1. Vlera diagnostike e imazherise ne
pacientet me COVID -19
Dr.Emira Hysa
Spitali Universitar
‘Shefqet Ndroqi”
2. - COVID-19 ka marre permasa te gjera në mbarë botën , me milona njerez te infektuar
e qindra mijera te vdekur.
- Diagnozë e shpejtë dhe e saktë e rendesishme për të izoluar dhe trajtuar pacientët.
- CT /Rx /Eko ka rol të rëndësishëm në diagnozën fillestare dhe menaxhimin e
sëmundjes.
- (rRT-PCR) negativ, i padisponueshem, apo kerkon kohe te gjate, kanë çuar në
përdorimin e gjerë të Rx/CT se toraksit në algoritmin diagnostikues.
- Ct e toraksit ka ndjeshmëri dhe specificitet te larte.
3. RADIOGRAFIA E TORAKSIT
Radiografia e toraksit modalitet i pare
imazherik në pneumoninë COVID-19 .
Avantazh :
1. Ekpozim me te ulet ndaj rrezatimit
2. Sterilizimit të pajisjeve
3. Paisje portative/aplikimin e shpejtë pa
patur nevojë për transferimin e pacientëve në
departamentin e radiologjisë .
Përdorimi i shpeshte i CT për COVID-19 :
-Ul përdorimin e CT për qëllime rutinë jo-
COVID
-Dhoma dhe pajisjet e CT kanë rrezik të ndoten
dhe të bëhen vektorë për infeksionin.
4. GJETJET RADIOGRAFIKE TE PNEUMONISE COVID-19
- Erresime mediointense
- Konsolidime të cilat shpesh janë bilaterale
dhe periferike .
Ne kete shembull tregohet se si radiografia ishte negative (figura a), ndersa ne CT
evidentohen dy fokuse groundglass ne pulmonin e djathte (figura b). Nente dite me
vone , radiografia e toraksit paraqet konsolidime periferike . Ne diten e 16 CT paraqet
konsolidime periferike bilaterale
Duke qene se CT është më e ndjeshme për
ndryshimet e hershme pneumonike, ajo mund të
përdoret për të zbuluar sëmundjen nëse dyshimi
klinik është i lartë por radiografia e toraksit ka
rezultuar normale, me qellim qe te behet një izolim
dhe trajtim në kohë i pacientëve .
5. RADIOGRAFIA E TORAKSIT
Radiografia :
1. Ekzaminim i pare për të minimizuar
rrezikun e përhapjes së sëmundjes.
2. Ul barrën në departamentet e radiologjisë .
3. Mjet triazhimi.
4. Sensibiliteti 33% –69%, jo shumë më e lartë
se ajo e testit rRT-PCR .
5. E pandjeshme në format e lehta ose ne fazat
e hershme, nuk rekomandohet si metodë
depistuese .
6. Pacientet e hospitalizuar per te vleresuar
ecurine che progressioni e semundjes apo per
te vleresuar nderlikime te mundshme si
versamenti pleural, edema pulmonare apo
pneumotoraxi.
7. Nuk ka vlerë të shtuar në menaxhimin e
pacientëve stabel me COVID-19.
8.Linje e pare per paciente të rinj , shtatzënë,
doze e ulet rrezatimi.
6. EKOGRAFIA
Ndjeshmëri të lartë për sëmundjet intersticiale-alveolare të
mushkërive me shpërndarje periferike .
Perfaqeson një modalitet :
1. Te shpejtë,
2. Te realizueshëm
3. Kosto të ulët
Rol të rëndësishëm:
1. Diagnostikimin
2. Triazhimin
3. Ndjekjen e progresionit
4. Pa rrezik per ndotje duke përdorur pajisje portative.
5. Vizibiliteti dhe efikasiteti saj për shkak të preferences për zonat
periferike subpleurale se sëmundjes .
Sidoqoftë, mungesa e përvojës ka kufizuar përdorimin e saj në këtë
sëmundje.
