1. Улаанбаатар Их Сургууль
Бизнес менежментийн тэнхим
Хичээлийн нэр
Лекц :№ 2
Сэдвийн нэр: Жуулчны тухай ойлголт
Хичээлийн кредит: 3кр
Хичээлийн индекс: ВА335
Судлах анги: АЖМ-3

2. Жуулчны тухай ойлголт
Австрийн эдийн засагч И. Щрандер “Жуулчин
гэдэг нь өөрийн байнга оршин суугаа газраасаа
хувийн хүсэл сонирхол, тодорхой зорилгоор эдийн
засгийн ашиг хонжоо харалгүйгээр түр хугацаагаар
өөр улс оронд зорчиж байгаа хүнийг хэлнэ” гэсэн
байхад 1963 онд Ром хотноо НҮБ-аас зохион
байгуулагдсан олон улсын аялал жуулчлалын их
хурлаас тодорхойлсноор “Өөрийн байнга оршин
суугаа орноосоо 24 цаг болон түүнээс дээш
хугацаагаар зорчиж байгаа этгээдийг олон улсын
жуулчин гэнэ” гэж тодорхойлоод гурван хэсэгт
хувааж үзсэн байдаг. Үүнд:

3. • Амралт чөлөөт цагаа ая тухтай өнгөрөөж,
наргиж цэнгэх, эмчлүүлэх, гэр бүлээрээ
зорчигчид
• Олон улсын семинар зөвлөгөө, их бага
хурал,
спортын
уралдаан
тэмцээнд
оролцогчид
• Мэргэжил дээшлүүлэх, сурч боловсрох
болон албан ажлын буюу ажил хэргийн
шугамаар зорчигчид гэж хуваасан байдаг.

4. Жуулчны хүсэл сонирхол хэрэгцээ
Аливаа
бизнесийн
амжилт
нь
хэрэглэгчийнхээ хэрэгцээг мэдэрч түүнийг
нь хангах явдал юм. Хэрэв хэрэглэгчийнхээ
хэрэгцээг мэдэж байгаа тохиолдолд ямар
бараа бүтээгдэхүүнийг хэдэн хувиар
үйлдвэрлэх, хаана, хэнд борлуулах зэрэг нь
тодорхой болоод зогсохгүй дараагүийн
хэрэглэгчдийг уриалан дуудахад хүргэдэг.

5. Аялагч жуулчдын хэрэгцээг хамгийн тод
мэдэрдэг хүн нь хөтөч тайлбарлагч байдаг.
Хөтөч тайлбарлагч нь жуулчны хувьд эхний
болоод эцсийн уулзах Монгол хүн байдаг
бөгөөд тухайн хөтөчийн гарт тус салбарыг
амжилттай хөгжүүлэх түлхүүрийн нэг нь
атгаатай байдаг. Хөтөч тайлбарлагч нь
жуулчинтай аялах анхны хүн болохын хамт
Монгол орны нүүр царай байдаг.

6. Гадаадын аялагч жуулчид нь өөрийн эх орноос хол,
өөрийн цаг хугацаа, мөнгөө зарцуулан аялж байх үедээ
дараахь зүйлчийг хүсч, хүлээж байдаг. Үүнд:
•
•
•
•
•
•
•
•
Айх аюулгүй байдал
Ая тухтай байдал
Сайн хоол ундтай байх
Ихийг сурч мэдэх
Цаг хугацааг сонирхолтой өнгөрүүлэх
Тааламжтай цаг агаар
Зарцуулсан мөнгө нь үнэ цэнэтэй байх
Бэлэг дурсгал болон бусад зүйлс худалдан авах

7. Хэрэглэгчийн шаардлага

8. Физиологийн хэрэгцээ
Хоол хүнс нь харагдахаасаа эхлээд үнэр
нь ч сайхан байх хэрэгтэй. Маслоугийн
гурвалжны энэхүү хэсэг нь найдвартай
аюулгүй
байдалтай
холбоотой
юм.
Жуулчдын хувьд хөдөө орон нутагт Монгол
уламжлалт хоол хүнс болох цагаан идээ,
махан төрлийн хоол хүнсийг болгоомжтой
хэрэглүүлэх хэрэгтэй.

