Coenders van Helpen genealogie, met oorsprong in Dokkum, in Jaarboek CBG 1963. Bekend in Groningen als adellijke familie, met de Coendersborg in Helpman en Nuis.

1. Coenders van Helpen
door
M R. H. L. HOMMES.
Het lijkt misschien overbodig aandacht te besteden aan dit
uitgestorven Groningse geslacht, dat van de 16e tot de 17e eeuw
een rol gespeeld heeft in de provincie van Stad en Lande en waar-
van over de belangrijkste personen artikelen zijn verschenen
in de Groningsche Volksalmanakken, het Nieuw Nederlandsch
Biographisch Woordenboek, de van Winkler Prins
3e druk, Kok’s Vaderlandsch Woordenboek, Biographisch Woor-
denboek van A. J. van der Aa, enz., maar een totaal overzicht
ontbreekt.
In het Alg. Ned. Fam.bl. van 1885 en 1886 heeft H. 0. Feith
naar copieën het Kort verhaal van de afkomst der pricipaalste
Edelen van Groningen en Ommelanden enz. door
Coenders Helpen gepubliceerd (als overdruk als Nobiliarium
Groninganum uitgegeven), waarbij A. A. Vorsterman van
een genealogie heeft gevoegd, die verscheidene fouten bevat, Al in
1932 had ik de illusie een verbeterde genealogie te kunnen publi-
ceren, maar het is mij niet gelukt alle tegenstrijdigheden op te
lossen. Aan het einde van de genealogie geef ik er verscheidene
personen bij, die ik niet kon invoegen.
Het wapen luidt volgens Riet+
stap In zilver twee klimmende
en naar elkaar toegewende zwarte
bokken met gouden hoorns en
hoeven. Gekroonde helm. Helm-
teken: een uitkomende zwarte bok
met gouden hoorns en hoeven.
(Soms is dit wapen, gevierendeeld:
1 en 4 het beschrevene; 2 en 3 in
blauw twee gouden kronen boven
elkander, welke vermeerdering
van het wapen door koningin
Christina van Zweden geschon-
ken is. Hierbij behoort een 2e ge-
kroonde helm met een geharnaste
arm, die een zwaard zwaait als
helmteken.) Deze vermeerdering
is verleend aan Bernard Coenders
De Rijksarchivaris in Groningen, Dr. W. J. Formsma, maakte
mij nog attent verschillende zegels in de Huisarchieven van
J. B. Rietstap. De wapens van den en den vroegeren adel,
blz. 312.

2. 170
en Gruys. Coenrades voerde in 1520: een boom
met forse kruin, waartegen twee bokken springen. Schildhouder:
een adelaar met geopende vlucht. (Arch. Farmsum inv. 727, reg.
283.) In 1542 voerde Conrades: een boom met zeer
den kruin, waartegen twee bokken springen. een uit-
komende bok. (Arch. Farmsum 605, reg. 340.)
Erederik Coenders had daarentegen in 1584: twee tegen een
deellijn springende bokken, de deellijn omstrengeld door een slang.
een uitkomende bok (Arch. Farmsum inv. 610, reg.
558).
zijn er meer variaties bij de zegels in Farmsum
inv. 575, 632, en Gruys inv. 198.
De naam werd oudtijds afwisselend gespeld: Conrades,
Conders en Koenders of
van van Helpen door prof.
Alting in het opgesteld in 1629 en vertaald in 1775
te Groningen met een geslachtlijst en levensbericht van
Frederik laat het geslacht beginnen met van
Helpen, met een ridderorde vereerd, die in 1251 een voorstander
was van de belangen van de stad Groningen tegen Ommelanden
en bij de onlusten van aanvoerder en het Hoofd van
de stedelingen, waarna hij als gijzelaar aan Hunsingo gegeven werd
en na de vrede weer zijn vaderland terugkwam. Derk van Helpen,
geb. werd burgemeester, maar zijn nakomelingen waren amb-
teloos het slot te Helpen.
Een andere lezing geeft evenwel een stuk van ca. 1566 of
afgedrukt in de Bijdragen tot de geschiedenis en oudheidkunde
inzonderheid van de Groningen, dl. blz. 291. Het
vermeldt: Olde Koenders, Hendrick Koenders. Twee
broderenn, guyde, ryke mannen van ghecomen, inn
Gronnyngen gehilicket ann de bestenn unnde int eetspill
gecoemen Gronnyngenn.
De door Hendrick Coenders verworven te heeft
op het tot ‘heden terrein van de
waarheen tot 1936 de voerde, maar juist het stuk,
dat tot het terrein leidde, is in dat jaar verbroken door de aanleg
van de Troelstralaan. Op de gedeeltelijk sloten omringde
grond is een boerderij, maar niets herinnert aan de borg, behalve,
dat vaak nog stenen gevonden worden bij de bewerking van deze
grond. Het is ook onbekend, wanneer de borg verdwenen is, maar
in schijnt hij nog voor te komen. In dat jaar erven Egbert
en Derck Clant van Edzard Jacob Clant van en
wina van Helpen het huis te Helpen met schuur, poorten,
hoven, grachten, enz., waarmede wel de Coendersbarg
zal zijn
Enkele borgen een Coenders als bewoner, zoals blijkt
uit het van A. de Ommelander borgen, zoals Beyum,
Ludema en Fraam. De eigenaar van laatstgenoemde borg
Ned. Leeuw kol.
Hs. inv. B 7.

3. 171
Conders van Helpen, ridder van St. Michiel, heeft gedaan
om tot de Ridderschap van Groningen te komen, zoals Mej. N.
Tonckens in de Gr. Volksalm. van 1961 aannemelijk maakt. De
kaart van Coenders en het Nobiliarium brengt zij met dit streven
in verband.
De Coendersborg te zijn naam waarschijnlijk gekregen
toen 2) een Fossemaheert kocht. Het thans bestaande
huis werd in 1812 gebouwd, waarop de naam Coendersborg
geplaatst werd.
Verschillende leden van de familie waren de Hervor-
ming zeer toegedaan, zoals die als te Gronin-
gen, lid en voorzitter van het consistorie, predikanten huisvestte
en Derck, die in gelegenheid gaf tot het houden van
godsdienstoefeningen. Bij de komst van Alva moesten zij evenwel
vluchten in 1567, met verbeurd verklaring van hun goederen ia
1570. Deze werden na de pacificatie van Gent 1578 wel terugge-
geven, maar na het verraad van Rennenberg moesten zij opnieuw
vluchten, evenals anderen naar Emden en andere plaatsen
in Duitsland.
Heel interessant het reisjournaal van Frederik Coenders van
1557-1599, men een goede indruk krijgt van het leven
van de ballingen en van de moeilijkheden verbonden aan reizen
naar verschillende landen om kennis door studie te vergaren. Dit
reisjournaal is uitgegeven door H. 0. en J. A. Feith de
Bijdragen en Mededeelingen van het Historisch Genootschap te
Utrecht, dl. XIV. In de Gron. Volksalm. 1894 heeft J. E.
hieraan het verhaal 16e eeuwsche Groninger jonker
op reis
Minder bekend zal zijn, dat in de Universiteitsbibliotheek te
Groningen zich bevindt het album amicorum, met bekende namen
en verschillende fraaie wapentekeningen, van Abel Coenders van
Helpen dat in 1938 te Parijs is aangekocht bij een anti-
quaar, die het had op een veiling van boeken van het
kasteel van bij Charleroi. Waarschijnlijk evenwel is het
album op iets andere wijze daar terechtgekomen, dan in het
wordt vermeld. De dochter van Frederik Coenders.
4) getrouwd met Charles de en diens zuster Marie
Anna de was de echtgenote van Jean
déric de baron de die 1722 zijn rechten ver-
kreeg op het kasteel van waardoor het album op het kasteel
van zal zijn.
Laatstgenoemde Frederik is met zijn broer Willem de maker
van de die vooral bekend is door de omlijsting
met de met als eerste de borg Fraam, waarvan hun vader
de eigenaar was. Volgens Mej. Tonckens moet deze kaart geda-
teerd worden tussen 15 juni 1677 en 26 januari 1678.
Frederik is in 1690 in Franse gekomen, waardoor zijn
Gron. Univorsiteitsblad 1951, Ze jg. nr. 1.
Verkleinde afb. in Bouwkunst, 3e jg. 1911.

4. 172
handschrift over de 6e bouwstijl in terecht is gekomen.
In de Bibliothèque Royale de Belgique worden ge-
schriften bewaard van Willem of Frederik
Over de kaart van de gebroeders schreef de bekende Prof. J.
hoogleraar in de Geschiedenis te Groningen, later te
Leiden, in de Gron. Volksalm. 1912 een uitvoerig artikel, waarbij
hij ook over het ontwerp van spreekt, waarvoor
een prijsvraag was uitgeschreven.
De laatste Coenders van dit geslacht is Geertruida Everharda
Leonora 1) , die als weduwe van Christiaan Seest,
nadat zij al vroeger weduwe van Ds. Jacobus Meesters geweest,
te Amsterdam op de 21 nov. 1846 op 87 jarige
leeftijd overleed, waarvan aangifte gedaan werd door haar
zoon Jan Sweers, fabrikant 40 jaar, en kleinzoon Simon
Veen, stalhouder 24 De kinderen van haar broer Ds. Berent
Joost Abel van Helpen, op dienstreis te Menado 29 okt.
1801 overleden, zijn kort na hun vader gestorven.
Als basis ‘heb genomen de van Hs. Doys
en daarnaast de gegevens van het Nobiliarium. De levensbeschrij-
ving door Hendrik Alting gaf een welkome aanvulling, maar de
vertaler van 1775 vermeldt bij de tweede generatie
Hendrik, die op de borg te woonde, oudste zoon.
Evenwel wil ik de volgorde van de andere bronnen maar aanhouden.
Genealogie.
Coert Coenders te Dokkum, wiens moeder was N.N.
Langen, omstreeks 1440: tr. Lichtvoet.
Uit hun huwelijk:
1. Jan of Johan, volgt
2. volgt
3. Coenders, tr. Johan
4. Coenders, tr. vóór 17 febr.
1500.
5. Coenders, tr. Henrick tr. van
lid hoofdmannenkamer, burgemeester te Groningen
1449-1481, om de twee jaar afwisselend.
11. Jan of Johan Coenders geb. Dokkum, kwam met zijn broer
Hendrik naar Groningen, in 1472 burgemr., 1469 hoofdman,
beide functies afwisselend 23 jaar lang, ca. 1496, tr.
Horenken,
Uit dit huwelijk:
1. volgt
2. Peter Coenders, student te Keulen 26 febr. 1481, vicaris
in de St. Maartenskerk te Groningen.
Hist. studiën door Hist. gen. Groningen 1. 1896, blz. 305, 11 1907. blz. 407.
van Prof. Mr. H. de la Fontaine Amsterdam.
Prov. Bibliotheek van Friesland te Leeuwarden.
Q) Inv. nr. 601.
J. van der Biogr.

