SlideShare a Scribd company logo
1 of 28
Harremana eta koordinazioa IRAKURGAIA ESKEMA BALIABIDEAK INTERNET
Lehen irakurgaia 1953an, japoniar zientzialari talde bat egunero joaten zen Koshima irlako hondartzara, Japonian, eta bertan batatak uzten zituzten han bizi ziren makakoak (rhesus tximinoak) elikatzeko. Makako kopurua hainbeste hazia zen, non baliabide naturalak ez ziren nahikoak biztanleria mantentzeko. Modu horretan, ikertzaileek tximinoek basoa utz zezaten eta begi-bistan gera zitezen bilatzen zuten, haien jokabidea gertutik behatu ahal izateko.  Egun batean, makakoei jaten eman ondoren, 18 hilabeteko eme batek, Imo deitu zutena, batata uretara eraman zuen, esku batekin urperatu zuen eta bestearekin hondarra kendu zion. Egun batzuen buruan, bere ama gauza bera egiten hasi zen, eta beranduago, Imoren gertuko taldekideek ahoan sartu baino lehen batatak garbitzeko ohitura hartu zuten.  Egun, Koshimako makako guztiek garbitzen dituzte batatak itsasoko uretan, eta kopuru handi batek, haginkada bakoitza baino lehen, behin baino gehiagotan urperatzen du, zapore gazia gustuko balu bezala.  Pare bat urte beranduago, zientzialariek gari aleak barreiatu zituzten hondartzan zehar. Makakoek ale horiek banan-banan jasotzen zituzten jateko. Hala ere, egun batean, Imok eskukada bat hondar eta gari hartu zuen eta uretara bota zuen. Hondarra urperatu egin zen eta gari aleak ur gainean geratu ziren; Imok aleak jaso eta jan egin zituen. Pare bat hilabeteren buruan, berriro bere amak, taldekideek eta irlako beste makakoek jokabide hau ikasi zuten. Makakoak, rhesus tximinoak
Edukien eskema Harremana eta koordinazioa izaki bizidunetan Ezaugarriak Landareen arteko  koordinazioa  eta harremanak Estimuluak Tropismoak Nastiak Landare-hormonak Errezeptoreak Zentzumen-organoak Motak Koordinazio sistemak Ezaugarriak Harremanak   organismo zelularretan   Ezaugarriak Lokomozio-aparatua   Ornogabeak Ornodunak Animalien arteko koordinazioa eta harremanak Estimuluak Sailkapena Nerbio-sistema Ornogabeak Ornodunak Funtzionamendua Sistema endokrinoa Ezaugarriak Efektoreak Ezaugarriak HASIERA
Unitatearen azalpenerako baliabideak Izaki bizidunen harremanak eta koordinazioa Estimulu motak animalietan Hartzaile motak animalietan Hartzaileak  eta bost  zentzumenak Ornogabeen nerbio-sistema Ornodunen nerbio-sistema Nerbio-sistemaren funtzionamendua Sistema endokrinoa Ornogabeen lokomozio-aparatua Ornodunen lokomozio-aparatua Landareek hautematen dituzten estimuluak Tropismoak Nastiak Landare-hormonak Harremana organismo zelularretan Koordinazio sistemak Efektoreak Estekak HASIERA
Harremana eta koordinazioa izaki bizidunetan 1 2 3 ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],4. Efektoreak ,[object Object],[object Object],3. Koordinatzaileak Zentzumen organoak 2. Errezeptoreak ,[object Object],[object Object],[object Object],1. Estimuluak Harremanen elementuak ERANTZUN MOTAK 1. SAKATU HEMEN 2. SAKATU HEMEN 3. SAKATU HEMEN
Gosea Harremana eta koordinazioa izaki bizidunetan 1 Intsektua Intsektua Gosea ,[object Object],Ikusmena 2. Errezeptoreak ,[object Object],1. Estimuluak Harremanen elementuak ITZULI
Efektoreak Nerbio-zentroak Informazioa Harremana eta koordinazioa izaki bizidunetan 2 Nerbio-zentroak 3. Koordinatzaileak ,[object Object],[object Object],4. Efektoreak Harremanen elementuak ITZULI
Gose asea Harremana eta koordinazioa izaki bizidunetan ,[object Object],[object Object],3. Koordinatzaileak Harremanen elementuak 3 ITZULI
