Do esplendor medieval ata os séculos escurosAnakker_99
Galiza, tras volverse un reino de maior prestixio e independente, trouxo un gran esplendor á lingua galega polo cal foi considerada unha das linguas oficiais xunto co latín. Sen embargo, a finais da Idade Media o castelán influíu perxudicialmente sobre o galego, o que o levou a unha etapa de decadencia.
Do esplendor medieval ata os séculos escurosAnakker_99
Galiza, tras volverse un reino de maior prestixio e independente, trouxo un gran esplendor á lingua galega polo cal foi considerada unha das linguas oficiais xunto co latín. Sen embargo, a finais da Idade Media o castelán influíu perxudicialmente sobre o galego, o que o levou a unha etapa de decadencia.
Do esplendor medieval á decadencia dos séculos escuros
1. Do esplendor medieval á decadencia
dos Séculos Escuros
Autora: Paula Fariña
Cerqueiras 3B
2. ÍNDICE:
• Introdución
• O esplendor medieval
• A literatura medieval
• A situación da lingua durante a Idade
Media
• A decadencia. Causas
• Os Séculos Escuros
• Conclusión
• Fontes
3. INTRODUCIÓN:
Dende que Galicia se converteu en
reino independente, o galego acadou
o seu máximo esplendor sendo unha
das linguas oficiais xunto co latín. Ata
que a partir de finais da Idade Media,
atopase nun proceso de decadencia,
provocado pola toma de poder de Castela
en Galicia.
4. O esplendor medieval:
Dende o século VIII, Galicia
constitúe unha unidade política
cos reinos de Asturias e León; a
pesar disto, acada certa
independencia como reino.
Desta forma, o galego convertese
na lingua empregada para uso
oral, cunha pequena
competencia
co latín na escrita. Mesmo
chegara a ser unha das linguas
oficias xunto co latín no século
XIII:
5. O esplendor medieval:
• No século XIII a documentación
comezou a ser escrita en galego, e
no século XIV e a primeira metade
XV é esta lingua a mais empregada
nos testamentos, foros, escrituras,
etc.
• Tradúcense ao galego as
Partidas de Afonso X, o Forum
ludicum, etc.
• Os concellos igual que os
gremios e confrarías expresan en
galego os documentos oficiais.
• A igrexa, sobre todo no século
XIV, usa o galego con mais
habitualidade ligazóns con concellos
e confrarías. Malia isto, o latín segue
a ser a lingua da cultura.
• Estes séculos son de maior
riqueza da literatura galega. O galego
convertese na fala universal da lírica.
6. A literatura medieval:
Entre o século XII e XIV medrou no
norte da Península Ibérica un
desprazamento poético en lingua
galego-portuguesa. Esta era a única lírica
escrita en lingua románica nos reinos de
Galicia (anteriormente e posteriormente
da
independencia de Portugal), León
e Castela. Esta literatura estaba escrita
principalmente en galego-portugués, a
parte de onde proviña o autor. Por outra
banda, a prosa medieval escrita en
galego-
portugués, era pobre, só consta de
traducións de obras escritas noutras
linguas para seren leidas polo
pobo galego. Malia isto, a finais do século
XV, as consecuencias sociopolíticas da
época propiciarán a “individualización” da
lingua portuguesa con respecto á galega,
dando lugar os Séculos escuros.
7. A situación da lingua durante a
Idade Media:
Aínda que na metade do século XII, o galego era
a lingua común no reino de Galicia, coa
independencia de Portugal; o galego pasa a ser
a fala destes dous reinos. Durante os séculos XII
e XIV, as diferenzas histórico-político de ambos
dous reinos provocara grandes consecuencias
lingüísticas e culturais que rematarán por
normalizar o galego no sur do río Miño, mentres
que no norte non ten tanta sorte.
Axiña os escritos galegos van sendo
introducidos de castelanismos.
Se as linguas de Portugal e Castela recibiron
apoio da corte que coidaron polo afianzamento
dunha norma escrita e da súa propia protección,
non aconteceu o mesmo en Galicia. O feito de
que
durante o reinado dos Reis Católicos os notarios
galegos tivesen que transformar os impresos
galegos polos casteláns e tivesen que estudar en
Castela, colaborou ao desarrollo de
castelanización do galego escrito en Galicia.
