Ethiopia_National_Digital_Payment_Strategy_2021-2024__Amharic - Copy.pdf
- 4. 2
á ááŤá˝á á˘áľáŽáľáŤ áááá áá á¨á˛ááłá á˝ááá á áŤá á ááá áĽ.á¤.á á 2025 á¨á˛ááłá
áľáŤááľáááá˝á áľáľáŤá´áá áá á áá ááá°áá á á ááá áááľ á ááľáŤáľ áá áľáááá˝áĄ
ᥠá áá
ááłá á¨á˝ááá áá (á¨2021-2024) á¨áá°áá á á¨áĽááŤá á¨á˛ááłá áá፠áľáľáŤá´áá
á áááááľ á áľáľáŤá´áá á ááá˝ áĽáá°á°ááá á á áŤáłá˝á á áááááľ áľááľ á¨áá°áá á
á¨á˛ááłá áá፠áľááá
áłá ááááŁáľ áá˘áľáŽáľáŤ á
ááĽá á˘áŽáá áĽá
á á áŁá á áľááá áĽá
á áľáťá áááłá áááĽáŤááĄáĄ
á¨á˛ááłá áá፠á ááŤáŽá˝á áá°áá á ááá˝ááľá áá¤áłáááľá á¨ááľááᣠá¨á´áśá˝á á¨á˘áŽáá
á°á ááááľ á¨áá¨ááἠá ááťáᣠá¨áááááľ á áŤáłá˝ááľá ááá á áá áĽáľááľ á¨áááŁáľ á áłáŤ
ááá áĽá áĽá
áá˝á áŤáľááááĄáĄ á áĽáŹ áááἠáá ááá á áá°á áá° á˛ááłá á ááŤá
áááľ á¨ááá áááľ ááŚá˝á áááłáŤáľ áŤáááᣠá¨á
ááŚá˝á á¨áᎠáááł á ááťáťá á ááŁááá˝á
áááĽáŤááĄáĄ
á á˘áľáŽáľáŤ áá˛ááłá áá፠á ááŤáŤ áá á¨áľ áááŁá á¨ááááľáľá á¨áá ááá á°áááľ
á á
áá
áľá á᪠á°ááá á ááá á¨áááľ á ááŽá˝ áá á áá°áŁá á áľáá
áĽáŤ á°á°ááˇá áĄáĄ
á áá
á áŁáááľ áľáľáľáľ áááłáľ (áĽ.á¤.á á¨2014-2019) á¨á˛ááłá ááĽááľ á áááľá á áśáľáľ áĽáĽá
áĽáľááľ á áłááˇááĄáĄ á ááŁáá á¨ááá¸á ááĽááľ á¨áá°ááá ááľááľ á áááŁáľ á á°á áá°á áá
á¨214 á ááś ááľááľ á áľáááá§ááĄáĄ
áĽáá°ááłááá á á˘áľáŽáľáŤ á¨á˛ááłááá˝á áá áá á á
áá áá á¨ááá áááĄáĄ á ááá˝ á ááŤáľ
áĽáá°áłá¨á á ááŤáł á°ááłáŽáśá˝ áá°ááľ áá áĽááááĄáĄ áĽááá
á á°ááłáŽáśá˝ áááťáá ááá˝
á¨áá áľáľáŤá´áá áŤááᣠá á°á¨ááŞá áá
áá áŤáá ááá°áá á¨ááŤáá áľáľáŤá´áá áá
áľ
á áááááľ áá
áąá áá¤áłá á áá á ááŁáĽ áá°áá á áŤáľáááááĄáĄ
áá¤áłáá á áááááľ áľááľ á¨áá°áá á á¨á˛ááłá áá፠áľááá
áłá á ááá á áá°áľ á¨áá
áĽááŤá á¨á˛ááłá áá፠áľáľáŤá´á ááá á¨áááá á¨áááááľ á áŤáłá˝ááľ á ááťá áŤááá á¨ážáł
ááŠááľ ááá°áľ áááááľ ááá áĽáá˛áá á¨á´áśá˝á á¨á˘áŽáá á°á ááááľ á¨áĽááŤá á¨ážáł
áĽáŠáááľ á ááťá áááá áľ áááĄáĄ
á ááá áŁááľááť á áŤááľ ááŤá¨á á¨áá°á¨á áá¤áłá áľáĽáĽá á ááá á¨ááľ ááľáŹáľ áĽá
á
á áľááá áááĄáĄ á áááá á¨á˘áľáŽáľáŤ áĽááŤá áŁáá á¨áááá¨áłá¸áá áááá áŁááľááť
á áŤááľ á áľááľá á áĽáááľ á ááá¨á áĽááŤá áľáľáŤá´áá áĽáá˛ááá
á áľááááĄáĄ á áá
á¨ááľ
ááłáŁá¸áá ááŤááá ááľ áááŤá¸áá á°áá°á á áááá ááá
áśá˝ áá áá°áłá°á ááá áŁááľááť
á áŤááľ á áŤá´ áľá ááľáááŹá á áááŁáááĄáĄ á ááá
á¨áááá ááľá¨áŽá˝ áá á¨á°áá ááĽááśá˝
áľáľáŤá´ááá á áá
á¨á˝ á¨á ááŤá˝á á¨á˛ááłá áá፠ááááľ áááááľáŁ áŤááá á¨á˛ááłá á á
á
á¨áááŁáľ á áłáŤ á¨áá°á á áááł á áá¸ááĄáĄ áá
áá áľáľáŤá´á áá ááá ááá°áá á
ááá áá˝ áááá˝áá áĽá¨ááá˝áŠ á ááŁá á¨ááá áŁááľááť á áŤááľ áá á á
áá áľ áááľáŤáľ
áŤááá áááááľ á á¨áááŁáááĄáĄá á°á¨ááŞá á áá
áľáľáŤá´á á°ááľ ááá
áľ áŤáááłá¨áľ á¨á°áŠ
á¨á˘áľáŽáľáŤ áĽááŤá áŁáá áŁáááŤáá˝á áľáá áá°á¨á á áŤááľ á áá ááľááᏠá¨áá áááĄáĄ
á¨áŽáŞáľ-19 áá¨áá˝á áá¨á°áľá á°á¨áľá á˛ááłá áááŤá á¨á˘áľáŽáľáŤ á
áἠá áľááľ áĽáá˛á áá
á á፠ááĽáἠáááľá¨áᣠá ááĽááľá áá¤áłá á áá á ááŁáĽ ááá°áá á áľááááá áá áá
áĽááááááĄáĄ
á á˛áą á¨á˛ááłá áá፠áľáľáŤá´ááŤá˝á á˘áľáŽáľáŤ áá° á ááŤáŤá á áá áἠá áŤáłá˝ áá°áá
á˘áŽáá á ááłá°ááá áá ááŤááĽáá á¨áá˝á á°ááłáŽáśá˝á á áááłáľ á¨ááľ á¨áá°á áĽáá
áĽáá°ááŤá°áá áĽááá´ áááĄáĄ
áá˘á á áááľ á á (áś/á)
á á
áá áááľáľá
á¨á˘áľáŽáľáŤ áá´áŤáá á´áááŤá˛áŤá áŞááĽáá
áá
áľá
- 5. 3
áá
á°ááľ á¨á˘áľáŽáľáŤ á˛ááłá áá፠áľáľáŤá´á á°ááľ á˛áá á áŚáľáľ áá áá áááá˝ á°áá
áŽ
ááá§ááĄ-áľáľáŤá˛ááŤá á ááľáŁ á¨áľáľáŤá´á ááááᣠáĽáá˛áá á¨áľáá ፠ááááá ááááĄáĄ
á¨áá á ááľ ááá áá ááŁá˘áá˝ á ááŤá áááť /Baseline/ᣠááááá áááŤá á°áááŽáá˝áá
á á˘áľáŽáľáŤ á¨á˛ááłá áá፠á¨áŁá˘ áááł áŤáá á ááá á°ááłáŽáśá˝á á áľááááś áááá¤
áá°áŁááĄáĄ
á¨áľáľáŤá´á áááá ááá á¨áľáľáŤá´ááá áŤááᣠáŤááŠá áááłáŤáľ á¨ááŤáá áľáľáŤá´ááŤá
áá°áśáá˝áŁ ááľáľáŤá´áá áľáŹáľ áá°á¨áľ ááá á¨ááŤáááá ááá á áľáťá áááłáá˝á
ááłáľáłááĄáĄ áĽáŤááłááą áľáľáŤá´áá áá°áś á ááŤá áááťáá˝áᣠá°ááłáŽáśá˝áᣠááááá áááŤá
á°áááŽáá˝áá á¨áá°áá አáľáľáŤá´áá á°ááŁáŤáľá á ááŤá°áľ á áĽáááľ ááłáľáłááĄáĄ á¨áľáá áŤ
ááááá á áľááááś á á°á¨áłá ááá ááá§ááĄáĄ
á¨áľáá ፠áááá ááá áĽá
á á¨áľáá ፠áĽá
áľáŁ á¨á áľá°áłá°á ááá
á áĽá á¨áľáľáŤá´ááá áĽá
áá˝
áááłáŤáľ á¨ááŤáá á¨ááľáľáá áááá áľáá áśá˝á á áŤáś ááááĄáĄ
- 6. 4
á¨ááľá áááŤ.
..................................................................................................................................7
á á ááá.
...........................................................................................................................................8
á. áľáľáŤá´ááŤá áááľ.
....................................................................................................................10
á. áĽááŤá á˛ááłá áá፠áľáľáŤá´á áááá.................................................................................22
á1. áľáľáŤá´áá áŤáá.
......................................................................................................................23
á2. áľáľáŤá´áá áá°áśáá˝.
................................................................................................................24
.
á2.1. áľáľáŤá´áá áá°áś 1ᥠá áľá°áááᣠá áŤáłá˝á á°ááŁá˘ áá°á¨á° áááľ ááááŁáľ.
..............24
á2.1.1. á¨á áááááľ ááľáŤ á ááŤáŽá˝á ááĽá ááłá°á.
....................................................................31
á°ááŁá 1ᥠá¨áááἠááá፠áá˝áá á¨áá፠ááἠáá á°áŤááá á¨áááą á´áááŤá
ááŽá˝á áá¨áłáľ.
..............................................................................................................................33
á°ááŁá 2ᥠá¨áááἠááá፠áá˝áá á¨áá፠ááἠá áááááľ ááľáŤáá˝á ááĽá ááľááľ.
...........34
á°ááŁá 3ᥠá¨ááŞá á áááááľá áááľáááľ á¨á˘áááľ á°áááŽáá˝á áá¨ááľ.
..................................36
á°ááŁá 4ᥠá¨á´ááŽá á°á°áŤá˝ááľá á ááľááá á˝ááá á á áááááľ ááŁáŞáŤáá˝ á á
ááŚáľ.
..............38
á2.1.2. á°ááŁá˘ááľ.
..............................................................................................................................39
á°ááŁá 5ᥠáá¤áááľáŽáá á¨áááἠáááá á¨ááŤáááá á á´áááá
á¨áłáá á¨ááŁáŞáŤ áá°á¨á° áááľ.
.....................................................................................................40
á°ááŁá 6ᥠá ááá á°áááŤáá á¨áá፠ááááśá˝ á°ááŁá˘ááľá ááłá°á.
...........................................41
á°ááŁá 7ᥠá¨áá፠ááľáá áá áá¸á.
..............................................................................................42
á°ááŁá 8ᥠá
á
á áłááá፠/ Real Time Payment-RTP/ á ááŤáá áá°áá á...................................43
á°ááŁá 9ᥠá¨áŁáá á¨áá፠ááłáŞáŤáá˝ á°ááłáłáá áἠáĽáá˛áá ááľáťá.
......................................44
- 7. 5
á2.2. áľáľáŤá´ááŤá áá°áś 2ᥠá áŤáłá˝ áá¤áłá á¨á˛ááłá á¨áá፠á á°áŤáŽá˝á áá°áá á.
........45
á2.2.1. áĽá¨á°á á¨áááľ á áááááľá áááááľ.
..................................................................................54
á°ááŁá 10ᥠá¨ááááľáľáá á¨ááááľáľ á˘áá°áááŤáá áááŤáá˝áá á¨áá°á á°áĄ
áá˘áá˝á á˛ááłáá ááľá¨á.
..........................................................................................................54
á°ááŁá 11ᥠá¨áá
á áŤá ááľáľáá á°áĽáá áľááá˝á á˛ááłáá ááľá¨á.
.........................................56
á°ááŁá 12ᥠá á áá ááľáĽá á¨á áá áá á¨áá°á¨á á¨áąáŞáá áá á¨á°áŤáŤá ááááŽá˝á
á˛ááłáá ááľá¨á.
..........................................................................................................................57
á°ááŁá 13ᥠá ááĽáá ááá áŤá áááŤáá˝á á˛ááłáá ááľá¨á.
....................................................58
á°ááŁá 14ᥠáľáá á á°áťá᪠á¨ááá á áááááľá á˛ááłáá ááľá¨á.
.............................................59
á2.2.2. áá á¨áłáťáá˝.
.........................................................................................................................59
á°ááŁá 15ᥠááááἠá°áááľ áĽáŹ áááἠáá áá፠áá°áá á.
....................................................60
á°ááŁá 16ᥠá áĽáŹ áááἠá¨áá°á¨á ááááŽá˝ áá áá°áĽ ááŁá.
...................................................60
á°ááŁá 17ᥠá á¤áááľáŽáááľ áá፠ááá¨ááá á¨ááĽá
áááŁáá˝ áá á¨áłáťáá˝á ááľá¨á.
................................................................................................61
á2.2.3 á¨áááᤠááá áŞáŤá ááľá°ááŞáŤ ááá-ááĽáŽá˝.
......................................................................62
á°ááŁá 18ᥠá˛ááłá á¨áá፠á ááŤáŽá˝á á á°ááá¨á° á¨áááá¤
ááá áŞáŤ ááľá¨áŽá˝á ááá á.
......................................................................................................62
á°ááŁá 19ᥠá¨á˛ááłá áá፠áá áá፠ááá´á áá°á¨áľ á¨á°á¨á
á¨á á
á áááŁáł ááŽááŤáá˝á áá
á¨á˝.
...........................................................................................63
á2.2.4 á áŤáłá˝ááľ.
..............................................................................................................................64
á°ááŁá 20ᥠááłá áá°á¨áľ áŤá°á¨á áá¨áá á áá°áĽá°áĽ áááááľ áŤááŁá¸áá
áááá áá ááłá á°áŞ á áŤááľá ááłáá
.
........................................................................................65
á°ááŁá 21ᥠá¨áááááľ á áááááśá˝ á¨á°ááááľá á¨á
áĽá¨á°á°áĽ áááá˝á
áŤáá¨á á áááááśá˝áá ááá°ááá˝á ááľááá.........................................................................66
á°ááŁá 22ᥠá áááááśá˝á á á ááŤáł á¨ááá á ááŤáŽá˝ áá
á¨áĽá áá á¨áłáłáľ.
.............................67
- 8. 6
á2.3. áľáľáŤá´ááŤá áá°áś 3ᥠá ááŤáŤá áἠá¨áá á¨áá áĽá á¨ááĽáĽá áááá ááááŁáľ.
..........67
á2.3.1. á¨ááĽáĽá á á
á.
......................................................................................................................72
á°ááŁá 23ᥠá¨á
á áľááááá˝á áá áá¨áá á¨ááĽáĽá á á
áá áááá áľ.
.........................................72
á2.3.2. áŞááá.
..................................................................................................................................73
á°ááŁá 24ᥠá á˛áąá á¨ááŞá á á ááá áááŞáŤá á á°ááŁá á áá¨áłá°á.
