภิกษุถูกฝนเกิดอาพาธไม่สบาย ฉันข้าวแล้วอาเจียนร่างกายซูบผอม
เศร้าหมองลง พระพุทธเจ้าทรงทราบจึงอนุญาตเภสัช 5 อย่าง คือ เนยใส เนยข้น นำ้ามัน นำ้าผึ้ง นำ้าอ้อย ให้

11. พระภิกษุรับและฉันได้ในเวลาวิกาล เพื่อรักษาโรคและบำารุงร่างกาย จึงเป็นประเพณีที่พุทธศาสนิกชนนิยม
ถวายนำ้าผึ้ง หรือตักบาตรนำ้าผึ้งมาจนทุกวันนี้
กระยาสารทแม่สวิง เจ้าของสูตรต้นตำารับของแท้ผลิตและจำาหน่ายมานานกว่า 90 ปี “แม่สวิง"
กำาเนิด มาจากอุตสาหกรรมในครอบครัวของ นางสวิง นาคสกุล ซึงได้รับถ่ายทอดสูตรและเคล็ดลับในการ
่
ทำากระยาสารทมาจากบรรพบุรุษ ซึงมีพื้นเพเป็นชาว อ.บางมูลนาก จ.พิจิตร อันเป็นที่ทราบกันดีในหมู่
่
ชาวบ้านละแวก ตลาดหนองเบน ต.หนองกระโดน อ.เมือง จ.นครสวรรค์ และจังหวัดใกล้เคียง ถึงกิติศัพท์
ฝีมือการทำาขนมกระยาสารท ร้าน “แม่สวิง” ซึงมีชื่อเสียงยาวนานกว่า 90 ปี
่
ประวัติแม่สวิง กระยาสารทบันลือโลก
นาง สวิง นาคสกุล (นามสกุลเดิม สวิง ป้องป้อม) เกิดเมื่อวันที่ 16 มิถุนายน พ.ศ. 2483 ที่จังหวัด
อุทัยธานี ในครอบครัวคนไทย โดยเป็นลูกของนายคง ป้องป้อม และนางสำาอาง ป้องป้อม ทังคู่มาตั้งรกราก
้
ทำากิจการโรงสีขาว ทีตำาบลหนองกระโดน อำาเภอเมือง จังหวัดนครสวรรค์ นางสวิง ได้สมรส กับ สิบเอก
้
ณรงค์ นาคสกุล และออกเรือนมาอาศัยพักอยู่ในค่ายจิระประวิติ จังหวัดนครสวรรค์ กับแม่สามี ชือ นางสุ่ม
่
นาคสกุล เดิมเป็นคนอำาเภอบางมูลนาก จังหวัดพิจิตร เมื่อได้ยายมาอยู่กับแม่สามี ซึงมีฝีมือในการกวน
้ ่
กระยาสารทที่อร่อยที่สุดในอำาเภอบางมูลนากแม่สวิงจึงได้ รับการถ่ายทอดฝีมือการกวนกระยาสารทจาก
นางสุม นาคสกุล จนเกิดความเชี่ยวชาญ แล้วถึงได้คดจะประกอบเป็นอาชีพค้าขาย เพื่อเป็นการเพิ่มราย
่ ิ
ได้ให้กับครอบครัว โดยได้ยายกลับมาอยู่บ้านเดิม ทีตำาบลหนองกระโดน เพื่อประกอบอาชีพค้าขาย เมื่อถึง
้ ่
เทศกาลเดือนสิบ มีการทำาบุญสารทไทย แม่สวิงก็ผลิตกระยาสารทออกมาขายจนกระทั่งเป็นที่ขึ้นชื่อ ใน
ตลาดหนองเบน ตำาบลหนองกระโดน จนกระทั่ง ปี 2527 ลูกสาวแม่สวิง โดยนางสาวกาญจนวรรณ
(ทิวา) นาคสกุล เรียนจบปริญญาตรี สาขาเศรษฐศาสตร์ จากมหาวิทยาลัยรามคำาแหง จึงได้ คิดทำาการ
ตลาดและเป็นการฟื้นฟู ประเพณีสารทไทย เดือนสิบไทย โดย วางขายตามตัวจังหวัดนครสวรรค์ และ
จังหวัดใกล้เคียง
ในปี 2531 แม่ช้อยนางรำา ให้การันตรี ความอร่อยเปิบพิสดาร จากนั้นต่อมาทำาให้ กระยาสารทแม่สวิง
เป็นที่รู้จักกันทั่วจังหวัดนครสวรรค์ และจังหวัดใกล้เคียง ในเรื่องความอร่อยของกระยาสารท ต้องกระยา
สารทแม่สวิง นครสวรรค์

