4. IKUSMENA
Koloreari, formari eta distantziari buruzko
informazioa ematen deusku.
Begi niniak, argia sartzen usten dau.
Irisa, uzkurtu edo dilatatu egiten da, zenbat
argi pasatuko dan graduatzeko.
Kristalinoak, objetuak fokuratzen dauz.
Erretinak, lehenengo irudia sortzen dau.
Ikusmen nerbioak, erretinak sortutako irudia
garunera eramaten dau guk ikusten dogun
irudia sortzeko.
5. DASTAMENA ETA USAIMENA
DASTAMENA
Zaporei buruzko informazioa
ematen deusku.
Mihinako dastamen papilak
saporeak ezagutzen dabe eta
dastamen nerbioetatik garunera
doaz.
USAIMENA
Usaimen informazinoa ematen
dau.
Sudurretik sartzen da eta sudur
hobietatik pituitara doa.
Hortik, usain sentzazinoak hartu
eta usaimen nerbioetatik
garunera doaz.
6. ENTZUMENA
Entzumen sentsasinoak jasoten dauz.
Soinua belarritik sartzen da eta kanpoko entzumen hoditik jarraitzen du.
Soinua tinpanora heltzean tinpanoa bibratzen hasten da.
Mailuak, ingudeak eta estriboak bibrazinoak
barruko belarrira eramaten dabez.
Barraskiloak bibrazinoak seinale bihurtzen dauz
eta entzumen nerbioetatik garunera eramaten dauz
interpretatzeko.
7. IKUMENA
Objetuen gogortasuna, egiturea eta
tenperaturea jasoten dau.
Bi geruza ditu epidermisa eta dermisa.
Epidermisa, kanpoko geruza babeslea da.
Dermisa, erdiko geruza da eta ikumen sentsasinoak jaso eta nerbio
amaieratik garunera doaz.
8.
9. NERBIO SISTEMA
Zentzumenetako informazioa interpretatu eta
erantzuna ematen dio.
Bere ehunak neuronak dira. Estimuluak igortzen
dabe bulkada elektrikoarekin.
Bi zatitan bereizten da:
Nerbio sistema zentrala.
Nerbio sistema periferikoa.
10. NERBIO SISTEMA ZENTRALA
ENTZEFALOA
Garunak, oroimena, emozinoak
eta borondatezko ekintzak
kontrolatzen ditu.
Zentzumenetako informazinoa
interpretatu ere.
Zerebeloak oreka eta
mogimenduak kordinatzen ditu.
Bizkarrazur erraboileak, ohartu
bako mogimenduak kontrolatzen
dauz.
BIZKARRAZUR MUINA
Bizkarrazur barruan dago.
Nerbio ehunezko kordoi bat da
eta nerbioen bidez gorputz
atalak entzefaloagaz lotzen dauz
eta ekintza erreflekxuak egiten
dauz.
11. NERBIO SISTEMA PERIFERIKOA
ZENTZUMEN NERBIOAK
NERBIO MOTORRAK
Zentzumenek jasotako
informazioa entzefalora darama.
Entzefaloko erantzuna
muskuluetara daroa bertan
gauzatzeko.
12.
13. HAZUR SISTEMA
Gorputzari formea emoten dau eta eusten deutso. Gainera
organoak babesten ditu.
Bi zatitan banandzen da:
Hazurrak Kartilagoak
14. HAZURRAK ETA KARTILAGOAK
HAZURRAK
Organo gogorrak eta
surrunak. Hiru motakoak:
Luzeak, zapalak eta laburrak.
Hazur bi edo gehiago alkartuz,
artikulazinoak sortzen dira. Bi
motakoak:
Finkoak, ezin dira mugitu.
Mogikorrak, mugitu egiten dira.
KARTILAGOAK
Malguak eta gogorrak dira.
Organoak osotzen dabez eta
artikulazinoak estaltzen dabe.
15. MUSKULU SISTEMA
Hainbat mogimendu egiten
daben organo elastikoz osotuta
dago.
Uzkurtzean, laburtu egiten dira
eta elaxatzean luzatu.
Lokomozino aparatuan parte ez
diran eta gura bako
mogimenduak egiten daben
muskuluak ere badagoz.
