SlideShare a Scribd company logo
HIYA:
Panlapi at Salita
Layunin ng pag-aaral
na ito na mailantad
ang diwang
napapaloob sa
paggamit ng konsepto
ng hiya.
Ito ay sa pamamagitan
ng analisis ng mga
panlaping maaring ikabit
dito upang magamit sa
pagbibigay-kahulugan sa
iniisip ng isang tao.
Dalawang uri ng
pananaliksik ang
makikita ngayon sa
sikolinggwistika:
• Una, ang kasaklawang
semantiko o “SEMANTIC
DOMAIN”
Nagtatanong kung ano ang
kahulugan ng isang konsepto.
Hal: “hiya”, “bahala na” atbp.
• Ikalawa, ang
PAGKAKAUGNAY-UGNAY NG
MGA KONSEPTO/SALITA
Pinakapokus nito ay ang
relasyon ng mga
konsepto/salita tungo sa
paglinaw ng kinagisnang
sikolohiya ng kamalayan at
pagkatao.
Ang analisis ng mga panlapi
ay inaasahang magbibigay-
daan sa paglantad ng isang
aspetong Pilipino.
Ang gamit ng “hiya” kung
ito ay titingnan sang-ayon
sa mga panlaping maaring
magtakda o maglinaw nito
ay may gantong anyo:
Mapapansin na ang panlaping
maaring ikabit sa “hiya” ay
limitado.
Dalawa ang dahilang maibibigay
sa pangyayaring ito.
•Una ay dahil sa hindi pinag-
ukulan ng malawakang
pagtitiyak ang mga panlapi,
ang gamit nito sa literature
halimbawa, o sa
karaniwang pananalita ng
tao.
•Pangalawa, hindi isinama
ang mga panlaping
“pagkapa + ugat”, “pang +
paguulit ng ugat”, pagka +
ugat” dahil ang mga ito ay
mga pangngalan.
Hiya: Panlapi at Salita

More Related Content

What's hot

Matatalinhaga, eupimismo at paghahambing
Matatalinhaga, eupimismo at paghahambingMatatalinhaga, eupimismo at paghahambing
Matatalinhaga, eupimismo at paghahambing
JessamaeLandingin1
 
Ang Pinagmulan ng Tao.pptx
Ang Pinagmulan ng Tao.pptxAng Pinagmulan ng Tao.pptx
Ang Pinagmulan ng Tao.pptx
JobertSambitan
 
Noli me tangere kabanata 34
Noli me tangere kabanata 34Noli me tangere kabanata 34
Noli me tangere kabanata 34
Sir Pogs
 
Kultura PANINIWALA, TRADISYON, AT KAUGALIAN NG MGA MUSLIM SA MALAYSIA KAPAG M...
Kultura PANINIWALA, TRADISYON, AT KAUGALIAN NG MGA MUSLIM SA MALAYSIA KAPAG M...Kultura PANINIWALA, TRADISYON, AT KAUGALIAN NG MGA MUSLIM SA MALAYSIA KAPAG M...
Kultura PANINIWALA, TRADISYON, AT KAUGALIAN NG MGA MUSLIM SA MALAYSIA KAPAG M...
KNNN CyberCafe
 
Ang Hukuman Ni Sinukuan: Bakit Naparusahanang Lamok
Ang Hukuman Ni Sinukuan: Bakit Naparusahanang LamokAng Hukuman Ni Sinukuan: Bakit Naparusahanang Lamok
Ang Hukuman Ni Sinukuan: Bakit Naparusahanang Lamok
Anna Mie Tito Mata
 
Ang kabihasnan sa mesoamerica at south america
Ang kabihasnan sa mesoamerica at south america Ang kabihasnan sa mesoamerica at south america
Ang kabihasnan sa mesoamerica at south america
Noemi Marcera
 