Jokabidea Harremana eta koordinazioa izaki bizidunetan Mugitzekoa Jariatzailea Estimulu baten aurreko erantzunak Berezkoa Ikasia ITZULI
Estimulu motak Fisikoak Kimikoak Biotikoak Tenperatura Presioa Argia Soinua Gatzak Kutsatzaileak Ura Beste organismo batzuk
Ugaztunen hartzaileak eta bost zentzumenak Ukipenezkoak Dastamena Usaimena Entzumena Zentzumena Hartzailea Dastamen-papila  (mihia) Zaporea Ikusmena Korpuskuluak  (larruazala) Ukipenezkoak Pituitarioa  (sudur-hobiak) Usaina Belarria Soinua Begia Argia Estimulua
Hartzaile motak ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],Dastamen-zelulak Usaimen-zelulak Begi konposatuak Albo-lerroa Hobiak Azala Begiak Ozeloak
Sistema  endokrinoa Nerbio-sistema Koordinazio sistemak Animalietan Landareetan Neuronak Guruin endokrinoak Substantzia kimikoen ekoizpena SISTEMA ARTEKO  ERKAKETA IKUSI
Koordinazio sistemak Nerbio-sistema eta endokrinoaren arteko konparaketa Erantzun iraunkorrak eskatzen dituztenak, hau da, haztea, garapena eta metabolismoa. Iraunkorra Laburra Hormonak Sistema endokrinoa Nerbio-sistema Laburra Erantzunaren iraupena Odola Erantzun azkarrak eskatzen dituztenak, adibidez ,  lokomozioa . Erregula eta koordinatzen dituen funtzioak Azkarra Erantzunaren lastertasuna   Nerbio-bulkada Zeren bidez helarazten du Nerbioak Erabilitako bidea Ezaugarriak ITZULI
Ornogabeen nerbio-sistema Nerbio-sareak Gongoil-sistema Sare zehaztugabea Garuna Nerbio-kordoia Marmoka Itsasloreak Artropodoak Gongoilak
Ornodunen nerbio-sistema Garuna Nerbioak Bizkarrezur-muina
Nerbio-sistemaren funtzionamendua 1 2 3 Estimulua Garuna Informazioa Erantzuna Organo efektoreak Nerbio-bulkadak
Sistema endokrinoa Guruin endokrinoak Hipofisia Giltzurrun gaineko guruina Testikuluak Pankrea Tiroidea eta paratiroidea Tiroidea  eta paratiroidea Hipofisia Pankrea Giltzurrun gaireko guruina Obulutegiak
Estimulua Jariapen-erantzuna Mugimendu-erantzuna Efektoreak Guruinak Muskuluak Lokomozio-aparatua Sistema endokrinoa
Lokomozio azkarreko animaliak Ornogabeen lokomozio-aparatua Substratuari itsatsita bizi diren animaliak Muda Exoeskeleto gogor eta zurruna Exoeskeleto arina eta artikulazioetan malgua IRTEN
Ornodunen lokomozio-aparatua Ornodun baten sistema eskeletikoa Buruezurra Barrunbe torazikoa Bizkarrezurra Gorputz-adarrak
Landareek hautematen dituzten estimuluak Argizkoak Grabitaziozkoak Mekanikoak Kimikoak Termikoak Hidrikoak
Tropismoak Fototropismoa Geotropismoa Tigmotropismoa Hidrotropismoa SAKATU  ANIMAZIOA IKUSTEKO Erantzun iraunkorrak
Tropismoak Fototropismoa Geotropismoa Tigmotropismoa Hidrotropismoa Erantzun iraunkorrak ITZULI
Nastiak Gau-loreak Landare haragijaleak Idi-bihotzak Mimosa minberak Iluntzean zabaltzean dira eta egunez itxi Hostoak ixten dituzte intsektu bat bertan gelditzean Tenperaturaren arabera zabaltzen edo ixten dira Ukitzean hostoak biltzen dituzte Erantzun iragankorrak
Landare-hormonak Landare-hormonen ekoizpena Loraketa Hazkundearen estimulua Fruituak umotzea Hostoak erortzea
Harremanen funtzioa organismo unizelularretan Estimulu motak Fisikoak Kimikoak Argia Tenperatura Presioa Substantzia kimikoak Erantzun motak Estatikoak Dinamikoak ,[object Object],[object Object],[object Object],Kistaketa Mugimendu ameboidea Dardara-mugimendua Uzkurdura-mugimendua
Esteka interesgarriak Landareen mugimenduak WEB GUNE  HONETARA JOAN Naturaren aurpegiak WEB GUNE HONETARA JOAN HASIERA

