Bevat artikel over het gebruik van de bid- en dankdagmap en de samenwerking tussen kerk en school in Sprang

1. JAAR 20 NUMMER 3 FEBRUARI 2012
Nieuwe directeur: Roel Boogaard
Alles over hoop in Nederland
Catechisatie
aan jou niet besteed?
een christelijke beweging van en voor jongeren!

2. 100%
HGJB
De HGJB ontwikkelt allerlei materialen voor thuis, in de kerk, op de
club, kring of vereniging. Ook staan er de komende maanden weer
veel activiteiten op stapel. Speciaal voor de Dichtbij-lezers hebben
wij er een paar geselecteerd. Kijk ook eens op www.hgjb.nl!
GENERATOR OVER ‘DOORLEEFD GELOOF’ MEE ALS STAFLID MET EEN HGJB-VAKANTIE?
Het nieuwste nummer van Generator gaat over de kernkwaliteit ‘Doorleefd Iedere zomer organiseert de HGJB diverse vakanties in binnen- en buiten-
geloof’. Je kunt in de gemeente heel druk zijn met kinderen, tieners en jonge- land voor kinderen, tieners en jongeren van 7 t/m 25 jaar. Vooraf regelen wij
ren, maar waarom doe je dat? Het HGJB-blad Generator wil leidinggevenden zoveel mogelijk om de vakantie goed te laten verlopen. Maar voor de daad-
helpen bij het begeleiden van jongeren in werkelijke uitvoering hebben wij veel leuke en enthousiaste christenjonge-
hun groei naar persoonlijk geloof. In dit ren nodig, zodat de deelnemers een onvergetelijke week krijgen. Als staflid:
nummer is er aandacht voor de volgende - organiseer je de activiteiten van iedere dag
thema’s: opzetten van jeugdpastoraat, - werk je op een aansprekende manier de liturgie uit om samen met de
omgaan met cultuur en de vraag of het jongeren aan de slag te gaan
gebrek aan bijbelkennis bij tieners vraagt - heb je oog en passie voor jongeren
om een vorm van catechese aan 10- tot - vind je het leuk om in teamverband samen te werken
12-jarigen. Vraag een gratis exemplaar om - heb je een levende relatie met Jezus en wil je dit ook uitdragen
kennis te maken, of regel een abonnement - en nog veel meer..
via abonnementen@hgjb.nl. Enthousiast geworden? Ga dan naar www.hgjb.nl/vakanties en vraag het
infopakket aan!
www.hgjb.nl/generator
BASISCURSUS MENTORCATECHESE 2012
DIT IS DABAR
Vindt de catechese in jouw gemeente plaats in de vorm van een plenaire sa-
In teamverband ben je één of twee weken actief op een camping in Neder- menkomst, gevolgd door bespreking en verwerking in kleine groepen? Dan is de
land. Zo maak je deel uit van de wereld van de campinggasten en bouw je Basiscursus Mentorcatechese iets voor jou! De cursus bestaat uit drie avonden:
een band met hen op. Met woorden en daden geef je door wat jou zelf heeft - Wie is de tiener?
geraakt: het bijzondere cadeau van Gods liefde. - Wie ben jij als mentor?
Dat doe je door het organiseren van een kinderclub of tiener-bijbelstudie, maar - In gesprek!
net zo goed met een poppenkastkwartiertje, voetbalwedstrijd of zeskamp. Jij
en je team worden daarbij ondersteund door de plaatselijke commissie. In mei en september bieden we deze cursus aan in diverse regio’s. Ook
Word jij hier enthousiast van en heb je deze zomer nog een paar weken voor nieuwe mentoren is deze cursus erg geschikt! Voor meer informatie
tijd? Meld je dan nu aan op www.hgjb.nl/dabar of andere vragen kun je bellen met Irene Schaap, tel. 030-2285402. Of kijk
op de site: www.hgjb.nl/catechese
LEVEL UP! 2012
VERDIEPINGSCURSUS KINDER- EN TIENERPASTORAAT
Level up! is het event voor de aankomende student; een landelijk eve-
nement voor havo- en vwo-examenkandidaten ter voorbereiding op een In samenwerking met Chris geeft de HGJB in april weer een cursus kin-
vervolgstudie. Via workshops, trainingen en een informatiemarkt word je der- en tienerpastoraat. Tijdens deze stevige interactieve cursus krijg je
voorbereid op wat je volgend jaar te wachten staat wanneer je gaat stude- bouwstenen aangereikt om in je kerkelijke gemeente Jeugdpastoraat op te
ren. Aan de orde komen thema’s als studiekeuze, identiteit, geloofsopbouw zetten. Je verdiept je in het kinder- en tienerpastoraat zodat je nog meer
en getuige zijn. Daarnaast is er maaltijd, cabaret en gelegenheid om elkaar kunt betekenen voor de kinderen, tieners en jongeren in het jeugdwerk.
te ontmoeten. Op vrijdag 2 maart in Amersfoort. Je leert hoe je zorg voor hen kunt dragen in mooie en moeilijke situaties
www.hgjb.nl/levelup in hun leven.
2 Dichtbij

3. Inhoud
4 Nieuwe directeur: Roel Boogaard
Doelgericht
6 Alles over hoop
8 Catechisatie – aan jou niet besteed?
Het winterseizoen loopt
Om de toon te zetten
naar zijn einde toe.
10 HGJB-Vakanties Laten we eerlijk zijn:
je kunt ook wel eens
12 Serie: jongeren in de gemeente (deel 4) blij zijn dat het seizoen
stopt. Dat er een tijd
13 Level Up! van rust aanbreekt, van
14 Serie: Een dag uit het leven van... (deel 3)
bezinning, van meer
tijd met God misschien.
16 Kinderen maken de dienst uit Het mooie van het woord ‘einde’ in de Bijbel is dat
het ook ‘doel’ kan betekenen. Het winterseizoen loopt
18 Vrijwilliger in beeld naar zijn doel toe.
Lezersrubriek: Raak! Het is goed om het woord ‘doel’ voor ogen te hou-
19 Agenda, gebed, aanbod materiaal den. We bereiken deze maanden bijna het doel. Ik
denk aan de dienst waarin veel jongeren belijdenis
20 Nieuws, actie voor de HGJB doen. Daarom zijn de BID-avonden ook hoogtepun-
ten in het HGJB-seizoen. Samen met jongeren en
predikanten uit het hele land vier je dat Gód Zijn
doel weet te bereiken.
14
Daarvoor doe je het: jongeren belijden Jezus als
hun enige hoop en houvast, Hij die alleen voor hen
bij God kan instaan. Als predikant ben je bevoor-
recht dat je dat laatste stukje tot aan dit punt met
jongeren meeloopt. Maar je beseft ook dat de Hei-
lige Geest veel ouders, clubleiders en vrienden voor
4
je gebruikt heeft op deze weg.
Die weg begint met de doop. De doop vraagt om ant-
woord. Daarom is jeugdwerk doelgericht. Laten we
ons doel niet te ver in de toekomst leggen, bij het
belijdenis doen. Laat ieder seizoen doelgericht zijn.
Gebruik een laatste avond van dit seizoen eens op
een manier die bij je kinderen of jongeren past, om
ze met dit doel te confronteren. Jezus deed zoiets
8 16
ook,en het bleek heilzaam! (Mattheüs 16: 13-17)
Ds. B.J.D. (Bernard) van Vreeswijk
Voorzitter bestuur HGJB
Colofon Vormgeving HGJB Landelijk Centrum Giften
Dichtbij is een uitgave van de HGJB en ReproVinci BV, Schoonhoven Prins Bernhardlaan 1 De HGJB is voor een groot deel van haar
colofon
wordt vier keer per jaar verzonden naar 3722 AE Bilthoven inkomsten afhankelijk van vrijwillige bijdra-
mensen die de HGJB steunen met tenmin- Druk Tel. 030-2285402 gen van gemeenten en donateurs. Giften
ste € 20,- per jaar. BDU, Barneveld Fax: 030-2252157 zijn dus van harte welkom op rekeningnum-
E-mail: info@hgjb.nl mer 3083.16.835. Wilt u informatie over
HGJB Oplage een lijfrenteschenking of de mogelijkheid
Het kopiëren of overnemen van artikelen 18.100 exemplaren HGJB Regionaal Centrum Putten om de HGJB testamentair te gedenken,
is toegestaan, mits met bronvermelding: Meidoornlaan 38 neem dan even contact met ons op.
HGJB-Dichtbij, jaargang 20 nummer 3, Contact 3881 EP Putten
februari 2012. Reacties op de inhoud van Dichtbij: Tel. 0341-352553
dichtbij@hgjb.nl E-mail: putten@hgjb.nl
Redactie Bezorging en administratie: info@hgjb.nl
Els Kooij, Herman van Wijngaarden, HGJB Regionaal Centrum Schoonhoven
Miranda Hoff, Miranda Albers (eindredactie) www.hgjb.nl Achterwetering 5
2871 RK Schoonhoven
Foto voorpagina Bankrekening Tel. 0182-383122
Jan-Christiaan Bokhorst 3083.16.835 E-mail: schoonhoven@hgjb.nl

