Bu dersimizde, evrimin iki ana mekanizma grubundan birisi olan Çeşitlilik Mekanizmaları'na bakış atmaya başlayacağız. Ancak bu dersteki ana konumuz, biyolojik çeşitlilik kavramı ve onunla ilgili yanlış bilinenler olacak. Bu yanlış bilinen konulardan en meşhuru olan "tesadüf" ve "rastlantı" meselelerine de kısaca bir bakış atma imkanımız olacak. Bu temel, evrim mekanizmalarını daha kolay bir şekilde anlamamızı mümkün kılacak. İyi seyirler. *** Yeni videolarımıza ve Evrim Ağacı ile yan oluşumlarının düzenli harcamalarına maddi destekte bulunmak için Patreon üzerinden bizi destekleyebilirsiniz: http://www.patreon.com/evrimagaci Patreon'un nasıl çalıştığını merak ediyorsanız veya nasıl kullanacağınızdan emin değilseniz: http://www.evrimagaci.org/fotograf/48/7230 Video anlatım için: https://youtu.be/yU0VT4Bt7RM Paypal üzerinden destek olmak için: http://www.evrimagaci.org/fotograf/48/4105 IBAN kullanarak bir banka aracılığıyla bağışta bulunmak isterseniz, gerekli bilgileri edinmek için lütfen evrimagaci@gmail.com adresinden bize ulaşınız.

2. • Evrimin tanımı, bir türün bir diğerine dönüşmesi
değildir. Evrim, popülasyon içi gen ve özelliklerin
nesiller içerisindeki değişimidir.
• Türün kendi içerisindeki değişimi mikroevrimdir. Çok
sayıda özellik, çok uzun zaman dilimleri boyunca
mikroevrim geçirdiğinde, tür atasal özelliklerinden
tamamen farklı bir özellikler karışımına dönüşecektir.
Bu, makroevrimdir.
• Evrimin bir teori olmasının onun zayıf ya da ispatsız
olduğu anlamına gelmez.

3. Çağrı Mert Bakırcı
Texas Tech Üniversitesi
Evrim Ağacı

4. • Evrim mekanizmalarının her biri, aynı zamanda bir doğa yasasıdır.
Daha temel olan ve daha
kapsamlı yasaları mümkün kılan
bu alt-yasalara “mekanizmalar”
adını veririz.

5. • Evrim mekanizmalarının her biri, aynı zamanda bir doğa yasasıdır.
EVRİM MEKANİZMALARI
Çeşitlilik Mekanizmaları
Seçilim Mekanizmaları
Çeşitlilik Mekanizmaları

6. ÇEŞİTLİLİK

7. • Çeşitliliğin en temel nedeni, genetik farklılıklardır.
• Kalıtsal olmayan çeşitliliğin evrimsel olarak anlamı bulunmamaktadır.
• Genlerdeki farklılıklar, fiziksel çeşitliliğin ana göstergesidir.
• İnsan türü içerisindeki genetik çeşitlilik miktarı, diğer tüm
memeli hayvan türlerinden daha azdır!

8. 1) Genetik olan her farklılık, fiziksel farklılıklara karşılık gelmez!
2) "Aşinalık Etkisi": Biz insanlar, kendi türümüz içerisindeki farklılıkları ayırt
edecek biçimde evrimleşmişizdir.

9. 1) Genetik olan her farklılık, fiziksel farklılıklara karşılık gelmez!
2) "Aşinalık Etkisi": Biz insanlar, kendi türümüz içerisindeki farklılıkları ayırt
edecek biçimde evrimleşmişizdir.

10. • Bilim insanları her bir türün, her bir popülasyonu içerisindeki çeşitlilik
miktarını ölçerek sayılara dökebilirler.
• Tür içi ve türler arası çeşitlilik miktarları kıyaslanabilir ve bu çeşitliliğin
nesiller içerisinde nasıl ve ne kadar değiştiği tespit edilebilir

11. • Bilim insanları her bir türün, her bir popülasyonu içerisindeki çeşitlilik
miktarını ölçerek sayılara dökebilirler.
• Tür içi ve türler arası çeşitlilik miktarları kıyaslanabilir ve bu çeşitliliğin
nesiller içerisinde nasıl ve ne kadar değiştiği tespit edilebilir

12. • Bu derslerde değineceğimiz Çeşitlilik Mekanizmaları şunlar:
 Mutasyonlar
 Kromozom Çaprazlanması (Crossing-Over)
 Transpozonlar
 Yatay Gen Transferi
 Genetik Sürüklenme

13. • Mutasyonlar, genlerimizde meydana gelen rastgele değişimlerdir.
• Mutasyonların nedenleri:
 Radyasyon
 Mutajen Kimyasallar
 Hücrenin Kusurları
: Elektromanyetik dalgalar veya hareket halindeki atom altı parçacıklar ile yayılan enerjidir.
: Mutasyona neden olan kimyasallardır.
: Hücre içi fonksiyonlar kusursuz şekilde işlemez; sık sık hata yapılır.

14. • Her rastlantı, matematiksel bir olasılığa karşılık gelir.
Bir şeyin rastgele olması, onun fizik,
kimya ve biyoloji yasalarından bağımsız
olduğu anlamına gelmez.
• Olasılıklar, henüz gerçek olmamış olayların, gerçek olma ihtimalidir.
Zarın 1 defa 3 gelme olasılığı: 1/6 = %16.666
Zarın 3 defa 3 gelme olasılığı: 1/216 = %0.463

15. • Çeşitlilik Mekanizmaları, genellikle hep rastgeledir.
• İnsanda nükleotit mutasyon olasılığı: %0.0000001
• Her bir insan bebeği ebeveynlerinden ortalamada 80 farklı mutasyon ile
doğmaktadır!
Mutasyonlar gibi çeşitlilik
mekanizmalarındaki rastgelelik, başıboş
bir rastgelelik değildir. Evren içerisindeki
her bir olay gibi, doğa yasaları tarafından
belirlenmekte ve yönetilmektedir.

16. • Çeşitliliğin tek başına hiçbir anlamı bulunmaz!
• Çeşitlilik, evrimin üzerinde çalışacağı malzemeden ibarettir.
• O malzemeyi değiştiren ve belirli yönlere doğru sürdüren şey, daha
sonradan göreceğimiz seçilim mekanizmalarıdır.
Çeşitlilik Mekanizmalarının aksine,
Seçilim Mekanizmaları neredeyse hiç
rastgele değildir! Tamamen sistemli,
kontrollü, öngörülebilir ve
hesaplanabilirdir.