Aromaticc plants and herbs most common in Poland, descreption and medical features.

1. „P„POLISHOLISH PPHARMACYHARMACY OFOF NNATUREATURE””
Project Erasmus+ „My Culture, Your Culture, Our Culture”Project Erasmus+ „My Culture, Your Culture, Our Culture”
Przedszkole Samorzadowe w ZPO w Woli FilipowskiejPrzedszkole Samorzadowe w ZPO w Woli Filipowskiej

2. Babka lancetowata -Babka lancetowata - PlantainPlantain
Babka lancetowata występuje w
zmiennym środowisku. Roślina
mało absorbująca, rosnąca na
stanowiskach słonecznych do
półcienistych.
Babka lancetowata, podobnie jak
babka zwyczajna znana jest ze
swoich właściwości leczniczych.
Ziele pełne jest substancji
bioaktywnych, które pozytywnie
wpływają na organizm człowieka.
Jako surowiec wykorzystuje się
liście (Folium Plantaginis
lanceolatae), które zawierają
flawonoidy, glikozyd aukubinę kwasy
organiczne (m.in. waniliowy, cynamonowy),
śluzy, pektyny, garbniki, sole mineralne, cynk,
potas, krzem, żelazo.
Babka lancetowata wykazuje działanie
przeciwzapalne, wykrztuśne, ściągające,
bakteriostatyczne.
Ziele babki lancetowatej wykorzystuje się
głównie przy kaszlu, podrażnieniach jamy
ustnej, nieżytach górnych dróg oddechowych.
Plantago lanceolata pomaga przy nieżytach
układu pokarmowego, wykazuje działanie
antybiegunkowe, bakteriobójcze, osłonowe.
Stosowana w przypadku uszkodzenia błony
śluzowej, chorobie wrzodowej żołądka,
dwunastnicy.
Plantain performs on different
surfaces. Plant not very
absorbing, growing in full sun
to partial shade.
Plantain, like the plantain is
known for its healing
properties. Herb is full of
bioactive substances that
have a positive impact on the
human body.
Uses leaves (Plantaginis
lanceolatae Folium) as
a material which contain
flavonoids, glycosides
aukubinę organic acids (such as vanilla,
cinnamon), mucilages, pectins, tannins, mineral
salts, zinc, potassium, silicon, iron.
Plantain has anti-inflammatory, expectorant,
astringent, bacteriostatic.
Plantain herb is mainly used for cough, mouth
infections, catarrh of the upper respiratory tract.
Plantago lanceolata helps with catarrh of the
digestive system, has been shown to
antydiarrhea, bactericidal, shielding. Applied to
mucosal damage, ulcer, duodenum.
Babka zwyczajna -Babka zwyczajna - PlantainPlantain
Babka zwyczajna to roślina
nieuprawna jest bowiem bardzo
rozpowszechnionym zielem i
rośnie niemal wszędzie. Spotkać
ją można zarówno na polnych
ścieżkach, dzikich łąkach,
leśnych polanach, przy drogach
jak i w naszych ogrodach. Jest
dość ekspansywnym ziołem i łatwo rozmnaża się
z nasion.
Liście babki zwyczajnej zawierają szereg
witamin (A, K, C), flawonoidy, substancje
śluzowate, kwasy organiczne (np. cytrynowy,
cynamonowy), garbniki i sole mineralne (np.
magnez, cynk, potas, krzem). Mają silne
właściwości przeciwzapalne, powlekające i
wykrztuśne. Kiedyś babka często była
Plantain is one of the most
popular herb found in Poland. it
is a widely used herb and grows
almost everywhere. To meet her
you can both wild paths, wild
meadows, forest clearings, along
the roads and in our gardens. It
is quite expansive herb and easily
propagated from seeds.
Plantain leaves contain a number of vitamins (A,
K, C), flavonoids, mucilaginous substances,
organic acids (e.g. citric acid, cinnamic acid),
tannins and mineral salts (e.g. magnesium, zinc,
potassium, silicon). They have strong anti-
inflammatory properties, coating and
expectorants. Once my grandmother was often
used as a compress for hard to heal wounds and

3. stosowana w postaci okładów na trudno gojące
się rany oraz ukąszenia owadów. Również
dzisiaj powoli wraca się do takiego jej
zastosowania. Napary z suszu polecane są przy
chorobach żołądkowych, zapaleniach jamy
ustnej i gardła, kłopotach z drogami
oddechowymi lub uporczywym kaszlu. Może
być również pomocna przy oczyszczaniu
organizmu z toksyn oraz podniesieniu ogólnej
odporności na choroby, przede wszystkim
wirusowe.
insect bites. Also today, slowly returning to such
of its application.
Infusions of dried are recommended in diseases
of the stomach, inflammation of the mouth and
throat, problems with the respiratory tract or
persistent cough. It may also be helpful in the
purification of toxins and increasing the overall
resistance to disease, especially viral infections.
Ogórecznik lekarski -Ogórecznik lekarski - BorageBorage
Bardzo ciekawa i oryginalna
roślina, należąca do rodziny
szorstkolistnych. Dorasta
nawet do 70 cm wysokości.
Kwiaty bardzo piękne
niebieskie, fioletowe lub
różowe z białym środkiem i
czarnymi wydłużonymi
pręcikami i słupkiem.
Olejki tych roślina mają
właściwości redukujące
cholesterol. Stosowany jest do zmniejszania
napięcia przedmiesiączkowego i bólów
reumatycznych. Leczy egzemę. Nadmierna
ilość zioła może prowadzić do zaburzenia pracy
wątroby.
Very interesting and original
plant, which belongs to the
family of szorstkolistnych. It
grows up to 70 cm in height.
Flowers very beautiful blue,
purple or pink with a white
middle and black elongated
stamens and a pistil.
Oils of these plant have a
cholesterol-reducing
properties. It is used to
reduce PMS and rheumatic pains. Heals eczema.
An excessive amount of herbs can lead to
disorders of the liver.
Czarny bez -Czarny bez - ElderElder
Czarny bez (Sambucus nigra)
to właściwie niemal kultowa
roślina lecznicza. Jej cenne
właściwości wykorzystywano
już w starożytności.
W medycynie naturalnej
znaczenie mają przede
wszystkim owoce i kwiaty. W
kwiatach stwierdzono
obecność flawonoidów,
olejków eterycznych, soli
mineralnych, garbników, kwasów organicznych
i związków napotnych. Natomiast w owocach
dodatkowo zaobserwowano występowanie dużej
ilości witamin (B, C), karotenoidów,
antocyjanów i cukrów. Wszystkie te substancje
działają bardzo skutecznie przy wszelkiego
rodzaju kłopotach zdrowotnych. Suszone kwiaty
w postaci herbatki mają właściwości napotne i
Elderberry (Sambucus nigra)
is actually almost cult
medicinal plant. Its valuable
properties were used in
ancient times.
In natural medicine, the most
important are fruits and
flowers. The flowers
revealed the presence of
flavonoids, essential oils,
minerals, tannins, organic acids
and compounds napotnych. However, the fruit
has been observed in addition the presence of
large amounts of vitamins (B, C), carotenoids,
anthocyanins and sugars. All of these work very
effectively with all kinds of health problems.
Dried flowers in the form of teas are diaphoretic
and antipyretic properties, and thus perfectly
suited for colds and upper respiratory tract