4. In maart krijgt de HGJB een nieuwe directeur: mr. Roel
Boogaard uit Zwolle. Hij ziet ernaar uit om binnenkort
te starten met zijn werk voor de HGJB: ‘Ik wil graag
dichtbij de plaatselijke gemeenten staan, aansluiten
bij hun vragen en behoeften als het gaat om het toe-
rusten en inschakelen van jongeren. Ik hoop een brug
te kunnen slaan tussen de hervormd-gereformeerde
traditie waarin wij staan en het leven in deze tijd.’ Roel
Boogaard, 32 jaar, was hiervoor werkzaam als mana-
ger bij Youth for Christ Nederland en hij leeft mee met
de Hervormde Grote Kerkgemeente in Zwolle-centrum.
‘Samen mogen we jongeren helpen’
Interview met Roel Boogaard, de nieuwe HGJB-directeur
ROEL, DIRECTEUR WORDEN VAN DE HGJB – DAT VERON- nam mij en m’n broers veel mee op reis. We hebben veel van de wereld
DERSTELT EEN GROTE BETROKKENHEID OP JONGEREN. gezien, bizarre dingen meegemaakt.
In jongeren zie ik dingen die ik ook zo van mezelf herken. Zij zijn op zoek
naar antwoorden en houvast, maar laten zich ook verwonderen. Welke kant Mijn vader komt uit een heel behoudend nest, maar mijn moeder, een Bra-
ga ik op, wie wil ik worden? Ze staan nog zo open om zich te laten vormen. bantse, is qua geloof heel vrij opgevoed. Het kon dus zijn dat ik op zaterdag
Ik gun jongeren zó een goede geloofsbasis, daar wil ik graag een steentje met m’n familie in een typisch Brabantse sfeer meeleefde met PSV in Eind-
aan bijdragen. Dat vind ik echt het geweldige aan de HGJB. Alle gemeenten hoven en de volgende dag gewoon weer twee keer meeging naar de kerk.
die je mag bedienen, alle jeugdleiders en catecheten die je ondersteunt… Op jonge leeftijd leerde ik dus al om open te staan voor de ander en om in
Samen mogen we jongeren helpen om zichzelf te vinden, maar vooral ook heel verschillende contexten uit te leggen wat mijzelf aanspreekt in het ge-
om God te vinden. Ik zie bij mezelf hoe kostbaar dat is. loof. Anderzijds was mijn puberteit wel behoorlijk heftig.
HOE ZAG JOUW EIGEN JEUGD ERUIT? EN TOEN: STUDEREN? OP JEZELF WONEN?
Mijn kindertijd heb ik doorgebracht in Nieuwer ter Aa, een klein dorpje tus- Ja, in Amsterdam heb ik strafrecht en criminologie gestudeerd. De eerste
sen Utrecht en Amsterdam. De kerk was een goede vanzelfsprekendheid. driekwart jaar heb ik me helemaal in het studentenleven gestort, zonder me
Op m’n twaalfde zijn m’n ouders gescheiden. We verhuisden naar Breukelen te binden aan iets christelijks. Voor mijzelf was dit een manier van herijken
en ik ging naar de Driestar, een reformatorische school in Gouda. We leefden en kijken welke zaken overeind blijven als je niet meer in een vanzelfspre-
mee met de hervormd-gereformeerde evangelisatie in Breukelen. Wat me kende reformatorische context zit. Ik werd af en toe door de mensen van de
hier vooral heeft gevormd is het ontzag waarmee er over God werd gespro- CSFR wel aangespoord om eens langs te komen. Uiteindelijk deed ik dat.
ken. God is de Heilige. Dat zit bij mij heel diep. Dominee Van Duijn, destijds predikant van de Noorderkerk in Amsterdam,
hield die avond een bijbelstudie en ik raakte met hem in gesprek. Hij no-
M’n ouders hebben me altijd een brede blik meegegeven op wat er in de digde me vervolgens uit om catechisatie te volgen. Vooral door de gesprek-
wereld speelt op politiek, cultureel en maatschappelijk gebied. Mijn vader ken die wij samen al fietsend dwars door de stad van de catechisatie terug
4 Dichtbij

5. Interview: Miranda Hoff
Foto’s: privé-collectie
naar huis voerden, kwam er een ander perspectief in mijn leven. Het hebben
van geloofsgesprekken met een predikant was nieuw voor me, het voelde
heel veilig en vertrouwd. Ik heb toen ook belijdenis van mijn geloof gedaan
in de Noorderkerk.
KREEG JE EEN ANTWOORD OP JE GELOOFSVRAGEN?
Vooral leerde ik mijn doop te verstaan. De rijkdom die God je daarin aanreikt,
daar mag je op pleiten. Ook leerde ik iets van de werking van de Geest. Als
je belijdt dat geen mens God zoekt, ook niet één, en tegelijkertijd voel je in
jezelf een worsteling rond levensvragen, dan hoef je die niet weg te redene-
ren. Dan mag je zien dat God met je bezig is. Het is een wonder dat God naar
mij omziet. Dat is voor mij een geloofswerkelijkheid geworden. Daar mag ik
op doorgaan. Ook bij de doop van onze twee kinderen, Rhodé en Levi, be-
sefte ik opnieuw hoe genadig God is. Tegen deze kleine kinderen, in zonden
geboren, zegt God al: Ik neem je aan als Mijn kind. Het is heel speciaal om
je kinderen zo voor ’t eerst de kerk in te dragen, ze op te laten nemen in het
midden van de gemeente.
‘DE WAARDE VAN DE KERK HEB
IK AAN DEN LIJVE ONDERVONDEN.’
BEN JE ZELF ACTIEF IN DE GEMEENTE?
Op dit moment niet, we wonen hier nog maar kort. Onze eerste indruk van
de Grote Kerkgemeente is dat het een open gemeenschap is met missio-
naire betrokkenheid op de stad Zwolle. Sowieso was het een leerzame erva-
ring om weer helemaal nieuw in een gemeente te komen. Ik merkte nu zelf
hoe belangrijk het is dat er iemand bij de deur staat die je eventueel verder EN ANDERSOM: WAT VOOR BETEKENIS HEBBEN JONGEREN
helpt, of dat je in de bank wordt aangesproken. Wat dat betreft zijn we har- VOOR DE KERK?
telijk verwelkomd! Ik denk dat een gemeente, maar in bredere zin ook de Protestantse Kerk als
geheel, jongeren heel hard nodig heeft om stil te staan bij de wezenlijke
De afgelopen twaalf jaar leefden we heel actief mee in de Noorderkerk in zaken. Jongeren zijn echt op zoek naar de essentie en de relevantie van
Amsterdam. Al heel snel na mijn belijdenis werd ik gevraagd als leiding voor dingen. Zij durven vragen te stellen die wij eigenlijk helemaal niet meer
de tienerclub en bezochten we een wijkkring. Na ons trouwen zijn mijn vrouw durven te vragen - soms op een heel confronterende, uitdagende manier.
en ik gaan wonen in een oude gemêleerde volksbuurt (de Spaarndammer- Kun je me uitleggen wat het geloof je zegt? Vertel me alsjeblieft: waarom
buurt) waar talloze gemeenteleden van de Noorderkerk onder aanvoering van doe je dit? Als je jongeren kunt overbrengen waarom iets je raakt, dan zie je
evangelistenechtpaar Peter en Connie Smits werken aan het vormen van een het ze bij wijze van spreken in hun rugzak stoppen. Die wisselwerking tus-
christelijke gemeenschap. Iedere dag wordt daar missionair werk verricht. sen jongeren en ouderen in de gemeente is wat mij betreft goud waard.
Wij hebben hier een aantal jaren heel intensief geparticipeerd in het werk met
kinderen en tieners uit de buurt. Toen ik werd benoemd tot jeugdouderling in WELKE WERKERVARING NEEM JE MEE NAAR DE HGJB?
de Noorderkerk richtte ik me meer op de jongeren van de kerk. Ik begon als jurist bij het Ministerie van Justitie, maar rolde al snel het ma-
nagement in. Na vier afwisselende jaren als interim-manager bij allerlei
WAT IS IN JOUW OGEN WAARDEVOL VOOR DEZE JONGE- overheidsorganisaties heb ik het roer omgegooid. Ik volgde m’n hart en ging
REN ALS HET OVER DE KERK GAAT? als manager werken bij Youth for Christ. Zij doen onder andere welzijnswerk
Zij zijn in de klas vaak de enige die in de God van de Bijbel gelooft. Dan is het in achterstandswijken. Het laatste jaar gaf ik leiding aan het inhoudelijke
heel belangrijk dat je ook een groepje hebt waar je je eigen vragen neer kunt werk vanuit Driebergen: kerkenwerk, scholenwerk, evenementenwerk en
leggen, argumenten kunt uitwisselen of gewoon zeggen dat je het even de ontwikkelafdeling voor de straat. Er zijn zeker parallellen met de HGJB.
helemaal niet meer gelooft, zonder dat je daar gelijk op afgerekend wordt Natuurlijk: het hart voor jongeren. Maar ook: beide organisaties worden ge-
door je niet-gelovige klasgenoten. De kerk, en juist ook het clubwerk, is dragen door vrijwilligers, en de enorme betrokkenheid van de medewerkers
daarom van ongelooflijk groot belang voor jongeren. Iedere vrijdagavond is ook heel herkenbaar. De context van de HGJB is wel anders, maar voor mij
tienerclub of 15+-groep is voor hen een plek om op adem te komen. We niet onbekend. Als ouderling heb ik in de beroepingscommissie gezeten en
gingen ook naar HGJB-bijeenkomsten. Voor de jongeren uit Amsterdam is had ik zitting in de Algemene Kerkenraad van Amsterdam. Ik heb aan den
het heel fijn om daar zoveel andere jonge christenen te ontmoeten. Zelf heb lijve de waarde van de kerk ondervonden. Ik word er opgebouwd en gecor-
ik in mijn studententijd heel veel gehad aan de CSFR. Daar leerde ik jonge rigeerd, en heb in de gemeente God mogen leren kennen. Daar ligt mijn
mensen kennen aan wie ik mij echt kon spiegelen in het geloof. Ook werd ik drive om dienstbaar te zijn aan de kerk. Mijn hoop voor de jongeren van nu
er intellectueel uitgedaagd om me te verdiepen in geloofsthema’s. is dat ook zij er God mogen leren kennen en dienen.
Dichtbij 5

