De vierde versie van de presentatie die de ruggengraat vormt van de inscholing.

1. Samenscholing
bij
Faciliteren als Tweede Beroep
Omgaan met veranderingen in groepen en
gemeenschappen
september 2012
Jan Lelie

2. Wet van de noodzakelijke variëteit
De wet van de Noodzakelijke Variëteit
voor de Facilitator (F) schrijft voor dat
F’s vermogen om te faciliteren kan niet
groter zijn dan F’s vermogen te
communiceren met verschillen ...
Vrij naar W.R. Ashby (1957),
Ashby’s Law or The Law of The Requisite Variety
(c) (2012) mind@work 2

3. Agenda inscholing
 Kennismaken
 Inventariseren vragen
 Bespreking onderwerpen uit F2deB
Pauze
 Toepassen
 Afsluiten
(c) (2012) mind@work 3

4. Noem je naam, wat je doet en welke
redenen om deel te nemen?
Kennis van boek
Ideeën uit boek beter
vergroten
inzien
Betere resultaten
Kwaliteit verbeteren
Controleren of ik ‘t boek
Toekomstvisie creëren
begrijp
Meer voor elkaar
Efficiënt gebruik maken
betekenen
van tijd
Met anderen boek
Boek effectiever
bespreken
gebruiken
Met mensen om leren
Meer doen met minder
gaan
Vaardigheden verdiepen
Betrokkenheid
Concreet probleem
vergroten
oplossen
Gevoelens onderzoeken

5. Faciliteren als Tweede Beroep
Faciliteren = maken van verbindingen
Eerste beroep = omgaan met competenties
Tweede beroep = omgaan met je zwaktes in
groepen
(c) (2012) mind@work 5

6. Inscholing
Doel
 Tapas: kleine hapjes
 Idee krijgen van de inhoud boek
Resultaat
 Waar ben ik naar op zoek?
(c) (2012) mind@work 6

7. Vragen?
 Op welke vraag wil je antwoord
hebben?
(c) (2012) mind@work 7

8. Wat neem jij hier waar?
Schrijf op: wat zegt hier wie tegen wie?
(c) (2012) mind@work 8

9. Verschillende verschillen
 Waarnemen neemt verschillen waar
 Mensen verschillen in wijze van
waarnemen
 Verschillen in waarnemen maken
verschillende verschillen
 Mensen zoeken naar verklaringen
door indelen in vakjes, categorieën
(c) (2012) mind@work 9

10. A useful habit formed by our brains, must
not be mistaken by an essential attribute
of reality.
Chandler, D. Semiotics, The Basics
(c) (2012) mind@work 10

11. (c) (2012) mind@work 11

12. Onzekerheidsreductie
Verschillen maken ons onzeker
Zoeken naar zekerheid, duidelijkheid,
informatie, maar ...
Communication produces no information
under certainty.
Will McWhinney (2002)
(c) (2012) mind@work 12

13. Voorstuk
 Begrijpen
 Systeem
 Communiceren
 Archetype
 Paradox
(c) (2012) mind@work 13

14. Voorstuk
 Begrijpen Handeling: praxis
 Systeem Deel uitmaken
 Communiceren Wisselwerken
 Archetype Als een architect
 Paradox Energie
(c) (2012) mind@work 14

15. Deel 1
 Werken met Werkelijkheden
1. Veranderen van werkelijkheid
2. U en uw werkelijkheid
3. Modelleren van werkelijkheid

16. H.1 Werken met Werkelijkheden
 Je maakt deel uit
van je eigen
werkelijkheid
 Vier archetypische
opvattingen
 Kaart van
Werkelijkheids-
opvattingen
(c) (2012) mind@work 16

17. Hoofdstuk 2
 U en Uw werkelijkheid
De werkelijkheid wacht niet op jouw
mening, stem of goedkeuring. Ze
blijft gewoon en doet wat ze doet.
Byron Katie, Natuurwetten van verandering
(c) (2012) mind@work 17

18. Veranderen
 Welke oorzaak heeft veranderen?
 Veranderingen komt buiten of van binnen
 Waar leidt veranderen toe?
 Veranderingen leiden naar minder
(beheersing) of naar meer
(c) (2012) mind@work 18