4. przeciwgorączkowe, a wiec znakomicie
sprawdzają się przy przeziębieniach i chorobach
górnych dróg oddechowych. Wykazują też
działanie moczopędne, przydatne przy kłopotach
ze strony układu moczowego. Owoce mają
podobne właściwości, ale dodatkowo działają
odtruwająco, przeciwzapalnie i przeciwbólowo,
a także oczyszczają organizm z toksyn i
wpływają korzystnie na poprawę przemiany
materii. Podczas infekcji stymulują aktywność
układu odpornościowego, działają też silnie
antywirusowo oraz nieco słabiej
przeciwbakteryjnie. Zawartość dużej ilości
antocyjanów, umożliwia wykorzystywanie ich
również w profilaktyce antynowotworowej.
Zewnętrznie stosuje się głównie wyciągi i
napary z kwiatów, które działają
przeciwzapalnie. Do celów leczniczych używa
się też liści oraz kory czarnego bzu, chociaż ich
znaczenie jest nieco mniejsze niż kwiatów i
dojrzałych owoców.
Znajduje również zastosowanie w kuchni.
Dojrzałe owoce nadają się do przyrządzania
dżemów, konfitur, powideł, soków, win.
Intensywny kolor przegotowanego soku
umożliwia wykorzystanie go jako naturalnego
barwnika.
diseases. They show also a diuretic, useful for
problems with the urinary system. Fruits have
similar properties, but also act as detoxication,
anti-inflammatory and analgesic, and cleanse the
body of toxins and have a positive effect on
metabolism. During infection stimulates the
immune system, there are also strong antiviral
and antibacterial slightly weaker. The content of
a large amount of anthocyanin also enables their
use in anti-cancer prevention. Externally applied
mainly extracts and infusions of flowers, which
are anti-inflammatory. For medicinal purposes is
also used leaves and bark of elderberry, though
their importance is slightly smaller than the
flowers and ripe fruit.
Elder is also used in the kitchen. Ripe fruits are
perfect for making jams, preserves, jam, juice or
wines. The intense colour of boiled juice allows
you to use it as a natural dye.
Czosnek niedźwiedzi -Czosnek niedźwiedzi - RamsonsRamsons
Czosnek niedźwiedzi (Allium
ursinum) to gatunek rośliny z
podrodziny czosnkowych,
powszechnie występujący na
naturalnych stanowiskach
leśnych w całym kraju.
Do celów leczniczych i
kulinarnych wykorzystywane są
jednak nie tyle główki, co młode
liście czosnku niedźwiedziego i to zbierane
wczesną wiosną. Wtedy są bowiem
najdelikatniejsze i zawierają najwięcej cennych
substancji odżywczych. W młodych liściach
można znaleźć ogromne ilości witaminy C, a
także wit. A i E, olejki eteryczne, sallicynę,
flawonoidy, aminokwasy, siarkę, selen, mangan,
żelazo i wiele innych mikro oraz
makroelementów. Z tego powodu ma podobne
działanie prozdrowotne co znany nam czosnek,
a więc działa bakteriobójczo,
przeciwgrzybiczno, obniża ciśnienie krwi i
poziom „złego cholesterolu”, wspomaga
Ramsons (Allium ursinum) is
a plant species in the
subfamily garlic, commonly
found in natural forest stands
across the whole country.
For the purposes of medicinal
and culinary uses but not the
head, which the young leaves
and bear's garlic is harvested
in early spring. Then there are for the most
delicate and contain many valuable nutrients.
The young leaves can be found large amounts of
vitamin C and vitamin. A and E, essential oils,
sallicynę, flavonoids, amino acids, sulfur,
selenium, manganese, iron, and many other
micro-and macronutrients. For this reason is
similar health benefits as garlic known to us, and
so has antibacterial, przeciwgrzybiczno, lowers
blood pressure and levels of "bad" cholesterol,
aids digestion, prevents atherosclerosis and is
recommended in diseases of the upper
respiratory tract.

