1. SETNINGAHLUTAR
Setningafræði > frumlag

2. FRUMLAG

3. HELSTU SETNINGARHLUTAR
• Frumlag • Atviksliður
• Umsögn • Tengiliður
• Andlag
• Sagnfylling
• Einkunn
• Forsetningarliður

4. FRUMLAG
• Er gerandinn í setningunni
• Alltaf í nefnifalli
Karlinn hjó eldivið
Eplið er rautt

5. ÞUMALPUTTAREGLA
• Til að finna frumlag er hægt
að spyrja „Hver gerði það
sem sögnin í setningunni
segir?“
Ég kastaði boltanum í þig
•

6. ÞUMALPUTTAREGLA
• Til
að finna frumlag er hægt
að spyrja „Hver gerði það
sem sögnin í setningunni
segir?“
•
• Ég kastaði boltanum í þig.
• „Hver kastaði boltanum?“

7. ÞUMALPUTTAREGLA
• Til
að finna frumlag er hægt
að spyrja „Hver gerði það
sem sögnin í setningunni
segir?“
• Ég kastaði boltanum í þig.
• Frumlagið: Ég
• „Hver kastaði boltanum?“

8. • Bíllinn
ók á öfugum
vegahelmingi.
• Pilsið hékk á herðatrénu.
• Allir keyptu miða

9. • Bíllinn
ók á öfugum
vegahelmingi. Hver ók?
• Pilsið hékk á herðatrénu. Hver hékk?
• Allir keyptu miða Hver keypti?

10. • Bíllinn
ók á öfugum
vegahelmingi. Bíllinn Hver ók?
• Pilsið hékk á herðatrénu. Pilsið Hver hékk?
Allir Hver keypti?
• Allir keyptu miða

11. • Bíllinnók á öfugum
vegahelmingi.
• Pilsið hékk á herðatrénu. Þetta eru frumlögin
• Allir keyptu miða

12. HVAÐ NÚ?
• Mig langar í kex
Ef frumlag er alltaf í
• Þér þykir þetta fyndið nefnifalli, hvert er þá
frumlagið hér?
• Okkur er brugðið

13. Ef sögnin vísar á fallorð
í aukafalli kallast það
frumlagsígildi
FRUMLAGSÍGILDI
• Mig langar í kex Mig langar
• Þér þykir þetta fyndið Þér þykir
• Okkur er brugðið Okkur er...

14. GERVIFRUMLAG
• Það er kalt
• Það er byrjað að snjóa
• Nú er byrjað að snjóa

15. GERVIFRUMLAG
• Það er kalt „Það“ er gervifrumlag.
• Það er byrjað að snjóa „Það“ er gervifrumlag.
frumlagseyða (ekkert talað um
• Nú er byrjað að snjóa geranda)

16. UPPRIFJUN
• Þaðað spyrja „hver gerði“
það sem sögnin segir vísar á
frumlagið.

17. UPPRIFJUN
• Þaðað spyrja „hver gerði“ Klóran datt í beðið.
það sem sögnin segir vísar á
frumlagið. Hver
datt?

18. UPPRIFJUN
• Þaðað spyrja „hver gerði“ Klóran datt í beðið.
það sem sögnin segir vísar á
frumlagið. Hver
datt?

19. UPPRIFJUN
• Þaðað spyrja „hver gerði“
það sem sögnin segir vísar á
frumlagið.
• Ef
„frumlagið“ er ekki í
nefnifalli kallast það
frumlagsígildi.

20. UPPRIFJUN
• Þaðað spyrja „hver gerði“
það sem sögnin segir vísar á
frumlagið.
Mig þyrstir í fróðleik.
• Ef
„frumlagið“ er ekki í
nefnifalli kallast það
frumlagsígildi.

21. UPPRIFJUN
• Þaðað spyrja „hver gerði“
það sem sögnin segir vísar á
frumlagið.
Mig þyrstir í fróðleik.
• Ef
„frumlagið“ er ekki í
nefnifalli kallast það
frumlagsígildi. Frumlagsígildi

22. UPPRIFJUN
• Þaðað spyrja „hver gerði“
það sem sögnin segir vísar á
frumlagið.
• Ef„frumlagið“ er ekki í
nefnifalli kallast það
frumlagsígildi.
• Orðið„það“ er
gervifrumlag.

23. UPPRIFJUN
• Þaðað spyrja „hver gerði“
það sem sögnin segir vísar á
frumlagið.
• Ef„frumlagið“ er ekki í Það er gaman í bíó
nefnifalli kallast það
frumlagsígildi.
• Orðið„það“ er
gervifrumlag.

24. UPPRIFJUN
• Þaðað spyrja „hver gerði“
það sem sögnin segir vísar á
frumlagið.
• Ef„frumlagið“ er ekki í Það er gaman í bíó
nefnifalli kallast það
frumlagsígildi.
Gervifrumlag
• Orðið„það“ er
gervifrumlag.

25. UPPRIFJUN
• Þaðað spyrja „hver gerði“ • Stundum er ekkert frumlag.
það sem sögnin segir vísar á Það kallast frumlagseyða.
frumlagið.
• Ef„frumlagið“ er ekki í
nefnifalli kallast það Nú er gaman!
frumlagsígildi.
• Orðið „það“ er
gervifrumlag.

26. UPPRIFJUN
• Þaðað spyrja „hver gerði“ • Stundum er ekkert frumlag.
það sem sögnin segir vísar á Það kallast frumlagseyða.
frumlagið.
• Ef„frumlagið“ er ekki í
nefnifalli kallast það Nú er gaman!
frumlagsígildi.
Frumlagseyða
• Orðið „það“ er
gervifrumlag.

27. HELSTU SKAMMSTAFANIR
Frumlag frl. frml.