8. A decadencia.
Nos séculos XIV e XV, finais
da Idade Media, a literatura e
a lingua galega adentrase
nunha etapa de decadencia,
estimulado pola perda do
poder político de Galicia en
favor de Castela. Diferentes
foron os motivos que
incitaron esta avanzado
decaemento, entre os que
destacan catro:
9. A decadencia. Causas:
• A chegada a Galicia ao reino de
Galicia dunha nobreza castelá,
intolerante coa cultura e coa
lingua galega, que se dirixe a
reemprazar a nobreza deste reino
vencido logo de defender os
perdedores nas loitas
monárquicas pola coroa de
Castela, primeiro a Pedro I fronte
Henrique de Trastámara e
despois a Xoana a Beltranexa
contra á vindeira Isabel a
Católica.
• A eliminación de gran parte da
nobreza autóctona, capaz de
protexer os seus intereses e os
do país.
• A perda de liberdade da Igrexa
galega, que pasa a obedecer a
cidade castelá de Valladolid.
• A ascendente política centralista
e intervencionista do reino de
Castela que ten como meta o
acatamento total de diferentes
reinos.
10. Os Séculos Escuros:
A lingua galega, durante os
Séculos Escuros, XVI, XVII e
XVIII, estivo practicamente
desaparecido dos usos escritos,
fronte ao castelán e o portugués
que internase nun proceso de
asentamento e recompilación, o
cal lles confire a posición de
linguas de cultura. Así
manifestase as primeiras
gramáticas das linguas vulgares:
en 1492 Antonio de Nebrija
remata a súa Gramática
castellana, en 1525 Pietro Bembo
difunde en Italia a Prose della
volgar lingua e Fernao de
Oliveira elabora a súa Gramática
da lingoagem portuguesa;
mentres que o galego non terá
gramática ata o século XIX.
11. Os Séculos Escuros:
Así mesmo, a Igrexa Católica
galega comeza a ser conducida
nas prazas máis importantes por
personaxes alleos ao país, así entre
1530 e 1830, dos 152 bispos que
exercitaron na Galicia, só 15 deles
foron galegos, o restante eran
casteláns ou castelanfalantes. Desta
forma, a lingua castelá pasou a ser a
empregada nos documentos
eclesiásticos. En 1562 no Concilio de
Trento acórdase o emprego das
linguas vernáculas no labor da
Igrexa para comprender mellor a
mensaxe cristiá, mais a Igrexa
galega escolle o castelán.
12. Os Séculos Escuros:
O proceso de castelanización
desarrollase no reinado dos
Habsburgo (s.XVI e XVIII), e crecerá
máis no século seguinte baixo o
mandato dos monarcas da Casa de
Borbón. A lingua galega será
desestimada polos ámbitos da
nobreza e distanciarase dos usos
escritos da cultura, da
administración e da igrexa. Malia que
a nobreza e o clero, o mesmo que
todo o funcionario real, a
administración da xustiza, o ensino e
a literatura, falen o castelán, o pobo
segue empregando o galego.
13. Os Séculos Escuros:
A literatura galega queda
así ao marxe do
Renacemento e do Barroco,
concordando paradoxamente
o século mais escuro para
esta lingua, co Século de
Ouro da literatura castelá.
Paralelamente a este oco da
literatura dita, aínda queda
parte da lírica popular en
forma de cantigas de berce,
entroidos, contos, lendas,
etc.
14. Os Séculos Escuros:
• Século XVIII:
Neste século aparecen as palabras
de denuncia dos denominados
“ilustrados”, que ofrecen propostas
renovadoras da vida económica,
cultural e social para o reino de
Galicia. Entre este pequeno grupo de
persoas intelectuais destaca a
persoa de Padre Frei Martín
Sarmiento, que defendeu a
normalización do galego.
Tamén participou o Padre Freixoo,
o primeiro en rexeitar o “dialecto”
sobre o galego e reivindicar o seu
poder como lingua, e o Padre
Sobreira, que continuou co traballo
lexicográfico de Sarmiento. O labor
dos ilustrados ditos fundaba a
primeira advertencia dunha
problemática lingüística que se vai
expresar en toda a súa propagación
na segunda metade do século XIX.
15. Conclusión:
O reino de Galicia converteuse en
reino independente durante a Idade Media.
Malia isto, unha serie de causas provocaron
a decadencia da literatura galega; xa que
sucederon unha serie problemas socio
políticos. Con isto chegaron os Século
Escuros, nos que o galego foi
desaparecendo.