Aralin-2 Ang Mga Sinaunang Tao - Unang Markahan_Mahabang Pagsusulit sa AP 8
Aralin-2 Ang Mga Sinaunang Tao - Unang Markahan_Mahabang Pagsusulit sa AP 8Aralin-2 Ang Mga Sinaunang Tao - Unang Markahan_Mahabang Pagsusulit sa AP 8
Aralin-2 Ang Mga Sinaunang Tao - Unang Markahan_Mahabang Pagsusulit sa AP 8
Precious Sison-Cerdoncillo
 
Aralin 1.1
Aralin 1.1Aralin 1.1
1 introduction to psychological statistics
1 introduction to psychological statistics1 introduction to psychological statistics
1 introduction to psychological statistics
Mary Anne (Riyan) Portuguez
 
Kabihasnang Mesopotamia sa Kanlurang Asya at Kabihasnang Indus sa Timog Asya
 Kabihasnang Mesopotamia sa Kanlurang Asya at Kabihasnang Indus sa Timog Asya Kabihasnang Mesopotamia sa Kanlurang Asya at Kabihasnang Indus sa Timog Asya
Kabihasnang Mesopotamia sa Kanlurang Asya at Kabihasnang Indus sa Timog Asya
edmond84
 
week 1 Ang Pag-aaral at Limang Tema ng Heograpiya.pptx
week 1 Ang Pag-aaral at Limang Tema ng Heograpiya.pptxweek 1 Ang Pag-aaral at Limang Tema ng Heograpiya.pptx
week 1 Ang Pag-aaral at Limang Tema ng Heograpiya.pptx
JayjJamelo
 
mga sinaunang sibilisasyon
mga sinaunang sibilisasyonmga sinaunang sibilisasyon
mga sinaunang sibilisasyonGoodboy Batuigas
 
Buod ng noli me tangere
Buod ng noli me tangereBuod ng noli me tangere
Buod ng noli me tangereJaNa Denisse
 
ANG aginaldo ng mga Mago.pptx
ANG aginaldo ng mga Mago.pptxANG aginaldo ng mga Mago.pptx
ANG aginaldo ng mga Mago.pptx
JuffyMastelero
 
Ang kwento ng pagong at pusa
Ang kwento ng pagong at pusaAng kwento ng pagong at pusa
Ang kwento ng pagong at pusajennytuazon01630
 
Araling Panglipunan: Pamumuhay ng mga Sinaunang Pilipino
Araling Panglipunan: Pamumuhay ng mga Sinaunang PilipinoAraling Panglipunan: Pamumuhay ng mga Sinaunang Pilipino
Araling Panglipunan: Pamumuhay ng mga Sinaunang Pilipino
Jenny Vinluan
 
Alamat ng isla ng pitong makasalanan
Alamat ng isla ng pitong makasalananAlamat ng isla ng pitong makasalanan
Alamat ng isla ng pitong makasalanan
Jenita Guinoo
 

What's hot (20)

Matatalinhaga, eupimismo at paghahambing
Matatalinhaga, eupimismo at paghahambingMatatalinhaga, eupimismo at paghahambing
Matatalinhaga, eupimismo at paghahambing
 
Suliraning pangkapaligiran
Suliraning pangkapaligiranSuliraning pangkapaligiran
Suliraning pangkapaligiran
 
Ang Pinagmulan ng Tao.pptx
Ang Pinagmulan ng Tao.pptxAng Pinagmulan ng Tao.pptx
Ang Pinagmulan ng Tao.pptx
 
Ap4 yamang tao
Ap4 yamang taoAp4 yamang tao
Ap4 yamang tao
 
Noli me tangere kabanata 34
Noli me tangere kabanata 34Noli me tangere kabanata 34
Noli me tangere kabanata 34
 
Kultura PANINIWALA, TRADISYON, AT KAUGALIAN NG MGA MUSLIM SA MALAYSIA KAPAG M...
Kultura PANINIWALA, TRADISYON, AT KAUGALIAN NG MGA MUSLIM SA MALAYSIA KAPAG M...Kultura PANINIWALA, TRADISYON, AT KAUGALIAN NG MGA MUSLIM SA MALAYSIA KAPAG M...
Kultura PANINIWALA, TRADISYON, AT KAUGALIAN NG MGA MUSLIM SA MALAYSIA KAPAG M...
 
