Üniversitelerde fikri ve sınai mülkiyet haklarının korunması

1. Fikri Mülkiyet Hakları ve Üniversitelerde Patent
Esra YARDIMOĞLU, MSc.
Patent Ofisi Koordinatörü, Patent Vekili, Kimya Yüksek Mühendisi

2. HT-TTM
Proje Ofisi Girişimcilik
Ofisi
Üniversite Sanayi
İşbirliği Ofisi
Patent Ofisi

3. Fikir; düşüncedir, kurgudur.
Fikrin ancak ürüne dönüştüğü ürüne dönüşecek
duruma geldiği anda yasal olarak koruma hakları
devreye girer!
(Heykel, film, makina, işletim sistemi vb.)

4.  Her fikir buluş mudur?
 Tasarım ve patentin farkı nedir?
 Akla gelen her yeni fikri patent
İle mi koruyacağız?
 Patent nedir ve neden önemlidir?
 Neler patentlenemez?

5. Fikri Mülkiyet Hakları
(Intellectual Property Rights)
Telif Hakları Sınai Mülkiyet Hakları
(Copyrights) (Industrial Property Rights)
 İlim ve edebiyat eserleri
 (Roman, şiir, harita, proje, vb.)
 Bilgisayar programları
 Güzel sanat eserleri
 Musiki Eserleri
Patent
Faydalı Model
 Marka
 Endüstriyel Tasarım
 Coğrafi İşaret

6. İşletim Sistemi PATENT
Görseli Tasarım
İsim+logo Marka
“iphone 6s”
Yazılım kodları Telif Hakkı
Örnek Koruma Türleri :

7.  Buluş Nedir?
Teknik bir probleme getirilen teknik çözüm veya
Teknik bir problemi çözmek için icat edilen/geliştirilen yeni
bir yöntem

8.  Patent Nedir?
Buluş konusu ürün ya da yöntemi belli bir süre
boyunca kullanma, üretme, satma hakkıdır.
Patent sahibi bu hakkını bir başkasına devredebilir,
ya da lisans yoluyla kiralayabilir.

9.  Neden Patent?
 Özgün fikirlerin korunması
 Zihni yaratının ödüllendirilmesi
 Rekabet gücü
 Ticari Kazanç (Lisans & Devir)
 Teknolojiye Katkı
 Ekonomiye katkı

10. Office
Patent applications
2011 2012 Growth (%) 2011-12
China 526.412 652.777 24,0
United States of America 503.582 542.815 7,8
Japan 342.610 342.796 0,1
Republic of Korea 178.924 188.915 5,6
European Patent Office 142.793 148.560 4,0
Germany 59.444 61.340 3,2
Russian Federation 41.414 44.211 6,8
India 42.291 43.955 3,9
Canada 35.111 35.242 0,4
Brazil 28.649 30.435 6,2
Dünyanın En Büyük Ekonomileri ve 2011-2012 Patent Başvuruları
*http://www.wipo.int/ipstats/en/statistics/patents

11. Türkiye’ye Bakış
*http://www.wipo.int/ipstats/en/statistics/patents

12.  Koruma Türleri ve Koruma Süreleri
TESCİL TÜRLERİ
PATENT
FAYDALI MODEL
(10 Yıl Koruma)
İncelemeli Patent
(20 Yıl Koruma)
İncelemesiz Patent
(7 Yıl Koruma)

13. Patentlenebilirlik Kriterleri:
551 Sayılı KHK- 5. Madde
Buluşun patent ile korunabilmesi için taşıması gereken
nitelikler:
1) Yenilik (Novelty)
2) Buluş Basamağı (Inventive Step)
3) Sanayiye Uygulanabilirlik (Industrial Applicability)

15.  Neler Patentlenemez? KHK 551, Madde 6
 Keşifler, bilimsel teoriler, matematik metotları
 Zihni, ticari ve oyun faaliyetlerine ilişkin plan, usul ve kurallar
 Edebiyat ve sanat eserleri, bilim eserleri, estetik niteliği olan yaratmalar
 Bilgisayar yazılımları
 Bilginin düzenlenmesi, sunulması ve iletilmesi ile ilgili teknik yönü olmayan usuller
 İnsan veya hayvan vücuduna uygulanacak cerrahi tedavi usulleri ile teşhis usulleri
 Konusu kamu düzenine veya genel ahlaka aykırı olan buluşlar
 Bitki veya hayvan türleri, veya önemli ölçüde biyolojik esaslara dayanan bitki veya
hayvan yetiştirilmesi usulleri

16. Bilgisayar Yazılımlarının Patentlenebilirliği:
Kod
Algoritma
Kodlar: Kültür Bakanlığı/
Telif Hakları Genel Müdürlüğü’nce tescil edilir.
Geliştirilen algoritma sayesinde yazılım birçok sorunun
üstesinden geliyor, teknik bir probleme teknik bir
çözüm getiriyorsa algoritmaya patent alınabilir.

17. Patent Süreci (Ulusal)
6 ay
BAŞVURU
İncelemesiz
sistem
tercihi
İncelemesiz
patent
Tescil Red
İncelemeli
sistem tercihi
Şekli inceleme
Araştırma
Tescilİnceleme (1-3 kez)
Yayın
Araştırma
Raporu
18 ay
İnceleme
talebi
İncelemeli
patent
20 yıl
koruma
7 yıl
koruma

18.  Faydalı Model Nedir? (Small Patent)
Bir ürün üzerinde yapılan ufak değişiklikler, yenilikler
faydalı model ile korunabilir.
1) Yenilik
2) Sanayiye Uygulanabilirlik
 Kimyasal Maddeler, usuller faydalı modelle korunamaz.

