De presentatie 'Kamp de Beetse na de bevrijding' van Jochem Abbes tijdens de Noordelijke Netwerkdag Oorlogsbronnen 'Wisseling van de wacht. De bevrijding van kampen en hun nieuwe bewoners' op 23 mei 2019 bij Groninger Archieven / OVCG.

1. Kamp de Beetse na de bevrijding
Verandering van populatie, verandering van sentiment
23 mei 2019
Jochem Abbes

2. Waar ligt het kamp?
Sellingen (Jipsinghuizen) in
Westerwolde

3. Zevenmeersveenweg
Oude markescheiding en
kerspelgrens
met Sellingen

4. Een vervallen werkloods van SBB?

5. Dak vernieuwd 2013

7. Opening gerestaureerde barak op
“Zwarte Vrijdag” 3 oktober 2014

8. Enthousiaste werkgroep

9. Dodenherdenking 4 mei 2018

10. 10
Korte geschiedenis van het kamp
• 1935: kamp wordt gebouwd in het kader van de
werkverschaffing.
• 1942 (20 I – 2/3 X): Joods werkkamp.
• 1944: doorstroomkamp van Nederlandse
arbeiders voor de ‘Arbeitseinsatz’.
• 1945 (v.a. januari): Teruggekeerde NSB’ers na
“Dolle Dinsdag” (“Lüneburgers”).
• 1945 – 1948: ‘Bewarings en Interneringskamp’
voor NSB’ers en SS’ers. Sluiting op 15 II 1948.

11. Ontginningen Weenderveld
Jaren ‘20 en ‘30

12. Werkverschaffing Jipsinghuizen

13. Kamp De Beetse (plm. 1935/36)

14. Overzicht, blik richting Westen

15. Ontspanningsgebouw Patrimonium

16. Patrimonium (interieur)

17. NSB verhoudingsgewijs forse aanhang
in Westerwolde

18. Mussert in Musselkanaal
3 mei 1941

19. Opening NSB Kringhuis ‘Veenkoloniën-
Westerwolde’ Stadskanaal, juni 1941

20. De Jeugdstorm bij Hotel Dopper,
Stadskanaal

21. De bevrijding van Westerwolde
april 1945 (Onstwedde)

22. Vanaf 1 augustus 1945: ‘Bewarings- en
interneringskamp Sellingerbeetse’

23. Reconstructie situatie 1945-1948

24. Overzicht (naar Westen) en wachttoren.
Kamp gesloten op 15 februari 1948

25. Originele dampalen uit 1945

26. Fundamenten wachtlokaal
blootgelegd
in 2014

27. Fundering in het vlak (2014)

28. Trasraam wachtlokaal (2014)

29. ‘Verandering van populatie…’
• Uit overzicht van de ‘Stichting Toezicht Politieke
Delinquenten’ ten behoeve van de commissie in
de gemeente Vlagtwedde (25 maart 1946): 394.
• Een groot deel is geïnterneerd geweest in Kamp
de Beetse. Zware gevallen naar de Limburgse
mijnen.
• De populatie van het kamp was tussen 1945 en 1948
afkomstig uit Westerwolde (Vlagtwedde) zelf.

30. ‘Verandering van sentiment…’
• Nog altijd moeilijk om in Westerwolde over de NSB
te praten…
• Het ‘collectieve geheugen’ op het platteland is sterk.
• Bepaalde verhalen (w.o. de “NSB-moorden”, het
verraad van de familie Sachs, vlucht gevreesde
NSB-er in Sellingerveld e.a.) zijn zeer bekend in de
streek.
• Ooggetuigen NSB-periode (o.a.bewakers/arbeiders)
willen er niet over praten (“er zijn smerige dingen
gebeurd”).

31. Jacob Maarsingh (1892-1958), Eerste
Kamerlid NSB, gemachtigde van
Mussert
voor Noord-Nederland

32. Publicaties van Hans Onderwater
(1977, 2e
dr.) en Alie Noorlag (2015, 2e
dr.)