6. Tekst: Diane Palm
Foto’s: diverse
gemeenten
Alles over hoop
in Nederland
In november werd het startschot gegeven voor het nieuwe diaconale HGJB-project. In ‘Alles over hoop’ richten we onze blik op Pakistan en
maken we kennis met christenen die daar als minderheid leven. Bezinning en actie zijn de twee pijlers van dit project. We leren van en we geven
voor christenen in Pakistan. Op verschillende manieren en plekken zijn gemeenten aan de slag gegaan met ‘Alles over hoop’.
IJsselmuiden kwam namens de Dorpskerk met een groep gemotiveerde In december konden de gemeenteleden van Middelharnis zich laten
jongeren naar de projectavond in Hasselt. Op zaterdag 17 maart organise- trakteren op een ontbijt. Uiteraard tegen betaling leverden de jongeren
ren zij een gemeentedag met allerlei activiteiten: van haarvlechten tot een van de JV op zaterdagmorgen een ‘goed begin van de dag’. De 120
rondrit in een jeep, van cavia-race tot voetballen in een pannakooi. Johan bestelde ontbijten leverden 354,35 euro op voor Pakistan.
van Olst: ‘Er worden ook workshops voor jongeren gehouden waar ze zelf
wat kunnen maken. De kinderen en tieners van de club worden dus betrok- Eén van de eerste acties voor ‘Alles over hoop’ werd uitgevoerd door de
ken bij de gemeentedag en leren zo diaconaal bezig te zijn in de gemeente.’ JV van Zegveld. Ze organiseerden een veiling waarbij allerlei materia-
len en diensten aan de man werden gebracht. De winst: 700 euro.
De gemeente Moordrecht (Beth-El) doet dit jaar voor het eerst mee
met het diaconale project van de HGJB. Jeugdouderling Eelco Slinger- De tieners van de Singelkerk liepen met elkaar een nacht lang door
land over de motivatie om aan te haken bij ‘Alles over hoop’: ‘Het is goed Ridderkerk. De tieners werden aan elkaar verbonden als teken van
dat jongeren op jonge leeftijd bezig zijn met diaconaal werk, zowel bin- gemeente-zijn en verbondenheid met Pakistan. Samen werd maar liefst
nen als buiten de gemeente. Ze leren hoe elders in de wereld jongeren 500 kilometer afgelegd. Opbrengst: 2000 euro.
gestalte geven aan het christen-zijn, ook onder moeilijke omstandighe-
den. Juist in een samenleving waar momenteel alles overhoop gaat door Plaatselijk HGJB-jongerenwerker Heidi Koster en jeugddiaken Tiemen
de crisis, mogen we plaatselijk maar ook landelijk getuigen van die ene Pasterkamp van de Hervormde Gemeente De Fontein in Nijkerk, zijn
Naam die onze hoop is.’ druk bezig om met de kinderen en tieners van de gemeente een voor-
jaarsmarkt te organiseren. Ook de kerstkaarten werden tegen betaling
Vanuit de stad Groningen kwam er medewerking voor het project. Ds. door een aantal gemeenteleden bezorgd.
J.A. van den Berg schreef de preekschets naar aanleiding van het cen-
trale bijbelgedeelte uit de brief van Petrus. In het voorwoord zegt hij: Cees Kers uit Jaarsveld reageerde zeer enthousiast op de presen-
‘Alles over hoop is een prachtige woordspeling die wijst naar 1 Petrus tatie van het project. Hij kwam als enige naar een projectavond, dus
3:15. Daar klinkt de aansporing om altijd bereid te zijn verantwoording vroegen we hem: ‘Is het gelukt om je enthousiasme over te brengen in
af te leggen van de hoop die in je is. De HGJB kiest voor dit onderwerp de gemeente?’ Cees: ‘Ja, onder de leidinggevenden circuleren al ver-
omdat ze jongeren wil toerusten om te leven als christen in een min- schillende informatiepakketten.’ Het project heeft in de gemeente een
derheidspositie. Het gaat om het zoeken naar een vorm van anders-zijn bindend karakter: iedereen levert op zijn eigen wijze en met zijn eigen
die niet uitsluit, maar uitnodigend is voor de mensen om je heen.’ De talent een bijdrage. De komende maanden worden er allerlei activiteiten
preekschets is te downloaden op www.allesoverhoop.nl. georganiseerd: van een gemeenteavond tot een gemeentemaaltijd. Ze
drinken in Jaarsveld nog steeds de koffie uit de bekers ‘Gewoon gastvrij’
In Wapenveld werd begin januari als start van het project een gemeen- en hopen nu iedereen te laten shoppen met de tassen ‘Alles over hoop’.
teavond over ‘Alles over hoop’ belegd. Jongeren en ouderen dachten
samen na over wat we kunnen leren van christenen in Pakistan. Arien Ei- Op zaterdag 4 februari was de HGJB te gast op de landelijke dag van Luis-
lander, die al jaren betrokken is bij de speciale projectcommissie vertelt: terend Dienen, de partner met wie de HGJB het project in Pakistan uitvoert.
‘De gemeente reageerde heel enthousiast. Je krijgt veel indrukken en Naast een presentatie van het project kregen de diakenen ook de gelegen-
informatie. De inhoud van het project komt ook dichterbij dan je in eerste heid om in een workshop verder kennis te maken met ‘Alles over hoop’.
instantie denkt of wilt. Je eigen hart wordt gewoon ‘overhoop’ gegooid.
We kregen veel complimenten over de presentatie van de avond en de
projectmaterialen. Het is ook goed dat het project breed gedragen wordt De komende maanden gaat er van alles over hoop in Nederland. We
en in samenwerking met de diaconie wordt uitgevoerd.’ hopen dat het een bemoediging zal zijn voor de kerk in Pakistan, maar
ook voor ons eigen land.
Hervormd Brakel heeft een speciale gemeenteweek rond ‘Alles over
hoop’. Na de opening van het project tijdens de dienst op zondag, vol-
gen die week allerlei activiteiten: van een gemeenteavond tot een grote
actiedag. Het project wordt afgesloten met een themadienst. In heel de s vanuit gemeenten
gemeente gaat dus ‘alles over hoop’. Deze en andere actie
en op onze website:
zijn ook terug te vind
p.nl
6 Dichtbij www.allesoverhoo

7. GRONINGEN
IJSSELMUIDEN
NIJKERK WAPENVELD
ZEGVELD
JAARSVELD
MOORDRECHT
BRAKEL
alles
MIDDELHARNIS RIDDERKERK
over
hoop
Op dit moment is er een prachtige TOV-avond voor de
tieners in voorbereiding. We laten ze een onvergete-
lijke avond beleven, waarin ‘Alles over hoop’ gaat! We
,
verklappen alvast een paar ingrediënten: samen zingen
een dramastuk en bijbelstudie. Je bent van harte welkom
bij
samen met je tienerclub. De TOV-tour sluit dit jaar aan
het diaconaal project ‘Alles over hoop’ en is daarom extra
interessant voor gemeenten die dit seizoen aan de slag
gaan met dit project. Door met de tieners een TOV-avond
te bezoeken, worden zij geholpen om het thema ‘Alles
over hoop’ te vertalen naar hun eigen belevingswereld.
Kijk op www.hgjb.nl/tov op welke data er nog plek is.
Dichtbij 7

