1. Afli, stofnstærð og ráðgjöf
makríls, norsk-íslenskrar
síldar, sumargotssíldar
og kolmunna
Vorráðstefna Félag íslenskra fiskimjölsframleiðenda, 1. apríl 2015
Guðmundur J. Óskarsson
8. Magn makríls byggt á trollvísitölu:
Afli (kg) × Lengd trollhals (m) × Lárétt opnun trolls (m) = Vísitala um
lífmassa (kg/m2)
Vísitala lífmassa (kg/m2) × stærð reita (1°breidd og 2°lengd; m2) =
Lífmassa vísitala í reit (kg)
Summan yfir alla reiti gefur vísitölu um lífmassa makríls á fæðuslóð
í norðurhöfum
Gefin forsenda að allur
fiskur sé í efstu 30m
~65 m
~30 m
Niðurstöður makrílleiðangurs 2014
12. Endurheimtur makrílmerkja á Íslandi 2014:
• Alls endurheimtust 24 merki hjá HB-Granda á Vopnafirði 2014
• Árið 2015 bætast við merkjaskannar hjá Síldarvinnslunni og
Skinney-Þinganes
13. Niðurstöður stofnmats og ráðgjafar 2014:
•Til grundvallar að nýja stofnmatinu voru aflagögn
og eggjaleiðangur líkt og áður, en einnig
sumarleiðangur í Norðurhöfum, merkingargögn
norðmanna og nýliðunnar vísitala.
•Merkingargögn takmörkuð við árin 1976-2005
(nýjustu gögnin ekki notuð).
•Gögn frá sumarleiðangri takmörkuð við 6 ára og
eldri og notuð sem þéttleika vísitölur (fjöldi/km2)
í stað hefðbundna vísitalna (fjöldi).
•Takmörkun gagna réttlætanleg en hefur veruleg
áhrif á stofnmatið.
14. Nýliðun (0-ára)
Hrygningarstofn
Sterkir árgangar frá 2010 –
Hrygningarstofn í apríl 2014
metinn 4.6 milljónir tonn
Afli 2014 upp á 1.4 mill. tonn
þýðir 4.3 mill. tonna
hrygningarstofn 2015
Fiskveiðidauði
Ráðgjöf ICES fyrir 2015: 906 þús. tonn (F=0.22)
Niðurstöður stofnmats og ráðgjafar 2014:
15. • Samkomulag milli Noregs, Færeyja og
Evrópusambandsins um skiptingu afla í gildi
frá mars 2014 (taka sér samtals 85%).
• Hinsvegar, ósamkomulag um
heildaraflamark (F=0.22 ekki nógu hátt að
mati sumra), því stefnir í áframhaldandi
ósamkomulag og miklar veiðar.
Horfur um veiðar 2015:
16. • Heildarafli 2014 áætlaður 1.4 mill. tonn, ráðgjöf
ICES var 1.01 mill. tonn (skv. Ftarget=0.22)
• Afli íslenskra skipa 2014 var 173 þús. tonn.
• Vísitölur frá sumarleiðangri 2014 sýna
áframhaldandi mikla útbreiðslu og sterkan stofn.
• Nýtt stofnmat árið 2014 byggt á nýjum gögnum
og líkani.
• Hrygningarstofn metinn 4.3 mill. tonn árið 2015.
• Ráðgjöf ICES um afla 2015 er 906 þús. tonn
• Líklegt að aflinn verði enn meiri vegna
ósamkomulags milli þjóða.
