2. Klasifikimi i Grupeve të Gjakut
Sistemi i Grupeve të
Gjakut ABO
Ky sistem përbëhet nga katër
grupe të gjakut: A, B, AB dhe O.
Sistemi Rh
Ky sistem përcakton nëse një
person është Rh pozitiv (+) ose
Rh negativ (-).
Sistemet e Tjera
Ekzistojnë edhe sisteme të
tjera, si p.sh. Kell, Duffy dhe
Kidd, por ato nuk janë po aq të
rëndësishëm.
3. Rëndësia e Grupeve të Gjakut
1 Transfsuzionet e
Gjakut
Grupet e gjakut janë
jetësore në përcaktimin e
përputhshmërisë për
transfuzionet e gjakut.
2 Implikimet Mjekësore
Disa gjenitika dhe
sëmundje mund të jenë të
lidhura me grupe të
caktuara të gjakut.
3 Trashëgimia e
Grupeve
Grupet e gjakut
përcaktohen nga
trashëgimia dhe mund të
transmetohen tek
pasardhësit.
4. Grupet e Gjakut ABO
Grupi A
Individët e grupit A kanë antigjenin A në
sipërfaqen e qelizave të tyre të kuqe të gjakut.
Grupi B
Individët e grupit B kanë antigjenin B në
sipërfaqen e qelizave të tyre të kuqe të gjakut.
Grupi AB
Individët e grupit AB kanë të dy antigjenët A dhe
B në sipërfaqen e qelizave të tyre të kuqe të
gjakut.
Grupi O
Individët e grupit O nuk kanë asnjë antigen në
sipërfaqen e qelizave të tyre të kuqe të gjakut.
5. Sistemi Rh
1 Rh Pozitiv (+)
Individët që kanë antigjenin Rh në sipërfaqen e qelizave
të tyre të kuqe të gjakut.
2 Rh Negativ (-)
Individët që nuk kanë antigjenin Rh në sipërfaqen e
qelizave të tyre të kuqe të gjakut.
3 Rh Konflikti
Mund të ndodhë kur një nënë Rh negativ lindin fëmijë Rh
pozitiv, duke çuar në komplikacione.
6. Gjaku dhe Shëndeti
Donatorët e Gjakut
Të gjitha grupet e gjakut janë të nevojshme për të plotësuar nevojat për
transfuzione të gjakut.
Shëndeti i Nënave
Grupet e gjakut janë të rëndësishme në monitorimin e shëndetit të nënave
shtatzëna dhe fëmijëve të tyre.
Diagnoza Mjekësore
Grupet e gjakut mund të ndikojnë në sëmundjet e trashëguara, alergitë dhe
disa gjendje të tjera.
7. Histori e Grupeve të Gjakut
Zbulimi
Grupet e gjakut u zbuluan në
fillim të shekullit të 20-të nga Karl
Landsteiner.
Progres
Me kalimin e kohës, u
identifikuan edhe sisteme të tjera
të grupeve të gjakut.
Aplikime
Grupet e gjakut luajnë një rol të
rëndësishëm në mjekësi dhe
shëndetin publik.
8. Kujdesi për Shëndetin e Gjakut
Ushqimi i Shëndetshëm Hekuri, proteinat dhe vitamina D janë të
rëndësishme për prodhimin e gjakut.
Aktiviteti Fizik Ushtrimet e rregullta ndihmojnë në qarkullimin e
gjakut në trup.
Hidratimi Pirja e mjaftueshme e ujit ndihmon në ruajtjen e
një niveli të mirë të gjakut.
Shmangja e Dëmtuesve Kufizimi i duhanit, alkoolit dhe drogave mbron
shëndetin e gjakut.
9. Grupet e Gjakut në Botën e Sportit
Performanca Sportive
Disa studime sugjerojnë se
grupet e gjakut mund të
ndikojnë në aftësitë fizike dhe
rezultatet sportive.
Doping dhe Gjaku
Atletet mund të përdorin
transfuzione ilegale të gjakut
për të përmirësuar rendimentin,
që është e ndaluar.
Mirëqënia e Atletëve
Grupet e gjakut luajnë një rol në
parandalimin e sëmundjeve dhe
trajtimin e lëndimeve të
atletëve.
10. Donorët e Gjakut: Qytetarët Heroikë
Ndihma për të Tjerët
Dhurimi i gjakut shpëton jetë dhe
është një nga dhuratat më bujare
që një person mund të japë.
Ndikimi në Komunitetin
Dhurimi i gjakut forcon lidhjet në
komunitet dhe nxit
ndërgjegjësimin për shendetin
publik.
Përfitimet për Donatorët
Dhurimi i gjakut është një akt i
mirë i cili mund të sjellë edhe
përfitime shëndetësore për
donatorët.
