SlideShare a Scribd company logo
სმენის ორგანო-ყური.
ყურსასმენების ბუმი
ქ.წყალტუბოს მეორე საჯარო
სკოლის ბიოლოგიური კლუბი:
“ ნუკლეუსი”
ხელმძღვანელი ბიოლოგიის
მასწავლებელი
ნინელი კუხალაშვილი
2017 წელი
• ყური ადამიანის გრძნობის ორგანოა.
ახერხებს ჰაერის რხევების მექანიკური
ენერგიის აღქმას, რის წყალობითაც სმენა
ვითარდება. 16-დან 20 000 ჰერცის
სიხშირის მქონე ბგერები ის რხევებია,
რომლებსაც ადამიანის ყური აღიქვამს.
ბევრ ცხოველს აღქმის ზედა ზღვარი
ადამიანისაზე მაღალი აქვს,
მაგალითად, ძაღლებისა 35000 ჰერცს
აღწევს. ადამიანის ყური მაქსიმალურ
მგრძნობელობას იჩენს 1000–3000 ჰერცის
ფარგლებში.
მილი
დაფის
აპკი
• ვესტიბულური აპარატი —
ადამიანისა და ცხოველების შიგნითა ყურის
ნაწილი, შედგება აპკოვანი ლაბირინთის
პარკებისა და სამი ნახევარრკალური
არხისაგან. წარმოადგენს წონასწორობის
ორგანოს; მისი დახმარებით ხდება სხეულის
ორიენტაცია სივრცეში.
• ოტოლიტური აპარატი — აპკისებრი
ლაბირინთის ორივე საკანში მოთავსებულია
ე.წ. ოტოლიტური აპარატი — საკმაოდ
რთული სტრუქტურის მქონე წარმონაქმნი,
რომელიც სხეულის მდგომარეობის
ცვლილებას აფიქსირებს.
• ძლიერი ხმაური სმენისთვის ძალზე
საშიშია. მეტისმეტად ხმამაღალი ბგერები
შიგა ყურში არსებულ მიკროსკოპულ
სენსორულ რეცეპტორებს აზიანებს.
სამწუხაროდ, ეს შეუქცევადი პროცესია.
დაზიანებული რეცეპტორები ტვინს
ბგერით ინფორმაციას ვეღარ გადასცემს
• ხმაურის დონე დეციბელობით იზომება.
90 დეციბელი სიმძლავრის ხმაური სმენას
აუარესებს, ხოლო 140 დეციბელის
ზემოქმედებამ შესაძლოა აკუსტიკური
ტრავმა და სმენის დაკარგვაც კი
გამოიწვიოს. მელომანებს აზრადაც არ
მოსდით, რამხელა ზიანს აყენებენ თავს.
•
• ხმაური ჩვენ ირგვლივ ისედაც საკმაოდაა:
ქუჩაში – ტრანსპორტისა, სახლში –
საყოფაცხოვრებო ტექნიკისა, სკოლაში
შესვენებაზე – ყვირილი, გაკვეთილზე –
ხმაური/ ჩურჩული, ამას ემატება
ხმამაღალი მუსიკა ყურსასმენებში და
საბოლოოდ ვიღებთ სმენის დაქვეითებას,
გაღიზიანებულ ნერვულ სისტემას და
შერყეულ ჯანმრთელობას.
• ხმაურის წყაროს მონაცემები, მაგ.:
• ელექტროხორცსაკეპი მანქანა – 110 დბ;
• მეტროს მატარებელი – 100დბ;
• ხმამაღალი მუსიკა – 120 დბ;
• სატვირთო მატარებელი – 80 დბ;
• მტვერსასრუტი – 70დბ;
• ავტომობილი – 60 დბ;
• მოსწავლეთა ხმაური შესვენებაზე – 127 დბ;
• მოსწავლეთა ხმაური გაკვეთილზე – 40 დბ.
სმენის დაკარგვა ადვილია,
დაბრუნება კი - ძალიან ძნელი.
• დაიცავით ნორმები - არც ძალიან ხმამაღლა უსმინოთ და არც ძალიან
დიდხანს.
• ნებისმიერი სახის ყურსაცვამის ხშირი გამოყენება დროთა
განმავლობაში სმენის დაქვეითებას იწვევს, მაგრამ განსაკუთრებით
საზიანოა ე.წ. ყურის ნიჟარაში ჩასასმელი ყურსაცვამი. ჯობს ყურზე
ზემოდან დასადები ყუსაცვამები გამოიყენოთ.
• თუ მაშინ, როცა ყურსაცვამი გიკეთიათ და მუსიკას უსმენთ, თქვენი
საკუთარი ხმა არ გესმით და დასაშვებზე ხმამაღლა ლაპარაკობთ, ან თუ
გარშემო მყოფებსაც შეუძლიათ თქვენ მიერ მოსმენილი სიმღერების
სიტყვების გარჩევა და მელოდიაც კი ესმით, ე.ი. ძალიან ხმამაღლა
უსმენთ და შესაბამისად, ეს დამანგრეველად მოქმედებს თქვენს სასმენ
აპარატზე.
• ოტოლარინგოლოგები გვირჩევენ, დღეში 60 წუთზე მეტხანს (ნაკლები -
კიდევ უკეთესი) არ ვუსმინოთ მუსიკას ყურსაცვამებით. ხოლო
მუსიკის ხმა მაქსიმუმიდან 60 პროცენტს არ უნდა აღემატებოდეს.
• როგორც კი შესაძლებლობა მოგეცემათ, ბუნებრივად მუსიკის
მოსმენაზე გადაერთეთ, ყურსაცვამების გარეშე.
გმადლობთ ყურადღებისთვის