Shembull Eko normale
Fig. Mushkeri e ajrosur normalisht, ne ecografi dallohen artefaktet e riverberimit (Linjat A) te vijes pleurale ( shigjetat e kuqe).
Kjo pamje ekografike, qe perfaqeson nje pamje normale, te hijes akustike posteriore te dy brinjeve dhe ne mes riverberimet e vijes pleurale ne mes njhet si “ Bat sign”
7.
8. EKOGRAFIA PULMONARE
1. Artefakte vertikale ( Linjat -B) rritje te densitetit pulmonar.
2. Pulmon normal linja te rralla B
3. Pulmon patologjik, ne shume zona te ekzaminuara B > 3
4. Fillon me fokuse multiple dhe perfundon ne ARDS
5. Linja B deri konsolidime pulmonare
6. Mund te kryhet qe ne 24 h e pare
9. GJETJET EKOGRAFIKE
1. Vija pleurale e trashur, e crregullt , me nderprerje te
kontinuitetit.
2. Linjat B jane te palevizshme , konfluente deri ne
fuzionim total “ white lung”.
3. Fushat e poshtme posteriore, bronkogame aerike,
konsolidime konsiderohen si evolucion i semundjes.
4. +/- Versament pleural et perilezional
Paterni ekografik
1. “ normale” ne fazen fillestare me prani te linjave B
fokale te palevizshme.
2. Rritje numerike e linjave deri ne pulmon te bardhe
3. Erresime subpleurale deri ne konsolidim pulmonar.
Typical ultrasound and computed tomography images. (a) Smooth pleural line
(white arrow) with an A-line; (b) B-line pattern; (c) ground-glass pattern with
multiple B-lines (white arrow); (d) shred sign; (e) consolidation sign; (f) pleural
effusion
10. Ecografia pulmonare paraqet nje zone konsolidimi pulmonar anterior
Ekografia pulmonare tregon pranine e artefakteve vertikale ( Linjat -B) te ciliat tregojne
pranine e ne patologiie qe ka shkaktuar ritje te densiteit pulmonar.
Me siper paraqitet rasti I nje pacienti te konfirmuar me Covid 19 , me sonde konvekse
, verehet zone e gjere konsolidimi me shenjen e bronkogrames aerike ( shigjetat e
verdha)
12. GJETJET EKOGRAFIKE
Korrelacion midis Ct dhe US (A) Pattern normal me Linjat -A ne US. (B) Opacifikim Ground-glass qe korrespondojne me linjat B konfluente ne foton(D)
(C) Halo sign qe korrespondon me linje B unike ne (E) .
13. Correlation of chest computed tomography (CT) with lung ultrasonography (LUS) images obtained with a curvilinear probe. (A) Crazy paving
correlating with (D) subpleural consolidation. (B) Small pleural effusion seen in CT and (F) LUS. (C) Septal thickening correlating with (G) isolated
B-lines
14. EVOLUCIONI I COVID 19
Jane pershkruar 4 paterne ekografik per LUS Score:
- Pattern 0: Linja A ose linja B <3
Grada e ajrosjes pulmonare 98-95%
- Pattern 1: Linja B > 3 te ndara nga njera tjetra me / ose konsolidime subpleurale qe okupojne < del 50% te vijes plurale
Grada e ajrosjes pulmonare 95-80%
- Pattern 2 : Linja B > 3 te e ndara nga njera tjetra ose konfluente me / ose konsolidime subpleurale qe okupojne > del 50% te vijes pleurale
Grada e ajrosjes pulmonare 80-15%
- Pattern 3: zona “Tissue Like” me konsolidim >50% te fushes se studiuar me bronkograme aerike dhe /ose hepatizim.
Grada e ajrosjes pulmonare 10 -5%
15. - Ndjekjen e pacienteve te hospitalizuar (linjave B).
- Komode , shmang levizjen e pacientit.
