salik ng produksyon
Maibibigay ang kahulugan ng produksyon.
Masusuri ang mga salik ng produksyon.
Mapahahalagahan ang mga salik ng produksyon
at ang implikasyon nito sa pang-araw-araw na
pamumuhay.
Primary stage – pagkalap ng mga hilaw na sangkap (raw materials)
Secondary Stage – pagproproseso ng hilaw na sangkap (refining process)
Final Stage – pagsasa-ayos ng mga tapos na produkto (packaging, labeling and distribution) para mapakinabangan ng tao.
Basahin ang slide
Input
Halimbawa ng fix input lupa
Halimbawa ng variable input lakas paggawa o labor
At Output naman ay mga kalakal o paglilingkod na resulta ng proseso ng produksyon.
Sa madaling salita, pinagsasama-sama ang mga input upang makapagprodyus ng output
Lupa bilang isang salik ng produksyon
Ang lupa ay hindi lamang tumutukoy sa tinataniman ng mga magsasaka o pinagtatayuan ng bahay. Kasama rin dito ang lahat ng yamang likas sa ibabaw at ilalim nito pati ang yamang tubig, yamang mineral at yamang gubat.
Hindi tulad ng ibang salik, ang lupa ay may naiibang katangian sapagkat ito ay FIXED o takda ang bilang.
Sa makatuwid, ang wastong paggamit ng lupa ay mahalaga Malaki man o maliit ang sukat nito.
So Kailangan nating tiyakin ang pagkakaroon ng produktibong paggamit nito.
Mayroon tayong tinatawag na Upa o renta
ito ang tawag sa kabayaran sa paggamit ng lupa.
Tandaan ha kung kayo ay mag b busines
Ang halaga ng lupa o renta ay tinatakda sa laki, gamit at lokasyon ng lupa.
Ang lakas-paggawa ay tumutukoy sa kakayahan ng tao sa produksiyon ng kalakal o serbisyo
Mahalaga ang ginagampanan ng mga manggagawa sa ating pang- araw- araw na pamumuhay sapagkat ang kanilang paggawa ng mga produkto at serbisyo ang tumutustos at tumutugon sa ating pangangailangan
Kabayarang natatanggap mula sa paggawa ay sahod o sweldo.
White-Collar Job – Ang mga manggagawang may kakayahang mental. Ginagamit ang kanilang isip kaysa lakas ng katawan sa paggawa.
Halimbawa: mga propesyunal tulad ng doctor, abogado, inhinyero, guro at iba pa.
2. Blue Collar Job – Ang mga manggagawang may kakayahang pisikal.
Mas ginagamit nila ang lakas ng katawan kaysa sa isip sa paggawa.
Halimbawa: karpintero, drayber, magsasaka, tubero, at iba pa
Uri ng Manggagawa
Skilled – may mataas na antas ng kaalaman, kasanayan at karanasan
Semi-skilled – ang kasanayan, kaalaman at karanasan ay higit na mababa kaysa sanay na manggagawa (skilled workers)
Unskilled – mga taong walang kaalaman, kasanayan at karanasan
White-Collar Job – Ang mga manggagawang may kakayahang mental. Ginagamit ang kanilang isip kaysa lakas ng katawan sa paggawa.
Halimbawa: mga propesyunal tulad ng doctor, abogado, inhinyero, guro at iba pa.
2. Blue Collar Job – Ang mga manggagawang may kakayahang pisikal.
Mas ginagamit nila ang lakas ng katawan kaysa sa isip sa paggawa.
Halimbawa: karpintero, drayber, magsasaka, tubero, at iba pa
Uri ng Manggagawa
Skilled – may mataas na antas ng kaalaman, kasanayan at karanasan
Semi-skilled
salik ng produksyon
Maibibigay ang kahulugan ng produksyon.
Masusuri ang mga salik ng produksyon.
Mapahahalagahan ang mga salik ng produksyon
at ang implikasyon nito sa pang-araw-araw na
pamumuhay.
Primary stage – pagkalap ng mga hilaw na sangkap (raw materials)
Secondary Stage – pagproproseso ng hilaw na sangkap (refining process)
Final Stage – pagsasa-ayos ng mga tapos na produkto (packaging, labeling and distribution) para mapakinabangan ng tao.
