SlideShare a Scribd company logo
Introductie van Diagnostische
Referentieniveaus in Nederland
Computer Tomografie
Koos Geleijns
The annual per capita exposure to medical
radiation in the U.S. was 3.2 mSv in 2006, up
from 0.54 mSv in 1980.
Most physicians are not educated enough on the
risks associated with increased medical
radiation.
Uitgangspunten DRN voor Computer Tomografie
• Om goed aan te sluiten bij huidige praktijken voor het
vaststellen van blootstellingen bij Computer Tomografie wordt
bij deze verrichtingen gebruik gemaakt van dosimetrie met
fantomen.
• Voor CT zijn de diagnostische referentieniveaus afgeleid van
dosismetingen met een CT dosis fantoom en een 100 mm
lange CT-ionisatiekamer (voor CT onderzoek van de romp
wordt een cilindervormig fantoom met een lengte van 150 mm
en een diameter van 320 mm toegepast).
• De dosiswaarden CTDI en DLP worden bij moderne scanners
als indicatie voor elk onderzoek en als dosiswaarden na het
onderzoek op de bedieningsconsole weergegeven.
Dosisindicatie op de scanner
Verrichtingen
• Als gangbare representatieve CT-onderzoeken zijn
respectievelijk gekozen:
• CTA-thorax (klinische vraagstelling longembolie) en
• CT-buik/bekken (klinische vraagstelling acute buik)
• Het referentieniveau voor zowel CT-angiografie van
de thorax, als het referentieniveau bij CT-
buik/bekken heeft betrekking op één enkele serie.
Bron voor de diagnostische referentie niveaus
• De referentieniveaus zijn onder andere ontleend aan het
ZonMW demonstratieproject patiëntendosimetrie, een
Europese veldstudie en een CT-IAEA-coordinated Research
Project.
• In het kader van deze studies werd in 46 ziekenhuizen
dosimetrische data verzameld voor een groot aantal
verrichtingen.
• De haalbare niveaus zijn ontleend aan een publicatie van Van
der Molen et al. uit 2006 en een CT-IAEA-coordinated
Research Project.
Voorbeeld: resultaat demonstratieproject: spreiding CT dosis
Voorbeeld: resultaat demonstratieproject: spreiding CT dosis
Verificatie dosisindicatie van de scanner
• Bij de ingebruikname van nieuwe CT-scanners is
het gebruikelijk de CTDI daadwerkelijk te meten.
• Deze gemeten niveaus dienen om de output van de
CT-scanner te toetsen aan de specificaties maar
ook om de nauwkeurigheid van de indicatie van
CTDI en DLP op de bedieningsconsole te
controleren.
• Voor het meten van CTDI-niveaus en het berekenen
van DLP wordt verwezen naar IEC 60601-2-44
Dosismeting bij de CT scanner
Diagnostic Reference Levels: CT-IAEA-coordinated Research
Project; Chest CT
Virginia Tsapaki et al.; Maintaining Diagnostic Confidence: Diagnostic Reference Levels at Routine Head, Chest,
and Abdominal CT-IAEA-coordinated Research Project; Radiology; September 2006.
Lowest mean value: CTDIvol = 6.4 mGy; DLP 203 mGy.cm; haalbaar niveau?
Diagnostic Reference Levels: CT-IAEA-coordinated Research
Project; Chest CT
Virginia Tsapaki et al.; Maintaining Diagnostic Confidence: Diagnostic Reference Levels at Routine Head, Chest,
and Abdominal CT-AEA-coordinated Research Project; Radiology; September 2006.
Diagnostische Referentieniveaus Computer Tomografie
CT angiografie thorax; klinische indicatie longembolie
• Diagnostisch Referentieniveau: CTDIvol = 10 mGy
• CTDIw = 9.5 mGy (CT-IAEA-coordinated Research Project; 2006)
• CTDIvol < 10 mGy (J.J. Broerse et al.; Gezondheidsraad; 2007)
• CTDIvol < 10 mGy (European Guideline; Geleijns et al.; 2003)
• CTDIvol = 20 mGy (Sweden; L.E. Holm, W. Leitz; 2002)
• CTDIw = 30 mGy (European Guideline; general chest; 1999)