5. 173
3. volgt
4. Coenders, tr. Reint
5. Coert, volgt
C student te Keulen 26 febr. 1481, burgemr.
te Groningen ‘18, ‘19, ‘22, ‘23, als stadhouder
aangesteld door Hertog Karel van tr.
Reberch, in leven 20 dec. 1513
Uit dit huwelijk:
1. Claes Coenders, pastor in Appingedam.
2. Albert, volgt
3. Coenders, abdis van het klooster Essen bij
1 juli
4. Harmen Coenders, tr. 1548
dr. van Albert en Coninck.
Uit dit huwelijk:
a. Albert Coenders, in 1607, tr. vóór 1595
dr. van Mello en Clara Rolteman; tr.
vóór 1607 Adriana van Swieten, lidmaat te Gronin-
gen’ 9 jan. 1608 als huisvrouw van Albert
ders, dr. van Adriaan en Josina van Naaldwijk, en wed.
van Jacob uit Vlaanderen,
b. Harmen.
c .
d.
5. volgt
6. Loech,
7. volgt
Albert Coenders, van Beyum, burgemr. te Groningen 1553,
‘54, ‘57, ‘58, vóór 13 nov. 1560 tr. Anna dr. van
N.N. Eelts en N.N. Hillebrands.
Uit dit huwelijk:
2.
3.
4.
5.
vóór 1558, tr. 1550 (h.c. 20 april
Tjarda van Starkenborgh, heer op Dijkumborg,
der Ommelanden, 1581, begr. Broerkerk te
zn. van tot Dijkum en en
Bouwe Friling. Hij hertr. 1558 Reneke van wed.
van Menolt Ompteda.
Berend, volgt Va.
Petertien Coenders, tr. vóór 13 nov. 1560
beiden in leven 1567.
Tammo, volgt Vb.
Coenders tho te Hogerke, in leven
1568 tr. ca. 1550 Ayckema, in leven ia 1568,
dr. van Ayckema.
Inv. 603, reg. 269.
Feith 1559, nr. 3, 1 juli.
Wapenher. 1913, blz. 213.
Feith 1560, nr. 96.
Inv. nr. 713, 376.reg.
nr.

6. 6.
7.
9.
174
Uit dit huwelijk:
a. Sytjen.
b.
Claes Coenders.
volgt Vc.
Stine Coenders, tr. Peter zn. van Jan en Evertje
de Hij hertr. Harmtje Heralma.
Alydt Coenders, tr. vóór 1564 Albert
der beide Oldambten 1594-1598, 7 okt. 1598, begr. in
de kerk te Scheemda, zn. van een echtpaar
Volens.
Va. Berend Coenders student te Bazel 1555-30 april 1556,
in 1566 te Groningen armbezorger, lid en voorzitter van het
consistorium, steunde Hervorming, in 1567 naar
Emden, rentmr.-generaal te begr. bij
St. tr. 1558 (h.c. 28 januari”) L u e t y n
dr. van Albert en Coninck.
Uit dit huwelijk:
1. Coenders, doet eed als in 1603, nog in
leven in 1613, tr. le vóór 8 febr. 1596
zuster van Rudolph Valcke; tr. 2e 1599 Gronin-
gen 30 dec. 1598) Hillebrands.
Uit het tweede huwelijk:
a. geb. 7 aug. 30 okt. 1606.
b .
c. Coenders, tr. 1639 (procl. Groningen 16 maart)
ab Oosfwold, geb. 1607, student Gro-
ningen 26 aug. 1628, te Delfzijl., zn. van
Aylke en Enneke Bauckens.
2. Margarefha Coenders, lidmaat te Groningen in 1594, tr.
1601 (procl. 17 april) Hans
3. Coenders, lidmaat Herv.k. in 1594, tr.
Aitsma.
Vb. Tammo lidm. Groningen 1594 in Jacobijnerstr.
woonde in 1605 aan het Martinikerkhof, lid
kamer, Groningen 2 nov. 1625, begr.
kerk, tr. volgens Sickinghe):
tr. Groningen 31 okt. 1607 (procl. 17 okt.) Emerentiana
van 16 dec. 1621, dr. van en Maria van
en wed. van Manninga.
Uit het eerste huwelijk:
1. Coenders, tr. Ave de Mepsche, dr. van en
Bywe van Berum.
NW Ned. biogr. wdbk. VI 316.
Inv. nr. 100.
Inv. nr. 836, reg. 60‘2.
Programma funebre 1625, in Rijks Univ. bibliotheek Groningen.
Ned. Lw. 1938, kol. 452.
Reg. Feith 1641, nr. 6.

7. 175
Uit dit huwelijk:
a.
b.
C.
kinderloos overl.
Albert, id.
Coenders, vóór
van Harssens,
rina van Fritema; tr. 2e
commandeur van Delfzijl,
2.
3.
4.
5.
sept. 1664 tr. le Peter
zn. van Warmolt en
der Merwede,
vóór 1658, zn. van Hindrick
en Swane en wedr. van le Alyt en 2e Helena
van Isselmuden.
Coenders, kinderloos overl.
Johan Coenders, id.
Margarieta
Swane Coenders, 1623, begr. koor Martinikerk, tr. Gro-
ningen Martinikerk 1603 (procl. 26 Hendrick van
der Merwede, luitenant-colonel, tussen 1626 en 1634, zn.
van en Margaretha de Pas.
Vc. Luloff of Ludolf Coenders, zegelt 10 nov. 1586 tr. Anna
Cater.
Uit dit huwelijk:
1. Albert Coenders, adelborst onder hopman Hans Jacob
tr. Groningen 9 febr. 1606 (procl. 15 januari)
Coenders (Vd dr. van Ludolf en Anna
Uit ‘hun
a. Coenders.
2. Hendrick
Het lidmatenboek der Herv. kerk heeft 1 dec. 1594:
Luytien Coenders syn twee dochters
Swaentien en Margareta Koenders bij s. mertenskerkhof.
Misschien is er verwarring bij met de dochters van
Berend (Va) of Tammo (Vb), of met Luytien is bedoeld
Ludolf (Vc).
Hendrick Coenders (zn. van Luloff en Reberch)
hoofdeling te en medehoofdman in 1600, tr.
Uit dit huwelijk:
1 .
2. Evert of Everhardus Coenders, in leven 29 sept. 1576
tr. vóór 1 juli 1574 Enneke dr. van Popco
dringa.
Uit hun huwelijk:
a. Coenders.
b. Bauewe Coenders, tr. Groningen Martinikerk in 1604
(procl. 7 januari) Johan Horenken, jr. en hoofdeling
te Zandeweer en Oldenzijl, vaandrig, vóór 16 april
Inv. nr. 143.
Inv. nr. 715, reg. 573.
Idem, nr. 533, reg. 135.

8. 176
Hij hertr. Groningen 22 aug. 1613 in
den Ham, dr. van Sicco en Tiaucke Bebing of Greving.
c. Coenders, lidmaat 29 aug. 1604, tr. Groningen
20 dec. 1609 Taco Ayckema, adelborst, zn. van
en Emerentiana Wifringhe. Hij hertr. Bedum 1 aug.
1630 dr. van van Menteda, en
Ike Ufkens, en wed. van Hans Jurgen van Maneil.
Loech Coenders, vóór 10 juni, 1560 tr. vóór 1543 Anna
Ompfeda, na 1560, dr. van Feclco en Luecke Cater van
Harssens, en wed. van Johan de
Uit hun huwelijk:
1. volgt V d .
2. Lucia Coenders,
3. Coenders, tr. N.N. Kefeler of
4. Coenders leeft nog 2 mei 1607 bij
matie van haar nicht Coenders (Vd 3).
Vd. Coenders, meidag 1587, tr. 1562 (h.c. 14 febr.
Anna dr. van Allert en Roelefjen de Mepsche.
Uit dit huwelijk:
1. Loech, volgt
2. tr. Nansum, zn. van Tyade
Nansum.
3, Coenders, tr. Groningen 17 juni 1607 (procl. 2 mei)
of Klynckma. Hij hertr. Anna Wifringhe.
4 . tr. Groningen 9 febr. 1606 Albert
Coenders (Vc zn. van Ludolf en Anna Cater.
5. Coenders, leeft 2 mei 1607 bij van
haar
Loech of Lodewijk Coenders, vóór 7 dec. 1602, tr.
Tadema. Zij hertr. Groningen 27 febr. 1614 (procl. 15 januari)
Luirt van sergeant.
Uit het eerste huwelijk:
1. Coenders.
2. Johan, volgt
3. Lodewijk, volgt
Johan Coenders geb. Groningen januari 1598, stu-
dent ald. 3 dec. 1616, drost van Wedde en Westerwolde
‘53, bezat het huis aan Ossenmarkt, in 1627 gebouwd (thans
van de Directeur Doofstommeninstituut), burgemr., kocht de
borg Ringenum bij Uitwierda in 1643, Groningen 31 maart
1664, tr. 1 1623 (procl. ald. 10 okt.) Tiddinga, dr. van
en Wya Sebes (Bunninga) tr. 2e 1633 (h.c. 19 aug.
Reg. Feith, vervolg 1576, nr. 103.
Inv. Huisarch.
Progr. fun. 1664.

