[Idm g] iconografische analyse van afbeeldingsmateriaal 1
1. IDM
BLOK
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
VISUELE COMMUNICATIE EN
IMAGE RETRIEVAL
Klaas
Jan
Mollema
MSc
IDMDENHAAG
InformatieDienstverlening &
informatieManagement
1
2. collegeplanning IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
college 1 :: visuele communicatie & image retrieval
de kracht van beelden
het probleem van image retrieval
de context van beeldmateriaal: collecties
image retrieval
inleiding op iconografische analyse
college 2 :: Gebruik en gebruikers + iconografische analyse
gebruik en gebruikers van afbeeldingen
pre-iconografisch niveau
iconografisch niveau
iconologisch niveau
college 3 :: iconografie en ontsluiting
ico analyse in schema
een andere classificatie (ook schematisch)
collecties van non tekst materiaal
college 4 :: beeldbanken en open data
college 5 :: audio en video
college 6 :: beeldbanksoftware
3. DE KRACHT VAN BEELDEN
Hoe
wij
om
gaan
met
beeldmateriaal
IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
de
kracht
van
beelden
hoe
wij
om
gaan
met
beeldmateriaal
4. de
kracht
van
beelden
hoe
wij
om
gaan
met
beeldmateriaal
IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
een beeld zegt meer
dan duizend woorden
spreekwoord
5. de
kracht
van
beelden
hoe
wij
om
gaan
met
beeldmateriaal
IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
Uitgelaten stemming tijdens
Bevrijdingsfestival Vlissingen
VLISSINGEN - In Vlissingen zat de
stemming, mede door het mooie weer
er goed in. Voorla tijdens het optreden
van The Opposites gingen velen al snel
helemaal “los” .
nu.nl
6. de
kracht
van
beelden
hoe
wij
om
gaan
met
beeldmateriaal
IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
Uitgelaten stemming tijdens
Bevrijdingsfestival Vlissingen
VLISSINGEN - In Vlissingen zat de
stemming, mede door het mooie weer
er goed in. Voorla tijdens het optreden
van The Opposites gingen velen al snel
helemaal “los” .
nu.nl
7. de
kracht
van
beelden
hoe
wij
om
gaan
met
beeldmateriaal
IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
Een brandende kerstboom
Een onveilige kerstboom of verkeerd
aangebrachte kerstversiering kunnen in
minder dan één minuut een ravage
aanrichten.
Brandveilige kerstboom
Een brandende kerstboom is een
kerstramp
8. de
kracht
van
beelden
hoe
wij
om
gaan
met
beeldmateriaal
IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
Een brandende kerstboom
Een onveilige kerstboom of verkeerd
aangebrachte kerstversiering kunnen in
minder dan één minuut een ravage
aanrichten.
Brandveilige kerstboom
Een brandende kerstboom is een
kerstramp 7 seconden
9. de
kracht
van
beelden
hoe
wij
om
gaan
met
beeldmateriaal
IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
10. de
kracht
van
beelden
hoe
wij
om
gaan
met
beeldmateriaal
IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
11. de
kracht
van
beelden
hoe
wij
om
gaan
met
beeldmateriaal
IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
12. de
kracht
van
beelden
hoe
wij
om
gaan
met
beeldmateriaal
IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
13. de
kracht
van
beelden
hoe
wij
om
gaan
met
beeldmateriaal
IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
ik kan vertellen dat
ik een grote vis heb gevangen
14. de
kracht
van
beelden
hoe
wij
om
gaan
met
beeldmateriaal
IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
15. de
kracht
van
beelden
hoe
wij
om
gaan
met
beeldmateriaal
IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
16. de
kracht
van
beelden
hoe
wij
om
gaan
met
beeldmateriaal
IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
17. de
kracht
van
beelden
hoe
wij
om
gaan
met
beeldmateriaal
IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
18. de
kracht
van
beelden
hoe
wij
om
gaan
met
beeldmateriaal
IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
beeld kan vaak informatie
sneller en effectiever overbrengen
dan een beschrijvende of verklarende
lap tekst
19. de
kracht
van
beelden
hoe
wij
om
gaan
met
beeldmateriaal
IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
beeld kan vaak informatie
sneller en effectiever overbrengen
dan een beschrijvende of verklarende
lap tekst
:: in één oogopslag
:: beelden bieden een sterker platform voor
inlevingsvermogen
:: beelden hebben overtuigingskracht
:: beelden kunnen emotie communiceren
20. het
probleem
van
image
retrieval
Hoe
de
computer
met
beeld
om
gaat
IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
HET PROBLEEM VAN
IMAGE RETRIEVAL
Hoe
de
computer
met
beeld
om
gaat
21. IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
het
probleem
van
image
retrieval
Hoe
de
computer
met
beeld
om
gaat
22. IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
het
probleem
van
image
retrieval
Hoe
de
computer
met
beeld
om
gaat
23. IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
het
probleem
van
image
retrieval
Hoe
de
computer
met
beeld
om
gaat
24. de
context
van
beeldmateriaal
collecties
van
beelden
IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
DE CONTEXT VAN
BEELDMATERIAAL
collecties
van
beelden
25. IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
de
context
van
beeldmateriaal
collecties
van
beelden
26. IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
de
context
van
beeldmateriaal
collecties
van
beelden
27. IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
de
context
van
beeldmateriaal
collecties
van
