Hippotherapy module 13 TR

1. Hipoterapi konusunda uzmanlaşmış zihinsel, duygusal, fiziksel
ve psikomotorik engelli çocuklarla çalışan profesyonellerinin
mesleki eğitimi
2019-1-TR01-KA202-074547

3. 13 ICF nedir?
13.1. ICF-CY’ye giriş
13.2. ICF’ye göre değerlendirme
13.2.1. Demografik verinin kayıt edilmesi
13.2.2. Gerginlik
13.2.3. Güç
13.2.4. Denge
13.2.5. Gövde kontrolü
13.2.6. Motor performans
13.2.7. Motor fonksiyonlar
13.2.8. Bilişsel fonksiyonlar
13.2.9.Yaşam kalitesi
13.2.10. Kişisel faktörler
13.2.11. Çevresel faktörler
13.3.Hipoterapi geri ödemesi için sosyal güvenlik sistemi

4. • ICF-CY
• Çocuklar ve Gençler için İşlevselik,Yetiyitimi ve Sağlığın
Uluslararası Sınıflandırması.
• Dünya Sağlık Örgütü tarafından 2007 yılında yayınlandı
(www.who.int/classifications/icf/en)
• Farklı profesyoneller ve sıradan insanlar için sağlığı ve bozukluğu
tanımlamakta kullanılan ortak dil.

5. • 19thYüzyıl
• Modern tıbbın ortaya çıkışı
• Hastalıkların sistematik tespiti
• 1923: İlk Sağlık Örgütü
• 1948: DSÖ (Dünya Sağlık Örgütü)
• 1990: ICD-10
• Hastalıkların Uluslararası Sınıflandırması, 10th revizyon
• Sınıflandırılmış hastalıklar,bozukluklar ve sağlık yaralanmaları
• 2001: ICF
• İşlevselik,Yetiyitimi ve Sağlığın Uluslararası Sınıflandırması.
• Bir sağlık sorunuyla ilişkili işlevsellik ve engelliliği sınıflandırır.
• 2007: ICF-CY
• Çocuklar ve Gençler için İşlevselik,Yetiyitimi ve Sağlığın Uluslararası Sınıflandırması.

6. • Biyomedikal model
• ICD (Hastalıkların Uluslararası Sınıflandırması)
• Biyo-psiko-sosyal model
• ICF (İşlevselik,Yetiyitimi ve Sağlığın Uluslararası Sınıflandırması)

7. • Fonksiyonel Sağlık (Schuntermann 2009)
• Bağlam faktörleri kavramı
• Vücut fonksiyonu ve vücut yapıları kavramı
• Aktiviteler kavramı
• Katılım kavramı
• Engellilik (Yetiyitimi)
• Kişi ve bağlam faktörleri arasındaki olumsuz etkileşim
• Örnek: serebral palsili bir çocuk
• Kontraktürler  yapısal hasar
• Vücut fonksiyonları ve vücut yapıları kavramı
• Yürüyememe fonksiyon kaybı
• Aktiviteler kavramı
• Okula gidememe engellilik
• Katılım kavramı
• Okul, erişilebilirlik, ruh hali vb.
• Bağlam faktörleri kavramı

8. ICF-CY'nin amaçları
Ortak dil
• Tanımlama aracı
• Sağlık durumunun
açıklaması
• Tedavi planlarının
formülasyonu
• Karşılaştırmalı veri analizleri
• İstatistiklerin oluşturulması
ICF’nin yapısı
• Bölüm 1: İşlevsellik ve
sakatlık
• 1.1.Vücut fonksiyonları ve
vücut yapıları
• 1.2. Etkinlik ve katılım
• Bölüm 2: Bağlamsal
faktörler
• 2.1. Çevresel faktörler
• 2.2. Kişisel faktörler

10. 5 kategori / sınıflandırma
• Vücut yapıları (s)
• Vücudun anatomik kısımları
• Vücut fonksiyonları (b)
• Psikolojik özellikler de dahil olmak üzere vücut sistemlerinin fizyolojik işlevleri
• Etkinlik ve katılım (d)
• Bir insanın gerçekleştirdiği görev veya eylem
• Bir yaşam durumuna dahil olmak
• Çevresel faktörler (e)
• Maddi çevre, sosyal çevre ve tutumla ilgili çevre
• Kişisel faktörler
• Bir insanın hayatının kişisel geçmişi