19. Faydalı Model Süreci (Ulusal)
ŞEKLİ İNCELEME
ARAŞTIRMA
(TALEP EDİLİRSE)
TESCİL
YAYIN
FAYDALI
MODEL
BAŞVURU
10 yıl koruma

20. 1. Ulusal başvuru (Ulusal Patent Ofisine)
 Türkiye –
2. Uluslar arası başvuru
EPC (Avrupa Patent Sistemi)
PCT (Patent İşbirliği Anlaşması)
Bireysel başvuru (Her ülkeye yapılan başvuru)
 Patent Başvuru Türleri

21.  Üniversitelerde Neden Patent?
 Akademik çalışmaların makale düzeyinde kalmaması
 Bilimsel çalışmalardan ortaya çıkan buluşların sanayiye
uygulanması, teknolojiye katkısı, topluma katkısı
 Lisans yoluyla kiralanması
 Devir yoluyla satışı ile ticari kazanç elde edilmesi
 Sanayicinin ihtiyacının akademisyen buluşları ile
karşılanması

22. PATENT ÖN ARAŞTIRMASI

23. Patent Ön Araştırması Neden Önemli?
Mevcut teknolojileri, yeni kullanım alanlarını takip olanağı
Çalışma alanınızdaki yeni teknolojilere sahip şahıs, firma veya üniversiteleri takip
olanağı
Çalışmalar sırasında karşılaşılan teknik problemlere çözüm olanağı
Türkiye’de ve Dünyada buluş konusuna ilişkin alınmış diğer patentler hakkında bilgi
Bir başkasının patentini ihlal edip etmediğinizi öğrenme imkanı
Tez konusunun yeni olup olmadığını, önceki patent durumunu öğrenme

24. Patent Ön Araştırması Neden Önemli?
Teknolojilerin ilerleme yönünü ve hızını takip olanağı
Mevcut ve gelecekte yapılacak olan araştırmalara yön verme olanağı
Bilimsel araştırmalara, akademik çalışmalara başlamadan önce literatür taraması
sürecinde iken yapılan patent ön araştırması, bu alanda dünyada daha önceden
yapılmış patent başvuruları olup olmadığı konusunda bilgi olanağı,
Tez çalışmasına başlamadan önce konu değişikliğine gidilebilmesi olanağı
Önceden çalışılmış, patenti alınmış bir konuda tekrar bilimsel çalışma yapılmasının
önüne geçme olanağı

25. Patent Ön Araştırması Nasıl Yapılır?
PATENT ÖN ARAŞTIRMA KAYNAKLAR
TÜRKİYE’DE ARAŞTIRMA TPE (TÜRK PATENT ENSTİTÜSÜ)
DÜNYADA ARAŞTIRMA WORLDWIDE:
EPO (EUROPEAN PATENT OFFICE)
WIPO (WORLD INTELLECTUAL PROPERTY
ORGANIZATION)
YEREL:
USPTO (ABD)
PAJ (JAPON)
SIPO (ÇİN)

26. Türkiye’deki Patentler Arasında Tarama:
www.tpe.gov.tr
Dünyadaki Patentler Arasında Tarama:
www.epo.org
http://worldwide.espacenet.com/?locale=en_EP
http://patentscope.wipo.int/search/en/search.jsf

27. Hacettepe Üniversitesi, Fizyoterapi ve
Rehabilitasyon Bölümü
“Yutma bozukluklarında kullanılan bir aparat”
Dr. Fzt. Numan DEMİR
(Hamle Girişimcilik Yarışması 3. sü )
TR 2015
*Ürün Patenti
2
2
5 5

28. Hacettepe Üniversitesi, Makina Mühendisliği + Fizik
Tedavi ve Rehabilitasyon Ortak Çalışma
“Kişiye Özel Üst Ekstremite Rehabilitasyon Cihazı ”
Prof. Dr. Sibel AKSU, Yrd. Doç. Dr. Özgür ÜNVER, Dr.
Muhammed KILINÇ
TR 2015/11251
Bu buluşun amacı fizyoterapi ve rehabilitasyon ihtiyacı olan hastaların kısıtlılık durumunu ve seviyesini
otomatik olarak tayin eden, hastanın zorluk haritasını çıkararak kişiye özgü ilerleme hızı oluşturan ve
hastanın kısıtlı bölgelerini derecelendirerek hastaya özel oyun vb. egzersizler sunan bir rehabilitasyon
sistemi gerçekleştirmektir.

29. Kanser Tedavisinde Kullanılmak Üzere Yağ Bazlı
Nanotaşıyıcı Sistemler
İlgili teknik alan: Mevcut buluş, kanser tedavisinde
kullanılmak üzere, tümör lenfatik damar ağına spesifisite
gösteren bir peptidin lenfatik hedeflendirilmesi amacıyla
lipid bazlı taşıyıcı sistemler ile formüle edilmesi ve vücut
içinde istenilen dokuya taşınması ile ilgilidir.
H.Ü. Eczacılık Fakültesi/ Prof. Dr. Neslihan Gürsoy
 Yöntem Patenti
EP12834597.2

30. Hacettepe Üniversitesi, Gıda Mühendisliği
Prof. Dr. Vural GÖKMEN
Akrilamid Ve Hidroksimetil Furfural İçeriği
Azaltılmış, Suda Çözünür Kahve Veya Kahve
İkamesi Ve Üretim Yöntemi
PCT/IB13/056755
TR 2012/10156

31. PATENT
OFİSİ
Buluş Bildirimi
Patentlenebilirlik ? Ticarileşebilirlik ?
PATENT BAŞVURUSU

32. Patent başvurusundan önce;
- buluşunuzu paylaşmayın !
- makalenizi yayınlamayın !

33. Teşekkürler...
Hacettepe Teknoloji Tel : (312) 297 62 78 - 227 03 22
www.hacettepettm.com