12. วิถีชีวิตของคนชนบทก็ค่อยๆ เปลี่ยนไปตามสภาพสิ่งแวดล้อมของเมือง
ฉันเกิดและเติบโตมาจากครอบครัวชาวนาโดยกำาเนิด อยู่ที่ ตำาบลหนองกระโดน อ.เมือง จ.นครสวรรค์ ได้
รับการถ่ายทอดรูปแบบการดำาเนินชีวิตแบบวิถีชีวิตคนไทยชนบท ประเพณีดั้งเดิมของคนชนบทให้ความ
ช่วยเหลือซึ่งกันและกันในการดำานาและเกี่ยวข้าว ที่เรียกกันว่า "ลงแขก"โดยไม่คิดค่าจ้างแต่อย่างใด
การดำารงชีวิตจะพึ่งธรรมชาติเป็นสำาคัญ
พ่อฉัน(นายคง ป้องป้อม)เป็นชาวนาชีวต ที่อยู่ชนบทได้สร้างชีวิตและความเป็นอยู่ร่วมกับผูอื่น ระบบ
ิ ้
การผลิตแบบเลี้ยงตนเอง สร้างโรงสีขาวเพื่อมาแลกเปลี่ยน ปัจจัยสี่ของการดำารงชีวิต
้
ครอบครัวฉันดำาเนินชีวิตแบบพึ่งธรรมชาติเป็นสำาคัญ มีความ
ศรัทธาในหลักคำาสอนของพุทธศาสนา เมือถึงเทศกาลเดือนสิบเป็นการทำาบุญกลางปีของคนไทยตรงกับวัน
่
สิ้นเดือน 10 หรือวันแรม 15 คำ่าเดือน 10 มีการทำาบุญสารทไทย เป็นระยะที่พืชพันธุ์ธัญชาติและผล
ไม้เริ่มสุก และให้พืชผลครั้งแรกในฤดู จะมีประเพณีทำาบุญวันสารท เป็นฤดูกาลที่ข้าวออกรวงเป็นนำ้านม
จึงได้มีกรรมวิธีปรุงแต่งที่เรียกว่า กวนข้าวทิพย์ หรือ ข้าวปายาส ข้าวยาคู เรียกว่า กระยาสารท แล้วนำามา
ประกอบการทำาบุญบำาเพ็ญกุศลถวายพระสงฆ์เพื่อเป็นสิริมงคลแก่ข้าวในนาทั้งอุทิศส่วนกุศลให้บรรพชนผู้
มีพระคุณจะได้บุญอานิสงส์มาก
กระยาสารทเป็นของหวานจัดทำาถวายพระแล้ว ยังเอาไปแจกเพื่อนบ้านต่างฝ่ายต่างแจกแลกเปลี่ยนฝีมือ
กัน เมื่อยุคสมัยเปลี่ยนไปเดี๋ยวนี้มีคนทำาขายสะดวกดี เลยกวน
กันไม่เป็น
ฉันได้สมรส กับ สิบเอก ณรงค์ นาคสกุลหลังจากแต่งงานฉันแยกครอบครัวชนบท เข้ามาอาศัยในเมือง อยู่
ในค่ายจิระประวิติ จังหวัดนครสวรรค์ กับแม่สามี ชือ นางสุม นาคสกุล เดิมเป็นคนอำาเภอบางมูลนาก
่ ่
จังหวัดพิจิตร มีฝมือในการกวนกระยาสารทที่อร่อยที่สุดในอำาเภอบางมูลนาก
ี
เมื่อยุคสมัยเปลี่ยนไปเดี๋ยวนี้มีคนทำาขายสะดวกดี เลยกวน
กันไม่เป็น