• Haalbaar Dosisniveau: CTDIvol = 6 mGy
• CTDIvol = 3 mGy (Prokop et al.; CT of the Body; Thieme; 2003)
• CTDIvol = 5.8 ± 0.1 mGy (van der Molen et al; BJR; April 2007)
• CTDI < 6 mGy (J.J. Broerse et al.; Gezondheidsraad; 2007)
• CTDIvol = 6.4 mGy (CT-IAEA-coordinated Research Project; 2006)
Diagnostische Referentieniveaus Computer Tomografie
CT angiografie thorax; klinische indicatie longembolie
• Diagnostisch Referentieniveau: CTDIvol = 10 mGy
• DLP: 10mGy.35cm = 350mGy.cm
• Diagnostisch Referentieniveau: DLP = 350 mGy.cm
• DLP = 447 mGy.cm (CT-IAEA-coordinated Research Project; 2006)
• DLP = 488 mGy.cm (United Kingdom)
• DLP = 600 mGy.cm (Sweden; L.E. Holm, W. Leitz; 2002)
• DLP = 650 mGy.cm (European Guideline; general chest; 1999)
• Haalbaar Dosisniveau: DLP = 200 mGy.cm
• DLP = 168 ± 5 mGy.cm (van der Molen et al; BJR; April 2007)
• DLP = 203 mGy.cm (CT-IAEA-coordinated Research Project; 2006)
Diagnostic Reference Levels: CT-IAEA-coordinated Research
Project; Abdominal CT
Virginia Tsapaki et al.; Maintaining Diagnostic Confidence: Diagnostic Reference Levels at Routine Head, Chest,
and Abdominal CT-IAEA-coordinated Research Project; Radiology; September 2006.
Lowest mean value: CTDIvol = 9.5 mGy; ; DLP 402 mGy.cm; haalbaar niveau?
Diagnostic Reference Levels: CT-IAEA-coordinated Research
Project; Abdominal CT
Virginia Tsapaki et al.; Maintaining Diagnostic Confidence: Diagnostic Reference Levels at Routine Head, Chest,
and Abdominal CT-IAEA-coordinated Research Project; Radiology; September 2006.
Diagnostische Referentieniveaus Computer Tomografie
CT buik/bekken; klinische indicatie acute buik
• Diagnostisch Referentieniveau: CTDIvol = 15 mGy
• CTDIw = 10.9 mGy (CT—IAEA-coordinated Research Project; 2006)
• CTDIvol < 15 mGy (J.J. Broerse et al.; Gezondheidsraad; 2007)
• CTDIvol < 15 mGy (European Guideline; Geleijns et al.; 2003)
• CTDIvol = 25 mGy (Sweden; L.E. Holm, W. Leitz; 2002)
• CTDIw = 35 mGy (European Guideline; routine abdomen; 1999)
• Haalbaar Dosisniveau: CTDIvol = 8 mGy
• CTDIvol = 6-8 mGy (Prokop et al.; CT of the Body; Thieme; 2003)
• CTDIvol < 8 mGy (J.J. Broerse et al.; Gezondheidsraad; 2007)
• CTDIvol = 8.4 ± 1.2 mGy (van der Molen et al; BJR; April 2007)
• CTDIvol = 9.5 mGy (CT—IAEA-coordinated Research Project; 2006)
Diagnostische Referentieniveaus Computer Tomografie
CT buik/bekken; klinische indicatie acute buik
• Diagnostisch Referentieniveau: CTDIvol = 15 mGy
• DLP: 15mGy.47cm = 700mGy.cm
• Diagnostisch Referentieniveau: DLP = 700 mGy.cm
• DLP = 472 mGy.cm (United Kingdom)
• DLP = 696 mGy.cm (CT-IAEA-coordinated Research Project; 2006)
• DLP = 780 mGy.cm (European Guideline; routine abdomen; 1999)
• Haalbaar Dosisniveau: DLP = 400 mGy.cm
• DLP = 390 ± 50 mGy.cm (van der Molen et al; BJR; April 2007)
• DLP = 402 mGy.cm (CT-IAEA-coordinated Research Project; 2006)
Automatic Exposure Control (AEC)
• Voor de CT-scanner geldt dat deze in de nabije toekomst de
dosis gedurende de scan steeds vaker zal gaan variëren
afhankelijk van de verzwakking die de röntgenstraling
ondervindt in de patiënt (aangeduid als Automatic Exposure
Control (AEC)).
• Daar in Europa nog geen niveaus en methodieken m.b.t.
DRN’s gedefinieerd zijn die toepasbaar zijn op de deze
relatief nieuwe techniek is AEC bij CT in deze rapportage
buiten beschouwing gelaten.
• Overigens wordt verwacht dat toepassing van AEC bij CT in
de praktijk, voor een patiënt met een gemiddeld postuur, zal
leiden tot dosisreductie.