More Related Content

What's hot

Jokabideen oinarri biologikoak
Jokabideen oinarri biologikoakJokabideen oinarri biologikoak
Jokabideen oinarri biologikoakGartxot A
 
Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua
Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatuaSistema endokrinoa eta lokomozio aparatua
Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatuamikelo77
 
Erlazio funtzioa ( alshira,lander,sandra, beatriz)
Erlazio funtzioa ( alshira,lander,sandra, beatriz)Erlazio funtzioa ( alshira,lander,sandra, beatriz)
Erlazio funtzioa ( alshira,lander,sandra, beatriz)carmenbilbaocuevas
 
2 gaia NERBIO SISTEMA Santillana Egiten Jakin
2 gaia  NERBIO SISTEMA Santillana Egiten Jakin2 gaia  NERBIO SISTEMA Santillana Egiten Jakin
2 gaia NERBIO SISTEMA Santillana Egiten Jakinidoialariz
 
Ingu sistema nerbioak
Ingu sistema nerbioakIngu sistema nerbioak
Ingu sistema nerbioakodiseab
 
Erlazino funtzioa jonn
Erlazino funtzioa jonnErlazino funtzioa jonn
Erlazino funtzioa jonnjonnsouto
 
3 gaia lokomozio aparatua
3 gaia lokomozio aparatua3 gaia lokomozio aparatua
3 gaia lokomozio aparatuaidoialariz
 
Elazino funtzinoa pablo
Elazino funtzinoa pabloElazino funtzinoa pablo
Elazino funtzinoa pabloPabelred
 
Nerbio sistema power point
Nerbio sistema power pointNerbio sistema power point
Nerbio sistema power pointDIB2
 
1.nerbio sistema
1.nerbio sistema1.nerbio sistema
1.nerbio sistemasonri15
 
Erlazio funtzioa
Erlazio funtzioaErlazio funtzioa
Erlazio funtzioamaitebeurko
 
Erlazino funtzinoa
Erlazino funtzinoaErlazino funtzinoa
Erlazino funtzinoaNerea Babio
 

What's hot (20)

Harreman funtzioa
Harreman funtzioaHarreman funtzioa
Harreman funtzioa
 
Jokabideen oinarri biologikoak
Jokabideen oinarri biologikoakJokabideen oinarri biologikoak
Jokabideen oinarri biologikoak
 
4 bizkar hezur muina amaia
4 bizkar hezur muina amaia4 bizkar hezur muina amaia
4 bizkar hezur muina amaia
 
Harreman funtzioa
Harreman   funtzioaHarreman   funtzioa
Harreman funtzioa
 
Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua
Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatuaSistema endokrinoa eta lokomozio aparatua
Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua
 
Erlazio funtzioa ( alshira,lander,sandra, beatriz)
Erlazio funtzioa ( alshira,lander,sandra, beatriz)Erlazio funtzioa ( alshira,lander,sandra, beatriz)
Erlazio funtzioa ( alshira,lander,sandra, beatriz)
 
2 gaia NERBIO SISTEMA Santillana Egiten Jakin
2 gaia  NERBIO SISTEMA Santillana Egiten Jakin2 gaia  NERBIO SISTEMA Santillana Egiten Jakin
2 gaia NERBIO SISTEMA Santillana Egiten Jakin
 
Ingu sistema nerbioak
Ingu sistema nerbioakIngu sistema nerbioak
Ingu sistema nerbioak
 
14 nerbio sistema zentrala jon
14 nerbio sistema zentrala jon14 nerbio sistema zentrala jon
14 nerbio sistema zentrala jon
 
Erlazino funtzioa jonn
Erlazino funtzioa jonnErlazino funtzioa jonn
Erlazino funtzioa jonn
 
3 gaia lokomozio aparatua
3 gaia lokomozio aparatua3 gaia lokomozio aparatua
3 gaia lokomozio aparatua
 
Jokabidearen oinarri biologikoak
Jokabidearen oinarri biologikoakJokabidearen oinarri biologikoak
Jokabidearen oinarri biologikoak
 
Harremana. lan osoa.
Harremana. lan osoa.Harremana. lan osoa.
Harremana. lan osoa.
 
