2. Adaptif
Hal.: 2 LIMIT FUNGSI
LIMIT FUNGSI:
Mendekati hampir, sedikit lagi,
atau
harga batas
Limit fungsi aljabar
3. Adaptif
Hal.: 3 LIMIT FUNGSI
Limit fungsi:
Suatu limit f(x) dikatakan
mendekati a
{f(x) a} sebagai suatu limit.
Bila x mendekati a {x a}
Dinotasikan
Lim f(x) = a
x a
Limit fungsi aljabar
4. Adaptif
Hal.: 4 LIMIT FUNGSI
Langkat-langkah mengerjakan limit fungsi
(supaya bentuk tak tentu dapat dihindari)
adalah ….
1. Subtitusi langsung.
2. Faktorisasi.
3. Mengalikan dengan bilangan sekawan.
4. Membagi dengan variabel pangkat
tertinggi.
Limit fungsi aljabar
5. Adaptif
Hal.: 5 LIMIT FUNGSI
Berapa teorema limit:
Bila Lim f(x) = A dan Lim g(x) = B
x a x a
Maka
1. Lim [k.f(x)] = k Lim f(x)
x a x a
= k. A
2. Lim [f(x)+g(x)] = Lim f(x) + Lim g(x)
x a x a x a
= A + B
LIMIT FUNGSI ALJABAR
6. Adaptif
Hal.: 6 LIMIT FUNGSI
Limit fungsi aljabar
3. Lim {f(x) x g(x)}
x a x a
= Lim f(x) x Lim g(x)
x a x a
= A x B
4. B
A
x
g
x
f
x
g
x
f
Lim
Lim
Lim
a
x
a
x
a
x
)
(
)
(
)
(
)
(
7. Adaptif
Hal.: 7 LIMIT FUNGSI
n
n
a
x
n
a
x
A
x
f
x
f Lim
Lim
)
(
)
(
5.
6.
A
x
f
n
a
x
n
n
a
x
Lim
x
f
Lim
)
(
)
(
Limit fungsi aljabar
8. Adaptif
Hal.: 8 LIMIT FUNGSI
Soal latihan:
1. Nilai dari Lim 3x adalah….
x 2
a. 1
b. 2
c. 3
d. 4
e. 6
Limit fungsi aljabar
9. Adaptif
Hal.: 9 LIMIT FUNGSI
Pembahasan 1:
Lim 3x = 3(2)
x 2
= 6
Pembahasan 2:
Lim 3x = 3 Lim X
x 2 x 2
= 3(2) = 6
Limit fungsi aljabar
10. Adaptif
Hal.: 10 LIMIT FUNGSI
Jawab:
1. Nilai dari Lim 3x adalah….
x 2
a. 1
b. 2
c. 3
d. 4
e. 6
Limit fungsi aljabar
11. Adaptif
Hal.: 11 LIMIT FUNGSI
2. Nilai dari Lim (2x+4) adalah….
x 2
a. -2
b. 2
c. 4
d. 6
e. 8
Limit fungsi aljabar
12. Adaptif
Hal.: 12 LIMIT FUNGSI
Pembahasan:
Lim (2x+4) = 2(2) + 4
x 2
= 4 + 4
= 8
Limit fungsi aljabar
13. Adaptif
Hal.: 13 LIMIT FUNGSI
3. Nilai dari Lim [6x-2x] adalah….
x 3
a. -6
b. 8
c. 12
d. 14
e. 16
Limit fungsi aljabar
14. Adaptif
Hal.: 14 LIMIT FUNGSI
Pembahasan 1:
Lim [6x-2x] = Lim 4x = 4(3) = 12
X 3 x 3
Pembahasan 2:
Lim [6x-2x] = Lim 6x – Lim 2x
X 3 x 3 x 3
= 6(3) – 2(3)
= 18 – 6 = 12
Limit fungsi aljabar
15. Adaptif
Hal.: 15 LIMIT FUNGSI
Limit fungsi bentuk
Jika f(x) = (x-a).h(x)
g(x) = (x-a).k(x)
Maka:
)
(
).
(
)
(
).