9. 177
1633 Elisabeth Reinkinck, erfdr. van Duynenbroek, 1643,
dr. van Coert en Hima Westerhous.
Uit het eerste huwelijk:
1.
2.
Etta Coenders, tussen 9 mei 1699 en tr. ca. 1646
of ‘47 ZWO Auwema, mede gecomm. raad der Ommelanden,
in nov. 1662, zn. van Fossema en Ulske Auwema,
en wedr. van Maria Verduyn.
lidm. te Groningen dec. 1653 als stu-
dent in Oosterstraat, raadsheer, curator van de Hogeschool,
in 1668 koper van de Harckama en en de
Fossemaheerd, was in strijd met de van Nienoord
over het in 1673.
Uit het tweede huwelijk:
3. Anna Coenders, erfdr. van Dunenbroek, 31 maart 1664,
begr. in de kerk te Stedum, tr. 8 januari 1654 (procl. Gro-
ningen 17 dec. 1653; att. 2 jan. 1654: h.c. 16 dec. 1653
Johan van Nittersum, Stedum en Ringenum, ged.
Stedum 24 juni 1624, beleend met de
schepper van de Noordzijde van Appingedam, ge-
deputeerde staat, lid Admiraliteit Harlingen, lid der
Generaal, 24 1694 begr. in de kerk te Stedum,
zn. van Adriaan en Clant.
Hij liet in 1669 de borg Nittersum geheel verbouwen
(ook zelf ondertekenend Lodewijk )
vaandrig onder doet eed als 19 okt.
1639, Bredevoort 1652, tr. 1630 (procl. Groningen 13 maart)
Ailcke Tjarda van Starkenborgh, na 1 febr. 1661, begr.
Groningen dr. van Albert, van ter Weer, en
Uit dit huwelijk:
Coenders, tr. 1 1652 Groningen 20 nov.)
Coenders luitenant, nov. 1653, zn
van Hillebrant en Willemtje tr. 1669
Gron. 20 maart; att. 4 april) Arnoud comman-
deur van ‘Oudeschans in 1665, wedr. van Anna N.N.
Coenders, vaandrig in 1654, doet eed 23 maart
1672, sergeant-majoor
Jan of Johan tr. ca. 1539 Truida Ayckema, dr. van
Mello Ayckema.
Uit dit huwelijk:
Coenders geb. 1540, drost der beide Oldambten,
te Groningen, burgemr. wonende aan
de Grote Markt, Groningen 22 febr. 1617 (77 jr.), tr.
Ned. Lw. 1938, kol. 454.
Gron. 1957, blz. 53 en vlg.
Idem, 1930, blz. 179.
Idem, 1930, blz. 137,
Progr. fun. 1617.

10. 178
1565 (h.c. 3 maart ald. 11 april
1586, begr. dr. van Albert en Coninck; tr.
1586 1615, dr. van Joost en Elisabeth
dinga.
Uit het eerste huwelijk:
1. Johan, volgt
2. Coenders, na 20 mei 1599 (procl.
3 febr.) tussen 1605 en 1620, zn.
van Hayke en tho Nansum.
3. Coenders, tot Oldorp en student
te Franeker 3 maart 1599, benoemd in 1606 als redger van
Aduard, ruilt later zijn huis te Aduard met de borg Ludema,
1644, tr. Groningen 6 aug. 1609 (procl. 1 juli)
Alberda, geb. 16 aug. 1575, vóór 1630, dr. van
Reyner en, Coenders 1); tr. Groningen
20 nov. 1631 (procl. 29 Maria na
1644, dr van Eilco, van Nittersum tot Stedum, en
Hinckart of Hinckaerts.
Uit het eerste huwelijk kinderen, jong.
Uit ‘het tweede huwelijk:
a. Coenders, in 1678, tr. Groningen 14 okt.
1649 (procl.. 29 sept; h.c. 26 sept. Lewe tot
heer van Klinkenborg van geb.
de 1624, gedeputeerde staat, curator Hogeschool,
1677, zn. van Evert en Anna Coenders 4 a) .
4. Coenders, lidmaat van de Herv. k. te Groningen in
1594, in leven 1620 tr. Ubbena ook in
leven in 1620, zn. van Willem en Elisabeth Alberda.
5. Melchior Coenders, te Gron. dec. 1618 als lieutenant,
ritmeester 28 mei 1624, 16 juni 1628, tr. 1 Groningen
12 nov. 1620 24 juni) Anna dr. van
en Clara tr. Groningen, 4 juni
1626 (procl. 29 april) Catharina Alberda, dr. van Egbert
en Catharina von Frese. Zij hertr. 1638 (procl. Groningen
3 maart) Bernhard Entens, majoor.
Uit het tweede huwelijk:
a. Habbe weduwe nog in leven 1668
tr. 15 febr. 1653 (procl. Gron. 29 januari) Johan
van Breede, zn. van Johan, op Ludema in Warfhuizen,
en Ebbe of Ida de
6. volgt
7. Coenders, lidmaat te 28 mei 1600,
tr. le Zuidbroek 1608 (procl. Gron. 17 sept.) Tyaarf
van Eminga, zn. van en Fouwele van ‘Hol-
Inv. nr. 609, reg. 477.
Coll. nr. 135.
Inv. Nienoord nr. 551.
Feith. Ommelander borgen, blz. 86.

11. tr. senator te Emden, tr.
Groningen 13 nov. 1625 (procl. 15 okt.) Berent de
burgemr., 24 juni 1635, zn. van Sigher en Christina torn
Camp, en wedr. van Roelefje Praedinius.
Johan Coenders, 1605, tr. 1596 (procl. Groningen 3 nov.)
Anna Schatter, dr. van Egbert en Evertje Jarges (of? Reint
en Bywe Jarges).
Uit dit huwelijk:
Johan geb. 1605 (posthuum), luitenant te
paard, jr. en hoofdeling tot en Grootegast, vóór
15 1660, tr. Groningen 20 nov. 1626 (procl. 22 okt.;
h.c. 10 1626 vóór 22 m a a r t
1682 dr. van Jacob en Entens.
Uit dit huwelijk:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
9:
Anna Coenders, in leven 1682, tr. 1652 (procl. Gron. 29
mei: att. 18 juni) convooymr., zn. van
Lucas, van Warfhuizen, en Elisabeth Ehrentreiter.
Zij bewoonden het huis aan de Ossenmarkt, thans van de
Directeur van het Doofstommeninstituut aan het
Jacob Coenders, student te Groningen 22 januari 1647,
vaandrig, lidmaat te Groningen in juli 1693 als lieutenant
van de vesting Bourtange.
Johan, volgt
Meymaborg bij Baflo 15 nov. 1690
tr. Baflo 29 aug. 1658 (h.c. 6 aug. Eisso tot
Rasquert enz. op Mcyma, geb. Groningen 1628,
testeert 1 maart 1692, zn. van Coppen en Anna van
en wedr. van Helena Ubbena.
Elisabeth Coenders, vóór 1682.
Coenders geb. Groningen 1638, vice-admiraal,
in de zeeslag bij Duinkerken 4 aug. 1666, ongehuwd,
begr. Groningen 19 aug. (N.S.)
volgt
Egbert, volgt
Hindrick Coenders, ged. Groningen 12 nov. 1644, begr.
Hattem 10 januari 1719, tr. ca 1680 Gerhardina van
ged. Hattem (als Gerredina) 17 1653, begr.
ald. 8 sept. 1684, dr. van Garrit van tr.
in leven 1722
Jaarb. Friesche adel, 3e dl. blz.
Rt. 58, fol. 438
Inv. en nr. 303.
Idem, nr. 410.
Gron. volksalm. 1912, blz. 85.
Maandschr. Groningen 1940, blz. 115.
Inv. Nienoord nr. 554.
Gr. v. alm. 1900, blz. 1 en volg.; A. J. v. d. Aa, Biogr. mdbk.
Rechter]. 111 99, fol. 112.

12. a. Helena Coenders, ged. Hattem 1 mei 1681.
b. Allagonda Bouwina Cocnders, ged. Hattem 19 januari
1683.
Uit het tweede huwelijk:
c. Jacobus Coenders.
d. Maria Coenders.
e. Vhcent Bernhard Coenders.
c, d en e in leven 17 mei 1729, toen zij Mevr. Lohman,
geb. Coenders dechargeerden van de voor hen gevoer-
de administratie van hun aandeel in de nalatenschap
van hun tantes Alegunda en Johanna Coenders
Kerkerekeningen van Hattem:
1684, 29 aug. Het kynt van 7 -
1685, 9 maart. jonker Conders kynt gezonken in
de kercke 7 -
1,686, 24 juli. Jonker Conders twee kynder
in de kercke 7 -
8 sept. 1684 Conders gesoncken in
de kerck 7 -
10 januari 1719 Konders in de kerck be-
graven
Een onechte zoon bij Gerard, ged.
Hattem 21 aug. 1689.
10.
l l .
12.
Coenders, ged. Groningen 26 juni 1649, als
gonda testeert 18 juni 1718
Coenders, tweeling met voorgaande, leeft 1673
Berent ged. Groningen 16 dec. 1651. notitie
in het doopboek van de naam van vader is blijkbaar een
vergissing, waar staat: 16 dec. 1651. Berent, s. v.
brant Conders en Aeltjen Hillebrandes.
Coenders, geb. Groningen, vaandrig, in 1659
180
Uit het eerste huwelijk:
meester van Prinses Albertina van Oranje, 4 dec. 1661
i.pl.v. G. van Schwartzenberg, 14 juni 1667 van de
testeert 16 aug. 1694 voor 13 febr. 1698, tr.
1659 Groningen 30 juli; ondertr. Leeuwarden 6 aug.,
att. naar elders) Walta, testeert 13 febr. 1698,
vóór 17 maart d.a.v. in een huis op de Nieuwstad te
dr. van en Margrieta Arentsma.
Uit dit huwelijk:
1. van Coenders, ged. Leeuwarden 18 april
jong.
inv. Lewe 11, 2.
Inv. en nr. 365.
Idem, nr. 358.
Gem. Leeuwarden. Inventarisatie boek Y 72, fol. 1-44. Inventaris van
17 maart 1698 van nagel. goederen van Margaretha van Walta, wed.
jr. Johan Coenders.

