9. PAGHANDAAN NATIN
Ang Brigada Eskwela o Bayanihan sa Paaralan ay
isang taunang programa ng Kagawaran ng Edukasyon.
Ito ay ang boluntaryong pagtutulungan ng mga mag-
aaral, mga magulang, pamayanan, lokal na pamahalaan,
at maging ng nongovernmental organizations (NGOs)
para ayusin ang mga sirang kagamitan, pagandahin, at
linisin ang mga silid-aralan para sa paghahanda sa
pagsisimula ng pasukan.
9
10. PAGHANDAAN NATIN
Ano’ng Mayroon?
Abala ang lahat ng antas sa Paaralang
Elementarya ng Maunlad. Ito ang paaralang
pinapasukan ni Jose at ng kaniyang mga kaibigan. Sila
at ang mga guro ay tulong-tulong sa pagsasaayos at
paglilinis nito. May darating daw kasing mga
tagapangasiwa ng rehiyon. Dito sila unang magsasagawa
10
11. PAGHANDAAN NATIN
ng mga pagsusuri at survey kaugnay ng pagtuturo
alinsunod sa K to 12. Bukod dito, titingnan din nila
ang buong kapaligiran ng paaralan kung ito ba ay
maayos at malinis. Kung ito ay may kaaya-ayang
paligid at mga silid-aralan na makadaragdag ng
motibasyon sa mga bata upang mag-aral nang mabuti.
Kaya maging ang mga namumuno sa Samahan ng mga
11
12. PAGHANDAAN NATIN
Magulang ay maagang nagkaroon ng Brigada Eskwela.
Brigada Eskwela ang tawag sa taunang
ginagawang paglilinis at paghahanda ng mga guro,
magulang, at iba pang kasapi ng pamayanan upang
ihanda ang paaralan sa darating na pasukan.
Naglilinis ng paligid ang lahat at isinasaayos ang mga
sira at lumang mga upuan, nagpipintura ng mga silid-
12
13. PAGHANDAAN NATIN
aralan, nag-aayos ng silid-aklatan, at iba pa. Tinitiyak
na magiging ligtas ang buong paaralan sa anumang
banta ng pagkakasakit ng mga mag-aaral dahil sa
maruming paligid.
Sadyang mapagtimpi at matiisin sa lahat ng
bagay ang mga Pilipino. Kaya nga di alintana ng mga
mag-aaral, magulang, at mga guro ang hirap at pagod
13
14. PAGHANDAAN NATIN
sa kanilang pagbibrigada. Lahat ng pagod at hirap na
kanilang dinanas ay tinatanggap nila bilang
kaligayahang hatid ng kanilang pagtulong at
pagkakaisa.
14
22. TALASALITAAN
Hanapin ang mga pariralang nasa
susunod na slide mula sa tekstong
binasa upang matukoy ang kahulugan
nito. Gamitin ang mga ito sa sariling
pangungusap.
22
26. GAWAIN
Bilang isang mag-aaral sa
ikalimang baitang, paano mo
maipapakita ang iyong pagiging
mapagtimpi at matiisin?
26
27. GAWAIN
Isulat ang iyong mga paraan ng
pagpapakita ng pagiging mapagtimpi
at matiisin sa loob ng graphic
organizer na nasa susunod na slide.
Gawin ito sa iyong kuwaderno.
27
30. PAGSIKAPAN NATIN
Balikan ang akdang “Ano’ng Mayroon?”.
Isulat sa kuwaderno ang mga bagong
kaalamang iyong natutunan sa akda.
Halimbawa:
Kahalagahan ng pagkakaisa
30
31. TAKDANG-ARALIN
Ibigay ang kasalungat ng mga salita sa
bawat bilang na nasa susunod na slide
upang higit na maunawaan ang
kahulugan nito. Isulat ang iyong mga
sagot sa iyong kuwaderno.
31
37. PAG-ARALAN NATIN
Mga uri ng panghalip pamatlig:
“Anyong ang” (Paturol)
“Anyong ng” (Paari)
“Anyong sa” (Paukol)
37
38. PAG-ARALAN NATIN
“Anyong ang” (tinatawag na
paturol): ito, iyan, iyon
Ipinapalit ito sa mga pangngalan
o mga pariralang pangngalan na
nagsisimula sa ang, si, at sina.