........................................73
á°ááŁá 25ᥠá¨ááŁáá áááἠá áááááľ áŁáá áŤááá á¨áááááľ á°áááľ á°áłáľáá áá¨áłá°á....... 74
á°ááŁá 26ᥠá á˛áąá á¨á°áá áá
á áĽáá
á
á á°ááŁáŤáááľ áá¨áłá°á.
...............................................76
á°ááŁá 27ᥠá¨áááááľ á°áá áá˝á áĽá á áá áá¨á.
........................................................................77
á°ááŁá 28ᥠá¨áłáá á á°á
áááľá áá áá¨á.
.......................................................................................78
á°ááŁá 29ᥠáĽáááľáŽáááľ á°á¨á°áá˝á á áá፠áá¨áááŤááľ ááá á á¨ááŤáľá˝á á
á áááŁáľ.
......... 78
á2.4. áľáľáŤá´ááŤá áá°áś 4ᥠáá áłá˛áľ áá ፠á áľáťá á¨áŁáŁá áááł ááá á.........................79
á2.4.1. á áłá˛áľ á°áááŤá.
....................................................................................................................81
á°ááŁá 30ᥠá¨á´ááááá á°ááŁáá áááááľ ááá
ááľá¨á.
.............................................................82
á°ááŁá 31ᥠá¨ááá´á áááá áá ááĽáśá˝á á°á°áŤá˝ááľá ááľááľ.
...................................................82
á2.4.2. áááá...................................................................................................................................83
á°ááŁá 32ᥠáľááśá˝á á á ááŁáĄ á ááĽáĽá áľá áááá á¨ááŤáľá˝á
á¨áá áŤá á´áááá áááľ áááá ááá á.
..................................................................................84
á3. á áľáťá áááłáá˝.
.....................................................................................................................85
á áľáťá 1ᥠáá ááŁá˘ á áľá°áááá á°á
áááą á¨á°á á á á¨áá፠áĽáááľ
áááááŁáľ ááá á¨ááᣠááá áááľ.
...............................................................................................86
á áľáťá 2ᥠá á˛á
áłá áá፠á¨áŁá˘ áá á á
á áááááŁáľ á
áľá፠ááľá áľ áĽá
áááááááá ááľáá°áľ.
...................................................................................................................87
á áľáťá 3ᥠᨠáĽááŤá á¨áááľ áŞáá¨áá˝á ááá˛áá˝ áá áá áĽá ááŁááľ áŤáá
áľáĽáĽáá áá¨áááĽ.
.........................................................................................................................87
á áľáťá 4ᥠá¨á°áá á¨á áľá°áłá°á á¨áľáá ፠áĽá
áľ á áááááľ ááá á¨á áááá
áááŞáŤáá˝á á áá áá ááááá áá¨áłá°á.
................................................................................89
á. á¨á á°ááŁá á áááá.
....................................................................................................................90
á1. á¨áľáá ፠áá
áľ.
.........................................................................................................................91
á2. á áľá°áłá°áŤá ááá
á.
...............................................................................................................94
á3. á¨ááľáľá áá
áľ.
........................................................................................................................95
á¨áááľá áá¨áá˝ ááş .
......................................................................................................................96
ááŁááť.
...........................................................................................................................................98
- 9. 7
ááľá 1ᥠá¨á˘áľáŽáľáŤ ᤠáťááᤠá
ááľ áĽá áŹá፠áááŤáľ áá
á
áŤá áááł.
...................................................13
ááľá 2ᥠá¨á˛ááłá áááááľ á áŤáłá˝ááľ á¨ááá á¨áááľ ááŚá˝ áá áŤáá áááááľ.
.................................17
ááľá 3ᥠááľáŁá ᤠááŤá áĽá˛áá áĽá¨á°áŤááą áŤá áŞáá¨áá˝ áá áŤáá ááááľ.
................................21
ááľá 4ᥠá¨áĽááŤá á˛ááłá áá፠áľáľáŤá´á áááá.
...............................................................................23
ááľá 5ᥠá áá፠ááá¸á፠ááłáŞáŤáá˝ ááŤá¨á áŤá á°ááŁá˘ááľ.
..............................................................26
ááľá 6ᥠá°ááťáťáŞ áá¨áł ᥠá¨á¤.á˛.á¤á ááľááľ (2014â2017) ᨠ. á˛ááłá áá፠áľááť (2017).
................28
ááľá 7ᥠá¨áá፠ááá¸á፠ááłáŞáŤáá˝ á°á°áŤá˝ááľ.
..................................................................................32
ááľá 8ᥠá áľáŤáááá˝áá˝ áľáŹáłá ááááá á°á°ááá ááááŤáśá˝.........................................................34
ááľá 9ᥠá ááŞá á¨á°á¨ááá ááĽááľ/áľáŤáááá˝á.
........................................................................................37
ááľá 10ᥠá¨á˛ááłá áá፠á°á áááá˝ áĽáááąá á¨ááá á ááŁá á¨áŁá˘áŤá áá¨á.
...............................46
ááľá 11ᥠá¨á˘-áłááľ ááĽáŤáŞáŤ.
.................................................................................................................47
ááľá 12ᥠááá ááłáᥠá¨áááłáááľ á´áá˛ááľ ááŽááŤá.
......................................................................47
ááľá 13ᥠá˛ááłá áá፠á á áááľ.
..........................................................................................................48
ááľá 14ᥠá¨á˛ááłá áá፠áá´áá˝.
.........................................................................................................70
ááľá 15ᥠáĽáŤááłááą áá´á ᨠá˘áľáŽáľáŤ áĽááŤá áááł áá áŤáá áááááľ.
........................................74
ááľá 16ᥠá¨áľá¨ááľ áá¨áááĽá á
áľá á°á¨á°á.
........................................................................................92
ááľá 17ᥠá¨áľá¨ááśá˝ áá°áá áŞáŤ á¨áá áááá.
........................................................................................93
ááľá 18ᥠá áľá°á°á°áŤá ááá
á.
................................................................................................................94
á¨ááľá áááŤ
- 10. á¨á˘áľáŽáľáŤ á˛ááłá áá፠áľáľáŤá´á
8
á á ááá
á˘áľáŽáľáŤ áá
ááŚáż á°á ááááľ á¨áá á á
á ááá á á¨ááŤáľá˝á
áĽááŤá á¨á˛ááłá áľáŤááľáááá˝á á ááŤááľ áá áľáááá˝áĄáĄ áá
áĽ.á¤.á
á¨2021 áĽáľá¨ 2024 áľá¨áľ á¨áááá
á¨áŚáľáľ áááľ áĽááŤá á¨á˛á
áłá-
áá፠áľáľáŤá´á á¨áá ááἠáá ááá á áŤá áááĄáĄ áá
áľáľáŤá´á á°ááľ
á¨á˘áľáŽáľáŤ áĽááŤá áŁáá1
á¨áá፠áľá-áá
áłáŠá á áááá ááľá á¨áĽáŹ
áááἠáĽáá
áľáá´ áŤááá á¨áááááľ á áŤáłá˝ááą á¨ááá á° á˘áŽáá
áááá á ááá° áŤááł á ááá áŤááááááĄáĄ áĽááŤá á¨á˛á
áłá áááŤ
áľáľáŤá´á á¨á˘áľáŽáľáŤ áĽááŤá áŁáá á¨áááŞáąá á¨á˝ááťáŽ /á ááľá°á áá
áŤáá¸á/ á¨áá፠áá´áá˝á ááááá áŁáľááá á áĽá
áľ ááá á áŤá áááĄáĄ
á˛á
áłá áá፠á°áᣠááľáĽáľáĽá áŁááĽá á ááľ á áááł áááĄáĄ á áá
á
á¨á°ááł á˛á
áłá áááŤá áááłá°á á á°ááŤáŠ á´áá°áŽá˝á á¨á˘áŽáá á ááłáŽá˝
á¨ááá áŁááľááť á áŤááľá á°áłáľáá á¨á°ááá áĽá¨áľ áá ááááĄáĄ áá
áá
áłáłá˘ á ááľá¨á áá
áĽááŤá á˛á
áłá áá፠áľáľáŤá´á á áá፠áľá-
áá
áłáŠ ááľáĽ á°ááá á¨áá áŁááľááť á áŤááľ áá á°á ááááľá áááá
á ááľá¨á á°ááá
áˇááĄáĄ
á¨áĽááŤá á˛á
áłá áá፠áľáľáŤá´á áŤáááĄ- á°á
áááą á¨á°á á áᣠá°ááłáłáŞáŁ
áá ááŁá˘áŁ á áá ፠á¨áłááá áááááąá á á ááŁáĄ á¨ááᣠá¨áá፠á¨áŁá˘áŤá
áááł á ááááŁáľ ááľá áĽáŹ ááááĽá á¨áá ááá á¨áááááľ á áŤáłá˝ááľá
á¨á°áá á° á˘áŽáá áĽáá˛áá ááá áááĄáĄ
- 11. 9
áá
áĽááŤá á˛á
áłá áá፠áľáľáŤá´á á áŤáľ áá
áá áá°áśáá˝á áłáłá˘ á áľááááĄ-
⢠á°á
áááą á¨á°á á áᣠá áŤáłá˝á á°ááŁá˘ áá°á¨á°
áááľ ááááŁáľáŁ
⢠á¨á˛ááłá áá፠á áááááľá áá°áá ááŁ
⢠ááĽááľ áŤááá ááá á áá (áá¤áłá) á¨á
á
áľááááá˝á á¨ááľáľáá ááĽáĽá ááĽáá