Basahin ang slide
Input
Halimbawa ng fix input lupa
Halimbawa ng variable input lakas paggawa o labor
At Output naman ay mga kalakal o paglilingkod na resulta ng proseso ng produksyon.
Sa madaling salita, pinagsasama-sama ang mga input upang makapagprodyus ng output
Lupa bilang isang salik ng produksyon
Ang lupa ay hindi lamang tumutukoy sa tinataniman ng mga magsasaka o pinagtatayuan ng bahay. Kasama rin dito ang lahat ng yamang likas sa ibabaw at ilalim nito pati ang yamang tubig, yamang mineral at yamang gubat.
Hindi tulad ng ibang salik, ang lupa ay may naiibang katangian sapagkat ito ay FIXED o takda ang bilang.
Sa makatuwid, ang wastong paggamit ng lupa ay mahalaga Malaki man o maliit ang sukat nito.
So Kailangan nating tiyakin ang pagkakaroon ng produktibong paggamit nito.
Mayroon tayong tinatawag na Upa o renta
ito ang tawag sa kabayaran sa paggamit ng lupa.
Tandaan ha kung kayo ay mag b busines
Ang halaga ng lupa o renta ay tinatakda sa laki, gamit at lokasyon ng lupa.
Ang lakas-paggawa ay tumutukoy sa kakayahan ng tao sa produksiyon ng kalakal o serbisyo
Mahalaga ang ginagampanan ng mga manggagawa sa ating pang- araw- araw na pamumuhay sapagkat ang kanilang paggawa ng mga produkto at serbisyo ang tumutustos at tumutugon sa ating pangangailangan
Kabayarang natatanggap mula sa paggawa ay sahod o sweldo.
White-Collar Job – Ang mga manggagawang may kakayahang mental. Ginagamit ang kanilang isip kaysa lakas ng katawan sa paggawa.
Halimbawa: mga propesyunal tulad ng doctor, abogado, inhinyero, guro at iba pa.
2. Blue Collar Job – Ang mga manggagawang may kakayahang pisikal.
Mas ginagamit nila ang lakas ng katawan kaysa sa isip sa paggawa.
Halimbawa: karpintero, drayber, magsasaka, tubero, at iba pa
Uri ng Manggagawa
Skilled – may mataas na antas ng kaalaman, kasanayan at karanasan
Semi-skilled – ang kasanayan, kaalaman at karanasan ay higit na mababa kaysa sanay na manggagawa (skilled workers)
Unskilled – mga taong walang kaalaman, kasanayan at karanasan
White-Collar Job – Ang mga manggagawang may kakayahang mental. Ginagamit ang kanilang isip kaysa lakas ng katawan sa paggawa.
Halimbawa: mga propesyunal tulad ng doctor, abogado, inhinyero, guro at iba pa.
2. Blue Collar Job – Ang mga manggagawang may kakayahang pisikal.
Mas ginagamit nila ang lakas ng katawan kaysa sa isip sa paggawa.
Halimbawa: karpintero, drayber, magsasaka, tubero, at iba pa
Uri ng Manggagawa
Skilled – may mataas na antas ng kaalaman, kasanayan at karanasan
Semi-skilled
Elastisidad ng Suplay
Ang elastisidad ng suplay ay ang pagbabago sa bahagdang dami ng suplay ayon sa bahagdang pagbabago ng presyo.
Uri ng Elastisidad ng Suplay:
1. Elastic
2. Unitary Elastic
3. Inelastic
4. Perfectly Elastic
5. Perfectly Inelastic
Elastisidad ng Suplay
Ang elastisidad ng suplay ay ang pagbabago sa bahagdang dami ng suplay ayon sa bahagdang pagbabago ng presyo.
Uri ng Elastisidad ng Suplay:
1. Elastic
2. Unitary Elastic
3. Inelastic
4. Perfectly Elastic
5. Perfectly Inelastic
Ang Kawayan (Ang Kalasag ng Kabataan, Lagitik ng Katotohanan)Bryan Ben Orcenado
Ang Opisyal na Pahayagan ng Mataas na Paaralan ng Madrid Surigao del Sur Division
Tomo 1 Bilang 1 │ Agosto 2023 - Mayo 2024. Ang pampaaralang pahayagang ito ay kuwalipikado para sa National Schools Press Conference 2024 na gaganapin sa Carcar City, Cebu ngayong Hulyo.