5. trawienie, przeciwdziała miażdżycy i jest
polecany przy chorobach górnych dróg
oddechowych.
Dzika róża –Dzika róża – Rosa caninaRosa canina
Róża dzika zaliczana jest
do roślin różowatych
Rosaceae,
charakteryzujących się
pięknymi kwiatostanami.
Spotykamy ją przy
drogach jako element
krajobrazu.
Surowcem leczniczym
dzikiej róży są owoce.
Bogactwo witaminowe
sprawia, że owoce dzikiej
róży są doskonałym surowcem wzmacniającym.
Tak duża zawartość witaminy C, powoduje, że
kilka owoców wystarczy do zaspokojenia
dziennego zapotrzebowania organizmu na
witaminę C. Warto zaznaczyć, że witamina C w
takiej formie jest lepiej przyswajalna, w
przeciwieństwie do witaminy C w formie
syntetycznej. Przetworzone owoce dzikiej róży
dobroczynnie wpływają m.in. na wątrobę,
procesy trawienne, serce, przyspieszają gojenie
ran oraz poprawiają wygląd skóry, działają
lekko moczopędnie oraz żółciopędnie.
W kuchni owocnie mogą być wykorzystane do
produkcji wina, nadają się także do produkcji
dżemów, konfitur, powideł, nalewek, herbaty
itp.
Wilde Rose is considered to
the plant Rosaceae,
characterized by beautiful
florets. We can meet it on
the road as a part of the
landscape.
Used medicinally are fruit
of a wild rose. Vitamin
wealth makes rose hips as a
great resource
strengthening. Such a high
content of vitamin C causes
some fruit enough to meet the daily requirement
of vitamin C. It is worth noting that the vitamin
C in the form is better absorbed, in contrast to
vitamin C in a synthetic form. Processed fruits
of wild rose beneficially affect such the liver,
digestion, heart, accelerate wound healing and
enhance the appearance of the skin, act slightly
diuretic and cholagogue.
The kitchen can be fruitfully used in the
manufacture of wine, are also suitable for the
production of jams, preserves, jam, tinctures,
teas, etc.
Dziurawiec zwyczajny -Dziurawiec zwyczajny - St. John's WortSt. John's Wort
Jedną z najbardziej
popularnych roślin
leczniczych jest dziurawiec
zwyczajny Hypericum
perforatum, zwany także
zielem świętojańskim. Jego
liczne właściwości lecznicze
doceniono już w
starożytności.
Zawiera m.in. olejek
eteryczny, garbniki, czerwony
barwnik, kwasy organiczne, flawonoidy (np.
rutyna, hyperozyd), składniki lipofilne
(hipercyna), sole mineralne. Dzięki nim działa
rozkurczowo, dezynfekująco, uspokajająco.
One of the most popular
medicinal plants is St. John's
Wort Hypericum perforatum,
also known as the herb
świętojańskim. His numerous
healing properties
appreciated in antiquity.
It contains essential oil,
tannins, red dye, organic
acids, flavonoids (e.g. routine
hyperozyd), lipophilic
components (hipercyna), mineral salts. Thanks
to the work relaxant, disinfecting, reassuringly.
Besides, has a positive effect on the skin disease
states. It improves your mood, reduce fatigue

6. Poza tym wykazuje pozytywne działanie w
stanach chorobowych skóry. Wpływa na
poprawę nastroju, obniżenia stanu zmęczenia i
stresu. Dobrze wpływa na problemy układu
pokarmowego poprawiając przemianę materii,
pobudza trawienie, przeciwdziała biegunce,
pomaga przy zapaleniu przewodu
pokarmowego. Stosowany przy schorzeniach
wątroby, pobudza wytwarzanie żółci. Działa
wzmacniająco na układ krwionośny. Dziurawiec
wykorzystywany jest również jako środek
przeciwkrwotoczny i dezynfekujący. Skutecznie
eliminuje bakterie gronkowca i paciorkowca.
Dodatkowo pomaga przy oparzeniach, zapaleniu
gardła, problemach skórnych. Wykorzystywany
jest także w przemyśle kosmetycznym (składnik
wielu odżywek, kremów, szamponów).
and stress state. Its impact on the problems of
the digestive system by improving the
metabolism, stimulates digestion, prevents
diarrhea, helps with inflammation of the
gastrointestinal tract. Used in diseases of the
liver, stimulates the production of bile.
Strengthens the cardiovascular system. St. John's
Wort is also used as a antihemorrhagic and
disinfectant. It effectively eliminates the bacteria
staphylococcus and streptococcus. In addition,
helps with burns, pharyngitis, skin problems. Is
also used in the cosmetic industry (an ingredient
in many supplements, creams, shampoos).
Kalina -Kalina - ViburnumViburnum
W Polsce, w stanie dzikim
występują dwa gatunki
kaliny- kalina koralowa
(Viburnum opulus) oraz
kalina hordowina (Viburnum
lantana). Kaliny są bardzo
dekoracyjne i doskonale
prezentują się w ogrodach.
Biorąc pod uwagę
właściwości lecznicze kaliny,
należy zauważyć, że już od
starożytności była ona znana i wykorzystywana
jako roślina lecznicza. W Polsce najbardziej
popularną kaliną na tej płaszczyźnie jest
rodzima kalina koralowa. Jako surowiec
leczniczy wykorzystuje się przede wszystkim
korę, a rzadziej owoce. Z kory sporządza się
odwary oraz ekstrakty, które wykorzystuje się
przy dolegliwościach kobiecych. Wykazują
właściwości rozkurczowe oraz
przeciwkrwotoczne. Owoce wykazują
właściwości trujące. Zaszkodzić może spożycie
większej ilości owoców. Szczególnie należy
uważać na dzieci, które są bardziej wrażliwe na
działanie niebezpiecznych dla człowieka
substancji. Owoce kaliny koralowej zawierają
m.in. witaminę C, kwasy organiczne, pektyny,
karoten, cukry. W lecznictwie stosowane przy
problemach zdrowotnych, związanych z pracą
serca, działają uspokajająco oraz moczopędnie.
In Poland, in the wild, there
are two species of viburnum
viburnum-reef (Viburnum
opulus) and hordowina
viburnum (Viburnum
lantana). Kalina are very
decorative and well
presented in the gardens.
Taking into account the
healing properties of
viburnum, it should be noted that
since ancient times it was known and used as a
medicinal plant. In Poland the most popular
Kalina on this level is a native viburnum opulus.
As a therapeutic material used primarily bark
and less fruit. The bark is prepared decoctions
and extracts that are used by medical problems
such as women's with dysmenorrhea. Exhibit
antispasmodic and anti-haemorrhagic.
Fruits have toxic properties. Harm can intake
more fruit. In particular, watch for children who
are more sensitive to the effects of substances
dangerous to man. Fruits viburnum reef include,
among others vitamin C, organic acids, pectin,
carotene, sugars. In medicine used for health
problems related to the work the heart, calming
and diuretic.