9. Аюулгүй байдал
Жуулчдын байрлах байр нь найдвартай,
хулгайч дээрэмчнээс эчвэл ан амьтнаас
хамгаалах хамгаалалттай, цаг агаарын төрөл
бүрийн нөхцөлүүдээс хамгаалсан. Тээврийн
хэрэгсэл нь найдвартай байх шаардлагатай юм.
Аялалын үеэр зарим жуулчид адал явдлыг
сонирхох явдал гардаг. Ийм үед тэдний хувийн
аюулгүй анхаарч осол аваарт орох эрсдэлийг
бууруулах тал дээр анхаарах шаардлагатай.

10. Тээврийн хэрэгслээ замд гарахад жолоочтой
хамтран бэлтгэхэд анхаарах зүйлс:
•
•
•
•
•
•
•
Түлхүүр багаж хангалттай байх
Эмийн сан бүрэн байх
Гал унтраах хэрэгсэл ажилладаг байх
Цахилгаан холбогчтой байх
Чирэх хэрэгсэлтэй байх
Хүрз, бага оврын сүхтэй байх
Газрын зураг, компас буюу луужин, GPS
буюу байрлал тодорхойлогчтой байх

11. Оюун санааны урамшуулал бую
нийгмийн харьяалал
Жуулчид шинэ зүйл сурч, мэдэрч, түүнийг туршиж
үзэхийг хүсдэг. Таны өгч буй мэдээллийг сонирхохгүй
байгаа тохиолдолд жуулчин болон группын уур амьсгал
эрүүл мэнд, ая тухтай байдлыг шалгах шаардлагатай.
Хэрэв ямар нэгэн асуудалтай тохиолдолд таны яриа
тэдэнд сонирхолгүй байх болно.
Ихэнх хүмүүс ямар нэг бүлэг, гэр бүл, эх орон клубт
харьяалагдах сонирхолтой байдаг. Иймд өөрийн группт
нэгдсэн нэг тэмдэг эсвэл футболктой байх нь зүйтэй.
Бүлгийн жуулчидад “манай групп”, “манай автобус”,
“бид явж байна” гэх мэт хамаатуулах үгс хэрэглэснээр
тухайн жуулчидийг нэгэн бүлэгт хамаатуулж болдог.
Учир нь жуулчид бусадтай хамт байх үедээ илүү
аюулгүй мэт санагддаг.

12. Хүлээн зөвшөөрүүлэх
Жуулчин болгон өөрийн бүлэг дотроо
болон бусад хүмүүст өөрийгөө хүлээн
зөвшөөрүүлэх, хүндэтгүүлэхийг хүсдэг. Хөтөч
тайлбарлагч хүн бүлгийнхээ гишүүдийн
нэрийг хурдан хугацаанд цээжилж нэрээр нь
дуудах нь чухал байдаг. Үйлчлүүлэгч тань
өөрийгөө бүлэгт хүлээн зөвшөөрүүлэх үүднээс
янз бүрийн ааш авир гаргах тохиолдол элбэг
байдаг. Үүнийг хүлээн зөвшөөрч хурдан
хугацаанд зохицуулах нь хөтөч хүний үүрэг
юм.

13. Өөрийгөө батлан харуулах хэрэгцээ
“Би” гэдэг нь тухайн жуулчны оршин
тогтнох мөн чанар нь байдаг. Тэд зөвхөн
өөрийнхөө төлөө мөнгө төлсөн учраас
жуулчин
бүрийн
зан
авир,
хэрэгцээ
сонирхолыг аялалын үед анхаарч үзэх
шаардлагатай. Өөрөөр хэлбэл тухайн жуулчин
гэртээ Монгол улсын талаар сайхан нэвтрүүлэг
үзэж судлахаас илүүг хүсч хүрэлцэн ирсэн
байдаг. Энэ утгаараа алал үнэ цэнэдээ
тохирсон, хүн бүрт хүрч үйлчилдэг байх ѐстой.