016268669

1. រេបៀប យយនកដែខរ
ូ ូ ម
ី
ជពូកទី ២
រេប ប យយូនីកូដែខរ
ម
េសចកីេផីម
្ដ ្ដ
អនកបនដឹងេហយថកមមវធីស្លឺករឹត ជកមមវធីមួយែដលមនជំនញទក់ទងនឹងកិចចកររដបល
ិ ិ
ដូចជខងេធលិខិត ន មនន ខងេរៀបចំសរេសរអតថបទ ។ េដមបីបងកភពងយ សលដល់ករសរេសរ
អតថបទជភ ែខមរកនងកុំពយទ័រេនកនងជំពូកេនះអនកនឹងេធករសិក ពីរេបៀប យយូនីកូដែខមរ
ុ ូ ុ ។ មុននឹង
េធករសិក ពីររេបៀប យយូនីកូដ ែខមរ អនក្រតវែសងយល់ពីយូនីកូដែខមរជមុនសិន ។
១ . និយមន័យ
យូនីកូដគឺជេ្រគងករណ
៍ បែម្លងកូដជអក រសកលស្រមប់ យអក រ និងអតថបទែដលកំណត់នូវ
វធីជប់ ប់ៃនករបែម្លងកូដ េ្របបនេ្រចនភ ែដល ចផ
្ល ស់បរទិននន័យអតថបទ ជអនរជតិ និង
ិ ូ
បេងកតមូល ន្រគឹះស្រមប់ែផនកទន់ជសកល ។ យូនីកូដមិនែមន្រគន់ែតជពុមពអក របែនថមមួយេទៀត
េនះេទ ែតជខ
ន តគំរូអន្តរជតិថមីមួយស្រមប់ភ ែខមរ និងស្រមប់ ជរ ភិបលកមពជ
ុ ។ កុំពយទ័រទូទំង
ួ
ពិភពេ កនឹងយល់ភ ែខមរ េពលេ្របពុមពអក រយូនីកូដែខមរ ។ ពុមពអក រចស់ៗនឹង្រតវបនេគបំេភ្លច
កនងប៉ុន
ម នឆ
ន ំខងមុខេទៀត េហយ
ុ អតថបទទំងអស់នឹងសុទធែតជយូនីកូដ ។្រគប់ពុមពអក រយូនីកូដទំងអស់
មនករបែម្លងកូដដូចៗគ
ន មនន័យថ េពលែដលអតថបទមួយ្រតវបន យជពុមពអក រយូនីកូដ េនះ
ច្រតវបនផ
្ល ស់ប្តរេទជពុមពអក រយូនីកូដេផ ងេទៀតបន េហយអតថបទេនះនឹងេនរក ្រទង់្រទយ
ួ
យ៉ង្រតឹម្រតវ ។ ឧទហរណ
៍ អតថបទែដល យជពុមពអក រ KhmerOS System នឹង្រតវេមលេឃញេ យ
ម៉ សុីនដៃទែដលមិនមនពុមពអក រKhmerOS System ែតមនយូនីកូដ ។
២ . ភពខុសគ
ន រ ងពុមអក រចស់និងយូនីកូដ
ព
្របសិនេបអនកធ
្ល ប់បនេ្របពុមពអក រែខមរចស់ៗ ( លីមូន, Battambang, ABC, ។ល។) ពីមុនមក
េនះអនក្រគន់ែតចំ យេពលបន្តិចបន្តចេដមបី ុ ំេទនឹង
ួ ពុមពអក រថមីវញ
ិ ( ពុមពអក រ យូនីកូដ ) ែតពីរៃថង
ឬ បីៃថង អនកនឹង ច យបនេលឿនជងមុន ។ ចំណ
ុ ចសំខន់េនះ អនក ច យ មលំ ប់្របកប
មិនែមន យពីេឆងេទ ្ត ំដូចែដលអនកសរេសរេ យៃដេឡយ ។
ភពខុសគ
ន មួយកនងចំេ មភពខុសគ
ន ដ៏សំខន់បំផុតរ ងរេបៀប យចស់ៗ និង យូនីកូដេនះ
ុ
គឺ េពលេ្រប្របស់ពុមពអក រថមី មន្រគប់ចុចមួយេលក
្ត រចុចស្រមប់ ងឲយ សៈនិមួយៗ រួមមន េ◌ៀ េ◌ឿ
េ◌ េ◌ េ◌ ◌ាំ េ◌ះ ។ល។ កនងយូនីកូដ អនក ច យអក រម្តងទំងអស់ដូចកនងភ ែខមរ មនន័យថ មិន
ុ ុ
ចំបច់ យេ យែផនកេនះេទ ។ ជឧទហរណ
៍ ្របសិនេបអនកចង់ យពកយ ‘េល‘ ជមួយពុមពអក រ
ចស់ៗអនក្រតវសរេសរ ៖
◌ + ល + ◌
ប៉ុែន្តជមួយនឹងពុមពអក រថមីវញ អនក្រតវ យ
ិ ៖
ល + េ◌
គេ មងកមវធកពយទរភ ែខរ
ម ុ ម
ិ ី ំ ័
ូ - KhmerOS ទពរទ
ំ ័ ី ១

2. រេបៀប យយនកដែខរ
ូ ូ ម
ី
មឧទហរណ
៍ ខងេល អនកនឹងេឃញថ មិន្រតឹមែត្រគប់ចុចប៉ុេ ្ណ ះេទែដលខុសគ
ន ប៉ុែន្តអនក
ែថមទំង្រតវ យពយញ
ជ នៈមុន េទបបន
ទ ប់មក យ សៈ ដូចែដលអនក្របកប ( ល … េ◌) ។
អីែដលែប្លកបំផុត កនងរេបៀប យថមីេនះគឺ េជងពយញ
ជ នៈ មិន្រតវបន ក់បញ
ច លកនងក
្ត រចុចេទៀត
ុ ូ ុ
េឡយ ។ ដូេចនះេដមបី យេជងពយញ
ជ នៈ អនក្រតវេ្រប្រគប់ចុចពីរេផ ងគ
ន ៖ ្រគប់ចុចមួយចងលបងញថ
ុ
ពយញ
ជ នៈបន
ទ ប់គឺជេជងពយញ
ជ នៈ និង បន
ទ ប់មក្រគប់ចុចធមម ស្រមប់ពយញ
ជ នៈេនះ ។ ឧទហរណ
៍
េដមបីសរេសរពកយ ‘ កី ‘ អនកចំបច់្រតវ យ ៖
ក + ◌្ + ដ + ◌