11. • Örnek:
• Etkinliklerin ve katılımın sınıflandırılması
• Bölüm iletişimi
Öğeler:
• d330 Konuşma
• d335 Sözsüz mesajlar üretin
• d3350 Beden dili

13. Sağlık durumu
Vücut fonksiyon ve
yapıları
Çevresel faktörler Kişisel faktörler
Etkinlikler
Katılım

14. Serebral Palsi
Katılım
Okula gidememek
Arkadaşlarla sınırlı
toplantılar
Sinemaya gidememek
Bozulma
Spastisite
Kas gücü eksikliği
Kontraktür
Sınırlı hareket aralığı
Etkinlik
Yürüyememek
Merdiven çıkmada zorluk
Yemek yemede zorluk
Kişisel faktörler
Cinsiyet
Yaş
Eğitim düzeyi
Motivasyom
Çevresel faktörler
Fiziksel
Sosyal
Sosyal güvenlik
Ekonomik konular

15. • Etkilenen kişi odaktadır.
• Tutarlı bir dil sağlar.
• Çocuk ve ergenlerin özel yaşam
ortamları göz önünde bulundurulur.
• Çocukların ve ergenlerin farklı gelişim
süreçlerini dikkate alır.
• Ağ oluşturma işini kolaylaştırır.
• Disiplinler arası planlama ve müdahale
uygulamaları için bir temel sağlar.
• Ülkeler, sağlık hizmetleri vb. arasında
ve zaman içinde veri
karşılaştırmalarına izin verir.
• Engelliler ve yakınları eşit ortaklar
olarak kabul edilir.
• Standartlaştırılmış dil
• Şeffaflık ve izlenebilirlik
• Kalite kontrol
• Daha kolay iş planlaması
• Ağ fırsatı
• Standartlaştırılmış belgeler
• Geliştirme durumu kaynak yöneliminin
karşılaştırılabilirliği
• Ebeveynler eşit ortaklardır
15

16.  Hasta Geçmişi
 Aile öyküsü
 Hamilelik hakkında geçmiş
 Doğum hakkında bilgi
 Doğum öncesi, doğum ve doğum sonrası öykü
 Diğer problemler
 Nörogelişimsel geçmiş
 Halihazırda kullanılan diğer girişimler
 Günlük yaşam aktiviteleri hakkında bilgi

17. • Ashworth ölçeği: Değişken derecelerde hızda bir eklemin pasif hareketine karşı
direnci test eder. Puanlar 0-4 arasında değişmektedir ve 5 seçeneklidir.
• Geliştirilmiş Ashworth ölçeği(MAS): Ashworth ölçeğine benzer, ancak hareketin
yarısından daha azında direnci göstermek için ek bir puanlama kategorisi ekler.
• Tardieu Ölçeği: Hem yavaş hem de yüksek hızda pasif harekete karşı direnci hesaba
katan spastisiteyi ölçer.
• Geliştirilmiş Tardieu Ölçeği: R1 ve R2'yi tanımlar; R1, kas reaksiyonunun açısı, R2 ise
tam pasif hareket aralığıdır

18. Manuel Kas Testi: Güç derecelendirilmelidir. Aslen Birleşik Krallık Tıbbi Araştırma
Konseyi tarafından geliştirilen aşağıdaki ölçek artık evrensel olarak kullanılmaktadır:
0: Görünür kas kasılması yok
1: Hareketsiz veya az hareketle görünür kas kasılması
2: Uzuv hareketi, ancak yerçekimine karşı değil
3:Yerçekimine karşı hareket ama direnç yok
4: Muayeneyi yapan kişi tarafından sağlanan destekle dirence karşı en azından bir
miktar hareket
5:Tam güç