More Related Content

Similar to Geleijns Introductie Drn Ct Geleijns

Schilham Ctsurvey Leidendrn2008
Schilham Ctsurvey Leidendrn2008Schilham Ctsurvey Leidendrn2008
Schilham Ctsurvey Leidendrn2008drn
 
Seminariewerk cardimoni presentatie
Seminariewerk cardimoni presentatieSeminariewerk cardimoni presentatie
Seminariewerk cardimoni presentatie
David Borst
 
Digitale thoraxopnamen
Digitale thoraxopnamenDigitale thoraxopnamen
Digitale thoraxopnamenwouterveldkamp
 
Gimix - A.I. kan levens redden door nood bij het ongeboren kind vroegtijdig t...
Gimix - A.I. kan levens redden door nood bij het ongeboren kind vroegtijdig t...Gimix - A.I. kan levens redden door nood bij het ongeboren kind vroegtijdig t...
Gimix - A.I. kan levens redden door nood bij het ongeboren kind vroegtijdig t...
BigDataExpo
 
Naar Belgische Drns
Naar Belgische DrnsNaar Belgische Drns
Naar Belgische Drnsdrn
 
16. drn bij qa, renema
16. drn bij qa, renema16. drn bij qa, renema
16. drn bij qa, renemadrn
 
Ct Cardiac Nvmbr2012
Ct Cardiac Nvmbr2012Ct Cardiac Nvmbr2012
Ct Cardiac Nvmbr2012
Erik R. Ranschaert, MD, PhD
 
18. drn & kwaliteit zorg, meinders
18. drn & kwaliteit zorg, meinders18. drn & kwaliteit zorg, meinders
18. drn & kwaliteit zorg, meindersdrn
 
Machine learning voor samen beslissen in de spreekkamer
Machine learning voor samen beslissen in de spreekkamerMachine learning voor samen beslissen in de spreekkamer
Machine learning voor samen beslissen in de spreekkamer
Daniel Kapitan
 
Workshop 4 Screening Van De Huisartsenpopulatie
Workshop 4 Screening Van De HuisartsenpopulatieWorkshop 4 Screening Van De Huisartsenpopulatie
Workshop 4 Screening Van De Huisartsenpopulatietomjutten
 
Good Practice Zinnige Zorg voor bestuurders
Good Practice Zinnige Zorg voor bestuurders Good Practice Zinnige Zorg voor bestuurders
Good Practice Zinnige Zorg voor bestuurders
Marc Kock
 
Da Vinci Robot Geassisteerde Operaties
Da Vinci Robot Geassisteerde OperatiesDa Vinci Robot Geassisteerde Operaties
Da Vinci Robot Geassisteerde Operaties
DaanLips
 
Hurts Drn 11dec2008 Hrh
Hurts Drn 11dec2008 HrhHurts Drn 11dec2008 Hrh
Hurts Drn 11dec2008 Hrhdrn
 
Multimorbiditeit
MultimorbiditeitMultimorbiditeit
Multimorbiditeit
DriesDeckers
 
5. blootst. med. beeldvorm nl + int. , stoop
5. blootst. med. beeldvorm nl + int. , stoop5. blootst. med. beeldvorm nl + int. , stoop
5. blootst. med. beeldvorm nl + int. , stoopdrn
 
LAparoscopy and/or FAst track multimodal management versus standard care (LAF...
LAparoscopy and/or FAst track multimodal management versus standard care (LAF...LAparoscopy and/or FAst track multimodal management versus standard care (LAF...
LAparoscopy and/or FAst track multimodal management versus standard care (LAF...fast.track
 