េនះជមេធយបយមួយ ែដលជួយបេងកនេលប នកនងករ យឲយបនេលឿន េ្រពះថអនកមិនចំបច់
ុ
្រតវចំទី ំងេជងពយញ
ជ នៈទំងអស់េលក
្ត រចុចេទ ។ េនះ្រគន់ែតជឧទហរណ
៍ ខ្លះៗកនងករនំអនកឲយ
ុ
គ ល់ពីរេបៀបថមីកនងករ យអតថបទ ។ ឥឡវេនះ េយងនឹងចប់េផ្តមយ៉ងលមិតមួយជំ នម្តងៗ េ យ
ុ ូ
ជដំបូងចប់េផ្តមពីករែសងយល់តួអក រែខមរ ។
៣ . ែសងយល់ពីពយញនៈ
ជ សៈ និង សញ
ញ កងភ ែខរ
ន ម
ុ
៣.១ . ពយញនៈ
ជ
ក ខ គ ឃ ង
ច ឆ ជ ឈ ញ
ដ ឋ ឌ ឍ ណ
ត ថ ទ ធ ន
ប ផ ព ភ ម
យ រ ល វ ស ហ ឡ អ
៣.២ . សៈ
សៈែខមរមនពីរ្របេភទគឺ សៈេពញតួ និង សៈនិស ័យ ។
✔ សៈ េពញតួ ៖ ែខមរទំេនបមន សៈេពញតួ ចំនួន ១៤ តួ គឺ៖
ឥ ឦ ឧ ឩ ឪ ឰ ឬ
ឫ ឭ ឮ ឯ ឱ ឲ ឳ
✔ សៈនិស ័យ ៖ កនងវចននុ្រកម ជួន ត ែដលជឯក រ េយងបុ ណរបស់ែខមរ មន
ុ
សៈនិស ័យចំនួន ២០ ៖
គេ មងកមវធកពយទរភ ែខរ
ម ុ ម
ិ ី ំ ័
ូ - KhmerOS ទពរទ
ំ ័ ី ២

3. រេបៀប យយនកដែខរ
ូ ូ ម
ី
◌ ◌ិ ◌ី ◌ឹ ◌ឺ ◌ុ ◌ូ
◌ួ េ◌ េ◌ឿ េ◌ៀ ◌ ◌ ◌
េ◌ េ◌ ◌ុំ ◌ំ ◌ាំ ◌ះ
ប៉ុែន្ត ម្របព័នធែខមរទំេនបែដលបនបេ្រង នកនង បនបែនថម សៈ បីបែនថមេទៀត ដូេចនះ សៈ
ុ
្រតវេឡងដល់ ២៣ តួ ។ សៈទំងេនះ្រតវបនបញ
ច លផងែដរកនងក
្ត រចុចគឺ ៖
ូ ុ
◌
ុះ ◌ ះ េ◌ះ
មន សៈផ ំដៃទេទៀតែដលមនលកខណៈវនិចឆ័យដូច សៈខងេល
ិ (ផ ំ សៈជមួយនឹងសញ
ញ រះមុខ)
ចចត់ទុកជ សៈផងែដរ ប៉ុែន្តេ យ រពួក មិន្រតវបនទទួល គ ល់ េ យ្របភព មួយ ដូេចនះ
ពួក មិន្រតវបនរួមបញ
ច លកនងក
្ត រចុចេទ ។
ូ ុ ្រតវបន យេ យ្រគប់ចុចពីរេផ ងគ
ន ៖
◌
ះ ◌
ឹះ  ◌ះ
៣.៣ . សញ
ញ
តួអក រប្តរពយញ
ជ នៈ
ូ ( វណ្ណយុត្តិ ◌៊ និង វណ្ណយុត្តិ ◌៉ ) ្រតីសពទ និង មូសិកទន្ត ។
េពលែដល មពីេ្រកយេ យ សៈេល ្រតីសពទ ឬ មូសិកទន្ត ្រតវបនប្តររូប ង
ូ
មកជ សៈ ◌ុ េ យស័យ្របវត្តិ ។
◌៊ ◌៉
សញ
ញ េល (វណ្ណយុត្តិែដលេនេល) មន ៖ ទណឃត
សំេយគសញ
ញ អ ្ត កកបទ បន្តក់ និង វ ម
ិ ។
◌៍ ◌័ ◌៏ ◌៎ ◌់ ◌៑
របទ ◌៌
សញ
ញ ែដល ក់ពីេ្រកយពយញ
ជ នៈ ៖ រះមុខ និង យុគលពិនទុ
◌
ះ ◌ៈ
សញ
ញ វណ្ណយុត្តិែខមរ មនដូចជ ៖ ខណ បរិេយ ន
ចំណ
ុ ចពីរគូ េលខេទ ែភនកមន់ និង េគមូ្រត
។ ៕ ៖ ៗ ៙ ៚
សញ
ញ វណ្ណយុត្តិ ំងែដលេ្របកនងភ ែខមរ មន
ុ ៖
សញ
ញ ឧទន សញ
ញ សួរ សញ
ញ វ រ សញ
ញ ចុច
ិ
! ? “ .
គេ មងកមវធកពយទរភ ែខរ
ម ុ ម
ិ ី ំ ័
ូ - KhmerOS ទពរទ
ំ ័ ី ៣

4. រេបៀប យយនកដែខរ
ូ ូ ម
ី
េលខែខមរ
១ ២ ៣ ៤ ៥
៦ ៧ ៨ ៩ ០
និមិត្តសញ
ញ រូបិយវតថេរៀល
ុ
៛
េលខទស ទយែខមរ
៱ ៲ ៳ ៴ ៵
៶ ៷ ៸ ៹ ៰
កលបរិេចឆទ ច័នទគតិ
᧠ ᧡ ᧢ ᧣ ᧤ ᧥ ᧦
᧧ ᧨ ᧩ ᧪ ᧫ ᧬ ᧭
᧮ ᧯ ᧰ ᧱ ᧲ ᧳ ᧴
᧵ ᧶ ᧷ ᧸ ᧹ ᧺ ᧻
᧼ ᧽ ᧾ ᧿
សញ
ញ េផ ងេទៀតែដលេ្របស្រមប់ភ ែខមរ
បុ ណ ឬ ស្រមប់សំ សកឹត ឬ ភ បលី
អក រស អក រស៊ សញ
ញ ្រក សៈេពញ
តួអ៊ុក សញ
ញ អថខណ និង សញ
ញ បតថម ត់
ឝ ឞ ៜ ឨ ៝ ◌៓
៤ . ករេរ បចំក
្ដ រចុច និងករ យយូនីកូដ
៤.១ . រេប បេ បក
្ដ រចុចេដីមបី យយូនីកូដ
ករ យយូនីកូដែខមរមនលកខណៈខុសពីករេ្រប្របស់ពុមពអក រែខមរចស់ៗ េ យមុននឹងេយង
ច យយូនីកូដែខមរបន េយង្រតវបរភ របស់ករចុចជមុនសិន
ូ ។ េយង ចដឹងថករចុចរបស់
េយងេ្របភ អីបនេ យេមលេទ្រជងខងេ្រកមែផនកខង ំ ៃនេអ្រកង់ម៉ូនីទ័រកុំពយទ័ររបស់អនក
ូ
ដូចមនបងញកនង
ុ រូបភព ២.១ ។
គេ មងកមវធកពយទរភ ែខរ
ម ុ ម
ិ ី ំ ័
ូ - KhmerOS ទពរទ
ំ ័ ី ៤

5. រេបៀប យយនកដែខរ
