More Related Content
Similar to Field Trip @ ตึกอธิการบดี
Similar to Field Trip @ ตึกอธิการบดี (20)
Field Trip @ ตึกอธิการบดี
- 8. ใบ ราก และเถา : รสจืดเย็น ตาคั้นหรือเอารากฝนกับน้าหรือต้มเอาน้ายาดื่มถอนพิษ แก้ไข้ ถอนพิษยา เบื่อเมา
แก้ร้อนในกระหายน้า แก้พิษร้อนต่างๆ
ราก : รสจืดเย็น แก้อักเสบ แก้ปวดบวม แก้เมาค้าง แก้อาการปวดหัวมึนหัวอันเนื่องมาจากพิษสุรา
ประโยชน์ทางยา
ใบเดี่ยวออกตรงข้าม, เส้นใบหลักออกจากโคนใบ 3 เส้น,
ข้อปล้องชัดเจน
ลักษณะเด่น
ที่มา: http://www.phargarden.com/main.php?action=viewpage&pid=102
- 9. 1. Polyphenol ได้แก่ Phonolic acid
ซึ่งมีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ
2. Flavonoid ได้แก่ Apigenin และ Apigenin
glucoside
โดยเฉพาะ Apigenin ซึ่งเป็นสารสาคัญใน
รางจืดที่สามารถยับยั้งพิษของสารหนูในการเปลี่ยนการ
ควบคุม (deregulation) ของความเครียดเส้นใย
(stress fiber) ซึ่งมีความจาเพาะต่อการจัดเรียงโครง
ร่างของเซลล์
สารส้าคัญ
ที่มา: http://www.ttmed.psu.ac.th/blog.php?p=68.
ภาพโครงสร้างของ phenolic acid และ flavonoid ในรางจืด
(ที่มา: http://www.foodnetworksolution.com/uploaded/phenolic%20compond.bmp)
- 10. ตัวยาส้าคัญ: ผงใบรางจืดโตเต็มที่
รูปแบบ/ความแรง:ยาชง
ข้อบ่งใช้:ถอนพิษเบื่อเมา
ขนาดและวิธีใช้: รับประทานครั้งละ 2 – 3 กรัม ชงน้าร้อนประมาณ
120 - 200 มิลลิลิตร วันละ 3 ครั้ง ก่อนอาหาร หรือเมื่อมีอาการ
ข้อควรระวัง:
- ควรระวังการใช้ในผู้ป่วยเบาหวาน เพราะอาจเกิดภาวะน้าตาลในเลือดต่า
- ควรระวังการใช้ในผู้ป่วยที่ต้องใช้ยาอื่นอย่างต่อเนื่องเพราะยารางจืดอาจเร่ง
การขับยาเหล่านั้นออกจากร่างกาย ทาให้ประสิทธิผลของยาลดลง
ข้อมูลเพิ่มเติมอื่นๆ: ในทางการแพทย์แผนไทย จะใช้ใบหรือราก ตาและ
คั้นน้าซาวข้าว รับประทานแก้พิษผิดสาแดง
บัญชียาหลักแห่งชาติ
ที่มา: http://drug.fda.moph.go.th:81/nlem.in.th/medicine/herbal/list/653.
- 11. ทังต้น จะมีน้ามันหอมระเหยเป็นหลัก นามาใช้เป็นยาแก้ปวดท้อง ลดการบีบตัวของลาไส้
นอกจากนี้ยังมีคุณสมบัติเป็นยาชาเฉพาะที่ (local anesthetic) ขับลม และสามารถนามา
ต้มเพื่อดื่มเป็นยาลดระดับน้าตาลในเลือดได้ดี
ใบ รสเผ็ดร้อน เป็นยาขับลม ช่วยเจริญอาหาร ทาให้เลือดลมซ่าน ขับเสมหะ แก้เบาหวาน
ราก รสร้อน ขับเสมหะ บารุงธาตุ ขับลมในลาไส้
ผล รสเผ็ดร้อน แก้เสมหะที่คอ ทาให้เสมหะแห้ง ขับลมในลาไส้ ช่วยย่อยอาหาร
ประโยชน์ทางยา
ลาต้นเลื้อยไปตามพื้นดินสีเขียวกลม มีข้อเป็นปม
ผิวใบเป็นมันลื่น ใบมันมีเส้นแขนงใบ 7 เส้น
ดอกขนาดเล็กอัดเรียงกันเป็นช่อรูปทรงกระบอก
ลักษณะเด่น
ที่มา: http://www.phargarden.com/main.