8. Catechisatie
aan jou niet besteed?
Catechisatie is saai, te ingewikkeld, niet te volgen of het duurt te lang. Tenminste, soms werd er zo over gesproken. Vroeger. Inmiddels is
er heel wat gebeurd in de wereld die catechese heet. Op veel plekken wordt er nu met kleinere groepen gewerkt, er zijn nieuwe lesme-
thodes, soms zelfs met multimedia. Maar toch… Aan enkele tieners lijkt dit alles niet besteed. Zij zijn niet bijster gemotiveerd om te
komen, verstoren de gesprekken of kunnen de lessen niet bevatten. Natuurlijk probeer je je kind te stimuleren om te blijven gaan - hoewel
je zelf soms ook niet snapt waarom de catechese niet wat meer kan aansluiten op de beleving van jouw kind. Aan de andere kant begrijp
je dat het voor een mentorcatecheet ook best lastig kan zijn om met zoveel verschillende tieners om te gaan. Maar is er dan niets wat
mentoren hieraan kunnen doen?
Positieve impulsen in de catechese zorgden er in de afgelopen jaren voor manieren waarop mentoren verder toegerust kunnen worden in het lei-
dat catechese voor een grote groep tieners weer aansprekend is. Toch dinggeven aan een groep tieners.
geven gemeenten aan het soms moeilijk te vinden om alle tieners be-
trokken te houden op de catechese. Het HGJB-Centrum voor catechese VERSCHILLEN IN MENTORGROEPJES
heeft daarom aan Joska van der Poel en Paulien Lakerveld, twee studen- Arie de Winter, coördinator van het HGJB-Centrum voor catechese: ‘Er wordt
tes GPW (godsdienst pastoraal werk), gevraagd onderzoek te doen naar tijdens de catechese steeds meer gewerkt in kleine gespreksgroepjes,
waarbij mentoren zich echt verdiepen in de tieners en hen zo goed mogelijk
les proberen te geven. Maar in de praktijk blijkt het vaak niet eenvoudig om
IN DE PRAKTIJK BLIJKT HET VAAK iets over te brengen op een groep tieners. Je ziet verschillen in interesse,
NIET EENVOUDIG OM IETS OVER niveau, en in de manier waarop tieners zich nieuwe stof eigen maken. Het
TE BRENGEN OP EEN GROEP geloofsgesprek komt niet in elk mentorgroepje zomaar op gang. Joska en
Paulien gaan daarom in gesprek met diverse mentoren. Zij onderzoeken op
TIENERS. HET GELOOFSGESPREK welke manier deze mentoren leiding geven aan hun groepje en of dat helpt
KOMT NIET IN ELK MENTORGROEPJE om de catecheseles te laten aanslaan bij de tieners.’ De kennis die de stu-
dentes opdoen wordt vervolgens verwerkt in een verdiepingscursus men-
ZOMAAR OP GANG torcatechese, zodat mentoren hierin toegerust kunnen worden.
8 Dichtbij

9. Tekst: Miranda Albers
Foto: Anneke Kardol
‘VOOR ELKE TIENER HOORT ER EEN goed loopt. Daarna kunnen ze ook kijken wat daarachter zit, en wat zij er
zelf aan kunnen doen om dit te veranderen. Pas als het probleem binnen
PLEK IN ZIJN GEMEENTE TE ZIJN’ de groep bekend is, kun je kijken wat mogelijk een goed middel is om
het op te lossen.’
EEN PLEK IN DE GEMEENTE Wanneer je niet meer door je autoruit kunt kijken, kun je proberen de
Het onderwerp is niet nieuw binnen de kerkelijke gemeente, het is al buitenkant schoon te maken. Maar het kan best zijn dat je dan alsnog
langer gesprek van de dag in de breedte van de Protestantse Kerk. Ook niets ziet, doordat de ruit aan de binnenkant beslagen is. Het probleem
in de recente literatuur wordt uitgebreid stilgestaan bij het belang van is dus niet opgelost. Arie: ‘Veel catecheten zoeken de oorzaak buiten
leren in de gemeente, en dan met name binnen de catechese. Uitgangs- zichzelf: de tieners moeten gemotiveerder zijn, de ouders eveneens,
punt voor een gezond gemeenteleven is dat iedereen een plek mag heb- enzovoorts. Maar heb je er als mentor zelf al alles aan gedaan om te
ben in het geheel van de gemeente. Dat geldt dus ook voor tieners. proberen dichtbij je tieners te komen? Het heeft geen zin om nieuw
lesmateriaal te gaan gebruiken, of een hele andere invulling aan het
Arie: ‘Daarom kijken wij nu of mentoren iets kunnen veranderen in de catechisatie-uur te geven, wanneer je niet weet of dat is wat elke tiener
manier waarop de catechese wordt aangeboden. Belangrijk hierbij is dat nodig heeft.’
je rekening houdt met het feit dat niet iedere tiener op dezelfde manier
leert. Iedereen zit toch weer anders in elkaar. We willen mentoren inzicht
geven in hun eigen leerstijl. Dat begint met kijken naar de manier waarop ‘PAS WANNEER JE ACHTERHAALT
jijzelf leert en catechese geeft. Pas daarna laten we mentoren kijken hoe
hun catechisanten leren, en willen we ze ideeën aanreiken om aanslui-
WAT HET DAADWERKELIJKE
ting te vinden bij de catechisanten. Je ziet bijvoorbeeld vaak gebeuren PROBLEEM IS, KUN JE KOMEN
dat iemand die zelf een typische ‘denker’ is, dat ook van anderen ver-
wacht. Zo’n mentor zal waarschijnlijk vaak denk-opdrachten geven in
TOT EEN OPLOSSING’
zijn groepje. Maar een tiener die juist een ‘doener’ is, komt met een an-
der soort opdracht juist veel makkelijker los. Met het onderzoek bekijken TIPS
we wat mentoren in de praktijk nodig hebben op weg naar een leuke, Hoe kunnen mentoren ervoor zorgen dat zij wel elke tiener aanspreken
interessante catechisatie voor elke tiener. Deze kennis kunnen wij dan en betrekken bij de les? Paulien en Joska: ‘Probeer voor jezelf na te gaan
delen met mentoren in de verdiepingscursus.’ wat er aan de hand is. Waarom zit een tiener elke week onderuitgezakt
op zijn stoel naar buiten te kijken? Wat zit daarachter? Kun jij er als
OPLOSSING mentor misschien wat aan veranderen? Bedenk wat je nodig hebt om je
Het contact en de persoonlijke interactie tussen de mentor en de groep einddoel te behalen. En, ook niet onbelangrijk: bespreek eens met een
catechisanten is enorm belangrijk. Stel, je bent mentor en bespreekt met andere mentor wat er in jouw mentorgroep gebeurt. Een frisse blik van
je catechisanten de vraag of we weten wanneer Jezus terugkomt. Eén buitenaf kan helpen!’
meisje is altijd gauw afgeleid, een ‘dromer’. Zij reageert: ‘Ik heb gisteren
een heel eng film gezien’. ‘Even terug naar de vraag,’ zeg je, want je wilt Catechisatie kan dus leuk worden voor iedere tiener, maar dat gaat niet
deze graag met je catechisanten doordenken, en je herhaalt ‘m nog vanzelf. Tijdens de verdiepingscursus worden mentoren uitgedaagd om
eens. ‘Ik weet het niet’, zegt ze dan, zonder er serieus over na te denken. hun mentorgroep onder de loep te nemen: waarom gaat het niet zoals je
Voor jouw gevoel is zij ongeïnteresseerd, maar de catechisante denkt zou willen? Ze leren zich te verplaatsen in tieners om te zien waar het
waarschijnlijk hetzelfde over de catecheet. De wederkomst deed haar niet goed gaat en belangrijker: hoe je elke tiener na de catechisatieles
meteen denken aan een enge film, want ze vindt het naar dat je niet weet wél met een goed gevoel de deur uit kunt laten gaan.
wanneer Jezus komt en hoe dat zal gaan. Wanneer de catecheet op een
andere manier zou hebben doorgevraagd, had dat een boeiend gesprek
kunnen opleveren! Kennis van de eigen leerstijl en die van je catechisan- TOERUSTINGSCURSUS VOOR MENTORCATECHETEN
ten kan je in gesprekken heel goed van pas komen. De kennis die wordt opgedaan tijdens het onderzoek, wordt verwerkt in
een cursus voor mentorcatecheten. De cursus is een verdiepingscursus
Joska en Paulien: ‘Wat voor de ene mentor moeilijk is, hoeft het voor de voor mentorcatecheten en zal worden aangeboden naast de basiscursus
ander niet te zijn; elke groep is weer anders. De persoon van de mentor mentorcatechese. De cursus zal op één of twee avonden gegeven worden
maakt verschil, en de samenstelling van de groep, maar ook het contact in de regio Gelderland-Zuid. Deelnemers moeten minimaal een jaar erva-
dat er is tussen de groep en de mentor. Daarom is het belangrijk dat we ring hebben als mentorcatecheet.
met mentoren in gesprek gaan. Wat we willen doen is mentoren aller-
eerst zelf laten inzien waar het spaak loopt binnen hun groep. Ze zullen Voor informatie kun je contact opnemen met HGJB-Centrum voor cate-
hopelijk gaan leren opmerken wat er aan de hand is wanneer een les niet chese via catechese@hgjb.nl of 030-2295851.
Dichtbij 9