13. กระยาสารทแม่สวิง เจ้าของสูตรต้นตำารับของแท้ผลิตและ จำาหน่ายมานานกว่า 90 ปี “แม่สวิง" กำาเนิด
มาจากอุตสาหกรรมในครอบครัวของ นางสวิง นาคสกุล ซึงได้รับถ่ายทอดสูตรและเคล็ดลับในการกวน
่
กระยาสารทมาจากบรรพบุรุษ ซึงมีพื้นเพเป็นชาวอ.บางมูลนาก จ.พิจิตร อันเป็นที่ทราบกันดีในหมู่ชาว
่
บ้านละแวก ตลาดหนองเบน จ.นครสวรรค์ และจังหวัดใกล้เคียง ถึงกิติศัพท์ฝีมือการทำาขนมกระยาสารท
ของแม่ย่าสุ่ม นาคสกุลและ"แม่สวิง” ซึงมีชื่อเสียงยาวนานกว่า 90 ปี ประวัติแม่สวิง กระยาสารทบันลือ
่
โลก นาง สวิง นาคสกุล (นามสกุลเดิม สวิง ป้องป้อม) เกิดเมื่อวันที่ 16 มิถุนายน พ.ศ.2483 ที่จังหวัด
อุทัยธานี ในครอบครัวคนไทย เป็นลูกของนายคง ป้องป้อม และนางสำาอาง ป้องป้อม พ่อแม่ นางสวิงมาตัง ้
รกรากทำากิจการโรงสีข้าว ทีตำาบลหนองกระโดน อำาเภอเมือง จังหวัดนครสวรรค์ เกิดและเติบโตมาจาก
ครอบครัวชาวนาโดยกำาเนิด ได้รับการถ่ายทอดรูปแบบการดำาเนินชีวิตแบบวิถีชีวิตคนไทยชนบท ประเพณี
ดั้งเดิมของคนชนบทให้ความช่วยเหลือซึ่งกันและกันในการดำานาและเกี่ยว ข้าว ที่เรียกกันว่า "ลงแขก"
โดยไม่คิดค่าจ้างแต่อย่างใด การดำารงชีวิตจะพึ่งธรรมชาติเป็นสำาคัญ พ่อฉัน(นายคง ป้องป้อม)เป็นชาวนา
ชีวิตที่อยู่ชนบทได้สร้างชีวิตและความเป็นอยู่ร่วมกับผู้อื่น ระบบการผลิตแบบเลี้ยงตนเอง สร้างโรงสีขาว
้
เพื่อมาแลกเปลี่ยน ปัจจัยสี่ของการดำารงชีวิตครอบครัวของฉันดำาเนินชีวิตแบบพึ่งธรรมชาติเป็น สำาคัญ มี
ความศรัทธาในหลักคำาสอนของพุทธศาสนา เมื่อถึงเทศกาลเดือนสิบเป็นการทำาบุญกลางปีของคนไทยตรง
กับวันสิ้นเดือน 10 หรือวันแรม 15 คำ่าเดือน 10 มีการทำาบุญสารทไทย เป็นระยะที่พืชพันธุ์ธัญชาติและ
ผลไม้เริ่มสุก และให้พืชผลครั้งแรกในฤดู จะมีประเพณีทำาบุญวันสารท เป็นฤดูกาลที่ข้าวออกรวงเป็นนำ้านม
จึงได้มีกรรมวิธีปรุงแต่งที่เรียกว่า กวนข้าวทิพย์ หรือ ข้าวปายาส ข้าวยาคู เรียกว่า กระยาสารท แล้วนำามา
ประกอบการทำาบุญบำาเพ็ญกุศลถวายพระสงฆ์เพื่อเป็นสิริมงคลแก่ข้าวในนา ทั้งอุทิศส่วนกุศลให้บรรพชนผู้
มีพระคุณจะได้บุญอานิสงส์มาก กระยาสารทเป็นของหวานจัดทำาถวายพระแล้ว ยังเอาไปแจกเพื่อนบ้าน
ต่างฝ่ายต่างแจกแลกเปลี่ยนฝีมือกัน เมื่อยุคสมัยเปลี่ยนไปเดี๋ยวนี้มีคนทำาขายสะดวกดี เลยกวนกันไม่เป็น
เมื่อฉันได้สมรส กับ สิบเอก ณรงค์ นาคสกุลหลังจากแต่งงานฉันแยกครอบครัวชนบท เข้ามาอาศัยในเมือง
อยู่ในค่ายจิระประวิติ จังหวัดนครสวรรค์ กับแม่สามี ชื่อ นางสุ่ม นาคสกุล มีฝีมือในการกวนกระยาสารทที่
อร่อยที่สดในอำาเภอบางมูลนาก ฝีมือการกวนกระยาสารทของ นางสุม นาคสกุล มีความเชียวชาญ จึงคิด
ุ ่ ่
ประกอบอาชีพเป็นการค้า ระยะช่วงที่ลูกๆยังเล็ก ฉันและแม่ยา กวนกระยาสารทขายเพื่อเป็นการเพิ่มราย
่
ได้ให้กับครอบครัว ขายในตลาดหน้าค่ายจิระประวัติ จนกระทั่งปี พ.ศ. 2510 ฉัน“แม่สวิง”ได้ยายกลับ
้
มาอยู่บานเดิม ที่ตำาบลหนองกระโดน เพื่อประกอบอาชีพค้าขาย ถึงเทศกาลเดือนสิบ มีการทำาบุญสารทไทย
้
แม่สวิงก็กวนกระยาสารทออกมาขาย ขายดีจนกระทั่งเป็นที่ขึ้นชื่อ ในตลาดหนองเบน ตำาบลหนองกระโดน
ทำา อย่างนี้ทุกปีเมื่อเข้าเดือนสิบไทย จนกระทั่ง ปี 2527 ลูกสาวแม่สวิง ชือนางสาวกาญจนวรรณ (ทิวา)
่
นาคสกุล เรียนจบปริญญาตรี สาขาเศรษฐศาสตร์ จากมหาวิทยาลัยรามคำาแหง จึงได้ คิดทำาการตลาด
อย่างจริงจัง และเป็นการฟื้นฟู ประเพณีสารทไทย เดือนสิบไทย โดย วางขายตามตัวจังหวัดนครสวรรค์
และจังหวัดใกล้เคียง ในปี 2531 แม่ช้อยนางรำา ให้การันตรี ความอร่อยเปิบพิสดาร จากนั้นต่อมาทำาให้
กระยาสารทแม่สวิงเป็นที่รู้จักกันทั่วจังหวัดนครสวรรค์ และจังหวัดใกล้เคียง ในเรื่องความอร่อยของกระยา
สารท ต้องกระยาสารทแม่สวิง นครสวรรค์เท่านั้น
ร้านแม่สวิง Mae Sawing เป็นร้านขายของฝากจากนครสวรรค์ ตังอยู่ริมถนน สายเอเชีย ก่อนจะถึง
้
ทางเลี่ยงเมือง นครสวรรค์-กรุงเทพ ประมาณ 20 ก.ม. มีสินค้าที่เป็นของฝากจากนครสวรรค์มากมาย เช่น
โมจิ กระยาสารทไส้เมียง ข้าวหลาม นำ้าพริก ฯลฯ และของฝากจากทุกจังหวัด ที่เป็นสินค้า OTOP และ
่
ในร้านจะมี่บริการ อาหารจานด่วน ซึงแวะร้าน แม่สวิง สักนิดจะติดใจ อาหารไทย ประเภทแกงเผ็ด แกงป่า
่
ก๋วยเตี๋ยว เป็ดพะโล้ นำ้าตุ๋นยาจีน มีบริการห้องนำ้าสะอาดไว้บริการลูกค้า ที่เดินทางผ่านร้านแม่สวิง ณ