More Related Content

What's hot

Muutuste maailm 7.klassi_inimeseopet_se_opik_4ptk -1
Muutuste maailm 7.klassi_inimeseopet_se_opik_4ptk -1Muutuste maailm 7.klassi_inimeseopet_se_opik_4ptk -1
Muutuste maailm 7.klassi_inimeseopet_se_opik_4ptk -1
Anastassia Gurova
 
Ricxvebis istoria
Ricxvebis istoriaRicxvebis istoria
Ricxvebis istoria
matematikosebi
 
Презентация на БАН относно целите на стратeгията за демографско развитие на Б...
Презентация на БАН относно целите на стратeгията за демографско развитие на Б...Презентация на БАН относно целите на стратeгията за демографско развитие на Б...
Презентация на БАН относно целите на стратeгията за демографско развитие на Б...
Пресцентър Акаунт
 
Veaohtlikud Haalikud
Veaohtlikud HaalikudVeaohtlikud Haalikud
Veaohtlikud Haalikudhenebinsol
 
არსებთი სახელი
არსებთი  სახელიარსებთი  სახელი
არსებთი სახელი
მანანა ყოჩიაშვილი
 
Мишићно скелетни систем
Мишићно скелетни системМишићно скелетни систем
Мишићно скелетни систем
Violeta Djuric
 
ჯანსაღი კვება
ჯანსაღი კვებაჯანსაღი კვება
ჯანსაღი კვება
Lela Goginashvili
 
პრეტესტი მორფოლოგიაში (არსებითი სახელი)
პრეტესტი მორფოლოგიაში (არსებითი სახელი)პრეტესტი მორფოლოგიაში (არსებითი სახელი)
პრეტესტი მორფოლოგიაში (არსებითი სახელი)
ნიტა მაისურაძე (98-საჯარო სკოლა) https://nitamaisuradze.blogspot.com/
 
NAHK
NAHKNAHK
მათემატიკა 1კლასი
მათემატიკა  1კლასიმათემატიკა  1კლასი
მათემატიკა 1კლასი
Irina Zaqareishvili
 
строеж на езика бел зип
строеж на езика бел зипстроеж на езика бел зип
строеж на езика бел зипЛидия Ганева
 
Математика, 4. клас, урок 89, изд. "Булвест"
Математика, 4. клас, урок 89, изд. "Булвест"Математика, 4. клас, урок 89, изд. "Булвест"
Математика, 4. клас, урок 89, изд. "Булвест"
Геновева Йотова
 
რიცხვითი სახელის რაობა და ჯგუფები
რიცხვითი  სახელის რაობა და ჯგუფებირიცხვითი  სახელის რაობა და ჯგუფები
რიცხვითი სახელის რაობა და ჯგუფებიmarina 77
 
Elundid ja elundkonnad
Elundid ja elundkonnadElundid ja elundkonnad
Elundid ja elundkonnad
Kristel Mäekask
 
ჩონჩხი
ჩონჩხიჩონჩხი
ჩონჩხი
Nineli Kuxalashvili
 
Muski polni organi mitrovic marina i 3
Muski polni organi mitrovic marina i 3Muski polni organi mitrovic marina i 3
Muski polni organi mitrovic marina i 3MarinaMitrovic
 
Oppematerjal teod
Oppematerjal teodOppematerjal teod
Oppematerjal teodileana1987
 

What's hot (20)