(
)
(
)
(
x
k
a
x
x
h
a
x
x
g
x
f
Lim
Lim a
x
a
x
0
0
)
(
)
(
)
(
)
(
a
k
a
h
x
k
x
h
Lim
a
x
LIMIT FUNGSI ALJABAR
16. Adaptif
Hal.: 16 LIMIT FUNGSI
Limit Fungsi Bentuk
Jika diketahui limit tak hingga (~)
Sebagai berikut:
Maka:
1. R= 0 jika n<m
2. R= a jika n=m
3. R= ~ jika n>m
~
~
R
r
qx
px
c
bx
ax
m
m
n
n
x
Lim
...
...
~
1
1
LIMIT FUNGSI ALJABAR
17. Adaptif
Hal.: 17 LIMIT FUNGSI
Limit Fungsi Bentuk (~ - ~)
a.
1. R= ~ jika a>p
2. R= 0 jika a=p
3. R= -~ jika a<p
R
q
px
b
ax
Lim
x
~
LIMIT FUNGSI ALJABAR
18. Adaptif
Hal.: 18 LIMIT FUNGSI
b.
1. R= ~ jika a>p
2. jika a=p
3. R= -~ jika a<p
R
r
qx
px
c
bx
ax
Lim
x
2
2
~
a
q
b
R
2
LIMIT FUNGSI ALJABAR
19. Adaptif
Hal.: 19 LIMIT FUNGSI
Soal latihan:
4. Nilai dari
adalah….
a. 3 d.
b. 2
c. 1 e. -2
x
x
x
x
x
x
Lim
x 2
2
4
3
2
3
2
4
0
2
1
LIMIT FUNGSI ALJABAR
20. Adaptif
Hal.: 20 LIMIT FUNGSI
Pembahasan:
Jika 0 didistribusikan menghasilkan ~
(bukan solusi) sehingga soal diselesaikan dengan
cara faktorisasi
0
0
0
.
2
0
0
.
2
0
.
4
0
.
3
0
2
2
4
3
2
3
2
4
2
3
2
4
0
x
x
x
x
x
x
Lim
x
LIMIT FUNGSI ALJABAR
21. Adaptif
Hal.: 21 LIMIT FUNGSI
Maka:
2
2
4
2
0
0
4
0
0
2
2
4
3
2
2
4
3
2
2
4
3
2
3
0
2
3
0
2
3
2
4
0
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Lim
Lim
Lim
x
x
x
LIMIT FUNGSI ALJABAR
22. Adaptif
Hal.: 22 LIMIT FUNGSI
Soal latihan:
4. Nilai dari
adalah….
a. 3 d.
b. 2
c. 1 e. -2
x
x
x
x
x
x
Lim
x 2
2
4
3
2
3
2
4
0
2
1
LIMIT FUNGSI ALJABAR
23. Adaptif
Hal.: 23 LIMIT FUNGSI
5. Nilai dari
adalah….
6
4
2
2
2
x
x
x
Lim
x
5
3
.
5
4
.
1
.
c
b
a
1
.
5
2
.
e
d
LIMIT FUNGSI ALJABAR
24. Adaptif
Hal.: 24 LIMIT FUNGSI
Pembahasan:
6
4
2
2
2
x
x
x
Lim
x
5
4
3
2
2
2
3
2
2
x
x
Lim
x
)
3
)(
2
(
)
2
)(
2
(
2
x
x
x
x
Lim
x
LIMIT FUNGSI ALJABAR
25. Adaptif
Hal.: 25 LIMIT FUNGSI
5. Nilai dari
adalah….
6
4
2
2
2
x
x
x
Lim
x
5
3
.
5
4
.
1
.
c
b
a
1
.
5
2
.
e
d
LIMIT FUNGSI ALJABAR
26. Adaptif
Hal.: 26 LIMIT FUNGSI
6. Nilai dari
adalah ….
a. -6 d. 16
b. 2 e. 32
c. 10
1
8
2
6
3
4
2
2
~
x
x
x
x
Lim
x
LIMIT FUNGSI ALJABAR
27. Adaptif
Hal.: 27 LIMIT FUNGSI
Pembahasan 1:
1
8
2
6
3
4
2
2
~
x
x
x
x
Lim
x
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
1
8
2
6
3
4
1
8
2
6
3
4
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
LIMIT FUNGSI ALJABAR
29. Adaptif
Hal.: 29 LIMIT FUNGSI
Pembahasan 2:
Perhatikan bahwa pangkat diatas sama
dengan pangkat bawah sehingga p = q
(p dibagi q)
1
8
2
6
3
4
2
2
~
x
x
x
x
Lim
x
2
2
4
q
p
L
LIMIT FUNGSI ALBAJAR
30. Adaptif
Hal.: 30 LIMIT FUNGSI
6. Nilai dari
adalah ….