10. HG JB-vakanties
a an w es
18+ Veid,kmaar tiel de gezel-
Meer vrijh tij-
groep. Juist ook
ligheid van een
de ve rdieping zoe-
dens je vakantie ontmoeten.
ken en nieuwe mensen ,
der andere Italië
Ga mee naar on
geland.
Zwitserland of En
Buitenland
Je grenzen verleggen bij de HGJB!
Kanoën in Zweden, crêpes eten in Frankrijk
of bijbelstudie in het klooster.
10 Dichtbij

11. Ook deze zomer organiseert de HGJB weer tiental-
len groepsvakanties voor kinderen, tieners en
jongeren van 7 – 25 jaar. Enthousiast geworden?
Ga naar www.hgjb.nl/vakanties en vraag gratis en
vrijblijvend de nieuwe HGJB-Vakantiegids aan!
nd
Binnenlatoffe activitei-
xe n,
Lekker rela
Bijbel. Dit, en
ten, op zoek in de
zijn de ingredi-
nog veel meer,
binnenlandva-
enten van onze
adel, Geesteren
kanties zoals Bl
ure.
of Biking Advent
es
-Kin elen, gekanti
HGJBannende derva sprekjes rond
sp
Plezier, sp akanties!
de HGJB-Kinderv
de Bijbel… dat zijn
Dichtbij 11

12. Tekst: Henrieke de Pater bevraagt diverse gemeenten over
Henrieke de Pater hun jeugdwerk. Hierbij wordt de schijnwerper steeds
Foto’s: HGJB en gericht op een ander aspect van het gemeenteleven.
Anneke Kardol
1 Catechese
2 Missionair jeugdwerk
3 Jeugdpastoraat
4 Clubs en verenigingen
5 Jeugddiaconaat
Jongeren in de gemeente 6 Gemeente en eredienst
Gouda -
7 Gezinnen
Hervor m de club
De ‘Sint-Jan’ in Gouda is met een lengte van 123 meter de langste
kerk van Nederland. De kerktoren is al van grote afstand te zien en
mensen komen van heinde en verre om de gebrandschilderde ramen
te bekijken. Gelukkig is niet alleen het kerkgebouw indrukwekkend.
Elke week komt een grote gemeente samen, waaronder ook veel een veilige, vertrouwde sfeer, waarin sprake is van een open relatie.
kinderen, tieners en jongeren. In totaal telt de kaartenbak van deze Aan elk cluster van drie clubs is een jeugdouderling of jeugddiaken gekoppeld.
gemeente zo’n 1.000 jongeren onder de 25 jaar. Bovendien wordt er regelmatig per cluster vergaderd. Bij deze vergaderingen
U begrijpt wel; het valt niet mee om op zo’n grote schaal het jongeren- is ook altijd iemand uit het jeugdpastoraal team aanwezig.
werk goed op poten te zetten. Toch is dat waar deze gemeente hard
mee aan de slag is: het hervormen van de club! De eerste ervaringen met het nieuwe clubwerk zijn overwegend positief. Dat
bleek ook wel uit een gesprekje dat ik met een aantal tieners uit de tweede
Tot voor kort waren er acht clubs die op verschillende tijdstippen op verschillende klas van het voortgezet onderwijs voerde, terwijl zij druk bezig waren cakes
plaatsen in Gouda gegeven werden. Dit had een aantal nadelen. Zo stonden te versieren met vormpjes van marsepein. Zo geeft Ivo Heijstek aan dat hij het
deze clubs min of meer op zichzelf, waardoor het voor sommige kinderen een leuk vindt dat clubs van alle leeftijden nu in één groot gebouw bij elkaar zitten.
hoge drempel was om door te schuiven naar een volgende club. Verder was Sara, Sterre en Jiska vinden het vooral fijn dat de nieuwe locatie zoveel meer
het voor ambtsdragers ook een hele toer om bij alle clubs ‘vinger aan de pols’ mogelijkheden biedt. Sporten, koken, handvaardigheid…het kan allemaal!
te houden. De groepen waren ook groot, waardoor kinderen die niet kwamen
soms nauwelijks gemist werden. Bovendien reden ouders soms hele avonden VERLANGLIJSTJE
door de stad om hun kinderen overal te brengen. Redenen genoeg om te kiezen Of het doel nu bereikt is? Op die vraag antwoordt Wout Schonewille
voor een andere aanpak, zo vond men in Gouda. (jeugdadviseur in de Sint-Jan) slechts gedeeltelijk bevestigend. Hij stelt dat
er al heel veel is om tevreden mee te zijn, maar dat er toch ook nog steeds
INTEGRAAL nieuwe ideeën blijven opborrelen. Zou het bijvoorbeeld een idee kunnen zijn
Er is gekozen voor een integrale aanpak. Sinds dit schooljaar komen alle om ‘conciërges’ aan te stellen? Mensen die het geven van club niet als hun
clubs op vrijdagavond samen in één en hetzelfde schoolgebouw. Voor elk talent zien, maar wel hun steentje bij kunnen dragen aan de organisatie
schooljaar is er een club. Elke groep blijft tenminste drie jaar hetzelfde en van het clubwerk op vrijdagavond? En wat te denken van een cursus
houdt tijdens deze jaren ook dezelfde leiding; zo kan er gewerkt worden aan geloofsopvoeding onder clubtijd voor de haal-en-brengouders? Of een ander
punt op het verlanglijstje: zou het iets zijn om een vrijdagavond met alle clubs
te organiseren die in het teken staat van een diaconale actie?
U merkt het, er zijn nog plannen genoeg, maar wat staat alles al prachtig
op poten! Hervorm de club; ook iets voor uw (grote) hervorm-de gemeente?
EEN VEILIGE, VERTROUWDE
SFEER, WAARIN SPRAKE IS
VAN EEN OPEN RELATIE
12 Dichtbij

13. Tekst: Jan Willem van Dijk
Student
worden
doe je
samen
delbare school naar
De overstap van de mid
versiteit; een span-
het hoger onderwijs of uni
jongeren. De studen-
nend kruispunt voor veel
tentijd betekent keuzes maken, en niet alleen
wil je wel op je-
voor een studie. Misschien
je voor een nieuwe
zelf gaan wonen, of kies
ontstaan relaties en
kerkelijke gemeente. Er
gevormd. Het is een
vriendengroepen worden
wel een extra steun-
tijd waarin je als jongere
en.
tje in de rug kunt gebruik
Soms besef je ineens dat je op bepaalde keuzes weinig invloed hebt. Zo een tentamen niet gehaald hebt. Deze kanttekening van mij tijdens
groeide in het voorjaar 2010 bij ons het inzicht dat wij jongeren bij deze Level Up! werd door de jongeren duidelijk met minder enthousiasme
belangrijke stap eigenlijk vrij weinig te bieden hadden. Het is de missie van onthaald. Toch weten zij wel dat studeren zwaar kan zijn; dat wordt er
de HGJB om jongeren toe te rusten als christen voor Gods aangezicht te al ingestampt op de middelbare school. We hoeven ze niet steeds op de
leven, maar waar waren wij op de momenten dat jongeren keuzes maakten gevaren te wijzen, we moeten hen een hand bieden.
die impact zouden hebben op de rest van hun leven? Het werd ons ineens
duidelijk: juist in deze periode willen wij onze jongeren sterken en bijstaan. Waarom zaten al die jongeren daar op Level Up? Misschien omdat ze
een vrije dag kregen van hun decaan voor deze informatiedag. Of zou-
SAMENWERKING den ze toch aanvoelen dat er meer uit het studentenleven te halen valt
Gelukkig stonden we er niet alleen voor. We konden ons verlangen delen dan zij in eerste instantie denken? Level Up! leert jongeren hoe zij goed
met IFES (International Fellowship of Evangelical Students) en de EH getraind aan hun studententijd kunnen beginnen. Zowel qua studiekeu-
(Evangelische Hogeschool). Samen zijn we rond de tafel gaan zitten om ze, als identiteit, als qua geloof.
een plan te bedenken waarmee we deze jongeren kunnen dienen. Samen zien we uit naar alle mooie dingen die Level Up! 2012 gaat bren-
IFES leverde kennis van de christelijke studentenwereld, de EH exper- gen voor onze jongeren.
tise op het terrein van persoonlijke ontwikkeling van jongvolwassenen.
Dit in combinatie met de jongerenbeweging HGJB, zorgde ervoor dat
ons plan naar een hoog kwalitatief niveau steeg. En dat plan werd wer- LEVEL UP! 2012
kelijkheid in maart 2011, tijdens de allereerste Level Up! Datum: vrijdag 2 maart 2012
Tijd: 15.00 - 20.00u
ENTHOUSIASME Locatie: EH-gebouw, Drentsestraat 1 te Amersfoort
De eerste Level Up! was verrassend. Jongeren stonden te springen om Toegang: €12,50
de drempel over te stappen en student te worden. Hoewel een studen-
tenleven toch behoorlijk zwaar kan zijn. Je kunt je eenzaam voelen. En www.hgjb.nl/levelup
soms gebeuren dingen niet zoals jij wilt, wanneer je bijvoorbeeld weer
Dichtbij 13