Elazino funtzinoa pablo
Elazino funtzinoa pabloElazino funtzinoa pablo
Elazino funtzinoa pablo
 
Nerbio sistema
Nerbio sistemaNerbio sistema
Nerbio sistema
 
Erlazino funtzinoa
Erlazino funtzinoaErlazino funtzinoa
Erlazino funtzinoa
 
Nerbio sistema power point
Nerbio sistema power pointNerbio sistema power point
Nerbio sistema power point
 
1.nerbio sistema
1.nerbio sistema1.nerbio sistema
1.nerbio sistema
 
Erlazio funtzioa
Erlazio funtzioaErlazio funtzioa
Erlazio funtzioa
 
Erlazino funtzinoa
Erlazino funtzinoaErlazino funtzinoa
Erlazino funtzinoa
 

Viewers also liked

3.LH. 4.GAIA. ANIMALI ORNODUNAK
3.LH. 4.GAIA. ANIMALI ORNODUNAK3.LH. 4.GAIA. ANIMALI ORNODUNAK
3.LH. 4.GAIA. ANIMALI ORNODUNAKLauro Ikastola
 
Animalia Ornodunak
Animalia OrnodunakAnimalia Ornodunak
Animalia Ornodunakguestc4133ef
 
6.gaia animaliak
6.gaia animaliak6.gaia animaliak
6.gaia animaliaknagbost
 
5.gaia animalia ornogabeak
5.gaia animalia ornogabeak5.gaia animalia ornogabeak
5.gaia animalia ornogabeakmarianboto
 
Ornogabeak
OrnogabeakOrnogabeak
Ornogabeakitxasi
 
4 ANIMALIA ORNODUNAK A3 Zubia Santillana LH3
4 ANIMALIA ORNODUNAK A3  Zubia Santillana LH34 ANIMALIA ORNODUNAK A3  Zubia Santillana LH3
4 ANIMALIA ORNODUNAK A3 Zubia Santillana LH3idoialariz
 
4 ANIMALIA ORNODUNAK Zubia Santillana LH3
4  ANIMALIA ORNODUNAK  Zubia Santillana LH34  ANIMALIA ORNODUNAK  Zubia Santillana LH3
4 ANIMALIA ORNODUNAK Zubia Santillana LH3idoialariz
 
Bizia iraunarazten
Bizia iraunaraztenBizia iraunarazten
Bizia iraunaraztenagorria
 
Eguzkitik iristen zaigun energia
Eguzkitik iristen zaigun energiaEguzkitik iristen zaigun energia
Eguzkitik iristen zaigun energiaagorria
 
Lurreko ekosistemak
Lurreko ekosistemakLurreko ekosistemak
Lurreko ekosistemakagorria
 
Beroa eta tenperatura2ccnn11edit
Beroa eta tenperatura2ccnn11editBeroa eta tenperatura2ccnn11edit
Beroa eta tenperatura2ccnn11editagorria
 
1 lur planeta
1 lur planeta1 lur planeta
1 lur planetaagorria
 
Animalia ornodunak
Animalia ornodunakAnimalia ornodunak
Animalia ornodunakaaalaitz
 
Materia eta energia2ccnn13edit
Materia eta energia2ccnn13editMateria eta energia2ccnn13edit
Materia eta energia2ccnn13editagorria
 
Energia2ccnn10edit
Energia2ccnn10editEnergia2ccnn10edit
Energia2ccnn10editagorria
 
Izaki bizidunak aurkezpena (R300)
Izaki bizidunak aurkezpena (R300)Izaki bizidunak aurkezpena (R300)
Izaki bizidunak aurkezpena (R300)agorria
 
Ekosistemen egitura
Ekosistemen egituraEkosistemen egitura
Ekosistemen egituraagorria
 
Argia eta soinua2ccnn12edit
Argia eta soinua2ccnn12editArgia eta soinua2ccnn12edit
Argia eta soinua2ccnn12editagorria
 

Viewers also liked (20)

