KHR_Introduction_to_Cambodian_Taxation_Khmer_24_July_2022.pdf
- 2. 2
មារិកា
ទិដ្ាភាពទូទ្ៅននពនធដ្ឋរ
▪ ទ្ោលរំណងននពនធដ្ឋរ
▪ ពនធផ្ទ
េ ល់ និងពនធគ្រទ្ោល
▪ ការទ្ ៀសវាងពនធ និងការទ្រចទ្ េះពនធ
▪ សនធិសញ្ញ
ា ពនធដ្ឋរ
ទ្ោលនទ្ោបាយពនធ និងរដ្ាបាលសារទ្ពើពនធទ្ៅកមពុជា
▪ ទ្ោលនទ្ោបាយពនធ និងរដ្ាបាលសារទ្ពើពនធ
▪ គ្រ ត្តិ និងគ្រភពទ្ោលនទ្ោបាយពនធ និងចារ់ពនធកមពុជា
▪ រចនាសមព័នធអ្រគនាយកដ្ឋ
ា នពនធដ្ឋរ
គ្រព័នធពនធដ្ឋរ គ្រទ្ភទពនធ និងការចេះរញ្ជីពនធ
▪ គ្រព័នធពនធដ្ឋរទ្ៅគ្ពេះរាជាណាចគ្កកមពុជា
▪ គ្រទ្ភទពនធទ្ៅគ្ពេះរាជាណាចគ្កកមពុជា
▪ ការចេះរញ្ជីសារទ្ពើពនធ
- 3. 3
ទ្ៅទ្ពលទ្រៀនចរ់ទ្មទ្រៀនទ្នេះ សិសសទំងអ្ស់នឹងអាច៖
▪ យល់អ្ំពីត្ួនាទីននពនធដ្ឋរទ្ៅកនុងការអ្ភិ ឌ្ឈទ្សដ្ាកិចចបគ្រទ្ទស
▪ ពនយល់បានអ្ំពីពនធផ្ទ
េ ល់ និងពនធគ្រទ្ោល
▪ ពិព៌ណនាអ្ំពីការខសោ
ន រវាងការទ្រចពនធ និងការទ្ ៀសវាងពនធ
▪ យល់ដ្ឹងអ្ំពីសនធិសញ្ញ
ា ពនធ និងត្ួនាទីដ្៏សំខាន់ររស់វាកនុងការទ្លើកទឹក
ចិត្តឲ្យមានការទ្ធវើ ំនួញរវាងគ្រទ្ទសនិងគ្រទ្ទស
▪ យល់ដ្ឹងអ្ំពីទ្ោលនទ្ោបាយពនធ និងរដ្ាបាលសារទ្ពើពនធ
▪ យល់ដ្ឹងអ្ំពីគ្រពនធ័ពនធដ្ឋរកមពុជា, គ្រទ្ភទពនធ, រររពនធ និងការចេះ
រញ្ជីពនធ។
សោលរំណ្ង
- 4. 4
សោលរំណ្ងនន្ពន្ធដារ
រដ្ឋ
ា ភិបាលទ្គ្រើគ្បាស់ចំណូលពនធទ្ដ្ើមបីទូទត្់ចំណាយទ្សសងៗររស់រដ្ឋ
ា ភិបាល ទូទត្់
រំណល ទ្លើកទឹកចិត្ត និងទរ់សា
ា ត្់ឥរិោរទឬសកមមភាពទ្សសងៗ បរងបចកធនធានទ្ ើង
ិញគ្រករទ្ដ្ឋយសមធម៌ និងទ្លើកទឹកចិត្តឲ្យមានការសនស ំគ្បាក់៖
• កសាងទ្េដ្ឋ
ា រចនាសមព័នធ និងទ្សវាសាធារណៈ នឹងគ្ត្ូ សតល់ឲ្យគ្រជាពលរដ្ាគ្ររ់រូរ
ទ្ដ្ឋយមិនរិត្ថាពួកោត្់ោ
ម នចំណូល ឬមានគ្បាក់ចំណូលទ្គ្ចើនទ្នាេះទ្ ើយ។
• ទូទត្់សងរំណលររទ្ទស ដ្ូចជា IMF, WB, ADB, China...
• ិស័យកសិកមមទ្លើកបលងពនធ ឬយកពនធត្ិច រឯបាបារឯ គ្សា យកពនធទ្គ្ចើន
• ររគលបដ្លមានគ្បាក់បខត្ិចជាង ១,៣០០,០០០ទ្រៀល មិនចំបាច់រង់ពនធទ្ទ បត្ទ្រើ
គ្បាក់បខចរ់ពី ១, ៣០០,០០១ ដ្ល់ ២, ០០០,០០០ ទ្រៀល គ្ត្ូ រង់ពនធតាមអ្គ្តា
៥% និងមានគ្បាក់ទ្រៀ ត្សនិង/ឬចំណូលទ្គ្ចើន រង់ពនធកាន់បត្ទ្គ្ចើន
• ទ្លើកទឹកចិត្តឲ្យសនស ំគ្បាក់ ទ្លើកកមពស់ ី ភាពគ្រជាពលរដ្ា និងធានាសខមាលភាព
សងគមដ្ូចជា គ្បាក់រង់ចូលមូលនិធិទ្សាធននិ ត្ត មិនទ្លើសពី១០% ននគ្បាក់បខគ្រចំ
បខ រឺអាចដ្កទ្ចញពីគ្បាក់បខជារ់ពនធ។
- 5. 5
ជាទូទ្ៅ ពនធទ្លើគ្បាក់ចំណូល និងពនធទ្លើអ្ចលនគ្ទពយ គ្ត្ូ បានចត្់
ទកជាពនធផ្ទ
េ ល់ ទ្ដ្ឋយសារពនធគ្រទ្ភទទ្នេះ គ្ត្ូ គ្រមូលទ្ដ្ឋយផ្ទ
េ ល់ពី
ររគលទ្ដ្ឋយបសែកទ្លើទ្ោលការណ៍ សមត្ថភាពកនុងការរង់ (Ability to
Pay Principle)។
ពនធគ្រទ្ោល បដ្លជាទូទ្ៅទ្រទ្ៅថា ពនធទ្លើការទ្គ្រើគ្បាស់ រួមមាន៖
អាករទ្លើការលក់ អាករទ្លើត្នមៃរបនថម (អ្ត្រ) អាករសលរររ និងអាករ
ពិទ្សស ។ល។ អាករទំងទ្នេះ ជាទូទ្ៅគ្ត្ូ បានទ្រនិោយទ្ោងដ្ល់
Regressive Tax (មានសលរេះពាល់ត្ិចទ្លើអ្នកមាន) ទ្គ្ពាេះអាករទំង
ទ្នេះ មិនបសែកទ្លើសមត្ថភាពររស់ររគលណាមា
ន ក់កនុងការរង់ពនធ ដ្ូច
គ្រទ្ភទពនធផ្ទ
េ ល់ (Progressive Tax)ទ្នាេះទ្ទ។
ពន្ធផ្ទ
ា ល់ ន្ិងពន្ធប្រសោល
- 6. 6
ពន្ធផ្ទ
ា ល់ ន្ិងពន្ធប្រសោល
ពនធផ្ទ
េ ល់ ពនធគ្រទ្ោល
មានកាត្ពវកិចចបរង់ពនធ
ទទួលរា៉ារ់រងរង់ពនធ
ឧទាហរណ្៍៖ ពន្ធសលើប្ាក្់ចំណ្ូល
ទ្ពលបដ្លអ្នករកបានចំណូល អ្នក
មានកាត្ពវកិចចបរង់ពនធ ទ្េើយអ្នកជា
អ្នកទទួលខសគ្ត្ូ ។
ឧទាហរណ្៍៖ អាក្រសលើរនមៃរន្ន្ែម
ទ្ពលបដ្លអ្នកទិញទំនិញ មា
ចប ស់ហាង
ជាអ្នកទទួលខសគ្ត្ូ រង់ពនធ របនត
គ្ត្ូ យកពីអ្នកទិញ។
ទទួលខសគ្ត្ូ រង់ពនធរឺ
៖ អ្នកទិញ
ទទួលខសគ្ត្ូ កានុងការ
យកគ្បាក់ពនធមករង់រឺ
៖មា
ចប ស់ហាង (អ្នកលក់)
- 7. 7
ការស ៀេវាងពន្ធ :
ការទ្ ៀសវាងពនធ ជាការរនថយចំនួនពនធបដ្លគ្ត្ូ រង់ តាមរយៈមទ្ធោបាយ
បដ្លអាចទ្គ្រើគ្បាស់បានជាមួយចារ់ពនធ (ការខវេះចទ្នា
ៃ េះកនុងចារ់ពនធ)៖
• ររគលឬគ្កុមេន អាចរនា
េ រគ្បាក់ពនធតាមរយៈការផ្ទ
ត ស់រតូរនិវាសនដ្ឋ
ា ន
សគ្មារ់រិត្ពនធ ទ្ៅគ្រទ្ទសយកពនធទរ (Tax Haven)
• រនា
េ រគ្បាក់ពនធ តាមរយៈការពនោរការទទួលសា
គ ល់ចំណូល ឬរទ្ងាើន
ចំណាយ
• ពនធទ្លើគ្បាក់ចំណូលររគលអាចគ្ត្ូ បានទ្ ៀសវាង តាមរយៈការររិចក
គ្ទពយសមបត្តិ ទ្ដ្ើមបីរទ្ងាើត្នីត្ិររគល ដ្ូចជាគ្កុមេន ឬអ្ងគការសរបុរសធម៌។
ការស ៀេវាងពន្ធ ន្ិងការសេចស ះពន្ធ
- 8. 8
ការសេចស ះពន្ធ :
ជាទូទ្ៅ ជាការពោោមររស់ររគល គ្កុមេន ឬសេគ្ោសទ្សសងៗ
ទ្ដ្ើមបីទ្រចទ្ េះពនធទ្ដ្ឋយមទ្ធោបាយខសចារ់ មានដ្ូចជា៖ ការ
ទ្ចញ ិកាយរគ្ត្បកៃងកា
ៃ យ ការរទ្ងាើត្បាកសាររណទ្នយយបកៃងរនៃំ
ការទ្ធវើរបាយការណ៍អ្ំពីពនធដ្ឋរមិនទ្សា
ម េះគ្ត្ង់ ឬគ្រកាសរង់ពនធមិន
គ្ត្ឹមគ្ត្ូ ....
ការស ៀេវាងពន្ធ ន្ិងការសេចស ះពន្ធ
- 9. 9
ការស ៀេវាងពន្ធ ន្ិងការសេចស ះពន្ធ
ចារ់គ្រឆំងការទ្ ៀសវាងពនធ (General Anti-Avoidance Rule) - (GAAR) រឺជារំនិត្បដ្ល
ជាទូទ្ៅសតល់អ្ំណាចដ្ល់អាជា
ា ធរពនធដ្ឋរកនុងគ្រទ្ទសមួយ ទ្ដ្ើមបីទរ់សា
ា ត្់គ្រត្ិរត្តិការបដ្ល
ទទួលបានអ្ត្ថគ្រទ្ោ ន៍ពនធ ឬការទ្រៀរចំបដ្លមិនរទ្គ្មើដ្ល់ពាណិ ជកមមណាមួយ ទ្េើយទ្ោល
រំណងបត្មួយរត្់ននគ្រត្ិរត្តិការបររទ្នេះរឺការទទួលបានអ្ត្ថគ្រទ្ោ ន៍ពនធ។
ការសេចស ះពន្ធ ន្ិង ការស ៀេវាងពន្ធ
• ការទ្រចទ្ េះពនធខសចារ់
• គ្រកាសខវេះគ្បាក់ចំណូល
• ការបខៃងរនៃំកំណត្់គ្តា
• កត្់គ្តាចំណាយបខៃងខា
ៃ យ
• ការកាត្់រនថយពនធតាមមទ្ធោបាយចារ់
• ចទ្នា
ៃ េះគ្រទ្ហាងននកនុងចារ់ពនធដ្ឋរ
• បសនការពនោទ្ពល
• ឥណទនពនធ
• ការកាត្់កងបដ្លមានលកខណៈសមបត្តិ
គ្ររ់គ្ោន់
រនធូរនថយពនធ
- 10. ការស ៀេវាងពន្ធ ឬការសេចស ះពន្ធ?