13. 181
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Margriet van Coenders, ged. Leeuwarden 13 de-
cember 1661, testeert 6 januari 1719
wan Coenders, ged. Leeuwarden 24 april
1663, vaandrig 21 sept. 1676, id. bij comp. van Tamminga,
26 sept. 1679 kapt.-luit. in comp. van kol. W. van
23 jan. naar comp. guardes te voet, 14 juli
1684 vervangen
van Coenders, ged. Leeuwarden 26 aug. 1664, in
leven 3 1725 tr. N.N. tr. 1710
dertr. Leeuwarden 10 mei, att. naar Goutum 25 mei)
Tomas van Imminga (= Eminga), tr. vóór
5 okt. 1723 Charles vaandrig 23 mei 1685,
luitenant 27 nov. 1695, 4 jan. 1736, zn. van Johan en
Maria van Loo.
van Coenders, ged. Leeuwarden 3 nov. 1665, 30
april 1687 vaandrig comp. Tamminga, 18 april 1690 luit.
in de comp. van 2 nov. 1714 (na zijn overlijden)
vervangen.
Jan ‘(ook genaamd Johan) van Coenders, ged. Leeuwarden
26 okt. 1666, 5 april 1699 van 3
febr. 1711 (na zijn overlijden) tr. Leeuwarden
(Westerkerk) 1 mei 1698 (ondertr. 16 april)
Raedt, uit Leeuwarden.
Uit hun huwelijk:
a. Jan van Coenders, ged. Leeuwarden 13 jan. 1699.
b. Johan van Coenders en met
c. Coenders, ged. Leeuwarden 16 mei 1703.
d. van Coenders, als op request van
haar aangetrouwde oom is voor haar 27 maart 17 14 tot
haar curator Mathias benoemd en op
eigen verzoek werd 27 april ‘31 Dr. de
quoy tot haar curator benoemd. Lidmaat Herv. kerk te
Leeuwarden, (Waalse belijdenis) 2 juli 1730 en vermoe-
delijk in de Jacobijnerkerk begr. 9 maart 1740 als juffr.
Coenders uit de Grote Kerkstr.
Willem van Coenders, ged. Leeuwarden 15 nov.
1667, 11 jan. 1679 vaandrig comp. van Hanekroth, 5 maart
1701 geconsenteerd om met de uitgaande schepen van
oorlog een reisje als voluntair te maken, vaandrig onder
reg. van de van Klaarbergen, tr. 1730
(ondertr. Leeuwarden, 15 sept., att. naar Dragten 4 okt.)
Alegonda van Coenders, ged. Leeuwarden 18 aug. 1669,
Inv. M. en D. nr. 366.
Over de aanstellingen in militaire rangen van de tak in de klapper
Staten van Friesland.
Rt. 5 okt. 1723 en 3 mei 1725.
Leeuwarden. Authorisatieboek w 12, fol. en w 14 fol.

14. 182
9. Alegonde van Coenders, ged. Leeuwarden febr. 1671,
Marrum 1746, tr. Marrum maart 1697 Johan
geb. Leeuwarden 1 juni en ald. 3 juni 1670,
gen.-majoor infanterie, begr. Marrum, zn. van Dr.
Henricus en Rienck van Hettinga.
1 0 . Coenders, ged. Leeuwarden 28 dec.
1673, jong.
ll. van Coenders, Leeuwarden 30 mei 1675,
1687, ald. in de Westerkerk 16 febr. 1687.
12. volgt
Albattus van Coenders ged. Leeuwarden 17
maart 1678, comp. van Eminga, 8 juni 1700 luitenant
in die comp., 26 jan. 1701 vandaar naar comp. te paard van
S.F.D., generaal der ruiterij, commandant van
weert, Aken, 5 juni 1750 (71 jr.), begr. Vaals, tr. 1716
dertr. Leeuwarden 27 nov., att. 7 dec. naar Marrum)
Lucia Harinxma thoe Waaxens 6 sept. 1681,
18 dec. 1747, begr. Waaxens, dr. van Edzard en Lucia
Helena van Scheltema.
Uit dit huwelijk:
1.
2.
3.
4.
Walta van Coenders, geb. Leeuwarden 18
aug. en ged. ald. 20 aug. 1717, 3 juli 1736-30 sept. 1739
comp. van Burmania, 2 sept. 1739-1 maart 1748
i.pl.v. van Hogendorp, 31 aug. 1749, begr.
Waaxens.
Pieter van Coenders, geb. Ferwerd 19 okt., ged.
(als Idsert 23 okt. 1718, 5 dec. 1741, begr.
Margaretha Titia van geb. op te
Ferwerd 23 en ged. 2 maart 1721, Leeuwarden 10
april 1793, begr. Waaxens, tr. Leeuwarden 30 dec. 1750
18 dec.) o an Scipio Harinxma thoeh
Weidum 10 aug. 1714, ged. Beers 19 aug., luitenant
bij de Friese guardes du corps, gen.-maj. en
luit.generaal-kwartiermeester, Leeuwarden 25 sept. 1799.
begr. Waaxens, zn. van Pieter Ernst en Godefrida van
Molenschot.
Helena van Coenders, geb. 11 maart 1725, 3
maart 1740, begr. Leeuwarden in de Westerkerk.
Coenders, student te Groningen, 30 aug. 1670,
vóór 1705, tr. 1681 Groningen 9 juli;
id. Grootegast 17, 24, 31 juli; h.c. 7 juli Gesina
van de leeft weduwe in 1705 dr. van Anton en
Benin ga.
NW. Ned. biogr.
A. J. v. d. Aa, Biogr. wdbk.
Inv. M. en D. nr. 314.
Inv. Farmsum nr. 181.

15. 183
Uit dit huwelijk:
1. Alagonda Coenders, ged. 16 mei
1682, jong.
2. Elisabeth Coenders, Groningen 11 april
3.
4.
tr. Leeuwarden 28 juli 19 juli)
van Aytta, wedr. van
Coenders 3).
Ik weet niet zeker of Alagonda Elisabeth de tweede
echtgenoot was van G. W. van Aytta. (Zie aanhangsel
Gesina ged. Groningen 14 okt. 1684, testeert
17 nov. 1745
Bouwina Coenders, ged. Groningen 23 febr. 1686, dec.
1738 26 dec.) tr. Groningen 30 januari
1707 (procl. 15 jan.) van Dijksterhuis,
jr. en in Pieterburen enz., geb. Groningen, ged.
ald. 25 febr. 1663, lid Hoge Justitiekamer, curator Hoge-
school, bewindhebber West-Ind. comp., Groningen 6
sept. (of 6 dec.) 1712, zn. van Egbert en Sibilla Horenken,
en wedr. van Baudewina Clant, ten van Petronella
Maria Lewe; tr. Groningen 22 maart 1722 (procl. 7
maart) Johan geb. ald. 23, ged. 25 maart 1664,
raadsheer, gericht Selwerd enz. Groningen 21
dec. 1738, zn. van Meinhart en Wytske Swarte, wedr. van
Regina van Aleyda Margaretha
van
Egbert Coenders, ged. Groningen Akerk 14 dec.
lieutenant, Zwolle, begr. Groote kerk 11 nov. 1726, tr.
sept. 1674 (ondertr. Zwolle 22 aug.; att. 9 sept.)
Elisabeth Agnes der ged. Zwolle 16 aug. 1653,
begr. ald. Grootekerk 8 okt. 1729, dr. van Johan en Willemina
van der Beek.
Uit dit huwelijk:
1. Johan Coenders, ged. Zwolle 10 okt. 1675, jong.
2. Wilhelmina Coenders, ged. Zwolle 26 sept. 1676, jong.
3. Willemina Coenders, ged. Zwolle 10 aug. 1682, 1 dec.
1721, tr. Pieter ged. Leeuwarden
25 1676, capitein, vóór 1717, zn. van Gellius
en Ida van tr. Heino nov. 1717
(ondertr. Zwolle 16 okt. att. op Heino 1 nom.)
van ged. Leeuwarden 29 nov. 1689,
capitein bij het 2e Bataillon Friese Guardes, 3 febr. 1772,
begr. zn. van en van
Hij hertr. Leeuwarden 28 juli 1743 Alagonda Elisabeth
Coenders.
jr. en hoofdeling in geb.
18 juli 1585, drost der beide Oldambten,
M. en D. nr. 376.
fun. 1647.