php?action=viewpage&pid=221
- 13. ยาเบญจกูล
ข้อบ่งใช้ บรรเทาอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ
บารุงธาตุ แก้ธาตุให้ปกติ
ข้อควรระวัง
- ไม่ควรรับประทานติดต่อกันนานเกิน 7 วัน
- ไม่ควรใช้ยานี้ในฤดูร้อน เนื่องจากอาจทาให้ไฟธาตุกาเริบ
ข้อห้ามใช้
- ห้ามใช้ในหญิงตั้งครรภ์
- ห้ามใช้ในผู้มีไข้
- ห้ามใช้ในเด็กอายุต่ากว่า 12 ปี
บัญชียาหลักแห่งชาติ
เป็นส่วนประกอบของตารับ
- ยาหอมนวโกฐ
- ยาหอมอินทจักร์
- ยาเบญจกูล
- ยาประสะกานพลู
- ยามันทธาตุยาปลูกไฟธาตุ
- ยาเลือดงาม
- ยาแก้ไอพื้นบ้านอีสาน
- ยาบารุงโลหิต
- ยาตรีพิกัด
ผลิตภัณฑ์ยาแคปซูลเบญจกูล
(ที่มา: https://home.kku.ac.th/herbalbank/recipe/assets/
images/recipes/d234fb91979f5b340595a8d439c3e95b.jpg)
ที่มา: https://home.kku.ac.th/herbalbank/recipe
/index.php/data/detail/8.
- 14. เถาอ่อนมีขนนุ่ม ใบเดี่ยว เรียงสลับสีเขียว
เข้มเป็นมัน ผลรูปทรงกลมสีเขียว
เมื่อสุกเปลี่ยนเป็นสีส้มแดง เมล็ดคล้ายรูป
เกือกม้า มีผิวขรุขระ
ลักษณะเด่น
ชื่อเรียกอื่น จ๊อยนาง เถาวัลย์เขียว ยาดนาง
ราก: ในตาราไทยโบราณได้บรรจุรากย่านางอยู่ในพิกัด
ยาเบญจโลกวิเชียร โดยยาขนานนี้จะใช้เป็นยาแก้ไข้ กระทุ้งพิษ
หรือถอนพิษต่างๆ
ใบ: ผสมรวมกับสมุนไพรอื่นๆ เพื่อใช้แก้บิด
ล้าต้น: รสจืดขม ถอนพิษผิดสาแดง รักษาพิษไข้ แก้ไข้ตัวร้อน
แก้ไข้พิษ แก้ไข้รากสาด
ประโยชน์ทางยา
ที่มา: www.phargarden.com/main.php?action=viewpage&pid=148.
- 16. ใบเป็นรูปโล่ (peltate) ขอบใบหยัก เส้นใบแบบpalmate มีก้านใบ
อ่อนจึงลอยปริ่มน้า ก้านใบอยู่ตรงกลางแผ่นใบ การติดของไข่อ่อน
แบบ laminar placentation (การติดของ ovule รอบผนังรังไข่
และผนังกั้น)
ลักษณะเด่น
ชื่อเรียกอื่น บัวแดง
เกสร ใช้เป็นยาเย็นบารุงหัวใจให้ชื่นบาน (หอมเย็น)
อยู่ในพิกัดบัวเบญจพรรณ
ประโยชน์ทางยา
ที่มา: http://www.lotus.rmutt.ac.th/wp-content/
uploads/2012/11/022.jpg
- 21. ใบประกอบ 2 ใบ และออกเป็นคู่ หูใบมีลักษณะเป็นหนามแหลมใบรูปไข่เบี้ยว
ดอกออกเป็นช่อกระจุกแยกแขนงกลีบเลี้ยง กลีบดอกเชื่อมกันเป็นหลอด ก้านชูอับเรณูสีขาวมีจานวนมาก
ผลเป็นฝักยาวและโค้งงอ แก่สีขาวถึงสีน้าตาลอมแดง เนื้อในสีขาว
ลักษณะเด่น
- 22. ผล เนือในผลหรือฝักสด บรรเทาอาการ
โรคเบาหวาน รักษาแผลใน กระเพาะอาหาร
ช่วยลดกรดในกระเพาะอาหาร ช่วยบารุงร่างกาย
ใบ กินกับเกลือแก้อาการท้องผูกท้องเฟ้อ
ราก ต้มดื่มแก้ท้องร่วง
เปลือกล้าต้น ห้ามเลือด สมานแผล
เมล็ด ใช้เป็นยาถ่ายพยาธิ
ประโยชน์ทางยา
ที่มา: http://www.royalparkrajapruek.org/Plants
ที่มา: http://www.rajavithi.go.th/rj/?p=3726
ผลสด เปลือกต้น
เมล็ด ใบ
- 23. Saluda. (ม.ป.ป.). ยาชงสมุนไพร ผสมช้าพลู. (ม.ป.ป.). สืบค้นเมื่อ 28 เมษายน 2561, จาก
http://www.saludaplus.com/P13/Healthy Product/215/ยาชงสมุนไพรผสมช้าพลู
ฐานข้อมูลพันธุ์ไม้อุทยานหลวงราชพฤกษ์. (ม.ป.ป.). มะขามเทศ. สืบค้นเมื่อ 28 เมษายน 2561 จาก
http://www.royalparkrajapruek.org/Plants
ฐานข้อมูลสมุนไพร คณะ เภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี. (ม.ป.ป.). รางจืด. สืบค้นเมื่อ 28 เมษายน
2561, จาก http://www.phargarden.com/main.php?action=viewpage&pid=102.