សា
ថ នភាព
ការទ្ ៀស
វាងពនធ
ការទ្រចទ្ េះ
ពនធ
១.របា
ា បានចរ់ទ្សតើមគ្រត្ិរត្តិការគ្កុមេន BB Co., Ltd ររស់នាង.
នាងមិនបានចេះរញ្ជីជាមួយអ្រគនាយកដ្ឋ
ា នពនធដ្ឋរទ្ទ ទ្ដ្ឋយសារឆ
ន ំ
ទ្នេះ អា ី កមមររស់នាងមិនសូ ដ្ំទ្ណើរការលែ។
២. Shing Hua សតល់កមចបីឲ្យគ្កុមេនររស់នាង ជាជាងដ្ឋក់ជាមូលធន។
ការទ្ធវើរទ្រៀរទ្នេះ អាចឲ្យនាងដ្កលយពីគ្កុមេន(ការគ្បាក់)ទ្ដ្ឋយ
មិនបាច់រង់ពនធទ្លើការបរងបចកភារលាភ។
៣. Steady Corp. Co., Ltd. ទិញមាសីនទ្ៅនងៃទី០១ បខមករា ឆ
ន ំ
២០២០ របនត កត្់គ្តារំលស់ពនធដ្ឋរកនុងឆ
ន ំ២០១៩។
៤. ABC Ltd. លក់ទំនិញទ្ ឿឲ្យអ្ត្ិងិ នទ្ៅនងៃ៣១ បខធនូ ឆ
ន ំ២០១៩
ចំនួន ១លានដ្លា
ៃ នាយកគ្កុមេនគ្បារ់គ្រធានរណទ្នយយឲ្យកត្់គ្តា
ទទួលសា
គ ល់ចំណូលននការលក់ទ្នេះ កនុងបខមករា ឆ
ន ំ២០២០។
10
- 11. 11
សា
ថ នភាព
ការទ្ ៀស
វាងពនធ
ការទ្រចទ្ េះ
ពនធ
៥. Bulb Co., Ltd. ទទួលបានចំទ្ណញទ្គ្ចើនកនុងឆ
ន ំ២០១៩ គ្កុមេន
បានទទួលការរញ្ញ
ជ រទិញធំពីអ្ងិត្ិ នមា
ន ក់កនុងត្នមៃ ១លានដ្លា
ៃ
ទ្េើយអ្ត្ិងិ នត្គ្មូ ឲ្យគ្កុមេនគ្ររល់ទំនិញទ្ៅនងៃទី២០ បខធនូ ឆ
ន ំ
២០១៩។ អ្នកគ្ររ់គ្រងគ្កុមេនបានទ្សនើសំអ្ត្ិងិ នពនោទ្ពលការ
គ្ររល់ទំនិញទ្ៅនងៃ០១ បខមករា ឆ
ន ំ២០២០ ទ្េើយអ្ត្ិងិ នយល់គ្ពម
តាមសំទ្ណើររស់គ្កុមេន។
៦. ABC Fashion Co,. Ltd. ជារទ្គ្មាង ិនិទ្ោរមានលកខណៈសមបត្តិ
គ្ររ់គ្ោន់ (រលរ) រទ្ងាើត្ទ្ ើងកនុងឆ
ន ំ២០១៥។ រយៈទ្ពលទ្លើកបលង
ពនធររស់គ្កុមេន នឹងសត្កំណត្់កនុងឆ
ន ំ២០១៩។ ទ្ៅទ្ដ្ើមបខធនូ ឆ
ន ំ
២០១៩ គ្កុមេន បានទទួលការរញ្ញ
ជ ទិញដ្ំពីអ្ត្ិងិ ន កនុងត្នមៃកិចចប
សនោចំនួន ៥០០,០០០ ដ្លា
ៃ រ ទ្េើយទំនិញនឹងរញ្ជូន ទ្ៅទ្ដ្ើមបខ
មករា ឆ
ន ំ២០២០។ គ្រធានបសនកេរិញ្ា ត្ថុ បានទ្ចញ ិកាយរគ្ត្កនុងត្នមៃ
កិចចបសនោ ទ្េើយគ្រកាសចំណូល និងរង់ពនធ ូនអ្រគនាយកដ្ឋ
ា នពនធ
ដ្ឋរកនុងបខធនូ ឆ
ន ំ២០១៩។
ការស ៀេវាងពន្ធ ឬការសេចស ះពន្ធ?
- 12. 12
សនធិសញ្ញ
ា ពនធដ្ឋរ (Tax Treaty)ឬកិចចបគ្ពមទ្គ្ពៀងមិនយកពនធគ្ត្ួត្ោ
ន
(DTA) ជាកិចចបគ្ពមទ្គ្ពៀងរវាងគ្រទ្ទសពីរ ទ្ដ្ើមបីទ្ ៀសវាងការយកពនធ
គ្ត្ួត្ោ
ន ទ្ដ្ឋយកំណត្់ពីសិទធិយកពនធររស់គ្រទ្ទសនីមួយៗ ទក់ទិននឹង
លំេូរគ្បាក់ចំណូលឆ្ៃងកាត្់គ្ពំបដ្ន ការសតល់ឥណទនពនធ ឬការទ្លើក
បលងពនធ ទ្ដ្ើមបីលររំបាត្់ការយកពនធគ្ត្ួត្ោ
ន ។
សនធិសញ្ញ
ា ពនធដ្ឋរ ទំនងមិនទ្កើត្មានទ្ទ កនុងករណីភារីណាមួយ ចត្់
ទកភារីមួយទ្ទៀត្ ជាគ្រទ្ទសយកពនធទរ (Tax Haven Country)។
កិចចបគ្ពមទ្គ្ពៀងពនធគ្ត្ួត្ោ
ន គ្ត្ូ បានទ្រៀរចំទ្ ើងទ្ដ្ើមបីទក់ទញ ិនិទ្ោរ
ទនររទ្ទស កាត្់រនថយការយកពនធគ្ត្ួត្ោ
ន និងកាត្់រនថយអ្ំទ្ពើទ្រចទ្ េះ
ពនធឆ្ៃងបដ្ន។
េន្ធិេញ្ញ
ា ពន្ធដារ
- 13. 13
េន្ធិេញ្ញ
ា ពន្ធដារ
កមពុជាបានទទួលសំទ្ណើចរចរពីគ្រទ្ទសទ្សសងៗគ្រមាណ ៣២ កំពងចរចរ និង
ចរចរ បានសទ្គ្មចនូ សនធិសញ្ញ
ា ពនធដ្ឋរជាមួយគ្រទ្ទសនិងត្ំរន់គ្ររ់គ្រងរដ្ាបា
ល ពិទ្សស គ្រមាណ ១៥ គ្រទ្ទស កនុងទ្នាេះមាន សឹងហររឯ នង ង់ដ្៏ ចិន ទ្ ៀត្ណា
ម គ្រុយនណ ឥណ
ឌូ ទ្នសី មាទ្ សី េវីពិន មីោមា ឡា រន កូទ្រ៉ាខាងត្បូង េង
កង មាកា ឡា ទួរី...
បានរញ្ចបរ់ការចរចរ និងចេះេត្ថទ្លខាចំនួន៨ និងរដ្ាបាលពិទ្សស ១ (៨+១=៩)
រេូត្មកទល់រចចបុរបនន សនធិសញ្ញ
ា ពនធដ្ឋរចូលជាធរមាន មានចំនួន ៨គ្រទ្ទស
និងរដ្ាបាលពិទ្សស ១៖សឹងហរូរឯ និងនង ង់ដ្៏ (២០១៨), ចិន និងគ្រុយនណ
(២០១៩), េង កង និងទ្ ៀត្ណាម(២០២០), ឥណ
ឌូ ទ្នសី និងមាទ្ សី
(២០២១) និង កូទ្រ៉ាខាងត្បូង(២០២២)។
- 14. 14
េន្ធិេញ្ញ
ា ពន្ធដារ
ការអ្ន ត្តសនធិសញ្ញ
ា ពនធដ្ឋរ៖
• ត្គ្មូ ការអ្នម័ត្ពីអ្រគនាយកដ្ឋ
ា នពនធដ្ឋរ
• បសែកតាមករណី និងតាមឆ
ន ំ ដ្ូចជា ពនធកាត្់ទកទ្លើសួយសារ ទ្សវា
រទ្ចចបកទ្ទស និងភារលាភ
ការពារហានិភ័យដ្ល់ភា
ន ក់ងារកាត្់ទក
ិញ្ញ
ា រនរគ្ត្រញ្ញ
ជ ក់ពនធកាត្់ទក សតល់ ូនតាមសំទ្ណើអ្នកជារ់ពនធ
ការទ្សនើសំ ិញ្ញ
ា រនរគ្ត្រញ្ញ
ជ ក់អាចទ្ធវើតាមអ្នឡាញ។
- 15. 15
មារិកា
ទិដ្ាភាពទូទ្ៅននពនធដ្ឋរ
▪ ទ្ោលរំណងននពនធដ្ឋរ
▪ ពនធផ្ទ
េ ល់ និងពនធគ្រទ្ោល
▪ ការទ្ ៀសវាងពនធ និងការទ្រចទ្ េះពនធ
▪ សនធិសញ្ញ
ា ពនធដ្ឋរ
ទ្ោលនទ្ោបាយពនធនិងរដ្ាបាលសារទ្ពើពនធទ្ៅកមពុជា
▪ ទ្ោលនទ្ោបាយពនធ និងរដ្ាបាលសារទ្ពើពនធ
▪ គ្រ ត្តិ និងគ្រភពទ្ោលនទ្ោបាយពនធ និងចារ់ពនធកមពុជា
▪ រចនាសមព័នធអ្រគនាយកដ្ឋ
ា នពនធដ្ឋរ
គ្រព័នធពនធដ្ឋរ គ្រទ្ភទពនធ និងការចេះរញ្ជីពនធ
▪ គ្រព័នធពនធដ្ឋរទ្ៅគ្ពេះរាជាណាចគ្កកមពុជា
▪ គ្រទ្ភទពនធទ្ៅគ្ពេះរាជាណាចគ្កកមពជា
▪ ការចេះរញ្ជីសារទ្ពើពនធ
- 17. 17
រដ្ឋាលសារសពើពន្ធ:
រឺជារដ្ាបាល ការគ្ររ់គ្រង ការអ្ន ត្ត ការដ្ឋក់ទិសទ្ៅ និងការ
ចត្់បចងការអ្ន ត្តចារ់ពនធ ឬរទរបញ្ាត្តិទក់ទិន និងសនធិសញ្ញ
ា ពនធ
ដ្ឋរននរដ្ាបដ្លជាភារីេត្ថទ្លខីននសនធិសញ្ញ
ា ។
រដ្ាបាលសារទ្ពើពនធរួមរញ្ជូលទំង ការងារននការវាយត្នមៃ ការគ្រមូល
ពនធ ិធានការចរ់រងខំ ការទ្ដ្ឋេះគ្សាយរណ
ត ឹងត្វា៉ា ការទ្បាេះពមពសសពវ
សាយ និងការគ្រមូលសថិត្ិ បដ្លមានបចងទ្ៅកនុងចារ់រទរញ្ាត្តិ ឬ
សនធិសញ្ញ
ា ពនធដ្ឋរ។
សោលន្សោាយ
ន្ិងរដ្ឋាលសារសពើពន្ធសៅក្មពុុជា
- 18. 18
១៩៥៣ : នាយកដ្ឋ
ា នពនធដ្ឋរគ្ត្ូ បានរទ្ងាើត្ដ្ំរូងទ្ៅកមពុជា
១៩៧៥-៧៩ : គ្រព័នធពនធដ្ឋរគ្ត្ូ បានលររំបាត្់ទ្ចលទំងគ្សុង
១៩៨២ : នាយកដ្ឋ
ា នពនធដ្ឋរគ្ត្ូ បានរទ្ងាើត្ទ្ ើង ិញ
ដ្ំណាក់កាលដ្ំរូងអ្ន ត្តទ្ៅរា ធានីភនំទ្ពញ និង
ទ្ខត្តចំនួន៧ ទ្គ្កាយមករនតទ្ៅទ្ខត្តចំនួន១០
ទ្សសងទ្ទៀត្ (រររទ្ ការ)
១៩៨៥ : ចរ់ទ្សតើមអ្ន ត្ត ពនធបាត្ង់ និងពនធទ្លើសលិត្សល
កនុងគ្សុក រួមមាន ពនធទ្លើកាទ្រ៉ាមកី សនៃឹកថា
ន ំ ក់
គ្ោរ់ឈូក (អាករពិទ្សស)
- 19. 19
១៩៩១: ចរ់ទ្សតើមអ្ន ត្តពនធមទ្ធោបាយដ្ឹក ញ្ជូននិងោន ំនិៈគ្ររ់គ្រទ្ភទ ពនធ
សត្តឃាត្ ពនធគ្រថាគ្តា និងពនធបត្មគ្រិ៍
១៩៩៤: ទ្ធវើ ិទ្សាធនកមមពនធទ្លើអា ី កមម និងបចកទ្ៅជាពនធទ្លើគ្បាក់ចំទ្ណញ និង
អាករទ្លើសលរររ
១៩៩៥: អ្ន ត្តពនធទ្លើគ្បាក់ទ្រៀ ត្ស និងពនធទ្លើដ្ីមិនទ្គ្រើគ្បាស់
១៩៩៧: ទ្ធវើ ិទ្សាធនកមមពនធទ្លើគ្បាក់ចំទ្ណញ (១៩៩៤) ទ្េើយរញ្ជូលទ្ៅកនុងចារ់
សតីពីសារទ្ពើពនធ (ពនធទ្លើគ្បាក់ចំទ្ណញ រួមរញ្ជូលទំងពនធអ្របររមា និង
ពនធកាត្់ទក ពនធទ្លើគ្បាក់ទ្រៀ ត្ស អ្ត្រ និងរទរញ្ាត្តិសតីពីចារ់ និងនីត្ិ
ិធីសារទ្ពើពនធ) ទ្គ្កាម ំនួយររស់អ្ងគការមូលនិធិអ្នតរជាត្ិ (IMF)
១៩៩៩ : ចរ់ទ្សតើមអ្ន ត្តអ្ត្រ
២០០៣: ចសព គ្ត្ូ បានទ្ធវើ ិទ្សាធនកមមទ្ដ្ើមបីឲ្យមានសងាត្់ភាពជាមួយ
ចារ់ ិនិទ្ោរ (ទ្គ្កាម ំនួយររស់ IMF)
- 20. 20
២០០៥ : ចរ់ទ្សតើមអ្ន ត្តអាករទ្លើការសា
ន ក់ទ្ៅ
២០០៦ : មាគ្តា ៧ ននចសព គ្ត្ូ បានទ្ធវើ ិទ្សាធនកមមពនធទ្ដ្ើមបីអ្ន ត្តពនធ
ទ្លើចំទ្ណញមូលធន ររស់រូរ នតររគល
២០១១ : ចារ់េិរញ្ា ត្ថុ២០១១ ចរ់ទ្សតើមអ្ន ត្តពនធទ្លើអ្ចលនគ្ទពយ និងទ្លើកទឹចិត្ពពនធ
ិស័យមូលរគ្ត្
២០១៣ : ចារ់េិរញ្ា ត្ថុ២០១៣ ពនធទ្លើការទ្សេរភារេន
២០១៥ : ិទ្សាធនកមម ចសព (ត្ទ្មៃើងមូលដ្ឋ
ា នទ្លើកបលងពនធទ្រៀ ត្ស (៥០មឺន -៨០មឺន)
២០១៦ : ិទ្សាធនកមម ចសព (ចត្់ថា
ន ក់អ្នកជារ់ពនធ ពនធបាត្ង់...)