3.LH. 4.GAIA. ANIMALI ORNODUNAK
3.LH. 4.GAIA. ANIMALI ORNODUNAK3.LH. 4.GAIA. ANIMALI ORNODUNAK
3.LH. 4.GAIA. ANIMALI ORNODUNAK
 
Animalia Ornodunak
Animalia OrnodunakAnimalia Ornodunak
Animalia Ornodunak
 
6.gaia animaliak
6.gaia animaliak6.gaia animaliak
6.gaia animaliak
 
5.gaia animalia ornogabeak
5.gaia animalia ornogabeak5.gaia animalia ornogabeak
5.gaia animalia ornogabeak
 
Ornogabeak
OrnogabeakOrnogabeak
Ornogabeak
 
4 ANIMALIA ORNODUNAK A3 Zubia Santillana LH3
4 ANIMALIA ORNODUNAK A3  Zubia Santillana LH34 ANIMALIA ORNODUNAK A3  Zubia Santillana LH3
4 ANIMALIA ORNODUNAK A3 Zubia Santillana LH3
 
4 ANIMALIA ORNODUNAK Zubia Santillana LH3
4  ANIMALIA ORNODUNAK  Zubia Santillana LH34  ANIMALIA ORNODUNAK  Zubia Santillana LH3
4 ANIMALIA ORNODUNAK Zubia Santillana LH3
 
Bizia iraunarazten
Bizia iraunaraztenBizia iraunarazten
Bizia iraunarazten
 
Harremana 2 d
Harremana 2 dHarremana 2 d
Harremana 2 d
 
Eguzkitik iristen zaigun energia
Eguzkitik iristen zaigun energiaEguzkitik iristen zaigun energia
Eguzkitik iristen zaigun energia
 
Lurreko ekosistemak
Lurreko ekosistemakLurreko ekosistemak
Lurreko ekosistemak
 
Beroa eta tenperatura2ccnn11edit
Beroa eta tenperatura2ccnn11editBeroa eta tenperatura2ccnn11edit
Beroa eta tenperatura2ccnn11edit
 
1 lur planeta
1 lur planeta1 lur planeta
1 lur planeta
 
Animalia ornodunak
Animalia ornodunakAnimalia ornodunak
Animalia ornodunak
 
7.gaia
7.gaia7.gaia
7.gaia
 
Materia eta energia2ccnn13edit
Materia eta energia2ccnn13editMateria eta energia2ccnn13edit
Materia eta energia2ccnn13edit
 
Energia2ccnn10edit
Energia2ccnn10editEnergia2ccnn10edit
Energia2ccnn10edit
 
Izaki bizidunak aurkezpena (R300)
Izaki bizidunak aurkezpena (R300)Izaki bizidunak aurkezpena (R300)
Izaki bizidunak aurkezpena (R300)
 
Ekosistemen egitura
Ekosistemen egituraEkosistemen egitura
Ekosistemen egitura
 
Argia eta soinua2ccnn12edit
Argia eta soinua2ccnn12editArgia eta soinua2ccnn12edit
Argia eta soinua2ccnn12edit
 

Similar to Harremana eta koordinazioa 2dbh

Erlazino fuintzinoa ane
Erlazino fuintzinoa aneErlazino fuintzinoa ane
Erlazino fuintzinoa aneaneapraiz6a2
 
Erlazino fuintzinoa ane
Erlazino fuintzinoa aneErlazino fuintzinoa ane
Erlazino fuintzinoa aneaneapraiz6a2
 
Erlazio funtzioa ( alshira,lander,sandra, beatriz)
Erlazio funtzioa ( alshira,lander,sandra, beatriz)Erlazio funtzioa ( alshira,lander,sandra, beatriz)
Erlazio funtzioa ( alshira,lander,sandra, beatriz)carmenbilbaocuevas
 
Erlazio funtzioa ( alshira,lander,sandra, beatriz)
Erlazio funtzioa ( alshira,lander,sandra, beatriz)Erlazio funtzioa ( alshira,lander,sandra, beatriz)
Erlazio funtzioa ( alshira,lander,sandra, beatriz)carmenbilbaocuevas
 
Erlazio funtzioa ( alshira,lander,sandra, beatriz)
Erlazio funtzioa ( alshira,lander,sandra, beatriz)Erlazio funtzioa ( alshira,lander,sandra, beatriz)
Erlazio funtzioa ( alshira,lander,sandra, beatriz)carmenbilbaocuevas
 
