3. •I took the cat to the vet
• Ég fór með köttinn til dýralæknisins
4. Hví eru
nafnorðin
mismunandi í
íslensku útgáfunni
cat vet en ekki hinni?
•I took the cat to the vet
• Ég fór með köttinn til dýralæknisins
köttur dýralæknir
5. cat vet
•I took the cat to the vet
• Ég fór með köttinn til dýralæknisins
köttur dýralæknir
„Ég fór með köttur til dýralæknirinn“
6. notar fallbeygingu. Hún er að mestu
• Íslenska
horfin úr mörgum öðrum málum, t.d. ensku.
• Sjá þó menjar: I - me - mine / they - their
7. • Orð
fallbeygja sig ekki sjálf. Beyging er tilkomin af
samhengi við önnur orð.
10. • Karl hitti kerlu og færði henni blóm í vasa.
Hvort standa fallorðin í aðal- eða aukaföllum?
11. nf. þf. þgf. þf. þgf.
aðal auka auka auka auka
• Karl hitti kerlu og færði henni blóm í vasa.
12. þf. þgf. þf. þgf.
auka auka auka auka
• Karl hitti kerlu og færði henni blóm í vasa.
Oft beygja sagnorð fallorð í aukaföll
13. þf. þgf. þf. þgf.
auka auka auka auka
• Karl hitti kerlu og færði henni blóm í vasa.
Oft beygja sagnorð fallorð í aukaföll
14. þf. þgf. þf. þgf.
auka auka auka auka
• Karl hitti kerlu og færði henni blóm í vasa.
Það er sama hvaða fallorð hefði komið á eftir „hitti“, það hefði
lent í þolfalli.
15. • Karl hitti kerlu og færði henni blóm í vasa.
• Karl hitti hest...
þf.
Það er sama hvaða fallorð hefði komið á eftir „hitti“, það hefði
lent í þolfalli.
16. • Karl hitti kerlu og færði henni blóm í vasa.
• Karl hitti bolta...
þf.
Það er sama hvaða fallorð hefði komið á eftir „hitti“, það hefði
lent í þolfalli.
17. • Karl hitti kerlu og færði henni blóm í vasa.
• Karl hitti markið...
þf.
Það er sama hvaða fallorð hefði komið á eftir „hitti“, það hefði
lent í þolfalli.
18. • Sagnir sem stýra fallorðum í aukaföll = áhrifssagnir
19. • En hvað er á seyði hér?
• Karl hitti í markið
Þetta litla orð hefur mikil áhrif
20. þf.
auka
• Karl hitti í markið
Hvort beygir orðið? Sagnorðið eða
smáorðið „í“?
21. þf.
auka
• Karl settist í markið
Skiptum um sögn
22. þf.
auka
• Karl settist í markið
Sögnin að sitja er áhrifslaus. Samt
beygist orðið – enda beygist það út af
smáorðinu „í“.
23. • Óbeygjanleg orð (smáorð) sem beygja fallorð í
aukaföll kallast forsetningar.
24. frá
til
• Þær langþekktustu:
um
Hvaðan kannastu við þessar forsetningar?
25. Aðalfall Nefnifall
um Þolfall
Aukaföll frá Þágufall
til Eignarfall
26. Aðalfall Nefnifall
um Þolfall
Aukaföll frá Þágufall
til Eignarfall
Forsetningar sem notaðar eru til að beygja fallorð í aukaföllin
þrjú eru „um“, „frá“ og „til“.
27. • Mismunandi forsetningar stýra mismunandi föllum
29. • Kaflinn er um stríðið.
• Mér varð ekki um sel.
• Af hverju talar þú illa um hann?
• Þetta gera um 65 þúsund krónur.
30. um
þf. hest
• Kaflinn er um stríðið. um
þf. hesti
• Mér varð ekki um sel.
þf. um
hests
• Af hverju talar þú illa um hann?
• Þetta gera um 65 þúsund krónur.
þf.
33. • Klíptu í mig.
• Hann er skotinn í mér.
• Hér getur orðið „í“ stýrt bæði þolfalli og þágufalli,
allt eftir samhenginu.
34. • Finndu fallorðin (6):
•Á bókasafninu er oft ró og friður en í hádeginu
koma oft krakkar sem hafa læti.
35. • Hver standa í aukaföllum?
•Á bókasafninu er oft ró og friður en í
hádeginu koma oft krakkar sem hafa læti.
36. • Hver standa í aukaföllum?
•Á er oft hestur og hestur en í
hesti
koma kemur oft hestur sem hefur læti.
hesti hest
37. • Hver standa í aukaföllum?
nf. nf.
•Á er oft hestur og hestur en í
hesti
koma kemur oft hestur sem hefur læti.
hesti hest
nf.
38. • Hver standa í aukaföllum?
nf. nf.
•Á er oft hestur og hestur en í
hesti
koma kemur oft hestur sem hefur læti.
hesti hest
nf. þf.
39. • Hver standa í aukaföllum?
þgf. nf. nf.
•Á er oft hestur og hestur en í
hesti
koma kemur oft hestur sem hefur læti.
hesti hest
þgf. nf. þf.
40. • Hver standa í aukaföllum?
þgf. nf. nf.
•Á er oft hestur og hestur en í
hesti
koma kemur oft hestur sem hefur læti.
hesti hest
þgf. nf. þf.
41. • Hver standa í aukaföllum?
•Á bókasafninu er oft ró og friður en í
hádeginu koma oft krakkar sem hafa læti.
Hvort beygjast fallorðin vegna sagna eða forsetninga?
42. • Hver standa í aukaföllum?
•Á bókasafninu er oft ró og friður en í
hádeginu koma oft krakkar sem hafa læti.
Hvort beygjast fallorðin vegna sagna eða forsetninga?
43. forsetning forsetning
•Á bókasafninu er oft ró og friður en í
hádeginu koma oft krakkar sem hafa læti.
sögn
Hvort beygjast fallorðin vegna sagna eða forsetninga?