áááááľáŁ
⢠áá áłá˛áľ áááśá˝á áá áŤáá˝ á áľáťá á¨áŁá˘á
ááá á áá¸ááĄáĄ
á¨áá áá°áá¨ááŠáľ á áŤáľ áá°áśáá˝ áááá á¨áľáááľ
áľáľáŤá´ááá˝á á¨áľáá ፠áĽá
áľ á°ááá
áˇááĄáĄ á ááá
á¨áľáááľ áľáľáŤá´ááá˝ á
áľá፠áááą á¨áááŁá¸áá
á°ááłáŽáśá˝ á ááá¨áľ á¨á˘áľáŽáľáŤá ááŁáŤá áááł
áŁáááá ááአá¨áááľá á á
áŁáŤ áŤáľáááŁááĄ
ᥠá á°á¨ááŞá á¨áľáááľ áľáľáŤá´áá á¨á˘áľáŽáľáŤá
á¨áá፠á´áá°á áá
áłá á°á¨á áĽáá˛áá ááááá
á¨áľáŹáľ á°áááŽáá˝á áłáłá˘ á°á°áá á¨á°ááá áá¸ááĄáĄ
á á°á¨ááŞá á¨áĽááŤá á˛á
áłá áá፠áľáľáŤá´áá
á áŤáľ á áľáťá áááłáá˝á á ááá¨áľ á¨áá á¨á°ááášáľ
áá°áśáá˝ áá á áááááľ ááľáľáŤá´áá áá°ááľá
/áá°á¨áľ/ áĽáá˛áá á°á°ááááĄáĄ áĽááá
á áľáťá
áááłáá˝ áĽáá°áá¨á°áá á°áááá¨áááĄ
⢠á áľá°áááᣠá°á
áááą á¨á°á á áá áá¤áłá
á ááá áá á¨áá፠áľáááľá áááááŁáľ áŤáá
ááá áááľáŁ
⢠á á˛ááłá áá፠á¨áŁá˘áŤá áááł áá á¨á á
á
áááŁáł áľáŤáá˝ ááá¨ááá á
áľá፠áľáŠá¨áľ
áá°á áąá á áľááááá ááĽáľ ááá°áĄáŁ
⢠á¨á ááŞáą á¨áááľ áĽáľááľ áŞááá áľáŤáá˝á
ááá˛áá˝ áá ááŁáááľ áŤáá á
áá
áľá
ááá ἠáĽáá˛áá áá°á¨áᤠáĽáá˛áááŁ
⢠áá¤áłá á¨á áľá°áłá°áá á¨áľáá ፠áĽá
áľ áááŁáłá
ááá á¨á ááťá¸á áááŞáŤáá˝á á áááááľ
á ááťá¸áá áááŤáľ á¨ááŤáá á á°áŤá áááŠ
áá¸ááĄáĄ
áá
áĽááŤá á¨á˛á
áłá áá፠áľáľáŤá´á á¨á˘áľáŽáľáŤ
ááááľáľ ááá á áá á¨áŞááá á áááł áá
áĽáá˛áŁáŁá áá á°ááá
áˇááĄáĄ á¨á˘áľáŽáľáŤ á¨áááááľ
ááá áŞááá áľáľáŤá´áá á¨áá á áŤá á ááá á˛á
áłá
á¨áááááľ á áááááľ áľáľáŤá´á áá á áŤá á°á°ááá
ááá°áłááĄáĄ á áááá áŁááľááť á áŤááľáŁ á¨ááááľáľá
á¨áá ááá á°áááŽá˝ á¨áá á á
áŁá¸áá áľááť
á áá áá¨áľ áá˘áľáŽáľáŤ á¨áá፠áľá-áá
áłá áĽáľááľ
áĽáá áĽáá˛áŤá°áá áááľáťá áĽáá°áá á á
áŁáŤ á áá
áá áŤááááá (World Bank Group 2020a)áĄáĄ
áá
áĽááŤá á¨á˛á
áłá áá፠áľáľáŤá´á á¨á˘áľáŽáľáŤá
á˘áŽáá áá° á˛ááłá á á°áŤá á áá¸ááá á¨áááááľ
á áŤáłá˝ááľá ááá¨áááĽáŁ á¨áľáŤ áĽáľá áááá ááŁ
á¨á´áśá˝á á¨á˘áŽáá á°áłáľá áááłá°á á¨ááŤááą
á¨áŞááá2
á°ááŁáŤáľ áá á á
áá
áľ á¨ááá¸á
áááááĄáĄ ááá
á á˘áľáŽáľáŤ áŤáľááá á˝á á áŤáłá˝
á¨á˘áŽáá áĽáľááľáŁ á¨áá áĽáá˝áá áĽáá˛áá á¨á°áťá
á¨áá
á á¨á°áĽ á°á ááááľá á¨áá¨ááἠáἠáááłáŤáľ
áŤááááĄáĄ
á áááá áá á°á¨á á¨á°á¨á°á°á á¨áŽáŞáľ-19 áá¨áá˝á
á¨á˛ááłá áááŤá á áľáááááľ á¨ááźáá áá á áá
á¨áá°á áĽáá˛áá á áľáááłááĄáĄ á ááá˝ á ááŤáľ
áĽáá°áłá¨á á˛á
áłá áá፠á¨áŽáŞáľ-19 áľáááľá
ááá¨áá¨á áĽáá° ááá ááłáŞáŤ á ááááááĄáĄ á˛á
áłá
áá፠á¨á°áá˝á áááŤá¨áĽ á ááááľá á¨áĽáŹ ááááĽ
ááááĽá á ááľáá¨áľ á áľá°áááᣠááŁáá áá
ááŁá˘ áá፠áĽáá˛áá áŤáľá˝áá (Goodwin-Groen
2020)áĄáĄ áááá áá á°áááŽáá˝á áááť á ááľá¨á
á¨á˘áľáŽáľáŤ ááááľáľ á¨áá
á áľáľáŤá´á á ááłááľ
ááłáŽá˝ áá°áá á áááŻááĄáĄ á áá
á áĽáľáŤáá áŁáá
áááł á¨á˛ááłá áľáááľ á¨áá°á ááἠááŤááŁáŁá¸á
á áá˝áá á áŽáŞáľ-19 áá¨áá˝á ááááŤáľ á¨á°áá áŠ
á áľá¸áłá á¨á¤áᣠáá
á áŤá áĽáá áĽá á¨á˘áŽáá
ááááśá˝á ááááľ á ááŤáľá˝á ááłáŽá˝ áá á áľáŤ
áá áĽáá˛áá á°á°ááááĄáĄ
á á°á¨ááŞá áľáľáŤá´áá á¨áá
á¨á áá áá áĽá
á
áŁáťáá á¨á˛ááłá á˝ááአá ááŤáŤáŁ á°á
áááą á¨á°á á ááŁ
áááá áá
á á¨á°áĽá ááá á¨á°ááĽáŽ á¨áŁá˘á
áááááŁáľ á¨ááťáá áľá á ááŁáĽ á¨áááá áá áááá¤
á ááťá áŤáľáááŁááĄáĄ á áá
á á˘áľáŽáľáŤ ááá á¨áááľ
ááŚá˝á áááłáŤáľ á¨ááłá°áááá áá áááłáἠááá
ááłáŞáŤ áá áŤááááááĄáĄ
- 13. 11
á˘áľáŽáľáŤ áááŤá¨ááá ááľáŤá
á ááŤáľá áá áŤáŁá˘á áá ፠á
áá áľ áŁáá á¨á ááŞáŤ áááľ áľáľáŤá´ááŤá
á áááἠáŤááľ á áá áá˝áĄáĄ á¨á
áἠááĽá 109 áááŽá á áŤáŁá˘ (World Bank Group 2020b) á˛áá
á á ááŞáŤ ááá°áá áŁááĽá á
áἠáĽá á áá áá ááŁá á¨á˘áŽáá áĽáľááľ á¨ááłáľáááἠá áá áá˝áĄáĄ
á¨2010 áĽáľá¨ 2018 á áá አáááłáľ á˘áľáŽáľáŤ á á˘áŽáá á á ááá á ááŤá áááľ 10.7 á ááś áĽáľááľ
á áľááááŁáá˝áĄáĄ áá
á áĽáľááľ á¨á°á፠á áłá˝ áŁá á ááŤáľ á ááŤá áĽáľááľ 0.1 á ááś áĽáá˛áá
áááá áá á ááŤá áĽáľááľ 2.2 á ááś áá á˛ááťá¸á áĽá
á á¨áá°á áááĄáĄ áá
á¨á˘áŽáá áĽáľááľ
áĽáá°á°á á á áá á á áá ááľáĽ áááľ /GDP/ á˘áľáŽáľáŤ á ááá áá
á°á áᢠá°á¨á áŤáá¸á á ááŽá˝
áľáá°áŁáá˝ (World Bank Group 2020c)áĄáĄ á ááłá á¨ááĽáľ áá¨á áá˘á 777 á¨á ááŞáŤ áśáá á˛áá áá
á
á¨á°á፠á áłá˝ áŤá á ááŤáľ á ááŤá áᢠ1,586 á¨á ááŞáŤ áśáá áĽáá˛áá á¨ááááá á ááŤá á¨ááĽáľ áá¨á
áᢠ11,312 á¨á ááŞáŤ áśáá á áĽá
á áŤáá° áá (World Bank Group 2020c)áĄáĄ á˘áľáŽáľáŤ áĽ.á¤.á á 2025
áá
á°á ááŤá¨áá áᢠáŤáá¸á á ááŤáľ á°ááł áááľá¨áľ á ááłá á¨ááĽáľ áá¨á áá˘ááá ᨠ1,026 áá°
3,995 áááľá¨áľ áἠá áľááᣠá ááááłááľ áá áľáááá˝áĄáĄ
áááť
- 14. á¨á˘áľáŽáľáŤ á˛ááłá áá፠áľáľáŤá´á
12
ááááá áá¤áłá á¨áááááľ áľáááľ ááá
á¨á°á¨ááá á áŤáłá˝ á¨á˘áŽáá áĽáľááľ ááááŁáľ
ááá á áľáťá ááłáŞáŤ á°á°áá ááá°áłááĄáĄ áĽááśá˝
áĽáá°ááŤááááąáľ á áłá á˘áŽáá áŁáá¸á á ááŤáľ
á¨á˛á
áłá áá፠áá°á á ááłá á ááŤá áááľá
áááłá°á áĽáľá¨ 3 á ááś áŤáá áľááť ááá¨áá (Mas-
si et al. 2019)áĄáĄ á áá
á¨ááľ á˘áľáŽáľáŤ á¨á˛á
áłá
áá፠áľáááľá áááłá°á á¨á°ááŁá áĽáá
áľáá´
ááľá¨á áááŤáá˝áĄáĄ ááá
á á¨áá°á¨á° áááľ
ááááľáŁ á¨á˛ááłá áá፠áá°áá áá áá á¨áłáłáľáŁ
á¨á
á áľááááá˝á á¨áá¨ááľ áĽáá˛áá áá áŤá
á¨áá á¨áłáłáľ á°ááŁáŤáľ á áá¨ááá áá áááááĄáĄ
⢠á á˘áľáŽáľáŤ á¨áá፠áľáááľ áĽá-ááá
ááἠá áááŁáľ áá° ááááááľ
á¨á°á¸ááá¨á áĽ.á¤.á á 2011 á¨á˘áľáŽáľáŤ
á ááśááľáľ áľáŤááľáá á˛áľá°á /
EATS/ áá°áá á ááᎠáá (World
Bank Group 2020a)áĄáĄ á¨áá
á á°á¨ááŞ
á 2016 á¨áĽááŤá áľáá˝/á°ááŁá˘ áľáááľ/
á áááááľ áááá áá˛á
áłá áááŤ
á°ááŁá˘ááľ áĽáá˛áá á ááľáťá á¨ááľ
ááłá áĽáááł á¨áłá¨á áľ á°á°áá
ááá°áłááĄáĄ á˘áľ.áľáá˝ áá ááá
áľáá áŤá á˛á ááá
áá˛ááłá áááŤ
á áááááľ áĽáá° áá ááĽá¨á áá
á¨ááŤáááá áááááĄáĄ
⢠áĽáá° áááŁá ááá´ááľ (Demirgßç-
Kunt et al. 2018) á¨áá¨á ááľ áĽ.á¤.á
á 2014 á á˘áľáŽáľáŤ 22 á ááś á¨ááá
á áŁááŤáá˝ á áá°á á á¨áááááľ á°áááľ
ááłáĽ ááááłá¸á á°áááˇááĄáĄ áá
á áá á¨áá°á áĽáľááľ á ááłá¨áľ áĽ.á¤.á
á 2017 ᨠ13 á ááś áá᪠á ááłá¨áľ 35
á ááś á°ááˇááĄáĄ
⢠á¨á˘áľáŽáľáŤ áĽááŤá áŁáá á á
áἠáá
á¨áá፠ááłáŞáŤ á á
áŤá˘áá˝ áĽáá˛áá
ááŞá áá ááá á áááá¨áľ á¨ááĄ
áááŞáŤáá˝3
áá ááľá°á áááŤáá˝
á¨áá á
á ááš á¨áŁá˘áŤá áááłá
á¨áľááá á¨á
á ááĽáá áĽáá°áááĽá
ááłááááĄáĄ á¨áá
á á°ááłá ááá˝
á¨áááŤáá á¨áá፠áá á¨á°ááá
á áááááśá˝á á¨áááľáĄ áľááááá˝
á áááł áá áááááĄáĄ
⢠á˘áľáŽáľáŤ á á˛ááłá áá፠ááá
ááá°á¨á á¨áá ፠áľáŤáá˝ á áľáťá
á¨áŁá˘á áááá á á áľááááá áá°ááľá
ááĽáŤáá˝áĄáĄ á˛á
áłá áŚááłá á¨ááŽ
ááá˝ á¨á˛á
áłá áá፠áá°áá áŞáŤ
á¨áá ፠áĽáľááľ á¨áááŞáąá á¨á˛á
áłá
áá፠áľáá ፠áááťáťá á ááááĄáĄ
ááá áĽááłá á¨áá á¨á°áá¨ááŠáľ á°ááŁáŤáľ
á¨á˘áľáŽáľáŤá á˛ááłá áá፠á¨áŁá˘áŤá áááł
áŤáłá°á á˘ááá ááááá á°á¨ááá˝ áá áááľá¨áľ
á᪠á°á¨á᪠áĽá¨áśá˝á áá ááááĄáĄ á¨á˘áľáŽáľáŤ
á˛ááłá áá፠á¨áŁá˘áŤá áááł á¨áá áá áĽá
ááááá á°áááŽáá˝ áá ááááťá¸á á¨áŹááŤáŁ
áťáá áĽá á
ááľ áá áŤáá áá˝á˝á á áá¨á°áá
áľáá á°ááááˇááĄáĄ
- 16. á¨á˘áľáŽáľáŤ á˛ááłá áá፠áľáľáŤá´á
14
á¨á´áááá
á á˛á
áłá á¨áááľ áĽáŤ áĽáľááľá á°á¨áľá á¨á°á ááááľ ááááľ áá¨áá á¨áá
á áŁáá
ááŁáᣠá¨áá á°á
áááľáŁ ááá˝ááľ áŤáá áĽá áá¤áłá á¨áá፠áľáááľá á áľáááááľ á áĽá
á áĽáá˛á¨áá
á áľááááĄáĄ á áááá˝á á á áá á°ááľ ááᲠá áá á áŤááľ á¨áĽáŹ áááἠááĽááľá áááááľ á¨ááŤáá
á¨ááᲠá ááŤáŽá˝á á á ááťáŠ á°áá á¨á˛ááłá áá፠áá´áá˝á ááááľ áĽá áĽáá˛á¨áአáááľá¨á
á¨ááŤáá áľáŤáá˝á á ááľáŤáľ áá áááááĄáĄ
á˛ááłá áá፠á˛áŁá á á˛ááłá áááá ááááśá˝ á ááŤáááľ á¨áá°áá አá¨áá፠ááá¸á፠ááłáŞáŤáá˝á
á áá áá áá/ááááĽ/ ááľá°ááá áááľ áá (Better Than Cash Alliance 2020a)áĄáĄ ááŁáŠ á¨á˛ááłá
áá፠á á°áŤá á á ááá á áŁááŽá˝ á¨áá፠á˛áá á á áá áá
áľ áá á áááááľ á¨áŁá˘ áááłá ááľáĽ
á¨áááááľ á´áááá áá áŤáá˝ (ááá´á) áĽáá˛áá á¨á°áááłáá˝ /ááŁáá/ áááἠáŚááŹá°áŽá˝ á¨áááááľ
á¨áŁá˘ áááłáá á áááἠá áááááľ á´áááá áĽáá˛áá á¨á¤áááľáŽáá áááἠá á
áŤá˘áá˝ á¨áłáá