- Vleresimin e semundjeve dhe situatave bashkeshoqeruese si:
1. Versament pleural
2. Eko abdominale
3. Eko doppler te vazave
16. CT në depistimin dhe diagnostikimin e pneumonisë COVID-19
1. Sensitivitet dhe specificitet i CT ,përkatësisht 60% –98% dhe 25% –53% .
2. Sensitiviteti varet nga koha e kaluar që nga shfaqja e simptomave.
3. Në një studim prej 121 pacientëve simptomatik, CT negativ u gjet në 56% të pacientëve të skanuar brenda dy ditësh nga
shfaqja e simptomës, ndërsa me tej ct rezultuan negative ne 9% dhe 4% të pacientëve të skanuar brenda 3-5 ditëve dhe 6-12
ditësh nga fillimi i simptomave, përkatësisht
Bernheim A, Mei X, Huang M, et al. Chest CT findings in coronavirus disease-19 (COVID-19): relationship to duration of
infection. Radiology. 2020 Feb 20; doi: 10.1148/radiol.2020200463
4. CT duket se ka një ndjeshmëri më të lartë se testi rRT-PCR.
Long etj. (29) raportoi se ndjeshmëria fillestare e CT ishte 97.2%, ndërsa ndjeshmëria fillestare e testit rRT-PCR ishte 83.3%. Në përputhje me këtë studim, Fang et al.
raportoi se CT fillestare e toraksit ishte më e ndjeshme sesa testi fillestar rRT-PCR në fazat e hershme të sëmundjes.
5. CT është raportuar te jete pozitive më herët se testi rRT-PCR.
6. CT zbulon pneumoni COVID-19 në një nëngrup të vogël të pacientëve asimptomatik .
7.. Kursen kohë në krahasim me testin rRT-PCR, i cili zakonisht jep rezultate në 5-6 orë .
8. Indikohet ne pacientet qe do te hospitalizohen, vleresimin ne kohe te progressioni te semundjes, trombemboli apo
komplikacione te tjera .
9. Gjetjet e CT të pneumonisë COVID-19 mbivendosen me shumë infeksione të tjera (pneumoni te tjera virale ) dhe sëmundjet jo
infektive ( pneumonia e organizuar).
17. Pavaresisht ndjeshmerise se larte te Ct
- Nuk rekomandohet per depistim.
- Konfirmim diagnoze ne pacientëve të dyshuar
klinikisht kur rRT-PCR negativ ose i
padisponueshëm/grafi negative
- Qëllim izolimin dhe trajtimin e shpejtë të
pacientëve .
18. GJETJET NE CT
1. Opacifikimi groundglass
Opacifikimi groundglass (GGO) zonë e mjegullt qe
nuk pengon vizualizimin e vizatimit bronkovaskular dhe
zakonisht shkaktohet nga mbushja e pjesshme e
hapësirave ajrore ose trashja intersticiale
Pneumonia COVID-19 :
- GGO të njëanshme ose bilaterale me shpërndarje
periferike dhe subpleurale .
- GGO duket të jetë gjetja më e zakonshme e CT, e
parë në deri në 98% të pacientëve .
- Manifestimi më i hershëm .
- Mund të shoqërohet ose jo nga gjetje të tjera, zgjerim
vaskular, konsolidime dhe theksime retikulare.
19. GJETJET NE CT
2. Konsolidimi pulmonar
Konsolidimi përcaktohet si një zonë densifikimi
pulmonar me errësim te vizatimit vaskular dhe
shkaktohet nga mbushja e plotë e hapësirave ajrore
alveolare .
- Multifokale, te crregullta apo segmentare janë të
pranishme në pneumoninë COVID-19 në 2% –64% të
pacientëve .
- Periferike dhe subpleurale janë më të zakonshme
krahasuar me lezionet qendrore
peribronchovaskulare .
- GGO u konsideruan relativisht më specifike për këtë
sëmundje .