ូ ូ ម
ី
• ្របសិនេបេឃញអក រ EN េនះជទ្រមង់ខ្លីរបស់ English មនន័យថកុំពយទ័ររបស់អនកកំពុងែត
ូ
េ្រប្របស់ករចុចជភ អង់េគ្លសដូេចនះ្រគប់ចុចទំងអស់ែដលអនកបន យ នឹងេលចេឡង
តួអក រជភ អង់េគ្លស ។
• ្របសិនេបេឃញអក រ CA មនន័យថ កុំពយទ័របស់អនកកំពុងេ្រប្របស់ករចុចែខមរ ដូេចនះ
ូ
្រគប់ចុចទំងអស់ែដលអនកបន យនឹងេលចេឡងជតួអក រែខមរ ។
៤.២ . រេប បបរក
្ដ រចុច មកជក
្ដ រចុចែខរ
្ដ ម
ូ
• បញ
ជ ្រពញកណរ ចុចេលអក រ
ុ EN រួចេហយេ្រជសយក CA ។
• ចុច្រគប់ចុច ប្តរ
ូ ( shift ) និង ្រគប់ចុច ជំនួស ( Alt ) កនង
ុ េពលដំ លគ
ន ៖ ្រគប់េពលែដល
អនកចុចពួក េនះនឹងមនករផ
្ល ស់ប្តរក
្ត រចុចភ
្ល ម ។ ្របសិនេបក
្ត រចុចបចចបបននជភ អង់
ូ ុ
េគ្លស (EN) េនះ នឹងប្តរេទភ ែខមរ
ូ (CA) េហយ្របសិនេបបចចបបននជក
្ត រចុចភ ែខមរ
ុ
េនះ នឹងប្តរេទ ភ អង់េគ្លសវញ
ូ ិ ។
¨
រូបភព ២.១ ៖ ករផស់បរករចុចពីករចុចអង់េគស មក ករចុចែខមរ
ូ
៤.៣ . ែសងយល់អំពី គប់ចុច
ចូរេមលេលប្លង់ករចុចយូនីកូដែខមរ ។ ឧទហរណ
៍ ៖ ្រគប់ចុច រ
រូបភព ២.២ ៖ គប់ចុច
• ពយញ
ជ នៈ សៈ និងសញ
ញ ែដលសថិតេនែផនកេ្រកមៃន្រគប់ចុច ្រតវបន យេ យ្រគន់ែតចុច
្រគប់ចុចធមម ។ ឧទហរណ
៍ ៖ េដមបី យអក រ រ ចុច្រគប់ចុច រ ធមម ។
• ចំែនកឯ ពយញ
ជ នៈ សៈ និងសញ
ញ ែដលសថិតេនែផនកេលខង ្ត ំ ្រតវបន យេ យចុច្រគប់
ចុច ប្តរ
ូ (shift) ជមួយ្រគប់ចុចេនះែតម្តង ។ ឧទហរណ
៍ ៖ េដមបី យអក រ ឬ ចុច្រគប់ចុច
ប្តរ
ូ (Shift) + រ ។
• អក រខ្លះែដលមិន្រតវបនេ្របជញឹកញប់ ( សៈេពញតួខ្លះ ) ្រតវបន ក់េនែផនកេលខង
គេ មងកមវធកពយទរភ ែខរ
ម ុ ម
ិ ី ំ ័
ូ - KhmerOS ទពរទ
ំ ័ ី ៥
កំពុងេ្របករចុចអង់េគស ្រតវបនបរមកជករចុចែខមរ
ូ

6. រេបៀប យយនកដែខរ
ូ ូ ម
ី
េឆងៃន្រគប់ចុច និង មនពណ
៌ ្របេផះេនះ ្រតវបនចុចេ យ្រគប់ចុចឆ
្ល ស់ (Alt Gr) ។
ឧទហរណ
៍ ៖ េដមបី យអក រ ឫ ចុច្រគប់ចុច ឆ
្ល ស់ (Alt Gr) + រ ។
៤.៤ . រេប ប យយូនីកូដែខរ
ម
កនង
ុ ករ យអតថបទេ យេ្រប យូនីកូដែខមរ ត្រមវឲយអនក យេទ មលំ ប់ៃនករ្របកប មិនែមន
មលំ ប់ៃនករសរេសរពីេឆង េទ ្ត ំេឡយ ។ េហយកុំពយទ័រនឹងេរៀបអក រ មលំ ប់ដ៏្រតឹម្រតវ
ូ ។
៤.៤.១ . រេបៀប យពយញនៈផ ំនង សះ
ជ ឹ
អនក្រតវ យអក រេទ មលំ ប់្របកប ដូចជ េល ្រតវ យ ៖
ល + េ◌ មិនែមន ៖ ◌ + ល + ◌
្រគប់ពកយទំងអស់្រតវេគរព មលំ ប់េនះ ។ ពយងគ្រតវ យេទ មកបន
ួ ទូេទមួយ ៖
ពយញ
ជ នៈ + េជងពយញ
ជ នៈ + សៈ + សញ
ញ
ស្រមប់អកខ វរុទធ
ិ ែខមរ ពយញ
ជ នៈ និង សៈេពញតួ ្រតវបនេ្របកនង
ុ រេបៀបដូចគ
ន ដូេចនះ ពយញ
ជ នៈ
កនង
ុ ឯក រេនះ គឺសំេ ទំងពយញ
ជ នៈ ឬ សៈេពញតួ ។
សៈែតងែត្រតវបន យេនពីេ្រកយពយញ
ជ នៈ េទះបីជ ្រតវបនសរេសរេនពីមុខ ពីេ្រកយ
ពីេល ពីេ្រកមក៏េ យ ។ កុំពយទ័រនឹង
ូ ក់ កនង
ុ ទី ំងដ៏្រតឹម្រតវ ។ សៈែដលមនពីរែផនក (ដូចជ េ◌ )
ក៏្រតវបន យេនពីេ្រកយពយញ
ជ នៈ ៖
ល + ◌ិ -> លិ
គ + េ◌ -> េគ
ន + េ◌ -> េន
ល + េ◌ -> េល
្របសិនេបពយងគេនះ មនេជងពយញ
ជ នៈ មួយ េជងេនះ្រតវបន យេនពីេ្រកយពយញ
ជ នៈ
សំខន់ ប៉ុែន្តេនពីមុខ សៈ (្របសិនេបមន) ។
៤.៤.២ . រេបៀប យេជងពយញនៈ
 ជ
អនកគួរកត់សម
គ ល់ែដរថ េជងពយញ
ជ នៈគឺមិនមនេនេលក
្ត រចុចដូច ពុម្តអក រមុនៗ ( លីមូន