ฐานข้อมูลสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น. ยาเบญจกูล. (ม.ป.ป.). สืบค้นเมื่อ 28 เมษายน
2561, จาก https://home.kku.ac.th/herbalbank/recipe/index.php/data/detail/8.
ฐานข้อมูลสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี. “ย่านาง”. [ออนไลน์]. สืบค้นเมื่อ 28 เมษายน 2561.
จาก www.phargarden.com/main.php?action=viewpage&pid=148.
ฐานข้อมูลสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี. (ม.ป.ป.). ช้าพลู. สืบค้นเมื่อ 28 เมษายน
2561, จาก http://www.phargarden.com/main.php?action=viewpage&pid=221
บัญชียาหลักแห่งชาติ. (ม.ป.ป.). ยาถอนพิษเบื่อเมา. สืบค้นเมื่อ 28 เมษายน 2561, จาก
http://drug.fda.moph.go.th:81/nlem.in.th/medicine/herbal/list/653.
- 24. ประกาศคณะกรรมการพัฒนาระบบยาแห่งชาติ เรื่อง บัญชียาหลักแห่งชาติ พ.ศ. 2561, (2561,
19 มกราคม ). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 136 ตอนที่ 14 ง, หน้า 224-272.
พิชามญชุ์ อัครยศพงศ์. (2554). รางจืดแก้พิษ. สืบค้นเมื่อ 28 เมษายน 2561, จาก
http://www.ttmed.psu.ac.th/blog.php?p=68.
มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
ยาดา. http://www.thaicrudedrug.com ฐานข้อมูลเครื่องยาสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัย
ว่านหางจระเข้. http://www.phargarden.com ฐานข้อมูลสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัย
ศุภชัย ติยวรนันท์. (ม.ป.ป.). พืชสมุนไพรที่มีใบเลี้ยงคู่ ตอนที่ 1 (หน้า 29). ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
ศุภชัย ติยวรนันท์. (ม.ป.ป.). พืชสมุนไพรที่มีใบเลี้ยงคู่ ตอนที่ 1. คณะเภสัชศาสตร์
สมุนไพรดอทคอม. (ม.ป.ป.). ช้าพลู. สืบค้นเมื่อ 28 เมษายน 2561, จากhttps://www.samunpri.com/
อุบลราชธานี. (ม.ป.ป.). แหล่งที่มา : http://www.phargarden.com/main.php?action
=viewpage &pid=281. สืบค้นเมื่อ 28 เมษายน, 2018.
- 25. นายกฤษฎาวุฒิ สายจันดา 593150052-9
นายคชรัตน์ หวังสุดดี 593150055-3
นางสาวชลัดดา บุญศิริ 593150061-8
นางสาวปัทมกานต์ เกษทองมา 593150080-4
นางสาวปิยาอร สาเร็จผล 593150083-8
นางสาวศศินา ศิริวัฒนเมธานนท์ 593150103-8
นายกษิดิ์เดช โพธิ์ทิพย์ 593150171-1
นายศุภโชติ ธนสารกุล 593150194-9
นางสาวปวีณ์สุดา ชูสังข์ 593150216-5
นายเศรษฐพงศ์ ณ หนองคาย 593150220-4
นางสาวจันทิวา สีงาม 593150221-2
