Gastcollege tbv minor inkoopmanagement Hogeschool Rotterdam

1. 14-10-2013
De impact van inkoop
Minor inkoopmanagement
1

2. 14-10-2013
Agenda voor vandaag
•
•
•
•
Wat is inkoop?
Impact van inkoop op een organisatie
Business alignment
Actuele ontwikkelingen in inkoop
2

3. 14-10-2013
Leerdoel algemeen
Aan het einde van het gastcollege zijn de
studenten geïnformeerd over de veranderende
rol van inkoop in (steeds complexere)
organisaties.
3

4. 14-10-2013
Wat is inkoop?
4

5. 14-10-2013
5

6. 14-10-2013
Inkoopproces
Tactisch inkoopproces
Voorbereiding
Business en
inkoop
Specificeren
Business en inkoop
Selecteren
Business en
inkoop
Contracteren
inkoop
Operationeel inkoopproces
Bestellen
Bewaken
Nazorg
6

7. 14-10-2013
Voorbereiding
• ….Is het halve werk
• Is voor het grootste deel bepalend voor het succes
van de inkoop
• Brengt de synergie en wederzijds begrip tussen alle
verschillende betrokken disciplines
• Kost daardoor tijd die zich echter in de
vervolgstappen en na contractering dubbel
terugbetalen
• Dit wordt niet altijd zo gezien door de Opdrachtgever
7

8. 14-10-2013
Innovatie en duurzaam inkopen
• Verschil tussen profit en non-profit
inkooporganisaties
• Praktijkvoorbeeld: Desso tapijt
• Duurzaamheid afdwingen of promoten vanuit
inkoop?
• Praktijkvoorbeeld: LED straatverlichting
8

9. 14-10-2013
Uitdagingen voor inkoop
• Iedere overheidsinkoper volgt de
duurzaamheidscriteria van AgentschapNL
• De meeste inkoopomzet van de overheid zit in
traditionele markten (bouw)
• De positie van inkoop in de organisatie vs.
duurzaamheid en innovatie
• Knellende aanbestedingsregels
9

10. 14-10-2013
Duurzaamheid en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen
De Rijksoverheid stimuleert het Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. Dit wordt
gezien als een bedrijfsconcept waarbij naast de factor winst ook de factoren mens en milieu
worden meegenomen in de ondernemingsbeslissingen en in de beoordeling van de
ondernemingsresultaten. Hieronder wordt nader uitgewerkt in hoeverre voor deze Europese
aanbesteding eisen en criteria zijn opgenomen op het gebied van milieu, sociale
voorwaarden en social return.
3.6.1
Milieucriteria
Op deze aanbesteding zijn door Agentschap NL <wel/geen> milieucriteria opgesteld.
3.6.2
Sociale voorwaarden
Op deze aanbesteding zijn sociale voorwaarden van toepassing conform het beleid van de
Rijksoverheid. De Aanbestedende dienst verlangt dat opdrachtnemer bij de uitvoering van
de overeenkomst een bijdrage levert aan het bewust worden van de effecten die de
opdracht heeft op de arbeids- en mensenrechtensituatie in zijn productketen.
Opdrachtnemer moet zich inspannen om de risico’s van schending van normen in beeld te
brengen en om daadwerkelijke schendingen te voorkomen of op te lossen. Het gaat hierbij
om:
<Daarnaast gelden nog de volgende aanvullende sociale voorwaarden:……>
10

11. 14-10-2013
De fundamentele arbeidsnormen, zoals vastgesteld in de conventies van de International
Labour Organisation (ILO), inzake afschaffing van dwangarbeid en slavernij (29, 105),
afschaffing van kinderarbeid (138, 182), vrijwaring van discriminatie op het werk en in
beroep (100, 111), de vrijheid van vakvereniging en recht op collectief onderhandelen (87,
98);
De mensenrechten uit de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM) en
uitwerking daarvan in bindende verdragen, die arbeids- en bedrijfsrelevant zijn.
<Daarnaast gelden nog de volgende aanvullende sociale voorwaarden:……>
Door in te schrijven verklaart inschrijver zich automatisch akkoord bij contractondertekening
de Sociale Voorwaarden zoals gevoegd in Annex… bij de overeenkomst in te vullen en te
ondertekenen.
3.6.3
Social return
<Op deze aanbesteding worden geen voorwaarden gesteld op het gebied van Social Return.>
Of
<Het kabinet kiest voor maatregelen die eraan bijdragen dat iedereen zoveel mogelijk
participeert in de samenleving en om mensen perspectief te bieden op werk en inkomen.
Voor wie dit niet op eigen kracht kan, heeft de overheid de taak ondersteuning te geven om
tot de arbeidsmarkt toe te treden.
11