Ang Hukuman Ni Sinukuan: Bakit Naparusahanang Lamok
Ang Hukuman Ni Sinukuan: Bakit Naparusahanang LamokAng Hukuman Ni Sinukuan: Bakit Naparusahanang Lamok
Ang Hukuman Ni Sinukuan: Bakit Naparusahanang Lamok
 
Ang kabihasnan sa mesoamerica at south america
Ang kabihasnan sa mesoamerica at south america Ang kabihasnan sa mesoamerica at south america
Ang kabihasnan sa mesoamerica at south america
 
Asya 1
Asya 1Asya 1
Asya 1
 
Aralin-2 Ang Mga Sinaunang Tao - Unang Markahan_Mahabang Pagsusulit sa AP 8
Aralin-2 Ang Mga Sinaunang Tao - Unang Markahan_Mahabang Pagsusulit sa AP 8Aralin-2 Ang Mga Sinaunang Tao - Unang Markahan_Mahabang Pagsusulit sa AP 8
Aralin-2 Ang Mga Sinaunang Tao - Unang Markahan_Mahabang Pagsusulit sa AP 8
 
Aralin 1.1
Aralin 1.1Aralin 1.1
Aralin 1.1
 
1 introduction to psychological statistics
1 introduction to psychological statistics1 introduction to psychological statistics
1 introduction to psychological statistics
 
Kabihasnang Mesopotamia sa Kanlurang Asya at Kabihasnang Indus sa Timog Asya
 Kabihasnang Mesopotamia sa Kanlurang Asya at Kabihasnang Indus sa Timog Asya Kabihasnang Mesopotamia sa Kanlurang Asya at Kabihasnang Indus sa Timog Asya
Kabihasnang Mesopotamia sa Kanlurang Asya at Kabihasnang Indus sa Timog Asya
 
week 1 Ang Pag-aaral at Limang Tema ng Heograpiya.pptx
week 1 Ang Pag-aaral at Limang Tema ng Heograpiya.pptxweek 1 Ang Pag-aaral at Limang Tema ng Heograpiya.pptx
week 1 Ang Pag-aaral at Limang Tema ng Heograpiya.pptx
 
mga sinaunang sibilisasyon
mga sinaunang sibilisasyonmga sinaunang sibilisasyon
mga sinaunang sibilisasyon
 
Buod ng noli me tangere
Buod ng noli me tangereBuod ng noli me tangere
Buod ng noli me tangere
 
ANG aginaldo ng mga Mago.pptx
ANG aginaldo ng mga Mago.pptxANG aginaldo ng mga Mago.pptx
ANG aginaldo ng mga Mago.pptx
 
Ang kwento ng pagong at pusa
Ang kwento ng pagong at pusaAng kwento ng pagong at pusa
Ang kwento ng pagong at pusa
 
Araling Panglipunan: Pamumuhay ng mga Sinaunang Pilipino
Araling Panglipunan: Pamumuhay ng mga Sinaunang PilipinoAraling Panglipunan: Pamumuhay ng mga Sinaunang Pilipino
Araling Panglipunan: Pamumuhay ng mga Sinaunang Pilipino
 
Alamat ng isla ng pitong makasalanan
Alamat ng isla ng pitong makasalananAlamat ng isla ng pitong makasalanan
Alamat ng isla ng pitong makasalanan
 

Similar to Hiya: Panlapi at Salita

Hiya: Panlapi at Salita 2
Hiya: Panlapi at Salita 2Hiya: Panlapi at Salita 2
Hiya: Panlapi at Salita 2
AgnesRizalTechnological
 