7. Knieć błotna -Knieć błotna - Caltha palustrisCaltha palustris
Knieć błotna zwana
popularnie kaczeńcem lub
kaczyńcem jest byliną,
porastającą bagna lub
obrzeża strumieni i
sadzawek. W Polsce knieć
błotna występuje dziko na
bagnistych łąkach,
brzegach strumieni, a
nawet rowów, w miejscach
okresowo zalewanych.
Surowcem zielarskim jest
świeże i suche ziele – Herba Calthae palustris.
Posiada ono zastosowanie w leczeniu kamicy
żółciowej, dyskinezy dróg żółciowych,
wirusowego zapalenia wątroby oraz obrzęków
na tle niewydolności krążenia. Zewnętrznie
stosowane jest na trudno gojące się rany,
wypryski, owrzodzenia. W surowcu stwierdzono
obecność alkaloidów izochinolinowych (w tym
m. in. berberyny). Aktywne są również inne
składniki kaczeńca: alkaloidy aporfinowe
(magnofloryna), laktony (hemiterpenowy –
protoanemonina, trójterpenowy – kaltolid) i
saponinowy glikozyd nasercowy (helleboryna),
a także flawonoidy (kwercetyna), karotenoidy,
witamina C. Magnofloryna, laktony i berberyna
działają antybakteryjnie, przeciwwirusowo i
antygrzybiczo. Berberyna ponadto działa
żółciotwórczo, żółciopędnie i rozkurczowo.
Caltha palustris popularly
known as marigolds or
kaczyńcem is a perennial
plant, growing on the
periphery of wetlands or
streams and ponds. In
Poland, there is Caltha
palustris wild in marshy
meadows, stream banks, and
even ditches in periodically
flooded.
Herbal raw material is fresh
and dry herbs - Herb Calthae palustris. It has
application in the treatment of gallstone disease,
biliary dyskinesia, viral hepatitis and swelling
against failure. Externally it is used for hard to
heal wounds, eczema, ulcers. The raw material
revealed the presence of isoquinoline alkaloids
(including, among others. Berberine). Active
ingredients are also other marigolds alkaloids
aporfinowe (magnofloryna), lactones
(hemiterpenowy - protoanemonina,
trójterpenowy - kaltolid) and saponinowy
cardiac glycoside (helleboryna) and flavonoids
(quercetin), carotenoids, vitamin C.
Magnofloryna, lactones and berberine an
antibacterial and antiviral. Berberine also works
żółciotwórczo, cholagogue and relaxant.
Koniczyna -Koniczyna - Red cloverRed clover
Koniczyna łąkowa należy
do rodzimych i bardzo
pospolitych gatunków
rodzaju. Występuje w
zaroślach, na bezdrożach,
pastwiskach.
Ze względu na obecność
substancji aktywnie
czynnych, wiele z gatunków
koniczyny traktowanych jest jako rośliny o
właściwościach leczniczych. Najbardziej
popularnym gatunkiem koniczyny
wykorzystywanym także na wspomnianej wyżej
płaszczyźnie jest koniczyna czerwona. Trifolium
pratense zawiera m.in. flawonoidy, glikozydy,
witaminę A, C, E, olejek eteryczny, garbniki,
żywice, kwasy organiczne oraz sole mineralne.
Red clover is a native and
very common species of the
genus. There in the bushes,
off-road, pastures.
Due to the presence of
active ingredients, many of
the species treated as clover
plants with medicinal
properties. The most popular
species of clover used as the above-mentioned
plane is red clover. Trifolium pratense contains
among others flavonoids, glycosides, vitamins
A, C, E, essential oil, tannins, resins, organic
acids and mineral salts. As the raw material is
treated with both herbs and flowers. Extracts or
infusions of red clover have expectorant,
sedative, diuretic, diaphoretic and mitigation

8. Jako surowiec traktuje się zarówno ziele jak i
kwiaty. Wyciągi oraz napary z koniczyny
czerwonej mają działanie wykrztuśne,
uspokajające, moczopędne, napotne oraz
łagodzące bolesne miesiączkowanie. Koniczyna
biała wzmacnia, działa przeciwbólowo,
natomiast białoróżowa wykazuje działanie m.in.
przeczyszczające, przeciwzapalne oraz
przeciwbólowe. Koniczyna polna ma
zastosowanie jako ziele przeciwzapalne,
ściągające, przeciwbólowe, natomiast koniczyna
łubinowata wykorzystywana była przede
wszystkim jako środek moczopędny.
dysmenorrhea. White clover strengthens, an
analgesic, and has been shown to include white-
rose laxative, anti-inflammatory and analgesic.
Clover herb is used as anti-inflammatory,
astringent, analgesic, and primarily as a diuretic.
Krwawnik -Krwawnik - Milfoil Yarrow AchilleaMilfoil Yarrow Achillea
Krwawnik pospolity
Achillea millefolium jest
jedną z roślin wykazującą
zróżnicowane właściwości
lecznicze. Możemy go
spotkać na całym
terytorium Polski- podczas
spaceru na przydrożach,
łąkach, w zaroślach, na
miedzach, nieużytkach,
również w ogrodach.
Pod względem leczniczym najwartościowsze
jest ziele oraz kwiatostany.
O wyjątkowości krwawnika decydują substancje
czynne wchodzące w jego skład. W lecznictwie
wykorzystywany jest przede wszystkim na
płaszczyźnie schorzeń związanych z układem
pokarmowym. Pobudza trawienie, pomaga przy
zaburzeniach i nieżytach tego przewodu.
Posiada właściwości ograniczające krwawienia
wewnętrzne i zewnętrzne. Dodatkowo obniża
ciśnienie krwi, przyśpiesza gojenie ran oraz
oparzeń. Wykazuje właściwości przeciwzapalne,
pomoże przy zapaleniu pęcherza moczowego,
bolesnych miesiączkach, schorzeniach wątroby
oraz poprawi apetyt. Jest on wykorzystywany
także w przemyśle kosmetycznym.
Millefolium is one of the
plants having different
medicinal properties. We can
be found throughout the
Poland -while walking on
roadsides, meadows, thickets,
for balk, wasteland, also in
the gardens.
In terms of the most valuable
medicinal herbs and
inflorescences.
The uniqueness of yarrow determine the active
substances in its composition. The therapy is
used primarily in the field of disorders
associated with the digestive system. It
stimulates digestion, and helps with disorders of
the gastrointestinal catarrh. It has the properties
of limiting internal and external bleeding.
Additionally, lowers blood pressure, accelerates
the healing of wounds and burns. Exhibits anti-
inflammatory properties help with inflammation
of the bladder, painful menstruations, liver
disease, and improve appetite. Yarrow is also
used in the cosmetic industry.
Mięta -Mięta - MintMint
Do roślin leczniczych należy także mięta. Poza
miętą pieprzową, najpopularniejszą
reprezentantką tego rodzaju, warto zwrócić
uwagę na mięte polną. Ona także ma wiele
właściwości, dzięki którym ulżymy sobie przy
konkretnych dolegliwościach.
Mint is also the medicinal plant. Peppermint
and mint are the most popular representatives
of the types. They also have a number of
properties which help us with specific medical
illnesses. Mint contains essential oil, which has,
among others menthol, menthone, tannins,

