1. EKQ-də T dişinə bağlı təcili hallar
Tələbə:Məmmədzadə Toğrul
Qrup:120A4B
Təcili Tibb kafedrası
2. NORMAL ELEKTROKARDİOQRAM
Elektrokardioqram (EKQ) ürəyin elektrik impulslarını qeyd etməklə, ürəkdəki patoloji
prosesləri təyin edən instrumental diaqnostik üsuldur. Sinə üzərində yerləşən altı aparma
ürək fəaliyyətini üfüqi vəziyyətdə V1-dən V6-ya qədər göstərir.
"P" dalğası qulaqcıqların daralması zamanı meydana gələn bioelektrik qüvvələri əks etdirir.
"QRS" dalğası mədəciklərin daralması zamanı meydana gələn bioelektrik qüvvələri əks etdirir.
“T” dalğası mədəciklərin rahatlaması zamanı baş verən bioelektrik qüvvələri də əks etdirir.
3. T dişi
T dalğası EKQ-də mədəcik miokardının repolarizasiya prosesini əks etdirir. Cəm vektorundan asılı olaraq
müsbət, mənfi və ya iki fazalı ola bilər. Lakin vektorla yanaşı, onun amplitudu və morfoloji forması da
vacibdir. Yüksək R dalğasının olduğu əksər aparmalarda T dalğası da müsbətdir. Bu halda, ən böyük R
dalğası amplitudu ən böyük T dalğasına uyğun gəlir və əksinə
4. Normal T dalğasının
xüsusiyyətləri
Normalda T dalğası QRS kompleksi ilə eyni istiqamətdə olur. QRS-in müsbət olduğu aparıcılarda T dalğasının
müsbət, QRS mənfi olduqda isə T dalğasının mənfi olması gözlənilir.
VR-də T dalğasının mənfi olması gözlənilir.
V1-də onun mənfi və ya izoelektrik olması gözlənilir.
Xüsus ilə qadınlarda V1 və V3 arasındakı T dalğası mənfi ola
bilər.
Onun amplitudası ekstremal aparatlarda <5 mm, prekordial
aparatlarda <15 mm-dir.
Onun eni döş qəfəsinin dirəklərində 10 mm-dən az, ətraf
nahiyələrində isə 6 mm-dir.
20 yaşdan yuxarı böyüklərdə T dalğasının D1, D2 və V3-V6
arasında müsbət olması gözlənilir .
EKQ-nin ən asan dəyişən komponenti T dalğasıdır. Hətta
hiperventilyasiya T mənfiliyinə səbəb ola bilər.
5. T dalğasının anormallıqları
1. Hiperkəskin T dalğaları
2. Tərs T dalğaları
3. İkifazalı T dalğaları
4. “Dəvə donqarı” T dalğaları
5. Yastı T dalğaları
6. 1. Hiperkəskin T dalğaları
Geniş, asimmetrik olaraq daralmış və ya
'hiperakut' T dalğaları ST yüksəlişi MI (STEMI)
erkən mərhələlərində müşahidə olunur və tez-tez
ST yüksəlməsi və Q dalğalarının görünüşündən
əvvəl olur. Prinzmetal anginasında da müşahidə
olunur.
Prekordial T dalğası balansının itirilməsi
Prekordial T-dalğa disbalansı yuxarı çevrilmiş T
dalğası V6 aparıcısından daha böyük olduqda baş
verir. Hiperkəskin T dalğasının bir növüdür.
V1 quruluşundakı normal T dalğası ters çevrilir.
V1 aparıcısında yuxarı qalxmış T dalğası anormal
sayılır – xüsusilə uzundursa (TTV1) və xüsusilə
yenidirsə (NTTV1).
Bu tapıntı koronar arteriya xəstəliyinin yüksək
ehtimalını, yeni olduqda isə kəskin işemiyanı
göstərir.
7.
8. 2.Tərs T dalğaları
Pediatrik xəstələr - Normal tapıntı
İşemiya və infarkt
hiperventilyasiya
Miokardın işemiyası və infarktı
Filial blokları
Hipertoniya
Hipertrofik kardiyomiyopatiya: Sol mədəciyin hipertrofiyası-sağ mədəciyin
hipertrofiyası (xüsusilə sol mədəciyin hipertrofiyası olan xəstələrdə, yan tərəfdən
V5-V6)
Ağciyər emboliyası
Taxikardiya hücumundan sonra
Ürək batareyası
Serebrovaskulyar hadisələrdə - Kəllədaxili təzyiqin artması hallarında
9. İşemiya və infarkt
Miokardın işemiyası və ya infarktı nəticəsində yaranan T
dalğası inversiyaları işemiya/infarkt sahəsinin anatomik
lokalizasiyasından asılı olaraq ardıcıl aparatlarda baş verir:
Aşağı = II, III, aVF
Yan = I, aVL, V5-6
Anterior = V2-6
LMCA = aVR, V1
10. Sol mədəciyin hipertrofiyası
Sol mədəciyin hipertrofiyası I, aVL, V5-6 (sol mədəciyin "uzatma" nümunəsi) yan aparıcılarında T
dalğasının inversiyasını yaradır, morfologiyası sol budaq blokunda müşahidə olunana oxşardır.