Samantekt um makríl:
18. 1. ársfjórðungur 2. ársfjórðungur
3. ársfjórðungur 4. ársfjórðungur
Dreifing afla
norsk-ísl.
síldar 2013
eftir
ársfjórðungum
Alls 685 þús. t
158 þús. t
165 þús. t
353 þús. t
8 þús. t
22. 60°
65°
70°
75°
55°
40° 0°10° 10° 20°20° 30°30°
Herring
July 2014
Dreifing norsk-ísl. síldar sumarið 2014
samkvæmt bergmálsmælingum:
Maí 2014
Júlí 2014
23. Vísitala um lífmassa frá maí leiðangri:
í samanburði við hrygningaleiðangur og stofnmat
Stærðhrygningarstofns(mill.tonn)
Ár
Stofnmat ICES 2014
Hrygningarleiðangur (febrúar)
Maí leiðangur
24. Niðurstöður stofnmats 2014:
Nýliðun (0-ára)
Hrygningarstofn
Árgangar frá 2004 – 2013 litlir
Enn enginn sterkur árgangur
sjáanlegur
⇒Fyrirsjáanlegt að stofninn
minnki frekar, allavega til
2018/19
Fiskveiðidauði
Hrygningarstofn; 4.1 m.t. 2014; 3.5 m.t. 2015
Aflaregla, F=0.125
14.51 % af því er 41 þús. tonn –sem er leyfilegur heildarafli skv. ANR
Ráðgjöf ICES um aflamark 2015: 283 þús. tonn
Meðaltöl!
25. Ástæður lélegrar nýliðunnar óþekktar
Vísitala um magn 0-grúbbu síldar í Barentshafi
Frá: imr.no
*
*
*
**
*
*
* Urðu sterkir árgangar
*
• Mikið af 0-grúbbu í
sept. 2013.
• En, haustið 2014 var
lítið af eins árs fiski
• Afrán þorsks eða
makríls um að
kenna?
26. 0
0.025
0.05
0.075
0.1
0.125
0.15
0.0 2.5 5.0 7.5 10.0
Hrygningarstofn (millj. tonn)
F
Horfur 2016 miðað við stofnmat 2014
Veiðihlutfall (F) lækkar samkvæmt samþykktri aflareglu
Hrygningarstofn 2015
metinn 3.5 mill. t sem
segir F=0.08 og
aflamark 283 þús. t.
Afli 2016 við F=0.07
er ~220 þús. tonn
Hrygningarstofn 2016
metinn 3.2 mill. t
27. • Heildarafli 2013 var 685 þús. tonn og afli
2014 er áætlaður 437 þús. tonn (ráðgjöf
419 þús. t)
• Aflamark 2015 er 283 þús. tonn (14.51%
hlutur Ísl. er um 41 þús. tonn)
• Nýliðun léleg síðan 2004 og þróun
stofnsins því áfram á niðurleið.
• Hrygningarstofn kominn undir varúðarmörk
(BPA= 5 mill. tonn) og því lækkandi
veiðihlutfall samfara lækkandi stofnstærð.
Norsk-ísl. síld, samantekt:
28. Umhverfisathuganir í maí leiðangri 2014:
Frávik hitastigs á 100 m
dýpi frá meðaltali 1995-2013
Frávik hitastigs á 20 m dýpi
frá meðaltali 1995-2013
29. 0
2
4
6
8
10
12
14
16
1995 2000 2005 2010 2015
Year
Zooplanktondryweight(gm
-2
)
Umhverfisathuganir í maí leiðangri 2013:
Dreifing og
magn átu
(þurrvigt)
Tímasería um
magn átu frá
hafsvæðinu
Ár
Þurrviktátu(g/fermetra)
33. 24° 20° 16° 12° 8°
64°
66°
< 1
1 - 20
20 - 50
50 - 100
100 - 200
200 - 500
> 500
500
m
200 m
Dreifing afla sumargotssíldar 2014/2015:
“Sumarveiði”
(jún.-okt)
12.5 þús. t
Haustveiði
82.5 þús. t
Breytingar á vetursetuslóðum stofnsins- fyrsta vísbending um
slíkt í fyrra sem gekk eftir í vetur
34. 28° 24° 20° 16° 12°
64°
66°
Breiðamerkurdjúp
Kolluáll
Jökuldjúp
Vestmannaeyjar
Rannsóknarleiðangrar 2014/2015:
Bjarni Sæmundsson:
Kolluáll: 345 þús. t
Breiðamerkurdj.: 92 þús. t
Eyjar: 10 þús. t
Bolli SH:
Kolgrafafjörður: 10 þús. t
Dröfn RE:
Ungsíldarmælingar (86%
mældist í Jökuldýpi)
Samtals veiðistofn (<26 cm): 450 þús. t
Fjöldi eins árs: 438 milljónir -> 2013 árg. lítill
37. 0
10
20
30
40
50
60
1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 2012
Year class
Prevalenceofinfection(%) 2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Samanburður á sýkingarhlutfalli milli ára:
Stofnmat síðustu tveggja ára: Ekki gert ráð fyrir sýkingardauða
nema árin 2009 og 2010.