16. 184
Groningen 30 maart 1647, tr. Groningen Martinikerk 20 sept.
1618 (procl. 27 aug.) na 18 maart
1648 dr. van Johan en Josina Alberda.
Uit hun huwelijk:
1.
2.
Coenders, vóór sept. 1654 tr. 1647 (procl.
Groningen 16 okt.) Petrus Henrici Eppinga.
Coenders, lidm. te Groningen dec. 1649
met att. van Grol, in de nacht van 9 op 10 nov. 1653,
tr. 1652 (procl. Groningen 20 nov.) [Catharina]
Coenders 1 dr. van Lodewijk en Ailcke Tjarda
van Starkenborgh. Zij hertr. 1669 Arnout
Uit dit huwelijk:
a. Coenders, ged. Groningen 21 sept. 1653.
Waarschijnlijk ook een zoon:
Lodewijk lieutenant inf. 1675-1679, tr. Gro-
3.
4.
5.
ningen 3 aug. 1682 (procl. 15 juli)
de dr. van en wed. van Ludovicus
Bettingh.
Johan, volgt
Josina tr. Groningen 9 okt. 1650 14 sept.)
Popco van geb. 1597, in 1676, zn. van Ulphert
en Hille en wedr. van Hille Barnda.
Albert geb. Groningen ca. 1630, student
4 febr. 1648 (18 jr.).
Johan of Coenders, artilleriemeester der Prov. Stad en
Lande 1661-1666, vóór 9 okt. tr. Groningen 9
mei 1649 (procl. 14 april) lidmaat Herv. kerk
dec. 1646, in leven 1 maart 1673, dr. van Claes en Gelmer
Hillebrandes.
Uit hun huweijk:
1.
2.
3.
4.
7.
8.
Hillebrandt Coenders, ged. Groningen 28 april 1650,
jong.
Nicolaas Coenders, tweeling met voorgaande.
Hillebrandt Coenders, ged. Groningen 5 nov. 1651, student
ald. 30 1670.aug.
Coenders, ged. Groningen 13 nov. 1653, student
30 1670.aug.
Coenders, ged. Groningen 11 1655.sept.
Johan Coenders, Groningen 11 maart 1658.
Eernst Coenders, tweeling met voorgaande, lieutenant
12 dec. 1696.
Jacob Coenders, ged. Groningen 13 mei 1664.
Coenders van Helpen, van Selwerd,
Collectie 132.
Rt. 15 sept. 1654.
Lw. 1938, kol. 302.
Idem, 1939, kol. 438.

17. 185
gemr. Groningen 1494, schultus tot Helpen 1505, door Graaf
Edtard van Oostfriesland in 1506 aangesteld tot hooftman,
zijn borg te Helpen werd 2 febr. 1514 geplunderd en in brand
gestoken, april 1529, tr. dr. van Derck en
Catharina Kenema.
Uit dit
1. Coert, volgt
2. Coenders, pastor in Enum.
3. Coenders, tr. Albert
Coert Coenders, van Selwerd 1528-1530, had een
‘huis aan de Markt Z.Z. 20 juni 1543, tr. 28 juli
1521 (zondag na St. Jacob) Bouwe Clant, Groningen 23
juni 1536 (daags na St. Jan Baptistendag), dr. van Harmen
en Margaretha Lewe.
Uit dit huwelijk:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
geb. 29 mei 1522 (Hemelvaartsdag)
(Commères Styne en Teteke Coenders), nog in leven in
1559, tr. 15 januari 1548 (zondag na Pontiaen)
Ausma, geb. 1526, jr. en hoofdeling in Uithuizen, 19 juni
1560, begr. te Uithuizen, zn. van en Teetke N.N.
Harmen Coenders, 10 nov. 1523 (dag vóór St.
tinus; doopget. Derck Coenders), ontving 19 sept. 1559
het huis de te en het huis aan de
Markt Z.Z. tr. Lumme Glauewe.
Uit dit huwelijk:
a. Coert Coenders. Deze zou misschien kunnen zijn
te Steenwijk. Zie Aanhangsel f.
b. Anna Coenders.
c. Beatrix Coenders, tr. N.N. Oem van Wijngaarden.
Coert Coenders, geb. 1524 (zondags na Michaëlis;
get. Johan en Ludolf Coenders), student te Heidelberg 18
dec. 1551, Bazel 1556.
Johanna Coenders, geb. 24 april 1526, 1526.
Johan Coenders, 21 januari 1529 (St. Agnietendag,
doopget. Tese Cater en Coenders), 1529.
Griete geb. 29 maart 1530 (doopget. Evert
Coenders en Harmen Clant), nog in leven in 1559.
Hidde (meisje) Coenders, geb. 17 okt. 1532 (compère
Coenders), 1539.
geb. 1 dec. 1533 (compère Derck
ders, commère Stijne Coenders), vóór 1559.
volgt Vf.
Coenders, geb. 14 maart 1536 (compère Carel van
stadhouder van Groningen), vóór 1559.
Vf. Berent Coenders van Helpen, geb. 1534, student te Bazel
verkreeg 19 sept. 1559 het oostelijk deel van het huis
Gr. volksalm. 1928, blz. 246, 247.

18. 186
aan de Groote Markt Z.Z. werd raad bij de keur-
vorstelijke Palts te Heidelberg, t ald. 4 mei 1592 (58 jr.) tr.
Eylke lidmaat te Groningen als weduwe in 1594, ald.
29 dec. 1602, dr. van Abel, jr. en hoofdeling in Sauwerd en
Verhildersum, en Anna Tamminga, en wed. van Schotto van
Beveren of de Bever.
Uit dit huwelijk:
1 .
2. of Walbrich Coenders, 18 aug. 1582.
Coenders Helpen de jongere, student te Heidel-
berg 23 april 1588, lidmaat der Herv. kerk te Groningen dec.
1594, hoofdman, raadsheer 1601, 1602, ‘05, ‘06, burgemr. 1603,
1604, ald. 16 sept. 1607, tr. 1598 Groningen
18 febr.) van te Groningen 1 maart
vóór 1626, dr. van Jan en Anna van Mockema (of Anna
van der Zij hertr. nov. 1608 wedr, van
Sytse van Tjessens.
dit huwelijk:
2.
3.
Eylcke van Helpen, in 1633, tr. in 1618
Lewe tot Hansouw tot zn. van Johan en Anna
Lewe: tr. in sept. 1622 Egbert jr. en hoofdding
tot Stedum, zn. van Eilco en Hinckaerts; tr.
een praeceptor.
Berenf, volgt
Abel Coenders, geb. 9 april 1608, 7 juli daaraanvolgende.
Berenf of Coenders van Helpen geb.
gen in 1601, student Heidelberg 7 april 1619, heer tot Fraem,
Sauwerd, enz., bewoog zich op staatkundig gebied,
was gezant te Parijs en te Kopenhagen, de alchemie,
ridder van St. Michiel door Lodewijk was president van
de Ommelanden en deed pogingen om tot een ridderschap van
de Ommelanden te komen Kopenhagen 3 januari 1678
jaar), tr. 14 nov. 1624 22 okt.; h.c.
16 okt. Anna van Fraem,
borg Fraem okt. 1676, begr. 14 okt. in de kerk te
zinge, dr. van Willem toe Fraem en Elisabeth Rolteman.
Uit dit huwelijk:
1 .
2. geb. tussen 10 en 11 nov. 1628, 31
okt. 1656.
3. Willem of Coenders van Helpen, geb. ‘Groningen
26 dec. 1629. ged. Martinikerk, studeerde in Frankrijk,
maakte in 1660 het ,,Kort verhaal van de afkomst der
Idem, 1923, blz. 35 en vlg.; A. J. v. Biog. Ned. B.W.
VI 317; F. M. Jaeger, Historische stud. 1919, pag. 150; Kok’s
Gr. 1961, blz. 20 en vlg.
Inv. nr. 632.

19. 187
cipaalste Edelen der stad Groningen enz.” (het
rium en met zijn broer Frederik de bekende
Coenders’ kaart.
van Helpen heer van Zuidwolde,
Adorp en Harssens, geb. tussen 22 23 april ged.
Martinikerk 24 april, studeerde in Frankrijk en kocht in
1663 het huis Beijum (tot 1689 bewoond en 27 mei door
zijn schuldeisers publiek verkocht), lid van de
nenkamer en van de provinciale munt, ontwer-
per van de zesde bouwstijl (l’ordre françois),
per van de Coenders’ kaart, in 1690 in Franse dienst en in
dat jaar van zijn ambten vervallen, beschuldigd van ver-
standhouding met de Franse vijand, in België of Frankrijk,
tr. vóór 1663 Cabero d’ Espinosa
(of tussen 1684 en ‘86, dr. van Don Joseph
en Anna de Gontau.
Uit dit huwelijk:
a. Anna Elisabeth Coenders van Helpen, tr. tussen 1671
en ‘82 baron de zn. van Jean Pierre,
seigneur de en Josine Marie Joseph de Fournet.
5. Teetke Coenders, geb. 6 mei 1639, 6 juli 1639
en begr. ald. op het koor.
Abel Coenders van Helpen van Vervou, geb. 15 of 16 sept.
1627, jr. en hoofdeling tot Fraem en Sauwerd, student Gronin-
gen 13 okt. 1643, vóór 5 januari 1691, Groningen 26 april
1649 17 maart: h.c. 5 febr. Bywe Lewe, erfdr. van
Onnema, in of voor 1679, dr. van Joost, op Onnema, en
Harmtje Ompteda.
Uit hun huwelijk:
1.
2.
4:
5.
Anna Coenders, ged. Groningen 3 maart 1650, op
ma bij Zandeweer 14 okt. 1675, begr. ald. 25 okt.
Aefien Coenders, ged. Groningen 1 febr. 1652, jong.
Elisabeth Coenders, ged. Groningen 16 dec. 1652, jong.
Bernard Coenders, geb. Groningen 20, ged. ald. 22 jan.
1654, 14 mei 1654, begr. Zandeweer.
Coenders, ged. Groningen januari 1656,
jong.
Coenders, ged. Groningen 21 januari 1657, jong.
Joost, volgt
Joost Coenders van Vervou, ged. Groningen 10 okt.
1658, student ald. 31 januari 1676, verkreeg de borgen
ma en Fraam, te Zandeweer 11 1681, (Onnema
Gr. 1912, blz. 205 en vlg.; Alg. Ned. fam. bl. 1885, blz. 416:
32 kwartieren; Historische door Hist. gen. 1896,
blz. 305 en 1907, blz. 407.
de la noblesse de Belgique, par le baron de Stein
1881, 35e jg., blz. 271.
Inv. nr. 634.