២០១៧ : ិទ្សាធនកមម ចសព (មាគ្តា២៦, ត្ទ្មៃើងមូលដ្ឋ
ា នទ្លើកបលងរិត្ពនធទ្រៀ ត្ស (៨០
មឺន-១លានទ្រៀល) និងដ្ឋក់ឲ្យអ្ន ត្តពនធទ្លើគ្បាក់ចំទ្ណញទ្គ្កាយរង់ពនធសាខាគ្កុម
េនររទ្ទស។
- 21. 21
២០១៨ : ិទ្សាធនកមម ចសព មាគ្តា៤៧ កនុងចារ់សតីពីការគ្ររ់គ្រងេិរញ្ា ត្ថុឆ
ន ំ
២០១៨ (ទ្លើកបលងពនធទ្រៀ ត្ស ១.២លានទ្រៀល, ពនធទ្លើធនធានទ្គ្រងកាត្
បដ្លកំណត្់ទ្ដ្ឋយប កនូ រញ្ញ
ហ សំខាន់ៗមួយចំនួន ដ្ូចជា៖ កំេិត្ការគ្បាក់
គ្រត្ិរត្តិការទ្គ្រងកាត្ ៣/១) ពនធទ្លើគ្បាក់ចំណូលទ្លើសកំរិត្ (ចំទ្ណញ
ទ្លើសពី ៣០% ទ្ ើងទ្ៅ) និងរំលស់ និងសំ ិធានធន។
២០១៩ : - ិទ្សាធនកមម មាគ្តា ៥ ននចារ់សតីពីសារទ្ពើពនធ ទ្ដ្ើមបីរញ្ញ
ជ ក់ឱ្យកាន់ចាស់
នូ ឆ
ន ំជារ់ពនធសគ្មារ់រូរ នតររគល និងនីត្ិររគល (កំណត្់អ្ំពីឆ
ន ំជារ់ពនធ)
- ិទ្សាធនកមម មាគ្តា ៧ ងមី (មួយ) ននចារ់សតីពីសារទ្ពើពនធ ទ្ដ្ើមបីជាការទ្រើក
សៃូ កនុងការរទ្ងាើត្នូ ពនធទ្លើគ្បាក់ចំណូលសគ្មារ់រូរ នតររគល Personal
Income Tax (កំណត្់អ្ំពីគ្បាក់ចំណូលជារ់ពនធ)
- 22. 22
ចារ់េតីពីហិរញ្ា រែុឆ្
ន ំ ២០២០៖
• ិទ្សាធនកមមមាគ្តា ៤៧ ងមី (ពីរ) នន ចពស ទ្ដ្ើមបីដ្ំទ្ ើងកគ្មិត្អ្របររមាននគ្បាក់ទ្រៀ ត្ស
ជារ់ពនធឱ្យទ្ ើងដ្ល់ ១.៣លាន ទ្រៀល សំទ្ៅទ្លើកកមពស់ ី ភាពរស់ទ្ៅររស់មន្រនតីរា ការ
ររគលិក និងកមមករនិទ្ោ ិត្ (ការកំណត្់ទ្រៀ ត្សជារ់ពនធគ្រចំបខ)
• ទ្សាធនកមមមាគ្តា ២០ ងមី (មួយ) នន ចពស ទ្ដ្ើមបីឱ្យមានសងគត្ិភាពជាមួយនឹងការអ្ន ត្ត
ពនធទ្លើគ្បាក់ទ្រៀ ត្ស (ភារននគ្បាក់ចំណូលជារ់ពនធគ្រចំឆ
ន ំ)
• ិទ្សាធនកមម មាគ្តា ២៣ ងមី មួយ នន ចពស (ទ្លើកបលងពនធរបនថមទ្លើការបរងបចកភារ
លាភ ចំទ្ពាេះ QIP បដ្លសថិត្កនុងរយៈទ្ពលទ្លើកបលងពនធទ្លើគ្បាក់ចំណូល)
• ិទ្សាធនកមមមាគ្តា ១៣១ និងមាគ្តា ១៣២ នន ចសព ទ្ដ្ើមបីរនថយអ្គ្តាការគ្បាក់ពី
២% មក ១.៥% សគ្មារ់ការរណនាពនធរបនថម
• ិទ្សាធនកមមគ្រកាសសតីពីពនធទ្លើគ្បាក់ចំណូល ទ្លខ ០៩៨សេ .គ្រក។
- 23. 23
ចារ់េតីពីហិរញ្ា រែុឆ្
ន ំ ២០២១៖
▪ ិទ្សាធនកមមមាគ្តា ៧២ ងមី នន ចពស រដ្ាបាលសារទ្ពើពនធអាចទ្ធវើការរងវិលសង គ្បាក់
អាករបដ្លទ្ទសចរររទ្ទសបានរង់ទ្លើការទិញទំនិញពីររគលជារ់អាករសគ្មារ់ទ្ធវើការទ្គ្រើ
គ្បាស់ទ្គ្ៅគ្រទ្ទសកមពុជា
- 24. 24
▪ គ្កមមូលដ្ឋ
ា នពនធសកលទ្លាក និង ិចរណកថា (Basic World Tax Code and
Commentary)ជាគ្រភពននចារ់និងរទរបញ្ាត្តិពនធដ្ឋរកមពុជា។ គ្កមមូលដ្ឋ
ា នពនធ
សកលទ្លាក និង ិចរណកថា រឺ៖
• ជារទ្គ្មាងបដ្លឧរត្ថមភទ្ដ្ឋយសាកល ិទោល័យ Harvardកមម ិធីពនធអ្នតរជាត្ិ
សេរដ្ាអាទ្មរិក
• គ្ត្ូ ទ្រៀរចំទ្ ើងសគ្មារ់ជាមូលដ្ឋ
ា នគ្ករខណ
ឌ ចារ់ននគ្រទ្ទសកំពងអ្ភិ ឌ្ឍន៍
និងកំពងឈានចូលការអ្ភិ ឌ្ឍន៍ (Transitional) ទ្ដ្ើមបីអ្ភិ ឌ្ឍទ្ោល
នទ្ោបាយ និងចារ់ពនធឲ្យមានភាពទំទ្នើរ
• ជាទ្ោលរំនិត្រំរូៗ បដ្លបានពីការរកទ្ ើញភាពចំបាច់ររស់គ្រទ្ទសកំពង
អ្ភិ ឌ្ឍន៍ និងគ្រទ្ទសកំពងឈានចូលការអ្ភិ ឌ្ឍន៏។
- 26. 26
▪ ជាទ្ោលរំនិត្ទ្សសងៗពីថា
ន ក់ដ្ឹកនាំកមពុជា ជាពិទ្សសថា
ន ក់ដ្ឹកនាំអ្រគនាយក
ដ្ឋ
ា នពនធដ្ឋរ និង គ្កសួងទ្សដ្ាកិចចបនិងេិរញ្ា ត្ថុ
▪ ការគ្សា គ្ជា ររស់មន្រនតីនិងថា
ន ក់ដ្ឹកនាំននអ្រគនាយកដ្ឋ
ា នពនធដ្ឋរ
▪ អ្នក ំនាញការមកពីសា
ថ រ័នអ្នតរជាត្ិទ្សសងៗ ដ្ូចជា IMF, World Bank,
ADB, JICA...