Swc msk haag velleman short
Swc msk haag velleman shortSwc msk haag velleman short
Swc msk haag velleman short
Charlotte Haag
 
Kwaliteit oncologische zorg RUCO
Kwaliteit oncologische zorg RUCOKwaliteit oncologische zorg RUCO
Kwaliteit oncologische zorg RUCO
Radboud universitair medisch centrum
 
1912 nvmbr magazine 2019 r. slade schaaphok
1912 nvmbr magazine 2019 r. slade  schaaphok1912 nvmbr magazine 2019 r. slade  schaaphok
1912 nvmbr magazine 2019 r. slade schaaphok
Reinalda Slade Schaaphok
 

Similar to Geleijns Introductie Drn Ct Geleijns (20)

Schilham Ctsurvey Leidendrn2008
Schilham Ctsurvey Leidendrn2008Schilham Ctsurvey Leidendrn2008
Schilham Ctsurvey Leidendrn2008
 
Seminariewerk cardimoni presentatie
Seminariewerk cardimoni presentatieSeminariewerk cardimoni presentatie
Seminariewerk cardimoni presentatie
 
Digitale thoraxopnamen
Digitale thoraxopnamenDigitale thoraxopnamen
Digitale thoraxopnamen
 
Gimix - A.I. kan levens redden door nood bij het ongeboren kind vroegtijdig t...
Gimix - A.I. kan levens redden door nood bij het ongeboren kind vroegtijdig t...Gimix - A.I. kan levens redden door nood bij het ongeboren kind vroegtijdig t...
Gimix - A.I. kan levens redden door nood bij het ongeboren kind vroegtijdig t...
 
Naar Belgische Drns
Naar Belgische DrnsNaar Belgische Drns
Naar Belgische Drns
 
16. drn bij qa, renema
16. drn bij qa, renema16. drn bij qa, renema
16. drn bij qa, renema
 
Ct Cardiac Nvmbr2012
Ct Cardiac Nvmbr2012Ct Cardiac Nvmbr2012
Ct Cardiac Nvmbr2012
 
18. drn & kwaliteit zorg, meinders
18. drn & kwaliteit zorg, meinders18. drn & kwaliteit zorg, meinders
18. drn & kwaliteit zorg, meinders
 
Machine learning voor samen beslissen in de spreekkamer
Machine learning voor samen beslissen in de spreekkamerMachine learning voor samen beslissen in de spreekkamer
Machine learning voor samen beslissen in de spreekkamer
 
Workshop 4 Screening Van De Huisartsenpopulatie
Workshop 4 Screening Van De HuisartsenpopulatieWorkshop 4 Screening Van De Huisartsenpopulatie
Workshop 4 Screening Van De Huisartsenpopulatie
 
Good Practice Zinnige Zorg voor bestuurders
Good Practice Zinnige Zorg voor bestuurders Good Practice Zinnige Zorg voor bestuurders
Good Practice Zinnige Zorg voor bestuurders
 
Seminar 08-12-2007 - interpretatie dxa meting van uitslag naar behandeladvies
Seminar 08-12-2007 - interpretatie dxa meting van uitslag naar behandeladviesSeminar 08-12-2007 - interpretatie dxa meting van uitslag naar behandeladvies
Seminar 08-12-2007 - interpretatie dxa meting van uitslag naar behandeladvies
 
Da Vinci Robot Geassisteerde Operaties
Da Vinci Robot Geassisteerde OperatiesDa Vinci Robot Geassisteerde Operaties
Da Vinci Robot Geassisteerde Operaties
 
Hurts Drn 11dec2008 Hrh
Hurts Drn 11dec2008 HrhHurts Drn 11dec2008 Hrh
Hurts Drn 11dec2008 Hrh
 
Multimorbiditeit
MultimorbiditeitMultimorbiditeit
Multimorbiditeit
 
5. blootst. med. beeldvorm nl + int. , stoop
5. blootst. med. beeldvorm nl + int. , stoop5. blootst. med. beeldvorm nl + int. , stoop
5. blootst. med. beeldvorm nl + int. , stoop
 
LAparoscopy and/or FAst track multimodal management versus standard care (LAF...
LAparoscopy and/or FAst track multimodal management versus standard care (LAF...LAparoscopy and/or FAst track multimodal management versus standard care (LAF...
LAparoscopy and/or FAst track multimodal management versus standard care (LAF...
 