Muutuste maailm 7.klassi_inimeseopet_se_opik_4ptk -1
Muutuste maailm 7.klassi_inimeseopet_se_opik_4ptk -1Muutuste maailm 7.klassi_inimeseopet_se_opik_4ptk -1
Muutuste maailm 7.klassi_inimeseopet_se_opik_4ptk -1
 
Ricxvebis istoria
Ricxvebis istoriaRicxvebis istoria
Ricxvebis istoria
 
Inimese elukaar
Inimese elukaarInimese elukaar
Inimese elukaar
 
Презентация на БАН относно целите на стратeгията за демографско развитие на Б...
Презентация на БАН относно целите на стратeгията за демографско развитие на Б...Презентация на БАН относно целите на стратeгията за демографско развитие на Б...
Презентация на БАН относно целите на стратeгията за демографско развитие на Б...
 
Hingamine 1
Hingamine 1Hingamine 1
Hingamine 1
 
Veaohtlikud Haalikud
Veaohtlikud HaalikudVeaohtlikud Haalikud
Veaohtlikud Haalikud
 
არსებთი სახელი
არსებთი  სახელიარსებთი  სახელი
არსებთი სახელი
 
Мишићно скелетни систем
Мишићно скелетни системМишићно скелетни систем
Мишићно скелетни систем
 
ჯანსაღი კვება
ჯანსაღი კვებაჯანსაღი კვება
ჯანსაღი კვება
 
პრეტესტი მორფოლოგიაში (არსებითი სახელი)
პრეტესტი მორფოლოგიაში (არსებითი სახელი)პრეტესტი მორფოლოგიაში (არსებითი სახელი)
პრეტესტი მორფოლოგიაში (არსებითი სახელი)
 
NAHK
NAHKNAHK
NAHK
 
მათემატიკა 1კლასი
მათემატიკა  1კლასიმათემატიკა  1კლასი
მათემატიკა 1კლასი
 
строеж на езика бел зип
строеж на езика бел зипстроеж на езика бел зип
строеж на езика бел зип
 
Математика, 4. клас, урок 89, изд. "Булвест"
Математика, 4. клас, урок 89, изд. "Булвест"Математика, 4. клас, урок 89, изд. "Булвест"
Математика, 4. клас, урок 89, изд. "Булвест"
 
რიცხვითი სახელის რაობა და ჯგუფები
რიცხვითი  სახელის რაობა და ჯგუფებირიცხვითი  სახელის რაობა და ჯგუფები
რიცხვითი სახელის რაობა და ჯგუფები
 
Elundid ja elundkonnad
Elundid ja elundkonnadElundid ja elundkonnad
Elundid ja elundkonnad
 
ჩონჩხი
ჩონჩხიჩონჩხი
ჩონჩხი
 
Muski polni organi mitrovic marina i 3
Muski polni organi mitrovic marina i 3Muski polni organi mitrovic marina i 3
Muski polni organi mitrovic marina i 3
 
Culni organi kicmenjaka
Culni organi kicmenjakaCulni organi kicmenjaka
Culni organi kicmenjaka
 
Oppematerjal teod
Oppematerjal teodOppematerjal teod
Oppematerjal teod
 

More from Nineli Kuxalashvili

სქესის გენეტიკა.pptx
სქესის გენეტიკა.pptxსქესის გენეტიკა.pptx
სქესის გენეტიკა.pptx
Nineli Kuxalashvili
 
ეკოსკოლა.docx
ეკოსკოლა.docxეკოსკოლა.docx
ეკოსკოლა.docx
Nineli Kuxalashvili
 
Fotosintezi 200422145723
Fotosintezi 200422145723Fotosintezi 200422145723
Fotosintezi 200422145723
Nineli Kuxalashvili
 
Wiwvovnebi
WiwvovnebiWiwvovnebi
Sasqeso hormonebi
Sasqeso  hormonebiSasqeso  hormonebi
Sasqeso hormonebi
Nineli Kuxalashvili
 
Populacia
PopulaciaPopulacia
Cxovelebi
CxovelebiCxovelebi
Ynosvis da gemovnebis organo (1)
Ynosvis da gemovnebis  organo (1)Ynosvis da gemovnebis  organo (1)
Ynosvis da gemovnebis organo (1)
Nineli Kuxalashvili
 
Sasargeblo da mavne mwerebi
Sasargeblo da  mavne mwerebiSasargeblo da  mavne mwerebi
Sasargeblo da mavne mwerebi
Nineli Kuxalashvili
 
Mcenareta hormonebi
Mcenareta hormonebiMcenareta hormonebi
Mcenareta hormonebi
Nineli Kuxalashvili
 