SIKOLOHIYANG PILIPINO
SIKOLOHIYANG PILIPINOSIKOLOHIYANG PILIPINO
SIKOLOHIYANG PILIPINO
Mary Anne (Riyan) Portuguez
 
Sikolohiyang Pilipino Perspektibo at Direksyon
Sikolohiyang Pilipino Perspektibo at DireksyonSikolohiyang Pilipino Perspektibo at Direksyon
Sikolohiyang Pilipino Perspektibo at Direksyon
AgnesRizalTechnological
 
pananaw na sikolohikal
pananaw na sikolohikalpananaw na sikolohikal
pananaw na sikolohikal
myrepearl
 
Pagbasa at Pagsusuri 2.1.pdfNNNNNNNNNNNN
Pagbasa at Pagsusuri 2.1.pdfNNNNNNNNNNNNPagbasa at Pagsusuri 2.1.pdfNNNNNNNNNNNN
Pagbasa at Pagsusuri 2.1.pdfNNNNNNNNNNNN
Renzlorezo
 
KAKAYAHANG PRAGMATIK AT ISTRATEJIK.pptx
KAKAYAHANG PRAGMATIK AT ISTRATEJIK.pptxKAKAYAHANG PRAGMATIK AT ISTRATEJIK.pptx
KAKAYAHANG PRAGMATIK AT ISTRATEJIK.pptx
QuennieJaneCaballero
 
Filipino 11-COT1.pptx TEKSTONG PERSUWEYSIB
Filipino 11-COT1.pptx TEKSTONG PERSUWEYSIBFilipino 11-COT1.pptx TEKSTONG PERSUWEYSIB
Filipino 11-COT1.pptx TEKSTONG PERSUWEYSIB
EmejaneSalazarTaripe
 
Pagsasalin sa Sikolohiya
Pagsasalin sa SikolohiyaPagsasalin sa Sikolohiya
Pagsasalin sa Sikolohiya
Samantha Abalos
 

Similar to Hiya: Panlapi at Salita (8)

Hiya: Panlapi at Salita 2
Hiya: Panlapi at Salita 2Hiya: Panlapi at Salita 2
Hiya: Panlapi at Salita 2
 
SIKOLOHIYANG PILIPINO
SIKOLOHIYANG PILIPINOSIKOLOHIYANG PILIPINO
SIKOLOHIYANG PILIPINO
 
Sikolohiyang Pilipino Perspektibo at Direksyon
Sikolohiyang Pilipino Perspektibo at DireksyonSikolohiyang Pilipino Perspektibo at Direksyon
Sikolohiyang Pilipino Perspektibo at Direksyon
 
pananaw na sikolohikal
pananaw na sikolohikalpananaw na sikolohikal
pananaw na sikolohikal
 
Pagbasa at Pagsusuri 2.1.pdfNNNNNNNNNNNN
Pagbasa at Pagsusuri 2.1.pdfNNNNNNNNNNNNPagbasa at Pagsusuri 2.1.pdfNNNNNNNNNNNN
Pagbasa at Pagsusuri 2.1.pdfNNNNNNNNNNNN
 
KAKAYAHANG PRAGMATIK AT ISTRATEJIK.pptx
KAKAYAHANG PRAGMATIK AT ISTRATEJIK.pptxKAKAYAHANG PRAGMATIK AT ISTRATEJIK.pptx
KAKAYAHANG PRAGMATIK AT ISTRATEJIK.pptx
 
Filipino 11-COT1.pptx TEKSTONG PERSUWEYSIB
Filipino 11-COT1.pptx TEKSTONG PERSUWEYSIBFilipino 11-COT1.pptx TEKSTONG PERSUWEYSIB
Filipino 11-COT1.pptx TEKSTONG PERSUWEYSIB
 
Pagsasalin sa Sikolohiya
Pagsasalin sa SikolohiyaPagsasalin sa Sikolohiya
Pagsasalin sa Sikolohiya
 

More from AgnesRizalTechnological

The Adolescent Year
The Adolescent YearThe Adolescent Year
The Adolescent Year
AgnesRizalTechnological
 