Swc msk haag velleman short
Swc msk haag velleman shortSwc msk haag velleman short
Swc msk haag velleman short
 
Kwaliteit oncologische zorg RUCO
Kwaliteit oncologische zorg RUCOKwaliteit oncologische zorg RUCO
Kwaliteit oncologische zorg RUCO
 
1912 nvmbr magazine 2019 r. slade schaaphok
1912 nvmbr magazine 2019 r. slade  schaaphok1912 nvmbr magazine 2019 r. slade  schaaphok
1912 nvmbr magazine 2019 r. slade schaaphok
 

More from drn

12041 zweers drl-v4
12041 zweers drl-v412041 zweers drl-v4
12041 zweers drl-v4
drn
 
17. dose data mining, de bruin
17. dose data mining, de bruin17. dose data mining, de bruin
17. dose data mining, de bruin
drn
 
15. drn philips, boon
15. drn philips, boon15. drn philips, boon
15. drn philips, boon
drn
 
14. drn siemens, de bruijn
14. drn siemens, de bruijn14. drn siemens, de bruijn
14. drn siemens, de bruijndrn
 
13. drn toshiba, munne
13. drn toshiba, munne13. drn toshiba, munne
13. drn toshiba, munnedrn
 
12. boz vs. lwk bij drn bucky, zweers
12. boz vs. lwk bij drn bucky, zweers12. boz vs. lwk bij drn bucky, zweers
12. boz vs. lwk bij drn bucky, zweersdrn
 
11. drn in slaz amsterdam, janssen
11. drn in slaz amsterdam, janssen11. drn in slaz amsterdam, janssen
11. drn in slaz amsterdam, janssendrn
 
10. kwaliteit beeld vs. dosis, vd. berg
10. kwaliteit beeld vs. dosis, vd. berg10. kwaliteit beeld vs. dosis, vd. berg
10. kwaliteit beeld vs. dosis, vd. bergdrn
 
8. ct dosimetrie, geleijns
8. ct dosimetrie, geleijns8. ct dosimetrie, geleijns
8. ct dosimetrie, geleijns
drn
 
7. drn mammografie, bouwman
7. drn mammografie, bouwman7. drn mammografie, bouwman
7. drn mammografie, bouwmandrn
 
6. drn opnamen en doorlichting, hummel
6. drn opnamen en doorlichting, hummel6. drn opnamen en doorlichting, hummel
6. drn opnamen en doorlichting, hummeldrn
 
4. klin. toetsing drn nl, zweers
4. klin. toetsing drn nl, zweers4. klin. toetsing drn nl, zweers
4. klin. toetsing drn nl, zweersdrn
 
3. drn in nl en buitenland, geleijns
3. drn in nl en buitenland, geleijns3. drn in nl en buitenland, geleijns
3. drn in nl en buitenland, geleijnsdrn
 
2. inleiding drn in nl, veldkamp
2. inleiding drn in nl, veldkamp2. inleiding drn in nl, veldkamp
2. inleiding drn in nl, veldkampdrn
 
1. ncs ncs platform, opening, vd. kamer ncs
1. ncs  ncs platform, opening, vd. kamer ncs1. ncs  ncs platform, opening, vd. kamer ncs
1. ncs ncs platform, opening, vd. kamer ncs
drn
 
RIVM en IMS
RIVM en IMSRIVM en IMS
RIVM en IMSdrn
 
Veldkamp Vervolgproject Drn Nazorg En Uitbreiding
Veldkamp Vervolgproject Drn Nazorg En UitbreidingVeldkamp Vervolgproject Drn Nazorg En Uitbreiding
Veldkamp Vervolgproject Drn Nazorg En Uitbreidingdrn
 
Sutton Leiden Presentation Dec 2008 Ds4
Sutton Leiden Presentation Dec 2008 Ds4Sutton Leiden Presentation Dec 2008 Ds4
Sutton Leiden Presentation Dec 2008 Ds4
drn
 
Hummel Drn In Kwaliteitsborging 11 December 2008
Hummel Drn In Kwaliteitsborging 11 December 2008Hummel Drn In Kwaliteitsborging 11 December 2008
Hummel Drn In Kwaliteitsborging 11 December 2008drn
 