a. -6 d. 16
b. 2 e. 32
c. 10
LIMIT FUNGSI ALJABAR
1
8
2
6
3
4
2
2
~
x
x
x
x
Lim
x
31. Adaptif
Hal.: 31 LIMIT FUNGSI
7. Nilai dari
adalah….
a. -3 d. 0
b. -2 e. 1
c. -1
}
1
2
4
6
2
4
{
~
2
2
x
x
x
x
Lim
x
LIMIT FUNGSI ALJABAR
32. Adaptif
Hal.: 32 LIMIT FUNGSI
Pembahasan:
2
.
2
4
4
2
2
2
2
a
q
b
R
1
4
4
LIMIT FUNGSI ALJABAR
33. Adaptif
Hal.: 33 LIMIT FUNGSI
7. Nilai dari
adalah….
a. -3 d. 0
b. -2 e. 1
c. -1
}
1
2
4
6
2
4
{
~
2
2
x
x
x
x
Lim
x
LIMIT FUNGSI ALJABAR
34. Adaptif
Hal.: 34 LIMIT FUNGSI
8. Nilai dari
adalah….
a. -4 d. 4
b. 0 e. 8
c. 2
2
2
)
1
4
(
)
2
8
(
~
x
x
Lim
x
Limit fungsi sljabar
35. Adaptif
Hal.: 35 LIMIT FUNGSI
Pembahasan:
1
8
16
4
32
64
)
1
4
(
)
2
8
(
2
2
~
2
2
~
x
x
x
x
Lim
x
x
x
x
Lim
4
16
64
LIMIT FUNGSI ALJABAR
36. Adaptif
Hal.: 36 LIMIT FUNGSI
8. Nilai dari
adalah….
a. -4 d. 4
b. 0 e. 8
c. 2
2
2
)
1
4
(
)
2
8
(
~
x
x
Lim
x
LIMIT FUNGSI ALJABAR
37. Adaptif
Hal.: 37 LIMIT FUNGSI
x
x
x
x
Lim
o
x 2
2
2
9. Nilai dari
adalah….
a. -~ d. 0
b. -2
c. e.
2
1
2
1
LIMIT FUNGSI ALJABAR
38. Adaptif
Hal.: 38 LIMIT FUNGSI
Pembahasan:
)
2
(
)
1
(
2 0
2
2
0
x
x
x
x
x
x
x
x
Lim
Lim x
x
2
1
2
0
1
0
2
1
0
x
x
Lim
x
Limit fungsi aljabar
39. Adaptif
Hal.: 39 LIMIT FUNGSI
x
x
x
x
Lim
o
x 2
2
2
9. Nilai dari
adalah….
a. -~ d. 0
b. -2
c. e.
2
1
2
1
Limit fungsi aljabar
40. Adaptif
Hal.: 40 LIMIT FUNGSI
2
5
2
3
1
2
4
6
3
4
2
2
~
x
x
x
x
x
x
Lim
x
2
1
2
1
10. Nilai dari
adalah….
a. d. 2
b. 0 e. 3
c.
Limit fungsi aljabar
41. Adaptif
Hal.: 41 LIMIT FUNGSI
Pembahasan:
Perhatikan
Pangkat tertinggi diatas 3
Pangkat tertinggi dibawah 4
Jadi n < m
Nilai R = 0
2
5
2
3
1
2
4
6
3
4
2
2
~
x
x
x
x
x
x
Lim
x
Limit fungsi aljabar
42. Adaptif
Hal.: 42 LIMIT FUNGSI
2
5
2
3
1
2
4
6
3
4
2
2
~
x
x
x
x
x
x
Lim
x
2
1
2
1
10. Nilai dari
adalah….
a. d. 2
b. 0 e. 3
c.
Limit fungsi aljabar
43. Adaptif
Hal.: 43 LIMIT FUNGSI
11. Nilai dari
adalah….
4
13
3
12
5
2
2
2
4
x
x
x
x
Lim
x
13
11
.
13
8
.
13
5
.
c
b
a
13
14
.