14. โอกาสนี้ ทางร้านแม่สวิงยินดีต้อนรับและขอขอบพระคุณทุกท่านที่เดินทางมาอุดหนุน ขอให้ท่านเดินทาง
โดยสวัสดิ์ภาพและปลอดภัย
“ผ่านเมืองสี่แคว อย่าลืมแวะร้านแม่สวิง นะคะ”
โมจิแม่สวิง ทำามาจากการที่นำาแป้งสาลี ชนิดพิเศษ เนื้อแป้งนุ่ม หอม อร่อย ความ โดดเด่นในเรื่องของ
รสชาติ โมจิแม่สวิงมีให้เลือก ถึง 9 รสด้วยกัน ล้วนปรุงจากธัญพืชนานาพรรณ ไม่ว่าจะเป็นสีเขียวทำามา
จากนำ้าใบเตย สีขาวได้จากเผือก สีฟ้าได้มาจากอัญชัน สีเหลืองจากฟักทอง สีม่วงทำามาจากข้าวเหนียวดำา
สีส้มได้จากแครอท และสีชมพูได้มาจากบีทรูท ซึ่งจะไม่ใช้สีสงเคราะห์ในการทำาอย่างเด็ดขาด เพราะว่า
ั
ทางร้านคำานึงถึงสุขภาพของลูกค้า
“Maesawing” is one of the best- known manufacturers of
krayasart , Moji and chili paste under the brand “ Maesawing”
With over 90 years’ experience, the company provides a great
selection of raw material , fresh new always Ready- to- Eat Product
Maesawing,
“Maesawing” products have been highly recognized for their
exceptional quality and delicious taste among consumers
around Thailand. They are also distributed to the worldwide
market, mainly in Asia , “Maesawing” is an Halal food certified
from
The central Islamic Cimmittee of Thailand , OTOP 5 star of
Thaoland confirming that the company operates in line with
international standards of quality.
Moji is a real product, and Moji is a kind of soft cake, so "Moji of
Thailand is Moji Maesawing "

15. Krayasart cashew nut
Brief Description: Model:k001
The snack of Thai culture to become for eat with tea , coffee , which
produce from cereals to pick and choose one's best, to become for
who love health.
Krayasart Peanut Special
Brief Description: Model:k002
The snack of Thai culture to become for eat with tea , coffee , which
produce from cereals to pick and choose one's best, to become for
who love health.
Krayasart Normal Peanut
Brief Description: Model:k003
The snack of Thai culture to become for eat with tea , coffee , which
produce from cereals to pick and choose one's best, to become for
who love health.