20. Xa.
188
werd gerechtelijk verkocht dec. vóór maart
1703, tr. 1680 10 juni Titia Groningen
25 juni 1683, dr. van Egbert, tot Tuinga en Oldenhuis, en
W i l h e l m i n a tr. 5 okt. 1684
Johanna 28 april 1686, begr. Zandeweer, dr. van Jan,
van Breede, en Habbina Coenders (Ve en wed. van
Ulphert van Pewsum; tr. 3 aug. 1690 (procl.
Groningen 19 juli) Anna ged. ‘Groningen 2 sept.
1659, 5 april. 1691 dr. van Allard en Johanna
retha van Ewsum; tr. 1692 (procl. 3, 11, 18 dec.)
Odilia vóór 14 dec. 1693, dr. van Oeebrand Johan
Willemina Anna Lewe, van tr. 1695
Groningen 11 mei, 12 mei) geb. 1647,
als wed. lidm. Groningen juni 1703, in 1732, dr. van Johan,
van Menkema, en Meidina Aldringa.
Uit het tweede huwelijk:
1. Bernhard, volgt Xa.
Uit het vierde huwelijk:
2. Abel Jan, volgt Xb.
Bernhard Coenders van Helpen, Heer van Ludema ged.
Zandeweer 28 1685, in 1703, curator
Geismar in Hessen 24 aug. 1728, begr. in de
kerk ald., tr. 1711 (ondertr. Haren 20 maart, id. Usquert 5
april) ged. Groningen 24 aug. 1685, testeert
12 juni d van Jan, van Blauwborg, en Willemina
Lewe, van Cantens.
Uit dit huwelijk:
1. Berent Coenders, ged. Usquert 10 dec. 1713, vaandrig
23 juni 1732, 16 febr. 1744, als luitenant januari
1748 (breukdodenboek 27 januari).
2. Willemina Coenders, ged. Usquert 26 juli 1716, in leven
28 april 1772, vóór 1783, tr. 1746 (procl. Groningen 13
aug.) Mr. of Frijlink, ged.
9 okt. 1701, gecommitteerde raad van de Ommelanden,
advocaat van staten, in leven 28 april 1772, vóór
1783, zn. van en Bouwina van Hus en wedr.
van Catharina Hallooie.
3. Coenders van ged. Usquert 5 dec. 1717,
vaandrig 22 nov. 1731, 13 aug. 1745, testeert 4
dec. 1783 als oud-tapt. wonende te Groningen, 1785
(breukdodenboek 24 febr.).
4. Anna Coenders, ged. Usquert 11 juni 1719, jong.
Inv. nr. 635.
Inv. nr. 227.
Gr. volksalm. 1923, blz. 42.
Rt. 12 juni 1744.
Idem, 4 dec. 1783.

21. 5.
8:
Abel Coenders van Helpen, ged. Usquert 20 okt. 1720,
vaandrig 8 maart 1737, sous-lieutenant 10 febr. 1744, 4 dec.
1783 Iieutenant onder het reg. van wijlen Lintelo.
aug. 1792 (breukdodenboek 26 aug.) wonende Oude
Ebbingestraat .
volgt
Willem Coenders e n
Coenders, tweelingen, ged. Usquert 5 maart 1724,
jong.
van Helpen, ged. Usquert 7 juli 1722, vaan-
drig 23 okt. 1734, 11 juli 1745, gepensioneerd 1750,
begr. Amsterdam N.Z. kapel 20 juni 1791, tr. 27 dec.
1756 Anna Magdalena van Dam, ged. Dordrecht 15 januari
1729, 23 januari 1777, begr. in de kerk te Buren, dr. van
Adriaen en Barbara van
Uit dit huwelijk:
1.
2.
3.
4.
5.
Geerfruida Leonora Alida Coenders van
Helpen, geb. 20 (ged. 27) april 1759 (doopget.
Leonora van Dam), Amsterdam 21 nov. 1846 aan de
Kloveniersburgwal als laatste van dit geslacht, tr. Ds.
Jacobus Meesfers, geb. Hoogblokland 19 aug. 1759, student
te Leiden 16 sept. 1776 (17 jr.), cand. te Kruiningen 2 mei
1784, ald. 16 of 18 okt. 1785, zn. van Ds. Petrus en
Elisabeth van Calis; tr. Amsterdam (Presb. kerk) 7
nov. 1786 Chrisfiaan Seesf, ged. (R.K. in de Posthoorn)
Amsterdam 8 mei 1759, directeur Amsterdamse
gieterij, in aug. 1814 uit Amsterdam vertrokken zonder orde
op zaken te stellen vóór 1846, zn. van Pieter en
Wijnslager en wedr. van van
meren.
Barbara Coenders van Helpen, geb. 23 en
ged. ald. 27 april 1760, met att. van Mijdrecht gekomen
te Meppel 4 maart 1791 en met att. vertokken naar Am-
sterdam 8 febr. 1797, Amsterdam Baangracht 27 aug.
1819.
Berenf Abel, volgt
Roelof Jan Coenders van Helpen. geb. Haarlem 17 en
ged. ald. 22 juni 1763, begr. in de kerk 29 aug. 1767.
Coenders geb. Haarlem 14 en
ged. ald. 17 dec. 1766, begr. 1 dec. 1767.
Ds. Berenf Abel Coenders van Helpen, geb. Gronin-
gen 16 en ged. ald. 17 febr. 1762, student ald. 29 juni 1782
en te Harderwijk 20 nov. 1787, predikant Amboina en
roea 1791-1801, op dienstreis Menado 29 okt. 1801 tr.
Amboina 9 maart 1794 Smissaerf, geb. Banda,
Oldewelt, W. F. Amsterdamsche archiefvondsten, Amsterdam 1942,
blz. 116.
Advertentie crt. 7 dec. 1802.

22. Xb.
190
na 1801, dr. van Balthasar en Wilhelmina Johanna
Uit dit huwelijk:
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Evert Balthasar Coenders van Helpen, ged. Amboina 11
januari 1795 (get. Balthasar Smissaert), 8 febr. 1804.
Anna Magdalena Coenders van Helpen, geb. 8
en ged. Amboina 22 mei 1796, jong, vóór okt. 1798.
Christiaen van Helpen, ged. Amboina
23 juli 1797, jong, na 3 aug.
Anna Magdalena Wilhelmina Geertruida
ders Helpen, ged, 11 okt. 18 mei
1804.
Coenders van Helpen, geb. 12 maart, ged. Amboina
23 maart 1800, 27 mei 1803.
Marganetha Coenders van Helpen, 8 febr. 1804.
Anna Agneta Coenders van Helpen, geb. april 1802, jong.
Abel Coenders jr. en hoofdeling op Fraem,
geb. 1693, lieutenant, sept. 1736
boek 14 sept.), Groningen 10 aug. 1721 (procl. 26 juli, h.c.
23 juli bi de Mepsche, testeert 7 juli 1778 12
juli 1778, dr. van Jan en Juliana Verrutius. Zij hertr. 1755
(procl. 28 dec. 1754; h.c. 26 dec. Tjerk van Ommen.
Groningen 6 juni 1755.
Uit dit huwelijk:
1. ged. Veendam 19 nov. 1725, jong.
2. Johanna Juliana Coenders, ged. Groningen 2 dec. 1731,
van St. of
eyk 8 aug. 1817, tr. dec. 1751, (procl. Groningen 27 nov.:
ondertr. ‘s 4 dec., met 5, 12 en 19
dec.) Jacob Charles St van geb.
togenbosch 11 en ged. Franse kerk 18 sept. 1724, captain
der grenadiers, later controleur der en licenten
te Eindhoven, ald. 13 febr. 1799, zn. van Mr. Ewout
Hendrik en Johanna Charlotta Boyd. (Zij was in de
kerk 29 januari 1694 ged. als dr. van James Boyd de
tweede zoon van William, die in 1661 tot Earl of
verheven was), en Johanna Charles
Coenders, lid Hoofdmannenkamer 1499, burgemeester
150’1, ‘02, ‘04, ‘05, ‘16, ‘17, ‘20, ‘21, tr. in leven
in 1535
Uit huwelijk:
1. Bartholt, volgt
Rt. 23 juli 1721.
Idem, 7 juli 1778.
Idem, 26 dec. 1754.
volksalm. 1923, blz. 43; 1936, blz. 101.
NW. N. Biogr. mk. VII, kol. 1180.
Rekeningen van Groningen, uitgeg. door P. J. Blok, blz. 158.

23. 191
2. Coenders, non in het klooster te Assen.
3. Coenders, tr. Egbert Alberda, zn. van Reynt en
Rolteman.
In de van het Nobiliarium wordt deze
als zoon van Ludolf of Luloff hetgeen blijk-
baar een vergissing is, want op dezelfde bladzijde staan
de kinderen van laatstgenoemde en zijn vrouw
Reberch vermeld, zodat de genealogie van Doys de voor-
keur verdient.
Coenders, burgemeester 1541 en daarna nog 6 maal
en 10 keer 1564, tr. Tefeke na 1573
dr. van Egbert, tot Stedum, Scharmer, Uithuizen, en
Usquert, jr. en hoofdeling, en Teteke van
Uit dit huwelijk:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Coert Coenders, student te Heidelberg dec. 1551, tr.
Catharina
Egbert Coenders, tr. Dorothea Clanf, dr. van Wilhelmus,
tot in jr. en hoofdeling, en Adelheid
Heralma.
Uit huwelijk:
a. Coenders, 1595 Clant van Godlinze,
predikant te Uithuizen 1595, 15 nov. 1596, begr.
Scharmer, zn. van Epo en Catharina Schaffer.
b. met haar zuster Bartoltje, erfge-
name van haar nicht Coenders (Vg 2).
Teteke
Peter Coenders.
Johan Coenders, tr. Clant, dr. van Harmen en
Lutger Schaffer.
Hille Coenders.
Eylco, volgt Vg.
Vg. Eylco Coenders, tr. Hidda Clant, dr. van Allert en Roelefje
de Mepsche.
Uit dit huwelijk:
Hille Coenders, tr. Jan Baptist (of
Romanus equestri Met achterlating van zijn vader-
land, vrienden en goederen wegens zijn geloof kwam hij,
na door Spanje, Griekenland en
Zwitserland in Duitsland, waar de graaf van Lippe hem
als stadhouder, na wiens dood hij met zijn vrouw
naar Groningen ging. Hij overleed ald. 1 sept. 1624
(82 jr.).
2. testeert 4 april 1615, waarbij haar
Collectie nr. 418.
funebre 1624.