េអប៊សុី ឬ ពុមពអក រេផ ងេទៀត
ី ) េឡយ េ្រពះថកនងយូនីកូដពយញ
ជ នៈធមម និង េជងពយញ
ជ នៈ ្រតវបន
ុ
េ្របេ យ្រគប់ចុចដូចគ
ន ។ េដមបីផ្តល់សញ
ញ ថ ពយញ
ជ នៈបន
ទ ប់ជេជងពយញ
ជ នៈ ្រគប់ចុច ◌្ (J) ្រតវ
បន យមុនពយញ
ជ នៈ ៖
រូបភព ២.៣ ៖ គប់ចុច ◌្ (សញ
ញ ក់េជង
 )
គេ មងកមវធកពយទរភ ែខរ
ម ុ ម
ិ ី ំ ័
ូ - KhmerOS ទពរទ
ំ ័ ី ៦

7. រេបៀប យយនកដែខរ
ូ ូ ម
ី
ឧទហរណ
៍ ៖
ច + ត + ◌្ + ត -> ចត្ត
ស + ◌្ + រ + ◌ី -> ្រសី
ស + ◌្ + រ + ែ◌ -> ែ្រស
ស្រមប់ពយងគែដលមនេជងពីរ អនក្រតវ យេជងទំងពីរ មលំ ប់ៃនករ្របកប េហយេជង
និមួយៗ្រតវនំមុខេ យសញ
ញ ◌្ ៖
ស + ◌្ + ត + ◌្ + រ + ◌ី -> ស្តី
សូម្របកដថ អនកមិន យេជង ្រ◌ មុនេជងដៃទេទៀតេឡយ ្រតវែតេគរពេទ មលំ ប់ៃន
ករ្របកប និង មិន្រតវ យេជងពយញ
ជ នៈពីេ្រកយ សៈេឡយ ។
៤.៤.២.១ . ករណពេសសស មបពយញនៈ
ី ិ ់ ជ
មនករណ
ី មួយចំនួនែដលតួអក រខ្លះ្រតវបនបងញេ យរូប ងេលសពីមួយ ស័យ ម
អក រេផ ងៗែដលេនជុំវញ ។ កនងករណ
ី អក រ
ិ ុ ប េពល មពីេ្រកយេ យ សៈ ◌ ា ។ កនងពុមព
ុ
អក រមុនៗ ចំបច់្រតវមនតួអក រពិេសសមួយស្រមប់ករណ
ី េនះ ប៉ុែន្តកនងយូនីកូដអនក្រតវ យ
ុ
្រគប់ចុចធមម ស្រមប់ពយញ
ជ នៈ ប ។ េនេពលែដលអនក យ សៈ ◌ា កុំពយទ័រ នឹងប្តររូប ងអក រ
ួ ូ ប
ភ
្ល ម ។
ប + ◌ ា -> ប
ដូចគ
ន េនះែដរ ស្រមប់តួអក រ ញ ។ អនកមិនចំបច់្រពយបរមភពីរូប ងៃនពយញ
ជ នៈ ញ ឬ
េជង ◌ញ េទ ។ េបអនក យបន្រតឹម្រតវ េនះកុំពយទ័រនឹងបងញេឡងនូវអក រដ៏្រតឹម្រតវមួយ
ូ ។
ទ + ◌ ា + ញ -> ទញ
ស + ញ + ◌្ + ញ + ◌ា -> សញ
ញ
ខ + ◌្ + ញ + ◌ ុំ -> ខញំុ
ប + ញ + ◌្ + ច + េ◌ + ញ -> បេញ
ច ញ
កុំ យ ព +◌ ា ជំនួសឲយ ញ ។
៤.៤.២.២ . ករណពេសសស មប សៈ
ី ិ ់
មន សៈមួយចំនួនែដលេទះបីជ មនកនងក
្ត រចុចក៏េ យប៉ុែន្ត តំ ងឲយតួអក រពីរេផ ង
ុ
គ
ន (ពួក គ
ម នតួអក រផ
ទ ល់កនងយូនីកូដេទ
ុ ) សៈទំងេនះគឺ ៖
◌ាំ ◌ុំ ◌ុះ ◌ ះ និង េ◌ះ
អនក ច យ សៈទំងេនះេ យផ
ទ ល់ជមួយ្រគប់ចុចរបស់ក
្ត រចុច ប៉ុែន្ត្របសិនេបអនកចង់
គេ មងកមវធកពយទរភ ែខរ
ម ុ ម
ិ ី ំ ័
ូ - KhmerOS ទពរទ
ំ ័ ី ៧

8. រេបៀប យយនកដែខរ
ូ ូ ម
ី
លុបពួក អនក្រតវចុច ្រគប់ចុច លុបថយេ្រកយ (<- )ពីរដង ។
ផទយពី
ុ េនះ មន សៈែដលមនពីរែផនកដូចខងេ្រកម ( សៈបំែបក) ៖
េ◌ េ◌ឿ េ◌ៀ េ◌ និង េ◌
ពួក ្រតវបន យេ យ្រគប់ចុចែតមួយគត់និង្រតវបន លុបេ យ្រគប់ចុចលុបថយ
េ្រកយ (<-) ែតម្តងែដរ ។
សៈដៃទេទៀតែដលមិនមនេនេលក
្ត រចុច ទមទរឲយ យពីរដង ។ ឧទហរណ
៍ ៖
ក + ែ◌+ ◌ះ -> ែកះ
៤.៤.៣ . តអក របរពយញនៈ
ួ ជ
ូ
ជួនកលតួអក រមួយ្រតវបនេគេ ថតួអក រប្តរពយញ
ជ នៈ ែដល្រតវបនេ្របេដមបីប្តរសេម្លង
ូ ូ
សៈ ែដលអមជមួយពយញ
ជ នៈ ។ តួអក រទំងេនះមនពីរ ៖
- ្រតីសពទ ( ◌៊ ) ្រតវបនេ្របេដមបីប្តរសេម្លង សៈ ែដលអមពយញ
ជ នៈអេឃសៈ េទជពយញ
ជ នៈ
ួ
េឃសៈ ។ ្រតវបនេ្របជមួយពយញ
ជ នៈអេឃសៈ ែដលមិនសមមូលេទនឹងពយញ
ជ នៈេឃសៈ
មួយ។ ពយញ
ជ នៈទំងេនះមន ៖
ស ហ អ និង ប
- មូសិកទន្ត ( ◌៉ ) ្រតវបនេ្របេដមបីប្តរសេម្លង សៈ ែដលអមពយញ
ជ នៈេឃសៈ េទជពយញ
ជ នៈ
ូ
អេឃសៈ ។ ្រតវបនេ្របជមួយពយញ
ជ នៈេឃសៈ ែដលមិនសមមូលេទនឹងពយញ
ជ នៈអេឃសៈ
មួយ ។ ពយញ
ជ នៈទំងេនះមន ៖
ង ញ ម យ រ និង វ