á°áááŽá˝ áĽáá˛áŤá°áą á áľááááĄáĄ
á˛ááłá áááŤáá˝ á ááá ááá á áĽá
á áá á ááá áá á¨ááááľáĄ-
⢠ááĽááľáá áá¤áłáááľá á áá¨áá ááá áááááľáŁ
⢠á°á áŤáááľáá ááľáľáá á áá¨áá á°á
áááą á¨á°á á á áĽáá˛áá ááá˝ááľ áŤáá á áááááľ
áĽáá˛áá ááľá¨ááŁ
⢠á¨á ááŤáł á¨áááááľ á áááááśá˝á á°á°áŤá˝ááľ áĽáá á ááľá¨á á¨áááááľ á áŤáłá˝ááľá áááłá°ááŁ
⢠á´áśá˝ á áááááľ ááłáŽáťá¸á áá á¨á áá á¨ááĽáĽá á á
á áĽáá˛ááŤá¸á á ááľá¨á á¨á˘áŽáá
á°áłáľáá¸áá ááááá áľ ááá ááłáŞáŤ á áááá¸á áááĄáĄ
á ááááá á°á¨á á¨á°áá áááŤá ááłááá˝á /á°áááŽáá˝á/ áᢠá ááľá¨á á¨á˛ááłá áá፠á ááŤáŽá˝á
ááááľ á¨áááááľ á áŤáłá˝ááľá á¨ááŤá¨ááἠáĽáľááľ á¨áááŁáľ á áłáŤ á¨ááŤáľááá¸á áĽá
áá˝
áĽáá°áá¨á°áá á°áááá¨áááĄ-
ááááá áááŤá á°áááŽáá˝
áááŁáá áá ááŁá˘
á áĽáŹ áááἠá¨ááá¸á áá፠á áŁáá áááá á áźá
áᢠá¨áá°á¨á áááἠá°á áááá˝ /á°ááááŽá˝/
á á áŤá áá° áŁáá á
áááŤá áááá á áááááľ
á°á á°áá (á á áááááľ ááľáŤ á°ááľ áĽáť)
áááľá áá ááááĄáĄ ááá áá á˛ááłá á¨áááŤ
á ááŤáŽá˝ á°á áááá˝ áŁáá áľ áŚáł ááá
á áááťá¸á ááááľ áá፠áĽáá˛áá˝á á ááľáťá
ááá á¨ááŁáá ááá áááĽáŁááĄáĄ á˛ááłá áááŤ
á¨á¨ááá á°á¨áá á¨áŚáł áááľ áłáááľá á á ááĽááľ
áááŤá áááá¸á áŤáľá˝áááĄáĄ áá
á áá áá áĽáá°
á áŁáłá á¨á¤á áááłá á¨á°ááĽáŽ á á°á á ááłá°á
áá á¨ááá°áĄ áááłáá˝ áááŤáá˝ á á
á
á áľ /áŞá
áłáá/ áĽáá˛áá áááľá¨á ááľáŤáľ áŤáľáááááĄáĄ
á á°á¨ááŞá á¨áááľ áŚáł á á˛ááłá ááááľ
á¨ááá¸á áááŤáá˝ á á áŤá ááááá áááá
áááľáł á áááááľ /áááŞáŤ/ á¨ááᥠáááá˝á
á ááľáá¨áľ á¨ááľ áá°á áááá˝ á ááŤá
á¨áá°áĄ á˛áá á áŁááŽá˝á á áááľ á°áááľ á áŠá
á
áááŤáá˝á áááááľá áááááłááľ á¨áááŁ
ááá á ááľáá¨áľ á¨ááľ á¨áá°á áĽá
á ááá¨áááĄáĄ
- 17. 15
áľáľáŤá´ááŤá áááľ
á¨áĽáŹ áááἠáá° á˛ááłá áá፠á¨áá°á¨á á˝ááá
á ááááľáľ á°á¨á á¨áá°á á¨áá á¨á¨á
á áá á¨áá
á
ááł áĽá
áá áŤáľááááĄáĄ á ááá ááá
á áŤá ááľáľá
ááŽááŤá á¨ááá¸á áá፠á á°áááłáá˝ áľáá
á ááŤáááľ áĽáá˛áá¸á á áá°á¨á áááἠáááľá°ááá
á¨ááᣠáá á áĽáŹ áááἠá˛á¨áá á¨áá á¨áá á
20 á ááś áááˇááĄáĄ á á°ááłáłá áááł á¨ááá˛áŽ
ááááľáľ ᨠ1997 ááᎠá¨á˛á
áłá áá፠áá´á
á°ááŁáŤá ááľá¨á á áááአá¨áá
á áŤá ááľáľááŁ
á¨áĄá¨áł á á á áĽáá˛áá á¨áá á á á /áááł/ áááŤ
á ááłá áá á 3.3 á ááś áááá á 1.3 á˘ááŽá
á¨á ááŞáŤ áśáá á áŤáŁá˘ ááá ἠá˝áááĄáĄ
áááśá˝ áĽáá°ááŤááááąáľ á á
ááľ á ááááľáľ
á¨ááá¸á áááŤáá˝á á áááá áá° á˛ááłá
áá፠áá¸ááአááá á°ááŁá á¨ááá áá
áĽáá˛áá á ááá áá á á¨ááŁáá ááĽáľ á áááľ
22.4 á˘ááŽá á¨á ááŞáŤ áśáá ááłá á°á˝áááĄ
ᥠá áĽáŤáá á¨áŚááł ááá፠ááŽááŤá á˛ááłá
áááŤá á áááአá á ááá á¨áá፠áá á¨á°áŤáŤá
áááášá á¨áá áŠá áľ 14.7 á ááś áá° 2.6 á ááś
(á¨á á ááá áááŤ) ááá¨áľ á°á˝áá (World Bank
et al. 2014):: áá
áĽáť áłááá á¨áášááľ á¨áááá
á¨áá°á áĽá
á áŤáľááá (áááłá á¨áá áá áŁáŁ
á¨áááᣠáá ááááľ) áĽáá˛áá á¨á áááááľ
áá፠áá
á°á ááá á°á¨á᪠áĽá
á áááĄáĄ ááá
áĽááłá á¨á˛ááłá áá፠á á
áŤá˘áá˝ á¨á áááááľ
áá፠á¨ááŤáľá¨áá á˘ááá á á ááłááľ áŁááŽá˝ áĽáŹ
áááἠáááľááἠá¨ááŁá áá፠áá á˛ááťá¸á
á ááľá°á áá (HSBC UK Bank 2019; KCB Bank
2019; Siam Commercial Bank 2019; Grupo Fi-
nanciero Banorte 2019; Massi et al. 2019)áĄáĄ
á¨áá á¨á°ááá¸á áááł áĽáá°á°á á á áá á˛ááłá
áá፠á¨áĽáŹ áááἠáá፠ááŤá˝ á ááŤá
á¨ááááá áľ á ááŁá áááŠá áááááĽ
áŤáľáááááĄáĄ áá
á á¨áááá á¨á˛á
áłá áááŤ
á¨ááá áĽá
áá˝á áááá˝ á á°ááŤáŠ á°áááŽá˝ /
áŁááľááť á áŤááľ/ áááľ á áĽáŠá áá á á¨á°á¨ááá
áŁáááá áááĄáĄ áááłá á¨á°ááá áááá á¨áĄá¨áł
á á á á°á¨ááŽá˝ á ááŞáá˝ á áŠá á¨á áááááľ áááŤ
á¨ááá áááἠáá á¨ááľá¨á ááá
áááŤá¸áá
á áĽáŹ áááἠá á áŤá ááá áá áááᥠáá˝áááĄ
ᥠá áĽáá°áá
á áááľ áááłáá˝ ááááľáľ á¨á˛ááłá
áááŤá á°ááŁáŤá á¨ááľá¨á á ááťá á
áĽá¨á°á°áĄá
á áá á¨áłáłáľ áááá ááᣠáááŁááĄáĄ áá°á
áááľ
áĽááľ áááľá¤ á¨ááááá áĽáŹ ááááĽá á áĽááľ
áá ááá áááááľ áĽáá˛áťá á á°áá°á á áŤáŁá˘áá˝á
áááá˝ á¨á˛ááłá áááŤáá˝á ááá áá á¨ááŁá
á¨á áááááľ áááŤáá˝ áá°ááááĄáĄ
á ááááá á°á¨á á¨áŽáŞáľ-19 áá¨áá˝á áľáááľá
ááá¨áá¨á á¨áá°á¨áá áĽá¨áľ á˛ááłá áááŤá
á¨áá á¨áłáłáľ áĽáá˛áá á¨áĽáŹ áááἠááĽááľá
á¨ááááľ á ááťá á°á¨á᪠áĽáľáá˝á ááĽáŻááĄáĄ
áááłá á áŹá፠á¨ááŁááá á¤áááľáŽáá áŁááŞáá
á áááááľ áááŤáá˝á á ááááľ á ááłáá´á á¨ááś
á ááľáá¨áľ á¨áĽáŹ áááἠá áááááľá á¨ááááľ
áľáľáŤá´á áľáŤ áá ááááĄáĄ
á áľá°áááááľ áĽá ááá˝ááľ
á áľááá á¨áĽáááá á¨áá¨áá¨á á°ááŁáŤáľ
áĽáľá¨á°á¨ááá áľá¨áľ ááá áĽááłá á¨á áá áá¨áĽ
áĽááśá˝á á˛ááłá ááá áá á á˘ááŠá á˛ááłá
áá፠á¨áĽáŹ áááἠá á°áťá á°á
áááą á¨á°á á á
á¨áá፠á ááŤá áááĄáĄ ááĽááśá˝ /áááŤáá˝/
á°á
áááłá¸á á¨á°á á á áĽáá˛áá áááľáťáᣠâáá
áááá?â - (á¨áá፠áŤááľ/á°áááłáá˝ áľáá)ᣠâáá
áłáááá
?â- (á¨ááá áá/ááľáĽáŤá áĽáŤááá˝)
áĽá âáá áá
?â - (á¨á áťáŤ/á¨ááľ áá˝áł ááá¨áľ)
á¨áá á¨ááŁáŤáľ /á¨áá¨áááĽ/ áĽááśá˝á áĽáá˛áŤáá
áá°á¨áááĄáĄ á°á¨á᪠áĽááááá˝ áĽáá° áŁá áááľ
á°á¨á /2FA/ áĽáá áá¨áááŤáá˝ áááłá á¨áááŤ
áŤááľ (áá áááá?) áĽáá˛áá á¨áá áááŤ
ááĽá /PIN/ (áá áłáááá
?) áá áá áŤááľá
áŤáŤáľáłááĄáĄ á á°áááłáá˝ áľáá áá°áá áŞáŤ áá áŤá
áĽáá° á¨ááá፠ááĽáᣠá¨áá áá፠ááĽá /PIN/ áĽá
ááá˝á á¨á°á
áááľ áĽááśá˝ á¨áá á¨á°á
áááľ áĽááá
á áŤá áá¸ááĄáĄ
á áááľ áŁááŽá˝ áĽá
á áá á¨ááá á áĽááááš
áá°áá áŞáŤáá˝ á áŁáá ááłáĄ ááľáĽ á áááŁáľ
áááá á¨áĽáŞ ááĽá¨ááľá á ááááá á áá፠áááĽ
áááá á¨á°áááłáá˝ áľáá áá°áá áŞáŤ á¨áááĄ
á¨áá፠áľáááá˝á ááááľ á¨ááŤáľá˝á á¨24/7
á¨ááŤááἠá áááááľ ááá¨á á ááŤá á áá¸ááĄ
ᥠá áĽáŹ áááἠááĽááľ áá
áľ áá áŤáá áŁá
áŞ
á ááťá áá
áá ááľá¨á áĽá
á á áľá¸á᪠/á¨áááťá/
áááĄáĄ á¨á˛ááłá áá፠á°á ááááľ á á¨áᨠááĽá
á¨áááἠáľáááľ áá á á ááŤá áá á áĽáá°ááááľ
á á°ááŤáŠ á ááŤáľ á°á¨ááá§á (Mai 2016; Boorstin
2017)áĄáĄ
- 18. á¨á˘áľáŽáľáŤ á˛ááłá áá፠áľáľáŤá´á
16
á¨á˛ááłá áá፠áá°á á áá°á á á¨áááááľ áľáááľ
ááľáĽ á¨ááá¨áá á¨áááἠáááá áĽáá˛á¨áá
á ááľá¨á á
á-áἠá¨á˘áŽáá áĽáá
áľáá´ á á ááŤá
áᢠáá á¨ááŤáłáááá á°á˝áĽá áááááľ áŤááááĄ
ᥠá áá°á á á¨áááááľ áľáááľ á¨áá°á¨á á¨ááááĽ
áĽáá
áľáá´ á¨áááŤáá˝á ááá˝ááľ áĽáá˛á¨áá
á ááľá¨á á¨áᢠááľáŞáŤ á¤áśá˝ á¨ááááĽ
áĽáá
áľáá´áá˝á áŁááŁáĄ áá¨áłá°á áĽáá˛á˝á
áŤááááĄáĄ á á
ááἠááááľ á¨á°ááá áááἠá
áá
á áľááľá áá
á¨áĽá á¨ááłá°á á¨áááááľ ááááá˝á
á ááá ááá¨áłá°áá áááá¨áľá áŤáľá˝áááĄáĄ
á¨áááááľ á áŤáłá˝ááľ
áá¨ááá˝ áĽáá°ááŤáłáŠáľ á˛ááłá áá፠ááá
á¨ááááľá ááĽááľá ááš á¨ááľá¨á á á°á¨ááŞ
á°ááááá ááľáááľ á¨ááŤáá á°á áááá˝á
ááĽá á ááłá°á á¨áááááľ á áŤáłá˝ááľ áĽáá˛á¨áá
áŤá°ááááĄáĄ á¨áŁáá ááłáĽ áŤáá¸á á°áá áá˝ á˛ááłá
áááŤá á á°á°ááá áĽáá˛á áá ááľá¨á áá áŁá
áŤá á¨áłáłááĄáĄ áá
á áááł á¨á°á¨áá á¨áááááľ
á¨áŁá˘áŤá áááł áĽáá˛áá á ááľá¨á áľá
ááľá
áááááľ á¨áá°á¨ááá áĽá¨áľ áŤááááĄáĄ á á°á¨ááŞá
á á¨ááá áá áŤá á áŤáŁá˘ á¨ááá á°á áááá˝
á áĽáľáᣠá áá ᣠáĽá á ááłá°ááľ ááá ááááááľ
á áááááľ á°á°áŤá˝ áĽáá˛áá á ááľáťá áľá
ááľá
áááááľá á¨á˘áŽáá á°áłáľáá¸á áĽáá˛áááĽáľ
áŤá°ááááĄáĄ
á˛ááłá áá፠áá
á°á áᢠáŤáá¸á á¨áá
á á¨á°áĽ
áááá˝á á á ááśáá˛á áá ᣠáľáááľ ááľáĽ
áĽáá˛áłáá á ááľá¨á á áá á°ááł á¨ááá á áá
á¨á˝áá áááĽááľ áá áŁá áĽáá˛áŤáľáłááą
á ááľá¨áᣠáá áŁá¸áá ááľá°ááá á°á áááá˝
ááááŤáá˝á á ááá áĽá áááá ἠáĽáá
ááľ
á¨ááá á¨áľá ááŚá ááááá˝á ááááłáľ á¨ááŤáá
áľááśá˝á ááá áá áŤáľá˝áá (World Bank Group
2020f; International Monetary Fund 2020; Massi
et al. 2019)áĄáĄ á áŹá፠á¤á ááłá á¨áá°á á˛á
áłá
áááááľ á áááááľ á á
áŤá˘áá˝ á á ááŞáą á¨áá°á á
á¨áááááľ á áááááľ á°á áááá˝á ááĽá á
2006 á¨áá á¨á áľ 27 á ááś á áśáľáľ áĽáĽá á ááłá°á
á 2015 áá° 75 á ááś áĽáá˛á°ááľ á áľáááá (In-
ternational Telecommunications Union Media
Centre 2019)áĄáĄ
á˛ááłá áá፠ááá°áŚá˝áŁ á¨áááľ áľáá
áśá˝á
á¨áááááľ á°áááľ á°áááááłá¸áá ááááľ
áĽáá˛á˝á áŤááááĄáĄ á˛ááłá áááŤá áá°á¨áľ á áľáá