- Konsolidimi shfaqet më vonë se GGO dhe arrin
kulmin në ditët 10-12 pas fillimit të sëmundjes
Shembull konsolidim
Axial CT image (a) shows bilateral consolidations (asterisks) and bronchial wall
thickening (arrows) in the right lung. Axial CT image (b) shows bilateral
consolidations (arrows).
20. GJETJET NE CT
3. Theksimi , trashje retikulare
- Theksimi retikular konsiston ne trashjen e septave
interlobulare dhe prezencen e linjave intralobulare
të cilat paraqiten si perde lineare në CT .
- Paraqitja e tretë më e zakonshme ne CT pas GGO
dhe konsolidimit.
- Krahasuar me GGO dhe konsolidimin, është një
gjetje relativisht e vonë
21. GJETJET NE CT
4. Paterni Crazy paving
Paterni crazy paving konsiston ne trashjen e
septave interlobular dhe pranine e linjave
interlobulare të mbivendosura në GGO
(asfaltim I cmendur)
- shenjë mund t’i referohet edemës alveolare
dhe inflamacionit akut intersticial
- eshte raportuar në 5% –36% të pacientëve
me pneumoni COVID-19
Spider web sign (Shenja e rrjetës së
merimangës)
Shembull : trashje e septave interlobular te
mbivendosura ne nje sfond groundglass, crazy
paving pattern, vihet re edhe nje patern reticular. Axial CT image shows thickened interlobular septa (arrows) superimposed on a background of
ground glass attenuation showing a crazy paving pattern. A barely discernible finer reticular
pattern formed by thickened intralobular interstitium is also noted
22. GJETJET NE CT
5. Bronkograma aerike
Bronkograma aerike, qe konsiston ne evidentimin e
lumenit bronkial në një zonë hiperdense.
Axial CT image shows bilateral consolidation with an air bronchogram (arrow) in the left lung.
23. GJETJET NE CT
6. Air trapping, bula aerike
1.Bllokimi i ajrit (air trapping) është gjetje jo e shpeshte
- u raportua vetëm në një studim në 12% të pacientëve
Axial CT image (a) shows bilateral GGO. Axial CT image after one month (b) shows resorption of GGO, development of band-shaped, irregular fibrotic opacities
with traction bronchiectasis (arrows) and a large bulla (asterisk). Note the predilection of fibrosis for the anterior parts of lungs.
24. GJETJET NE CT
7. Bronkektazite
Bronkiektazia dhe trashja e mureve bronkial mund të shihen gjithashtu në pneumoninë
COVID-19 .
Trashja e mureve bronkial.
25. GJETJET NE CT
8.Fibroza
Fibroza konsiston ne pranine e cikatriceve
retikulare të shoqëruara me trashje
intersticiale, bronkiektazi traksioni, formim
grupesh cistike aerike subpleurale dhe ulje të
vëllimit pulmonar.
Ndikimi i fibrozës në prognozë është i
diskutueshëm.
Eshte sugjeruar si shërim dhe prognozë të
mirë, të tjerë pretendojnë se është një shenjë
e dobët prognostike .
26. GJETJET NE CT
9. Distorsioni i arkitektures pulmonare
Distorsioni arkitektural ndodh atehere
kur anatomia normale e mushkërive
prishet dhe shfaqet me prishje te trajektit
fisural, grumbullim te bronkiolave dhe
eneve te gjakut të zgjeruara dhe anguluar
(deformim I trajektit te tufes bronco-
vaskulare).
Zgjerimi i enëve të gjakut brenda
lezioneve, veçanërisht atyre GGO,
raportuar në 71.3% –82.4% të pacientëve .
27. GJETJET NE CT
10. Halo sign , reversed halo sign
1.Shenja Halo (halo sign) përcaktohet si
nodus ose mase e rrethuara nga GGO .
-infeksionet fungale angioinvazive,
infeksionet virale, pneumonia e organizuar
dhe metastazat hiper vaskulare.
-reversed halo sign, e njohur gjithashtu si
shenjë atoll, i referohet një GGO rrethore
fokale të rrethuar nga një konsolidim i plotë
ose jo i plotë i ngjashëm me unazën.