Farulteslovan mcenareta mnishvneloba
Farulteslovan  mcenareta  mnishvnelobaFarulteslovan  mcenareta  mnishvneloba
Farulteslovan mcenareta mnishvneloba
Nineli Kuxalashvili
 
Endokrinuli sistema
Endokrinuli sistemaEndokrinuli sistema
Endokrinuli sistema
Nineli Kuxalashvili
 
Biogeoqimiuri cikli
Biogeoqimiuri cikliBiogeoqimiuri cikli
Biogeoqimiuri cikli
Nineli Kuxalashvili
 
Adamiani da garemo
Adamiani da garemoAdamiani da garemo
Adamiani da garemo
Nineli Kuxalashvili
 
Nervulisistema 180320194628
Nervulisistema 180320194628Nervulisistema 180320194628
Nervulisistema 180320194628
Nineli Kuxalashvili
 
Ekologiuri piramidebi
Ekologiuri piramidebiEkologiuri piramidebi
Ekologiuri piramidebi
Nineli Kuxalashvili
 

More from Nineli Kuxalashvili (20)

სქესის გენეტიკა.pptx
სქესის გენეტიკა.pptxსქესის გენეტიკა.pptx
სქესის გენეტიკა.pptx
 
ეკოსკოლა.docx
ეკოსკოლა.docxეკოსკოლა.docx
ეკოსკოლა.docx
 
Fotosintezi 200422145723
Fotosintezi 200422145723Fotosintezi 200422145723
Fotosintezi 200422145723
 
Wiwvovnebi
WiwvovnebiWiwvovnebi
Wiwvovnebi
 
Sasqeso hormonebi
Sasqeso  hormonebiSasqeso  hormonebi
Sasqeso hormonebi
 
Yvavili
YvaviliYvavili
Yvavili
 
Witeli wigni
Witeli  wigniWiteli  wigni
Witeli wigni
 
Populacia
PopulaciaPopulacia
Populacia
 
Mexsiereba da zili
Mexsiereba  da  ziliMexsiereba  da  zili
Mexsiereba da zili
 
Cxovelebi
CxovelebiCxovelebi
Cxovelebi
 
Ynosvis da gemovnebis organo (1)
Ynosvis da gemovnebis  organo (1)Ynosvis da gemovnebis  organo (1)
Ynosvis da gemovnebis organo (1)
 
Sasargeblo da mavne mwerebi
Sasargeblo da  mavne mwerebiSasargeblo da  mavne mwerebi
Sasargeblo da mavne mwerebi
 
Mcenareta hormonebi
Mcenareta hormonebiMcenareta hormonebi
Mcenareta hormonebi
 
Kani
KaniKani
Kani
 
Farulteslovan mcenareta mnishvneloba
Farulteslovan  mcenareta  mnishvnelobaFarulteslovan  mcenareta  mnishvneloba
Farulteslovan mcenareta mnishvneloba
 
Endokrinuli sistema
Endokrinuli sistemaEndokrinuli sistema
Endokrinuli sistema
 
Biogeoqimiuri cikli
Biogeoqimiuri cikliBiogeoqimiuri cikli
Biogeoqimiuri cikli
 
Adamiani da garemo
Adamiani da garemoAdamiani da garemo
Adamiani da garemo
 
Nervulisistema 180320194628
Nervulisistema 180320194628Nervulisistema 180320194628
Nervulisistema 180320194628
 
Ekologiuri piramidebi
Ekologiuri piramidebiEkologiuri piramidebi
Ekologiuri piramidebi
 