▪ សា
ថ រ័ន និងភារីពាក់ព័នធនានា
▪ មត្ិទ្ោរល់ ពី ិស័យបាក ន។
- 27. 27
រចនាេមពុ័ន្ធប្េរ់ប្េង
នាយកដ្ឋ
ា នពនធបានរទ្ងាើត្ទ្ ើង ិញទ្ៅឆ
ន ំ ១៩៨២ ទ្េើយគ្ត្ូ បានត្ទ្មៃើង
ជាអ្រគនាយកដ្ឋ
ា នពនធដ្ឋរ ទ្ដ្ឋយអ្នគ្កឹត្យទ្លខ ១៣៤ ចេះនងៃទី១៥ បខ
កញ្ញ
ា ឆ
ន ំ២០០៨ ររស់រា រដ្ឋ
ា ភិបាលកមពុជា
អ្រគនាយកដ្ឋ
ា នពនធដ្ឋរ ដ្ឹកនាំទ្ដ្ឋយអ្រគនាយកមួយរូរ និងអ្រគនាយករង
ចំនួន ៦រូរ
អ្រគនាយកដ្ឋ
ា នពនធដ្ឋរ បចកជាពីរបសនក: ថា
ន ក់កណា
ត ល និងថា
ន ក់គ្រត្ិរត្តិ
ថា
ន ក់កណា
ត ល មាន៧នាយកដ្ឋ
ា ន
ថា
ន ក់គ្រត្ិរត្តិ ឬថា
ន ក់មូលដ្ឋ
ា ន មាន ៩សាខាពនធដ្ឋរខណ
ឌ ២៤សាខាពនធ
ដ្ឋរទ្ខត្ត
រចនាសមព័នធចត្់តាំងររស់អ្រគនាយកដ្ឋ
ា នពនធដ្ឋរ។
- 29. 29
មារិកា
ទិដ្ាភាពទូទ្ៅននពនធដ្ឋរ
▪ ទ្ោលរំណងននពនធដ្ឋរ
▪ ពនធផ្ទ
េ ល់ និងពនធគ្រទ្ោល
▪ ការទ្ ៀសវាងពនធ និងការទ្រចទ្ េះពនធ
▪ សនធិសញ្ញ
ា ពនធដ្ឋរ
ទ្ោលនទ្ោបាយពនធ និងរដ្ាបាលសារទ្ពើពនធទ្ៅកមពុជា
▪ ទ្ោលនទ្ោបាយពនធនិងរដ្ាបាលសារទ្ពើពនធ
▪ គ្រ ត្តិ និងគ្រភពទ្ោលនទ្ោបាយពនធនិងចារ់ពនធកមពុជា
▪ រចនាសមព័នធអ្រគនាយកដ្ឋ
ា នពនធដ្ឋរ
គ្រព័នធពនធដ្ឋរ គ្រទ្ភទពនធ និងការចេះរញ្ជីពនធ
▪ គ្រព័នធពនធដ្ឋរទ្ៅគ្ពេះរាជាណាចគ្កកមពុជា
▪ គ្រទ្ភទពនធទ្ៅគ្ពេះរាជាណាចគ្កកមពជា
▪ ការចេះរញ្ជីសារទ្ពើពនធ
- 30. ១. រររពន្ធ៖
▪ រររពនធទ្ៅកមពុជា គ្ត្ូ បានទ្ធវើ ិទ្សាធនកមមទ្ដ្ឋយចារ់សតីពីការគ្ររ់គ្រង
េិរញ្ា ត្ថុឆ
ន ំ២០១៦ ឲ្យទ្ៅជារររពិត្ឬសវ័យគ្រកាស។ ជាមួយរររពនធងមីទ្នេះ
អ្នកជារ់ពនធគ្ត្ូ បានបរងបចកជារីគ្រទ្ភទ៖
១. អ្នកជារ់ពនធត្ូច
២. អ្នកជារ់ពនធមធយម
៣. អ្នកជារ់ពនធធំ
នីត្ិ ិធីននការកំណត្់អ្នកជារ់ពនធឲ្យសថិត្កនុងរររណាមួយននរររទំងរី គ្ត្ូ
កំណត្់ទ្ដ្ឋយគ្រកាស សេ បសែកទ្លើកគ្មិត្សលរររ និងគ្ទង់គ្ទយរត្ិយត្តិ
ររគលគ្រករអា ី កមមបដ្លមានសលរររគ្រចំឆ
ន ំទរជាង ២៥០លាន គ្ត្ូ
បានទ្លើកបលងពនធ
(មាគ្តា ១០ ននចារ់សតីពីការគ្ររ់គ្រងេិរញ្ា ត្ថុ ២០១៦ មាគ្តា៤ងមី នន ចសព)
30
ប្រពន្័ធពន្ធដារក្មពុុជា
- 31. ២. រររេវ័យប្រកាេ
▪ អ្នកជារ់ពនធ គ្ត្ូ ទទួលខសគ្ត្ូ កនុងការទ្ោរពតាមចារ់ និងរទរបញ្ាត្តិ
សតីពីពនធដ្ឋរ
អ្នកជារ់ពនធ មានកាត្ពវកិចចប៖
• ទ្ធវើការកំណត្់ ឬរណនា គ្បាក់ពនធគ្ត្ូ រង់ និងដ្ឋក់លិខិត្គ្រកាស
សារទ្ពើពនធ ទ្ដ្ឋយខៃួ នបាង ទ្ដ្ឋយោ
ម នអ្នតរារមន៏ពីមន្រនតីពនធដ្ឋរ
• ដ្ឋក់លិខិត្គ្រកាសសារទ្ពើពនធ និងរង់គ្បាក់ពនធ ូនរដ្ាបាលសារទ្ពើ
ពនធទ្ដ្ឋយខៃួ នបាងតាមនងៃកំណត្់ ដ្ូចមានបចងកនុងចារ់ និងរទរប
ញ្ាត្តិសតីពីពនធដ្ឋរ ។
31
ប្រពន្័ធពន្ធដារក្មពុុជា (រ)
- 32. ៣. ការក្ំណ្រ់ចំណាចរ់ថ្ន
ន ក្់េនក្ជារ់ពន្ធតាមរររេ័វយប្រកាេ
គ្រកាសទ្លខ ០០៩ សេ .គ្រក ចេះនងៃទី១២ បខមករា ឆ
ន ំ២០២១
ក. អ្នកជារ់ពនធត្ូច៖
▪ មានសលរររគ្រចំឆ
ន ំចរ់ពី ២៥០លានទ្រៀល ដ្ល់ ១ ០០០លានទ្រៀល សគ្មារ់ ិស័យកសិកមម, ទ្សវាកមម
និងពាណិ ជកមម
▪ មានសលរររគ្រចំឆ
ន ំចរ់ពី ២៥០លានទ្រៀល ដ្ល់ ១ ៦០០លានទ្រៀល សគ្មារ់ ិស័យឧសាេកមម
▪ មានសលរររកនុងរយៈទ្ពល ៣បខ ជារ់ោ
ន ណាមួយ បដ្លរញ្ចបរ់កនុងឆ
ន ំគ្រត្ិទិនចរនត ចរ់ពី ៦០ លានទ្រៀល
ទ្ ើងទ្ៅ
▪ រំពឹងថាមានសលរររកនុងរយៈទ្ពល ៣បខ ជារ់ោ
ន ណាមួយ បដ្លរញ្ចបរ់កនុងឆ
ន ំគ្រត្ិទិនចរនត ចរ់ពី ៦០
លានទ្រៀល ទ្ ើងទ្ៅ
▪ ចូលរួមទ្ដ្ញបងៃ ពិទ្គ្ោេះនងៃ ឬសេង់នងៃ កនុងការសគត្់សគងទំនិញ ឬទ្សវា រួមទំងភាសី
32
ប្រពន្័ធពន្ធដារក្មពុុជា (រ)
- 33. ៣. ការក្ំណ្រ់ចំណាចរ់ថ្ន
ន ក្់េនក្ជារ់ពន្ធតាមរររេ័វយប្រកាេ
ខ. អ្នកជារ់ពនធមធយម៖
▪ សេគ្ោសបដ្លមានសលរររគ្រចំឆ
ន ំទ្លើសពី ១ ០០០លានទ្រៀល ដ្ល់ ៤ ០០០លានទ្រៀល សគ្មារ់ ិស័
យកសិកមម
▪ មានសលរររគ្រចំឆ
ន ំចរ់ពី ១ ០០០លានទ្រៀល ដ្ល់ ៦ ០០០លានទ្រៀល សគ្មារ់ ិស័យទ្សវាកមម និង
ពាណិ ជកមម
▪ មានសលរររគ្រចំឆ
ន ំចរ់ពី ១ ៦០០លានទ្រៀល ដ្ល់ ៨ ០០០លានទ្រៀល សគ្មារ់ ិស័យឧសាេកមម
▪ សេគ្ោសបដ្លបានចេះរញ្ជីជានីត្ិររគល ការិោល័យត្ំណាង
▪ សា
ថ រ័នរដ្ាថា
ន ក់ទ្គ្កាមជាត្ិ សមារម និងអ្ងគការមិនបមនរដ្ឋ
ា ភិបាល
▪ សា
ថ រ័នរដ្ា ទ្រសកមមទូត្ និងកងសលររទ្ទស អ្ងគការអ្នតរជាត្ិ និងទីភា
ន ក់ងារសេគ្រត្ិរត្តិការរទ្ចចបកទ្ទស
ររស់រដ្ឋ
ា ភិបាលនានា។
33
ប្រពន្័ធពន្ធដារក្មពុុជា (រ)
គ្រកាសទ្លខ ០០៩ សេ .គ្រក ចេះនងៃទី១២ បខមករា ឆ
ន ំ២០២១
- 34. ៣. ការក្ំណ្រ់ចំណាចរ់ថ្ន
ន ក្់េនក្ជារ់ពន្ធតាមរររេ័វយប្រកាេ
រ. អ្នកជារ់ពនធធំ៖
▪ សេគ្ោសបដ្លមានសលរររគ្រចំឆ
ន ំទ្លើសពី ៤ ០០០ លានទ្រៀល សគ្មារ់ ិស័យកសិកមម
▪ សេគ្ោសបដ្លមានសលរររគ្រចំឆ
ន ំទ្លើសពី ៦ ០០០ លានទ្រៀល សគ្មារ់ ិស័យទ្សវាកមម និង
ពាណិ ជកមម
▪ សេគ្ោសបដ្លមានសលរររគ្រចំឆ
ន ំទ្លើសពី ៨ ០០០ លានទ្រៀល សគ្មារ់ ិស័យឧសាេកមម
▪ ជារគ្ត្សម័ពនធររស់គ្កុមេនពេជាត្ិ សាខាគ្កុមេនររទ្ទស
▪ សេគ្ោសបដ្លបានចេះរញ្ជីជារទ្គ្មាង ិនិទ្ោរបដ្លមានលកខណៈសមបត្តិគ្ររ់គ្ោន់។
34
ប្រពន្័ធពន្ធដារក្មពុុជា (រ)
គ្រកាសទ្លខ ០០៩ សេ .គ្រក ចេះនងៃទី១២ បខមករា ឆ
ន ំ២០២១
- 35. ៣. ការក្ំណ្រ់ចំណាចរ់ថ្ន
ន ក្់េនក្ជារ់ពន្ធតាមប្រពយេក្មមអា ី ក្មម
គ្រកាសទ្លខ ០០៩ សេ .គ្រក ចេះនងៃទី១២ បខមករា ឆ
ន ំ២០២១
កនុងករណីសលរររបដ្លអ្នកជារ់ពនធបានគ្រកាសមិនឆ្ៃុេះរញ្ញ
ចប ំងនូ សលរររជាក់បសែងររស់អ្នកជារ់ពនធទ្ទទ្នាេះ អ្រគនាយកដ្ឋ
ា នពនធដ្ឋរ
មានសិទធិទ្ធវើចំណាត្់ថា
ន ក់អ្នកជារ់ពនធទ្ ើង ិញទ្ដ្ឋយបសែកទ្លើត្នមៃគ្ទពយសកមមបដ្លបានទ្គ្រើគ្បាស់កនុងអា ី កមម៖
ក. អ្នកជារ់ពនធត្ូច៖
▪ មានគ្ទពយសកមមអា ី កមមគ្រចំឆ
ន ំចរ់ពី ២០០ លានទ្រៀល ដ្ល់ ១ ០០០ លានទ្រៀល សគ្មារ់ ិស័យកសិកមម
ទ្សវាកមម និងពាណិ ជកមម
▪ មានគ្ទពយសកមមអា ី កមមគ្រចំឆ
ន ំចរ់ពី ២០០ លានទ្រៀល ដ្ល់ ២ ០០០ លានទ្រៀល សគ្មារ់ ិស័យឧសាេ
កមម
35
ប្រពន្័ធពន្ធដារក្មពុុជា (រ)
- 36. ៣. ការក្ំណ្រ់ចំណាចរ់ថ្ន
ន ក្់េនក្ជារ់ពន្ធតាមប្រពយេក្មមអា ី ក្មម
គ្រកាសទ្លខ ០០៩ សេ .គ្រក ចេះនងៃទី១២ បខមករា ឆ
ន ំ២០២១
កនុងករណីសលរររបដ្លអ្នកជារ់ពនធបានគ្រកាសមិនឆ្ៃុេះរញ្ញ
ចប ំងនូ សលរររជាក់បសែងររស់អ្នកជារ់ពនធទ្ទទ្នាេះ អ្រគនាយកដ្ឋ
ា ន
ពនធដ្ឋរមានសិទធិទ្ធវើចំណាត្់ថា
ន ក់អ្នកជារ់ពនធទ្ ើង ិញទ្ដ្ឋយបសែកទ្លើត្នមៃគ្ទពយសកមមបដ្លបានទ្គ្រើគ្បាស់កនុងអា ី កមម៖
ក. អ្នកជារ់ពនធមធយម៖
▪ មានគ្ទពយសកមមអា ី កមមគ្រចំឆ
ន ំចរ់ពី ១ ០០០ លានទ្រៀល ដ្ល់ ២ ០០០ លានទ្រៀល សគ្មារ់ ិស័
យកសិកមម ទ្សវាកមម និងពាណិ ជកមម
▪ មានគ្ទពយសកមមអា ី កមមគ្រចំឆ
ន ំចរ់ពី ២ ០០០ លានទ្រៀល ដ្ល់ ៤ ០០០ លានទ្រៀល សគ្មារ់ ិស័យ
ឧសាេកមម
36
ប្រពន្័ធពន្ធដារក្មពុុជា (រ)
- 37. ៣. ការក្ំណ្រ់ចំណាចរ់ថ្ន
ន ក្់េនក្ជារ់ពន្ធតាមប្រពយេក្មមអា ី ក្មម
គ្រកាសទ្លខ ០០៩ សេ .គ្រក ចេះនងៃទី១២ បខមករា ឆ
ន ំ២០២១
កនុងករណីសលរររបដ្លអ្នកជារ់ពនធបានគ្រកាសមិនឆ្ៃុេះរញ្ញ
ចប ំងនូ សលរររជាក់បសែងររស់អ្នកជារ់ពនធទ្ទទ្នាេះ អ្រគនាយកដ្ឋ
ា ន
ពនធដ្ឋរមានសិទធិទ្ធវើចំណាត្់ថា
ន ក់អ្នកជារ់ពនធទ្ ើង ិញទ្ដ្ឋយបសែកទ្លើត្នមៃគ្ទពយសកមមបដ្លបានទ្គ្រើគ្បាស់កនុងអា ី កមម៖
ក. អ្នកជារ់ពនធធំ៖
▪ មានគ្ទពយសកមមអា ី កមមគ្រចំឆ
ន ំទ្លើសពី ២ ០០០ លានទ្រៀល សគ្មារ់ ិស័យកសិកមម ទ្សវាកមម និង
ពាណិ ជកមម
▪ មានគ្ទពយសកមមអា ី កមមគ្រចំឆ
ន ំទ្លើសពី ៤ ០០០ លានទ្រៀល សគ្មារ់ ិស័យឧសាេកមម
37
ប្រពន្័ធពន្ធដារក្មពុុជា (រ)
- 38. ▪ ១). ពនធទ្លើគ្បាក់ចំទ្ណញ (រួមទំងពនធកាត្់ទក) ២). អាករទ្លើត្នមៃរបនថម ៣).