á¨ááá á á¨á¤áááľáŽáá á ááłá¨ áá¨áĽ á ááľ
á¤á°á°áĽ á¨áááááľ áá
á á¨á°áŁá áľáľáľáŠá áĽáá˛áŤá°á
áŤááááĄáĄ áá
á áááł á áľáááľ ááá á á¨áá˝á
á¨áááἠáĽáŚáľá ááá
á¨á á¨ááŤáľá˝á á°á°áŤá˝ááľ
áĽáá˛áá áŤááááĄáĄ á áŹááŤá á áĄáááł áĽáá°áłá¨á
á¨ááŁáá áááἠáááá áĽáŤ áá ááá
á°á áááá˝ á¨ááŤááĽáá¸áá áľááá°á á¨áááááľ
áŠááśá˝á á á°áťá áááł ááááŤáľ áĽáľá á°áĽáˇá
(World Bank et al. 2014)áĄáĄ á á°á¨ááŞá á¨áááááľ
á°áááľ á¨áá°á ááĽá áŤáá¸á á°áá áá˝á á¨áĽáľá
á¨áá áłáŞáá á¨áááááľ áá¨á áĽáá˛áŤáá á ááľáťá
á¨áĽáľá á á°áŁáĽ ááłááŤá¸á á á°á°á á°áááááľ
áá á¨á°áá á¨á° áĽáá˛áá á áľá˝áá¸áááĄáĄ á¨áá¨á
á á á áááł ááá á¨áááááľ á°áááľá áĽáá˛áá
á¨ááľá á°á áŠáŁááŤáá˝á á¨áľááľ á°áááááľ
á¨ááááľ á áłáŤ á¨áá°ááá áľááľ á áááá áľ
ááľá áááá áŤá¸áá ááľáááąá áááŤáá á°áá˝
á¨áĽáľá á á
ááŚáľ áĽáá˛á¨áá áĽáľá áááĽáŤá áĄáĄ
á˛ááłá á¨áááááľ á áŤáłá˝ááľá á áááááľ áľááľ
áĽáá˛áá áááááľ áŁááá áŁááŁáĄ á áááŤ
á¨áŁá˘áŤá áááł ááľáĽ ááá¸á áĽáľááľá ááłááĽ
áĽáť áłááá á 2030 á¨á°ááᥠá¨ááá áááľ
ááŚá˝á á á°áá á ááአáááłáŤáľ áŤááááĄáĄ
áá
áá á¨á˛ááłá áá፠áľáľáŤá´á á á°áłáŤ áááł
áá°áá á á˘áľáŽáľáŤ ááá á¨áááľ ááŚá˝á áááłáŤáľ
áááłá°ááá áĽá¨áľ á¨áá°á á áľá°áá˝áŚ ááá¨áááĄ
ᥠáĽáá° á¤á°á áá áŤá˝ á ááŤááľ á¨2018 á
áľááľ
á áŤáłá˝ á¨á˛ááłá áááááľ á áááááľ á ááĽáłá
áá á á°ááá᪠áááᾠᨠ17 ááá á¨áááľ ááŚá˝
ááľáĽ 13áąá áááłáŤáľ áŤááá (Better Than Cash
Alliance 2018)áĄáĄ á¨áá
áááá áááł á áá¨á°áá
ááľá á°ááááˇááĄáĄ
- 19. 17
áľáľáŤá´ááŤá áááľ
áá áŁá á áá á¨áłáľ,ᤠáááááľáľ
ááááĽá áááááá áľ áŚáł á ááá
áĽá˛á°ááľ áá¨áłá áĽá˛áááááľá
á áááá á á᪠ááŁá˘ á¨áááááľ
á áááááľ áĽá˛áá áŤáľá˝áá
áľá
ááľá
ááĽááľ áá ááśá á°áŽá˝ á¸áĽáľáá á¨áááááľ
á áááááľ á á˛áłá¨áľ á ááľá¨á
áááŁáá á᪠ááŁá˘ áá
á áŤá ááááĽ
ááááŞáŤ áĽá˛áá áŤáľá˝áááĄáĄ
á¨ááĽá
ááĽááľ
á¤á°á°áŚá˝á ááá°á á á á¨á¤á ááŞ
áĽá˛ááá á ááľá¨á á ááľá°á á¨á¤á
ááľáľá á°ááŁáŁá áĽá˛áá á¨áľá˝áááĄáĄ
áĽá˛áá á áľá°ááá á á¨á áá áá˘
áĽá˛ááŤá¸á áŤá°ááááĄáĄ
á¤ááááľá
á°á
áááľ
á ááŤá áááśá˝á á áá á¨áłáłáľá¤
áááá
áŤá áľá
áááą á¨á°á á áᤠááŁáá
á áľá°ááá á¨á°áá á á¨ááá áĽá˛áá
á ááľáťá áááá˝ á¨áľáá
ááľ ááŞá á á ááŁáĄ
áĽá˛áŤáľá°áłáľáŠ áŤá°ááááĄáĄ á á°á¨ááŞá
á¨áľáá
ááľ ááá á¨ááááá á¨áĽáŹ ááááĽ
áá°áľá á áááá á ááááľáľá ááá á¨áááľ
á á°áŤáŽá˝ á á¨á˛ááá˝ á¸á¸áľá˝ááááĄáĄ
áĽáŤáľ áŤáá
áľáá
ááľ
á´áśá˝ ááááĽá á¨á áá áĽá˛ááŁá áŠ
á¨áľá˝áá, áĽá˛áá á¨áááľ áŁááĽáľ
á´áśá˝ áááłá¸áá/áľáŤá¸áá/ á á áá ,
áĽá˛á¨áąáľ áŤáľá˝áááĄáĄ á á°á¨ááŞá
ááᲠá ááŞáá˝ áá´áśá˝ á°áľáá
á¨áá ááá˛á á˛ááłá áááśá˝á
áĽá˛áŤáᥠáŤáľá˝áááĄáĄ
á¨ááł
áĽáŠáááľ
áá° ááŞááŁá˘ á
áľá áá፠ááá
áááľá áĽá°á°áá áááá á á ááľáťá
á¨á˘ááá á°á°áŤá˝ááľá áŤáľááááĄáĄ
á°ááŁáŁáá ááá
á˘ááá
áááᤠááŞáá áĽáááľá ááááłá;
á ááľá°á á¨á¤áľ áĽáľá áĽá˛áá áŤáľá˝áá;ďż˝
á°áááá/áášá,/á áá¤áłá
á¨á°á áŤáá áá áĽá˛áá
á¨á°ááááĄáĄáĽá˛áá á á
áĽá¨á°á°áĽ
ááľáĽáááŤáľá á áľááááĄáĄ s
ááá á¨á°áá˝á
á
áĽá¨á°á°áĽ
áĽáá
á á¤á ááľá°áá ááŤááá
á˘áá°á¨ááŤááá˝ á¨áá፠áłáŞáŤá¸ááá
á¨áĽáľá áá¤áłá¸áá áĽá˛áááĄ
áá¨áłá¸áááĄáĄ áĽá˛áá á áľáŤá¸á áá¤áłá
áĽá˛ááᤠá¨á°áááŤá፠áá á á°áŤáŤá
á¨á°áŤá°ááťá¸á áá á¨áá¨á°áľá ááŠááśá˝á
áŤáľáááá¸ááᤠá¨á°áŤá°á á
áá áĽá˛áŤá¨áĽáŠá
ááá áá áá á¨áááľáá¸áááĄáĄ
á˘á°áľá°áŞá¤áá áŤá
áá°á¨á° áááľ
á¨ááá ááŞá á ááááľá á áľá°ááá
á¨áĽáŹ áááἠáá°áľá á ááá á á°á
áááą
á¨á°á á áá ááá á¨áá ááááľ áĽá˛áá
á¨áľá˝áááĄáĄ
ááá
ááá
áá
á
á
áá°áŤá°áá˝ ááĽáł á¨áááááľ
á áŤáłá˝ááľá á ááá á á°áŤá°áá˝ áĽáŹ
áááἠá ááŤá á¨ááŤááĄáľá ááŞ
áĽá˛áááľ á¨áľá˝áááĄáĄ
á¨á°áá¸
áľáŤá ááľááľ
á°á áááá˝á á¨áŤááŚá á áťáŤá
áĽá˛áááą á áá á¨áłáłáľ á°á á¤á°á°áŚá˝á
á á á¨á ááἠááááŤáľ á¨ááᣠáŁá°á
á áá¨áá¨á ááš á¨á á¨á ááĽá¨áľ
áááááááá á¨á á¨áłáłá
á á¨áááĽá¨áľ
áĽá á
áááłáááľáá áá˘á
á áá¨ááá¤á¨áááἠáááŞáŤá ááŞ
á ááááľ á¨áá አá
áĽá¨á°á°áĽ ááŞá
á á°á¸á ááááľ áĽá˛áŤáľá°áłáľá á¨áľá˝áá
á áąáá
ááááľ
á¨ááááĽáľá áŚá˛áľ áá°á¨áá
ááá¸áááľá áááĽáŤááĄáĄ áááááľáľ
á¨áááἠááľá°áááá ááŞá á ááááľ
áá°á á á˘áŽáá áĽá˛áá á¨á¨á°ááá
á°ááá¤ááľá
á
á ááŤáŤ á°áááľ
ááľá 2: á¨á˛ááłá áááááľ á áŤáłá˝áᾠᨠááá á¨áááľ ááŚá˝ áá áŤáá áááááľ
- 20. á¨á˘áľáŽáľáŤ á˛ááłá áá፠áľáľáŤá´á
18
á¨á´áśá˝ á¨á˘áŽáá á°áłáľá
á¨á˛ááłá áááŤáá˝á áá°áá á á ááá°á á áľá°áá˝áŚ
á¨á´áśá˝á á˘áŽáááŤá á°áłáľá ááłá°á ááťá áááĄáĄ
á˛ááłá áá፠á´áśá˝ á ááá¸á á áá¨áĄáľ ááááľ
ááááĽá áááá ááá á áĽáá˛á˝á áŤááá¸áááĄ
ᥠáá
á áááł ááá˝ á¨á¤á°á°áĽ á áŁááľ á´áśá˝
ááááŁá¸áá áĽáá´áľ áá áá áĽááłááŁá¸á áŤá
á ááŤáłáľáŠá áľ á¨áá
á á¨á°áĽ áŁá
á áŁáá áľ áááł
á¨á°áťá á ááŤá áĽáá˛áŤáá áŤáľá˝áááĄáĄ á¨á°á፠á áłá˝
áŁá á ááŤáľ á¨á˛ááłá áá፠áá°áá á á¨á´áśá˝á
á¨á˘áŽáá ááťááľ á¨áá¨áááĽáŁ á¨á˘áŽáá á°áłáľá
á¨ááłá°á áĽáá˛áá áĽáá° áá ᣠáŤá á¨áááááľ
áááśá˝áá á áááááśá˝á á áľááľ á¨áá áá
á ááťá á á á°á˝áĽá ááá áŠá ááá¨ááἠá°á˝áá
(World Bank et al. 2014)áĄáĄ
á ááá áá áŤá á ááŤáľ á¨á˛ááłá áá፠áľáááľá
á áľáááááľá áĽá
á áĽá¨á°áááᥠá ááĄá áľ á áá
á°ááľ ááá˝ á ááŤáł á ááŤáľ á¨á áá áá¨áĽá á¨ááŁáá
áŁáá áĽáá˛áá á¨áŤááľ áá፠á°áťáá¨á á áááľ
áá áááááĄáĄ á¨áááááľ á´áááá á á
áŤá˘áá˝
(ááá´á) á¨áááá á¨áááááľ áá ፠á á áá áá áŤ
áĽá¨áá¨áŠáľ á˛áá á ááá ááá ፠áŤáá ááš áááł
ááᥠá ááĽááľá á ááŤááἠáááł áĽáá°áááĽá
á áááŤá˝ áááĄáĄ áŁáá áá á˘áá°ááá˝áá
á´áľááááľ á 2019 áŁá°á¨áá áĽááľ á áĽááą á¨á°áłá°á
á¨63 á ááŤáľ ááá¨áá áŁááŽá˝ ááŤá¨á 70 á ááś
á¨ááááľ á˛ááłá ááááĽá á áááá¨áľ á¨ááá
áľ
áľáŤáá˝ áĽá¨á°á¨ááá áááá¸áá ááá¸áááĄáĄ áá
á
áááł ááá¨áá áŁááŽá˝ á ááĽááľ á¨ááááá á
á¨áááááľ áľá-áá
áłá á ááťá áĽáŤáłá¸áá á¨ááááľ
áľáľáŤá´á áĽá¨á°á¨á°á áááá á áááŤá˝ áá
(Bank for International Settlements 2019)áĄ
ᥠá áľááľá á¨áŁáá á¨áĽáŹ áááἠá¨áá¨ááľ ááśá˝á
áĽá áłáá˛áá˝á á á¤áááľáŽáááľ áááἠáááá¨á
á¨ááŤáľá˝á ááááľ á°á°ááááĄáĄ ááŞááśá¨á¨áá˛á
áŤáá°áá¨á áá፠á¨á˘áľáŽáá áááŁáľ áááŽ
ááááá á¨áááááŞáŤ áááľ ááááĄáĄ ááľáĄá
áĽá á¨ááłá°á á¨á´áááá áŠáŁááŤáá˝ á¨áŤáłá¸áá
ááŞááśá¨á¨áᲠááááá áááááłá¸áá á°á¨áľá
áááá áá áľáŠá¨áľ áľá§ááĄáĄ á áá¨á¨áťá á¨á˛ááłá
áááŤáá˝ á á°áá áááł áá°áá áá áĽá
á áá
ááá áá˘áľáŽáľáŤ á
ááĽá á˘áŽáá á¨á áá áĽáľá
áá¨ááłááĄáĄ
- 21. 19
áľáľáŤá´ááŤá áááľ
áá°á¨á° áááľáĄ- á¨áá°á¨á° áááľ á°ááłáŽáśá˝
á áá á áá á¨áá°á¨á° áááľ ááľáááśá˝á á áááŤ
áááá፠áá˝áá˝ ááŤá¨á áŤáá á¨á°ááŁá˘ááľ
áááł ááľá áááá á¨á°ááá¨áą áá¸ááĄáĄ á áá°á
áá áŤá áá°á¨á° áááľá á áľá°áááááą ááľá á¨áá
á¨á´ááŽáááŹá˝áá á¨á¤áááľáŞá á áááááľ á áááŠ
áááłá á¨á¤áááľáŞá áááŤá¨áĽáŁ á˛ááłá áááŤá
ááá°áá á á á°ááá á áá á á áŤáŁá˘ áĽáá
ááľ
ááĽáŻááĄáĄ á¨áá
á á°á¨á᪠á¨áá á°ááŁá˘ááľ
á¨áá፠á¨áŁá˘ áááłá áĽáá á¨áááááľ á áŤáłá˝ááľ
áá¤áłáááľ áá á ááłá á°á˝áĽá á áłáľáŻááĄáĄ
á˛ááłá áááŤá ááááľáĄ- á˛á
áłá áááŤá
ááŤáľá á
á á¨áá˝á á áľáťá áááłáá˝ ááľá
áááá¸á á˛á
áłá áááŤá ááá°áá á áĽáá
ááľ
ááááĄáĄ á¨á°á áááá˝ ááááľ á ááł á ááá
á á
áἠá°áááľá áá á áá ááá ááá°á¨á
ááĽááśá˝ á
áĽá¨á°á°áĄ á áĽáŹ áááἠáá ááá
á ááá¨áĄ á˛á
áłá áá፠ááŤáľá á ááťáá5
á˘
á¨á á
ááŚáľ á ááťá á˛áłá á¨ááááľ á ááł áááá
á°á¨áľá á˛ááłá áááŤá áááłá°á á¨ááŤá á¨áłáł
á¨áááľ áááł á¨áááĄáĄ á˛á
áłá áá፠áĽáááł /
á á˛áľ/ áááá á°á¨áľá á¨á
áĽá¨á°á°áĄ á áááł
áá
á°á áááĄáĄ
á¨á
á áááááĄ- áŁá
áá /á°áááˇá/ áŁááá á¨áŁáá
á á°áŤáŽá˝ á á°ááá á ááľá°á á᪠áŤáá¸á áĽáá°
ááŞáá ááŁáá áŁááŞáá áááłá°á á¨á ááľá°á
áá፠ááááśá˝ á¨á
á ááĽááá˝ á áá°áŤáľ áá
ááááᣠá á
ááĄá áááľ á áłá˛áľ á¨á
á áááŞáŤáá˝
ááĽá°áá6
áĄáĄ á áááá áĽááá
áááŞáŤáá˝ áŁááŁáĄ
áá°áá áŤá¸áá ááá¨ááἠá á
áá áľ ááľáľá
á ááľá¨á á¨áá á á
áŁá¸áá áá¤áľ áááŁáłá¸áá