Aurkezpena christian, cristian eta ibon
Aurkezpena christian, cristian  eta ibonAurkezpena christian, cristian  eta ibon
Aurkezpena christian, cristian eta iboncarmenbilbaocuevas
 
Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua
Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatuaSistema endokrinoa eta lokomozio aparatua
Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatuabelenlopez68
 
Power point finala 2 B. 2 DBH alaitz
Power point finala 2 B. 2 DBH alaitzPower point finala 2 B. 2 DBH alaitz
Power point finala 2 B. 2 DBH alaitzIzaskun Jorajuria
 
Bizi funtzioak sonia
Bizi funtzioak soniaBizi funtzioak sonia
Bizi funtzioak soniasonri15
 
SE eta lokomozio aparatua mikel entziondo
SE eta lokomozio aparatua   mikel entziondoSE eta lokomozio aparatua   mikel entziondo
SE eta lokomozio aparatua mikel entziondomikelo77
 
Gazteon bizi ohiturak
Gazteon bizi ohiturakGazteon bizi ohiturak
Gazteon bizi ohiturakLeire Arizeta
 
Power point animaliena
Power point animalienaPower point animaliena
Power point animalienaMiiren Aiierbe
 
2.landareak.hormonak
2.landareak.hormonak2.landareak.hormonak
2.landareak.hormonaksonri15
 
Batxilergoa1 Harremana
Batxilergoa1 HarremanaBatxilergoa1 Harremana
Batxilergoa1 Harremananahiaml
 
Lurra bizitza dagoen planeta
Lurra bizitza dagoen planetaLurra bizitza dagoen planeta
Lurra bizitza dagoen planetanorarobles
 

Similar to Harremana eta koordinazioa 2dbh (20)

Erlazino fuintzinoa ane
Erlazino fuintzinoa aneErlazino fuintzinoa ane
Erlazino fuintzinoa ane
 
Erlazino fuintzinoa ane
Erlazino fuintzinoa aneErlazino fuintzinoa ane
Erlazino fuintzinoa ane
 
Erlazio funtzioa ( alshira,lander,sandra, beatriz)
Erlazio funtzioa ( alshira,lander,sandra, beatriz)Erlazio funtzioa ( alshira,lander,sandra, beatriz)
Erlazio funtzioa ( alshira,lander,sandra, beatriz)
 
Erlazio funtzioa ( alshira,lander,sandra, beatriz)
Erlazio funtzioa ( alshira,lander,sandra, beatriz)Erlazio funtzioa ( alshira,lander,sandra, beatriz)
Erlazio funtzioa ( alshira,lander,sandra, beatriz)
 
Erlazio funtzioa ( alshira,lander,sandra, beatriz)
Erlazio funtzioa ( alshira,lander,sandra, beatriz)Erlazio funtzioa ( alshira,lander,sandra, beatriz)
Erlazio funtzioa ( alshira,lander,sandra, beatriz)
 
Aurkezpena christian, cristian eta ibon
Aurkezpena christian, cristian  eta ibonAurkezpena christian, cristian  eta ibon
Aurkezpena christian, cristian eta ibon
 
Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua
Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatuaSistema endokrinoa eta lokomozio aparatua
Sistema endokrinoa eta lokomozio aparatua
 
Power point finala 2 B. 2 DBH alaitz
Power point finala 2 B. 2 DBH alaitzPower point finala 2 B. 2 DBH alaitz
Power point finala 2 B. 2 DBH alaitz
 
Bizi funtzioak sonia
Bizi funtzioak soniaBizi funtzioak sonia
Bizi funtzioak sonia
 
Beñaten aurkezpena
Beñaten aurkezpenaBeñaten aurkezpena
Beñaten aurkezpena
 
SE eta lokomozio aparatua mikel entziondo
SE eta lokomozio aparatua   mikel entziondoSE eta lokomozio aparatua   mikel entziondo
SE eta lokomozio aparatua mikel entziondo
 
Gazteon bizi ohiturak
Gazteon bizi ohiturakGazteon bizi ohiturak
Gazteon bizi ohiturak
 