ករណ
ី េលកែលង ◌ ៉ ក៏្រតវបនេ្របជមួយអក រ ប េដមបីប្តរសេម្លងរបស់ ពី
ូ ប េទ ប៉ ។ តួ
អក រប្តរពយញ
ជ នៈ ែតងែត្រតវបន យេនពីេ្រកយពយញ
ជ នៈ និង េជងពយញ
ជ នៈ ប៉ុែន្ត្រតវ យេនពីមុខ
ូ
សៈ ។ សមសធតុែដលមនតួអក រប្តរពយញ
ជ នៈ មនលំ ប់ដូចខងេ្រកម ៖
ូ
ពយញ
ជ នៈ + េជងពយញ
ជ នៈ + តួអក រប្តរពយញ
ជ នៈ
ូ + សៈ + សញ
ញ
ឧទហរណ
៍ ៖
យ + ◌៉ + ◌ ា + ក -> យ៉ក
ប + ◌៉ + េ◌ + ង + ប + ◌៉ + េ◌ះ -> េប៉ងេប៉ះ
ក + ្រ◌ + ◌ុ + ម + ហ + ◌៊ + ◌ុ + ន -> ្រកុមហ៊ុន
ប + ◌៊ + ◌ុ + ត -> ប៊ុត
ស + ◌្ + រ + ◌៊ + ◌ុ + ប -> ្រស៊ុប
ម + ◌្ + ហ + ◌៊ + ែ◌ + ត -> ែម្ហ៊ត
គេ មងកមវធកពយទរភ ែខរ
ម ុ ម
ិ ី ំ ័
ូ - KhmerOS ទពរទ
ំ ័ ី ៨

9. រេបៀប យយនកដែខរ
ូ ូ ម
ី
េពលែដល តួអក រប្តរពយញ
ជ នៈ ្រតវបន មពីេ្រកយេ យ សៈែដលមនទី ំងេនេល
ូ
ពយញ
ជ នៈ ឬេ យ សៈ ◌ ាំ េនះ តួអក រប្តរពយញ
ជ នៈ
ូ ប្តរ
ូ ទី ំងរបស់ខ្លនេ យស័យ្របវត្តិមកេន
ួ
េ្រកមពយញ
ជ នៈសំខន់ េហយក៏ប្តររូប ងរបស់ មកជ សៈ
ូ ◌ុ (ទំង ◌៊ និង ◌៉) ។ អនកមិនចំបច់ យ
សៈ ◌ុ េឡយ ។ ឧទហរណ
៍ ខ្លះ ៖
ស + ◌៊ -> ស៊ ស + ◌៊ + ◌ី -> សុី
ប + ◌៉ + ◌ី -> បុី ប + ន + ◌្ + ស + ◌៊ + ◌ី -> បន ីុ
្របសិនេបអនក យ សៈ ◌ុ ជំនួសឲយ ◌៊ ឬ ◌៉ េនះអនក្របកដជមិន ច យ សៈពីរបន្តគ
ន បន
េឡយ ៖
ស + ◌ុ + ◌ី -> សុ◌ី
មនករណ
ី េលកែលងចំនួនបីចំេពះ តួអក រប្តរពយញ
ជ នៈ ែដលមិនបនប្តរទី ំងមកេ្រកម
ូ ូ
េទះជមន សៈេនពីេលពយញ
ជ នៈេនះក៏េ យ ។ កុំពយទ័រនឹងេរៀបចំលំ ប់ដ៏្រតឹម្រតវ ស្រមប់អក រ
ូ
ែដលអនកបន យ ។
• នឹងមិនប្តររូប ងេពលែដល សៈខងេលជ សៈ ◌ំ ពីេ្រពះបន ំរ ង សៈ ◌ំ និង រូប ងែដល
ូ
ប្តរមកេ្រកមរបស់ តួអក រប្តរពយញ
ជ នៈ ច្រចឡំនឹង សៈ ◌ ុំ ។ ដូចគ
ន េនះែដរ ស្រមប់ សៈ
ូ ូ
ទំងអស់ែដល្រតវបន ក់េនេលពយញ
ជ នៈ ។ ្របសិនេបមិនបនផ ំជមួយតួអក រប្តរ
ូ
ពយញ
ជ នៈេទ េនះតួអក រប្តរពយញ
ជ នៈ នឹងសថិតេនេលពយញ
ជ នៈដែដល ។
ូ
អ + ◌៊ + ◌ំ -> អ៊ំ
• នឹងមិនប្តររូប ងេពលែដល
ូ ពយញ
ជ នៈ ប ្រតវបនេ្របផ ំជមួយ ◌៊ ពីេ្រពះ អនក ននឹងមិនដឹង
ថេតទ្រមង់ខងេ្រកមតំ ងឲយ ◌៊ ឬ ◌៉ ( ដូេចនះ ្របសិនេប បេញ
ច ញសេម្លងជ សៈ េនះ
្រតវផ
្ល ស់ប្តរ ឬ េប បេញ
ច ញ
ូ សេម្លងជពយញ
ជ នៈ គួរែតប្តរ
ូ ប៉ ជំនួសឲយ ប ) ។
ប + ◌៊ + ◌ិ + ក -> ប៊ក
ិ
• េពលមនពយញ
ជ នៈមួយ និង េជងពយញ
ជ នៈមួយ េហយមួយកនងចំេ មពួក ជ ហ ។ ករ យ
ុ
្រតវេគរព មវចននុ្រកម ជួន តជនិចច ។ េនះ្របែហលេ យ រែត ពយញ
ជ នៈេផ ងេទៀត
កនងពយងគ ចជពយញ
ជ នៈេឃសៈ ។ ្របសិនេប តួអក រប្តរពយញ
ជ នៈ ្រតវបនប្តរចុះេ្រកម មិន
ុ ូ ូ
ចបស់ថេត ◌៊ អនុវត្តេទេល ហ ឬ ◌៉ អនុវត្តេទេលពយញ
ជ នៈេផ ងេទៀត ។
អ + ◌្ + ហ + ◌៊ + ◌ិ + ◌ ះ -> អ្ហ៊ះ
ិ
៤.៤.៣.១ . សញ
ញ
មនសញ
ញ បី្របេភទ កនងភ ែខមរែដលបេងកតជែផនកៃនពយងគ៖
ុ
• របទ ( ◌ ៌ ) ៖ របទ គឺជសញ
ញ មួយែដលខចីមកពីភ ឥ េហយែដលមនសេម្លងេសម
នឹងករ ក់អក រ រ េនពីមុខពយញ
ជ នៈែដល សថិតេនពីេល ។ ្រតវបនចត់ទុកខុសពីសញ
ញ
គេ មងកមវធកពយទរភ ែខរ
ម ុ ម
ិ ី ំ ័
ូ - KhmerOS ទពរទ
ំ ័ ី ៩

10. រេបៀប យយនកដែខរ
ូ ូ ម
ី
ដៃទេទៀត ។ របទែតងែត្រតវបន យបន
ទ ប់ពីពយញញនៈែដល សថិតេនពីេល និងមុខ សៈ