38
40. PAG-ARALAN NATIN
“Anyong ng” (tinatawag na
paari): nito, niyan, noon
Ipinapalit ito sa mga pangngalan
o pariralang pangngalan na
nagsisimula sa ng.
40
42. PAG-ARALAN NATIN
“Anyong sa” (tinatawag na paukol): dito,
diyan, doon
Ipinapalit ito sa mga pangngalan na hindi
tao o mga parirala na nagsisimula sa sa.
Ginagamit itong pantukoy sa isang pook,
dako, o panig na malapit o kaya’y malayo
sa nagsasalita at sa kausap.
42
44. PAG-ARALAN NATIN
Napapalitan ng letrang “r” ang letrang “d” sa
mga panghalip pamatlig na dito, diyan, doon
kapag napapagitna sa dalawang patinig at
kapag napangunahan ang letrang “d” ng
isang pantig o salitang nagtatapos sa
letrang “a”
44
56. PAGSIKAPAN NATIN
9-10. Tumawag sa bahay si Rico at
sumagot si Ate Laura. “Hello, Ate
Laura. Si Nico po ito. Dumaan po ba
riyan si Allan? Sabi niya po may
iiwan siya para sa akin diyan.”
56
57. PAGSIKAPAN NATIN
B. Piliin ang panghalip
pamatlig sa loob ng panaklong
na naaangkop sa bawat
pangungusap sa mga susunod
na slides.
57
77. Sa paaralan, sa ilalim ng puno
ng mangga habang nagbabasa ang
magkakaibigang sina Cynthia,
Maricar, Sonia, at Gemma. Naalala
ni Cynthia ang takdang-aralin na
ibinigay sa kanila ng guro.
77
78. “Oo nga pala, mayroon tayong
takdang-aralin sa Filipino,” ang
wika ni Cynthia.
“Ah, oo nakagawa na ba kayo?”
tanong ni Maricar.
78
79. “Hindi pa, bukas pa naman yun,”
sagot ni Sonia.
“Halikayo, pumunta tayo sa
silid-aklatan, hanapin natin doon
ang mga kasagutan,” ang sabi ni
Cynthia.
79
80. Nilisan nila ang lugar at pumunta sa
silid-aklatan. “Magandang tanghali po
Gng. Rosel, kami po ay manghihiram ng
aklat upang mahanap ang kasagutan sa
aming takdang-aralin,” ang sabi ni
Cynthia.
80
81. “Maaari na po ba kaming kumuha
ng aklat?” tanong ni Maricar.
“Hindi pa, kailangang sagutan niyo
muna ang Pormularyong Pang-aklatan,”
ang sagot ni Gng. Rosel.
81
82. Iniabot sa kanila ni Gng. Rosel ang
Pormularyong Pang-aklatan at
sinimulan itong sagutan. Nagpasiya ang
apat na si Cynthia na lamang ang
magbibigay ng mga datos sa
pormularyo.
82
83. Narito ang Pormularyong Pang-aklatan
na kanyang sinagutan:
83
PAMAGAT AT
NUMERO NG AKLAT
PANGALAN NG
BATANG GUMAMIT
O NANGHIRAM NG
AKLAT
PETSA NG
PAGKAKAHIRAM
PETSA NG
PAGSASAULI
ALAB
FILIPINO
(F 223)
Cynthia M.
Manalo
Agosto 1, 2018
84. Pagkatapos sagutan ni Cynthia ang
pormularyo, iniabot niya ito kay Gng.
Rosel. “Tama ang mga impormasyon na
inilagay mo sa pormularyo. Sige, ito na
ang aklat,” sabi ni Gng. Rosel. “Ingatan
ninyo ang paggamit nito,” dagdag pa
niya.
84
85. “Opo, salamat po,” sagot ng
magkakaibigan. “Madali lang palang
sagutan ang pormularyong pang-
aklatan. Dapat ay makatotohanan ang
mga impormasyong ilalagay,” wika ni
Cynthia.
85
86. “Oo nga, halikayo gumawa na tayo ng
ating takdang-aralin,” ang sabi ni Maricar.