14. Een dag uit
...
he t leven van
Tijd om
vrij te zijn
Thuisgekomen uit school of na het wegwerken van grote stapels jongeren van 15-19 jaar heeft een bijbaantje waar ze gemiddeld 8 uur
huiswerk klinkt er een zucht van verlichting; eindelijk even tijd per week werken. Bij de tieners (11-14 jaar) heeft 48% een bijbaantje.
om ‘leuke’ dingen te doen. Tijd om je te ontspannen, om vrij te Opvallend is dat dit iets afwijkt van de landelijke percentages. Hierbij heeft
zijn. Vanzelfsprekend komt dan de vraag op wat onze tieners 60% in de leeftijd van 15-19 jaar een bijbaan1. Een ander onderzoek geeft
en jongeren doen in hun vrije tijd? Dit is het derde artikel in de zelfs aan dat 32% van de groep 15-23 jaar een bijbaantje heeft2. Blijkbaar
serie over Jongeren en Geloof. Na ‘Tijd om op te staan’ en ‘Tijd wordt er veel gewerkt en dus verdiend door onze jongeren. Opvallend is
om naar school te gaan’ zoomen we in dit artikel in op de vrije- dat de jongeren met een bijbaantje bijna allemaal thuis wonen (96%) en de
tijdsbesteding van de HGJB-jongeren. meisjes vaker een bijbaantje hebben (67%). De meeste jongeren werken
in de detailhandel (26%), de horeca (25%) of in een supermarkt (17%)3
ONTSPANNING OF INSPANNING?
De eerste vraag is echter of onze jongeren eigenlijk nog wel vrije tijd WAT DOEN ZE?
hebben en of dit wel wordt ervaren als ontspanning? Want vrije tijd (tijd Op de vraag wat onze jongeren doen in hun vrije tijd werden de volgende
naast slapen, school/werk en andere verplichtingen) wordt steeds vaker antwoorden gegeven:
ervaren als een race tegen de
klok. Naar pianoles, sport en an-
dere verplichte hobby’s, gevolgd
door snel eten omdat het avond-
programma is gevuld met cate-
chese en vergaderingen van de
ouders. Opgeteld bij het continue
gevoel dat je iets mist als je niet
om de vijf minuten je sociale me-
dia checkt, geeft dit een enorme
hectiek en stress.
BIJBAANTJE
Voor veel jongeren zijn de zater-
dag en sommige avonden gevuld
met een bijbaantje om wat geld
te verdienen. Zo’n 66% van de 1
Onderzoek CNV jongeren: Bijbaancampagne 2010
2
Landelijke jeugdmonitor 2e kwartaal 2010. CBS
3
Onderzoek CNV jongeren: Bijbaancampagne 2010
14 Dichtbij

15. Tekst: Wout Schonewille
WAT IN DEZE GEGEVENS OPVALLEND IS: door waar ze zelf zin in hebben. Ook de mening van vrienden is be-
- De afgelopen jaren is het percentage tv-kijken gedaald. Met name langrijk bij de keus voor activiteiten in de vrije tijd, meer dan de mening
door de populariteit van internet en social media. Ook de mo- van hun ouders.
gelijkheid om televisieprogramma’s te bekijken via internet heeft
hier invloed op. HGJB jongeren kijken minder tv dan hun leeftijds-
genoten4.
- De populariteit van internet en andere digitale media heeft ook
effect op het lezen. De belangrijkste reden dat er minder boeken
gekocht worden is dat consumenten deze tijd liever besteden aan
andere media zoals internet5. De helft van de HGJB-jongeren (48%)
leest elke dag in hun vrije tijd, wat beduidend meer is dan de gemid-
delde Nederlandse jongere.
- Muziek beluisteren en internetten doen (bijna) alle HGJB-jongeren
en zij geven ook aan dat ze eigenlijk geen verschil ervaren tussen
christelijke en niet-christelijke jongeren, dan alleen in wat er geke-
ken en geluisterd wordt.
- Elke week zelf muziek maken of zingen gebeurt door 78% van de
HGJB-jongeren van 15-19 jaar, terwijl van hun Nederlandse leef-
tijdsgenoten 17% een muziekinstrument bespeelt en 5% zelf zingt6.
Ondanks de muzikaliteit van de HGJB-jongeren merken we steeds DAGINDELING
vaker dat zingen en musiceren niet meer vanzelfsprekend is in het Een gemiddelde dagindeling van een Nederlandse jongere (12-17 jaar)
gezin, op catechese of binnen het jeugdwerk. is weergegeven in onderstaande grafiek.
- Zo’n 59% van de jongeren sport elke week, dit is minder dan het
Nederlands gemiddelde van 63% jongeren die op een sport zitten.
Daarbij is de sportbeoefening in 2010 ook gedaald ten opzichte van
2009 (9%).
UITGAAN
Uit de diepte-interviews met HGJB-jongeren blijkt de invulling van het
weekend zeer gevarieerd te zijn. Jongeren gaan naar de jeugdvereni-
ging en Open Jeugdwerk, blijven thuis voor de televisie hangen of gaan
uit naar café, bioscoop en discotheek. Opvallende reacties waren fami-
liebezoek en spelletjes doen. Daarbij ontdekken we een toename van
het bezoeken van ‘jongerenavonden’ buiten de eigen kerkelijke ge-
meente. Zo’n 38% van de HGJB-jongeren gaat nooit uit, bezoekt geen Multimedia 2
café of discotheek. Wel zien we een duidelijke toename van de groep Sociale contacten 1,5
die wekelijks uitgaat. We merken dat café en discotheek steeds meer Spel, creatief en muziek 0,5
een geaccepteerde uitgaansgelegenheid is geworden. Deze verschui- Luieren 0,5
ving is ook merkbaar in het Open Jeugdwerk, dat in veel gemeenten is Uitgaan 0,5
teruggelopen of zelfs is gestopt. Sport 0,5
VRIJWILLIGE PARTICIPATIE De beschikbare vrije tijd, zo’n 6 uur, wordt met name gevuld met het
In een drukbezette week vindt 64% van de HGJB-jongeren ook nog luisteren naar muziek en het kijken naar televisie en gebruik van in-
tijd om te participeren als vrijwilliger. Het grootste deel is vrijwilliger in ternet. Hier wordt zo’n 2 uur per dag aan besteed. Aan het lezen van
de kerk (48%) op afstand gevolgd door zorg/welzijn (11%) en muziek boeken besteden jongeren zo’n 16 minuten per dag. Aan niets doen
(10%). Gemiddeld wordt hier 3,6 uur per week aan besteed. en lekker luieren wordt een half uur per dag besteed. Confronterend in
De HGJB-jongeren zijn duidelijk actiever als vrijwilliger dan de gemid- deze cijfers is dat de gemiddelde Nederlandse jongere slechts 2 minu-
delde Nederlandse jongere. Zo’n 42% is vrijwilliger en met name bij ten per dag (gemiddeld) aan kerkbezoek (of moskee) besteedt8.
sportverenigingen (17%)7. De oorzaak van het grote aantal vrijwilligers
is verklaarbaar uit hun sociale context. Meedoen in het jeugdwerk is 4
Landelijke jeugdmonitor 2e kwartaal 2010. CBS
veelal verweven met de vriendschappen en relaties binnen de kerke- 5
18e Consumentenonderzoek van de Stichting Marktonderzoek Boekenvak (SMB)
lijke gemeente en wordt daar ook gestimuleerd. 6
YoungWorks Factsheet Cultuur en Vrije tijd 2010
7
Landelijke jeugdmonitor 2e kwartaal 2010. CBS
Wat HGJB-jongeren doen in hun vrije tijd wordt met name bepaald 8
Statistisch jaarboek CBS, 2004
Dichtbij 15