-“halo sign” 18% –64% , ndërsa “reversed
halo”shihet në 2% –5% të pacientëve.
Shembull: ( a) halo groundglass qe rrethon nje nodus
dens (b) reversed halo, unaze dense qe rrethon nje zone
centrake GG.
Axial CT image (a) reveals a ground glass halo (arrows) surrounding a denser nodule (asterisk). Axial CT image (b) reveals a reversed halo
formed by a dense ring (arrows) encircling a central area of GGO (asterisk).
28. GJETJET NE CT
Gjetje te tjera/ Gjetje ekstrapulmonare
- Noduse
- Ndryshim cistike aerike apo edhe kaverna
- Trashja pleurale
- Versamenti pleural eshte me I rralle, mund te tregoje nje
prognoze jo te mire
- Mikronoduj te shumte, konsolidim pulmonar dhe versament
pleural mund të sugjerojë per mbiinfeksion bakterial
- Versamenti perikardial është i rrallë në pacientët me COVID-
19, me një incidencë prej afërsisht 5%.
- Limfonoduj mediastinale të zmadhuara që tejkalojnë 1 cm
në diametrin me te shkurter jane raportuar 4% –8% të
pacientëve .
- Fenomene trombotike : TEP, tromboza venoze dhe arteriale
periferike, trombe ne kamerat kardiake.
- Pneumotoraks, pneumomediastin
- Hematoma muskulare (kryesisht te mm psoas dhe paretit
abdominal)/ hemorragji cerebrale.
29. GJETJET NE CT
Shperndarja anatomike e lezioneve te mushkerive
Larmi të gjerë të tipareve CT, të cilat gjithashtu varen nga ashpërsia
klinike dhe koha e kaluar që nga fillimi i simptomave
Shpërndarja anatomike e lezioneve të
mushkërive:
- Te dy mushkëritë (82.2%).
- Sektoret periferik (87.1%)
- Prekje multifokale (54.5%)
- Pjesët posteriore 80% të rasteve
- Lobet e poshtme janë lobet më shpesh të përfshira (54.5%).
- Lobi i mesëm i djathtë është ai më pak i përfshirë
- Shpërndarja multifokale me vatra te vogla ishte më e shpeshtë në
krahasim me perfshirjen difuze , edhe perse kohet e fundit kemi
evidentuar te kunderten.
- Përfshirja e njëanshme dhe madje edhe fokale unike mund të ndodhë
sidomos në rastet e hershme.
30. STANDARDIZIMI I INTERPRETIMIT TE CT
-Dyshimi imazherik per Covid 19
-Pikezimi i gravitetit
-Ndryshimet ne raport me kohen
31. STANDARDIZIMI I RAPORTIMIT? INTERPRETIMIT TE CT
1. Dyshimi imazherik per Covid 19
Në klasifikimin RSNA ( Radiological Society of North America) gjetjet CT se
pneumonisë COVID-19 u klasifikuan në katër kategori
Kategoria e parë, gjetje tipike, përfshin GGO periferike, bilaterale ose GGO
multifokale me forme te rrumbullaket , shperndarje difuze , me ose pa
konsolidime dhe trashje te septave interlobular , reversed halo sign ose gjetje
të tjera të pneumonise se organizuar.
Kategoria e dytë, perfshin gjetjet e papërcaktuara, indeterminuara, dhe
konsiston ne mungesën e gjetjeve tipike si psh pranine e GGO perihilare ose
unilaterale me ose pa konsolidim që nuk ka një shpërndarje specifike Këto
zbulime mund të shihen me pneumoni COVID-19, por ato vlerësohen si jo
specifike për këtë sëmundje.
Kategoria e tretë (gjetjet atipike) përfshijnë konsolidimin lobar ose
segmentar të izoluar pa GGO, mikronodujt diskret (centrilobulare, model
tree in bud), kavitete, trashjen e septave interlobar me versament pleural.