13
12
.
e
d
Limit fungsi aljabar
44. Adaptif
Hal.: 44 LIMIT FUNGSI
Pembahasan:
4
13
3
12
5
2
2
2
4
x
x
x
x
Lim
x
)
4
)(
1
3
(
)
4
)(
3
2
(
4
x
x
x
x
Lim
x
1
)
4
(
3
3
)
4
(
2
1
3
3
2
4
x
x
Lim
x
13
11
13
11
Limit fungsi aljabar
45. Adaptif
Hal.: 45 LIMIT FUNGSI
7
4
10
4
2
2
2
~
x
x
x
Lim
x
2
1
2
1
12. Nilai dari
adalah….
a. d. -1
b. 0 e. -6
c.
Limit fungsi aljabar
46. Adaptif
Hal.: 46 LIMIT FUNGSI
Pembahasan:
Pangkat diatas = Pangkat dibawah
Maka
7
4
10
4
2
2
2
~
x
x
x
Lim
x
2
1
4
2
Limit fungsi aljabar
47. Adaptif
Hal.: 47 LIMIT FUNGSI
12. Nilai dari
adalah….
a. d. -1
b. 0 e. -6
c.
7
4
10
4
2
2
2
~
x
x
x
Lim
x
2
1
2
1
Limit fungsi aljabar
48. Adaptif
Hal.: 48 LIMIT FUNGSI
Limit Fungsi Trigonometri
a
x
1. Bentuk lim f(x) = f(a)
Contoh :
Tentukan nilai lim sin 2x.
4
x
Jawab :
Lim sin 2x = sin 2 = sin = 1
4
2
4
x
49. Adaptif
Hal.: 49 LIMIT FUNGSI
Limit Fungsi Trigonometri
2. Bentuk lim , dengan f(a) = 0 dan g(a) = 0
a
x
x
g
x
f
Contoh :
Tentukan nilai dari :
x
x
cos
2
sin
lim
2
x
Jawab :
4
x
4
x
4
x
2
1
.
2
2
sin
2
sin
2
lim
cos
cos
sin
2
lim
cos
2
sin
lim
x
x
x
x
x
x
x
x
x cos
sin
2
2
sin
x
x 2
sin
2
1
2
cos
Ingat !!!
50. Adaptif
Hal.: 50 LIMIT FUNGSI
Limit Fungsi Trigonometri
3. Bentuk atau
x
x
sin
lim
x
x
tan
lim
0
x 0
x
Catatan :
1.
2.
1
sin
lim
sin
lim
x
x
x
x
1
tan
lim
tan
lim
x
x
x
x
Secara umum
b
a
ax
ax
b
a
bx
ax
b
a
bx
ax
sin
tan
lim
,
tan
lim
,
sin
lim
0
x
0
x
0
x
0
x 0
x
0
x
0
x
51. Adaptif
Hal.: 51 LIMIT FUNGSI
Limit Fungsi Trigonometri
Contoh 1 :
Tentukan nilai limit fungsi trigonometri berikut!
x
x
a
x 2
8
sin
lim
.
0
Jawab :
x
x
b
x 4
sin
3
tan
lim
.
0
4
4
.
1
2
8
.
8
8
sin
lim
2
8
sin
.
0
0
x
x
x
x
Lim
a
x
x
4
3
.
4
sin
4
.
3
3
tan
lim
4
sin
3
tan
lim
.
0
0 x
x
x
x
x
x
b
x
x
4
3
4
3
.
1
.
1
2
0
2
cos
1
lim
.
x
x
c
x
52. Adaptif
Hal.: 52 LIMIT FUNGSI
Limit Fungsi Trigonometri
2
2
0
2
0
)
sin
2
1
(
1
lim
2
cos
1
lim
.
x
x
x
x
c
x
x
2
2
0
sin
2
lim
x
x
x
2
0
sin
.
2
lim
x
x
x
2
0
sin
lim
.
2
x
x
x
2
1
.
2 2
53. Adaptif
Hal.: 53 LIMIT FUNGSI
Limit Fungsi Trigonometri
Contoh 2 :
Tentukan nilai dari
x
x
x sin
1
2
cos
lim
x
x
x
x
x
x
x
x
x sin
sin
2
lim
sin
1
)
sin
2
1
(
lim
sin
1
2
cos
lim
2
2
0
0
.
2
sin
2
)
sin
2
(
lim
x
x
Jawab :