Pumunta sila sa mesa at umupo. Sinimulan
nilang gawin ang kanilang takdang-aralin.
Kinabukasan, nagwasto ng takdang-aralin ang
kanilang guro at buong husay nilang nasagot ang
kanilang takdang-aralin.
86
88. PAG-UNAWA SA BINASA
Sagutin ang mga sumusunod na
tanong ayon sa iyong binasa.
1. Sino-sino ang mga gumanap sa
maikling akda?
2. Ano ang naalala ni Cynthia habang
nagbabasa silang magkakaibigan?
88
89. PAG-UNAWA SA BINASA
3. Saan pumunta ang magkakaibigan
upang mahanap ang sagot sa kanilang
takdang-aralin?
4. Ano ang sinagutan ni Cynthia bago
makahiram ng aklat?
89
90. PAG-UNAWA SA BINASA
5. Ano-anong mga impormasyon ang
isinulat ni Cynthia sa pormularyong
pang-aklatan?
6. Bakit hindi niya binigyan ng datos ang
panghuling hanay sa pormularyong
pang-aklatan?
90
91. PAG-UNAWA SA BINASA
7. Tama ba ang ibinigay na mga
datos ni Cynthia?
8. Bakit mahalaga ang pagbibigay
ng tamang impormasyon sa mga
pormularyong ating sinasagutan?
91
92. PAGSAGOT SA MGA HINIHINGING IMPORMASYON
NG IBA’T IBANG FORMS
May iba’t ibang “forms” o
pormularyong dapat
sagutin para makuha ang
pangangailangan.
92
93. PAGSAGOT SA MGA HINIHINGING IMPORMASYON
NG IBA’T IBANG FORMS
Kapag ikaw ay humihiram ng
aklat sa silid-aklatan ay
kailangan mo munang mapunan
ng hinihinging impormasyon ang
pormularyong pang-aklatan.
93
94. PAGSAGOT SA MGA HINIHINGING IMPORMASYON
NG IBA’T IBANG FORMS
Kapag ibig mong maglabas ng
pera o magdeposito ng pera sa
bangko ay kailangan ang
“withdrawal slip” o “deposit slip”
94
95. PAGSAGOT SA MGA HINIHINGING IMPORMASYON
NG IBA’T IBANG FORMS
Kinakailangang maging tapat at
totoo sa pagbibigay ng
impormasyong hinihingi ng isang
pormularyo, dahil kung hindi, ito ay
maaaring magpahamak sa iyo.
95
97. GAWAIN
Sagutin ang mga hinihinging
impormasyon ng pormularyo sa
susunod na slide. Ilagay ito sa iyong
kuwaderno.
97
98. 98
PANGALAN:___________ GULANG:______________ KASARIAN:____________
KUMPLETONG TIRAHAN:_________________________________________________
Barangay Bayan/Lungsod Probinsiya
PETSA NG KAPANGANAKAN:_____________________________________________
Buwan Araw Taon
PANGALAN NG INA:_____________________________ TRABAHO:_____________
PANGALAN NG AMA:____________________________ TRABAHO:_____________
BILANG NG KAPATID NA
BABAE:_______________
BILANG NG KAPATID NA
LALAKI:_______________
PANG-ILAN SA
MAGKAKAPATID:_______
109. KASAYSAYAN NG COMPUTER
Si Charles Babbage, isang
Ingles na mahusay sa Matematika
ang unang nakaisip ng ideya
tungkol sa isang mechanical
digital computer noong 1830.
109
110. KASAYSAYAN NG COMPUTER
Nagdisenyo at gumawa siya ng isang
makinang tinagurian niyang analytical
engine. Hindi ito natapos ni Charles,
ngunit nagsilbi itong batayan ng mga
computer sa kasalukuyan ang mga
simulaing ginamit niya sa kaniyang
disenyo.
110
111. KASAYSAYAN NG COMPUTER
Pagkaraan ng sandaang taon, isang
inhinyerong elektrikal na Amerikano, si
Vannevar Bush, ang gumawa ng unang analog
computer. Tinawag naman niya itong differential
analyzer. Noong Ikalawang Digmaang
Pandaigdig mula 1939 hanggang 1945, gumawa
ang mga inhinyero ng elektrikong computer para
sa mga kanyong panudla ng mga eroplano.