Këto ose janë të pazakonta ose nuk raportohen në pneumoninë COVID-19.
Kategoria e katërt (negative për pneumoni) nuk ka gjetje për pneumoni.
Duhet theksuar se CT toraksit mund të jetë normale në fazat e hershme
të pneumonisë COVID-19
Two patients with indeterminate findings. Axial CT image (a) shows non-rounded
opacities located predominantly in central peribronchovascular regions. Axial CT
image (b) of the same patient showing central, peribronchovascular opacities. Axial CT
image (c) of another patient reveals a GGO (arrow) in the right upper lobe. Axial CT
image (d) of the same patient revealing a GGO (arrow) in the right lower lobe. The left
lung was entirely normal.
32. Tre paciente me gjetje atipike:
(A)Pacient i dyshuar per COVID 19 ,
vihen re infiltrate tree-in bud ne
lobet e poshtme, me teper ne favor
te nje pneumonie aspirative
(B)Mikrokavitet ne brendesi te nje
nodusi , trashje e pareteve bronkial
ne lobin media dhe tree-in -bud ne
lobin inferior
(C)Vater e giere konsolidier
pulmonar me bronkograme
33.
34. STANDARDIZIMI I RAPORTIMIT? INTERPRETIMIT TE CT
1. Dyshimi imazherik per Covid 19
Klasifikimi CORADS
Klasifikimi CO-RADS
perfaqeson nje sistem te
standartizuar te raportimit te
pacienteve te dyshuar per
COVID 19
(The Dutch Radiological Society
, Covid 19 Reporting And Data
System)
Eshte nje klasifikim I propozuar
per Mjeket Radiolog I cili aktualisht
perdoret per te pershkruar nivelin
e dyshimit per Covid 19
35. Klasifikimi CORADS
CORADS 1
CORADS 1
Ct normal, nuk ka te dhena te Covid 19
- Duhet te kemi parasysh nje rezultat i tille,
mund te rezultoje ne rastet kur ekzaminimi
skanerik eshte kryer ne fazat fillestare te
semundjes
- Pacient rezultoi PCR negativ
36. Klasifikimi CORADS
CORADS 2
CORADS 2
Niveli I dyshimit per COVID-19 eshte I ulet.
Te dhenat skanerike sygjerojne me teper ne favor te ndonje infeksioni tjeter ,
bronkiolitis me infiltrate tree-in- bud dhe trashje te mureve bronkial , tbc
Shenja jo tipike per COVID-19.
Imazhet CT tregojne bronchiectasis, trashje te mureve bronchial me tree- in- bud
Pa te dhena per GGO
Trashje te mureve bronkial, tree-in-bud dhe konsolidim pulmonar.
Pa te dhena per GGO
Pacient 40 vjec me temperature dhe kolle. CT: konsolidim lobar me tree-in bud kompatibel me Infektion bakterial i.e. CORADS 2.
37. Klasifikimi CORADS
CORADS 3
CORADS-3
COVID-19 e pasigurt/ e
padeterminuar
Ndryshimet skanerike jane
kompatibel per nje
infeksion pulmonar, por e
pasigurt nese Covid 19
eshte prezent, si psh nje
bronkopneumoni ,
pneumoni lodare, embola
septik me GGO
Rastet me siper, Ct me GGO
unifokal
Figura 5
7 dite simptoma
CT: konsolidime multifokale me GG perreth.
PCR negative.
Case 6
Recent Influenca A . Histori per hypertension pulmonar.
Rifillon kolla
CT: Konsolidime bilaterale centrale me GGO difuze .
Re-test: COVID-19 PCR: negative and Influenza A: positive.
38. Klasifikimi CORADS
CORADS 4
CORADS 4
In CO-RADS 4 niveli I dyshimit
eshte i larte
Jane me teper te dhena shume
dyshuese por jo ekstemisht tipike:
Unilateral ground glass
Konsolidime multifokale pa gjetje te
tjera tipike.