16. Krayasart Peanut Special K001
กระยาสารทถั่วพิเศษ ปรุงรสชาติหวานมันเข้มข้น และอุดมไปธัญพืช ข้าวเม่ากรอบ ถั่ว งา ที่คดเลือก ล่อน
ั
คั่วจนหอมได้ที่ แล้วนำามาคลุกเค้า ในนำ้าตาลจากต้นมะพร้าวและนำ้ากะทิที่คั้นใหม่ๆ เคียวไฟจนเหนียว
่
ได้ที่ เป็นกระยาสารทถั่วพิเศษ
Krayasart Peanut Normal K002
กระยาสารทถั่วธรรมดา ปรุงรสชาติที่เน้นความหวาน กรอบ กับข้าวเม่าที่คั่วด้วยเตาฟืน แล้วนำามาคลุกเค้า
ในนำ้าตาลจและนำ้ากะทิที่คั้นใหม่ๆ เคี่ยวไฟจนเหนียวได้ที่ เป็นกระยาสารทธรรมดา
Krayasart cashew nut K003
กระยาสารทเม็ดมะม่วงหิมพานต์ ปรุงรสชาติหวานมันเข้มข้น เช่นเดียวกับกระยาสารทถั่วพิเศษ อุดมไป
ธัญพืช ข้าวเม่ากรอบ งา และมะม่วงหิมพานต์ ที่คัดเลือก ล่อน คั่วจนหอมได้ที่ แล้วนำามาคลุกเค้า ใน
นำ้าตาลจากต้นมะพร้าวและนำ้ากะทิที่คั้นใหม่ๆ เคี่ยวไฟจนเหนียวได้ที่ เป็นกระยาสารทเม็ดมะม่วงหิมพานต์
กระยาสารท สารทขนมไทย ก่อนออกพรรษา ปี้นี้ตรงกับวันที่
ขนมไทย Khanom Thai
ไส้เมี่ยง
Saimeing Maeswing S001
ไส้เมี่ยง ทำาจากมะพร้าวคัดพิเศษ ปรุงรสเข้มข้น สมุนไพร ขิง กระเทียม หั่นด้วยมือไม่ใช้เครื่อง ทำาให้ได้
ชิ้นเมี่ยงที่กรอบ เมื่อปรุงรสได้ที่จะหอม มัน กรอบ อร่อย แบบรสชาดของแม่สวิง
ข้าวหลามแม่สวิง
14 Khawlam Maesawing S002
ข้าวหลามแม่สวิง หนองเบน เป็นข้าวหลามที่มีขายตลอดทั้งปี เผาด้วยไฟพอดี สดๆๆ วันต่อวัน ทำาให้มี
ความนุ่ม หอม หวาน มัน อร่อย เป็นข้าวที่มีให้เลือกทานได้หลากรส ขอแนะนำาข้าวหลามสอดไส้โมจิ

17. เป็นสูตรที่แม่ช้อยนางรำาเป็นผู้ปรุงรส ให้เพื่อเป็นของฝากเพิ่ม จากขนมโมจิ นครสวรรค์
Moji
โมจิแม่สวิง ทำามาจากการที่นำาแป้งสาลี ชนิดพิเศษ เนื้อแป้งนุ่ม หอม อร่อย ความ โดดเด่นในเรื่องของ
รสชาติ โมจิแม่สวิงมีให้เลือก ถึง 9 รสด้วยกัน ล้วนปรุงจากธัญพืชนานาพรรณ ไม่ว่าจะเป็นสีเขียวทำามา
จากนำ้าใบเตย สีขาวได้จากเผือก สีฟ้าได้มาจากอัญชัน สีเหลืองจากฟักทอง สีม่วงทำามาจากข้าวเหนียวดำา
สีส้มได้จากแครอท และสีชมพูได้มาจากบีทรูท ซึงจะไม่ใช้สีสังเคราะห์ในการทำาอย่างเด็ดขาด เพราะว่า
่
ทางร้านคำานึงถึงสุขภาพของลูกค้า
Moji is a real product, and Moji is a kind of soft cake, so "Moji of
Thailand is Moji Maesawing "
ร้านโมจิแม่สวิง นั้นดั้งเดิม คือขายกระยาสารท มาก่อนกว่า 90 ปี ต่อมาได้ทำาขนมโมจิขาย เพราะเป็น
ของฝากประจำาจังหวัดนครสวรรค์ มีให้เลือกหลากหลายเช่น
ขนมโมจิ กระยาสารท ไส้เมียง ข้าวหลาม นำ้าพริก
่
ขนมโมจิ Moji
โมจิไส้ถั่วไข่เค็ม Moji Bean & Salted yolk Flavor
โมจิไส้รวมรส Moji Mix Flavor
โมจิไส้เผือก Moji Taro Flavor
โมจิไส้แห้ว Moji Water Chestnut Flavor
โมจิไส้มะพร้าวใบเตย Moji Coconut &Pandanus Flavor
โมจิไส้ถั่วล้วน Moji Bean Flavor

