6. • მზე — მზის სისტემის უდიდესი და
ერთადერთი ვარსკვლავი. მზის ირგვლივ
ბრუნავენ მზის სისტემის სხვა ობიექტები
— პლანეტები და მათი თანამგზავრები,
ჯუჯა პლანეტები და მათი
თანამგზავრები, ასტეროიდები,
მეტეორიტები, კომეტები და კოსმოსური
მტვერი. მზის მასა არის მზის სისტემის
მასის 99,8 %. მზის გამოსხივების
მეშვეობით დედამიწაზე არსებობს
სიცოცხლე
7. მერკური -- მზესთან ყველაზე ახლოს მდებარე პლანეტა.
ის ასევე ყველაზე პატარაა და მისი ორბიტა ყველაზე
ექსცენტრიულია მთელ რვა პლანეტას შორის. მისი
ორბიტალური პერიოდი 88 დღეს გრძელდება (დედამიწის
დღე). როდესაც ორჯერ დაასრულებს ორბიტალურ
პერიოდს, მერკური ღერძის გარშემო ორჯერ
შემობრუნდება. პლანეტას რომაული ღმერთის - მერკურის
სახელწოდება აქვს. მერკური ღმერთების შიკრიკი,
მედიატორი იყო.
8. ვენერა - მეორე პლანეტაა მზიდან და მას
ხშირად დედამიწის დობილს უწოდებენ,
პლანეტას რომაელი სიყვარულის
ქალღმერთის ვენერას სახელი ჰქვია.
მას ეძახიან ”მწუხრის ვარსკვლავსაც”” და
”ცისკრის ვარსკვლავსაც””, რადგან მისი
დანახვა ხან დაისის შემდეგ შეიძლება, ხან
განთიადის წინ. ვენერას წელიწადი
დედამიწის 7,5 თვის ტოლია, ზედაპირზე
ტემპერატურა 470 ºC-ს აღწევსის ტოლია
13. მარსი (ძვ. ქართული სახელწოდება მარიხი[4]) —
მეოთხე პლანეტა სიშორით მზის სისტემაში. მას
რომაული ომის ღმერთის მარსის სახელი ჰქვია . მას
მეტსახელად ”წითელი პლანეტა” უწოდებენ
• პლანეტაზე თვეების განმავლობაში ქარიშხლები
მძვინვარებს. დღე ღამის ხანგრძლივობა „წითელ
პლანეტაზე“ თითქმის ისეთივეა, როგორც დედამიწაზე - 24
საათი და 39 წუთი.იქაურ ზამთარში ტემპერატურა -130 °C -
მდე ეცემა პოლუსებზე, ზაფხულში 0 °C-დან 30 °C-მდე
მერყეობს ეკვატორზე.
• 2020 წლისთვის ამერიკელებს დაგეგმილი აქვთ ექსპედიცია,
რომლის დროსაც პირველი ადამიანი დაეშვება მარ
•
14.
15. იუპიტერი— მეხუთე პლანეტა მზიდან დაშორებით და
მზის სისტემის უდიდესი ციური სხეული. პლანეტა
ცნობილია ანტიკური ხანიდან და სახელწოდება
მომდინარეობს ძველი რომაული ღვთაება იუპიტერიდან,
რომლის პატივსაცემადაც მიიღო ეს სახელწოდება.
მიეკუთვნება გაზის გიგანტებისტიპის პლანეტას.
იუპიტერი მზის სისტემის უდიდესი პლანეტაა.
16.
17. სატურნი (ძვ. ქართული
სახელწოდება კრონოსი ან ზუალი[7]) — სიშორით
მეექვსე პლანეტაა მზიდან. ეს გაზის გიგანტი
სიდიდით მეორე პლანეტაა მზის
სისტემაში იუპიტერის შემდეგ. პლანეტას
რომაული ღმერთი სატურნის სახელი ჰქვია.
• სატურნს ირგვლივ მკვეთრად შესამჩნევი რგოლები აკრავს,
რომლის 93 % ყინულის ნაწილაკებისგან და 7 % ქვიანი მასისა და
მტვრისგან შედგება. რგოლების სისქეა დაახლოებით 20 მ.
ყველაზე ახლო რგოლი სატურნის ეკვატორის ზედაპირიდან 6630
კმ-ზეა, ყველაზე შორი 120 700 კმ-ზე. ამ რგოლების შესახებ 2
თეორია არსებობს. პირველი თეორია იმაში მდგომარეობს, რომ ეს
რგოლები სატურნის რომელიღაც დაშლილი თანამგზავრის
ნაწილებია, ხოლო მე 2 თეორიის მიედვით, მილიარდობით წლის
წინ მზის სისტემის ამ ადგლზე სატურნი სწორედ ამ მტვრის
ნაწილაკების შეერთებით წარმოიქმნა.
18.
19. ურანი — მზიდან მეშვიდე პლანეტა დაშორების
მიხედვით. ის რადიუსით მესამე,
ხოლო მასით მეოთხეა მზის სისტემაში. ურანის
შედგენილობა ნეპტუნისას ჰგავს, ხოლო ეს
ორი პლანეტა გაზური
გიგანტებისგან, იუპიტერისა და სატურნისგან
განსხვავებულია, ამიტომაც ასტრონომები ურანსა
და ნეპტუნს განცალკევებულ კატეგორიაში —
„ყინულის გიგანტებში“ მოიხსენიებენ.
• ურანი ერთადერთი პლანეტაა, რომლის სახელიც ბერძნული
მითოლოოგიდან მოდის და არა რომაულიდან, განსხვავებით სხვა
პლანეტებისა. მას ცის ბერძენი ღმერთის ლათინური ვერსიის,
ურანის (Ouranos) სახელი ჰქვია. სხვა გიგანტი პლანეტების
მსგავსად, ურანსაც აქვს რგოლების სისტემა
20.
21. ნეპტუნი — სიშორით მერვე პლანეტა მზიდან და ყველაზე
შორეული გაზის გიგანტი ჩვენს მზის სისტემაში.
მიუხედავად იმისა, რომ გაზის გიგანტთა შორის ყველაზე
მცირეა, ნეპტუნი ურანზე უფრო მასიურია. მისი მასა
დედამიწის 17 მასის ტოლია. ნეპტუნის ზედაპირის
მინიმალური ტემპერატურა -218 °C (55 °K). ხოლო
მაქსიმალური -196 °C (77 °K). მძლავრი გრავიტაციული
ველის გამო მისმა შემადგენელმა გაზმა მაღალი
სიმჭიდროვის კომპრესია განიცადა. ვარაუდობენ რომ მის
ცენტრში ტემპერატურა 5000 °C. (5273 °K). ნეპტუნი
სიდიდით მესამე პლანეტაა (დიამეტრით მეოთხე)
ბოლო დროს ოდნავ შესამჩნევი რუხი რგოლები იქნა
შენიშნული ამ ლურჯი პლანეტის ირგვლივ,
პლანეტას რომაული ღმერთი ნეპტუნის სახელი ჰქვია
მისი ლურჯი მეთანის ღრუბლების გამო
22.
23. 2006 წელს - პლუტონს პლანეტის სტატუსი ჩამოერთვა
და რეკლასიფიცირდა „ჯუჯა პლანეტების“ კატეგორიაში
(კონკრეტულად კი პლუტოიდად)
იგი ძირითადად ქვისა და ყინულისაგან შედგება