Gjetje te dyshimta per Covid 19 te
mbivendosura ne nje semundje
preekzistuese
Fig 1
7 days of complaints
CT: zone unilaterale GGO ine lobin e majte
PCR: positive.
Fig 2
CT: bilateral GGO ne nje pacient me emfizeme,
39. Klasifikimi CORADS
CORADS 5
• CORADS 5 Dyshim shume i larte per COVID 19, gjetje
tipike , karakteristike
Fig 1
Multifocal GGO dhe konsolidim
Fig 2
10 dite me simptoma.
CT: GGO bilateral multifokale , trashje vascular (rrethi),
banda subpleurale (shigjeta).
PCR: positive
Fig 3
11 dite nga prezantimi.
CT : GGO bilaterale me konsolidime, preference e bazave,
trashje vascular.
PCR: positive
41. Standartizimi i raportimit/interpretimit te Ct
2. Sistemi i pikezimit te gravitetit
Per paciente te konfirmuar me Covid 19
Hapi i pare:
Ndahen keshtu ne tre nivele , zonat e siperme (A dhe D) – nen
murin inferior te harkut te aortesmiddle level
Zonat e mesme (B and E)
Zonat e poshtme(C and F)
Hapi i dyte:
(nga 0 ne 3 pike ) per secilen zone duke u nisur
ngagjetjet perkatese, 0 – pa gjetje ;
1 – infiltrate interstitiale
2 – interstitial and alveolar infiltrates (interstitial
predominance);
3 – interstitial and alveolar infiltrates (alveolar
predominance).
Pikezimi maximal eshte 18.
Ro grafi toraxi pozitiv per Covid 19 , me nate total prej 8 pikesh .
42. Standartizimi i raportimit/interpretimit te Ct
2. Sistemi i pikezimit te gravitetit
Cdo lob mund te vleresohet nga 0-5 pike, ne varese te
perqindjes se perfshirjes
0 – 0% ;
1 – me pak 5% ;
pike 2 – 5% deri ne 25% ;
pike 3 – 26% deri 49% ;
pike4 – 50% deri 75% ;
pike 5 – me shume se 75% .
Anomalite qe konsiderohen sinjifikative perfshijne:
- GGO,
- konsolidimet, noduset, retikulimet, trashja e septave interlobular,
- pattern crazy paving, bandat lineare subpleurale, trashja e mureve
bronkial, limfonodujt,
- versamenti pleural, versamenti perikardial
Lung window chest CT axial images at the level of carina demonstrating examples of Örebro Covid-19 Scale (ÖCoS) temporal stage and severity score. White arrows –
ground-glass opacities (GGO). Black arrows – consolidations. a. ÖCoS-temporal/severity B/1 (predominantly GGO, <10% lung involvement). b. ÖCoS A/2 (Only GGO, 10-
25% lung involvement). c. ÖCoS C/3 (Approximately equal GGO and consolidations, 25-50%). d. ÖCoS D/4 (Predominantly consolidations, 50-75%).
43. Standartizimi i raportimit/interpretimit te Ct
3. Ndryshimet ne raport me kohen
Ekzistojnë katër faza të pneumonisë COVID-19.
Faza ultra e hershme ( periudha e inkubacionit)1-2 jave
pas kontaktit)
-asimptomatike, pa te dhena per ndryshime imazherike.
-GGO unike ose multiple
Fazën e hershme( 0–4 ditë pas fillimit të simptomave),
-GGO subpleurale ne lobet e poshtme , GGO multifokale
-Zmadhimi i enëve të gjakut dhe shenja halo
Faza progresive, (5-8 ditë pas shfaqjes së simptomave)
-Sëmundja shtrihet , shpërndarje bilaterale dhe
multilobare me GGO difuze
-Konsolidime dhe
-Patern crazy paving.
-Lezione të reja, pjeserisht te konsoliduara,
-Shtrembërim arkitektonik,
-Bronkodilatacion dhe atelektaza fokale.