ពនធទ្លើគ្បាក់ទ្រៀ ត្ស ៤). អាករពិទ្សសទ្លើទំនិញនិងទ្សវាមួយចំនួន ៥). អាករ
រំភៃឺសាធារណៈ ៦). អាករទ្លើការសា
ន ក់ទ្ៅ
▪ ទ្មទ្រៀនសតីអ្ំពីគ្រទ្ភទពនធទំងគ្បាំមួយខាងទ្លើ នឹងគ្ត្ូ យកមករទ្គ្ងៀនលមែិត្តាម
គ្រទ្ភទពនធនីមួយៗជារនតរនា
េ រ់កនុង រគសិកាទ្នេះ
▪ ពនធ និងអាករទ្សសងទ្ទៀត្កនុងទ្មទ្រៀនទ្នេះមាន៖ ៧). ពនធគ្រថារ់គ្តា ៨). ពនធទ្លើ
អ្ចលនគ្ទពយ ៩). ពនធទ្លើដ្ីធៃីមិនទ្គ្រើគ្បាស់ ១០). ពនធបត្មគ្រិ៍ ១១). ពនធទ្លើ
មទ្ធោបាយដ្ឹក ញ្ជូន ១២). ពនធទ្លើឈនួ លសេេះនិងដ្ី ១៣). ពនធបាត្ង់ ១៤). ពនធ
ទ្លើចំទ្ណញររស់រូរ នតររគល (មាគ្តា៧ ននចារ់សតីពីេិរញ្ា ត្ថុសគ្មារ់ការ
គ្ររ់គ្រងឆ
ន ំ ២០០៧ )
▪ ពនធនាំចូល និងនាំទ្ចញ ឬពនធរយ មិនគ្ត្ូ បានរញ្ចបូលកនុងកមម ិធីសិកាទ្នេះទ្ទ ។
38
ប្រសេរពន្ធ ន្ិងអាក្រស្េងៗ
ចំណាត្់ថា
ន ក់អ្នកជារ់ពនធ (គ្រកាសទ្លខ ០០៩ សេ .គ្រក)
អ្នកជារ់ពនធ សលរររ ិស័យ គ្ទពយសកមមអា ី កមម *
អ្នកជារ់ពនធត្ូច
២៥០ លានទ្រៀល ដ្ល់ ១ ០០០ លានទ្រៀល កសិកមម, ទ្សវាកមម និងពាណិ ជកមម ២០០ លាន ដ្ល់១ ០០០ លានទ្រៀល
២៥០ លានទ្រៀល ដ្ល់១ ៦០០ លានទ្រៀល ឧសាេកមម ២០០ លាន ដ្ល់២ ០០០ លានទ្រៀល
កនុងរយៈទ្ពល រី បខជារ់ោ
ន ណាមួយ បដ្លរញ្ចបរ់កនុងឆ
ន ំគ្រត្ិទិនចរនត ចរ់ពី ៦០ លានទ្រៀលទ្ ើងទ្ៅ ឬ
រំពឹងថាមានសលរររកនុងរយៈទ្ពល រី បខជារ់ោ
ន កនុងខាងមខ ចរ់ពី ៦០ លានទ្រៀលទ្ ើងទ្ៅ ឬ
ចូលរួមទ្ដ្ញនងៃ ពិទ្គ្ោេះនងៃ ឬសេង់នងៃ កនុងការសគត្់សគង់ទំនិញឬទ្សវា រួមទំងភាសី។
អ្នកជារ់ពនធមធយម
១ ០០០ លានទ្រៀល ដ្ល់៤ ០០០ លានទ្រៀល កសិកមម ១ ០០០ លាន ដ្ល់២ ០០០ លានទ្រៀល
១ ០០០ លានទ្រៀល ដ្ល់៦ ០០០ លានទ្រៀល ទ្សវាកមម និងពាណិ ជកមម ១ ០០០ លាន ដ្ល់២ ០០០ លានទ្រៀល
១ ០០០ លានទ្រៀល ដ្ល់៨ ០០០ លានទ្រៀល ឧសាេកមម ២ ០០០ លាន ដ្ល់៤ ០០០ លានទ្រៀល
ជាសេគ្ោសបដ្លបានចេះរញ្ជីជានីត្ិររគល ការិោល័យត្ំណាង ឬ
ជាសា
ថ រ័នរដ្ាថា
ន ក់ជាត្ិ និងថា
ន ក់ទ្គ្កាមជាត្ិ សមារមអ្ងគការមិនបមនរដ្ឋ
ា ភិបាល ឬរទ្គ្មាងបដ្លសថិត្ទ្គ្កាមសា
ថ រ័នទំងទ្នាេះ ឬ
ជាទ្រសកមមទូត្ និងកងសលររទ្ទស អ្ងគការអ្នតរជាត្ិ និងទីភា
ន ក់ងារសេគ្រត្ិរត្តិការរទ្ចចបកទ្ទសររស់រដ្ឋ
ា ភិបាលនានា ឬរទ្គ្មាងបដ្ល
សថិត្ទ្គ្កាមសា
ថ រ័នទំងទ្នេះ។
អ្នកជារ់ពនធធំ
ទ្លើសពី ៤ ០០០ លានទ្រៀល កសិកមម ទ្លើសពី ២ ០០០ លានទ្រៀល
ទ្លើសពី ៦ ០០០ លានទ្រៀល ទ្សវាកមម និងពាណិ ជកមម ទ្លើសពី ២ ០០០ លានទ្រៀល
ទ្លើសពី ៨ ០០០ លានទ្រៀល ឧសាេកមម ទ្លើសពី ៤ ០០០ លានទ្រៀល
ជារគ្ត្សមព័នធររស់គ្កុមេនពេជាត្ិ សាខាគ្កុមេនររទ្ទស ឬ
ជាសេគ្ោសបដ្លបានចេះរញ្ជីជារទ្គ្មាង ិនិទ្ោរមានលកខណសមបត្តិគ្ររ់គ្ោន់។
*ករណីសលរររមិនឆ្ៃុេះរញ្ញ
ចប ំងនូ សលរររជាក់បសតងររស់អ្នកជារ់ពនធ អ្រគនាយកដ្ឋ
ា នពនធដ្ឋរមានសិទធិទ្ធវើចំណាត្់ថា
ន ក់អ្នកជារ់ពនធទ្ ើង ិញ ទ្ដ្ឋយបសែកទ្លើត្នមៃគ្ទពយសកមម
បដ្លបានទ្គ្រើគ្បាស់កនុងអា ី កមមររស់សេគ្ោស។
- 40. 40
ប្រពន្័ធពន្ធដារក្មពុុជា (រ)
▪ ១). ពនធទ្លើគ្បាក់ចំទ្ណញ (រួមទំងពនធកាត្់ទក) ២). អាករទ្លើត្នមៃរបនថម ៣).
