comentario do plano de Cangas:evolución

3. ORIXE
A primeira referencia a Cangas na Historia é un
documento do 1160 no que o rei Fernando II
dona a un nobre do seu séquito o herdo da vila. Porén, a
ocupación humana do territorio ven desde máis atrás.
Os primeiros asentamentos humanos en ÉPOCA
PALEOLÍTICA deron paso á romanización, que viu
acompañada polo progreso da pesca, aínda que a
agricultura manteríase como actividade principal.
Durante os séculos posteriores, Cangas sufriría saqueos
tanto por parte dos viquingos como dos
MUSULMÁNS.
Xa na Idade Media, concretamente no século XV,
a poboación de Cangas verase atraída definitivamente
pola pesca e comezará a instalar as primeiras
construcións. Isto determinou que de lugar ou vila (o que
reflectía o seu carácter agrario) pasara a ser porto.

5. Nos seus inicios Cangas
conformaríase en dous núcleos
urbanos diferentes:
 O Barrio do Costal é o máis
antigo da vila. Ao seu pé
chegaba o mar antes dos
aterrados e conta con
numerosos manaciais. A rúa de
Berbetaña, a da Faixa, a do Hío,
O Outeiro, Síngulis, Os Píos ou
a rúa do Arco forman parte
deste barrio.
 A Ribeira ou Barrio do Sinal
está separado do anterior pola
Rúa Real e é máis novo
(creouse nos albores da I.
Moderna). A rúa da Materia, a
dos Baldes, a da Estrela, a do
Lirio, a do Hospital, o Eirado do
Sinal ou a rúa Sol pertencen a
este barrio.

6. O PLANO é diferente segundo o barrio.
 O Costal, situado na altura, presenta un
trazado radial das rúas nalgúns puntos,
resultado da adaptación á orografía do
emprazamento, sendo o plano irregular o
dominante. Ademais, as rúas estreitas e
trama pechada e compacta protexían ás
casas das inclemencias do tempo.
 A Ribeira desenvolveuse adaptándose á
liña costeira, con tendencia á
organización lonxitudinal ao longo do
areal. Presentaba un aspecto disperso,
con casas illadas que tan só nun par de
puntos se agrupaban, unha (relativa)
dispoñibilidade de espazo que permitiría o
deseño dun plano con tendencia regular.
Aínda que pódese descartar a existencia
dunha muralla, Cangas tal vez contara con
portas de acceso situadas no remate das
rúas, en tanto que as propias casas cercaban
a vila.

7. Na edificación, das posibles vivendas existentes na Idade Media
hoxe persisten en Cangas dous modelos.
CASA CON PATÍN
Exclusiva das Rías Baixas, eleva
moderadamente a vivenda, á
que se accede por unha
escaleira exterior situada na
fachada, e deixa debaixo dela a
entrada a un baixo utilizado
normalmente como almacén
dos aparellos de pesca.
CASA DE PINCHO
Consta dunha única altura a ras
de chan, con tellado a dúas
augas, rematado en forma
notablemente apuntada.

8. En todos os casos o material
das casas era a pedra de
granito (bloques
irregulares –cachotaría– ou
regulares coidadosamente
labrados)
As
dimensións
dos solares
eran moi
reducidas,
tanto máis se
temos en
conta que por
regra xeral
non toda a
superficie se
construía, pois
parte dela
estaba
ocupada por
unha pequena
horta.

9. O casco antigo
contaba con distintas
puntos de interese
dos que na
actualidade só se
conservan algúns.

10. A Excolexiata de
Cangas
A súa construción
iniciouse no 1493 e
recibiu o título de
Colexiata no 1545. Foi
destruida
parcialmente no 1617
por un ataque turco e
modificada en etapas
sucesivas con
elementos de
diferentes estilos
arquitectónicos
(barroco, gótico,
plateresco…).

11. A ponte sobre o río Bouzós
Estaba situada ao leste do
Barrio do Sinal. Era de estilo
gótico e contaba cun arco
oxival. Hoxe en día consérvase
soterrada.

12. O Campo do Mercado
Era un espacio situado ao
remate da zona
urbanizada ata o que
chegaban dous regatos
que provocaban o seu
enchoupamento. Na
actualidade a Praza de
Abastos ocupa este lugar.

13. Entre os usos de solo
tradicionalmente
destacaba o
residencial. Tamén
existían algúns usos
artesanais. Así, as rúas
do Barrio do Sinal
coñeceron a labor dos
gremios: a rúa da
Materia acollía oficios
variados, ferraxes e
coiro, e a rúa dos
Baldes, a elaboración
de toneis. Actualmente
produciuse unha
terciarización dos usos.

14. Actualmente o casco antigo de
Cangas está afectado polo deterioro
físico de rúas e casas, algo que
prexudica á imaxe da vila.
Todo isto provocou a posta en marcha
de políticas de rehabilitación física que
aínda non finalizou.

18. L
O
SN

19. L
O
SN

20. A comezos do
século XX, co fin
de conseguir máis
espazo, foi
construido en
Cangas o primeiro
aterrado, o do
Costal, onde se
atopa
actualmente a
Alameda Vella. Xa
nos anos 80
faríase un
segundo
aterrado, o do
Sinal, sobre o que
se sitúa a
Alameda Nova.

21. Nazaret
Vivendas de proteción
oficial
Son vivendas construidas con
axuda estatal e con
limitacións no prezo de venda
ou de alugueiro.
Caracterízanse pola
monotonía e a baixa calidade
construtiva, que provoca o seu
envellecemento prematuro. A
solución a este problema está
na rehabilitación dos
edificios.

22. Bloques de vivendas de
promoción privada
Son edificios en altura que en
Cangas non adoitan sobrepasar as
sete plantas.
Vivendas
unifamiliares
Son vivendas individuais,
exentas ou acaroadas

23. Áreas de
servizos e
ocio
En Cangas
destacan as
pistas de
atletismo, o
campo de
fútbol, o
Auditorio
Municipal, o
Centro de
Saúde, diversos
centros
escolares e
varios
pavillóns
deportivos
(Gatañal,
Romarigo…).

24. A dotación de
servizos queda ás
veces escasa: en
Cangas non hai
hospital (a
poboación debe
trasladarse a
Vigo) nin piscina
municipal.

25. Áreas
industriais
Entre elas
destaca o
Polígono da
Portela.

26. O Plan Xeral de Ordenación Urbana é o instrumento básico para a ordenación
urbanística integral dun municipio e proxecta o desenvolvemento urbano para certo
número de anos: os usos e clasificación do solo (urbano, urbanizable e non urbanizable),
a edificabilidade, a rede viaria, os equipamentos e as medidas de proteción ambiental.
Cangas non conta aínda cun PXOU; foron elaborados varios pero ningún chegou a ser
aprobado, e o urbanismo da vila segue a rexerse por unhas Normas Subsidiarias do
1994, moi incompletas para a actual situación urbanística.