Cognitive Behavior Therapy
Cognitive Behavior TherapyCognitive Behavior Therapy
Cognitive Behavior Therapy
AgnesRizalTechnological
 
Reality Therapy Power Point Presentation
Reality Therapy Power Point PresentationReality Therapy Power Point Presentation
Reality Therapy Power Point Presentation
AgnesRizalTechnological
 
Possible Question for Consideration
Possible Question for ConsiderationPossible Question for Consideration
Possible Question for Consideration
AgnesRizalTechnological
 
Decolonization CounterDomination and Empowerment
Decolonization CounterDomination and EmpowermentDecolonization CounterDomination and Empowerment
Decolonization CounterDomination and Empowerment
AgnesRizalTechnological
 
Resisting Academic Dependency
Resisting Academic Dependency Resisting Academic Dependency
Resisting Academic Dependency
AgnesRizalTechnological
 
Sikolohiyang Bilang Agham na Pilipino
Sikolohiyang Bilang Agham na PilipinoSikolohiyang Bilang Agham na Pilipino
Sikolohiyang Bilang Agham na Pilipino
AgnesRizalTechnological
 
Denigration and Marginalization
Denigration and MarginalizationDenigration and Marginalization
Denigration and Marginalization
AgnesRizalTechnological
 
Marginalizing Filipino Literature
Marginalizing Filipino LiteratureMarginalizing Filipino Literature
Marginalizing Filipino Literature
AgnesRizalTechnological
 
Levels of Validity and Scientific Standards
Levels of Validity and Scientific Standards  Levels of Validity and Scientific Standards
Levels of Validity and Scientific Standards
AgnesRizalTechnological
 
Rituals and Ceremonies
Rituals and CeremoniesRituals and Ceremonies
Rituals and Ceremonies
AgnesRizalTechnological
 
Phases of Cultural Domination
Phases of Cultural DominationPhases of Cultural Domination
Phases of Cultural Domination
AgnesRizalTechnological
 
Destruction and Desecration
Destruction and DesecrationDestruction and Desecration
Destruction and Desecration
AgnesRizalTechnological
 
Primitive Games and Modern Sports
Primitive Games and Modern SportsPrimitive Games and Modern Sports
Primitive Games and Modern Sports
AgnesRizalTechnological
 
Incorporating Culture in Counseling Practice
Incorporating Culture in Counseling PracticeIncorporating Culture in Counseling Practice
Incorporating Culture in Counseling Practice
AgnesRizalTechnological
 
Aaron Becks Cognitive Therapy
Aaron Becks Cognitive TherapyAaron Becks Cognitive Therapy
Aaron Becks Cognitive Therapy
AgnesRizalTechnological
 
Psychoanalytic Therapy
Psychoanalytic TherapyPsychoanalytic Therapy
Psychoanalytic Therapy
AgnesRizalTechnological
 
Sikolohiyang Pilipino Bilang Katangiang Kultural
Sikolohiyang Pilipino  Bilang Katangiang KulturalSikolohiyang Pilipino  Bilang Katangiang Kultural
Sikolohiyang Pilipino Bilang Katangiang Kultural
AgnesRizalTechnological
 

More from AgnesRizalTechnological (20)

The Adolescent Year
The Adolescent YearThe Adolescent Year
The Adolescent Year
 
Cognitive Behavior Therapy
Cognitive Behavior TherapyCognitive Behavior Therapy
Cognitive Behavior Therapy
 
Reality Therapy Power Point Presentation
Reality Therapy Power Point PresentationReality Therapy Power Point Presentation
Reality Therapy Power Point Presentation
 
Possible Question for Consideration
Possible Question for ConsiderationPossible Question for Consideration
Possible Question for Consideration
 
Decolonization CounterDomination and Empowerment
Decolonization CounterDomination and EmpowermentDecolonization CounterDomination and Empowerment
Decolonization CounterDomination and Empowerment
 
