1. GUIÓN
ESTRUTURA DO NOME DUN COMPOSTO ORGÁNICO
LP P3 LP P2 LS P1
3 2 1 R S1 LS S2
2
P (prefixo)
1 R(raíz) S1 (sufixo)
P (prefixo) ELECCIÓN DA
2
S2 (sufixo)
CADEA PRINCIPAL
P (prefixo)
3
LOCALIZACIÓN NA
L (localizadores) CADEA PRINCIPAL
NOMENCLATURA DOS
COMPOSTOS AROMÁTICOS
3. P (prefixo)
1
Indica o carácter lineal ou cíclico da cadea
principal.
Cadea lineal aberta Cadea cíclica pechada
Con prefixo
Sen Prefixo
........ Ciclo
CH3 −CH2 −CH2 CH2 −CH3
Pentano Ciclopentano
4. P (prefixo)
2
Informa do Grupo Funcional secundario
Cando un composto contén máis dun grupo funcional, escóllese como principal o
máis insaturado e oxidado da cadea principal
As regras de nomenclatura establecen, que, ao nome do hidrocarburo base,
engadiráselle un −sufixo que se correspondera coa función máis importante.
Os demáis grupos presentes na molécula, “secundarios”, serán designados a través
de prefixos− .
A cadea numérase atribuíndo o número “1” ao átomo de Carbono enlazado ao Grupo
Funcional principal.
Grupos funcionais actuando como Grupos funcionais sempre
secundarios secundarios.
Hidróxi− −OH (Alcohois)
Halo− (fluoro, cloro, etc). −X
Oxo− −CO (Cetonas)
Nitroso− −NO
Ciano− −CN (Nitrilos)
Formil− −CHO (Aldehídos) R−il (cadea secundaria) −R
Amino− −NH2 (Aminas)
Nitro− −NO2
Carboxi− −COOH (Acidos carboxílicos)
Carbamoil− −CONH2 (Amidas) R−oxi −OR
Nota: os átomos de carbono subliñados C inclúense no nome do composto.
5. P (prefixo)
3
Indica a presenza de substituíntes
GRUPOS SUBSTITUÍNTES ALQUILO: Son orixinados pola perda dun
hidróxeno nun hidrocarburo acíclico saturado.
Os nomes obteñense substituíndo a terminación −ano, do nome do alcano, polo
sufixo −ilo:
CH3 −CH2 −CH3 (propano) CH3 −CH2 −CH2 − (propilo)
Radicais complexos con nome común admitidos pola IUPAC
CH3 CH3
CH3−CH− CH3−CH−CH2− CH3−CH2−CH− CH3−C− CH3−C−CH2−
CH3 CH3 CH3 CH3 CH3
Isopropilo Isobutilo sec-Butilo terc-Butilo Neopentilo
(1-metiletilo) (2-metilpropilo) (1-metilpropilo) (1,1-dimetiletilo) (2,2-dimetilpropilo)
GRUPOS SUBSTITUÍNTES CICLOALQUILO: Son orixinados pola perda dun
hidróxeno nun hidrocarburo cíclico saturado.
1
Ciclopentilo
6. GRUPOS SUBSTITUÍNTES DOS HIDROCARBUROS ACÍCLICOS
INSATURADOS : Atribúese ao átomo de carbono con valencia libre o número “1”,
e empréganse os sufixos −enilo, −inilo, −dienilo, −diinilo, etc., indicándose cando
é necesario as posicións dos enlaces dobres e triplos.
CH2=CH− CH2 =CH − CH2− CH3−CH=CH−CH=CH−
Vinilo (Etenilo) 2-propenilo(Alilo) 1,3-Pentadienilo
CH≡CH− CH3− C ≡ C − C ≡ C −
CH3−C≡CH−
1,3-Pentadiinilo
Etinilo 1-propinilo
GRUPOS SUBSTITUÍNTES CICLOALQUENILO E CICLOALQUINILO:
Numéranse atribuíndo o algoritmo número “1” ao carbono con valencia libre, e de
modo que a localización do dobre (triplo) enlace quede establecida coa numeración
mais baixa posible. As terminacións ”-eno” e “-ino” son substituídas polas
terminacións −enilo, e −inilo.
1 2
2-ciclobutenilo
Cando calquera destes substituíntes se presenta máis dunha vez, aplícanse afixos
multiplicadores: di−, tri−, tetra−, penta−, hexa−, hepta−,…etc.
7. GRUPOS SUBSTITUÍNTES DOS HIDROCARBUROS ACÍCLICOS
INSATURADOS : Atribúese ao átomo de carbono con valencia libre o número “1”,
e empréganse os sufixos −enilo, −inilo, −dienilo, −diinilo, etc., indicándose cando
é necesario as posicións dos enlaces dobres e triplos.
CH2=CH− CH2 =CH − CH2− CH3−CH=CH−CH=CH−
Vinilo (Etenilo) 2-propenilo(Alilo) 1,3-Pentadienilo
CH≡CH− CH3− C ≡ C − C ≡ C −
CH3−C≡CH−
1,3-Pentadiinilo
Etinilo 1-propinilo
GRUPOS SUBSTITUÍNTES CICLOALQUENILO E CICLOALQUINILO:
Numéranse atribuíndo o algoritmo número “1” ao carbono con valencia libre, e de
modo que a localización do dobre (triplo) enlace quede establecida coa numeración
mais baixa posible. As terminacións ”-eno” e “-ino” son substituídas polas
terminacións −enilo, e −inilo.
1 2
2-ciclobutenilo
Cando calquera destes substituíntes se presenta máis dunha vez, aplícanse afixos
multiplicadores: di−, tri−, tetra−, penta−, hexa−, hepta−,…etc.