19. Van buiten
Naar minder Naar meer
Van binnen

20. Ervaren
 Gaan in vakken staan
(c) (2012) mind@work 20

22. (c) (2012) mind@work 23

23. H. 3 Modelleren van Werkelijkheden
 Code en conventies
 Modellen
 Verdeling van
voorkeuren
(c) (2012) mind@work 25

25. (c) (2012) mind@work 27

27. Deel 2: Veranderingen begrijpen
4. Wijze van veranderen
5. Leiderschap
6. Spel van veranderen

28. Zes wijzen
 Zes wijzen: combineer 2 opvattingen
 Twaalf methode: 2 richtingen per wijze
 Combineren in “paden van verandering”
(c) (2012) mind@work 31

29. Wijze veranderen: 1. Analyseren
Feiten
testen theorie
TESTEN
EP RE W N O
T
Theorie
“maakt” feiten

30. Wijze veranderen: 2. Bevestigen
stelt visie vast
inspireert beleid
Beleid
VASTSTELLEN
Visie
INSPIREREN

31. Wijze veranderen: 3. Beïnvloeden
n
se
as
np
en
rd
aa
aa
d
ei
w
BE
l
Be
n
aa
K ER
O EN
VE
R
id
TU
le
IGEN
be
t
to
n
re
ke
be
n
de
r
aa
W

32. Wijze veranderen: 4. Evalueren
Met elkaar bepalen
aan elkaar toe
van waarden
Wijs zaken
TOEWIJZEN
WAARDEREN

33. Wijze veranderen: 5. Uitvinden
Ve
r he
ld
er
w
at
er
ge
be
ur
t
R
O
nd AE EN
e SL
EI ER
rn ER C
ee N U
m I ND
m
et
id
ee
ën

34. Wijze veranderen: 6. Emergent
Waarden roepen beelden op
OPROEPEN
NE RET L CAF
I I
Verbindt ideeën aan
mensen

35. (c) (2012) mind@work 38

37. Hoofdstuk 5: Leiderschap
De eerste taak
van een leider is het
definiëren van de
werkelijkheid
Max DePree,
Leadership is an Art
(c) (2012) mind@work 41

38. (c) (2012) mind@work 42

39. H. 6 Spelen van veranderingen
…. No problem can be solved from the same level
of play that created it ….
Vrij naar A. Einstein
(c) (2012) mind@work 43

41. H6: spelen van veranderingen
Nieuw
Zes spellen Spel Spelen
Spelen
in spelen,
Zes spelen
met spellen
Verdeling
Inzet Verdelen
Inzetten
Spel Regels
Spelen
(c) (2012) mind@work 45 regelen

42. Veranderspellen spelen
1. Analytisch Spelen: team
2. Assertief Regels: organisatie
3. Beïnvloedend Inzet: maatschappij
4. Evaluerend Verdelen: samenleving
5. Inventief Innovatie: onderneming
6. Emergent Cultuur: gemeenschap
(c) (2012) mind@work 46

43. Transitieproces

44. (c) (2012) mind@work 48

45. Overzicht

46. Deel 3: Ingrijpen in veranderen
7. Veranderpaden banen
8. Omgaan met elkaar
9. Verlichten van problemen
(c) (2012) mind@work 50

47. Twee hoofdpaden, veel zijpaden
 Renovatie
 Renaissance
 “Kleine paden”
 Business Process re-engineering
 Social Technical Systems Design
 Lerende Organisatie
 Business Balanced Score Card
 Appriciative Inquiry
 Mediation
 …..
(c) (2012) mind@work 51

48. Renovatie
 Rationele, traditionele, meest
gebruikte wijze
 Analyseer probleem
 Ontwikkel visie
 Implementeer plan
 ...
 herhaal
(c) (2012) mind@work 52

49. Renovatiepad

50. Renaissance
Op het midden van mijn levensweg -
bevond ik mezelf in een donker woud
want de rechte weg was verloren gegaan
–
Ach, hoe zal ik zeggen hoe zwaar het was
wat was dit woud woest en ruw en
ongastvrij -
de gedachte eraan vervult me weer met
angst
Dante - Inferno 1, 1-6
(c) (2012) mind@work 54

51. Renaissancepad

52. H. 9 Verlichten van problemen

53. H. 9 Verlichten van problemen
 Case
 Maken van een opstelling
 Jezelf, opdrachtgever, probleemeigenaar
 De groep of team
 De omgeving
 Spel dat verlichting kan brengen
 Hulpbronnen
 Richting
(c) (2012) mind@work 57

54. PE:
OG:
vk:
Team:
Omg.:
(c) (2012) mind@work 58
Zoek op pagina 322 bijpassend werkwijze

55. “Verlichting, het goddelijk, is een
gegeven. Hoe kan ik dat aannemen?”
Vrij naar Chögyal Namkai Norbu
(c) (2012) mind@work 59