beelden
28. IMAGE RETRIEVAL
zoeken
in
beeldmateriaal
IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
image
retrieval
zoeken
in
beeldmateriaal
29. IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
doordat beeldmateriaal
(foto’s video’s) geen
doorzoekbare tekst
bevat zijn zoekmachines
aangewezen op
het
probleem
van
image
retrieval
Hoe
de
computer
met
beeld
om
gaat
30. IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
doordat beeldmateriaal
(foto’s video’s) geen
doorzoekbare tekst
bevat zijn zoekmachines
aangewezen op
- door gebruikers
ingevoerde metadata
het
probleem
van
image
retrieval
Hoe
de
computer
met
beeld
om
gaat
31. IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
doordat beeldmateriaal
(foto’s video’s) geen
doorzoekbare tekst
bevat zijn zoekmachines
aangewezen op
- door gebruikers
ingevoerde metadata
tricky: niet altijd in
overeenstemming met
de invalshoek van de
gebruiker
het
probleem
van
image
retrieval
Hoe
de
computer
met
beeld
om
gaat
32. IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
doordat beeldmateriaal
(foto’s video’s) geen
doorzoekbare tekst
bevat zijn zoekmachines
aangewezen op
- door gebruikers
ingevoerde metadata
tricky: niet altijd in
overeenstemming met
de invalshoek van de
gebruiker
het
probleem
van
image
retrieval
Hoe
de
computer
met
beeld
om
gaat
- bestandsnaam
- metadata
alt/title-attribuut in HTML-codering
<img src="pict039.jpg" alt="vlag" title="vlag">
metadata in de velden van een beeldbank
33. IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
doordat beeldmateriaal
(foto’s video’s) geen
doorzoekbare tekst
bevat zijn zoekmachines
aangewezen op
- door de context van het
materiaal
het
probleem
van
image
retrieval
Hoe
de
computer
met
beeld
om
gaat
34. IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
doordat beeldmateriaal
(foto’s video’s) geen
doorzoekbare tekst
bevat zijn zoekmachines
aangewezen op
- door de context van het
materiaal
tricky: niet altijd is de
context passend bij de
afbeelding
het
probleem
van
image
retrieval
Hoe
de
computer
met
beeld
om
gaat
35. IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
EXIF data
het
probleem
van
image
retrieval
Hoe
de
computer
met
beeld
om
gaat
36. IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
OCR
optical
character
recognition
het
probleem
van
image
retrieval
Hoe
de
computer
met
beeld
om
gaat
37. IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
beeldherkenning
het
probleem
van
image
retrieval
Hoe
de
computer
met
beeld
om
gaat
38. IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
beeldherkenning
het
probleem
van
image
retrieval
Hoe
de
computer
met
beeld
om
gaat
39. IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
zoekmachine’s bieden
intussen wel diverse
mogelijkheden aan om
door beeld te zoeken
image
retrieval
zoeken
in
beeldmateriaal
40. IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
zoekmachine’s bieden
intussen wel diverse
mogelijkheden aan om
door beeld te zoeken
image
retrieval
zoeken
in
beeldmateriaal
41. IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
image
retrieval
zoeken
in
beeldmateriaal
42. IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
image
retrieval
zoeken
in
beeldmateriaal
zoekmachine’s bieden
intussen wel diverse
mogelijkheden aan om
door beeld te zoeken
43. IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
image
retrieval
zoeken
in
beeldmateriaal
zoekmachine’s bieden
intussen wel diverse
mogelijkheden aan om
door beeld te zoeken
44. inleiding
op
iconografische
analyse
het
inhoudelijk
ontsluiten
van
beeld
IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
INLEIDING OP INHOUDELIJKE
ONTSLUITING
het
inhoudelijk
ontsluiten
van
beeld
45. IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
inleiding
op
iconografische
analyse
het
inhoudelijk
ontsluiten
van
beeld
46. IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
inleiding
op
iconografische
analyse
het
inhoudelijk
ontsluiten
van
beeld
47. IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
inleiding
op
iconografische
analyse
het
inhoudelijk
ontsluiten
van
beeld
48. IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
inleiding
op
iconografische
analyse
het
inhoudelijk
ontsluiten
van
beeld
49. IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
inleiding
op
iconografische
analyse
het
inhoudelijk
ontsluiten
van
beeld
sinn betekenis
bedeuting referentie
twee woorden met verschillende betekenis
hebben dezelfde referentie
twee woorden met dezelfde betekenis hebben
verschillende referenties
50. IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
inleiding
op
iconografische
analyse
het
inhoudelijk
ontsluiten
van
beeld
‘(...) ik loop over de brug
naar de andere kant
van het water (...)’
51. IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
inleiding
op
iconografische
analyse
het
inhoudelijk
ontsluiten
van
beeld
52. IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
inleiding
op
iconografische
analyse
het
inhoudelijk
ontsluiten
van
beeld
generisch
specifiek
tekst kan generisch en/of specifiek zijn
afbeeldingen zijn tegelijk generisch en specifiek
53. IDM-‐
G
beeldbanken
en
cultureel
erfgoed
BEELD
TOEGANKELIJK
GEMAAKT
inleiding
op
iconografische
analyse
het
inhoudelijk
ontsluiten
van
beeld
een collectie met beeldmateriaal
is dus lastig doorzoekbaar
metadata en contextualisatie
is belangrijk
beeld heeft een zekere subjectiviteit