Iker natu 7 txanela
Iker natu 7 txanelaIker natu 7 txanela
Iker natu 7 txanela
 
Izaki bizidunak
Izaki bizidunakIzaki bizidunak
Izaki bizidunak
 
Power point animaliena
Power point animalienaPower point animaliena
Power point animaliena
 
Aitor ekosistema
Aitor ekosistemaAitor ekosistema
Aitor ekosistema
 
2.landareak.hormonak
2.landareak.hormonak2.landareak.hormonak
2.landareak.hormonak
 
Batxilergoa1 Harremana
Batxilergoa1 HarremanaBatxilergoa1 Harremana
Batxilergoa1 Harremana
 
Chaima txanela 6
Chaima    txanela  6Chaima    txanela  6
Chaima txanela 6
 
Lurra bizitza dagoen planeta
Lurra bizitza dagoen planetaLurra bizitza dagoen planeta
Lurra bizitza dagoen planeta
 

Harremana eta koordinazioa 2dbh

  • 1. Harremana eta koordinazioa IRAKURGAIA ESKEMA BALIABIDEAK INTERNET
  • 2. Lehen irakurgaia 1953an, japoniar zientzialari talde bat egunero joaten zen Koshima irlako hondartzara, Japonian, eta bertan batatak uzten zituzten han bizi ziren makakoak (rhesus tximinoak) elikatzeko. Makako kopurua hainbeste hazia zen, non baliabide naturalak ez ziren nahikoak biztanleria mantentzeko. Modu horretan, ikertzaileek tximinoek basoa utz zezaten eta begi-bistan gera zitezen bilatzen zuten, haien jokabidea gertutik behatu ahal izateko. Egun batean, makakoei jaten eman ondoren, 18 hilabeteko eme batek, Imo deitu zutena, batata uretara eraman zuen, esku batekin urperatu zuen eta bestearekin hondarra kendu zion. Egun batzuen buruan, bere ama gauza bera egiten hasi zen, eta beranduago, Imoren gertuko taldekideek ahoan sartu baino lehen batatak garbitzeko ohitura hartu zuten. Egun, Koshimako makako guztiek garbitzen dituzte batatak itsasoko uretan, eta kopuru handi batek, haginkada bakoitza baino lehen, behin baino gehiagotan urperatzen du, zapore gazia gustuko balu bezala. Pare bat urte beranduago, zientzialariek gari aleak barreiatu zituzten hondartzan zehar. Makakoek ale horiek banan-banan jasotzen zituzten jateko. Hala ere, egun batean, Imok eskukada bat hondar eta gari hartu zuen eta uretara bota zuen. Hondarra urperatu egin zen eta gari aleak ur gainean geratu ziren; Imok aleak jaso eta jan egin zituen. Pare bat hilabeteren buruan, berriro bere amak, taldekideek eta irlako beste makakoek jokabide hau ikasi zuten. Makakoak, rhesus tximinoak
  • 3. Edukien eskema Harremana eta koordinazioa izaki bizidunetan Ezaugarriak Landareen arteko koordinazioa eta harremanak Estimuluak Tropismoak Nastiak Landare-hormonak Errezeptoreak Zentzumen-organoak Motak Koordinazio sistemak Ezaugarriak Harremanak organismo zelularretan Ezaugarriak Lokomozio-aparatua Ornogabeak Ornodunak Animalien arteko koordinazioa eta harremanak Estimuluak Sailkapena Nerbio-sistema Ornogabeak Ornodunak Funtzionamendua Sistema endokrinoa Ezaugarriak Efektoreak Ezaugarriak HASIERA
  • 4. Unitatearen azalpenerako baliabideak Izaki bizidunen harremanak eta koordinazioa Estimulu motak animalietan Hartzaile motak animalietan Hartzaileak eta bost zentzumenak Ornogabeen nerbio-sistema Ornodunen nerbio-sistema Nerbio-sistemaren funtzionamendua Sistema endokrinoa Ornogabeen lokomozio-aparatua Ornodunen lokomozio-aparatua Landareek hautematen dituzten estimuluak Tropismoak Nastiak Landare-hormonak Harremana organismo zelularretan Koordinazio sistemak Efektoreak Estekak HASIERA