18. โมจิไส้ทุเรียนไข่เค็ม Moji Durian & Salted Yolk Flavor
โมจิไส้ชาเขียว Moji Green Tea Flavor
โมจิไส้ชอคโกแลต
็ Moji Chocolate Flavor
กระยาสารท Krayasart
กระยาสารทถั่วลิสงพิเศษ Krayasart Peanut Special
กระยาสารทถั่วธรรมดา Krayasart Peanut Normal
กระยาสารทเม็ดมะม่วงฯ Krayasart cashew nut
ข้าวหลามสอดไส้โมจิ
นำ้าพริกเผาปลา นำ้าพริกเผาปลา-แมงดา นำ้าพริกรกปลา นำ้าพริกรกปลา-แมงดา นำ้าพริกรกกุ้ง และนำ้าพริก
แกง
โดยใช้แนวคิดเศรษฐกิจพอเพียง คือ “การใช้ทรัพยากรที่มีอยู่อย่างพอดี ไม่น้อย หรือไม่มากเกินไป ไม่
เกิน ตัว” เป็นการนำาความรู้ตางๆ มาใช้ในการดำาเนินการ จะต้องเสริมสร้างพื้นฐานจิตใจ ให้มสำานึกใน
่ ี
คุณธรรม ความซื่อสัตย์สุจริต และให้มีความรอบรู้ที่เหมาะสม ดำาเนิน ชีวิตด้วยความอดทน ความเพียร มี
สติ ปัญญา และความรอบคอบ เพื่อให้สมดุลและพร้อมต่อการรองรับการเปลี่ยนแปลงอย่าง รวดเร็ว ใน
สภาวะเศรษฐกิจปัจจุบัน
“Maesawing” is one of the best- known manufacturers of
krayasart , Moji and chili paste under the brand “
Maesawing” With over 90 years’ experience, the company
provides a great selection of raw material , fresh new
always Ready- to- Eat Product Maesawing,

19. “Maesawing” products have been highly recognized for
their exceptional quality and delicious taste among
consumers around Thailand. They are also distributed to
the worldwide market, mainly in Asia , “Maesawing” is
an Halal food certified from
The central Islamic Cimmittee of Thailand , OTOP 5 star of
Thaoland confirming that the company operates in line
with international standards of quality.
ร้านแม่สวิง Mae Sawing เป็นร้านขายของฝากจากนครสวรรค์ ตังอยู่ริมถนน สายเอเชีย ก่อนจะ
้
ถึงทางเลี่ยงเมือง นครสวรรค์-กรุงเทพ ประมาณ 20 ก.ม. มีสินค้าที่เป็นของฝากจากนครสวรรค์มากมาย
เช่น โมจิ กระยาสารทไส้เมี่ยง ข้าวหลาม นำ้าพริก ฯลฯ และของฝากจากทุกจังหวัด ที่เป็นสินค้า OTOP
และ ในร้านจะมี่บริการ อาหารจานด่วน ซึงแวะร้าน แม่สวิง สักนิดจะติดใจ อาหารไทย ประเภทแกงเผ็ด
่
แกงป่า ก๋วยเตียว เป็ดพะโล้ นำ้าตุ๋นยาจีน มีบริการห้องนำ้าสะอาดไว้บริการลูกค้า ที่เดินทางผ่านร้านแม่สวิง
๋
ณ โอกาสนี้ ทางร้านแม่สวิงยินดีต้อนรับและขอขอบพระคุณทุกท่านที่เดินทางมาอุดหนุน ขอให้ท่านเดิน
ทางโดยสวัสดิ์ภาพและปลอดภัย
“ผ่านเมืองสีแคว อย่าลืมแวะร้านแม่สวิง นะคะ”
่

20. โมจิแม่สวิง ทำามาจากการที่นำาแป้งสาลี ชนิดพิเศษ เนื้อแป้งนุ่ม หอม อร่อย ความ โดดเด่นในเรื่องของ
รสชาติ โมจิแม่สวิงมีให้เลือก ถึง 9 รสด้วยกัน ล้วนปรุงจากธัญพืชนานาพรรณ ไม่ว่าจะเป็นสีเขียวทำามา
จากนำ้าใบเตย สีขาวได้จากเผือก สีฟ้าได้มาจากอัญชัน สีเหลืองจากฟักทอง สีม่วงทำามาจากข้าวเหนียวดำา
สีส้มได้จากแครอท และสีชมพูได้มาจากบีทรูท ซึ่งจะไม่ใช้สีสงเคราะห์ในการทำาอย่างเด็ดขาด เพราะว่า
ั
ทางร้านคำานึงถึงสุขภาพของลูกค้า
โมจิไส้ถั่วล้วน
Moji Bean Flavor Brief Description: Model:M 001
Product Category: Food & Beverage >> Dairy >> Milk Powder