áá¨ááἠáŤáľáááááĄáĄ
á¨áá ፠á¨áŁá˘ áááłáĄ- á á´áááá á¨ááłáá
á¨áááááľ á áááááśá˝ á¨áá ፠á¨áŁá˘ áááł
ááááá áá áĽáááśá˝áŁ ááĽáľ áĽá á¨áááááľ
áľáá á°á áá áááá ááŤáá áá˝áááĄáĄ
ááĽá á¨áááá á á¨áľáľáŤá´á áááá ááá á¨áá
á¨á°ááŠáľá á°ááłáŽáśá˝ ááááłáľ áŤáá áááĄáĄ
á°ááłáŽáśá˝
á á˘áľáŽáľáŤ á˛ááłá áááŤá á á°áá áááł ááá°áá á áŤááŤááĽá á°ááłáŽáśá˝ á á áŤáľ ááľáĽ
áá¨áá áá˝áááĄáĄ áĽááá
á:- á¨áá á¨á° áááľáŁ á¨áá°áá áᣠá¨á
á áááá áĽá á¨áá ፠á°ááłáŽáśá˝
áá¸ááĄáĄ
- 22. á¨á˘áľáŽáľáŤ á˛ááłá áá፠áľáľáŤá´á
20
á á áá á°ááľ á˘áľáŽáľáŤ á¨á°ááŤáŠ á¨á˘áŽáá áááá˝á á¨ááŤáŤáľáľ á ááá áá áŞáááá˝á á ááŤááľ áá
áľáááá˝áĄáĄ áá
áá áľáľáŤá´á á¨áᎠá ááŤááľ áá á¨ááá á¨áŞááá á°ááŁáŤáľ á°á°áá¨á á áá á áá
á¨áŞááá á áááłááá7
ᨠ2020 áĽáľá¨ 2030 á¨áááááá ᨠ10 áááľ áĽááŤá á¨áĽáľááľ áĽá
áľá
8
áááłáŤáľ áŤááááĄáĄ
á¨ááá á¨áŞááá á°ááŁáŤáľ áá
áŤáá ááŁáŁá
á¨á˘áľáŽáľáŤ áĽááŤá áŁáá á áááŤá¸á á¨áŞááá
á°ááŁáŤáľ ááŤá¨á ááá á¨áááŁá ááľáŁá
ááŁáŁá áŁáťáá á¨áá
áľáľáŤá´á ááá
áľ á¨á°áŁáľ
ááá ááŤá /áááŤá/ á¨áŞááá á°ááŁáŤáľ áá
á¨á°áŁáŁá áĽáá˛áá á°á°ááááĄáĄ áĽááá
á á áááľ
ááľáŚá˝ á°á¨ááááá¤
⢠áĽááŤá á¨á˛á
áłá áá፠áľáľáŤá´áá
ááŞááá áľáŹáłá¸á áĽáá° ááá á áľáťá
áľáľáŤá´á á¨ááá°áąáĄ- áĽááŤá á¨á˛á
áłá
áľáŤááľáááá˝á áľáľáŤá´á áĽá á¨10
áááľ á ááŤá á¨áĽáľááľ áĽá
áľáŁ
⢠á¨áĽááŤá á¨á˛á
áłá áá፠áľáľáŤá´á
áá á¨á°ááŤá áľáľáŤá´ááá˝áĄ- á áá
á áá á¨á˘áŽáá áŞááá á áááłáŁ
á¨á´ááŽáááŹá˝á ááá áŞááá
ááŽááŤáᣠá¨á¤áááľáŽáá áľáŤáááá˝á
á áá
9
ᣠáĽááŤá á¨á˛ááłá ááłáááŤ
ááŽááŤáᣠá¨áááľ áľáŤ á áá˝ááľ
áŞááááĄáĄ áĽááá
á¨á°áá¨ááŠáľ á áá
á¨áĽááŤá á¨á˛á
áłá áá፠áľáľáŤá´á áá
ááááľ áŤáá¸á á˛áá á áľáá ፠áá
áľ
ááŁáááľ áŤáá ááŁáŁáá á
áá
áľ
áĽáá˛ááŤá¸á áŤáľáááááĄáĄ
- 23. áľáľáŤá´ááŤá áááľ
áĽááŤá
á¨á˛ááłá
áááŤ
áľáľáŤá´á
á¨á˘áľáŽá˛áŤ áĽááŤá áŁáá
á¨áááááľ á á¨ááłá˝ááľ áľáľáŤá´á
á¨áááááľ ááá áŞááá
á á
áἠá¨á¸á°á áááŞáŤáá˝
⢠á¨áá፠á°ááľ á ááŞáŽá˝ áááŞáŤ
⢠á¨ááŞá áŁáá á áááááľ áááŞáŤ
á á¨áá
á°á¨á áŤá áááŞáŤáá˝
⢠á¨áá፠áľá¨ááľ áŚááŹá°áŽá˝ áááŞáŤ
⢠á¨á°áá áá˝ áĽá á áááŞáŤ
⢠á¨áŁáá ááá á¨á á¨ááá¨áĽ
á°á
áááľ áááŞáŤ
ááľáĽ 1: ᨠá áľááá/á áľá¸á¨á/á á°ááťá
áá
áśá˝ á፠áŤáá áááááľ
áááἠááá°á´á
ááá á áá á¨á˘áŽáá áŞááá á áááł
á¨á˘áľáŽá˛áŤ áŽááá¨á˝á áŁááľááŁá
á¨á´ááŽáááŹá˝á á´áá°á/ááá/ áŞááá
á¨á˘ááŹá˝ááá á´áááá ááá°á´á
á¤áá¨á°áŽááľ á°áŤáááá˝á á áá
á¨á°áá áááľá´á
áĽááŤá á˛ááłá ááłáá፠ááŽááŤá
á¨á˘áľáŽáľáŤ á˘áá¨áľáľáááľ áŽáá˝á
á¨áááľ á á°áŤá á
ááĽáá áŞááá
ááľáĽ 2: ááĽááŤá á˛ááłá áá፠áľáľáŤá´á
áĽáá° ááłá áá°á¨áľ á¨á°áá°áą áŞáá¨áá˝
á¨á˘ááŹá˝ááá á´áááá ááá°á´á
áĽááŤá á˛ááłá áľáŤááľáá¨áá˝á áľáľáŤá´á
á¨áááá áááľ áŽáá˝á
10-á ááľ áĽááŤá á᪠áĽá
áľ
ááľáŁá áááááľ ááŤá áááááľ
ááľá 3: áľáľáŤá´áá á ááŤááľ áá á¨ááá áŞáá¨áá˝ áá áŤáá ááááľ
á¨áá á ááľá 3 áĽáá°á°ááá¨á°á áĽááá
á¨áŞááá
áĽáŤáá˝ á á°ááŤáŠ á¨áááľá´á ááľáŞáŤ á¤áśá˝á
ááááľáłá á°áááľ á¨áá°áá áŠá á á°ááŤá¨
á¨áľáá ፠á°á¨á áá á¨ááá áá¸ááĄáĄ á áááá
áĽááá
á á°ááŤáŠ á°áááľ á¨áá°áá አá¨áŞááá
áĽáŤáá˝ áľááľá áĽáááľ á áá
áľáľáŤá´á áľáá áŤ
áá á¨áááĽáŠáľ á°ááłáŽáľá áááŤá á ááŁá
á ááአá¨áľáĽáĽá ááľáŽá˝áá ááŤááĽá á¨áá˝á
áá°áŤá¨áŚá˝á á áĽáááľ ááááá áŤáľáááááĄ
ᥠáá
áľáľáŤá´á á á˘áľáŽáľáŤ áááá°áá á¨áĽáľááľ
áá á ááľ á áŤá áááá ááá¨ááἠá˛áŁá
á¨á°á ááąáľ á¨áŞááá á°ááŁáŤáľ áá áŤááá
ááááľ ááá¨áááĽá áááŁáŁá áĽáá˛áťá á áĽáááľ
á°ááááááĄáĄ áááአá á áľáťá 3ᥠáĽá¨á°á°áá አáŤá
á ááá áá á¨áĽáľááľ áŞááá áĽáŤáá˝á ááá˛áá˝
áá á¨áááá á
áá
áľ áá¨ááἠá ááá ááá
ááááŁááĄáĄ
21
- 24. á¨á˘áľáŽáľáŤ á˛ááłá áá፠áľáľáŤá´á
22
á.
áĽááŤá á˛ááłá áááŤ
áľáľáŤá´á áááá
á¨á˘áľáŽáľáŤ áĽááŤá á˛ááłá áá፠áľáľáŤá´á áááá áŤááᣠáŤááŠá
áááłáŤáľ á¨ááŤáá áľáľáŤá´áá áá°áśáá˝á áĽáá° áá°ááľá á¨ááŤáááá
ááá á áľáťá áááłáá˝á áŤáŤá°á° áááĄáĄ
- 25. 23
á¨áá á ááľá 4 áĽáá°á°ááá¨á°á á¨áĽááŤá á˛á
áłá
áá፠áľáľáŤá´á áŤáááĄ- á°á
áááą á¨á°á á áᣠá°ááłáłáŞá¤
áá ááŁá˘áŁ á áá ፠á¨áłááá áááááąá á á ááŁáĄ
á¨ááᣠá¨áá፠á¨áŁá˘áŤá áááł á ááááŁáľ ááľá
áĽáŹ ááááĽá á¨áá ááá á¨áááááľ á áŤáłá˝ááľá
á¨á°áá á° á˘áŽááá ááá áááĄáĄ
⢠á°á
áááą á¨á°á á ááĄ- á°á
áááą á¨á°á á á
áá፠áĽá á°áá áášá áá¨áá¨á
á¨ááŤáľá˝ááŁ
⢠á°ááłáłáŞáĄ- á˛á
áłá áááŤá ááá°áá á
áĽá á áá á°ááŁáŁá á¨áá á¨áááŤ
áľáá áśá˝á ááá
á¨áĽ áá á¨áłáťáá˝á
ááá ááŁ
⢠áá ááŁá˘áĄ- á¤áá ááŁáá á á ááŁáĄ
á¨áá°áŤ á¨áá፠á¨áŁá˘ áááłá ááá ááŁ
⢠á áá ፠á¨áłáááĄ- áá°ááááŽá˝ áášá
á°á¨á᪠áá ááŁá˘ á¨ááĽááľ
á ááŤáŽá˝ áĽáá˛áአááľáťááŁ
⢠á áááááľ áľááľ á¨ááááłááľáĄ- á¨á˛á
áłá
áá፠á áááááľá á¨ááááľá áá
á¨áá áá á ááťá á áááłá á áŤáľ
áá°ááá áĽáá˛áá ááľáťááŁ
⢠á ááľá°á áĽáŹ áááἠáá áá10
áĄ- á¨á áá
á°á°áŤá˝áŁ á áľá°áááá ááá˝ááľ ááłáá
á¨áá፠á¨áŁá˘áŤá áááł ááľá¨áľáŁ
⢠á áŤáłá˝áĄ- áááá áá á°á áá
ááľá¨ááĄáĄ
áá
á¨áĽááŤá á˛á
áłá áá፠áľáľáŤá´á áŤáá
áááá á˘áľáŽáľáŤá á°á áá á¨ááŤá°áá á¨áááŤ
á¨áŁá˘ áááł áááá á á¨ááŤáľááááá ááłá
ááἠ(á°áááˇá á á°áŤáŽá˝á á áá¨á á˝) áľááłáá
áĽáááłá á áá ááááľ ááááá˝ áŤáľá˝áááĄáĄ
á á°á¨ááŞá á¨á˘áľáŽáľáŤ ááááľáľ á ááá á¨ááľ
á¨á°áťá ááŁá á¨áá˝á á¨áá á ááťá¸á ááľááááĽ
á¨áá˝á ááááá á¨áá፠á¨áŁá˘áŤá áááłá
áááááŁáľ áŤááá ááá áááľ áŤá áááŤááĄáĄ
áŤáአá á áá á áá á¨á˘áŽáá áŞááá á áááłá á¨10
áááľ á ááŤá á¨áĽáľááľ áĽá
áľ11
áá á¨á°áááĄáľ
á ááŤá áľááá˝ áá á¨ááŁáŁá áááĄáĄ á¨áŞááá
á áááłá áá¤áłá á¨áááááľ áá ፠á ááááŁáľ
ááŁáá á áŤáłá˝ á¨á˘áŽáá áĽáľááľ áá¨áááĽá
ááááĽááľ 10 áááłáľ áĽáá° á ááľ ááá á¨áááľ
áἠáááˇááĄáĄ á áááá áá
áľáľáŤá´á á¨á˛ááłá
áá፠á¨áŁá˘ áááłá á áá áá¸á á¨á°ááá áá
áĽááŤá áŤáá áááłáŤáľá á ááŞáąá á áĽáá˝áá
ááłá áá ááŤááľá ááá á áľááááĄáĄ
á1. áľáľáŤá´áá áŤáá
á°á
áááą á¨á°á á áᤠá°ááłáłáŞá¤ á᪠ááŁá˘á¤ á áá ፠á¨áłááá áááááąá á á ááŁáĄ á¨áááŁ
á¨áá፠á¨áŁá˘áŤá áááł á ááááŁáľ ááľá á¨áĽáŹ ááááĽá á¨áá ááá á¨áááááľ á áŤáłá˝ááľá
á¨á°áá á° á˘áŽááá ááá áááĄáĄ
á áľá°áááᤠá°á
áááą á¨á°á á áá áá¤áłá á ááá áá á¨áá፠áľáááľá áááááŁáľ
áŤáá ááá áááľ
á áľá°áááá¤
á áŤáłá˝á á°ááŁá˘
áá°á¨á° áááľ
ááááŁáľ
á˛ááłá áááŤá
á áá°áá á
á áŤáłá˝ááąá
áá¨áááĽ
ááá á ááá áá¤áłá á¨á
á
áľááááá˝á á¨ááľáľáá
ááĽáĽá áááá áĽá˛áá¨
ááľáťá
áá áłá˛áľ áááśá˝á
áá áŤáá˝ á¨áŁá˘ áááł
áĽáá˛áá ááľá¨á
áŤáá
1
6
7
8
9
2 3 4 5
áľáľáŤá´áá
áá°áśáá˝
á áľáťá
áááłáá˝S
á á˛ááłá áá፠á¨áŁá˘áŤá áááł áá á¨á á
á áááŁáł áľáŤáá˝ ááá¨ááá á
áľá፠áľáŠá¨áľ
ááľá áąá á áľááááá ááĽáľ ááá°áĽ
á¨á ááŞáą á¨áááľ áĽáľááľ áŞááá áľáŤáá˝á ááá˛áá˝ áá ááŁáááľ áŤáá á
áá
áľá
ááá ἠáĽá˛áá ááľá¨á
áá¤áłá á¨á áľá°áłá°áá á¨áľáá ፠áĽá
áľ áááŁáłá ááá á¨á ááťá¸á áááŞá¨áá˝á
á áááááľ á ááťá¸áá áááŤáľ á¨ááŤáá á á°áŤá ááá
ááľá 4: á¨áĽááŤá á˛ááłá áá፠áľáľáŤá´á áááá
- 26. á¨á˘áľáŽáľáŤ á˛ááłá áá፠áľáľáŤá´á
24
á2. áľáľáŤá´áá áá°áśáá˝
á¨áĽááŤá á˛á
áłá áá፠áľáľáŤá´á áŤááá áááłáŤáľ á áŤáľ áľáľáŤá´á áá°áśáá˝ á°ááá°áááĄáĄ áĽááá
áá°áśáá˝ áŤááŠá á¨ááłáŤáľ á ááťá á áľááááá áĽááŤáŹ á ááľá áľ áŤááááĄáĄ
⢠áľáľáŤá´áá áá°áś 1ᥠá áľá°áááᣠá áŤáłá˝á á°ááŁá˘ áá°á¨á° áááľ ááááŁáľáŁ
⢠áľáľáŤá´áá áá°áś 2ᥠá˛ááłá áááŤá á áá°áá á á áŤáłá˝ááąá áá¨áááĽáŁ
⢠áľáľáŤá´áá áá°áś 3ᥠá ááŤáŤ (áá¤áłá) áĽá ááĽááľ áŤáá á¨á
á áľááááá˝á
á¨ááľáľáá ááĽáĽá áááá ááááŁáľáŁ
⢠áľáľáŤá´áá áá°áś 4ᥠáá áłá˛áľ áááśá˝á áá áŤáá˝ á áľáťá á¨áŁá˘ áĽáá˛áá ááľá¨ááŁ
á2.1.áľáľáŤá´ááŤá áá°áś 1ᥠá áľá°áááᣠá áŤáłá˝á á°ááŁá˘ áá°á¨á° áááľ ááááŁáľ
áááťá ááá á°ááłáŽáśá˝
á á˘áľáŽáľáŤ áá˛ááłá áá፠áĽáľááľ á áľááá
á¨áá á¨áá°á¨á° áááľ áááłáá˝ ááŤáľáá
ááťáťá áááŁááĄáĄ á á˘áľáŽáľáŤ á¨á°áááłáłá˝ áľáá
á°á áááá˝ ááĽá 40 á ááś á˛áá á¨á˘áá°áááľ