16. Kinderen maken
de dienst uit
Het is goed om tijdens bid- en dankdag samen met je kinderen eens extra stil te staan bij de zegeningen van God. Maar is het niet nog mooier
als jouw kind zowel op school, als in de kerk, als thuis verder kan werken aan hetzelfde onderwerp? ‘Als de kinderen thuis iets horen en het
sluit aan bij iets wat op school of in de kerk ook terugkomt, zal het beter blijven hangen’, aldus Marijn en Haske van Zelst uit Sprang-Capelle.
Maar hoe bereik je zo’n totaalplaatje? Er is een aantal gemeenten waar zij het met bid- en dankdag al jaren op deze manier doen - en waar het
werkt. Zoals in de Grote Kerk in Hilversum en de Hervormde Gemeente van Sprang.
HILVERSUM aan het einde van de dienst krijgen de kinderen een kleine attentie mee
Ds. W. Moehn: ‘We vinden het belangrijk om tweemaal per jaar met de naar huis die te maken heeft met het thema. Daarnaast is er sinds twee
kinderen op hun niveau na te denken over bidden en danken. Hoe doe jaar een optreden van het kinderkoor uit de gemeente.’ Ook besteedt
je dat? Wat mag je vragen aan de Heere? Worden al onze gebeden ver- de Grote Kerk veel aandacht aan het thema. Henk ter Meij: ‘Er wordt
hoord?’ Jan en Jacqueline van den Boogert bereiden de dienst thuis voor steeds meer aandacht gegeven aan de aankleding van de zaal: je ademt
samen met hun dochter van negen. ‘Het is mooi om niet alleen in de kerk dan echt de sfeer van het thema.’ Na afloop van de dienst is er drinken
ermee bezig te zijn, maar ook thuis als gezin. Er ontstaan dan toch weer en iets lekkers voor de aanwezigen, zodat er nog gezellig kan worden
andere gesprekken. In deze drukke en chaotische wereld is het sowieso nagepraat.
goed en belangrijk om niet alleen op zondag in de kerk met het Woord
van God bezig te zijn, maar ook doordeweeks thuis.’ Henk van ter Meij raadt ouders aan om samen met hun kinderen voor
de dienst al met de bid –en dankdag bezig te zijn. ‘Zo onderstreep en
versterk je de eenheid tussen huis en gemeente. Het gezinsdagboekje
‘JE MERKT AAN DE KINDEREN dat in de HGJB-map wordt bijgeleverd is het instrument voor de voor-
DAT DE MIDDAGDIENSTEN bereidingen in huiselijke kring.’ Op de zondag voorafgaand aan bid- en
ECHT HUN DIENSTEN ZIJN’ dankdag wijst ds. Moehn ouders op het leesrooster in het dagboekje.
Dit gezinsdagboekje nemen Jan en Jacqueline met hun dochter door.
Daarnaast lezen zij het tekstgedeelte in de Bijbel en praten en bidden
Henk van ter Meij is lid van de voorbereidingscommissie en vertelt dat de hierover. ‘Je kunt je tijdens de kinderdienst beter concentreren, dat merk
kinderen op de zondagsschool verschillende taken toegewezen krijgen, zodat je ook aan onze dochter. Het blijft haar dan allemaal wat beter bij.’
zij actief meewerken aan de dienst. Bijvoorbeeld het verzorgen van de schrift-
lezing, of het voorlezen van een gedicht. Ook krijgen zij het gezinsboekje uit SPRANG-CAPELLE
de HGJB-map voor bid- of dankdag mee, zodat het thuis gelezen kan worden. In de Hervormde Gemeente te Sprang (in Sprang-Capelle) wordt de
map in z’n totaliteit gebruikt, in samenwerking met de drie protestants-
Jan en Jacqueline: ‘De dienst wordt gehouden op woensdagmiddag in christelijke scholen en twee andere gemeenten in het dorp. Ds. L. Plug
één van de kerkzalen. De muzikale begeleiding is met een piano, en bezoekt in de bid- en dankdagweek een van de scholen om met de
16 Dichtbij

17. Tekst: Miranda Albers
Foto’s: Grote Kerk Hilversum
‘DE VOORBEREIDING IN HET
GEZIN ONDERSTREEPT EN
VERSTERKT DE EENHEID
TUSSEN HUIS EN GEMEENTE’
kinderen te praten over het thema. De scholen nodigen de kinderen
en hun ouders uit om naar de dienst te komen, daarnaast geven zij het
gezinsdagboekje uit de map mee aan de kinderen.
Ds. Plug: ‘De woensdagmiddagdienst is speciaal gericht op kinderen,
aan de hand van het thema. Eén van de scholen maakte in 2010 met
dankdag een loofhut. Met dankdag 2011 maakten zij een grote telefoon
in verband met het thema “Verkeerd verbonden”. De voorwerpen krij-
gen steeds een plek in de kerk, en zijn ‘kapstokken’ voor de preek. Op
de scholen wordt op maandag en dinsdag over het thema verteld, en ZO KAN HET OOK…
woensdagochtend gaat de vertelling over het bijbelgedeelte waar ik ‘s In Elburg werkt de Hervormde kerk samen met twee basisscho-
middags uit preek.’ len. De gezinsdagboekjes uit de bid- en dankdagmap worden uit-
gedeeld, zodat ouders thuis met hun kinderen de opdrachten kun-
Door het gebruik van de mappen wordt ook het gesprek tussen school nen maken. De boodschap wordt dichtbij de kinderen gebracht.
en gemeente bevorderd. Gerda de Kok, leerkracht van de Prins Willem- In het jeugdwerk en op de scholen wordt het bijbelverhaal verteld
Alexanderschool: ‘De school en de kerk staan niet ieder op een eiland, en de verwerkingen gemaakt. De woensdagmiddagdienst wordt
maar we hebben elkaar nodig om de blijde Boodschap te verspreiden.’ in begrijpelijke en beeldende taal verteld. Na afloop van de dienst
Naar een christelijke school gaan betekent al lang niet meer dat kin- krijgen de kinderen een kleurplaat of puzzel mee die ze mogen
deren ook een kerkelijke achtergrond hebben. Juist daarom vindt juf inleveren voor een prijsje.
Gerda het van belang de uitnodiging voor de diensten van de school te
laten uitgaan. De kinderen in Lunteren gaan samen met hun club naar de bid- of
dankdagdienst. In de week van bid- of dankdag horen ze op school
de verhalen en leren ze de themaliederen. Deze liederen worden
‘SAMEN IN GESPREK ZIJN, voor de dienst gezongen en de predikant gebruikt de preekschets
DE PRAKTISCHE INVULLING uit de bid- en dankdagmap om het bijbelgedeelte op begrijpelijke
wijze te vertellen aan de kinderen.
VOORBEREIDEN EN SAMEN DOEN,
DAT ZIJN MOOIE MOMENTEN OM In Putten wordt de map op school, in het jeugdwerk en in de kerk
ALS GEZIN TE DELEN’ veelvuldig ingezet. De predikant bezoekt een school en neemt dat
wat hij daar hoort en ziet mee in zijn voorbereiding op de preek.
In de dienst gebruikt hij de preekschets en probeert de kinderen
Naast de scholen zijn er in Sprang-Capelle ook gezinnen die actief ge- actief te betrekken bij de dienst. Zo mochten er bij het thema ‘Dan-
bruik maken van de map. Marijn en Haske van Zelst bereiden de dienst ken is vieren’ een paar kinderen naar voren komen om te vertellen
thuis voor samen met hun twee kinderen. ‘Wij vinden het belangrijk om dat zij een loofhut op school hadden gemaakt. Ook mogen de kin-
als gezin bij zowel bidden als danken stil te staan. Herhaling en herken- deren wel eens zinnen van de geloofsbelijdenis hardop aanvullen.
ning doet leren. Als de kinderen thuis iets horen en het sluit aan bij iets
wat op school of in de kerk ook terug komt, zal het beter blijven hangen.’ En tot slot het voorbeeld van Waddinxveen waar kerk, school en
Rond de maaltijd hebben Marijn en Haske een moment van bijbellezen, gezin met elkaar verbonden zijn. Zo worden de gezinsdagboekjes
bidden en zingen. op school uitgereikt. Daarnaast bezoekt de predikant de school,
zodat de kinderen gebedspunten of liedsuggesties aan kunnen
‘De aangereikte folders brengen net iets meer door aansprekende prak- reiken voor de dienst.
tische en creatieve uitwerkingen. Onze jonge kinderen zijn dan meer
oplettend dan “normaal”. Samen in gesprek zijn, de praktische invulling Tijdens de dienst mogen de kinderen de liederen zingen die zij
voorbereiden en samen doen, dat zijn mooie momenten om als gezin te op school geoefend hebben. Ook mogen zij de liturgie uitdelen
delen. Als je naast je kinderen in de kerk zit, en er komen zaken terug in en helpen bij de collecte. Verder krijgen zij een boekje waarin ze
de kerkdienst, kun je ze er ook nog op wijzen. We vragen ook of ze het wat kunnen opschrijven of tekenen over de preek. De dienst is
begrijpen. Zo niet, dan zijn er aan tafel de mogelijkheden om bepaalde daarmee tot een echte gezinsdienst geworden.
dingen verder uit te leggen.’
Dichtbij 17