9. Mięta zawiera olejek eteryczny,
zawierający m.in. mentol, menton,
garbniki, flawonoidy, pinen,
gorycze, sole mineralne,
wykorzystywana jest przy
dolegliwościach związanych z
problemami trawiennymi. Mięta
polna tak jak
mięta pieprzowa należy do tych
gatunków rodzaju
charakteryzujących się dużą
zawartością mentolu. Pomoże ona
przy wzdęciach, problemach trawiennych,
nieżytach żołądka, jelit, a także przy problemach
z górnymi drogami oddechowymi. Ma działanie
wiatropędne, żółciopędne, przeciwbakteryje.
flavonoids, pinene, bitter, mineral
salts, is used for the symptoms
associated with digestive problems.
Peppermint also has a beneficial
effect on the liver.
Mint such as peppermint belongs to
the species of the genus are
characterized by a high content of
menthol. It will help with bloating,
indigestion, gastritis, enteritis, and the
problems of upper airways. It has an
carminative, cholagogue, antibacterial.
Rumianek -Rumianek - ChamomileChamomile
Rumianek poza odmianami
polnymi posiada, także
odmiany ogrodowe.
Rumianek działa
przeciwzapalnie oraz
odkażająco. Przy zapaleniu
spojówek i powiek używa się
go do zewnętrznego
przemywania oczu. Rumianek
pomaga, także w przypadku
nie gojących się ran czy przy
wzdęciach. Poza tym wspomaga trawienie i
działa kojąco. Jest popularnym składnikiem
składnik wielu kosmetyków.
Chamomile has dirt outside
varieties, including garden
variety.
Chamomile has anti-
inflammatory and antiseptic
usage. When conjunctivitis
and eyelid infections is used
to external eyewash.
Chamomile helps, as in the
case of non-healing wounds
or flatulence. Besides
chamomile aids digestion and soothes. It is
added as an ingredient in cosmetics.
Mniszek lekarski -Mniszek lekarski - DandelionDandelion
Mniszek lekarski, jest bardzo
rozpowszechniony w naszym
kraju. Zwany pospolicie
mleczem bądź dmuchawcem
jest zaliczany do bardzo
uciążliwych chwastów. Ta żółto
kwitnąca roślinny ailments.
For medicinal purposes, is used
mainly root crops and a należy
do roślin leczniczych, które
mogą nam pomóc w przypadku
wielu dolegliwości.
Do celów leczniczych wykorzystywany jest
przede wszystkim korzeń rośliny oraz kwiaty.
Znajduje zastosowanie przede wszystkim przy
regulacji zaburzeń związanych z przepływem
Dandelion, is very common in our
country. milt or commonly called
Dandelion is classified as a
noxious weed. This yellow
flowering plant is a medicinal
plant that can help us in
maflowers. It is used primarily by
control disorders associated with
the flow of bile into the
duodenum. These symptoms may
occur with a history of jaundice
or liver damage. Besides, improves
appetite and regulates the digestive process.
Good digestion is affected bitterness that
stimulate the stomach to secrete more gastric
juice. Dandelion root, and above all flowers

