Gabonetatik inauterietara bitarte, neguko hainbat ospakizun
ditugu. Olentzero eta Errege Magoak. San Anton, San Blas eta
Santa Ageda. Inauteriak. Beren tradizioez, lokalismoez eta
pertsonaiez hornituta datozen neguko jai horien egutegia
euskal etnografian gehien deskribatu eta ikertu diren
garaietako bat dela esan daiteke.
Sancho el Sabio Fundazioak bere egoitzan antolatu duen
erakusketa txikian, neguko jaietako usadioak eta ohiturak
deskribatzen dituen dokumentu sorta bat dugu. Gehienak
Gasteizko eta Arabako jaiei lotutakoak dira.
Monografiak, aldizkako argitalpenetan agertutako artikuluak,
eta argazkiak. Autoreak, hala nola Gerardo López de Guereñu,
Blas Arratibel eta Juan Garmendia Larrañaga. Tituluak, hala
nola Ohitura eta Sancho el Sabio Erakundearen antzinako
buletina. Arquek, Salinasek sinatutako argazkiak. Sancho el
Sabio Fundazioaren dokumentu-funtsen aberastasuna
ezagutzera emateko argazkiak dira.
2. Zer dira inauteriak ?
- Neguaren bukaera aldera ospatzen diren jaiak dira .
- Data aldatzen da Aste Santuaren arabera , 40 egun baino
lehen .
- Ezaugarririk importanteena da jendea mozorratuta
ateratzen dela kalera , desfileak eginez .
3. Jatorria
- Paganismoan eta antzinako mundu ikuskeran sustraiak
dauzka .
- Neguaren amaiera eta udaberriaren etorria ospatzen zen .
- Beste aldetik , kristianismoarekin badauka zerikusirik ,
Garizumaren aurretik ospatzen da .
4. Inauteriak Munduan
Euskal Herrian :
- Inauteriak antzinatik ospatzen dira .
- Hego Euskal Herrian , Francoren sasoian debekatuta egon
ziren .
- Hauek dirak ospetsuenak :
Gipuzkoan :
Tolosa eta Donostiako
inauteriak dira jende-
tsuenak.
5. Nafarroan :
- Lantzeko inauteria : Euskal Herriko inautiririk
ezagunena da . Agertzen diren pertzonaiak :
1- Miel Otxin
2- Ziripot 1 2
3- Zaldiko
4- Arotzak
5-Txatxo
3 4 5
7. Espainan :
Oso ezagunak dira Cadiz eta Tenerifeko inauteriak.
-Cadizen chirigota izeneko katari taldeak umorezko kritika
soziala egiten dute kantuz.
-Tenerifen desfileak antolatzen dituzte .
8. Italian:
Veneziakoak oso ezagunak
dira .
1268tik ospatzen dira .
Importanteena maskara da .
Brazil:
Rio de Janeiroko inauteriak
ezagunenak dira . Karroza landu
eta desfile ikusgarriak egiten
dira , sanba musikaz dantza
eginez etengabe .