Dullemen Discussie
Dullemen DiscussieDullemen Discussie
Dullemen Discussiedrn
 

More from drn (20)

12041 zweers drl-v4
12041 zweers drl-v412041 zweers drl-v4
12041 zweers drl-v4
 
17. dose data mining, de bruin
17. dose data mining, de bruin17. dose data mining, de bruin
17. dose data mining, de bruin
 
15. drn philips, boon
15. drn philips, boon15. drn philips, boon
15. drn philips, boon
 
14. drn siemens, de bruijn
14. drn siemens, de bruijn14. drn siemens, de bruijn
14. drn siemens, de bruijn
 
13. drn toshiba, munne
13. drn toshiba, munne13. drn toshiba, munne
13. drn toshiba, munne
 
12. boz vs. lwk bij drn bucky, zweers
12. boz vs. lwk bij drn bucky, zweers12. boz vs. lwk bij drn bucky, zweers
12. boz vs. lwk bij drn bucky, zweers
 
11. drn in slaz amsterdam, janssen
11. drn in slaz amsterdam, janssen11. drn in slaz amsterdam, janssen
11. drn in slaz amsterdam, janssen
 
10. kwaliteit beeld vs. dosis, vd. berg
10. kwaliteit beeld vs. dosis, vd. berg10. kwaliteit beeld vs. dosis, vd. berg
10. kwaliteit beeld vs. dosis, vd. berg
 
8. ct dosimetrie, geleijns
8. ct dosimetrie, geleijns8. ct dosimetrie, geleijns
8. ct dosimetrie, geleijns
 
7. drn mammografie, bouwman
7. drn mammografie, bouwman7. drn mammografie, bouwman
7. drn mammografie, bouwman
 
6. drn opnamen en doorlichting, hummel
6. drn opnamen en doorlichting, hummel6. drn opnamen en doorlichting, hummel
6. drn opnamen en doorlichting, hummel
 
4. klin. toetsing drn nl, zweers
4. klin. toetsing drn nl, zweers4. klin. toetsing drn nl, zweers
4. klin. toetsing drn nl, zweers
 
3. drn in nl en buitenland, geleijns
3. drn in nl en buitenland, geleijns3. drn in nl en buitenland, geleijns
3. drn in nl en buitenland, geleijns
 
2. inleiding drn in nl, veldkamp
2. inleiding drn in nl, veldkamp2. inleiding drn in nl, veldkamp
2. inleiding drn in nl, veldkamp
 
1. ncs ncs platform, opening, vd. kamer ncs
1. ncs  ncs platform, opening, vd. kamer ncs1. ncs  ncs platform, opening, vd. kamer ncs
1. ncs ncs platform, opening, vd. kamer ncs
 
RIVM en IMS
RIVM en IMSRIVM en IMS
RIVM en IMS
 
Veldkamp Vervolgproject Drn Nazorg En Uitbreiding
Veldkamp Vervolgproject Drn Nazorg En UitbreidingVeldkamp Vervolgproject Drn Nazorg En Uitbreiding
Veldkamp Vervolgproject Drn Nazorg En Uitbreiding
 
Sutton Leiden Presentation Dec 2008 Ds4
Sutton Leiden Presentation Dec 2008 Ds4Sutton Leiden Presentation Dec 2008 Ds4
Sutton Leiden Presentation Dec 2008 Ds4
 
Hummel Drn In Kwaliteitsborging 11 December 2008
Hummel Drn In Kwaliteitsborging 11 December 2008Hummel Drn In Kwaliteitsborging 11 December 2008
Hummel Drn In Kwaliteitsborging 11 December 2008
 