19. • Berg Denge Ölçeği: Berg denge ölçeği, bir hastanın önceden belirlenmiş
bir dizi görev sırasında güvenli bir şekilde denge kurma yeteneğini (veya
yetersizliğini) objektif olarak belirlemek için kullanılır.
• Her madde 0 ile 4 arasında değişen, 0 en düşük işlev düzeyini ve 4 en yüksek işlev
düzeyini gösteren beşli bir sıralama ölçeğinden oluşan ve tamamlanması yaklaşık 20
dakika süren 14 maddelik bir listedir.
• Pediatrik Denge Ölçeği: Pediatrik Denge Ölçeği, Berg Denge Ölçeği'nin
değiştirilmiş bir versiyonudur ve okul çağındaki çocuklarda fonksiyonel
denge becerilerini değerlendirmek için kullanılır.
• Ölçek, 0 puandan (en düşük işlev) 4 puana (en yüksek işlev) kadar puanlanan ve
maksimum 56 puan olan 14 maddeden oluşmaktadır.

20. • Trunk Gövde Kontrol Ölçüm Ölçeği (TCMS): Trunk Gövde Kontrol
Ölçüm Ölçeği, alt boyutları ile birlikte nöromotor bozukluğu olan
çocuklarda kullanılır.
• TCMS, farklı nörolojik bozuklukları olan 5 yaş ve üzeri çocuklar için güvenilir ve
klinik olarak önemli bir değerlendirmedir.
• Gövde Bozukluğu Ölçeği(TIS): Bu ölçek, felç geçirmiş hastalarda
gövdeyi değerlendirmeyi amaçlar.
• TIS, oturma pozisyonunda statik ve dinamik oturma dengesini ve gövde
koordinasyonunu değerlendirir.

21. • Kaba Motor Performans Ölçümü (GMPM): GMPM, serebral palsili
çocuklarda kaba motor performansını (yani hareket kalitesini)
değerlendirmek için kullanılan gözlemsel bir araçtır.
• Aracın birincil amacı, kaba motor davranışın belirli niteliksel
özelliklerinde veya özniteliklerinde zaman içindeki değişimi
değerlendirmektir.
• Ölçünün zaman içindeki değişime duyarlı olduğu tespit edilmiştir.

22. • Kaba Motor Performans Ölçümü (GMFM): Kaba Motor Fonksiyon Ölçümü, serebral palsili
çocuklarda zaman içinde veya müdahale ile kaba motor fonksiyonundaki değişiklikleri ölçmek
için tasarlanmış ve geliştirilmiş bir değerlendirme aracıdır.
• İlk olarak 1980'lerin sonlarında hem klinik hem de araştırma ortamlarında kullanılmak üzere
geliştirilmiştir. Daha sonra gelişmiş analitik tekniklerle ve daha verimli test taleplerine yanıt
olarak mevcut haline evrilmiştir.
• GMFM'nin iki versiyonu vardır. GMFM-88, orijinal 88 maddelik ölçüdür. Maddeler, kaba motor
aktivitelerin çeşitliliğini beş boyutta ele alır.
• A: Uzanma ve yuvarlanma,
• B: Oturmak,
• C: Emekleme ve diz çökme,
• D: Ayakta,
• E:Yürümek, koşmak ve zıplamak.
GMFM-66, çeşitli yeteneklere sahip serebral palsili çocukların kaba motor işlevini en iyi şekilde
tanımlamak için Rasch analizi ile belirlenen orijinal 88 maddenin 66 maddelik bir alt kümesidir.

23. • Bayley Bebek ve Bebek Gelişimi Ölçekleri: Bu, bebeklerde ve küçük çocuklarda motor,
bilişsel, dil, sosyal-duygusal ve uyumsal davranış gelişimini ölçmek için tasarlanmış bir
değerlendirme aracıdır.
• Çocuk ve muayene eden kişi arasındaki etkileşimi ve görev esnasındaki bir dizi gözlemi
içerir.
• Diğer değerlendirmelerde olduğu gibi, görevler temel yanıtlardan daha karmaşık yanıtlara
kadar uzanır.
• Bayley Ölçekleri üç alt test içerir::
• Bilişsel Ölçekler: Bir çocuğun, örneğin, hayali oyun oynama, nesnelere dikkat etme veya düşen bir
nesneyi arama yeteneğini ölçer.
• Dil Ölçeği: Bir çocuğun nesneleri veya insanları etiketlemek, yönergeleri takip etmek veya sözlü
açıklamalara veya etiketlere dayalı olarak nesneleri tanımak için konuşulan dili anlama ve kullanma
becerisini ölçer.
• Motor Ölçeği: Hem kaba hem de ince motor becerileri test eder.