á°á áááá˝ ááĽá á°áá 19 á ááś áááĄáĄ á á ááťáŠ
á¨á°á፠á áłá˝ á¨ááá á ááŤáľ á ááŤá á¨á°áááłáá˝
áľáá 86 á ááś áĽáá˛áá á¨á˘áá°áááľ 26 á ááś
á°á áááá˝ á á (World Bank Group 2020c;
GSMA 2020; International Telecommunications
Union 2020) áĄáĄ
âááá á˛ááłá áĽá¨ááá˝ ááᤠáĽáá á¨áá á áŤá
ááá áááŁááâ
á áľáľáŤá´áá ááá
áľ áá
áľ áŁááľááť á áŤááľ á¨á°áááŠáľáŁ
á á˘áľáŽáľáŤ á¨áááááľ á áááááľ áá°á¨á° áááľ
á ááĽááľ áĽáŤá°á ááᣠááá áá á¨áľáááľ áá á
á ááá á¨á°á፠á áłá˝ áŤá á ááŤáľ áá á˛ááťá¸á
áá
á°á áááĄáĄ á á˘áľáŽáľáŤ 18 áŁááŽá˝á 35
á¨áááᎠáááááľ á°áááľ 109 áááŽá áááá
á
áἠá áááááľ áá°áŁá á áĽáááš á
áááŤáá˝á
á á¨á°áá˝ á áŤáŁá˘ á¨ááá áá¸ááĄáĄ á¨áŁáá á
áááŤá
á¨ááĽáľ áá¨á áľáááľ á 2004 á¨áá á¨á áľ 0.8 á100000
á°áá˝ á á¨áá°á áááł á áá¨áá á 2019 4.7 á
100000 á°áá˝ á°ááˇááĄáĄ áá
á áá áá á¨á°ááŤ
- 27. 25
áľáľáŤá´ááŤá áááá
á áłá˝ áŤá á ááŤáľ á ááŤá 5.2 á 100000 áá
á˛ááťá¸á áá
á°á áá (International Monetary Fund
2020; World Bank Group 2019)12
áĄáĄ á¨ááŁáá
áááἠááŞá áľáááľ á á˘áľáŽáľáŤ áá á á
áá áá
á¨ááá á˛áá á 2019 áĽááłá¸á 13000 á áŤáŁá˘
áá13
áĄáĄ á á ááťáŠ á 2018 á áá 400,000ᣠá áŹááŤ
206,000 áĽáá˛áá á áŠáááł 110,000 á¨ááŁáá
áááἠááŞáá˝ áááá (International Monetary
Fund 2020)áĄáĄ
á¨á˘áľáŽáľáŤ á¨áá፠áľáááľ ááááááľ á¨ááá¨á
á 2011 á¨á˘áľáŽáľáŤ á ááśááľáľ áľáŤááľáá
á˛áľá°á /EATS/ áá°áá áá á°á¨áľá áá (World
Bank Group 2020a)áĄáĄ á¨á˛ááłá áá፠á°ááŁá˘ááľ
áá°á¨á° áááľ á˘áľáľáá˝ á¨á°áá°á¨á° á¨á ááľáľ
á ááłáľ á áá á 2016 áĽáŤ áááŻááĄáĄ á˘áľáľáá˝
áá¤áłáᣠá áľá°áááá á°á
áááą á¨á°á á á
á¨á¤áááľáŽáá áá፠áá°á¨á° áááľ áá
á¨áĽá
á ááá á áľáá á ááá á¨ááááľáľá á¨áá áŁááŽá˝
á¨áľááť ááᎠáŁáá¤áľááľ á¨á°ááá á¨áľáá˝ áá°á¨á°
áááľ áááĄáĄ á¨áá
á ááľáĽ áľáľáľáľ áŁááŽá˝ á ááĽáł
á á˘áľáľáá˝ á áŠá á¨áá áá á˛áá ááá˝ áľáľáľáľ
áŁááŽá˝ á¨áŤáłá¸á áľáá˝ á áá¸á ááŞááš áľáľáľáľ
áŁááŽá˝ á°áá á á፠áŁááááľ ááŞáá¨á áľáá˝
á¨á°á°á áľáá˝ á áŠá áá ááá14
áĄáĄ áá
á áá áá
ááá áľáážá˝ áĽááŤá áľáá˝ á¨ááá á˘áľáľáá˝
áá áĽáá˛ááá áá°á¨áááĄáĄ ááááŽáááááľ
á°áááľ áĽáá˛áá ááá á¨á°ááá°áá¸á á¨áááááľ
á°áááľ á á
áᥠá˘áľáľáá˝á áĽáá°ááááá
áá á áááĄáĄ á¨á˘áľáľáá˝ á áŁáááľ á áááľ á áááľ
ááááľ á˛áá ááĽáł á°áłáłáááľ (á á˘áľáŽáľáŤ
áĽááŤá áŁáá á¨áááŤá áááŤá¨á ááłáĽ ááá¸á)
áĽáá˛áá á á°ááá᪠á°áłáłáááľ á áááľ áŁááŽá˝
á áŠá (á á˘áľáŽáľáŤ áĽááŤá áŁáá á¨áááŤá áááŤá¨á
ááłáĽ áááá¸á)áĄáĄ
áĽáľáŤáá áŁáá áááł á¨áááἠááá፠áá˝áá˝ /
ATM/ á°ááŁá˘ááľ á¨á°á°áá ᨠá˛áá ááá˝ á¨áááŤ
ááááśá˝ á°ááŁá˘ááľ á áá°áľ áá áááááĄáĄ á áá
á¨ááľ á áá áĽááááá˝ á 2020 áĽáá°ááá°áą
áá á áááĄáĄ
⢠á¤áááľáŽáááľ á¨áááἠáááá :-
(á¨á ááľ áŁáá ááłáĽ áá° áá áŁáá
á¨ááá ááłáĽ)15
áĄ- á¨á˘áľáŽáľáŤ áĽááŤá
áŁáá á á áá á°ááľ á¨á ááľ áŁáá ááłáĽ
áá° áá áŁáá ááłáĽ á¨áá°á¨á á¨ááááĽ
ááááá á áá¨áŤ áľáá ፠áá áááááĄ
ᥠáá
á áááááľ á ááŁá ááŤáľ áá
ááá áĽáá°áá°áá á áá á áááĄáĄ
⢠á¨áá፠ááἠá°ááŁá˘ááľáĄ- á˘áľáľáá˝
á¨áá፠ááἠá°ááŁá˘ááľá á á áá ááľáĽá
ááááá á¨áá፠áŤááľ ááľááľáŽá˝
á¨áá¨áŤ áľáá ፠á ááŤááľ áá áááááĄ
ᥠáá
á áááááľ á ááŁá ááŤáľ áá
ááá áĽáá°áá°áá áá á áááááľ
áĽáá°áááá áá á áááĄáĄ
⢠ááá˝ á¨áá፠ááááśá˝ á°ááŁá˘ááľá
ááľááľáĄ- á¨áá፠ááἠá°ááŁá˘ááľ
áľáá áŤá á°á¨áľá á¨á¤áááľáŽáá
áŁááŞááá á¨ááŁáá áááľ á°ááŁá˘ááľá
ááá°áá á áĽá
áľ á¨á°ááá á˛áá
áľáá áŤá á ááŁáá áááľ á¨áááá
áááááĄáĄ
á¨á°ááŁá˘ááľ á°ááłáŽáľ áŁáťáá á ááá á¨áááŤ
ááááśá˝ áá á°á áááá˝ á°á°ááá á¨á´ááá
á˝ááŽá˝ áááŤá¸áá ááááťá16
áĄáĄ áá
áááł
á áá¨á°áá ááľá 5 ááá§ááĄáĄ
- 28. á¨á˘áľáŽáľáŤ á˛ááłá áá፠áľáľáŤá´á
26
á¨áŁáá ááłáŁá˝á áŤáá áľ áŁáá
á¤.á˛.á¤á áĽáŹáááἠáááŁáľ
á¨áá áŁáá á¤.á˛.á¤á áĽáŹ
áááἠáááŁáľ
á°ááłáłá áŁáᨠááľáĽ áŁá
ááłáŚá˝ ááŤá¨á ááááĽ
ááľá°ááá
á á°ááŤáŠ áŁááŽá˝ áŁá ááłáŚá˝
ááŤá¨á áááἠááľá°ááá
á á°ááłáłá áŁáᨠááľáĽ
áŤáá á᪠ááłáĽ ááá
á á°ááŤáŠ áŁáᨠááľáĽ áŤáá
á᪠ááłáĽ ááá
á
á
á
á
áŤ
á
á
á
áŤ
áś
á˝
á¨
á°
á
á
á
á
á˝
á
á
áł
á á°ááłáłá áŁáá á¨á´á˘áľ
ááá ááŹá˛áľ áŤá¨áľ áĽá
á¨áá፠ááἠáááŤá
ááá¸á
á á°ááłáłá áŁáá á¨á´á˘áľ
ááá ááŹá˛áľ áŤá¨áľ áĽá
á¨áá፠ááἠáááŤá
ááá¸á
á á˛ááłá á ááŤáááľ
áááἠá¨áá°á á ááłáĽ
áá° ááŁáá ááááĽ
ááľá°áááá
á á°ááłáłá°á áŁáᨠááľáĽ
áŁá ááłáŚá˝ ááŤá¨á
ááááĽá ááľá°ááá
á á°ááŤáŠ áŁááŽá˝ ááľáĽ
áŁá ááłáŚá˝ ááŤá¨á
ááááĽá ááľá°ááá
á ááŁáá ááááĽ
áŁáá¨áááľ á á°ááłáłá°á
áŁáá ááĽáĽ áá
á ááááááľá°
á°áŞ/á¸ááťáŞ ááłáĽ
áááŤá ááá¸á
á ááŁáá ááááĽ
áŁáá¨áááľ á á°ááŤá¨ áŁáá
ááĽáĽ áá
á ááááááľá°
á°áŞ/á¸ááťáŞ ááłáĽ
áááŤá ááá¸á
áĽááá áá á¤.á˛.á¤á
áŤáááááľ á᪠ááá
á°á°ááá á¨á áááááľ
áá፠áááá áĽá˛áá
ááá፠á°á¨á°á ááá á
áĽááá áá á¨áá፠áááĽ
áŤáááááľ ááŞ
ááá/á á´ááŽá ááá
á á˛áľá°á ááłáŽá˝
á°á°ááá á¨á áááááľ
áá፠áááá
á ááááááą 24/7
áŤáááááľ ááá áĽááá
áá á ááááááľ
áŤáááľá áľ
áĽááá áá á᪠ááłáĽá
á áľááá ááááááá˝ áĽá
á¨áŁáá áá¨áááŤá ááťáą
á ááŁá áááἠá áá¨áá
áá፠á¨ááá á˘- á°á¨á°á
á ááŁáááľ á¨áááá(ááłá,
á¨áá፠áá á°áŤáá áááá
á ááááŁáŁáľ áááť áá
á áááááá)
á¤.á˛.á¤á á¨áá፠ááἠá˘- áŁááŞáá á¨ááŁáá ááááĽ
áá á áá á°ááŁá˘á¨áá á¨á°áá°á á°ááŁá˘áľ áŤáá áá ááá á°ááŁá˘ áŤááá
ááľá 5: á áá፠ááá¸á፠ááłáŞáŤáá˝ ááŤá¨á áŤá á°ááŁá˘ááľ
á°á áŁá áááłá¤ á ááá áá á¨áá°á¨á° áááľ
á°ááłáŽáśá˝ á áááááľ á áááááľá á˛ááłá áááŤ
áá°á¨á° áááśá˝ áá ááĽá°á á°á˝áĽá áŤáłáľáŤááĄáĄ
á á°ááá á áľá°ááá á¨ááľááá á˝áá á áááááŁ
á¨á¤áááľáŞá ááá á°á°áŤá˝ááľ ááľá ááááŁ
á¨á°áá¨á áĽááŤá áá፠(ááłáááŤ) áľáááľ
á áááá á ááááľ áá ááłááĄáĄ
á¨ááľááá á˝áá
á á˘áľáŽáľáŤ á¨á˘áá°áááľ áááá ááľáŤá á˝áá
86 á ááś á¨áááá á¨2Gᣠ85 á áᜠᨠ3G áĽá
70 á ááś á¨4G áá (GSMA 2020)áĄáĄ áá
á áá
19 á ááś áĽáť á¨ááá áĽáľáŽáľáŤááŤá áľááá
áŁáá áááł á˘áá°áááľá áá ááááĄáĄ á°áŤá
á¨ááĽá°á (Real time) áááááľá á áľá°áááááľáŁ
áá
á°á á¨á˛ááłá áááᤠ(áĽáááľ)ᣠáĽáá˛áá
á¨áá°á á¨á áááááľ áá፠á ááŤáł á¨á
áĽá¨á°á°áĽ
áááá˝ á áááááąá áĽááłáá áá ááááŤáľ
ááá17
áĄáĄ áá°á¨á° áááľá á áááá áľ á áľá°ááá
á¨á˘áá°áááľ áááááľ á á°á áááá ááľá
áĽáá˛áá ááľá¨á á˛ááłá áááŤáŁ á˘áá°áááľá
á¨áᎠá áá°áá áŞáŤ á¨áá°áŠ á¨áŁáá á áááááśá˝áŁ
á
á˝á áłá (Real time) áááŤáá˝ áĽáá˛áá á¨ááááĽ
ááá፠áá˝áá˝ /ATM/ áĽá á¨áá፠ááἠ/POS/
ááłáŞáŤáá˝ á¨ááľááá áááááľá á áľá°ááá
áááľá¨á á áľáťá áááłáá˝ áá¸ááĄáĄ
á á´ááŽáááŹá˝á ááá á¨áá°á¨áá áŞááá
- 29. 27
áľáľáŤá´ááŤá áááá
á á áááááľ áĽáŤáľá á°á°áŤá˝ááľ áá áľááá
áŤáá áĽáľááľ áĽáá°ááŤáᣠáá á áááĄáĄ á˘áľáŽ
á´ááŽáá á á¨áá áá° áá áááł áááááá
á áá°áąá ááááľ á°á¨á᪠áŚááŹá°áŽá˝ áááľ
áááľá áľ á¨á°áá°áá ááłá á á´ááŽáááŹá˝á
áá°á¨á° áááľ ááá á¨áá°á¨ááá á˘áá¨áľáľáááľ
áĽáá°ááŤáłáľáá áá á áááĄáĄ á á°áŤáŤáá á ááá
á áĽáŤáľá áá¤áłáááľ á¨ááľ á¨ááá¨á ááľáľá
áá¨ááŤááĄáĄ á¨á˘áľáŽáľáŤ áĽááŤá áŁáá á¨ááááĽ
áááľá´áᣠá˘ááŹá˝áá á´áááá áááľá´ááŁ
áĽáá˛áá á¨á˘áľáŽáľáŤ á¨áŽáááŹá˝á áŁááľááŁá
áá á á
áá áľá á áľáĽáĽá á ááľáŤáľ á¨ááŁáá
ááľááá áŚááŹá°áŽá˝ /MNOs/ á áááááľ áľá-
áá
áłáŠ ááľáĽ áááŤá¸á á¨áááŁáá áá áááá°á
áĽáá˛áá á¨á´ááŽáááŹá˝á áá°á¨á° áááľ áĽáľááľ
ááľáááśá˝ áá áĽáá˛áŁáŁá á ááľá¨á á¨á˛ááłá
áá፠áľá áá
áłáŠá ááŁáááľ áŤá¨áááŁááĄáĄ
á¨á¤áááľáŞá ááá á°á°áŤá˝ááľ
ááá áĽááłá á¨á˘áľáŽáľáŤ ááááľáľ á á¤áááľáŞá
ááá ááá á¨áá°á áááá ááá á ááá°áľ áá
á¨ááá á˘ááá á á˘áľáŽáľáŤ áá¤áááľáŞá ááá
á°á°áŤá˝ á¨áááľ ááá˝ 44 á¨ááś áĽáť áá¸ááĄáĄ
áá
áááł áŁá
áá á¨áŁáá áá°á¨á° áááľ (á¨ááááĽ
ááá፠áá˝áᣠá¨áá፠áááĽá ááá˝á) áĽá
áŁá
áá áŤááá á¨áŁáá áá°á¨á° áááľ (ááŁáá
ááááĽ)18
ááľáááľá á áľá°áááááľ áá á°á˝áĽá
áŤáłáľáŤááĄáĄ á ááá˝ á¨á°á፠á áłá˝ áŁá á áŤáŁá˘áá˝
á ááŁáá áááἠá¨áá°áŠ pay-as-you-go á¨ááŞáľ