44. Standartizimi i raportimit/interpretimit te Ct
3. Ndryshimet ne raport me kohen
Faza e pikut ( 9–13 ditë pas shfaqjes së simptomave,)
- mbizotërojnë konsolidimet masive,
-GGO difuze, bandat parenkimale ,
-patern crazy paving,
-zbardhje e plote te mushkerive ( white lungs)
-bronkograma aerike,
-humbje te volumi pulmonar
-versament pleurla.
Në fazën e konsolidimit/ absorbimit /shperndarjes më vonë se 14 ditë /3 jave pas
shfaqjes së simptomave, i lënë vendin fibrozës dhe GGO difuz.
Ne varesi te gjetjeve ndahet ne tre stade:
-stadi i hershem
-intermediar
-I vonshem
CT-ve te perserituar në ndjekjen e pacientëve, ato duhet të kryhen në raste me komplikime të dyshuara, p.sh.,
superinfektim dhe emboli pulmonare.
Jo ne pacientet e qëndrueshëm klinikisht.
Shkalla e përfshirjes parenkimale në CT, është treguar se ndërlidhet me ashpërsinë klinike të sëmundjes dhe
nevojën për kujdes intensiv
Perhapja difuze dhe konsolidime kanë një prognozë më të keqe dhe vdekshmëri më të lartë .
Pacientët e rëndë /kritikë perfshirje te te peste lobeve.
45. Serial images showing the expected evolution of the CT findings over time. a. CT exam dated March 17, 2020 shows viral parenchymal infiltration starting as a very low-density millimeter-sized ground-glass
density in the central right lower lobe. b. CT exam dated March 23, 2020 shows interval progression into widespread ground-glass densities and crazy-paving pattern with peripheral and subpleural domination in
both lower and upper lobes of the lung. c. CT exam dated March 26, 2020 shows interval evolution of the ground-glass and crazy-paving areas into consolidation, while some regressed directly without sequelae. d.
CT exam dated April 2, 2020 during clinical recovery phase shows lesions regressed in the form of fibrotic bands and subpleural streaks
46. Standartizimi i raportimit/interpretimit te Ct
Dyshimi imazherik per Covid -19 (klasifikimi CORADS)
Pikezimi i gravitetit (CT -score)
Ndryshimet ne raport me kohen
Interpretimi permban:
1. Pershkrimin e vatrave GG apo konsolidime-
Shperdnarjen difuze apo periferike,
-Preferencen lobare ,
-Gjetjet basjhkeshoqeruese
2. Nivelin e dyshimit (CORADS)
3. Perqindjen e perfshirjes sipas sitemit te pikezimit,
0-10 prekje e lehte, 10-18 prekje e moderuar, mbi 18
prekje severe.
4. Percaktimin nese prekja eshte ne faze fillestare,
progresive, pikut apo rezorbimit te semundjes.
5. Klasifikimet e references.
47.
48. Perfundime
1. Radiologjia është përdorur në mënyrë efektive ne pandemine COVID-19, ku Ct rolin kryesor.
2. Diagnostikimin, ndjekjen dhe trajtimin.
3. Radiografia tek fëmijët, shtatzenat, triazhim i pacientëve të jashtëm dhe ndjekja e pacientëve të shtruar në
spital/komplikacione.
4. Ecografia per ndjekjen e pacienteve te hospitalizuar/dhe per komplikacionet.
5. Ct metoda me e perdorur, nuk rekomandohet si mjet depistimi.
- Rekomandohet kur simtpmatika +, Rt-pcr - , dhe grafi -, ne pacientet e hospitalizuar.
- Një CT normale e toraksit mund të mohojë diagnozën në një shumicë dërrmuese të pacientëve, veçanërisht kur kryhet disa
ditë pas shfaqjes së simptomave.
- Ct normale nuk perjashton diagnozen, nese kryhet ne stadet fillestare.
6. Kufizimet e testit rRT-PCR kanë rritur rolin e imazherise
7. Interpretimi/raportitimi standard sipas CORADS dhe CTSS