  • 5.
  • 6.
  • 7.
  • 8.
  • 9. Jokabidea Harremana eta koordinazioa izaki bizidunetan Mugitzekoa Jariatzailea Estimulu baten aurreko erantzunak Berezkoa Ikasia ITZULI
  • 10. Estimulu motak Fisikoak Kimikoak Biotikoak Tenperatura Presioa Argia Soinua Gatzak Kutsatzaileak Ura Beste organismo batzuk
  • 11. Ugaztunen hartzaileak eta bost zentzumenak Ukipenezkoak Dastamena Usaimena Entzumena Zentzumena Hartzailea Dastamen-papila (mihia) Zaporea Ikusmena Korpuskuluak (larruazala) Ukipenezkoak Pituitarioa (sudur-hobiak) Usaina Belarria Soinua Begia Argia Estimulua
  • 12.
  • 13. Sistema endokrinoa Nerbio-sistema Koordinazio sistemak Animalietan Landareetan Neuronak Guruin endokrinoak Substantzia kimikoen ekoizpena SISTEMA ARTEKO ERKAKETA IKUSI
  • 14. Koordinazio sistemak Nerbio-sistema eta endokrinoaren arteko konparaketa Erantzun iraunkorrak eskatzen dituztenak, hau da, haztea, garapena eta metabolismoa. Iraunkorra Laburra Hormonak Sistema endokrinoa Nerbio-sistema Laburra Erantzunaren iraupena Odola Erantzun azkarrak eskatzen dituztenak, adibidez , lokomozioa . Erregula eta koordinatzen dituen funtzioak Azkarra Erantzunaren lastertasuna Nerbio-bulkada Zeren bidez helarazten du Nerbioak Erabilitako bidea Ezaugarriak ITZULI
  • 15. Ornogabeen nerbio-sistema Nerbio-sareak Gongoil-sistema Sare zehaztugabea Garuna Nerbio-kordoia Marmoka Itsasloreak Artropodoak Gongoilak
  • 16. Ornodunen nerbio-sistema Garuna Nerbioak Bizkarrezur-muina
  • 17. Nerbio-sistemaren funtzionamendua 1 2 3 Estimulua Garuna Informazioa Erantzuna Organo efektoreak Nerbio-bulkadak
  • 18. Sistema endokrinoa Guruin endokrinoak Hipofisia Giltzurrun gaineko guruina Testikuluak Pankrea Tiroidea eta paratiroidea Tiroidea eta paratiroidea Hipofisia Pankrea Giltzurrun gaireko guruina Obulutegiak
  • 19. Estimulua Jariapen-erantzuna Mugimendu-erantzuna Efektoreak Guruinak Muskuluak Lokomozio-aparatua Sistema endokrinoa
  • 20. Lokomozio azkarreko animaliak Ornogabeen lokomozio-aparatua Substratuari itsatsita bizi diren animaliak Muda Exoeskeleto gogor eta zurruna Exoeskeleto arina eta artikulazioetan malgua IRTEN
  • 21. Ornodunen lokomozio-aparatua Ornodun baten sistema eskeletikoa Buruezurra Barrunbe torazikoa Bizkarrezurra Gorputz-adarrak
  • 22. Landareek hautematen dituzten estimuluak Argizkoak Grabitaziozkoak Mekanikoak Kimikoak Termikoak Hidrikoak
  • 23. Tropismoak Fototropismoa Geotropismoa Tigmotropismoa Hidrotropismoa SAKATU ANIMAZIOA IKUSTEKO Erantzun iraunkorrak
  • 24. Tropismoak Fototropismoa Geotropismoa Tigmotropismoa Hidrotropismoa Erantzun iraunkorrak ITZULI
  • 25. Nastiak Gau-loreak Landare haragijaleak Idi-bihotzak Mimosa minberak Iluntzean zabaltzean dira eta egunez itxi Hostoak ixten dituzte intsektu bat bertan gelditzean Tenperaturaren arabera zabaltzen edo ixten dira Ukitzean hostoak biltzen dituzte Erantzun iragankorrak
  • 26. Landare-hormonak Landare-hormonen ekoizpena Loraketa Hazkundearen estimulua Fruituak umotzea Hostoak erortzea
  • 27.
  • 28. Esteka interesgarriak Landareen mugimenduak WEB GUNE HONETARA JOAN Naturaren aurpegiak WEB GUNE HONETARA JOAN HASIERA