12. 14-10-2013
Social return
• Praktijkvoorbeeld: ouderen- leerlingenvervoer
12

13. 14-10-2013
Samengevat
• Duurzaam inkopen is lastig in te passen in het
huidige aanbestedingsklimaat van de overheid
• Elk dossier wordt getoetst op rechtmatigheid
en er is geen ruimte voor innovatieve
aanbestedingen
• De regelgeving wordt afgewenteld op de
inkoper terwijl die geen mandaat heeft
gekregen voor het realiseren van deze
doelstellingen
13

14. 14-10-2013
Inkoop en de vraagkant
• Hoe deskundig is de vraagkant?
• Wat is de rol en positie in de organisatie van
inkoop
• Sponsors of sleuren aan een dood paard?
• Hoe wordt inkoop gezien door het bestuur?
14

15. 14-10-2013
15

16. 14-10-2013
Van wie is inkoop?
Het belang van business alignement tussen
inkoop en de klantorganisatie
16

17. 14-10-2013
De rol van inkoop
• Business alignment
• Bedrijfskundige benadering van complexe
organisatievraagstukken
• Rechtmatigheid vs. Doelmatigheid
• Toegevoegde waarde vs. admin. hobbel in het
proces van de behoeftesteller
17

18. 14-10-2013
Tot zo ver de theorie
18

19. 14-10-2013
Business alignement
- Hoe verder inkoop professionaliseert, hoe
groter het isolement Gerco Rietveld
19

20. 14-10-2013
Business alignement
• Vertaling van de organisatie behoefte naar
een inkoopstrategie
• Aansluiten bij de organisatiedoelen en
behoeften zijn twee verschillende dingen
• Van transactiegericht naar invloed in de
boardroom (CPO functie)
20

21. 14-10-2013
De zes succes factoren voor een
CPO
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Zichtbaarheid van inkoop
Afstemming en samenwerking
Contract compliance
Inzet technologie
Zichtbare bijdrage aan organisatiedoelstelling
Continue verbetering en innovatie
21

22. 14-10-2013
1. Zichtbaarheid van inkoop
• Inkoop is het nieuwe jongetje dat halverwege
het schooljaar in de klas is gekomen
• Inkopers zijn bescheiden mensen
• Inkopers delen successen niet zoals
accountmanagers dat wel doen. Waarom
niet?
• Stop met klagen!
22

23. 14-10-2013
2. Afstemming en samenwerking
• Een hoofdrol voor de CFO en CPO
• Spend info, management info, zichtbaar
maken van de kansen op basis van financiële
informatie
• Het creëren van sponsorschap in de
boardroom
23

24. 14-10-2013
3. Contract compliance
•
•
•
•
•
•
Suboptimale resultaten
Motivatie van inkoop
Gedrag van de klantorganisatie
De rol van de boardroom
Inzicht door management info
Public relations
24

25. 14-10-2013
4. Inzet van technologie
•
•
•
•
E - procurement
ERP oplossingen
Tenderned
Social media (twitter, Linkedin, forums)
25

26. 14-10-2013
5. Bijdrage aan de
organisatiedoelstellingen
• Zichtbaar maken van business successen en de
bijdrage van inkoop
• Meetbaar en zichtbaar
• Hoe verdient inkoop zichzelf terug en meer?
26

27. 14-10-2013
6. Continue verbetering en
innovatie
• Tooling: SaaS, Cloud, ERP, E-procurement
• Competentie: training van skills van de
inkoper in aansluiting op de vraag van de
organisatie
• Marktonderzoek
• Generalist of specialist?
• Plaats van inkoop in de organisatie
27

28. 14-10-2013
Inkoop uitdagingen
• Contact houden met de business
• De business vraagt om een bedrijfskundige
aanpak van organisatievraagstukken, en niet
om ‘inkoop’ oplossingen
• Softskills van de inkoper worden steeds
belangrijker
• Inkoop houdt de markt scherp en actief om
deel te nemen in aanbestedingen
28

29. 14-10-2013
VRAGEN
29