Dullemen Discussie
Dullemen DiscussieDullemen Discussie
Dullemen Discussie
 

Geleijns Introductie Drn Ct Geleijns

  • 1. Introductie van Diagnostische Referentieniveaus in Nederland Computer Tomografie Koos Geleijns
  • 2.
  • 3. The annual per capita exposure to medical radiation in the U.S. was 3.2 mSv in 2006, up from 0.54 mSv in 1980. Most physicians are not educated enough on the risks associated with increased medical radiation.
  • 4.
  • 5.
  • 6. Uitgangspunten DRN voor Computer Tomografie • Om goed aan te sluiten bij huidige praktijken voor het vaststellen van blootstellingen bij Computer Tomografie wordt bij deze verrichtingen gebruik gemaakt van dosimetrie met fantomen. • Voor CT zijn de diagnostische referentieniveaus afgeleid van dosismetingen met een CT dosis fantoom en een 100 mm lange CT-ionisatiekamer (voor CT onderzoek van de romp wordt een cilindervormig fantoom met een lengte van 150 mm en een diameter van 320 mm toegepast). • De dosiswaarden CTDI en DLP worden bij moderne scanners als indicatie voor elk onderzoek en als dosiswaarden na het onderzoek op de bedieningsconsole weergegeven.
  • 8. Verrichtingen • Als gangbare representatieve CT-onderzoeken zijn respectievelijk gekozen: • CTA-thorax (klinische vraagstelling longembolie) en • CT-buik/bekken (klinische vraagstelling acute buik) • Het referentieniveau voor zowel CT-angiografie van de thorax, als het referentieniveau bij CT- buik/bekken heeft betrekking op één enkele serie.
  • 9. Bron voor de diagnostische referentie niveaus • De referentieniveaus zijn onder andere ontleend aan het ZonMW demonstratieproject patiëntendosimetrie, een Europese veldstudie en een CT-IAEA-coordinated Research Project. • In het kader van deze studies werd in 46 ziekenhuizen dosimetrische data verzameld voor een groot aantal verrichtingen. • De haalbare niveaus zijn ontleend aan een publicatie van Van der Molen et al. uit 2006 en een CT-IAEA-coordinated Research Project.
  • 12. Verificatie dosisindicatie van de scanner • Bij de ingebruikname van nieuwe CT-scanners is het gebruikelijk de CTDI daadwerkelijk te meten. • Deze gemeten niveaus dienen om de output van de CT-scanner te toetsen aan de specificaties maar ook om de nauwkeurigheid van de indicatie van CTDI en DLP op de bedieningsconsole te controleren. • Voor het meten van CTDI-niveaus en het berekenen van DLP wordt verwezen naar IEC 60601-2-44
  • 13. Dosismeting bij de CT scanner
  • 14. Diagnostic Reference Levels: CT-IAEA-coordinated Research Project; Chest CT Virginia Tsapaki et al.; Maintaining Diagnostic Confidence: Diagnostic Reference Levels at Routine Head, Chest, and Abdominal CT-IAEA-coordinated Research Project; Radiology; September 2006. Lowest mean value: CTDIvol = 6.4 mGy; DLP 203 mGy.cm; haalbaar niveau?
  • 15. Diagnostic Reference Levels: CT-IAEA-coordinated Research Project; Chest CT Virginia Tsapaki et al.; Maintaining Diagnostic Confidence: Diagnostic Reference Levels at Routine Head, Chest, and Abdominal CT-AEA-coordinated Research Project; Radiology; September 2006.
  • 16. Diagnostische Referentieniveaus Computer Tomografie CT angiografie thorax; klinische indicatie longembolie • Diagnostisch Referentieniveau: CTDIvol = 10 mGy • CTDIw = 9.5 mGy (CT-IAEA-coordinated Research Project; 2006) • CTDIvol < 10 mGy (J.J. Broerse et al.; Gezondheidsraad; 2007) • CTDIvol < 10 mGy (European Guideline; Geleijns et al.; 2003) • CTDIvol = 20 mGy (Sweden; L.E. Holm, W. Leitz; 2002) • CTDIw = 30 mGy (European Guideline; general chest; 1999) • Haalbaar Dosisniveau: CTDIvol = 6 mGy • CTDIvol = 3 mGy (Prokop et al.; CT of the Body; Thieme; 2003) • CTDIvol = 5.8 ± 0.1 mGy (van der Molen et al; BJR; April 2007) • CTDI < 6 mGy (J.J. Broerse et al.; Gezondheidsraad; 2007) • CTDIvol = 6.4 mGy (CT-IAEA-coordinated Research Project; 2006)