ពនធទ្លើគ្បាក់ទ្រៀ ត្ស ៤). អាករពិទ្សសទ្លើទំនិញនិងទ្សវាមួយចំនួន ៥). អាករ
រំភៃឺសាធារណៈ ៦). អាករទ្លើការសា
ន ក់ទ្ៅ
▪ ទ្មទ្រៀនសតីអ្ំពីគ្រទ្ភទពនធទំងគ្បាំមួយខាងទ្លើ នឹងគ្ត្ូ យកមករទ្គ្ងៀនលមែិត្តាម
គ្រទ្ភទពនធនីមួយៗជារនតរនា
េ រ់កនុង រគសិកាទ្នេះ
▪ ពនធ និងអាករទ្សសងទ្ទៀត្កនុងទ្មទ្រៀនទ្នេះមាន៖ ៧). ពនធគ្រថារ់គ្តា ៨). ពនធទ្លើ
អ្ចលនគ្ទពយ ៩). ពនធទ្លើដ្ីធៃីមិនទ្គ្រើគ្បាស់ ១០). ពនធទ្លើមទ្ធោបាយដ្ឹក ញ្ជូន
១១). ពនធទ្លើឈនួ លសេេះនិងដ្ី ១២). ពនធបាត្ង់ ១៣). ពនធបត្មគ្រិ៍ ១៤). ពនធទ្លើ
ចំទ្ណញររស់រូរ នតររគល (មាគ្តា៧ ននចារ់សតីពីេិរញ្ា ត្ថុសគ្មារ់ការគ្ររ់គ្រង
ឆ
ន ំ ២០០៧ )
▪ ពនធនាំចូល និងនាំទ្ចញ ឬពនធរយ មិនគ្ត្ូ បានរញ្ចបូលកនុងកមម ិធីសិកាទ្នេះទ្ទ ។
- 42. ពនធគ្រថារ់គ្តាគ្ត្ូ គ្រមូលចំទ្ពាេះ ៖
➢ការទ្សេរកមមសិទធិ ឬសិទធិកាន់ការ់អ្ចលនគ្ទពយ ឬការដ្ឋក់ភារេនជា
អ្ចលនគ្ទពយកនុងគ្កុមេន
➢ការទ្សេរកមមសិទធិឬសិទធិកាន់ការ់មទ្ធោបាយដ្ឹក ញ្ចបូន ឬោនយនតគ្ររ់
គ្រទ្ភទ
➢ការទ្សេរចំបណកណាមួយ ឬទំងគ្សុងននភារេនររស់គ្កុមេន
➢កិចចបសនោសគត្់សគង់ទំនិញ ឬទ្សវាបដ្លទ្គ្រើគ្បាស់ង ិការដ្ា
➢លិខិត្មានលកខណៈរត្ិយត្ត ជាអាទិ៍ លិខិត្សតីពីការរទ្ងាើត្
ការរំលាយគ្កុមេនរញ្ជូលោ
ន និងការរិទគ្កុមេន (ចារ់គ្ររ់គ្រង
េិរញ្ា ត្ថុ២០២១ ការរទ្ងាើត្គ្កុមេន គ្ត្ូ បានទ្លើកបលង)។
ពនធគ្រថារ់គ្តាគ្ត្ូ គ្រមូលពី អ្នកទទួលកមមសិទធិ ឬសិទធិកាន់ការ់
42
១. សាសាលពពេន្វ រតពន្ធប្រថ្នរ់ប្តា
- 43. ➢ ៤% ននត្នមៃអ្ចលនគ្ទពយចំទ្ពាេះការទ្សេរសិទធិ ឬសិទធិកាន់ការ់អ្ចលនគ្ទពយជា
សំណង់ ឬ/និងដ្ី ឬការដ្ឋក់ភារេនជាអ្ចលគ្ទពយកនុងគ្កុមេន។
➢ ៤% ននត្នមៃមទ្ធោបាយដ្ឹក ញ្ចបូន ឬោនយនតចំទ្ពាេះការទ្សេរសិទធិ ឬសិទធិ
មទ្ធោបាយដ្ឹក ញ្ចបូន ឬោនយនតគ្ររ់គ្រទ្ភទ។
➢ ០,១% ននត្នមៃភារេនចំទ្ពាេះការទ្សេរចំបណកណាមួយ ឬទំងគ្សុងននភារេន
➢ ០,១% ននត្នមៃចេះកិចចបសនោចំទ្ពាេះកិចចបសនោសគត្់សគង់ទំនិញ ឬទ្សវាបដ្លទ្គ្រើគ្បាស់
ង ិការដ្ា។
➢ ១ ០០០ ០០០ ទ្រៀល ចំទ្ពាេះលិខិត្មានលកខណៈរត្ិយត្ត ជាអាទ៌លិខិត្សែីពីការ
រំលាយគ្កុមេនរញ្ចបូលោ
ន និងលិខិត្សែីពីការរិទគ្កុមេន។
43
២.មូលដា
ឋ ន្េិរពន្ធ េប្តាពន្ធ ន្ិងការេណ្នាប្ាក្់ពន្ធ
- 44. ការសលើក្ន្លងពន្ធ
ក្. ដ្ីសមបទនទ្សដ្ាកិចចប ឬសងគមកិចចប ដ្ល់ នគ្កីគ្កសង់លំទ្ៅដ្ឋ
ា ន ឬ/និងទ្ធវើកសិ-ឧសាេកមម ឬកសិកមម
លកខណៈគ្រួសារ។
ខ. ការទទួលកមមសិទធិ ឬសិទធិកាន់ការ់អ្ចលនគ្ទពយ កនុងរងវង់ញាត្ិ (ទ្លើកទី១)
- ការស្វើេន្តរិក្មម៖ រវាងឪពក-មា
ត យនិងកូនរទ្ងាើត្, រវាងរតីនិងគ្រពនធ, រវាងោយ-តារទ្ងាើត្និងទ្ៅ
រទ្ងាើត្,ពីឳពក-មា
ត យរទ្ងាើត្ទ្ៅឱ្យកូនរទ្ងាើត្និងកូនគ្រសារ (ជាសេព័ទធជាគ្ទពយ
រួមកនុងអ្ំ ុងទ្ពលអាពាេ៍ពិពាេ៍)
- ការស្វើប្រទាន្ក្មមសលើក្រី១៖ រវាងឳពក-មា
ត យរទ្ងាើត្ និងកូនរទ្ងាើត្, រវាងរតីនិងគ្រពនធ, រវាងោយ-តារទ្ងាើត្
និងទ្ៅរទ្ងាើត្, ពីឳពកមា
ត យរទ្ងាើត្ទ្ៅឱ្យកូនរទ្ងាើត្ និងកូនគ្រសារ (ជាសេព័ទធ
ជាគ្ទពយរួម កនុងអ្ំ ុងទ្ពលអាពាេ៍ពិពាេ៍), ពីោយតាទ្ៅឱ្យទ្ៅរទ្ងាើត្ និងទ្ៅ
គ្រសារ (ជាសេព័ទធជាគ្ទពយរួម កនុងអ្ំ ុងទ្ពលអាពាេ៍ពិពាេ៍)
េ. ការទ្សេរកមមសិទធិទ្ទចគ្កោនយនត គ្ត្ីចគ្កោនយនត និងគ្តាក់ទ័រគ្ររ់គ្រទ្ភទ និង លោនយនតគ្ររ់គ្រទ្ភទ
បដ្លមានកមា
ៃ ំងដ្ល់ ១៥០ទ្សេះ
44
៣.ការសលើក្ន្លងពន្ធ
- 45. ឃ. ការទទួលកមមសិទធិ ឬសិទធិកាន់ការ់អ្ចលនគ្ទពយ និងមទ្ធោបាយ
ដ្ឹក ញ្ជូនឬោនយនត បដ្លកត្់គ្តាកនុងរញ្ជីសារទ្ពើភណ
ឌ ររស់រដ្ា។
ង. ការទទួលកមមសិទធិ ឬសិទធិកាន់ការ់អ្ចលនគ្ទពយ និងមទ្ធោបាយដ្ឹក ញ្ជូនឬោនយនត ររស់ទ្រសសកមម
ការទូត្ឬកងសលររទ្ទស ឬអ្ងគការអ្នតរជាត្ិ ឬទីភា
ន ក់ងារសេគ្រត្ិរត្តិការរទ្ចចបកទ្ទសររស់រដ្ឋ
ា ភិបាល
នានា។
ច. ការទិញមទ្ធោបាយដ្ឹក ញ្ជូន ឬោនយនត ទ្ធវើជាទំនិញទ្ដ្ើមបីលក់ ររស់សេគ្ោសបដ្លបានចេះរញ្ជីទ្ៅ
រដ្ាបាលសារទ្ពើពនធ។
ឆ. ការទទួលសិទធិកាន់ការ់ភារេន ររស់អ្នក ិនិទ្ោរទ្លើ ិស័យមូលរគ្ត្បដ្លទទួលសិទធិកាន់ការ់ភារ
េនតាមរយៈការ ួញដ្ូរមូលរគ្ត្កនុងទីសារដ្ំរូង ឬកនុងទីសាររនា
េ រ់។
(គ្ត្ូ មានលិខិត្រញ្ញ
ជ ក់ពីរណៈកមមការមូលរគ្ត្កមពុជា)
45
៣.ការសលើក្ន្លងពន្ធ
- 46. 46
ការេន្វសប្ោះពន្ធ
- រវាងឳពក-មា
ត យទ្កមកនិងកូនគ្រសារ
- រវាងរងរែូនរទ្ងាើត្និងរងរែូនរទ្ងាើត្
✓ ចំទ្ពាេះសនតិកមម អ្នញ្ញ
ា ត្ឱ្យដ្កទ្ចញពីត្នមៃមូលដ្ឋ
ា នរិត្ពនធចំនួន ២០០ លាន
ទ្រៀល
✓ ចំទ្ពាេះគ្រទនកមម អ្នញ្ញ
ា ត្ឱ្យដ្កទ្ចញពីត្នមៃមូលដ្ឋ
ា នរិត្ពនធចំនួន ១០០ លាន
ទ្រៀល
ការទ្ធវើគ្រទនកមមអ្ចលនគ្ទពយដ្បដ្លចរ់ពីទ្លើកទី២ ត្ទ្ៅគ្ត្ូ បានអ្នញ្ញ
ា ត្ឱ្យដ្ក
ទ្ចញពីត្នមៃមូលដ្ឋ
ា នរិពនធ ចំនួន ១០០ លានទ្រៀលសគ្មារ់ការទ្សេររវាងឳពក-មា
ត យរទ្ងាើត្
និងកូនរទ្ងាើត្, រវាងរតីនិងគ្រពនធ, រវាងោយ-តារទ្ងាើត្និងទ្ៅរទ្ងាើត្, ពីឳពកមា
ត យ
រទ្ងាើត្ទ្ៅឱ្យកូនរទ្ងាើត្ និងកូនគ្រសារ, ពីោយតាទ្ៅឱ្យទ្ៅរទ្ងាើត្ និងទ្ៅគ្រសារ។
(ការអ្នញ្ញ
ា ត្ទ្នេះ គ្ត្ូ មានបាកសារជាភសតុតាងរញ្ញ
ជ ក់)
៤.ការេន្វសប្ោះពន្ធ
- 48. ទ្លើកបលងពនធគ្រថារ់គ្តាទ្លើការទទួលកមមសិទធិ បដ្លមានត្នមៃទ្សមើរ ឬទរជាង៧០ ០០០ដ្លា
ៃ រ
អាទ្មរិចគ្ត្ូ ទ្លើកបលងពនធគ្រថារ់គ្តាចំទ្ពាេះលំទ្ៅដ្ឋ
ា នបដ្លរំទ្ពញលកខខណ
ឌ ដ្ូចខាងទ្គ្កាម៖
➢ ការទទួលកមមសិទធិ ឬសិទធិកាន់ការ់អ្ចលនគ្ទពយ បដ្លមានត្នមៃទ្សមើឬទរជាង ៧០ ០០០
ដ្លា
ៃ រ អាទ្មរិច តាមត្នមៃទីសារជាក់បសតង បដ្លមានបចងកនុងកិចចបសនោទិញ-លក់ ចរ់ពីនងៃទី
០១ បខមករា ឆ
ន ំ២០២១ ដ្ល់នងៃទី៣១ បខធនូ ឆ
ន ំ២០២១ និងមកទ្ធវើការគ្រកាសរង់ពនធគ្រថារ់
គ្តាទ្ៅកនុងអ្ំ ុងទ្ពលទ្នេះ
➢ ការទទួលកមមសិទធិ ឬសិទធិកាន់ការ់អ្ចលនគ្ទពយ (លំទ្ៅដ្ឋ
ា នគ្ររ់គ្រទ្ភទ)ពីគ្កុមេនអ្ភិ ឌ្ឍ
លំទ្ៅដ្ឋ
ា នបដ្លបានចេះរញ្ជីទ្ៅគ្កសួងទ្សដ្ាកិចចប និងេិរញ្ា ត្ថុ ឬទ្ៅមនេីរទ្សដ្ាកិចចប និងេិរញ្ា
ត្ថុទ្ខត្ត និង
➢ គ្កុមេនអ្ភិ ឌ្ឍទំងអ្ស់គ្ត្ូ ទ្ធវើកិចចបសនោទិញ-លក់ឱ្យបានគ្ត្ឹមគ្ត្ូ ទ្ដ្ឋយបសែកតាមត្នមៃទី
សារជាក់បសតង។
48