Resisting Academic Dependency
Resisting Academic Dependency Resisting Academic Dependency
Resisting Academic Dependency
 
Sikolohiyang Bilang Agham na Pilipino
Sikolohiyang Bilang Agham na PilipinoSikolohiyang Bilang Agham na Pilipino
Sikolohiyang Bilang Agham na Pilipino
 
Denigration and Marginalization
Denigration and MarginalizationDenigration and Marginalization
Denigration and Marginalization
 
Marginalizing Filipino Literature
Marginalizing Filipino LiteratureMarginalizing Filipino Literature
Marginalizing Filipino Literature
 
Levels of Validity and Scientific Standards
Levels of Validity and Scientific Standards  Levels of Validity and Scientific Standards
Levels of Validity and Scientific Standards
 
Rituals and Ceremonies
Rituals and CeremoniesRituals and Ceremonies
Rituals and Ceremonies
 
Phases of Cultural Domination
Phases of Cultural DominationPhases of Cultural Domination
Phases of Cultural Domination
 
Destruction and Desecration
Destruction and DesecrationDestruction and Desecration
Destruction and Desecration
 
Memory
MemoryMemory
Memory
 
Primitive Games and Modern Sports
Primitive Games and Modern SportsPrimitive Games and Modern Sports
Primitive Games and Modern Sports
 
Stress
StressStress
Stress
 
Incorporating Culture in Counseling Practice
Incorporating Culture in Counseling PracticeIncorporating Culture in Counseling Practice
Incorporating Culture in Counseling Practice
 
Aaron Becks Cognitive Therapy
Aaron Becks Cognitive TherapyAaron Becks Cognitive Therapy
Aaron Becks Cognitive Therapy
 
Psychoanalytic Therapy
Psychoanalytic TherapyPsychoanalytic Therapy
Psychoanalytic Therapy
 
Sikolohiyang Pilipino Bilang Katangiang Kultural
Sikolohiyang Pilipino  Bilang Katangiang KulturalSikolohiyang Pilipino  Bilang Katangiang Kultural
Sikolohiyang Pilipino Bilang Katangiang Kultural
 

Hiya: Panlapi at Salita

  • 2. Layunin ng pag-aaral na ito na mailantad ang diwang napapaloob sa paggamit ng konsepto ng hiya.
  • 3. Ito ay sa pamamagitan ng analisis ng mga panlaping maaring ikabit dito upang magamit sa pagbibigay-kahulugan sa iniisip ng isang tao.
  • 4. Dalawang uri ng pananaliksik ang makikita ngayon sa sikolinggwistika:
  • 5. • Una, ang kasaklawang semantiko o “SEMANTIC DOMAIN” Nagtatanong kung ano ang kahulugan ng isang konsepto. Hal: “hiya”, “bahala na” atbp.
  • 6. • Ikalawa, ang PAGKAKAUGNAY-UGNAY NG MGA KONSEPTO/SALITA Pinakapokus nito ay ang relasyon ng mga konsepto/salita tungo sa paglinaw ng kinagisnang sikolohiya ng kamalayan at pagkatao.
  • 7. Ang analisis ng mga panlapi ay inaasahang magbibigay- daan sa paglantad ng isang aspetong Pilipino.
  • 8. Ang gamit ng “hiya” kung ito ay titingnan sang-ayon sa mga panlaping maaring magtakda o maglinaw nito ay may gantong anyo:
  • 9.
  • 10. Mapapansin na ang panlaping maaring ikabit sa “hiya” ay limitado. Dalawa ang dahilang maibibigay sa pangyayaring ito.
  • 11. •Una ay dahil sa hindi pinag- ukulan ng malawakang pagtitiyak ang mga panlapi, ang gamit nito sa literature halimbawa, o sa karaniwang pananalita ng tao.
  • 12. •Pangalawa, hindi isinama ang mga panlaping “pagkapa + ugat”, “pang + paguulit ng ugat”, pagka + ugat” dahil ang mga ito ay mga pangngalan.