24. • Serebral Palsi Yaşam Kalitesi Ölçeği (CP QOL): Çocuklar için Serebral Palsi Yaşam
Kalitesi Anketi (CP QOL-Child) ve Ergenler için Serebral Palsi Yaşam Kalitesi Anketi
(CP QOL-Teen), duruma özel yaşam kalitesi araçlarıdır.
• Bu araçlar, çocukların ve ergenlerin yaşamlarını iyileştirmek için tasarlanmış
müdahaleleri değerlendirmek için kullanışlıdır.
• CP QOL-Child ilk olarak 4-12 yaş arası serebral palsili çocukların yaşam kalitesini
değerlendirmek için tasarlanmıştır.
• Bir ergen versiyonu, CP QOL-Teen, 13-18 yaş arası ergenler için yakın zamanda
geliştirilmiştir.

25. • Çocuklar için İşlevsel Bağımsızlık Ölçütü (WeeFIM): WeeFIM, bir çocuğun temel
günlük işlevsel becerilerdeki tutarlı performansını ölçen 18 maddelik, 7 seviyeli bir
sıralama ölçeğidir.
• Üç ana alan (öz bakım, hareketlilik ve biliş), görüşme yoluyla veya bir çocuğun bir görev
performansını ölçüt standartlarına göre gözlemleyerek değerlendirilir.
• WeeFIM 2 ana işlevsel akışa ayrılır: “Bağımlı” (yani yardımcı gerektirir: 1–5 puan) ve
“Bağımsız” (yani, yardımcı gerektirmez: 6–7 puan)”.

26. •Engellilik Envanteri Pediatrik Değerlendirmesi (PEDI):
PEDI (Pediatric Assessment of Disability Inventory), serebral palsili
bir kişinin öz bakımını, hareketliliğini ve sosyal yeteneklerini
izlemek için kullanılabilen görüşmeye dayalı bir değerlendirmedir.
• Bu değerlendirmede, ebeveyn veya bakıcı, kişinin yaşamın bu
yönlerindeki performansıyla ilgili soruları yanıtlar.
• Bugün klinik uygulamada yaygın olarak kullanılan bu
değerlendirmenin iki versiyonu vardır:
• Altı aydan 7,5 yaşına kadar olan çocuklar için uygun orijinal PEDI.
• PEDI-CAT (Bilgisayar-Uyarlanabilir Test), yeni doğandan 21 yaşına kadar
olanlar için uygun bir versiyondur. Bu sonraki sürüm, daha geniş yaş
aralığını, yeni öğeleri ve farklı bilgisayar tabanlı ölçüm yöntemlerini
içerir.

27. • Hippoterapi için ortamı ölçen bir ölçek yoktur. Genellikle, çevresel faktörlerin
değerlendirilmesi, ilgili bağlamda ve mevcut koşullarda, yararlanıcının güvenliğini
sağlamak amacıyla olası acil durumların yönetilebilmesi için yapılır.
• Çevresel değişkenleri (aktivitenin açık bir ortamda gerçekleşmesi durumunda
bulunabilecek hayvanlar, hava koşulları vb.) değerlendirir ve yönetim yöntemini
analiz eder.
• Çevresel koşullarla ilgili diğer ayrıntılar için bkz. Modül 6, bölüm 6.1.2

28. • Türkiye, Bulgaristan ve Romanya'da Hippoterapi için şu an bir geri ödeme
mekanizması bulunmamaktadır.