៦.ការសលើក្ន្លងពន្ធប្រថ្នរ់ប្តាសលើការស្ារក្មមេិរធិ ឬេិរធិកាន្់ការ់
េចលន្ប្រពយ (លំសៅដា
ឋ ន្ប្េរ់ប្រសេរ)
- 50. 50
▪ អ្គ្តាពនធរឺ ០.១% គ្រមូលទ្លើអ្ចលនគ្ទពយបដ្លមានទ្លើសពី ១០០ លានទ្រៀល
▪ ត្នមៃអ្ចលនគ្ទពយគ្ត្ូ បានទ្រកំណត្់យកតាមត្នមៃទីសារ និងសទ្គ្មចទ្ដ្ឋយគ្កសួង
ទ្សដ្ាកិចចប និងេិរញ្ា ត្ថុ (គ្ត្ូ បានទ្សនើទ្ ើងទ្ដ្ឋយរណៈកមមការវាយត្នមៃអ្ចលនគ្ទពយ
សគ្មារ់ពនធទ្លើអ្ចលនគ្ទពយ)
▪ អ្ចលនគ្ទពយបដ្លគ្ត្ូ ទ្លើកបលងពនធ៖
• អ្ចលនគ្ទពយបដ្លមានត្នមៃត្ិចជាង ១០០លានទ្រៀល
• អ្ចលនគ្ទពយបដ្លជាដ្ីធៃីកសិកមម
• អ្ចលនគ្ទពយបដ្លជាកមមសិទធិររស់រា រដ្ឋ
ា ភិបាល ឬសា
ថ រ័នរា រដ្ឋ
ា ភិបាល។
• អ្ចលនគ្ទពយបដ្លជាកមមសិទធិសេរមន៍សគ្មារ់រទ្គ្មើទ្ោលទ្ៅសទធសាធខាងសសាសនា ឬ
សរបុរសធម៌ ទ្េើយោ
ម នចំបណកណាមួយ ឬគ្បាក់ចំណូលគ្ត្ូ បានទ្គ្រើគ្បាស់ជាគ្រទ្ោ ន៍បាក ន
• អ្ចលនគ្ទពយបដ្លកមមសិទធិររស់ទ្រសកកមមការទូត្ ឬកងសលររទ្ទស ឬអ្ងគកការអ្នតជាត្ិ និងទី
ភា
ន ក់ងារសេគ្រត្ិរត្តិការរទ្ចចបកទ្ទសររស់រដ្ឋ
ា ភិបាលនានា
• អ្ចលនគ្ទពយបដ្លបានសាងសង់រួចត្ិចជាង ៨០% និងមិនទន់បានទ្គ្រើគ្បាស់
- 54. 54
▪ អ្នកជារ់ពនធធំ៖
• សេគ្ោសបដ្លមានសលរររចរ់ពី ៤ ០០០លានទ្រៀល ដ្ល់ ១០
០០០ លានទ្រៀល គ្ត្ូ រង់ពនធចំនួន ៣ លានទ្រៀល
• សេគ្ោសបដ្លមានសលរររទ្លើសពី ១០ ០០០លានទ្រៀល គ្ត្ូ រង់
ពនធចំនួន ៥ លានទ្រៀល។
• អ្នកជារ់ពនធធំលមានសាខា ឃា
ៃ ំងសតុក ទ្រាងចគ្ក និង ទ្រាងជាង ទ្ៅ
តាមរណា
ត រា ធានី-ទ្ខត្តខសោ
ន គ្ត្ូ រង់បាត្ង់ចំនួន ៣លានទ្រៀល
សគ្មារ់ សាខា ឃា
ៃ ំងសតុក ទ្រាងចគ្ក និង ទ្រាងជាង នីមួយៗ។
• ចេះរញ្ជីពីនងៃទី០១ បខកកាដ្ឋ សេគ្ោសរង់ពនធបាត្ង់បត្ ៥០%។
- 56. ដ្ីទំងឡាយណាបដ្លពំមានលកខណៈណាមួយដ្ូចខាងទ្គ្កាម៖
➢ ដ្ីមានសំណង់សថិត្កនុងត្ំរន់លំទ្ៅដ្ឋ
ា ន បដ្លកមមសិទធិករទ្គ្រើគ្បាស់ជាកបនៃងសា
ន ក់ទ្ៅជាសំខាន់
ររស់ខៃួ ន និងបានសា
ន ក់ទ្ៅកបនៃងទ្នេះចំនួន ១៨៣នងៃ ឬទ្គ្ចើនជាង រិត្ចរ់ពីនងៃទី០១ ត្លា ននឆ
ន ំ
កនៃងទ្ៅរេូត្ដ្ល់នងៃទី៣០ កញ្ញ
ា ននឆ
ន ំគ្រមូលពនធ
➢ ដ្ី ួលបដ្លមានសំណង់មានការកាន់ការ់ បដ្លសតល់លាភការគ្រចំបខទ្លើសពី ៨០% ននចំនួន
1/12ននត្នមៃដ្ីកនុងឆ
ន ំជារ់ពនធ រណនឹងទ្មរណបដ្លកំណត្់ទ្ដ្ឋយគ្រកាសររស់ កសេ (ទ្មរណ
បដ្លកំណត្់ទ្សមើនឹង ០,០៨ ទ្លខ ៧៤៤ គ្រក.សេ .ពដ្ ររស់ កសេ )
➢ ដ្ីបដ្លមានសកមមភាពទ្សដ្ាកិចចបគ្សរតាមការកំណត្់ត្ំរន់ររស់រដ្ា ទ្េើយគ្បាក់ចំណូលគ្រចំបខពី
សកមមភាពទ្នាេះ ទ្លើសពីចំនួន ៨០% ននចំនួន 1/12 ននត្នមៃដ្ីទ្ៅកនុងឆ
ន ំគ្រមូលពនធ រណនឹងទ្ម
រណបដ្លកំណត្់ទ្ដ្ឋយគ្រកាស
➢ ដ្ីជាកមមសិទធិររស់រដ្ាបដ្លបាន ួលទ្ៅឱ្យនីត្ិររគល ឬរូរ នតររគលណាមួយ ទ្េើយដ្ីទ្នាេះមានលកខ
ណៈណាមួយននចំណចទំង ៣ខាងទ្លើ
➢ ដ្ីបដ្លសថិត្ទ្គ្កាមកិចចបគ្ពមទ្គ្ពៀង ិនិទ្ោរ ទ្េើយសកមមភាពមិនទន់បានចរ់ទ្សតើម ទ្េើយការពនោ
ទ្ពលទ្នាេះ គ្ត្ូ បានទទួលការយល់គ្ពមពីសា
ថ រ័ន ំនាញមានសមត្ថកិចចប និង ក.ស.េ.
56
ពន្ធសលើដ្ី្ៃីមិន្ាន្សប្រើប្ាេ់
- 57. 57
ររសាោយ េណ្នា
ទំេំដ្ី៖ រទ្ណា
ត យ x ទទឹង ២០ម x ៤៥ម
នសេដ្ីសររ (រិត្ជាបមគ្ត្គ្កឡា) ៩០០ម២
ត្នមៃកំណត្់ទ្ដ្ឋយរណៈកមមការវាយត្នមៃដ្ី ៥០ដ្លា
ៃ រ/ម២
ត្នមៃដ្ីសររ ៤៥ ០០០ដ្លា
ៃ រ
ការរណនា ៖ (ត្នមៃដ្ីសររ/១២)*០.០៨ (៤៥ ០០០$/១២) * ០.០៨
លាភការគ្រចំបខ កំណត្់ទ្ដ្ឋយរណៈកមមការ (១០០%) ៣០០ដ្លា
ៃ រ
លាភការគ្រចំបខ កំណត្់ទ្ដ្ឋយរណៈកមមការ (៨០%) ២៤០ដ្លា
ៃ រ
លាភការពីការ ួលដ្ីកនុង១បខ ៤០០ដ្លា
ៃ រ
ដ្ូទ្ចនេះមិនគ្ត្ូ ជារ់ពនធទ្លើដ្ីធៃីមិនបានទ្គ្រើគ្បាស់ទ្ទ ទ្គ្ពាេះលាភការគ្រចំបខពីការ ួលដ្ី >៨០%
- 58. ពនធទ្នេះគ្ត្ូ បានកំណត្់តាមអ្គ្តា ២% ននទ្លើមូលដ្ឋ
ា នកំណត្់ពនធ
មូលដ្ឋ
ា នកំណត្់ពនធរឺជានងៃដ្ីរិត្តាមនងៃទីសារតាមទីគ្កុងនិងតាមត្ំរន់នីមួយៗ
បដ្លវាយត្នមៃទ្ៅតាមត្នមៃរិត្កនុងមួយបមគ្ត្គ្កឡា កំណត្់ទ្ដ្ឋយរណៈកមមការ
វាយត្នមៃដ្ីមិនបានទ្គ្រើគ្បាស់ ។
ប្ាក្់ពន្ធ = ន្ាដ្ីេរវរ x មូលដា
ឋ ន្ក្ំណ្រ់ (រនមៃដ្ី/ម២)x ២%
រំនាក្់រំន្ងរវាងពន្ធសលើេចលន្ប្រពយ ន្ិងពន្ធសលើដ្ី្ៃីមិន្សប្រើប្ាេ់
ដ្ីជាកមម ត្ថុគ្ត្ូ ជារ់ពនធទ្លើអ្ចលនគ្ទពយបដ្លបានរង់ពនធរួចទ្េើយ មិនគ្ត្ូ ជារ់ពនធទ្លើដ្ីធៃី
មិនបានទ្គ្រើគ្បាស់ទ្ទៀត្ទ្ទ រិត្ចរ់ពីឆ
ន ំ២០១១ ត្ទ្ៅ។
សគ្មារ់ដ្ីធៃីមិនបានទ្គ្រើគ្បាស់ និងមិនទន់បានរង់ពនធទ្លើដ្ីធៃីមិនបានទ្គ្រើគ្បាស់មនឆ
ន ំ
២០១១ ដ្ីទ្នាេះទ្ៅបត្ជារំណលពនធទ្លើ ដ្ីធៃីមិនបានទ្គ្រើគ្បាស់ននឆ
ន ំជារ់ពនធកនៃងមក។
58
- 60. 60
▪ ពនធទ្នេះគ្ត្ូ កំណត្់ទ្លើគ្ររ់មទ្ធោបាយដ្ឹក ញ្ជូន និងោន ំនិេះគ្ររ់
គ្រទ្ភទតាមឆ
ន ំនីមួយៗ
▪ ពាកយ មស្ោាយដ្ឹក្ ញ្ជូ ន្សំទ្ៅដ្ល់ រងយនតទ្ទសចរ រងយនតដ្ឹក
ទំនិញ កបាល់ ....
▪ ត្នមៃពនធនិងទ្ពលរង់ពនធគ្ត្ូ កំណត្់ទ្ដ្ឋយគ្កសួងទ្សដ្ាកិចចបនិងេិរញ្ា ត្ថុ
▪ ត្នមៃអាចរកទ្មើលបានតាមរយៈទ្រេទំព័រររស់អ្រគនាយកដ្ឋ
ា នពនធដ្ឋរ:
www.tax.gov.kh
▪ អាចរង់ពនធទ្ៅធនាោរទ្អ្សីលីដ្ឋ ធនាោរការណាឌ្ីោ ឬរង់ទ្ៅ
ការិោល័យពនធដ្ឋរ
▪ អ្នកជារ់ពនធអាចទ្ធវើកាត្ទ្អ្ ិចគ្ទនិច។
- 61. 61
ពនធទ្នេះគ្ត្ូ បានទ្លើកបលងចំទ្ពាេះ៖
▪ ទ្ទចគ្កោនយនត គ្ត្ីចគ្កោនយនតគ្ររ់គ្រទ្ភទ គ្តាក់ទ័រនិងទ្គ្រឿង
យនតគ្រហាក់គ្របេល និង លោនគ្ររ់គ្រទ្ភទ (ចារ់សតីពីការគ្ររ់
គ្រងេិរញ្ា ត្ថុឆ្នំ២០១៦ មាគ្តា ១៣)
▪ រងយនតរិលានសទ្ន្រងា
គ េះ រងយនតអ្រគីភ័យររស់រដ្ា
▪ មទ្ធោបាយដ្ឹក ញ្ជូន និងោន ំនិេះជាកមមសិទធិររស់កងទ្ោធពល
ទ្ខមរភូមិនេ កងរា អា ធេត្ថ នររបាលជាត្ិ បដ្លរទ្គ្មើឲ្យការងារ
សគ្មារ់កិចចបការពារគ្រទ្ទស សនតិសខ និងសណា
ត រ់ធា
ន រ់សងគម
▪ មទ្ធោបាយដ្ឹក ញ្ជូន និងោន ំនិេះររស់ទ្រសកកមមទូត្ ឬកងសល
ររទ្ទស អ្ងា
ា រអ្នតរជាត្ិ ឬទីភា
ន ក់ងារសេគ្រត្ិរត្តិការរទ្ចចបកទ្ទស
ររស់រដ្ឋ
ា ភិបាលនានា។
- 63. 63
▪ ពនធទ្លើឈនួ លសេេះ និងដ្ី រឺអ្ន ត្តទ្លើអ្នកជារ់ពនធតាមរររទ្ ការ (មិន
បមនរររសវ័យគ្រកាស) បដ្លទទួលចំណូលពីការ ួលសេេះ និងដ្ី
▪ ដ្ីសំទ្ៅដ្ល់ដ្ីបដ្លមានបរ៉ា គ្សេះ គ្ត្ពាំង រឹង ដ្ីបគ្សអ្ំរិល...