10. żółci do dwunastnicy. Takie dolegliwości mogą
wystąpić po przebytej żółtaczce czy też
uszkodzeniach wątroby. Poza tym poprawia
apetyt i reguluje proces trawienia. Na trawienie
dobry wpływ mają goryczki, które pobudzają
żołądek do wydzielania większej ilości soku
żołądkowego. Korzeń mniszka lekarskiego, a
przede wszystkim kwiaty powodują znaczne
zwiększenie wydalania moczu przy jednoczesnej
dezynfekcji układu moczowego. Lekarstwo
możemy spożywać pod postacią naparów,
odwarów, nalewek. Roślina jest
wykorzystywana także w celach kosmetycznych
(problemy skórne) oraz spożywczych.
resulting in a significant increase in urine output
while disinfecting the urinary tract. Medication
can be eaten in the form of infusions,
decoctions, tinctures. The plant is also used for
cosmetic purposes (skin problems) and
foodstuff.
Lawenda lekarska (wąskolistna) -Lawenda lekarska (wąskolistna) - Lewenda MedicalLewenda Medical
Lewenda lekarska
(Lavandula angustifolia)
należy do jednych z
najbardziej wyrazistych i
najpiękniejszych krzewinek.
Cechą szczególną tych
roślin jest ich
aromatyczność. Nie sposób
nie wspomnieć o jej
leczniczych
właściwościach.
Wynikają one z dużej zawartości substancji
aktywnych m.in. linalolu, terpeny, garbników,
kwasów organicznych oraz soli mineralnych.
Olejek eteryczny dobroczynnie wpływa na
prawidłową pracę przewodu pokarmowego,
wątroby oraz wykazuje działania moczopędne.
Dowiedziono także, że obniża napięcie
nerwicowe i ułatwia zasypianie. Zewnętrznie
działa przeciwgrzybiczno oraz
przeciwbakteryjnie. Olejek lawendowy znalazł
szerokie zastosowanie w perfumerii i
całościowo w kosmetyce. Jest składnikiem wielu
perfum oraz środków higieny.
Lewenda Medical (Lavandula
angustifolia) is one of the most
distinctive and beautiful
shrubs. A special feature of
these products is their
aromaticity. It is impossible
not to mention its medicinal
properties.
They result from the high
content of active ingredients
such as linalool, terpenes,
tannins, organic acids and mineral salts. The
essential oilhas a beneficial effect on the proper
functioning of the digestive tract, liver and has a
diuretic. It is also proved that reduces the
voltage neurotic and facilitates sleep. External
works przeciwgrzybiczno and antibacterial.
Lavender oil is widely used in perfumery and as
a whole in cosmetics. It is used in many
perfumes and hygiene measures.
Szałwia lekarska -Szałwia lekarska - SageSage
Szałwia Lekarska wydziela
intensywny zapach, który
zbliżony jest do kamfory.
Pozwala nam to odróżnić inne
szałwie od szałwii lekarskiej.
Leczące właściwości mają
liście rośliny. Działają między
innymi przeciwzapalnie.
Sage has a strong smell that
is similar to camphor. This
allows us to distinguish from
other salvia sage.
The curative properties of the
plant are listed. They work
among other anti-
inflammatory.Fresh sage

11. Świeże liście szałwii wzbogacają smak potraw.
Przyprawia się nimi drób oraz mięso, jak
również dodaje je do sosów.
Poza tym szałwia działa, także dezynfekująco,
grzybobójczo, rozkurczowo, a także
przeciwzapalnie. Liście szałwii zawierają w
sobie olejek eteryczny. W roślinie znajdują się,
także witaminy A, C i PP. Napar z rośliny
pomaga przy zapaleniu dziąseł oraz
przeziębieniach, łagodząc zapalenie gardła oraz
krtani.
Rośliny używa się do produkcji kosmetyków,
które między innymi pomagają w walce z
trądzikiem. Poza tym szałwia przeciwdziała,
także zbyt dużej potliwości. Zastosowanie
płukanki z zioła pomaga zwalczać łupież i
zmniejsza przetłuszczanie się włosów.
leaves enhance the flavor of foods. Them
seasoned poultry and meat, as well as add them
to the sauce.
Besides sage works as disinfectant, fungicidal
relaxant, and an anti-inflammatory. Sage leaves
contain an essential oil. In the plant there are
also vitamins A, C and PP. An infusion of the
plant helps with gingivitis and colds, relieving
inflammation of the throat and larynx.
Plants used for the production of cosmetics,
which should help in the fight against acne.
Besides, sage prevents, as excessive sweating.
Use lotion with herb helps fight dandruff and
reduces oily hair.
Pokrzywa zwyczajna -Pokrzywa zwyczajna - Stinging nettleStinging nettle
Pokrzywa zwyczajna (Urtica
dioica) należy do bardzo
pospolitych bylin. Możemy ją
spotkać na bezdrożach,
obrzeżach lasów, nieużytkach,
polanach, w zaroślach jak
również w ogrodach, gdzie
traktowana jest jako chwast.
Najlepszą wartość odżywczą
wykazują rośliny o młodych
liściach.
Bogactwo składnikowe sprawia,
że wykazuje ona dobroczynny wpływ na wiele
dolegliwości mogących nam dokuczać. Przede
wszystkim wykazuje działania
przeciwkrwotoczne i moczopędne. Właściwości
przeciwkrwotoczne wykorzystywane są do
tamowania krwawień wewnętrznych m.in.
macicznych, w układzie pokarmowym. Wpływa
na podniesienie zawartości hemoglobiny we
krwi, korzystne przy wszelkiego rodzaju
dolegliwościach związanych z anemią.
Właściwości moczopędne ziela można
wykorzystać przy problemach układu
moczowego oraz chorób nerek. Dowiedziono,
że pokrzywa zwyczajna podwyższa ilość
wydalanego moczu i substancji toksycznych.
Pozytywnie działa na przewód pokarmowy
wzmagając przemianę materii. Pomaga przy
biegunce, obniża poziom cukru we krwi oraz
ciśnienie. Działa pozytywnie na wzrost włosów,
tak więc bardzo często możemy się spotkać z
Stinging nettle (Urtica dioica) is a
very common perennial varieties
commonly can be found on the
off-road, edges of forests,
wastelands, clearings in the
brush as well as in gardens,
where it is regarded as a weed.
The best nutritional value of
plants show the young leaves.
Wealth component that makes it
has a beneficial effect on many
ailments that can annoy us. First of
all exhibits and diuretic action
antihemorrhagical. Antihemorrhagical properties
are used for control of internal bleeding include
uterine, in the gastrointestinal tract. Raises the
amount of hemoglobin in the blood, beneficial to
all kinds of ailments associated with anemia.
Diuretic herb can be used for urinary problems
and kidney disease. It has been proved that the
stinging nettle increases the amount of urine and
toxic substances. Positive effects on the
gastrointestinal tract intensifying the
metabolism. Helps with diarrhea, lowers blood
sugar and blood pressure. Has a positive impact
on the growth of hair, so very often we meet
with pokrzywowymi shampoos and other
cosmetics for the production used nettle.