2. Ano ang ipinahihiwatig ng larawan para sayo?
Sa iyong sariling pananaw, bakit ang mga
pagkakataong gaya nito ay nangyayari?
3.
4.
5.
6. • Isang kondisyon kung saan limitado
ang pinagkukunang-yaman
KAKAPUSAN
7. • Isang kondisyon kung saan
may limitadong suplay ng
produkto
KAKULANGAN
8. Mga halimbawa:
KAKAPUSAN
Supply ng
nickel,chromite,natural gas,
at iba pang non-renewable
resources.
KAKULANGAN
Supply ng bigas sa
pamilihan dahilan sa
bagyo,peste,El Nino,at iba
pang kalamidad.
9. • Mataas na presyo ng mga bilihin.
• Mahaba ang pila sa mga pamilihan ngunit
walang mabili na mga produkto.
• Dumarami ang nagugutom sa bansa,
nagkakasakit at naghihirap.
• Wala nang ginawa ang pamahalaan kundi
umangkat ng umangkat ng produkto kahit wala
nang sapat na badyet.
MGA PALATANDAAN NG
KAKAPUSAN/KAKULANGAN
10. • Ang pangunahing bilihin ay
inirarasyon na lamang ng
pamahalaan dahil wala nang
mabili sa mga pamilihan.
• Nangingibang- bansa ang mga
manggagawa.
MGA PALATANDAAN NG
KAKAPUSAN/KAKULANGAN
11. • MAAKSAYANG PAGGAMIT NG PINAGKUKUNANG-YAMAN
• NON-RENEWABILITY NG PINAGKUKUNANG-YAMAN
• WALANG KATAPUSANG PANGANGAILANGAN NG TAO
KADAHILANAN NG KAKAPUSAN
12. PAANO MASOSOLUSYUNAN
ANG KAKAPUSAN?
Pumili ng kapareha at magpalitan ng opinyon
tungkol sa posibleng solusyon sa paglutas ng
kakapusan sa bansa. Ibahagi sa klase ang buod
ng napag-usapan.
13. • RESOURCES ARE BOUNTIFUL BUT MAN’S
GREED CREATES SCARCITY
• KUNG MAIKLI ANG KUMOT, MATUTONG
MAMALUKTOT
14. Isaalang-alang ang apat na
pangunahing tanong
• Ano ang gagawin?
• Paano gagawin?
• Para kanino?
• Gaano karami?
15. Suriin kung ang isinasaad sa bawat pangungusap ay
indikasyon ng kakapusan o kakulangan.
1. Ang maliit na deposito ng langis sa Pilipinas.
2. Ang pagputok ng Bulkang Pinatubo ay nagpalit ng suplay
ng bigas ng bansa.
3. Ang madisyertong mga bansa sa Gitnang Silangang Asya ay
may malaking pangangailangan sa malinis na anyong tubig.
4. Ang mabilis na paglaki ng bilang ng naninirahan sa Metro
Manila, mas tumaas ang pangangailangan sa pabahay.
5. Ang paglindol noong 1990 na nagresulta sa maliit na
suplay ng gulay na nagmumula sa Baguio.
16.
17. PPF
• PRODUCTION POSSIBILITY FRONTIER
• MODELO NA NAGPAPAKITA NG ESTRATEHIYA
SA PAGGAMIT NG MGA SALIK UPANG
MAKALIKHA NG PRODUKTO
• FEASIBLE/INFEASIBLE
• EFFICIENT/INEFFICIENT
18.
19.
20. PAGSASANAY
• I-GRAPH ANG SUMUSUNOD NA DATOS
PLANO BAG(x) SAPATOS (y)
A 0 500
B 50 400
C 100 250
D 200 100
E 400 0
21. IBA PANG PARAAN PARA
MASOLUSYUNAN ANG KAKAPUSAN
• Pagtatanim ng mga puno sa nakakalbong kagubatan at sa
kalunsuran
• Pangangampanya upang ipagbawal ang paggamit ng mga
kemikal at iba pang bagay na nakalilikha ng polusyon
• Pagkordon o enclosure ng mga piling lugar na malala ang
kaso ng ecological imbalance (protected areas program)
• Pagbabantay sa kalagayan at pangangalaga sa mga
nauubos na uri ng mga hayop (endangered species).