Egiptoko eta Garai Klasikoko mitologia.
Word-arekin batera irakurri (informazio osatua): http://es.slideshare.net/2829101971/egipto-eta-garaiklasikoaehh
1. (Amaia Estebanez, María Gómez eta Leire Zarate)
Word-arekin batera: http://es.slideshare.net/2829101971/egipto-eta-garaiklasikoaehh
2. Aurkibidea
1. Zer da mitologia?
2. Egiptoko mitologia
3. Greziako mitologia
2.1. Sorkuntzaren teoria
2.2. Jainkoak
2.2.1. Faraoiak
2.3. Ka eta Ba
2.4. Hil ostea
3.1. Mitologiaren ardatzak
- Jainkoak, heroiak, munstroak
3.2. Mitoak
- Sorkuntzaren teoria
- Teseo eta minotauroa
- Pandoraren mitoa
- Midas-en mitoa
3.3. Erroma
3. Zer da mitologia?
- Kontzeptu abstraktuak
- Naturako indarrak
- Giza izaera
azalpena
Jainkoak, heroiak edo
izaki fantastikoak
protagonista
Herri baten tradiziozko sinismen eta pentsamenduen isla
4.
5. “Libro de los muertos”, jeroglifikoz idatzia
Egiptoko mitologiaren oinarriak
“Textos de las Piramides”
“Los textos de los sarcófagos”
6. Sorkuntzaren teoria (Kosmogonia heliopolitanaren arabera )
Ra Jainkoa, munduaren sortzailea
RA
Shu Tefnut
GebNut
(haizea) (euria)
(zerua) (lurra)
OsirisIsis SethNeftis
7. Jakinduariaren Jainkoa, Tot edo Thot eta
Jonsu, Ilargiaren Jainkoa
Rak Nut eta Geb madarikatu
umerik ez izateko
Nut Jakinduriaren jainkoarenga doa
Totek apustua Jonsurekin eta irabazi
Urte amaieran beste 5 egun gehitu
Horrela umeak izan zituzten
(Osiris, Isis, Neftis, Seth)
8. Osiris Isis Neftis Seth
Nut eta Geben seme-alabak
(Amatasuna
eta jaiotza)
(Iluntasuna eta
kaosa)
(“Etxeko andrea”)(Berpizkundea,
emankortasunarena eta
nekazaritza)
9. Jainko egiptoarrak
- Elementu naturalak
- Bizitzako gertaerak
- Sentimenduak
pertsonifikazioak
Giza itxura (antropomorfismoa),
animalia itxura (zoomorfismoa)
edo bien konbinaketa.
11. Faraoiak
Tutankhamon-en maskara
- Egiptoko erregea (botere guztiak)
- Izaki jainkotiartzat
(Ra-ren semea)
- Magia egin zezaketen ustea
- Hilostean jainko egin
Osirisekin bat eginez
12. Ka eta Ba
Gizakia osatzen zuten elementuak:
- Gorputza
- Ka (gorputzaren doblea)
- Ba (arima) Ka Ba
Hirurak beharrezkoak hurrengo bizitzara igarotzeko
Kak gorputza beharrezko
Gorputza mantentzeko teknika bereziak
(Enbalsamamendua)
13. Hil ostea
- Biluzik lurperatu gorpuak basamortuko harean (fetu jarreran)
- Heriotzaren osteko bizitza baten sinismena zabaldu
Janaria eta ondasunak eraman hildakoei
Momia bat, British Museum (Londres)
14. Tutankamon-en sarkofagoa
British Museum (Londres), momia
Benden gainean maskara bat jartzen
zitzaien erretratu idealizatu gisa.
Faraoien kasuan, maskarak urrez eta lapis lazuliz egina zegoen.
Faraoiaren maskara
15. Azken judizioa
Hildakoak Osirisen auzitegi aurrean erantzun behar zuten (Azken auzia).