  • 17. Diagnostische Referentieniveaus Computer Tomografie CT angiografie thorax; klinische indicatie longembolie • Diagnostisch Referentieniveau: CTDIvol = 10 mGy • DLP: 10mGy.35cm = 350mGy.cm • Diagnostisch Referentieniveau: DLP = 350 mGy.cm • DLP = 447 mGy.cm (CT-IAEA-coordinated Research Project; 2006) • DLP = 488 mGy.cm (United Kingdom) • DLP = 600 mGy.cm (Sweden; L.E. Holm, W. Leitz; 2002) • DLP = 650 mGy.cm (European Guideline; general chest; 1999) • Haalbaar Dosisniveau: DLP = 200 mGy.cm • DLP = 168 ± 5 mGy.cm (van der Molen et al; BJR; April 2007) • DLP = 203 mGy.cm (CT-IAEA-coordinated Research Project; 2006)
  • 18. Diagnostic Reference Levels: CT-IAEA-coordinated Research Project; Abdominal CT Virginia Tsapaki et al.; Maintaining Diagnostic Confidence: Diagnostic Reference Levels at Routine Head, Chest, and Abdominal CT-IAEA-coordinated Research Project; Radiology; September 2006. Lowest mean value: CTDIvol = 9.5 mGy; ; DLP 402 mGy.cm; haalbaar niveau?
  • 19. Diagnostic Reference Levels: CT-IAEA-coordinated Research Project; Abdominal CT Virginia Tsapaki et al.; Maintaining Diagnostic Confidence: Diagnostic Reference Levels at Routine Head, Chest, and Abdominal CT-IAEA-coordinated Research Project; Radiology; September 2006.
  • 20. Diagnostische Referentieniveaus Computer Tomografie CT buik/bekken; klinische indicatie acute buik • Diagnostisch Referentieniveau: CTDIvol = 15 mGy • CTDIw = 10.9 mGy (CT—IAEA-coordinated Research Project; 2006) • CTDIvol < 15 mGy (J.J. Broerse et al.; Gezondheidsraad; 2007) • CTDIvol < 15 mGy (European Guideline; Geleijns et al.; 2003) • CTDIvol = 25 mGy (Sweden; L.E. Holm, W. Leitz; 2002) • CTDIw = 35 mGy (European Guideline; routine abdomen; 1999) • Haalbaar Dosisniveau: CTDIvol = 8 mGy • CTDIvol = 6-8 mGy (Prokop et al.; CT of the Body; Thieme; 2003) • CTDIvol < 8 mGy (J.J. Broerse et al.; Gezondheidsraad; 2007) • CTDIvol = 8.4 ± 1.2 mGy (van der Molen et al; BJR; April 2007) • CTDIvol = 9.5 mGy (CT—IAEA-coordinated Research Project; 2006)
  • 21. Diagnostische Referentieniveaus Computer Tomografie CT buik/bekken; klinische indicatie acute buik • Diagnostisch Referentieniveau: CTDIvol = 15 mGy • DLP: 15mGy.47cm = 700mGy.cm • Diagnostisch Referentieniveau: DLP = 700 mGy.cm • DLP = 472 mGy.cm (United Kingdom) • DLP = 696 mGy.cm (CT-IAEA-coordinated Research Project; 2006) • DLP = 780 mGy.cm (European Guideline; routine abdomen; 1999) • Haalbaar Dosisniveau: DLP = 400 mGy.cm • DLP = 390 ± 50 mGy.cm (van der Molen et al; BJR; April 2007) • DLP = 402 mGy.cm (CT-IAEA-coordinated Research Project; 2006)
  • 22. Automatic Exposure Control (AEC) • Voor de CT-scanner geldt dat deze in de nabije toekomst de dosis gedurende de scan steeds vaker zal gaan variëren afhankelijk van de verzwakking die de röntgenstraling ondervindt in de patiënt (aangeduid als Automatic Exposure Control (AEC)). • Daar in Europa nog geen niveaus en methodieken m.b.t. DRN’s gedefinieerd zijn die toepasbaar zijn op de deze relatief nieuwe techniek is AEC bij CT in deze rapportage buiten beschouwing gelaten. • Overigens wordt verwacht dat toepassing van AEC bij CT in de praktijk, voor een patiënt met een gemiddeld postuur, zal leiden tot dosisreductie.