ែដល្រតវ យ ។ ពយងគែដលមនរបទ ( ◌ ៌ ) មិន ចមនតួអក រេជង ឬ សញ
ញ សៈ ែដល
្រតវ ក់េនពីេលពយញ
ជ នៈពិេសសេឡយ ។ េពលេ្របរបទ ពយងគ្រតវមនទ្រមង់ែបបេនះ ៖
ពយញ
ជ នៈ + របទ {+ សៈ} {+សញ
ញ }
ឧទហរណ
៍ ៖
ព + ណ + ◌ ៌ -> ពណ
៌
ស + គ + ◌ ៌ + ◌ ៈ -> សគ៌:
ក + ប + ◌ ៌ + ◌ូ + រ -> កប៌ូរ
ក + ◌ា + ប + ◌ ៌ + ◌ ា + ស -> កប
៌ ស
ស + ព + ◌ ៌ + េ◌ + ជ + ◌្ + ញ -> សេព៌ជញ
• សញ
ញ ដៃទេទៀតែដល្រតវ ក់ពីេលពយញ
ជ នៈសំខន់ ( ◌៍ ◌័ ◌៏ ◌៎ ◌៑ ◌់ ). ទណឃត ( ◌៍ ),
សំេយកសញ
ញ ( ◌ ័ ) អ ្ត ( ◌ ៏ ) កកបទ ( ◌ ៎ ) វ ម
ិ ( ◌ ៑ ) និង បន្តត់ ( ◌
់ ) ្រតវបន ក់
េនពីេលពយញ
ជ នៈសំខន់ ។ ជធមម េគមិនេ្របពួក ផ ំជមួយ សៈេទ ប៉ុែន្តកនងករណ
ី ែដល
ុ
េ្របជមួយ សៈ ពួក គួរែត្រតវបន យបន
ទ ប់ពី សៈ និង មុនសញ
ញ មួយែដលេនពីេ្រកយ
ពយងគ។ េពលេ្របជមួយ សៈ ◌ុ (សូមកុំ្រចឡំជមួយតួអក រប្តរពយញ
ជ នៈ
ូ ◌៊ ឬ ◌៉ )។ េយងមន
រូបមន្តដូចខងេ្រកម ៖
ពយញ
ជ នៈ + េជង + តួអក រ ប្តរពយញ
ជ នៈ
ូ + សៈ + សញ
ញ េល + សញ
ញ េ្រកយ
ឧទហរណ
៍ ៖
ល + ក + ◌ ់ -> លក់
ទ + ◌ំ + ព + ◌ ័ + រ -> ទំព័រ
ណ + ◌ ៎ + ◌ះ -> ណ
៎ ះ
ន + ◌ុ + ◌ ៎ + ◌ ះ -> នុ៎ះ
មនករណ
ី េលកែលងពីរែដល្រតវបន្របតិបត្តិេ យកុំពយទ័រេ យស័យ្របវត្តិ ប៉ុែន្តអនកគួរែត
ូ
កត់ចំ ំពួក ផងែដរ េ្រពះជួនកល សៈេល ចផ ំជមួយកកបទ ដូចជ ៖
អ + ◌ី + ◌ ៎ + ◌ ះ -> អឺះ
៎
• បន ំរ ង ◌ិ + ◌ ៍ ្រតវបនេ្របចំេពះពកយជេ្រចន ។ ពុមពអក រពីមុខៗខ្លះ មនតួអក រពិេសស
ែបបេនះ ។ កនងយូនីកូដ តួអក រទំងពីរ្រតវ យេ យែឡកពីគ
ន ប៉ុែន្ត ចផ ំចូលគ
ន បន
ុ
យ៉ង្រតឹម្រតវ ដូចកនងឧទហរណ
៍ ខងេ្រកម ៖
ុ ព + េ◌ + ធ + ◌ ិ + ◌ ៍ -> េពធ
គេ មងកមវធកពយទរភ ែខរ
ម ុ ម
ិ ី ំ ័
ូ - KhmerOS ទពរទ
ំ ័ ី ១០

11. រេបៀប យយនកដែខរ
ូ ូ ម
ី
ចំ ំែផនកបេចចកេទស ៖ េនះ្រគន់ែតជករចំ ំែផនកបេចចកេទសប៉ុេ ្ណ ះ ។ េដមបីងយ
សលកនងករ ន េយងបនេ
ុ ◌ំ ថជ សៈ ក៏ប៉ុែន្តយូនីកូដ បនចត់ទុក ◌ំ ថជសញ
ញ មួយ មិន
ែមនជ សៈេទ ។ តួអក រ ◌ាំ និង ◌ុំ ្រតវបនបេងកតេឡង េ យបន ំរ ង សៈ ◌ា និង ◌ុ ជមួយនឹង
សញ
ញ ◌ំ (សញ
ញ និគគហីត). សៈទំងពីររបស់ែខមរ (◌ាំ និង ◌ុំ) មនេនេលក
្ត រចុច េដមបីស្រមបេទ
មវបបធម៌របស់ែខមរ ប៉ុែន្ត ក
្ត រចុចបនបេងកតតួអក រ ◌ា ឬ ◌ុ និង បន
ទ ប់មកតួអក រ ◌ំ ។ ដូចគ
ន ផង
ែដរចំេពះ សៈ ◌ុ ◌ះ និង េ◌ះ. ពួក ្រតវបនបេងកតេ យស័យ្របវត្តិេ យក
្ត រចុច ប៉ុែន្តអនក្រតវ
ែតយល់ថ េពលែដលេយងចុច សៈមួយកនងចំេ ម សៈទំងេនះ ក
្ត រចុច្រតវបេងកត សៈ
ុ ( ◌ុ ◌ ឬ
េ◌ ) មុន បន
ទ ប់មកេទបសញ
ញ រះមុខ (◌ះ) ។
• សញ
ញ ក់ពីេ្រកយពយញ
ជ នៈ ែដលជែផនកមួយៃនពយងគ និង មនឥទធិពលដល់ករបេញ
ច ញ
សេម្លង ( ◌ះ និង ◌ៈ). រះមុខ ( ◌ះ ) និង យុគលពិនទុ ( ◌ៈ ) ែតងែត្រតវបន ក់េនពីេ្រកយ
បងស់ៃនពយងគ ។ ពួកមិន ច្រតវបន្រចឡំនឹងសញ
ញ វណ្ណយុត្តិចំណ
ុ ចពីរគូ ( ៖ ).
ក + ែ◌ + ◌ះ -> ែកះ
៤.៤.៣.២ . សញវណយត
ញ ុ ិ ( ។ ៕ ៖ ៗ ៙ ៚ ! . “ ? )
អក រែខមរមនសញ
ញ វណ្ណយុត្តិ ដូចជ ៖ សញ
ញ ខណ ( ។ ) សញ
ញ បរិេយ ន ( ៕ ) សញ
ញ
Camnuc pii Kuuh ( ៖ ), សញ
ញ េលខេទ ( ៗ ) សញ
ញ ែភនកមន់ ( ៙ ) និង សញ
ញ េគមូ្រត ( ៚ ).