“Sala de las dos verdades”, Azken auzia
Anubisek bihotzak pisatzen ditu, pekatu kopurua jakiteko.
Bihotzak gehiago pisatu Bihotza luma baino arinagoa
(betirako bizi)(zigor latza)
16.
17. Mitologiaren ardatzak
- Kosmogonia: munduaren eta unibertsoaren sorrera
- Teogonia: Jainkoen sorrera eta genealogia
- Mito antropologikoak: Gizakiaren sorrera
- Jainkoak, heroiak eta pertsonaiak (hierarkizazioa)
18. Jainko olinpikoak (lehen belaunaldia)
Zeus (tximista)
Hera (familia) Hestia (etxea)Demeter (laborantza)
Poseidon (itsasoa) Hades (infernua)
21. Heroiak Ulises
“Troyako Zaldia”-ren ideia bere
zela esaten da.
Perseo
Medusari burua mozteagatik da
ezaguna.
Teseo
Minotauroa hil zuen, Atenas Minosen
zigorretik libratuz.
(Teseo eta minotauroaren mitoa)
26. Mitoak (Sorkuntzaren teoria)
KAOSA
Gea (lurra) eta Urano (zerua)
Titanak eta ziklopeak
Cronosek (titana) bere aita irantzi
eta boterea bereganatu
Cronosek Rearekin zituen seme-alabak
jan boterea ken ez ziezaioten
Cronos semea jaten
27. Zeus jaio eta Reak bere edertasuna
ikusirik, harri bat eman Cronosi
Zeusen ordez
Creta irlara ihes
Basoko ninfekin hazi Zeus
Zeusek botika bota ardora Cronosi, eta
horrela bere anai-arrebak bota zituen
(Poseidon, Hades, Demeter, Vesta eta Hera)
Hiru anaiak elkartu, Titanen aurka borrokatu
eta irabazi; Kosmosa banandu:
Zeus
(zerua)
Hades
(infernua)
Poseidon
(itsasoa)
Cronos botaka
28. Mitoak (Teseo eta minotauroa)
Teseo minotauroaren aurka
Egeok, Teseoren aita eta Atenaseko
erregeak, Cretako erregearen semea hil
Atenasek 14 gazte bidali urtero,
Cretako laberintuko minotauroari
eskaintzeko
Teseok bere burua eskaini
Cretan, erregearen alabarekin (Ariadne)
maitemindu eta honek haril bat eman
Teseok minotauroa hil eta harilari esker
laberintutik onik irten
29. (Pandoraren kutxa)Mitoak
Hilkorrak eta Jainko hilezkorrak bereizi
Zeusek sua kendu gizakiei eta
Prometeok berreskuratu
Zeusek mendekua lortzeko, lehen
emakumea sortu zuen: Pandora
Kutxa bat eman zion Zeusek ez
irekitzeko esanez eta Epimeteorekin
(Prometeoren anaia) ezkondu
Pandorak kutxa ireki barruko txar
guztiekin josiz mundua
Zeusek mendekua lortu
Pandora kutxa irekitzen
30. (Midas-en mitoa)Mitoak
Midasesk diru-gose izugarria zuen
Behin, Silenorekin (Dionisoren laguntzaile)
topo egin eta gaztelura gonbidatu
Dionisorengana eraman eta honek sari gisa
gurari bat eskaini
Midasen guraria: ukitzen zuen oro urre bihurtzea
Hasieran pozik, baina azkenean, urrez nekatuta
guraria deuseztatu nahi
Midas eta bere alaba urre bihurtuta
31. Erromako mitologia
Greziakoaren oso antzekoa, bertatik haientzat onena dena hartzen baitute.
- Giza itxurako jainkoak
- Antz handiko jainkoak, izena dute desberdin
- Jainko ugari elementu naturalen,
sentimenduen... isla direnak
Grezia Erroma
Ares eta Marte
Ares: gudaren jainko beldurgarria (heriotza)
Marte: guda, nekazaritza eta laborantzaren jainkia (bizitza)