24. 192
zwager Ubaldino en haar nichten en Roelefje erf-
genamen waren.
van geb. Dokkum, kwam met zijn
broer Johan in Groningen en verkreeg een borg te
vóór 1511, tr, Lewe, dr. van N.N. Lewe en N.N.
ter Aa.
Uit dit huwelijk:
1. Evert, volgt
2. Coenders, tr. 1488 (h.c. 2 januari
tot Tammingahuizen, 25 juni 1498, zn. van Onno en
Emeke van Warffum.
Evert Coenders van ingeschreven als student te
Keulen 7 april 1484, wonende op de Coendersborg, tr.
dr. van Johan en Ave ten Grave ter
Hansouwe.
Uit dit huwelijk:
1. Derck, volgt
2. Dorothea Coenders, tr. 1521 (h.c. 1 dec. )
enssema.
3. Syrt leeft 31 mei 1535
4, Coenders, tr. 1544 (h.c. 22 sept. )
zn. van Dithmar en Maria Duysterbeecke.
Derck Coenders van Helpen op Coendersborg, heer van
6 dec. 1509 de Hervorming toegedaan, waar-
voor hij op zijn terrein ruimte afstond voor de preken van
Ruardi, vluchtte met zijn familie in 1566 naar Neuenhaus,
mede-ondertekenaar van het smeekschrift aan de keizer op de
Rijksdag te Spiers 26 aug. 1570 ingeleverd, door Alva in dat
jaar van zijn bezittingen beroofd, tot in ballingschap en
na de pacificatie van Gent in met
teruggaaf van zijn goederen, en na het verraad van
berg gevlucht naar Leer, ald. 4 juni 1584 (77 jr.), tr.
1538 (h.c. 5 januari! dr. van Frederik en
Remke tr. tr. 1560 (h.c. 7 janua-
ri Anna 11 okt. 1604, dr. van Abel, op
mingahuizen, en Hille Ripperda, en wed. van Claes Cater.
Uit huwelijk:
1 . (Oostfr.) 16 juli 1583,
begr. ald. 20 juli, tr. burgemr. te Groningen,
Inv. Farmsum nr. 599.
Idem, nr. 36, reg. 290.
Idem, nr. 600, reg. 318.
Gen. bl. 1910, blz. 343, 344.
A. J. d. Biogr. Prins, Encyclop. 3e dr.
Reg. Feith 1538 nr. 10.
Inv. Farmsum nr. 604, reg. 434.

25. 193
ook gevlucht naar Oostfriesland, Leer 15 febr. 1589,
begr. in de kerk ald., zn. van Egbert en Coenders
2. Coenders, student te Tiibingen 1557, Bazel
‘58, Lausanne, en verdere reizen met zijn broeder
Frederik tot 1569, bij Rhede (vermoord door struikrovers)
13 juni 1576, begr. Burgsteinfurt.
3. Coenders van Helpen geb. Coendersborg 5
of 15 febr. 1541, hoofdeling te Fraem, student Bazel 18
nov. 1557, schrijver van het bekende reisjournaal bur-
gemeester te Groningen, lid Hoofdmannenkamer, afgevaar-
digde naar lid staten, lid commissie
tot oprichting Hogeschool, curator hiervan 1615, ‘16, ‘18,
Groningen 23 juni 1618, begr. Martinikerk, tr. Leer 23
aug. 1584 (h.c. Leer 18 juni ) borg Fraam
16 april 1622, begr. 7 mei, dr. van Claes en Anna
Tamminga was de dochter van de stiefmoeder van
Frederik),
Uit het derde huwelijk:
4. van Helpen heer van Ewsum, geb.
Coendersborg 8 aug. 1564, student Marburg 1584, Heidel-
berg 1586, raadsheer, burgemr., hoofdman, lid van de Ad-
miraliteit, lid Raad van curator van de Hogeschool,
bewoonde in 1612 het huis in de Oude Boteringestraat te
Groningen (thans rechtbank Groningen 11 januari
1629, begr. 14 jan., tr. 1597 Groningen 8 okt.: h.c.
30 sept. ) Entens, geb. ca. 1564, 1649, dr. van
Meyo en Entens, en wed. van Egbert Clant.
Prof. Hendrik Alting heeft in 1629 een zeer uitvoerige
levensbeschrijving gegeven in het Latijn.
Uit het huwelijk:
a. Anna Coenders erfdr. van Ewsum, geb. Groningen
15 juli 1599, ald. 22 dec. 1628, begr. 30 dec., tr.
Groningen 30 mei 1619 24 april: h.c. 19 april
Lewe, tot en Ewsum, jr. en hoofdeling
in Ulrum en Middelstum, lid Raad van en
Gen., van Stad en Lande 1628 ‘29, verdron-
ken in het te Winsum, zn. van Johan en Anna
Lewe toe van Ulrum ter Hansouw.
A. J. v. d. As, Biogr. wdbk.; Jac. Scheltema, Staatkundig Nederland 1,
blz. 257, 11, blz. 575 Winkler Prins Eneyclop. 3e dr.
Bijdr. en meded. Hist. gen. Utrecht 1893, dl. 14, blz. 114. Gron.
1894, blz. 161 en vlg.
Inv. Farmsum nr. 610, reg. 558.
H. Alting, Levensbeschr. van Abel van Helpen, 1775; A. J. v. d.
Aa, Biogr. wdbk; Encyel. Winkler Prins, 3e dr.
Gron. volksalm. 1918, blz. 29, 30.
Inv. Farmsum nr. 613, reg. 609.
Progr. fun. 1628.
Inv. Farmsum nr. 626.

26. 194
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Bl. Tr. Prins. Gen. en herald. bijz. Holland, blz. 59, 60.
Zij hebben o.a. een zoon Abel Coenders Lewe, geb.
1624.
b. Coenders. geb. Groningen 11 aug. 1604,
‘s-Gravenhage 10 1613, begr. ald. in de St.
kerk
Hendrick van Helpen, geb. in januari, 1566, stu-
dent te 1585, capitein, ziek geworden te Oostende,
toen belegerd werd, en vervoerd naar Middelburg,
ald. 22 sept. 1602 (N.S.), begr. aldaar
van Helpen, in 1595 capitein,
lieutenant commandeur van Bourtange, 28 okt. 1633, tr.
1 Groningen 12 april (procl. 7 maart; h.c. 3 april
dr. van en tr.
Bourtange 1623 (procl. Groningen 24 jan.; h.c. 20 jan.
Lucia van Heede, 1633, dr. toe Heede.
Uit het eerste huwelijk:
a. Coenders, vóór 5 maart 1629 tr. Groningen
1 april 1627 4 maart; Zwolle 18 maart: h.c. 1
nov. Eusebius toe
heten. drost van Salland, als 17 febr. 1666,
zn. van Hendrick tot en Diepenheim, en
Elsabe van
b. of Bauwina Coenders van Helpen, eigenares
van de Coendersborg en de te 24
1667, tr. Groningen 26 april (procl. 4 april:
h.c. 5 maart geb.
5 juni 1584, student Franeker 6 sept. 1603, lid
Raad van 1, Staten-generaal 1632,
van Groningen en Groningen 6 aug.
1648, zn. van Egbert van en Gratia
en wedr. van van Ewsum. Hij liet in 1633 de
Scheltkema borg geheel verbouwen die daarna
genoemd werd
Coenders, Leer aan de pest 19 sept. 1582.
Geese Coenders, Leer aan de pest 17 sept. 1582.
Derck
Willem Coenders van Helpen, geb. 14 april 1572, lidmaat
te Groningen 6 maart 1608, overste-lieutenant (eed 14 okt.
1633) commandeur van Lieroort, na 1622 eigenaar van de
borg Fraam, als erfgenaam van en Cater,
Lieroort 11 januari 1639, begr. tr.
Idem, Zeeland, blz. 156, 157.
Inv. Farmsum nr. 628.
Idem, nr. 582.
Hs. Inv. nr. 57.
J. v. aant. Overijssel, blz. 13, 14.
Gr. 1925, blz. 140 en vlg.
Grafschriften in Stad en Lande, blz. 144.

27. 195
gen 2 nov. 1606 11 okt.; h.c. 5 okt.
Rolteman, ald. in 1653, begr. Martinikerk, dr.
brand en Judith Rengers.
Uit dit huwelijk:
a.
b.
Anna erfdochter van Fraam, borg
Fraam okt. 1676, begr. 14 okt. tr. Gro-
ningen 14 nov. 1624 Berend Coenders zn. van
Abel en Teteke van Vervou.
Coenders, geb. Lieroort 23 1611, Gronin-
gen’ 25 mei 1613.
Er zijn nog Coendersen, die ongetwijfeld tot dit
jonkergeslacht behoren, doch hun plaats in het familieverband kan
ik niet vinden.
a.
..
b.
het lidmatenboek der Herv. kerk te Groningen noteerde ik
o.a.:
1 dec. 1594
dec. 1614
Coenders de van Helpen.
Anna Koenders met haar dochter.
Harmen Koenders in Gheestelijke
Th(eerschap) Berent Coenders met sijn
Luytien Coenders zijn twee dochters.
Swaentien Koenders en
Conders bij
Conders Jacopinen.
J. Coenders met een attestatie van Fra-
neker.
Enneke Coenders op Broerkerckhof.
Sophia Corduwach dochter van Schwane
sept. 1623
dec. 1647
juni 1649
maart 1654
maart 1657
sept. 1666
juni 1680
Juff. Anna Coenders in Torftorenstr.
Jr. Coenders in Bruggestrate.
Jr. Jan Coenders van Parijs.
Juffr. Bouwe Conders in Bottringestr.
Juffr. Conders op
Juffr. Johanna Coenders.
Juffr. Conders van Delfzijll.
Het ondertrouwboek heeft: 28 okt. 1654. Reneman en
Anna Coenders, wed.
Het doopboek van Groningen heeft:
11 sept. 1647 dr. van Coenders en
griefe, in Volteringestr.
22 juli 1649 zn. van Jan Coenders en Margriet
Hans, in Volteringestr.
Deze zal wel dezelfde zijn, die in juni 1649 te
Hs. inv. nr. 60.
Alg. Ned. fam. bl. 1885, blz. 148, 32 kwartieren.