12. szamponami pokrzywowymi oraz innymi
kosmetykami do których produkcji
wykorzystuje się pokrzywę.
Skrzyp polny -Skrzyp polny - HorsetailHorsetail
Skrzyp polny (Equisetum
arvense) jest jednym z wielu
gatunków zaliczanych do
rodziny skrzypowatych
(Equisetaceae). W ogrodzie,
mimo swej wyjątkowej formy
traktowany jest jako chwast i
wskaźnik kwasowości
podłoża.
Ziele skrzypu wykazuje
pozytywny wpływ na organizm człowieka.
Posiada działanie remineralizujące- proces
mineralizacji. Proces bardzo ważny ze względu
na ciągłe zapotrzebowanie organizmu na
poszczególne składniki mineralne, które wciąż
są wykorzystywane do prawidłowego
funkcjonowania organizmu. Warto się skupić na
krzemionce, gdyż krzem jako pierwiastek mimo,
że występuje w śladowych ilościach jest bardzo
ważny. Wraz z wiekiem jest go coraz mniej w
organizmie, tak więc należy go uzupełniać. Ziele
skrzypu ze względu na łatwą przyswajalność
krzemionki sprawdza się w tej roli. Krzem
bierze udział w procesie zabliźniania się ran.
Wykazuje dobroczynny wpływ na błony
śluzowe i naczynia krwionośnie zapobiegając
ich łamliwości i nadmiernej przepuszczalności.
Poza tym ma dobry wpływ na skórę, włosy i
paznokcie. Ziele ma działanie moczopędne,
przeciwkrwotoczne. Działa pozytywnie w
przypadku stanów zapalnych dróg moczowych
oraz miażdżycy. Zapobiega tworzeniu się
kamieni w układzie moczowym. Zewnętrzne
stosowanie poprawia wygląd skóry oraz pomaga
przy zapaleniu spojówek. Poprzez okłady ze
skrzypu polnego można przyśpieszyć gojenie się
ran oraz ulżyć przy stłuczeniach i oparzeniach.
Horsetail (Equisetum
arvense) is one of many
species belonging to the
family skrzypowatych
(Equisetaceae). In the
garden, despite his
outstanding form is
regarded as a weed and
acidity index of the
substrate.
Horsetail herb has a positive effect on the human
body. It has a remineralizing-mineralization
process. The very important because of the
continuous body's need for individual minerals,
which are still used for the proper functioning of
the body. It is worth to focus on silica as silicon
as the element even though present in trace
amounts is very important. With age, there is
less and less in the body, so it should be
completed. Horsetail herb due to easy absorption
of silica suited for this role. Silicon is involved
in the process of healing the wounds. Has a
beneficial effect on mucous membranes and
blood vessels by preventing excessive fragility
and permeability. Besides, it has a good effect
on the skin, hair and nails. Herb is a diuretic,
anti-haemorrhagic. Effective in cases of urinary
tract inflammation, and atherosclerosis. It
prevents the formation of stones in the urinary
tract. Topical application improves the
appearance of skin and helps with conjunctivitis.
By poultice of horsetail can accelerate wound
healing and relieve the bruises and burns.
Szczypiorek -Szczypiorek - ChivesChives
Szczypiorek zaliczany jest do
najbardziej popularnych ziół
przede wszystkim o
właściwościach
aromatyzujących potrawy.
Jest rośliną wieloletnią,
Chives is one of the most
popular herbs is all about
food flavoring properties. It
is a perennial plant, which is
characterized by tabular,
hollow leaves. Its height

13. charakteryzującą się rurkowatymi, pustymi
wewnątrz liśćmi. Jego wysokość sięga zazwyczaj
do 30 cm. Allium schoenoprasum zawiera m.in.
witaminę C, witaminy z grupy B, witaminę PP, a
także żelazo, fosfor, wapń, sód. Szczypiorek
przyśpiesza trawienie, wzmaga apetyt.
Powszechnie wykorzystywany jest w kuchni, ale
w stanie świeżym.
reaches typically up to 30 cm.
Allium schoenoprasum contains among others
vitamin C, B vitamins, vitamin PP, as well as
iron, phosphorus, calcium, sodium. Chives
speeds up digestion, stimulates the appetite.
Widely used in the kitchen, but in a fresh state.
Pietruszka -Pietruszka - ParsleyParsley
Pietruszka zwyczajna jest
rośliną dwuletnią, znaną
już w czasach
starożytnych. Zaliczana
jest do roślin
baldaszkowatych. W
pierwszym roku wytwarza
palowy korzeń, a w
drugim wysoki pęd
kwiatowy. W lecznictwie
wykorzystuje się korzeń
oraz owoce. W kuchni zastosowanie znajduje
część podziemna oraz pierzaste liście zwane
natką. Podczas kwitnienia roślina może sięgać
do 80 cm wysokości, wielu
natomiast liście sięgają do około 30 cm
wysokości. Roślinę rozmnażamy generatywnie
poprzez nasiona, każdej wiosny. Roślina
niezwykle popularna w ogrodach warzywnych.
W białym korzeniu pietruszki odnajdziemy
m.in. olejek eteryczny, witaminę C, witaminy z
grupy B, fosfor, wapń. Korzeń oraz owoce
pietruszki wykazują działanie moczopędne,
wiatropędne, antyseptyczne, wspomagają proces
trawienia. W stanie świeżym natka pietruszki
dodawana jest do potraw. Można ją także
przechować w formie mrożonej.
Parsley is a biennial plant,
known since ancient times.
Ranked among the
Umbelliferae plants. In the
first year produces a pile of
root, and the second high
the flower. The root is used
medicinally, and fruit. The
kitchen is part of the use of
underground and feathery
leaves called parsley.
During flowering plant may be up to 80 cm in
height, while the list of up to ca 30 cm in height.
Generatively propagate the plant by seed each
spring. Plant very popular in gardens vegetables.
The white root parsley find such essential oil,
vitamin C, B vitamins, phosphorus, calcium.
Parsley root and fruit have diuretic, carminative,
antiseptic, aid the process of digestion. When
fresh parsley is added to many dishes. It can also
be stored in a frozen form.
Rozmaryn -Rozmaryn - RosemaryRosemary
Rozmaryn lekarski jest
krzewem. Liście rozmarynu
zawierają olejek eteryczny oraz
inne składniki, które w
niewielkiej dawce wspomagają
proces trawienia, wzmagają
apetyt. Rozmaryn można
stosować do aromatyzowania
m.in. mięs, zup, sosów, sałatek.
Rosemary is a shrub. The
leaves contain an essential oil
of rosemary and other
ingredients that in small doses
stimulate the process of
digestion, enhance appetite.
Rosemary can be used for
flavoring include meats,
soups, sauces and salads.