21. โมจิไส้แห้ว
Moji Water Chestnut Flavor Model:M002
Product Category: Food & Beverage >> Dairy >> Milk Powder
โมจิไส้มะพร้าวใบเตย
Moji Coconut &Pandanus Flavor Model:M003
Product Category: Food & Beverage >> Dairy >> Milk Powder
โมจิไส้ชาเขียว
Moji Green Tea Flavor Model:M004
Product Category: Food & Beverage >> Dairy >> Milk Powder
โมจิไส้ทุเรียนไข่เค็ม
Moji Durian & Salted Yolk Flavor Model:M005
Product Category: Food & Beverage >> Dairy >> Milk Powder
โมจิไส้เผือก
Moji Taro Flavor Model:M006
Product Category: Food & Beverage >> Dairy >> Milk Powder
โมจิไส้รวมรส
Moji Mix Flavor Model:M007
Product Category: Food & Beverage >> Dairy >> Milk Powder
โมจิไส้ถั่วและไข่เค็ม

22. Moji Bean & Salted yolk Flavor soft cake
Model:M008
Product Category: Food & Beverage >> Dairy >> Milk Powder
โมจิไส้ชอคโกแลต
Moji Chocolate Flavor Model:M009
Product Category: Food & Beverage >> Dairy >> Milk Powder

23. Numprix
15 N001 Chili Paste with Grille
Fish นำ้าพริกเผาปลาย่าง
ส่วนประกอบ INGREDIENTS
พริก chili 29%
กระเทียม garlic 19%
หอมแดง onion 18%
ปลา fish 18%
กะปิ shrimp paste 5%
มะขาม tamarind 5%
นำ้ามันพืช vegetable oil 5 %
อื่นๆ other 1
INGREDIENTS: chili 29% garlic 19% onion 18%
fish 18%
shrimp paste 5% tamarind 5 % vegetable oil 5 % other 1 %
16 N002 Chili Paste with Grille Fish (
Flavor Mangda) นำ้าพริกเผาแมงดา

24. ส่วนประกอบ INGREDIENTS
พริก chili 29%
กระเทียม garlic 19%
หอมแดง onion 18%
ปลา fish 18%
กะปิ shrimp paste 5%
มะขาม tamarind 5%
นำ้ามันพืช vegetable oil 4 %
อื่นๆ other 2
INGREDIENTS: chili 29% garlic 19% onion 18%
fish 18%
shrimp paste 5% tamarind 5 % vegetable oil 4 % other 2 %
17 N003 Fish Powder with Chili Paste (Narok-
Fish) นำ้าพริกนรกปลา
ส่วนประกอบ INGREDIENTS
พริก chili 29%
กระเทียม garlic 19%

25. หอมแดง onion 18%
ปลา fish 23%
มะขาม tamarind 5%
อื่นๆ other 6%
INGREDIENTS: chili 29% garlic 19% onion 18% fish 23%
tamarind 5 % other 6 %
18 N004 Fish Powder with Chili Paste (Narok-
Mangda) นำ้าพริกนรกปลาแมงดา
ส่วนประกอบ INGREDIENTS
พริก chili 29%
กระเทียม garlic 18%
หอมแดง onion 18%
ปลา fish 23%
มะขาม tamarind 5%
อื่นๆ other 7%

26. INGREDIENTS: chili 29% garlic 18% onion 18% fish 23%
tamarind 5 % other 7 %
19 N005 Shrimp Powder with Chilli Paste (Narok-
Shrimp) นำ้าพริกนรกกุ้ง
ส่วนประกอบ INGREDIENTS
พริก chili 29%
กระเทียม garlic 19%
หอมแดง onion 18%
กุ้ง shrimp 23%
มะขาม tamarind 5%
อื่นๆ other 6%
INGREDIENTS: chili 29% garlic 19% onion 18%
shrimp 23% tamarind 5 % other 6 %
นำ้าพริกแม่สวิงเป็นนำ้าพริกที่มีการคัดเพริกที่ดีที่สุดเพื่อมา ปรุงใหม่ๆๆ สดๆ และมีรสจัดจ้าน จะอุดมไปด้วย
วิตามินจากกระเทียม ช่วยลดไขมันในเลือด ใช้รับประทานกับข้าวสวยร้อนๆๆ อร่อยมาก