Random 171206194349

  • 1. სმენის ორგანო-ყური. ყურსასმენების ბუმი ქ.წყალტუბოს მეორე საჯარო სკოლის ბიოლოგიური კლუბი: “ ნუკლეუსი” ხელმძღვანელი ბიოლოგიის მასწავლებელი ნინელი კუხალაშვილი 2017 წელი
  • 2.
  • 3.
  • 4. • ყური ადამიანის გრძნობის ორგანოა. ახერხებს ჰაერის რხევების მექანიკური ენერგიის აღქმას, რის წყალობითაც სმენა ვითარდება. 16-დან 20 000 ჰერცის სიხშირის მქონე ბგერები ის რხევებია, რომლებსაც ადამიანის ყური აღიქვამს. ბევრ ცხოველს აღქმის ზედა ზღვარი ადამიანისაზე მაღალი აქვს, მაგალითად, ძაღლებისა 35000 ჰერცს აღწევს. ადამიანის ყური მაქსიმალურ მგრძნობელობას იჩენს 1000–3000 ჰერცის ფარგლებში.
  • 5.
  • 6.
  • 7.
  • 9.
  • 10.
  • 11.
  • 12.
  • 13. • ვესტიბულური აპარატი — ადამიანისა და ცხოველების შიგნითა ყურის ნაწილი, შედგება აპკოვანი ლაბირინთის პარკებისა და სამი ნახევარრკალური არხისაგან. წარმოადგენს წონასწორობის ორგანოს; მისი დახმარებით ხდება სხეულის ორიენტაცია სივრცეში. • ოტოლიტური აპარატი — აპკისებრი ლაბირინთის ორივე საკანში მოთავსებულია ე.წ. ოტოლიტური აპარატი — საკმაოდ რთული სტრუქტურის მქონე წარმონაქმნი, რომელიც სხეულის მდგომარეობის ცვლილებას აფიქსირებს.
  • 14.
  • 15.
  • 16.
  • 17.
  • 18.
  • 19.
  • 20.
  • 21. • ძლიერი ხმაური სმენისთვის ძალზე საშიშია. მეტისმეტად ხმამაღალი ბგერები შიგა ყურში არსებულ მიკროსკოპულ სენსორულ რეცეპტორებს აზიანებს. სამწუხაროდ, ეს შეუქცევადი პროცესია. დაზიანებული რეცეპტორები ტვინს ბგერით ინფორმაციას ვეღარ გადასცემს
  • 22. • ხმაურის დონე დეციბელობით იზომება. 90 დეციბელი სიმძლავრის ხმაური სმენას აუარესებს, ხოლო 140 დეციბელის ზემოქმედებამ შესაძლოა აკუსტიკური ტრავმა და სმენის დაკარგვაც კი გამოიწვიოს. მელომანებს აზრადაც არ მოსდით, რამხელა ზიანს აყენებენ თავს. •
  • 23. • ხმაური ჩვენ ირგვლივ ისედაც საკმაოდაა: ქუჩაში – ტრანსპორტისა, სახლში – საყოფაცხოვრებო ტექნიკისა, სკოლაში შესვენებაზე – ყვირილი, გაკვეთილზე – ხმაური/ ჩურჩული, ამას ემატება ხმამაღალი მუსიკა ყურსასმენებში და საბოლოოდ ვიღებთ სმენის დაქვეითებას, გაღიზიანებულ ნერვულ სისტემას და შერყეულ ჯანმრთელობას.
  • 24. • ხმაურის წყაროს მონაცემები, მაგ.: • ელექტროხორცსაკეპი მანქანა – 110 დბ; • მეტროს მატარებელი – 100დბ; • ხმამაღალი მუსიკა – 120 დბ; • სატვირთო მატარებელი – 80 დბ; • მტვერსასრუტი – 70დბ; • ავტომობილი – 60 დბ; • მოსწავლეთა ხმაური შესვენებაზე – 127 დბ; • მოსწავლეთა ხმაური გაკვეთილზე – 40 დბ.
  • 25.
  • 26.
  • 27. სმენის დაკარგვა ადვილია, დაბრუნება კი - ძალიან ძნელი. • დაიცავით ნორმები - არც ძალიან ხმამაღლა უსმინოთ და არც ძალიან დიდხანს. • ნებისმიერი სახის ყურსაცვამის ხშირი გამოყენება დროთა განმავლობაში სმენის დაქვეითებას იწვევს, მაგრამ განსაკუთრებით საზიანოა ე.წ. ყურის ნიჟარაში ჩასასმელი ყურსაცვამი. ჯობს ყურზე ზემოდან დასადები ყუსაცვამები გამოიყენოთ. • თუ მაშინ, როცა ყურსაცვამი გიკეთიათ და მუსიკას უსმენთ, თქვენი საკუთარი ხმა არ გესმით და დასაშვებზე ხმამაღლა ლაპარაკობთ, ან თუ გარშემო მყოფებსაც შეუძლიათ თქვენ მიერ მოსმენილი სიმღერების სიტყვების გარჩევა და მელოდიაც კი ესმით, ე.ი. ძალიან ხმამაღლა უსმენთ და შესაბამისად, ეს დამანგრეველად მოქმედებს თქვენს სასმენ აპარატზე. • ოტოლარინგოლოგები გვირჩევენ, დღეში 60 წუთზე მეტხანს (ნაკლები - კიდევ უკეთესი) არ ვუსმინოთ მუსიკას ყურსაცვამებით. ხოლო მუსიკის ხმა მაქსიმუმიდან 60 პროცენტს არ უნდა აღემატებოდეს. • როგორც კი შესაძლებლობა მოგეცემათ, ბუნებრივად მუსიკის მოსმენაზე გადაერთეთ, ყურსაცვამების გარეშე.
  • 28.