28. C.
d.
e.
f.
196
Groningen in de Herv. kerk lidmaat werd, van Parijs.
Hoewel ik de commissieboeken van de Raad van en
de collectie Wakker bij het Kon. Ned. Genootschap v. ge-
slacht- en wapenkunde over de aantekeningen, van de Staten
van oorlog heb nagezien, toch kon ik de verschillende Johan’s,
Albert’s enz. niet alle onderbrengen.
Het collecte- of van Groningen heeft:
16 januari 1751 Elisabeth Coenders (Frelle
Freule).
Het der Herv. kerk te Leeuwarden, heeft
juffr. en Louwerman. e.l., met
att. 17 sept. 1675.
In het ondertrouwboek van Groningen staat: 15 septembris
1666 ps. ordin. Stats ingenieus en regim.
quartijrmeester en Juffer Coenders ps. per attest. den
6 Octobris.
Het van de Jacobijnerkerk noemt op graf 278:
gebroken steen. de kant staat: Den 5 september 1680
sterff Mevrouw Coenders, huisvrouw van de
R. Lourman”. Zij woonde in maart 1657, blijkens het lid-
matenboek van Groningen, op de Zij was waar-
schijnlijk dochter van Rudolf Coenders
want er is 1692-1709 een capitein
vermoedelijk haar zoon is.
Louwerman werd in 1666 ingenieur, in datzelfde
jaar quartiermeester en deed 25 okt. 1672 de eed als
capitein, waarbij hij zelf de naam schreef als Louwerman.
De klapper op de resolutiën van Gedeputeerde Staten van
Friesland vermeldt nog over de aanstelling van militairen
Aert vaandrig comp. 16 juli 1695 luite-
nant in die comp.
Coenders tot Helpen 7 januari 1689 luit. comp.
Monter, 17 dec. 1690 i.pl.v. wijlen C. Monter, 9 maart
17013 geconsenteerd zijn comp. door H. van te laten
bedienen, 30 sept. 1707 als kapitein vervangen.
Johan Coenders, 7 jan. 1689 luit. comp. van Sytsama.
A. Coenders vaandrig comp. van Walrich, 27 nov. 1695
vervangen.
In de aant. van J. v. Doorninck komt blz. 471 voor:
Coenraad Coenders, hopman te Steenwijk, gehuwd met
truid toe wed. Hendrik Knoppert. Misschien is hij
een zoon van een van de Coert’s b.v. of een zoon van
3.
Hun zoon Coenders te Heino, tr. Geertruit de Goijer.
(In het leenregister van Overijssel vond ik dd. Zwolle 3 dec.
1613 een echtpaar Albert Coenders en de Goijer.)
Mededelingen over de tak in Leeuwarden van de Heer W. Dolk.
Inv. Raad van Rtate nr. Resolutieboeken 1666, blz. 490 en nr. 93.
Idem 1672, blz. 183.

29. 197
Hun kinderen zijn:
1. Judith Coenders tr. Deventer 12 juni 1614 Johan of Jan
van januari 1642, zn. van Johan en Geertruid
Luesse.
2. bij van Doorninck verder niet genoemd. Hij is
waarschijnlijk Jr. Johan Coenders, gehuwd met
van die in 1653 Ravenshorst in het graaf-
schap Bentheim kocht van graaf Ernst Hij bleef
echter een groot deel van de koopsom schuldig, maar 23
januari 1658 kwam de graaf met hem tot overeenstem-
ming, anders, zou slechts gedurende zijn leven het land-
goed hem gelaten worden voor de aanbetaling en aan-
gebrachte verbeteringen. Na zijn dood in 1666 nam de
graaf de bezitting weer tot zich, waarvoor hij de weduwe
met een jaarlijkse rente schadeloosstelde.
In het rechterlijk archief van Stad Steenwijk ver-
klaarde Juffr. van Munster 21 juni 1653
mede namens haar man Jhr. Johan Coenders (die absent
was), dat Cornelijsken Foppen aan hen heeft afgelost en
voldaan de erfpacht van 5 goudgulden, die hun uit het
huis van Cornelijsken competeerden.
Margaretha van Munster, dr. van Roelof van Munster van
Harsevoort en Elske van Monnich, 4 maart 1678
g. Inv. 600, reg. 318: 1535 mei, 31.
burgemeester, Hiddo Jensema en Geert Coenrades ver-
klaren, dat Evert Caenrades in zijn ziekte en in bijzijn van
zijn zoon Derrick en zijn dochters Syert en Ode van hen
heeft verzocht, dat bij scheiding na zijn dood uit de ouder-
lijke nalatenschap aan zijn genoemde dochters zullen worden
toegewezen enige landerijen, gelegen nabij Groningen, inge-
volge welk verzoek en met toestemming van Derrick en Syert
en Ode zij verklaren, dat Syert en Ode op deze wijze uit
de ouderlijke nalatenschap worden en
Deze Geert Coenders weet ik niet te plaatsen.
h. In Inv. Nienoord nr. 25, blz. 8 kamt voor: Getuigenverklaring
van Coenders, in 1537.
i. Begraven ‘s-Gravenhage Grote- of St. Jacobskerk dec. 1674
kapitein Coenders in de Papestraat in den Helm. Dit zal zijn
Jonkh. Aelberght heer tot en Cantens
R. vom Die Rittersitze des Emslandes, 1962, blz. 180.
Rt. Stad Steenwijk, 21 juni 1659.
Navorscher, jrg. 98, blz. 152.
Wildeman, Grafboeken Gr. kerk, 1898, blz. 8.

30. Jan
Verkorte ovenichtstabel
Coert Oda
1
Hendrik
Berent CoertLudolf
Albert Hendrik Jan Coert Berent Derk
Vf. Berent vg.
Abel,
en Willem
Va. Vd. Ve.
Vb.
Ludolf
Johan
Johan Johan
Egbert
en
Abel
Bernard
Aemilins

31. 199
Naschrift
Aantekeningen inzake de eerste generaties Coenders
door
JH R. MR. M. A. BEELAERTS VAN BLOKLAND.
In het bekende overzicht van de geslachten behorende tot de
regering der stad Groningen wordt de herkomst van het geslacht
Coenders aangegeven als afkomstig uit Dokkum Deze mede-
deling doet dan ook vermoeden, dat Coenraets, van Dokkum,
die in 1461 land koopt geïdentificeerd mag worden met de
die in de oude genealogieën voorkomt als zoon van de stamvader
Coenraad Coenders. De vorm van de familienaam Coenraets doet
echter ook vermoeden dat de naam nog een patronymicum is.
is niet de enige als zoon van Coenraet voorkomt. De
eerst voorkomende leden heten allen Conrades, hetgeen sterk her-
innert aan. patronymicum.
In de oude genealogieën heet de stamvader Coenders,
moeder was van Langen, en wordt zijn echtgenote
Lichtvoet genoemd.
Nu wil het geluk, dat wij iets weten over Lichtvoet’s in het
einde der 14e en begin der eeuw en wel als kooplieden te
Dokkum. In 1394 krijgt Pieter Lichtevoet van Dokkum vrijgeleide
om door Holland te Maar op 23 1421 beval
genedigen Heer (Johan van Beieren) synen Tolnaeren dat
Luyfgen Conrait die Lange poirters tot Dockem oic
voirby onse tollen laten varen” Het is wellicht niet
te gewaagd de gegevens van de oude genealogieën te interpre-
teren als een niet geheel juiste herinnering aan hetgeen inder-
daad het geval was, nl. dat de stamvader Coenraad de toenaam
de Lange droeg.
Naar de reden, waarom de betrokkenen uit Dokkum trokken
naar Groningen, behoeft men niet lang te gissen. De tochten naar
Friesland van Hertog sedert 1396 en de daarop volgende
woelingen tussen Schieringers en Vetkopers zijn voldoende aan-
leiding voor een verhuizing.
Indien het voorgaande juist is, moet worden aangenomen dat de
stamvader niet als Coert Coenders over Coert’s vader is niets
bekend en nog veel minder als: Coenders van Helpen moet
worden aangeduid.
‘Goederen te Helpen bezitten twee leden van het geslacht
ders in 1517”). In dat verklaren Coenrades in der
tijt Amptman des gerechtes van Selwerde Evert Coenrades
twyer broeder kinderen als Henrick Coenrades
ghebroederen” dat de twee vaders de goederen te had-
den overgenomen van de Abt van Aduard welke deze als
Bijdr. VIII
le ad no. 24.
Chbk 1 254.
Chbk 1 442.
1, 336.

32. 200
naam van Johan Herdebrinck had verkregen onder de last van een
uitkering aan de armen van Groningen. Hieruit blijkt, dat Johan
Herdebrinck eigenaar’ was van goederen te Geeft men
zich rekenschap van feit dat Johan Herdebrink kennelijk zonder
kinderen stierf immers hij liet zijn nalatenschap aan de kerk
en dat volgens Gronings erfrecht de goederen te Helpen te
wernood nl. alleen bij vooroverlijden van de moeder van een
jong gestorven kind: is echter niets bekend van zijn
eventueel vóóroverleden vrouw afkomstig kunnen zijn, dan ligt in
de aankoop van de goederen te uit de van
Johan de oorsprong van het bezit der familie Coenders
te Waar de familie Coenders duidelijk uit Dokkum af-
komstig was, is het hoogst onwaarschijnlijk, dat de zuster
volgens de oude genealogieën van Johan en
in Groningen gegoed zou zijn.