38. Niðurstöður stofnmats vorið 2014:
• Hrygningarstofn 2014: 430 þús. tonn, og 420 þús. t árið
2015 ef fylgt ráðgjöf.
• Nýtt stofnmat í júní notað til grundvallar að ráðgjöf fyrir
2015/2016
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
1985 1990 1995 2000 2005 2010 2015
Ár
Hrygningarstofn(þús.tonn)
39. Horfur um þróun stofnstærðar:
Niðurstöður bergmálsmælinga í ár og undanfarinna ára:
•Árgangur frá 2010 nálægt meðalstærð
• Árgangur frá 2011 lítill.
• Árgangar 2012 og 2013 undir meðallagi
Þ.a.l. ekki að vænta stórra breytinga á stofnstærð
2 3 4 5 6 7 8 9 1 0 1 1 1 2 1 3 1 4 1 5
A g e
0
5 0 0
1 0 0 0
1 5 0 0
2 0 0 0
2 5 0 0
Number(millions)
Niðurstöður
bergmálsmælinga
í ár í samanburði
við fyrri ár
Fjöldi(milljónir)
Aldur
40. • Afli vertíðinni 2014/2015: 88 þús. tonn, + 7.6
þús. t. sumarafli 2014, samtals 95.5 þús. t
• Breytingar á megin vetursetuslóðum stofnsins,
−orðin úti í hafi aftur
• Árgangar um og undir meðallagi, engar
vísbendingar um sterka uppvaxandi árganga.
• Ekki að vænta stórra breytinga á stofnstærð
• Sýkingarhlutfall svipað, hátt í eldri árgöngum –
ekki talin valda auknum dauða í stofninum
• Hrygningarstofn 2014 metinn 430 þús. t., nýtt
stofnmat og ráðgjöf í vor
Samantekt um sumargotssíld:
49. Ráðgjöf ICES fyrir 2015:
• Hrygningarstofn 2015 metinn 5.7 millj. tonn
• Ráðlagt aflamark: 840 þús. tonn (F=0.18 skv. “gömlu”
aflareglu)
• ICES prófaði mismunandi aflareglur í skýrslu frá 2013 að
beiðni Strandríkja.
• Strandríki hafa hvorki komið sér saman um nýja aflareglu
né skiptingu veiðanna.
• Strandríki ákváðu heildarveiði: 1260 þús. tonn fyrir 2015
50. Aflamark íslenskra skipa 2015: 203 þús. tonn
(~16.1% af heildaraflamarki strandríkja), skv.
ákvörðun stjórnvalda.
51. Samantekt um kolmunna:
• Heildarafli 2013 var 626 þús. tonn og afli
2014 er áætlaður 1200 þús. tonn (ráðgjöf
950 þús. t)
• Strandríki ákváðu 1260 þús. tonn aflamark
fyrir 2015 (ísl. aflamarkið 203 þús. tonn)
• Nýliðun góð síðan 2009 og þróun stofnsins
því á uppleið.
• Ósamkomulag um skiptingu veiðanna og
veiðar langt umfram ráðgjöf ICES.
• Aflareglan varfærnisleg (F=0.18) og því
litlar líkur á að umframveiðin hafi veruleg
áhrif á þróun stofnsins.