111
112. KASAYSAYAN NG COMPUTER
Nakumpleto ang unang computer na digital,
ang Mark I, noong 1944 ni Howard Aiken, isang
propesor sa Pamantasan ng Harvard. Si JohnVon
Neumann naman ang nakaisip gumawa ng isang
computer na nakapagtatago ng programa sa
memorya ng makina. Ang unang mga disenyo ng
computer ay nakabubuo ng programa, ngunit
hindi nakakapagtago nito.
112
113. KASAYSAYAN NG COMPUTER
Sinasabing may tatlong henerasyon ang
mga computer. Binubuo ang unang
henerasyon ng mga computer noong dekada
50. Noon pa man, ang mga computer ay
nakagagawa na ng libu-libong kalkulasyon sa
loob lamang ng isang segundo.
113
114. KASAYSAYAN NG COMPUTER
Nalinang ang ikalawang henerasyon ng mga
computer noong dekada 60 na ang kahusayan ay
10 ulit kaysa sa unang henerasyon. Noong 1965,
lumabas ang ikatlong henerasyon ng computer
na ang kahusayan ay halos 100 ulit ang kahigitan
sa ikalawang henerasyon. Nakagagawa ito ng
isang milyong kalkulasyon sa loob lamang ng
isang segundo.
114
115. KASAYSAYAN NG COMPUTER
Mula noon, patuloy nang umunlad ang mga
disenyo ng computer. Laganap na ito sa lahat ng
larangan ng buhay tulad ng industriya,
edukasyon, komunikasyon, transportasyon,
medisina, at iba pa. Kaya sinasabing ang
kasalukuyan at ang hinaharap ay lubusan ng
magiging panahon ng mga computer.
115
117. PAG-UNAWA SA BINASA
1. Sino si Charles Babbage?
2. Anong uri ng computer ang
unang naisip ni Charles Babbage?
3. Kailan niya ito naimbento?
117
118. PAG-UNAWA SA BINASA
4. Ano ang itinawag ni Charles
Babbage sa kanyang naimbentong
unang computer?
5. Ano-anong mga bagong kaalaman
ang iyong natutunan sa tekstong
iyong binasa?
118
120. PANGKATANG GAWAIN
Mahahati ang klase sa apat na
grupo. Hanapin sa bawat talata ng
binasang sanaysay ang mga bagong
kaalaman na inyong natutunan.
Gawin ang nakalagay sa susunod na
slide.
120
131. Mga Mag-aaral Pinag-iingat Ngayong
Tag-ulan
Magandang tanghali bayan,
nagbabala ang Kagawaran ng
Kalusugan tungkol sa mga sakit na
dulot ng tag-ulan. Pinaaalalahanan
131
132. Mga Mag-aaral Pinag-iingat Ngayong
Tag-ulan
ang mga magulang na huwag hayaan
ang mga bata na maglaro sa mga
lugar na may mataas na tubig.
Magsuot ng anumang bagay na
natatakpan ang paa upang maiwasan
132
133. Mga Mag-aaral Pinag-iingat Ngayong
Tag-ulan
ang anumang bacteria na nagdudulot ng sakit
na leptospirosis mula sa ihi at dumi ng daga.
Hugasan ng sabon at punasan ng malinis na
tuwalya ang paa pagkatapos lumusong sa
tubig.
Maging maingat sa kalusugan upang
sakit ay maiwasan.
133
135. PAG-UNAWA SA BINASA
1. Tungkol saan ang balita?
2. Sino ang pinag-uukulan ng balita?
3. Anong sakit ang maaari mong
makuha kung maglalaro ka sa tubig
ulan na may ihi o dumi ng daga?
135
136. PAG-UNAWA SA BINASA
4. Ano ang dapat mong gawin upang
makaiwas sa sakit na dulot ng ulan?
5. Magbigay ng iyong opinyon o
saloobin sa nabasang balita. Ano ang
masasabi mo ukol dito?
136
137. BASAHIN NATIN
Masining nga Ba?