បែនថមពីេលេនះផងែដរសញ
ញ វណ្ណយុត្តិខ្លះ ្រតវបនខចីពីអក រ ំង ដូចជ សញ
ញ ឧទន( ! )
សញ
ញ ចុច( . ) សញ
ញ វ រ
ិ ( “ ) និង សញ
ញ សួរ ( ? )។ សញ
ញ ចុច្រតវបនេ្របស្រមប់ែតទ្រមង់កត់ ។
សញ
ញ វណ្ណយុត្តិកនងភ ែខមរ ជទូេទ្រតវបនបំែបកេចញពីពកយែដលេនខងមុខ និង ខងេ្រកយ
ុ
េ យដកឃ
្ល មួយ េលកែលងែតេ្របជមួយសញ
ញ េលខេទ (ៗ) ។ ចំែណកឯ សញ
ញ វណ្ណយុត្តិរបស់
ំងជទូេទមិន្រតវបនដកឃ
្ល េចញពីពកយែដលេនពីខងមុខ េទ េលកែលងែតេ្របជមួយ
សញ
ញ វ រ
ិ (ពកយែដលេនពីេ្រកយ វ រេបក និង ពកយេនមុខវ បិទមិន្រតវបនដកឃ
្ល
ិ ិ ) ។
កនង
ុ ភ ែខមរ space (ដកឃ
្ល ) ក៏្រតវបនចត់ទុកថជសញ
ញ វណ្ណយុត្តិ ែដលេ្របេដមបីផក
សម្តីកនង
ុ ករនិយយ មិនែមនេដមបីបំែបកពកយេទ ។ េដមបី យដកឃ
្ល អនក្រតវចុច្រគប់ ប្តរ
ូ (SHIFT)
និង ចុច ចេន
្ល ះមិនេឃញ(Spacebar) កនងេពលដំ លគ
ន ។
ុ
៤.៤.៣.៣ . អពបន ំ
ំ ី
កនង
ុ ពុមពអក រយូនីកូដ េពលែដលពយញ
ជ នៈមួយ្រតវបន មពីេ្រកយេ យ សៈ ◌ ា េនះ
នឹងប្តររូប ងបន្តិច េដមបីឲយបន តជងមុន ។ ្របសិនេប
ូ ◌ា ្រតវបនលុបេទវញ េនះពយញ
ជ នៈនឹង
ិ
ប្តរេទកន់្រទង់្រទយេដម ។ ជធមម អនកេ្របមិនដឹងពីរេបៀបបន ំេនះេទ ពួកេគ្រគន់ែតចង់បន
ួ
អតថបទែដលមនភពល ត ។ សូមយកចិត្តទុក ក់េលចំណ
ុ ចេនះ ៖
ត + ◌ ា ->
អនក ចេឃញពីករែ្រប្របលរបស់សក់ ត េពលែដលផ ំជមួយ សៈ ◌ ា ។
គេ មងកមវធកពយទរភ ែខរ
ម ុ ម
ិ ី ំ ័
ូ - KhmerOS ទពរទ
ំ ័ ី ១១

12. រេបៀប យយនកដែខរ
ូ ូ ម
ី
បន ំមួយេទៀតកនង
ុ អក រែខមរ ែដលមនករផ
្ល ស់ប្តរ
ូ រូប ងែដរេនះគឺរ ងអក រ វ មូលនិង ◌ិ ។
៤.៤.៣.៤ . ចេនះមនេឃញ
ិ  (ZWSP)
ពកយកនងភ ែខមរ្រតវបន យបន្តបន
ទ ប់គ
ន និងខណែចកគ
ន េ យសញ
ញ វណ្ណយុត្តិ
ុ
មួយ ។កមមវធី យបញ
ច លអតថបទ កមមវធីរុករក
ិ ិ
ូ អុីនធឺណ
ិ ត និងកមមវធីដៃទេទៀតែដលមន្រទង់្រទយ
ិ
ជអតថបទ ចំបច់្រតវដឹងពីកែន្លងែដល្រតវបំែបក្របេយគនិមួយៗេដមបីចុះបន
ទ ត់ថមី ។ កនងភ
ុ
េ កខងលិច ែដលេ្របចេន
្ល ះេដមបីបំែបកពកយេនះ ្របកដជមិនមនបញេឡយ ប៉ុែន្តកនងភ
ុ
ែខមរ កមមវធីទំងេនះមិនបនដឹងពីកែន្លងែដល្រតវបញ
ច ប់ពកយ និង ្រតវចុះបន
ទ ត់ថមីេឡយ។
ិ
កនង
ុ កែសតភគេ្រចនេនកមពជ
ុ ករចុះបន
ទ ត់្រតវេធេឡងេ យៃដ ។ អនកសរេសរអតថបទ្រតវ
គណនថេតពកយបន
ទ ប់េនះ ច ក់កនង
ុ បន
ទ ត់ជមួយគ
ន បនឬអត់ បន
ទ ប់មកពួកេគនឹងេធករេល
បន
ទ ត់េនះេ យៃដ ។
កនងទំព័រប ្ត ញមិន ចេ្របមេធយបយេនះបនេទ េ្រពះ្រទង់្រទយទំព័រ្រតវបនពឹងែផក
ុ
េទេលទំហំៃនបងចរបស់កមមវធីរុករកេលកុំពយទ័រអនកេ្រប និង េទេលគុណភពបងញរបស់េអ្រកង់។
ួ ូ
ិ
ដំេ ះ យស្រមប់បញេនះ គឺ្រតវបញ
ច ល
ូ ចេន
្ល ះេមលមិនេឃញរ ងពកយទំងេនះ
ែដលចេន
្ល ះេនះជចេន
្ល ះេ្រប្រគន់ែតស្រមប់ខណែចកពីពកយមួយេទពកយមួយេទៀត និងេដមបីឲយ
កមមវធី
ិ ទំងេនះដឹងពីកែន្លងែដល្រតវចុះបន
ទ ត់ប៉ុេ ្ណ ះ ដូចេនះេយងមិន ចេមលេឃញគម
្ល តរ ង
ពកយេនះេទ ។
តួអក រេនះ្រតវបនេ ថ ចេន
្ល ះមិនេឃញ េហយ គឺជតួអក រែដលេ្របញឹកញប់បំផុត
កនង
ុ អតថបទ ( កនង
ុ ករចុច្រគប់ចុច១០០ មន ចេន
្ល ះមិនេឃញ ១៦ ចេន
្ល ះ ) ដូេចនះេទបេយងសេ្រមច
ក់្រគប់ចុចែដលេ្របជងេគេនះេល្រគប់ចុចែដលងយចុចបំផុតេនះ គឺ ចេន
្ល ះមិនេឃញ
(Spacebar) ។ ្រគប់េពលែដលអនកចុចចេន
្ល ះមិនេឃញ េនះអនកនឹងបញ
ច លចេន
្ល ះបំែបកមួយ ។
ូ
្របសិនេបអនកចុចចេន
្ល ះមិនេឃញ spacebar ( េ យមិនបនចុច្រគប់ចុចេផ ងេទៀត ) េនះតួអក រ
ែដលបនបញ
ច ល
ូ េទកនង
ុ អតថបទ គឺជចេន
្ល ះមួយែដលេមលមិនេឃញ ។
្របសិនេបអនកចង់ យ ដកឃ
្ល អនក ្រតវចុច ្រគប់ចុច ប្តរ
ូ (SHIFT) ផ ំជមួយ្រគប់ចុច ចេន
្ល ះ
មិនេឃញ (spacebar) ។
៤.៤.៣.៥ . ចេនះភប
ជ ់ (Nonbreakable Space)
ជទួេទ មិនថេនកនងភ ជភ េនះេទ ចំបច់្រតវែតមនពយងគ ពកយ ឃ
្ល
ុ
្របេយគ ។ កររួមផ ំៃនសមសភគទំងេនះបន្រតឹម្រតវ នឹងបេងកតបនជកថខណៃនអតថបទ
មួយដ៏មនអតថន័យ និង ខ្លឹម រ ។ ក ្ត សំខន់គឺេយង្រតវដឹងថ េត ពយងគ ពកយ ឃ
្ល និង ្របេយគ
មនលកខណៈខុសគ
ន ្រតង់ ? េហយេគសម