27. This good-smelling ,Chilli Paste is served as a delicious food and
very popular with rice.we think about the most convenient way to
consume for every lifestyle. It can also be presented as a gift to
enhance diversity and value.
Sweet fruit crispy
Banana salt crispy
Food & Beverage >> Dried Food >> Dried Fruit
ส่วนประกอบ INGREDIENTS
กล้วย bananas, 80 %
เกลือ salt 5%
เนย butter 5 %
นำ้ามันพืช vegetable oil 8%
กลิ่นวนิลา Vanilla 2%

28. Banana sweet with sesame crispy
ส่วนประกอบ INGREDIENTS
กล้วย bananas, 79 %
นำ้ามันพืช vegetable oil 5%
นำ้าตาล sugar
5%
เนย butter 5 %
เกลือ salt
2%
งา sesame 2 %
กลิ่นวนิลา Vanilla 2%
INGREDIENTS: bananas, 79 % vegetable oil 5% sugar 5
% butter 5 % salt 2 % sesame 2 %
กลิ่นวนิลา Vanilla 2%
Pumpkin crispy
ส่วนประกอบ INGREDIENTS
ฟักทอง Pumpkin 79%
นำ้ามันพืช vegetable oil 5%
นำ้าตาล sugar
5%
เนย butter 5 %

29. งา sesame 2 %
เกลือ salt 2%
กลิ่นวนิลา Vanilla 2 %
INGREDIENTS: Pumpkin 79% vegetable oil 5% sugar 5 %
butter 5 %
sesame 2 % salt 2 % Vanilla 2 %
Sweet fruit crispy
Banana salt crispy
Food & Beverage >> Dried Food >> Dried Fruit
ส่วนประกอบ INGREDIENTS
กล้วย bananas, 80 %
เกลือ salt 5%
เนย butter 5 %
นำ้ามันพืช vegetable oil 8%
กลิ่นวนิลา Vanilla 2%

30. INGREDIENTS: bananas, 80 % salt 5 % butter 5 %
vegetable oil 8% Vanilla 2 %
อาหารว่างที อุดมด้วยนำ้าตาลธรรมชาติ 3 ชนิด คือ ซูโครส ฟรุคโทส และกลูโคส รวมกับเส้นใยและกาก
อาหาร กล้วยจะช่วยเสริมเพิ่มพลังงานให้กับร่างกาย ปริมาณเส้นใยและกากอาหารที่มีอยู่ในกล้วยช่วย
ให้การขับถ่ายเป็นปกติ และยังช่วยแก้ ปัญหาโรคท้องผูก
Banana crispy is snack which fully sugar nature 3 type are Sucrose, Fructose, Glucose, and
have Fiber. Yet it is an important part of a healthy diet. It adds bulk to your diet and makes
you feel full faster, helping you control your weight. Fiber helps digestion and helps prevent
constipation.
Banana crispy is snack which fully sugar nature 3 type are Sucrose, กล้วย
เปราะรับประทานอาหารเบาๆสิ่งซึ่งธรรมชาตินำ้าตาล 3 ชนิดคือนำ้าตาลชนิดหนึ่ง,อย่างเต็มที่ Fructose,
ฟรุโตส, Glucose, นำ้าตาลชนิดหนึ่ง, and have Fiber. และมีเส้นใย
คำาศัพท์ย่อย:
fibered Yet it is an important part of a healthy diet. ถึงอย่างนั้นมันคือส่วน
สำาคัญของแข็งแรงควบคุมอาหาร It adds bulk to your diet and makes you feel full
faster, มันเพิ่มชิ้นส่วนให้ควบคุมอาหารของคุณ . และทำาให้ คุณรู้สึกว่าเร็วกว่าเต็ม, helping you
control your weight. การช่วย คุณควบคุมนำ้าหนักของคุณ . Fiber helps digestion and
helps prevent constipation. . . เส้นใย
คำาศัพท์ย่อย:
fibered ช่วยย่อย และความช่วยเหลือป้องกัน constipation ...

31. Fish powder
red chilis
onions,
garlic
sugar
tamarind
vegetable oil
Grille Fish & with Chili Paste นำ้าพริกเผาปลาย่าง
Our Maesawing Mission
Making every customer’s day better by providing great-tasting
treats that are good for them; quality enthusiastically by
proficient who love what they do.
Maesawing Values
Trust ซื่อสัตย์
Caring ห่วงใย
Respect เอาใจใส่
Dignity มีเกียรติ

32. Enthusiasm กระตือลือล้น
Maesawing -Vision
Maesawing is the world’s leading provider of great-tasting,
good-for-you desserts served in a customer-focused
environment.