18. Carolien Vermaat
Voor het HGJB-kinderwerk zijn we op zoek naar een
Hallo, ik ben Carolien Vermaat uit STUURGROEPLID
Moerkapelle. Samen met mijn gezin ONTWIKKELAAR
ben ik daar lid van de Hervormde kerk. Meer dan creatief CREATIEVE SCHRIJVER
Ik gaf zo’n zeventien jaar les aan de Het werk dat ik doe is niet alleen ontzet-
meisjesclub van onze kerk, toen ik tend creatief, maar het gaat verder. Je De stuurgroep denkt mee over het programma voor het
kinderwerk. Het gaat om de inhoudelijke doordenking van de
ineens een oproep van de HGJB vond leest de bijbelgedeeltes heel intensief en bijbelgedeeltes en het scherp houden van de doelstelling. Je
om als vrijwilliger mee te draaien met probeert van daaruit passende creatieve weet wat kinderen nodig hebben voor hun geloofsbeleving.
de knutselredactie. manieren te vinden om kinderen warm
te maken voor het werk van Jezus. Ik Als ontwikkelaar help je mee het bijbelgedeelte en de doelstelling
door te vertalen naar de kinderen door aansprekende werk-
Iedereen zei dat het echt iets voor me vind het leuk om in de commissie an- vormen (o.a. introductie, bijbelstudie, verwerking). Je hebt er-
was. Ik ben creatief en vind het leuk om dere mensen te ontmoeten, om zo vanuit varing met kinderen vanuit clubwerk of onderwijs.
nieuwe knutsels te verzinnen. Hier begon verschillende denkwijzen de kinderwerk-
het mee. Later kwam er een nieuwe hand- map te vullen. De dingen die je samen Als creatieve schrijver help je bij het schrijven of uitzetten van
stukken voor het kinderblad Clik. Je maakt daarbij gebruik
arbeidmap bij, waarbij ik enkele thema’s bedenkt, hoor je thuis terugkomen. Je van een groot netwerk binnen de Protestantse Kerk. Je hebt
heb uitgewerkt. Vervolgens werkte ik doet het niet voor niets; het wordt echt journalistieke eigenschappen en vindt het leuk om te schrijven.
mee aan de map HGJB-Kinderwerk gebruikt en gewaardeerd.
en het kinderclubblad Clik. Voor Clik Interesse? Mail gerust naar clik@hgjb.nl. Wij nemen dan
contact met je op voor een intakegesprek.
bedenk ik, samen met anderen, de ver- Interview: Miranda Albers
werkingen rondom de bijbelstudies. Foto: Carolien Vermaat De uitgebreide vacaturetekst én andere vrijwilligersvacatures
zijn te vinden op onze website: www.hgjb.nl/vacatures
In Frankrijk rijdt het gezin over een brug over de
Rhône. Petran (3) zegt, diep onder de indruk:
‘Zo, dat is een grote Jordaan!’
Papa vertelt het verhaal van Jozef in Egypte. Het
RAKE UITSPRAKEN VAN TIENERS EN
gaat over de zeven vette jaren. Papa: ‘Jozef doet
KINDEREN OVER GOD EN GELOOF
al de tarwe in een schuur. En wat doet hij dan?’
Petran (4): ‘De deur op slot, dan kunnen de ma-
Op de tafel staat een fles glassex. Als Matthias gere koeien het niet opeten.’
(4) deze wil pakken, zegt mama: ‘Niet doen hoor,
want als het in je ogen komt dan word je blind.’ Petran (4): ‘De wolken zijn het dak van de Papa doet in de kerk alsof hij de collecte-
‘Oh, krijg ik dan een nieuwe naam?’, vraagt Mat- aarde.’ Papa: ‘Dat heb jij leuk bedacht.’ Petran: zak omgekeerd doorgeeft aan Petran (7)
thias. Mama: ‘Wat bedoel je?’ Matthias: ‘Nou, dat ‘Dat heb ik niet bedacht, dat heeft de Here God en vraagt: ‘Wat gebeurt er als ik dat doe?’
staat toch in de kinderbijbel?’ Hij herinnerde zich bedacht.’ Petran: ‘Dan ben ik in één keer rijk.’
het verhaal van Saulus die blind wordt en dan
Paulus gaat heten. Hij wilde zelf toch maar liever Petran (6): ‘In de kerk heb je ouderlingen en
gewoon z’n eigen naam houden. nieuwerlingen.’
Matthias (4) kan niet slapen; hij is bang. Dus Op vakantie in Oostenrijk zien we veel
mama gaat bij hem zitten en zingt ‘Jezus is de kapelletjes. Als rechtgeaard protes-
Goede Herder’, met onder andere het couplet tant legt papa uit wat die kapelle- Word jij ook wel eens verrast door
‘Als je ‘s avonds niet kunt slapen...’. Matthias tjes voorstellen, en dat wij alleen zo’n rake uitspraak van een tiener of
kind? Laat de Dichtbij-lezers ervan
is er niet blij mee, en zegt: ‘Maar mama, ik ben tot Jezus bidden. Na een lange
meegenieten en stuur ‘m op naar
toch geen schaap?’ wandeling in de bergen komen
gezinnen@hgjb.nl. Onder de inzenders
we een kapelletje tegen met een
verloten we een exemplaar van het
Jesse (5): ‘Mama, ik zie de zon en de maan al- kruisbeeld. Petran (6): ’Hé, deze is
gezinswerkboek ‘Voor elkaar’.
lebei in de lucht, hoe kan dat?’ Even later: ‘Ik voor Jezus, hier mag je wel bidden.’
weet het al - de Here God is vergeten de maan En hij zakt meteen op zijn knieën en
binnen te halen.’ begint te bidden.
18 Dichtbij

19. HGJB
activiteitenagenda
Vermelding van data en plaatsen in dit overzicht is onder voorbehoud.
WAAR VIND JE DE HGJB DE KOMENDE TIJD? > Zie www.hgjb.nl voor de actuele gegevens.
jongeren Make a Difference jongerenproject voor de lijdenstijd landelijk 19-feb-2012
12+ TOV Zierikzee 9-mrt-2012
12+ TOV Papendrecht 10-mrt-2012
12+ TOV Gouda 16-mrt-2012
12+ TOV Gouda 17-mrt-2012
12+ TOV Nijkerk 23-mrt-2012
12+ TOV Zwolle 24-mrt-2012
12+ TOV Houten 30-mrt-2012
14-17 Inschrijving Scholierenweekend website 10-mei-2012
examenkandidaten Level Up! Amersfoort 2-mrt-2012
18+ Stafledenconferentie HGJB-Vakanties Gouda 14-apr-2012
18+ Ontmoetingsweekend Dabar Gouda 4-mei-2012
17-23 Missionaire jongerencursus Gouda 11-apr-2012
17-23 Missionaire jongerencursus Bilthoven 7-mei-2012
leidinggevenden Starterscursus Andel 10-apr-2012
leidinggevenden Starterscursus Zwolle 12-apr-2012
mentorcatecheten Basiscursus Mentorcatechese (regionaal) Woerden 8-mei-2012
leidinggevenden Verdiepingscursus Kinder- en Tienerpastoraat Amersfoort 10-apr-2012
HGJB-leden Algemene Ledenvergadering HGJB 7-jun-2012
AANBOD MATERIAAL WILT U MET ONS BIDDEN VOOR:
• de collega’s en vrijwilligers die werken aan de
Belijdeniscadeaus van Jes! materialen voor Dabar?
Van een christelijke uitgeverij die zich speciaal richt op jongeren, mag je verwachten dat ze goede tips heeft voor belij- • de jongeren die zich voorbereiden op de Dabar-
deniscadeaus. Uitgeverij Jes! (een samenwerking van de HGJB met uitgeverij Boekencentrum) heeft dan ook heel wat weken die deze zomer in het land worden geor-
mooie titels beschikbaar, zoals te zien is op www.jesvoorjou.nl. Hieronder vier tips, zowel voor de niet-zo’n-lezer als voor ganiseerd?
de best-wel-lezer (in oplopende volgorde): • de voorbereidingen voor het Dabar Ontmoetings-
weekend van 4-6 mei aanstaande?
• PS I love You too – Een • Handboek voor jonge • de VBW-dagen liggen achter ons. Veel VBW-teams
mooi vormgegeven preken- christenen (Els Bette, red.) zijn weer volop aan de slag om zich voor te berei-
schrijfboek, dat stimuleert – 75 ‘Hoe-doe-je-dat-nu?- den op de komende zomer, om kinderen te berei-
om van elke eredienst ten- vragen’ die te maken hebben ken met het Goede Nieuws van Jezus Christus. Bidt
minste iets mee te nemen. met geloven, de Bijbel, de u mee om een goede tijd van voorbereiding?
Met tips bij de eredienst, kerk en het dagelijks leven. • de financiële situatie van de HGJB. Wilt u blij-
bij het bidden en bij het Praktisch, lekker kort, serieus ven bidden voor voldoende middelen, zodat we
bijbellezen. Ringband met én met humor. 208 pag., onze activiteiten kunnen blijven uitvoeren?
elastiek, € 11,90. € 14,90. • onze nieuwe directeur, Roel Boogaard, die half
maart bij de HGJB begint. Wilt u bidden om wijs-
heid en licht, zodat hij op een goede manier
• Onbeperkt houdbaar! • Denk groot, doe sterk sturing aan de organisatie kan geven?
(Diane Palm en Herman (Alex en Brett Harris) – Een
van Wijngaarden, red.) – bijzonder boek dat jongeren WILT U MET ONS DANKEN VOOR:
Twaalf predikanten uit het uitdaagt om zich niet • het winterseizoen dat in veel gemeenten al weer
HGJB-achterland schrijven neer te leggen bij de lage bijna wordt afgesloten. Wilt u ervoor danken dat
hierin over de twaalf ar- verwachtingen die de kerk we in onze gemeenten de gelegenheid kregen om
tikelen van de Apostolische en de samenleving vaak van duizenden kinderen, tieners en jongeren te vertel-
Geloofsbelijdenis. ‘Omdat hen hebben. Denk groot van len over het rijke Evangelie van Jezus Christus.
je over het geloof nooit God en wees bereid om ook • de nieuwe locatie die gevonden werd voor het
uitgedacht raakt.’ Tweede ‘moeilijke dingen’ voor Hem Dabar Ontmoetingsweekend in De Goudse
druk, 170 pag., € 14,90. te doen. 192 pag., € 16,90. Waarden in Gouda.
Dichtbij 19