គ ល់ បនេ យ រអី ? េយងសងឈឹមថ អនកពិតជ
គេ មងកមវធកពយទរភ ែខរ
ម ុ ម
ិ ី ំ ័
ូ - KhmerOS ទពរទ
ំ ័ ី ១២

13. រេបៀប យយនកដែខរ
ូ ូ ម
ី
បនដឹងេហយ មរយៈករសិក េវយយករណ
៍ ែខមរ ។ ្រតង់ចំណ
ុ ចេនះ េយងសូមសងកត់ធងន់ េទេល
ែត្របេយគែតប៉ុេ ្ណ ះ ។
្របេយគគឺជបន ំពកយែដលមនន័យ្រគប់្រគន់ េហយ ច ្ត ប់បន និង បញ
ច ប់េ យ
សញ
ញ វណ្ណយុត្តិ មួយដូចជ ( ។ ? ! .....) េ យខនមិនបន ។ ដូចគ
ន េនះែដរ ចំេពះភ
េ កខងលិច ក៏មនករបញ
ច ប់េ យសញ
ញ មួយែដរ ែតខុសគ
ន ្រតង់ថ រ ងពកយ និង
សញ
ញ ទំងេនះគឺពុំមនគម
្ល តេឡយ ដូចេនះ បងកលកខណៈងយ សលដល់អនក យអតថបទ េ យពុំ
មនករធ
្ល ក់ែតសញ
ញ មួយ េនះែតឯងមកបន
ទ ត់ថមីេឡយ ។ េ យែឡក ចំេពះភ ែខមរ េ យ
េគរព មកបនេវយយករណ
៍ កនងករសរេសរ រ ង្របេយគមួយេទ្របេយគមួយ ្រតវែតខណគ
ន
ួ ុ
េ យសញ
ញ វណ្ណយុត្តិ មួយ េហយពកយែដលេនអមសញ
ញ េនះ្រតវេធករដកឃ
្ល ។ ករេនះ េធ
ឲយមនលកខណៈពិបកខ្លះដល់អនក យអតថបទ េ្រពះេនេពលែដលសញ
ញ វណ្ណយុត្តិេនះ សថិត
េនខងចុងកថខណ េបកល អនកដកឃ
្ល េនះប ្ត លឲយសញ
ញ េនធ
្ល ក់មកេនេលបន
ទ ត់ថមីែត
ឯង ជេហតុនំឲយអតថបទរបស់េយងបត់បង់នូវេ ភណភព ។ េដមបីេជៀស ងនូវបញេនះ កនង
ុ
្របព័នធកុំព្យទ័រ េយងបនបេងកតនូវ ្រគប់ចុចពិេសស ែដលមនេឈ
ម ះថ ចេន
្ល ះភ
ជ ប់ ។ ចេន
្ល ះភ
ជ ប់
ូ
គឺជបន ំៃន្រគប់ចុច ឆ
្ល ស់(Alt (Gr)) និង ្រគប់ចុចចេន
្ល ះមិនេឃញ (Space) ។
រូបមន្ត ពកយ + ្រគប់ចុចឆ
្ល ស់ + ្រគប់ចុចចេន
្ល ះមិនេឃញ + សញ
ញ វណ្ណយុត្តិ
ករបែនថមចេន
្ល ះភ
ជ ប់រ ងពកយ និង សញ
ញ វណ្ណយុត្តិេនះ មនន័យថ អនកនឹងែត ចេមល
េឃញចេន
្ល ះរ ងពកយ និង សញ
ញ េនះជធមម ែតបងកប់នូវលកខណៈពិេសស េ យ ជួយភ
ជ ប់
ពកយនិង សញ
ញ េនះឲយេនជប់គ
ន ្របសិនេបធ
្ល ក់ គឺ្រតវធ
្ល ក់ទំងពកយែដលេនជប់ មកផងែដរ
មិន ចសញ
ញ ែតឯងេនះេទ ។ ចេន
្ល ះភ
ជ ប់េនះ ក៏ ចេ្របជមួយត្ួអក រេផ ង េ្រកពីសញញ◌ា
វណ្ណយុត្តិែដរ េហយ េនរក លកខណៈេដម គឺ ដកឃ
្ល ែតមិនចុះបន
ទ ត់េនចុងបន
ទ ត់ ។
មនតួអក រមួយចំនួនកនងភ ែខមរែដលក្រម្រតវបនេ្រប ។ តួអក រទំងេនះ េ្របស្រមប់
ុ
ភ ែខមរបុ ណ និង ភ បលី និង សំ សកឹត ដូេចនះពួក មិន្រតវបនេបះពុមពេលក
្ត រចុចេឡយ
ប៉ុែន្តេយង ចេ្រប បនេ យចុច្រគប់ចុចដូចខងេ្រកម ៖
គេ មងកមវធកពយទរភ ែខរ
ម ុ ម
ិ ី ំ ័
ូ - KhmerOS ទពរទ
ំ ័ ី ១៣

14. រេបៀប យយនកដែខរ
ូ ូ ម
ី
Old Khmer, Sanskrit and Pali
Alt Gr + B -> ឞ
Alt Gr + K -> ឝ
Alt Gr + T-> ឨ
Alt Gr + Q -> ៜ
Alt Gr + W -> ៝
Divination signs
Shift + Alt Gr + 1 -> ៱
Shift + Alt Gr + 2 -> ៲
Shift + Alt Gr + 3 -> ៳
Shift + Alt Gr + 4 -> ៴
Shift + Alt Gr + 5 -> ៵
Shift + Alt Gr + 6 -> ៶
Shift + Alt Gr + 7 -> ៷
Shift + Alt Gr + 8 -> ៸
Shift + Alt Gr + 9 -> ៹
Shift + Alt Gr + 0 -> ៰
Lunar dates:
Shift + Alt Gr + Q -> ᧠
Shift + Alt Gr + W -> ᧡
Shift + Alt Gr + E -> ᧢
Shift + Alt Gr + R -> ᧣
Shift + Alt Gr + T -> ᧤
Shift + Alt Gr + Y -> ᧥
Shift + Alt Gr + U -> ᧦
Shift + Alt Gr + I -> ᧧
Shift + Alt Gr + O -> ᧨
Shift + Alt Gr + P -> ᧩
Shift + Alt Gr + [ -> ᧪
Shift + Alt Gr + ] -> ᧫
Shift + Alt Gr + A -> ᧬
Shift + Alt Gr + S -> ᧭
Shift + Alt Gr + D -> ᧮
Shift + Alt Gr + F -> ᧯
Shift + Alt Gr + G -> ᧰
Shift + Alt Gr + H -> ᧱
Shift + Alt Gr + J -> ᧲
Shift + Alt Gr + K -> ᧳
Shift + Alt Gr + L -> ᧴
Shift + Alt Gr + ; -> ᧵
Shift + Alt Gr + ‘ -> ᧶
Shift + Alt Gr + Z -> ᧷
Shift + Alt Gr + X -> ᧸
Shift + Alt Gr + C -> ᧹
Shift + Alt Gr + V -> ᧺
Shift + Alt Gr + B -> ᧻
Shift + Alt Gr + N -> ᧼
Shift + Alt Gr + M -> ᧽
Shift + Alt Gr + , -> ᧾
Shift + Alt Gr + . -> ᧿
FÕG
គេ មងកមវធកពយទរភ ែខរ
ម ុ ម
ិ ី ំ ័
ូ - KhmerOS ទពរទ
ំ ័ ី ១៤