Sa larangan ng embroidery, kilala
dito ang bayan ng Lumban. Ito ay
tinaguriang “ Embroidery Capital of
the Philippines”, na maipagmamalaki
ng mga Lumbeneo.
137
138. BASAHIN NATIN
Kahapon, ika-22 ng Setyembre, ako ay
ay napadaan sa bayan ng Lumban. Aking
nasaksihan ang pagdiriwang ng “Lumban
Festival”. Ito ay pinamunuan ng kanilang
punung-bayan na si Doktor Reynato R.
Anonuevo kasama ang mga miyembro ng
sangguniang bayan.
138
139. BASAHIN NATIN
Sa pasimula ay nagkaroon ng parada ang
ibat-ibang lupon ng mga kawani ng bayan
na nakasuot ng iba’t-ibang istilo ng
barong. Makikita sa kanilang suot ang
mga nakamamanghang disenyo na
nagpapakita ng pagiging malikhain ng
mga Pilipino.
139
140. BASAHIN NATIN
Sa plasa ay nakadisplay ang iba’t-ibang
yari ng barong at mga burda nito.
Mayroon yari sa kamay at makina,
mayroon ding yari sa painting at iba’t-
ibang istilo ng tela tulad ng pininyahan,
pinya, husi at iba pa.
140
141. BASAHIN NATIN
Nagkaroon din ng paligsahan sa
pagtahi sa kamay ng mga disenyo ng
barong. Marami ang lumahok dito at
isa ay si Gng. Alice B. Gaza, guro ng
Paaralan ng Maytalang-I na siyang
itinanghal na nagwagi.
141
142. BASAHIN NATIN
Sinundan ito ng iba pang
paligsahan tulad ng painting,
mga palaro ng bayan tulad ng
palosebo, tag of war at iba pa.
142
143. BASAHIN NATIN
Mababakas ang kasiyahan
sa mga Lumbeneo sa kanilang
pagdiriwan ng Lumban Festival
na sadyang ipinagmamalaki.
143
144. PAG-UNAWA SA BINASA
1. Tungkol saan ang balita?
2. Sa anong titulo tinawag ang
bayan ng Lumban?
3. Kailan nila ipinagdiwang
ang Lumban Festival?
144
145. PAG-UNAWA SA BINASA
4. Sino-sino ang namuno dito?
5. Ano-ano ang makikita sa
mga barong na suot ng mga
kawani ng bayan?
145
146. PAG-UNAWA SA BINASA
6. Ano-ano ang makikita sa
plasa?
7. Ano-ano ang mga
paligsahang isinagawa sa
festival?
146
152. Dahil sa mabilis na pag-unlad ng
teknolohiya sa larangan ng pagtuturo, nais rin
makasabay ng Provincial Government ng
Ilocos Sur ang mga paaralan at mga guro dito
sa Ilocos Sur, kung kaya’t namahagi ng laptop
at isang set ng projector sina Ilocos Sur
Governor Ryan Asistio at SK Federation
President Mendoza.
152
153. Layon ng pamamahagi na maitaas ang antas ng
kalidad ng pagtuturo sa mga paaralan gamit ang
teknolohiya upang lalong maging mabisa at
maunawaan ng mga mag-aaral ang kanilang mga
aralin. Kapwa tiwala ang dalawa na sa
pamamagitan nito ay higit na magiging maganda
ang takbo ng paaralan kumpara sa nakasanayang
tradisyunal na pamamaraan.
153
156. Para sa inyong mga komento at
mungkahi, mangyari lamang na
magpadala ng mensahe sa aking
Facebook account:
Jay Cris Miguel
157. Credits
Special thanks to all the people who made and released these
awesome resources for free:
◆ Presentation template by SlidesCarnival
◆ Alab Filipino (Batayang Aklat)
◆ www.samutsamot.wordpress.com (Website)
◆ FILIPINO Q1 TG in pdf format (from lrmds.deped.gov.ph)
◆ FILIPINO 5 TG by Alice B. Gaza (from depedtambayanph.blogspot.com)
◆ Hiyas sa Pagbasa (Batayang Aklat)
◆ Hiyas sa Wika (Batayang Aklat)
157