29. 1. World Health Organization. (2007). ICF-CY, International Classification of Functioning, Disability, and Health: Children & Youth version. Geneva: World Health
Organization.
2. Björck-Åkesson E, Wilder J, Granlund M, Pless M, Simeonsson R, Adolfsson M, Almqvist L, Augustine L, Klang N, Lillvist A. The International Classification of
Functioning, Disability and Health and the version for children and youth as a tool in child habilitation/early childhood intervention--feasibility and usefulness as a
common language and frame of reference for practice. Disabil Rehabil. 2010;32 Suppl 1:S125-38. doi: 10.3109/09638288.2010.516787. Epub 2010 Sep 15. PMID:
20843264.
3. Granlund, M., & Pless, M. (2012) Implementation of the International Classification of Functioning, Disability and Health (ICF/ICF-CY) and how this relates to
Augmentative and Alternative Communication. Augmentative and Alternative Communication, 28(1):11-20.
4. Russell, D. J. (2002). Gross motor function measure (GMFM-66 & GMFM-88) user's manual. London: Mac Keith.
5. Davis E, Mackinnon A, Davern M, et al. Description and psychometric properties of the CP QOL-Teen: a quality of life questionnaire for adolescents with cerebral
palsy. Research in Developmental Disabilities. 2013 Jan;34(1):344-352. DOI: 10.1016/j.ridd.2012.08.018.
6. Kembhavi G, Darrah J, Magill-Evans J, Loomis J. Using the berg balance scale to distinguish balance abilities in children with cerebral palsy. Pediatric Physical
Therapy : the Official Publication of the Section on Pediatrics of the American Physical Therapy Association. 2002 ;14(2):92-99.
7. Saether R, Helbostad JL, Adde L, Jørgensen L, Vik T. Reliability and validity of the Trunk Impairment Scale in children and adolescents with cerebral palsy. Research
in Developmental Disabilities. 2013 Jul;34(7):2075-2084.
8. Gracies JM, Burke K, Clegg NJ, Browne R, Rushing C, Fehlings D, Matthews D, Tilton A, Delgado MR. Reliability of the Tardieu Scale for assessing spasticity in
children with cerebral palsy. Arch Phys Med Rehabil. 2010 Mar;91(3):421-8. doi: 10.1016/j.apmr.2009.11.017. PMID: 20298834.
9. Mutlu, Akmer & Livanelioglu, Ayse & Kerem Günel, Mintaze. (2008). Reliability of Ashworth and Modified Ashworth Scales in Children with Spastic Cerebral Palsy.
BMC musculoskeletal disorders. 9. 44. 10.1186/1471-2474-9-44.
10. (2011) WeeFIM II®. In: Kreutzer J.S., DeLuca J., Caplan B. (eds) Encyclopedia of Clinical Neuropsychology. Springer, New York, NY. https://doi.org/10.1007/978-0-
387-79948-3_4889.
11. Haley, S. M., & New England Medical Center Hospital. (1992). Pediatric evaluation of disability inventory (PEDI): Development, standardization and administration
manual. Boston, MA: New England Medical Center Hospital, PEDI Research Group.
12. Cutter, N. C., & Kevorkian, C. G. (1999). Handbook of manual muscle testing. New York: McGraw-Hill, Health Professions Division.
13. Franjoine MR, Gunther JS, Taylor MJ. Pediatric balance scale: a modified version of the berg balance scale for the school-age child with mild to moderate motor
impairment. Pediatric Physical Therapy : the Official Publication of the Section on Pediatrics of the American Physical Therapy Association. 2003 ;15(2):114-128.
.

30. Avrupa Komisyonu'nun bu yayının üretilmesi için verdiği destekle, sadece yazarların
görüşlerini yansıtan bu içerikleri onayladığı anlamına gelmez ve burada yer alan
bilgilerin herhangi bir şekilde kullanılmasından Komisyon sorumlu tutulamaz.
https://www.hippotherapy-training.eu/
https://www.facebook.com/HippotherapyProject/
https://www.hippotherapy-training.eu/elearning/?lang=en
https://play.google.com/store/apps/details?id=com.hippotherapy.mobile
https://apps.apple.com/app/id1526453884