áá áŤá á ááŤáŽá˝ á áá á á áŤáŁá˘ ááááŠ
ááá˝ á¨á¤áááľáŞá ááá á°á°áŤá˝ááľ á áľá°áá˝áŚ
á áľáááááĄáĄ áá
á¨á¤áááľáŞá á°á°áŤá˝ááľ á áááłá
áĄá°áľá á ááá á áĽáá° áŤáá°á áŤá á¨áááááľ
ááłáŞáŤáá˝ ááá áĽáá˛áŤáá áááá á°áááłáá˝
áľááŽá˝ ááá áĽáá˛áá á áľá˝áááĄáĄ áá
áá
á á°ááá¨á° á¨ááᣠááľáá á˘ááá áááľá´á áá
á á
áá
áľ ááľáŤáľá áá ááááĄáĄ
á¨ááááľ ááłáá፠áľáááľ
á¨á°áá¨á áĽááŤá á¨áá፠(ááłáááŤ) áľáááľ
á áááá á¨áááááľ á´áá°áŠ ááá á ááááľ
á ááŁáĽ á áłá˛áľ á°áá áá˝á á¨ááá á á á
á ááľá
áĽáá˛áá á áľáááłááĄáĄ á¨á°áá áááľá´á á á á
áá
áááľá´á á˘áŽ áĽáá áĽááŤá á¨áá፠(ááłáááŤ)
á°ááľ á áááááľ áá áááĄáĄ áľáá áŤá á°á¨á á á°á¨á
á¨ááŤááľ á˛áá á áááĽááľ áľáľáľáľ á ááłáľ
á á ááŤáá á°á¨á áá ááá á¨ááłá¨áľ áááááĄáĄ
á¨ááá˝ áĽááŤá ááłáá፠áľáááľ ááá áá ááŁá˘
á áá ááááľ á¨á°áá áá
á áĽáá
/KYC/ ááŽááŤáá
ááá¨ááá áŤááááĄáĄ áá ááŁá˘ á¨á°áá áá
á áĽáá
/KYC/ áľáááľ á áááááľ á¨áááááľ áááśá˝á
á áľááľ ááá áá ááłá˘ áá áááˇááĄáĄ áĽááŤá
á¨ááááľ ááłáá፠á á˘áľáŽáľáŤ á
áľá፠áľáŠá¨áľ
á°á°áĽáśáľ áá°áŤ á¨ááᣠááŽááŤá áááĄáĄ á áááá
á¨á°áá áááľá´á áá á áááááľ ááľáŤáľá
á¨áá
áľáľáŤá´á áá á¨ááŁáŁá áááá áá¨áááĽ
áŤáľáááááĄáĄ
ááá á áá áááŤá á°áááŽáá˝
áá˛ááłá á¨áá፠áĽáááľ áľáá ፠áá°á¨á°-áááľ
á¨ááľ áŤá áááŤá á°áááŽáá˝ á¨á°á°áŤá˝ááľáŁ
á¨á°ááŁá˘ááľ (interoperability) áĽáá˛áá á¨á°áá
á¨áá á¨á° áááľ áĽáá° áĽááŤá á¨á˛ááłá áááŤ
ááłáá፠áĽáááľ á ááťá á¨áááá áá á°áááŽáá˝
á°áłáľá°áááĄáĄ
á¨á°á°áŤá˝ááľ ááĽáŚá˝ (Access Points)
á¨ááľá 6 ááááἠáĽáá°ááťáá á áááá áá
á°á¨á á¨áŁá
áá á¨áŁáá áĽáááľ áá°á¨á°-áááľ
(áááłá á¨áááἠááá፠áá˝á) ááĽá á á°ááá
á˛ááłá áááŤá á á¨áá°á áááł á áá áá
á ááŤáľ áĽáŤá˝áááá áááŁáąá áĽáááá¨áłáááĄáĄ
á áĽáŤááᣠáľááľáá áŠáááľáľ áŞááá°á á¨áá°á
á°á¨á á¨á˛ááłá áá፠á˘ááŤá¸áá á¨áĽáŹ ááááĽ
ááááá á á ááá á á¨áá°á áááł áĽá¨ááá°
ááááᣠáĽáá˛áá á ááá
áááŤáľ á¨áááἠááááŤ
áá˝á ááĽá áĽá¨ááá° ááĽáˇá (World Bank Group
2020d; International Monetary Fundn 2020)áĄ
ᥠáá
ááἠááᣠá¨áťáá á¨á˛ááłá á¨áááŤ
áĽáááľ áá°á¨á°-áááľ á áá°áᣠá áá 24 á°ááľá
áááá áááľ áá፠ááá¸á á¨ááťááŁá¸á á¨áááŤ
ááἠ(POS) á ááŤáŽá˝áŁ á¨ááŁáá á¨áá፠áááĽá
(M-POS) á¨áᎠááá áŤá¸áá á¨á°áááłáá˝
áľááŽá˝ áá°áá áŞáŤáá˝ á á ááŤáááľ áá
á¨áŁá¸á
áááĄáĄ á á˛ááłá áá፠áĽáááľ ááľááľ ááľáĽ
á áľá°áááá ááŁá á¨á˘áá°áááľ á áááááľ
áá°á¨á°-áááľ ááľááľ ááłá áľááť á°áŤááˇááĄáĄ
- 30. á¨á˘áľáŽáľáŤ á˛ááłá áá፠áľáľáŤá´á
28
áĽáá° áááἠááá፠áá˝á áŤá á ááŤáŤ á¨áĽáŹ
áááἠáá˘á áá ááľá¨á፠áá°á¨á°-áááľ
ááľááá áľáľáľá áá˛ááłá áá፠áĽáľááľ ááá
ááłá áááť ááááŤáľ ááá áááᤠááá°áľ
áááŁááĄáĄ á ááá˝ á ááŤáľ á á°ááá á ááááŞáŤáŁ
á á
ááľá á áŁáááá´á˝ ááá¨áá áŁááŽá˝ áĽáá°áłá¨á
á¨áĽáŹ áááἠáá˘á áá ááľá¨á፠áá°á¨á°-áááľ
ááľááá á á¨á°áá˝á áá á á áŤáŁá˘áá˝ á ááá
á¨áááἠááá፠áá˝á áĽáá˛áá á¨á
áááŤáá˝á
áľáááľ á¨áááŁá á áĽáŤ á°áá°áá (India Brand
Equity Federation 2011; State Bank of Pakistan
2007; Remo 2012; World Bank 2012)áĄáĄ
áááá´ ááĽááľ áááŤáá˝ á¨áá፠áááĽá á¨áá°áŠ
á áá á°ááŁáŁáá ááš á¨áá፠á ááŤáŽá˝ áááłá
á¨ááŁáá á¨áá፠ááἠáĽá ááŁá ááá˝ áá፠(QR
Codes) á¨ááłá°ááľ áá°á¨á°-áááśá˝ áĽá
á áá
áááááĄáĄ ááŁáá á¨áá፠áááĽ(M-PoS)ᣠáľáááľ/
áááá/ á¨áá፠ááἠá á°áŤá á˛áá á¨áľáááľ
áľááŽá˝ ááá áłáĽááľ áá á áááááľ áááŤáá˝á
áááá¸á á¨ááŤáľá˝á á˛áá á¨á°áá áá˝á áá¨á
ááá¨áłá°áá áááľá°áłá°á áŤááááĄáĄ ááŁáá
á¨áá፠áááĽá áľáŤ áá ááá á¨á°ááá°á áŁá
áá
á¨áá፠ááἠáá á˛ááťá¸á ááá áŤáá° áá(Square
2018; SmartPay 2018)áĄáĄ ááŁá ááá˝ áááŤ
(QR áŽáľ) á¨áááá¸á á¨áŁá áŽáľ áá á°ááłáłáááľ
áŤáá¸á ááľáá˝ á˛áá á ááá´á á¨áá፠áŚáł
á áááἠá á°á áááá˝ ááŁáá áľáá á¨ááá
áá¨ááá˝á ááá áá á ááá áĽá áĽáá° ááĽááľ
á áá áá á¨áá፠áľááá˝á ááááłáłáľ áŤááááá áĄáĄ
QR áŽáśá˝ ááá´á á¨á áááááľ áá፠áá á
áŤá˘áá˝
áĽáť á ááá¸á á áááááľ á¨ááŤááá áľ á˛áá
ááľá áĽáť áľááááá á¨ááŁáá áľáá ááŞ
á¨ááŤáľááá á°á¨á᪠ááłáŞáŤ á¨áááĄáĄ ááá´á
ááĽáá á¨áá¨ááá á°á¨á᪠ááŞá á¨áá áľááĄáĄ
100
-50 0 50 100 150
á˛ááłá áááŤ% (2017)
% á¨á¤.á˛.á¤á ááĽá ááľááľ (2014â2017)
75
50
25
0
áľááľá áŠ.áŹ
áĽáŤáá
áŤááł
áŹááŤ
ááá˛áŽ
áŠ.á .á˘
áłááááľ
áááľ
ááŞáľáłá
áŁáááá˛á˝ ááŠ
áá
ááľá 6: á°ááťáťáŞ áá¨áł ᥠá¨á¤.á˛.á¤á ááľááľ (2014â2017) ᨠ. á˛ááłá áá፠áľááť (2017)
- 31. 29
áľáľáŤá´ááŤá áááá
á áťáá á áťáľ áá (WeChat Pay) áĽá á á áá
(Alipay) á áá á¨QR áŽáśá˝ á ááŤáááľ á¨áá°á
ááĽááľ á¨ááá¸áá áľ á˛áá á á°ááá á áąáá
áááŹáśá˝á á ááἠá¤áśá˝ á á°áá áĽá
á áá
ááááĄáĄ á á
ááľ QR áŽáśá˝á ááľááá˝ ááĽááśá˝
á áá áá á¨á˛ááłá á¨áá፠áĽáááľ áĽáá˛áľáá
á á°áá á°á°ááˇááĄáĄ áĽááá
á á áłá˛áľ á ááŤáŽá˝á
á áá áá á¨á˛ááłá á¨áá፠áĽáááľ áĽáá˛áŤáľá
á¨áľáááľ áľááŽá˝á ááŁá á¨á˘áá°áááľ á áááááľ
áá°á áľáá
áá á áááĄáĄ áá á á
áᥠá áá á áá
ᨠQR áŽáľ á¨áá፠áĽáááľ á°ááŁáŤá á ááľá¨á
á¨áŽáŞáľ-19 áá¨áá˝á ááľáááľá ááááŁá á
á°á á
áá áłáá˝áĄáĄ á áľáááľ áľááŽá˝ á ááŤáááľ
á¨ááá¸áá áá
á¨áá፠áĽáááľ á¨á°ááŤáŠ
áŁááŽá˝á á¨ááŁáá ááľááá á á
áŤá˘áá˝ á á
áá
áľ
á¨ááŤáááĄáľá á¨á ááą áŁáá áĽáá˛áá á¨ááŁáá
ááľááá áá°ááá áááŤáá˝á ááá¸á á¨ááŤáľá˝á
á¨á°áá á á á°áŤá áá (Joy Online 2020)áĄáĄ
á°ááŁá˘ááľ
á°ááŁá˘ááľ ááľáŹáłá áĽá á áŤáłá˝ á˛ááłá á¨áááŤ
áĽáááľ áľá áá
áłá áĽá
á á áľááá áááĄáĄ á áĽáááš
á¨ááá á ááŤáľ á¨áá፠áĽáááąá á áá¨á°áá áááŠ
á¨ááŤááá
áĽááŤá áľáá˝ á áľáááááľá áĽáá
á
á°á°áááĄ-
⢠á áááἠááá፠áá˝áá˝áŁ á áá፠áááĽáŁ
á¨á¤áááľáŽáááľ áááŤáá˝ áĽá ááá˝á
á°ááŁá˘ááľ áĽáá˛áá ááľáťá
⢠áŁááŽá˝ áĽáá˛á°áłá°áŠ áĽá
á á ááş
áá°á¨á°-áááľá á ááá ááŁ
⢠á áá á 24 á°ááľ á áłáááľ á7áá
áááŤáá˝á á á
á˝á áľ (real time)
áááá¸á áŤáľá˝áááĄáĄ
á¨áá á¨á°á ááąáľá áśáľáľ áááŽá˝á á áá¤áłáááľ
ááááľ á¨á˛ááłá á¨áá፠áĽáááľá á áá°áá á
á¨ááľ áá°á¨áľ á¨ááĽá á˛ááᣠá áľá°áááá¤
áá¤áłáá á¨á°áłáá á¨áááľ áááἠáĽáá˛áá
áŤááááĄáĄ
Consultative Group to Assist the Poor (CGAP)
á¨á°áŁáá áĄáľá (Garcia Arabehety etal. 2016)
á°ááŁá˘ááľá á áľáááá°á áŁá°á¨áá áĽááľ á¨áááŤ
áĽáááľ á ááá áľáááśá˝ á°áá á ááľáŤáľáŁ á°áá˝
áááŤáá˝á á¨á¨áľááá á ááŤá ááá á áĽáá˛áá
ááá ááťáá¸á ááŁáá ááá á°ááŁáŁá
á áááááľ áĽáá˛áŤáá á ááľáťá áá°áááአááš
áááłá á¨áááĽá áááĄáĄ á¨áááááľ á áááááľ
á á
áŤá˘áá˝ á¨áá
á¨áá°á ááĽá áŤáá ááĽááľ
á¨ááááá á á˛áľ á¨á˘áááľ ááľáá˝ ááá áá
á á á ááአá°ááĽáááłááĄáĄ ááᲠá áá¨áá˝á
á¨áááááľ á áŤáłá˝ááľá á áá¨ááἠá¨ááľ á¨á ááą
áľáááľ áá°ááá áľá¨ááľ ááľáŤáľ á¨ááŤáľá˝á
á°ááŁá˘ á á°áŤáŽá˝á á áááááľ ááá˝ á áááááľ
áľáááą á ááŤá°áľ á°á áá áĽáá˛áá áľáŠá¨áľ
á áľáááá19
áĄáĄ
á¨ááŁáá áááἠá áááááľ á°ááŁá˘ááľá
ááľáááľ (á¨á°ááŤáŠ á¨ááŁáá áááľ á áááááľ
á°ááá˝ á˛ááŠ) á¨áááááľ á°á°áŤá˝ááľá á áá¨áááĽ
ááá˝ á¨áááááľ áľáááą ááľáĽ á°áŤáłá˝ áĽáá˛áá
áŤá°ááááĄáĄ á áŹá፠áááááťá á´áá°á á˛áááá
(Financial Sector Deepening, FSD Kenya)
áĽáá°á°ááá¸áᤠá á°ááá áá
á°á áᢠáŁáá¸áá
á˘áá°á á á˘áááľ ááá°áŠ ááá˝ á áá ፠ááľáĽ
áŤááá á᪠ááááłááĄáĄ áľáŹáłá áá á¨ááŁááá
á áááááľ áľáááśá˝ ááŤá¨á áŤáá áĽááľ á ááľ
á°áጠááľáŤáľ ááťá (interoperability) áĽáŠ ááłáŤ
á°á°áá á¨ááá°á°á á¨áłááá፠á°ááᎠáááĄáĄ
áĽ.á¤.á . á 2014 á¨á°ááá¨á áá
á á°áŤá á á áá
áá
áľ 30% á¨ááá°áĽ áá° ááá°áĽ áŤááá ááĽááľ
ááá¸áá á áľá˝áá (Mburu 2018)áĄáĄ
á°ááŁá˘ á¨áá፠áľáááľá áááľááľ á á°áťá áá á
áá°á áááá˝ ááŞá áá
á°á ááá á áá áľáĄ
ᥠááá
á á°áá á áľáá˝ á á
áŤá˘áá˝áŁ á áááŤ
áľáááą áĽáá˛áá á áá፠á áááááľ á á
áŤá˘áá˝
á¨á áááááľ áá፠ááá
አáá á ááľáŤáľ
áá°á áááá˝ á¨á˘áŽáá áá á¨áłáť á ááá á
áá
áá á°ááŁá˘ á á°áŤá áá á¨áłáłáľ á¨á áááááľ
á á
áŤá˘áá˝á á áááááąá á¨ááľááľ á¨ááááá
áĽá
á ááááἠááááŁá¸áááĄáĄ áá
á ááá
á
á áááááľ áá°áľ ááľáĽ á áŤáľ áá°á¨áłá