▪ សេេះសំទ្ៅដ្ល់ សេេះ ទ្រាងចគ្ក ឃា
ៃ ំង ការិោល័យ និងគ្រទ្ភទអ្ោរទ្សស
ងៗទ្ទៀត្
▪ ពនធទ្នេះគ្ត្ូ កំណត្់យកទ្លើមា
ចប ស់អ្ចលនគ្ទពយ ឬអ្នកទទួលសល
គ្រទ្ោ ន៍ចងទ្គ្កាយ តាមអ្គ្តា ១០%
▪ ចំណូលជារ់ពនធ រឺជាគ្បាក់ចំណូលសររបដ្លបានចេះកនុងកិចចបសនោ
ួល ឬត្នមៃ ួលបដ្លបានគ្ពមទ្គ្ពៀង។
ពន្ធសលើឈ្នួ ល្ាះ ន្ិងដ្ី
- 65. ១- ការពវក្ិចចចវះរញ្ជ ីពន្ធដារ
ររគលទំងឡាយ គ្ត្ូ ទ្ៅចេះរញ្ជីទ្ៅរដ្ាបាលសារទ្ពើពនធ កនុងអ្ំ ុងទ្ពល ១៥នងៃ នននងៃទ្ធវើការ៖
▪ ទ្គ្កាយពីររគលទ្នាេះចរ់ទ្សតើមទ្ធវើសកមមភាពទ្សដ្ាកិចចប ឬ
▪ ទ្គ្កាយពីទ្ពលទទួលបានលិខិត្រញ្ញ
ជ ក់ការចេះរញ្ជី ឬលិខិត្អ្នញ្ញ
ា ត្ទ្ចញទ្ដ្ឋយ គ្កសួង ឬសា
ថ រ័ន
ពាក់ព័នធ។
ររគលបដ្លជាកមម ត្ថុននការចេះរញ្ជីពនធដ្ឋរ ជាអាទិ៍មាន៖
ក.សា
ថ រ័នរដ្ា ទ្រសកកមមទូត្ កងសលររទ្ទស អ្ងគការអ្នតរជាត្ិ ទីភា
ន ក់ងារសេគ្រត្ិរត្តិការ
រទ្ចចបកទ្ទសររស់រដ្ឋ
ា ភិបាលនានា និងរណរកសនទ្ោបាយ
ខ.គ្កុមេនបាក នទទួលខសគ្ត្ូ មានកគ្មិត្ គ្កុមេនមហា នទទួលខសគ្ត្ូ មានកគ្មិត្ សាខាគ្កុម
េនររទ្ទស ការិោល័យត្ំណាង សេគ្ោសបាកររគល គ្កុមេនសេកមមសិទធិទូទ្ៅ គ្កុមេន
សេកមមសិទធិមានកគ្មិត្ សេគ្ោសសាធារណៈ សេគ្ោសរដ្ា និងគ្កុមេនចគ្មុេះរដ្ា
រ. សមារម និងអ្ងគការមិនបមនរដ្ឋ
ា ភិបាល
.ររគលដ្នទទ្ទៀត្បដ្លទ្ធវើសកមមភាពអា ី កមមទ្ៅគ្ពេះរាជាណាចគ្កកមពុជា។
៣. ការសេនើេវំចវះរញ្ជ ីពន្ធដារ
- 66. ២- ន្ីរិ សា្ីសេនើេវំចវះរញ្ជ ីពន្ធដារ
ររគលទំងឡាយ បដ្លមានកាត្ពវកិចចបចេះរញ្ជីពនធដ្ឋរអាចទ្សនើសំ៖
២.១- ការសេនើេវំចវះរញ្ជ ីពន្ធដារសដាយផ្ទ
ា ល់សៅរដ្ឋាលសារសពើពន្ធ
ររគលដ្ូចមានររិោយកនុងចំណច ១-ក., ១-រ. និង ១- . បដ្លមានរំណងចេះរញ្ជីទ្ដ្ឋយផ្ទ
េ ល់ទ្ៅ
រដ្ាបាលសារទ្ពើពនធ ឬមិនអាចទ្ធវើការចេះតាមទ្រេទំព័រចេះរញ្ជីអា ី កមមបាន ការចេះរញ្ជីគ្ត្ូ ទ្ធវើតាមរ
យៈការរំទ្ពញ “ពាកយទ្សនើសំចេះរញ្ជីពនធដ្ឋរនិងរចចបុរបននភាពព័ត្៌មានអ្នកជារ់ពនធ (ទគ្មង់១០១)” ឬ
២.២- ការសេនើេវំចវះរញ្ជ ីតាមសេហរំព័រចវះរញ្ជ ីអា ី ក្មម
ររគលដ្ូចមានររិោយកនុងចំណច ១-ខ. ខាងទ្លើ គ្ត្ូ ទ្សនើសំចេះរញ្ជីតាមទ្រេទំព័រចេះរញ្ជីអា ី កមម
បដ្លមានអាសយដ្ឋ
ា ន៖ https://www.registrationservices.gov.kh
៣. ការសេនើេវំចវះរញ្ជ ីពន្ធដារ (រ)
- 67. ២.១- ការសេនើេវំចវះរញ្ជ ីពន្ធដារសដាយផ្ទ
ា ល់សៅរដ្ឋាល
សារសពើពន្ធ
• ររគលទ្សនើសំគ្ត្ូ រំទ្ពញ “ពាកយទ្សនើសំចេះរញ្ជីពនធដ្ឋរនិងរចចបុរបនន
ភាពព័ត្៌មានអ្នកជារ់ពនធ (ទគ្មង់១០១)” និងភា
ជ រ់បាកសារត្គ្មូ
ទ្ៅតាមគ្ទង់គ្ទយរត្ិយត្ត។
រដ្ាបាលសារទ្ពើពនធគ្ត្ូ ពិនិត្យទទួលពាកយទ្សនើសំ និងរញ្ចបូល៖
▪ ព័ត្៌មានរឋម ទទួលគ្បាក់ពនធបាត្ង់ ឬ/និងកនគ្មទ្សវា រញ្ចបូល
ព័ត្៌មានលមែិត្ និងទ្បាេះពមពរ័ណណសតល់ ូនអ្នកជារ់ពនធទ្ៅកនុង
“គ្រព័នធគ្ររ់គ្រងការចេះរញ្ជីសេគ្ោស” ររស់អ្រគនាយដ្ឋ
ា នពនធ
ដ្ឋរ ចំទ្ពាេះសា
ថ រ័ន ឬសេគ្ោស ឬររគលគ្រករអា ី កមមដ្នទ
ទ្ទៀត្ បដ្លមិនត្គ្មូ ឱ្យរញ្ចបូលព័ត្៌មានតាមរយៈទ្រេទំព័រចេះរញ្ជី
អា ី កមម
▪ ព័ត្៌មានលមែិត្និងបាកសារភា
ជ រ់ សគ្មរសគ្មួលរង់កនគ្មទ្សវាសា
ធារណៈ និងគ្បាក់ពនធបាត្ង់ ំនួសររគលទ្សនើសំតាមដ្ំណាក់កាល
នីមួយៗ ទ្ៅកនុង “ទ្រេទំព័រចេះរញ្ជីអា ី កមម” គ្សរតាម
“ទ្សៀ ទ្ៅមរគុទ្ទសក៍ដ្ំទ្ណើរការចេះរញ្ជីអា ី កមមតាមគ្រព័នធរទ្ចចបក
ិទោព័ត្៌មាន” សគ្មារ់សេគ្ោសពាណិ ជកមមបដ្លទ្សនើសំចេះរញ្ជី
ងមី (ទ្មើលចំណច ៣-២.២)
ល.រ គ្ទង់គ្ទយ បសនក
1. សា
ថ រ័នរដ្ា ទ្រសកកមមទូត្ កងសលររទ្ទស អ្ងគការ
អ្នតរជាត្ិ ទីភា
ន ក់ងារសេគ្រត្ិរត្តិការរទ្ចចបកទ្ទសររស់រ
ដ្ឋ
ា ភិបាលនានា រណរកសនទ្ោបាយ សមារម និង
អ្ងគការមិនបមនរដ្ឋ
ា ភិបាល
101-P1
2. គ្កុមេនមូលធន (គ្កុមេនបាក ន/មហា នទទួល
ខសគ្ត្ូ មានកគ្មិត្)
101-P2
3. គ្កុមេនររទ្ទស (សាខាគ្កុមេន/ការិោល័យ
ត្ំណាង)
101-P3
4. គ្កុមេនសេកមមសិទធិ (សេកមមសិទធិទូទ្ៅ/មាន
កគ្មិត្)
101-P4
5. សគ្ោសបាកររគល និងររគលគ្រករអា ី កមមដ្នទទ្ទៀត្ 101-P5
៣. ការសេនើេវំចវះរញ្ជ ីពន្ធដារ (រ)
- 68. ២.២- ការសេនើេវំចវះរញ្ជ ីតាមសេហរំព័រចវះរញ្ជ ីអា ី ក្មម
ររគលទ្សនើសំគ្ត្ូ អ្ន ត្តតាម “ទ្សៀ ទ្ៅមរគុទ្ទសក៍ដ្ំទ្ណើរការចេះរញ្ជីអា ី កមមតាមគ្រព័នធ
រទ្ចចបក ិទោព័ត្៌មាន” បដ្លមានរំេូរ ៦ ំហានដ្ូចខាងទ្គ្កាម៖
រញ្ញ
ចប ក់សគ្មារ់ ំហានទី៤៖ ការទូទត្់កនគ្មទ្សវាសាធារណៈ
និងពនធបាត្ង់
ររគលទ្សនើសំ អាចទ្ធវើការទូទត្់ទ្ៅតាមរយៈ ABA Pay តាមរ
យៈ ABA Mobile App (QR Code) or កាត្ឥណទន ឬ
កាត្ឥណពនធ (Visa Card, Master Card ឬ Union Pay
International)
៣. ការសេនើេវំចវះរញ្ជ ីពន្ធដារ (រ)
- 69. ៣- ពន្ធា
៉ា រង់ ន្ិងក្នប្មសេវា
ការរង់កនគ្មទ្សវាសាធារណៈ ឬ/និងពនធបាត្ង់ បសែកតាម “ឧរសមព័នធសតីពីកនគ្មទ្សវាសា
ធារណៈ និងពនធបាត្ង់” (ទ្ៅខាងទ្ឆ្វង) គ្ត្ូ ទ្ធវើទ្ ើងទ្ៅតាម៖
▪ រញ្ជររង់គ្បាក់ររស់រដ្ាបាលសារទ្ពើពនធ៖ ករណីសា
ថ រ័ន ឬសេគ្ោស ឬររគលបដ្ល
មិនត្គ្មូ ឱ្យរញ្ចបូលព័ត្៌មានកនុងទ្រេទំព័រចេះរញ្ជីអា ី កមម
▪ ទ្រេទំព័រចេះរញ្ជីអា ី កមម៖ ករណីសេគ្ោសពាណិ ជកមមទ្សនើសំចេះរញ្ជីងមី បដ្ល
ត្គ្មូ ឱ្យរញ្ចបូលព័ត្៌មាន និងបាកសារភា
ជ រ់ ទ្ៅកនុងទ្រេទំព័រចេះរញ្ជីអា ី កមម។
រយៈទ្ពលសតល់ទ្សវា និងបាកសារគ្ត្ូ ទទួលបាន៖
▪ ៧-១០ នងៃ នននងៃទ្ធវើការ (រិត្ចរ់ពីនងៃទ្ចញលិខិត្រញ្ញ
ជ ក់ការទទួលពាកយទ្សនើសំ)
ចំទ្ពាេះសា
ថ រ័នរដ្ា ទ្រសកកមមទូត្ កងសលររទ្ទស អ្ងគការអ្នតរជាត្ិ ទីភា
ន ក់ងារសេ
គ្រត្ិរត្តិការរទ្ចចបកទ្ទសររស់រដ្ឋ
ា ភិបាលនានា រណរកសនទ្ោបាយ សមារម និងអ្ងគ
ការមិនបមនរដ្ឋ
ា ភិបាល ឬររគលដ្នទទ្ទៀត្បដ្លមិនត្គ្មូ ឱ្យ ឬមិនអាចរញ្ចបូល
ព័ត្៌មានទ្ៅកនុងទ្រេទំព័រចេះរញ្ជីអា ី កមម
▪ ៧-១០ នងៃ នននងៃទ្ធវើការ (រិត្ចរ់ពីនងៃទ្ចញលិខិត្រញ្ញ
ជ ក់ការទទួលពាកយទ្សនើសំ
ទ្គ្កាយទទួលបានលិខិត្ជាសារទ្អ្ ិចគ្ត្ូនិករញ្ញ
ជ ក់ការទទួលពាកយទ្សនើសំពីទ្រេ
ទំព័រចេះរញ្ជីអា ី កមម) ចំទ្ពាេះសេគ្ោសពាណិ ជកមមបដ្លទ្សនើសំចេះរញ្ជីងមី។
៣. ការសេនើេវំចវះរញ្ជ ីពន្ធដារ (រ)