14. Tymianek pospolity -Tymianek pospolity - ThymeThyme
Tymianek pospolity to jedna z
tych roślin przyprawowych,
które są pospolicie
wykorzystywane w kuchni. Nie
można także zapominać o
licznych właściwościach
leczniczych rośliny. Jest to
roślina wieloletnia.
Roślina zawiera olejek
eteryczny, w którym możemy
odnaleźć m.in. tymol oraz
cyneol. Poza tym tymianek
zawiera flawonoidy, garbniki,
kwasy organiczne, saponiny, a
także sole mineralne. Zawartość
substancji bioaktywnych sprawia, że tymianek
pospolity wykazuje właściwości wykrztuśne
oraz antyzapalne, tak więc pomaga w
problemach związanych z drogami
oddechowymi np. przypadku przeziębienia.
Thymus vulgaris doskonale sprawdza się przy
aromatyzowaniu mięs, serów, zup, sosów.
Thyme is one of those spices,
which are commonly used in
the kitchen. You cannot forget
about the many medicinal
properties of the plant.
The plant contains essential
oil, which can be found
among others thymol and
cineole. In addition, thyme
contains flavonoids, tannins,
organic acids, saponins, and
mineral salts. The content of
bioactive substances makes
thyme has expectorant and
anti-inflammatory properties,
so it helps in problems related to the respiratory
tract such as the common cold. Thymus vulgaris
is ideal for aromatyzowaniu meats, cheeses,
soups, sauces.
Koper ogrodowy -Koper ogrodowy - DillDill
Koper ogrodowy uprawiany
jest niemalże na każdym
warzywniku. Jego wysokość
może przekraczać 100 cm.
Roślina niezwykle
aromatyczna. Jako surowiec
wykorzystuje się liście, mające
szerokie zastosowanie w
kuchni, natomiast owocostany
wykorzystywane są w
ziołolecznictwie.
Anethum graveolens zawiera
olejek eteryczny zawierający
m.in. karwon. Poza tym zawiera flawonoidy,
białko, witaminę C, a także sole mineralne. Do
prawidłowego rozwoju koper wymaga
słonecznego stanowiska, podłoża przeciętnego,
umiarkowanie wilgotnego. Koper ogrodowy
rozmnażamy poprzez nasiona. W kuchni
możemy wykorzystać roślinę w stanie świeżym,
a także w formie mrożonej oraz suszonej. W
ziołolecznictwie pozytywnie wpływa na
trawienie, jest wiatropędny, a w kuchni
przyprawia się nim całą masę potraw, a także
wykorzystuje przy konserwowaniu oraz
Dill is grown on almost
every grocery store. Its
height can exceed 100 cm.
An aromatic plant. As a
raw material are used
leaves and have a wide
application in the kitchen,
and the seed heads are used
in herbal medicine.
Anethum graveolens
contains an essential oil
containing such carvone. It
also contains flavonoids,
protein, vitamin C, as well as mineral salts. The
fennel requires proper development of solar
position, the substrate average, moderately
moist. Dill propagate by seeds. In the kitchen we
can use the plant in the fresh state, as well as
frozen and dried. In herbal medicine has a
positive effect on digestion, is a carminative, and
the food is seasoned with a whole bunch of
dishes, as well as the preservation and use of
ensiled cucumbers.

15. kiszeniu ogórków.
Melisa -Melisa - MelissaMelissa
Melisa jest rośliną
wieloletnią, której
wysokość może sięgać
nawet 100 cm. Jako
surowiec wykorzystuje się
górną część pędów.
Melisa lekarska zawiera
olejek eteryczny, kwasy
organiczne, flawonoidy,
garbniki, sole mineralne.
Roślina słynie ze swych
właściwości leczniczych.
Większość z nas doskonale wie, że melisa działa
uspokajająco, a przy tym pozytywnie wpływa na
pracę żołądka. Melissa officinalis jest bardzo
ciepłolubna, dlatego preferuje stanowiska
słoneczne, podłoże przepuszczalne, żyzne,
ciepłe, a także próchnicze. W kuchni możemy ją
wykorzystać przy sporządzaniu napojów, może
stanowić dodatek do zup oraz sałatek.
Melissa is a perennial, the
amount may be as high as 100
cm. As a raw material used in
the upper part of the shoot.
Melissa contains essential oil,
organic acids, flavonoids,
tannins, minerals. The plant is
known for its medicinal
properties. Most of us knows
that lemon balm has a calming
and at the same positive effect
on the stomach. Melissa
officinalis is extremely thermophilic, and
therefore prefers the position of the sun, well-
drained soil, fertile, warm, and caries. In the
kitchen we can use in the preparation of
beverages may be an addition to soups and
salads.
Majeranek -Majeranek - MarjoramMarjoram
Majeranek to jednoroczna
roślina. Największą
popularność oraz najszersze
zastosowanie majeranek
uzyskał w przemyśle
spożywczym oraz kulinarnym.
Jest niezastąpioną przyprawą
w kuchni.
Dzięki swojemu niezwykłemu
zapachowi, nadaje niezwykły
i cudowny aromat mięsom,
wędlinom, rybom, a także
zupom. W ludowej medycynie
bywał stosowany przy bólach głowy, skurczach,
kaszlu, migrenie, problemach z trawieniem, a
nawet lekkich schorzeniach nerwowych.
Marjoram is an annual plant.
The most popular and most
widely used marjoram
obtained in the food industry
and culinary. It is an
indispensable spice in the
kitchen.
Thanks to its unusual smell,
gives a remarkable and
wonderful flavor meats,
hams, fish, and soups. In folk
medicine frequented used for
headaches, cramps, cough,
migraine, digestive problems and even diseases
of the nervous light.