Sağ mədəciyin hipertrofiyası
Sağ mədəciyin hipertrofiyası V1-3 sağ prekordial aparatlarda (sağ mədəciyin “uzatması” modeli), eləcə
də aşağı aparatlarda (II, III, aVF) T dalğasının inversiyasını yaradır.
Hipertrofik kardiyomiyopatiya
Bu, prekordial aparıcılarda dərin T dalğa inversiyaları ilə əlaqələndirilir.
11. Ürək batareyası
Ventrikulyar Kardiostimulyatordan sonra; İzoelektrik xəttə nisbətən T
dalğasının əks tərəfində lokallaşdırılmışdır
12. Artan kəllədaxili təzyiq
Kəllədaxili təzyiqin qəfil artmasına səbəb olan şərtlər qəribə morfologiyaya malik diffuz dərin T dalğa
inversiyaları yaradır.
Ağciyər emboliyası
Kəskin sağ mədəciyin həddən artıq yüklənməsi səbəbindən ən çox V1-V4 döş qəfəsinin aparıcılarında T
mənfi və/və ya ST seqment dəyişiklikləri müşahidə olunur . Sağ mədəciyin həddindən artıq yüklənməsini
göstərən bu tapıntılar kəskin ağciyər emboliyasına xas deyil,
lakin kəskin ağciyər emboliyasından şübhələnən xəstələrdə diaqnozu dəstəkləmək üçün istifadə edilə bilər.
13. Pediatrik T dalğaları
Pediatrik xəstələri yaşa görə şərh etmək lazımdır. Sağ prekordial aparatlarda ters çevrilmiş T dalğaları(V1-
3) uşaqlarda dominant sağ mədəciyin qüvvələrini göstərən normal bir tapıntıdır.İntrauterin həyatda sol
mədəcik 31-ci həftəyə qədər dominant və daha ağırdır. Körpə nə qədər vaxtından əvvəl doğulsa, sağ
mədəciyin dominantlığı bir o qədər az olar. 31-ci həftədən sonra sağ mədəcik dominant olmağa başlayır.
Doğuşdan sonra ağciyər damarlarının müqaviməti sürətlə azalmağa başlayır və bu vəziyyət tərsinə çevrilir.
Həyatın ilk ayında sol mədəcik daha dominant olur. Uşaqlarda əksər EKQ intervalları 7 yaşına qədər yetkin
dəyərlərə çatır. Əgər T mənfiliyi daha böyük yaşlarda davam edərsə, buna davamlı yetkinlik yaşına
çatmayan T nümunəsi deyilir .
14. 3 - İkifazalı T dalğaları
İşemiya:
İşemik T dalğaları yuxarı və sonra aşağı enir.
Wellens sindromu
Bruqada sindromu
Hipokalemiya:
Hipokalimik T dalğaları aşağı, sonra yuxarı qalxır
15. 4. “Dəvə donqarı” T dalğaları
Bu termin əla EKQ rəvayətçisi və Təcili Tibbi Yardım Həkimi Amal Mattu tərəfindən ikiqat
zirvə və ya "dəvə donqar" görünüşü ilə T dalğalarını təsvir etmək üçün istifadə olunur .
Şiddətli hipokalemiya
Bruqada sindromu
Sinus taxikardiyası
Ürək bloklarında (T dalğasında gizlənmiş P dalğası)
Sinus taxikardiyası Belirgin 1ci derece kalp
bloğunda saklı P dalgaları
2ci derece kalp bloğunda saklı P
dalgaları
16. 5.Yastı T dalğası
Yastılaşmış T dalğaları qeyri-spesifik bir tapıntıdır, lakin işemiyanı (dinamik və
ardıcıl olaraq) və ya elektrolit anormallığını göstərə bilər, məsələn.
Hipokalemiyanı göstərə bilər (əgər geniş yayılmışdırsa).
işemiya
hipokalemiya
• Anterior işemiya səbəbindən dinamik T dalğasının düzləşməsi
(yuxarı).
• İşemiya düzəldildikdən sonra T dalğaları normala qayıdır
(aşağıda).