Genealogie van de Dokkumer familie Bontekoe met oa zeevaarders en landbouwers.

1. DE DOKKUMER FAMILIE BONTEKOE
INLEIDING.
In een land waar de bonte koe nog steeds een grote plaats inneemt, is het
niet verwonderlijk dat ook een aantal inwoners naar dit nuttige dier genoemd
zijn. Wel is mij opgevallen, dat degenen die de naam Bontekoe aannamen,
zich niet direct vernoemden naar dit bekende dier, maar zover mij bekend
altijd indirect, via een zogenoemd huis of een daarin gevestigde zaak. Van
Willem Ysbrandsz Bontekoe, de door zijn veel gelezen reisjournaal bekend
geworden zeevaarder uit Hoorn is bekend, dat zijn vader zeer waarschijnlijk
een herberg bezat, die „In de Bontekoe" heette. Cornelis Gerritsz Bontekoe
uit Alkmaar, die de geschiedenis is ingegaan als de Theedocter, kwam uit
een kruideniersfamilie. Zijn vader oefende het vak van grutter uit in een pand,
dat de Bontekoe heette. Tenslotte liet Antonis Willemsz Huydecoper uit Amsterdam
zich Antonis Willemsz Bontekoe noemen, toen hij het vak van zeepzieder
uitoefende op de Zeedijk In de Bontekoe.
De naam Bontekoe komt in Friesland hoofdzakelijk in het noorden van de
provincie voor. Bij de volkstelling van 1947 woonde 90% van de Friezen
met deze familienaam boven de lijn Harlingen-Drachten. Voor zover ik dit
kon nagaan bestond deze concentratie in 1749 ook al. In Dokkum woonden
in dat jaar, op een inwonertal van 3000, ongeveer 20 personen, die de naam
Bontekoe droegen. Zij behoorden allen tot één geslacht. In 1947, bijna 200
jaar later, het aantal inwoners is dan 5700, woonden 11 personen in Dokkum
met dezelfde naam. Ook zij behoorden tot één geslacht, alhoewel niet het
oorspronkelijke.
Dokkum, één van de elf steden van Friesland, had voor 1629 een open verbinding
met de zee. Na het dichtslibben van deze zeearm, het Dokkumerdiep,
werden verschillende aktiviteiten verlegd. Zo verhuisde de Admiraliteit van
Friesland, die zijn zetel in Dokkum had, in 1645 naar Harlingen. Veel beroepen
van Dokkumers, die in de 17e en 18e eeuw betrokken waren bij de zeevaart,
verdwenen in de loop van de 18e en 19e eeuw. De grootschippers, zeilmakers,
matrozen en scheepstimmerlieden maakten plaats voor neringdoenden en boeren.
Het oorspronkelijke geslacht Bontekoe kunnen we volgen tot in het Dokkum
van de 17e eeuw. In 1671 trouwde de grootschipper Jan Hendrix Bontekoe
(I) met de weduwe van Jeppe Sydses, Antje Douwes. Jan Hendrix heeft
dan al twee zonen, Hendrik en Jakob, die beiden in Dokkum geboren zijn
zoals hun resp. trouwakten in 1668 en 1670 aangeven. Hun doopakten heb
ik nog niet terug kunnen vinden. De herkomst van Jan Hendrix Bontekoe
is ook nog niet duidelijk. In zijn eerder genoemde trouwakte van 1671, wordt
niet vermeld of hij uit Dokkum of uit een andere plaats afkomstig is. Het
vermoeden bestaat, dat hij op latere leeftijd de naam Bontekoe heeft aangenomen.
Zijn zoon Hendrik trouwde in 1668 te Harlingen met Antje Hendriks.
Hij heet in zijn trouwakte Hendrik Jans van Dockum, zonder Bontekoe. In
Dokkum, waar zijn huwelijk geproclameerd werd, heet hij voluit Hendrik
Jans Bontekoe.
122
Vogelvluchtkaarl van Dokkum, vervaardigd door Joannes Blaeu in 1649
In het begin van de 19e eeuw onstaat er naast het oorspronkelijke geslaicht

2. een nieuw geslacht Bontekoe uit de pleegzoon van Hessel Hendriks Bontekoe
(Va). Deze Hessel had geen kinderen en werd als voogd aangesteld over een
neef van zijn vrouw, een zekere Cornelis Jans van Kollum. Cornelis was de
zoon van Jan Cornelis van Kollum en /da Heins. Zijn ouders waren niet
getrouwd. Gelukkig wordt zijn geboorte vermeld in het luthers doopboek van
Harlingen. Ida Heins is jong gestorven en van de ongehuwde vader heb ik
verder geen spoor kunnen vinden. De pleegzoon heeft de achternaam van ;üjn
pleegvader aangenomen. Van deze Cornelis Jans Bontekoe stammen alle nu
in Dokkum wonende naamgenoten af, evenals de samensteller van dit artikel.
Van het oorspronkelijke geslacht Bontekoe woont nu, in 1972, geen enkel lid
meer in Dokkum.
123
GENEALOGIE (oorspronkelijk geslacht)
I. Jan Hendrix Bontekoe, grootschipper te Dokkum,] tr. (1) N.N.; tr. (2)
ald. 25.9.16712 Antje Douwes, wed. van Jeppe Sydses.
Uit het eerste huwelijk (volgorde onbekend):
1. Hendrik, volgt II.
2. Jakob Jans Bontekoe, geb. Dokkum, tr. ald. 23.9.1670 Sepkjen Freerx,
geb. Dokkum.
Uit dit huwelijk, geb. te Dokkum:
a. Grietje, ged. 5.10.1673.
b. Cornelis Boniekoe, ged. 14.11.1675, tr. ald. 1.11.1704 Lijsbeth Benedictus van
Harlingen.
c. Dieuwke, ged. 19.9.1680.
d. Maike Bontekoe, ged. 4.10.1682, wed. van Jan Pytters, tr. (2) ald. 14.1.1714
Tjeerd Sanders.
e. Freerck Bontekoe, ged. 20.4.1684, tr. ald. 16.12.1714 Ypkje Ebes van Leeuwarden.
f. Jan Bontekoe, ged. 17.6.1688, tr. ald. 30.11.1713 Doetje Jiddes.
II. Hendrik Jans Bontekoe, geb. Dokkum,^ koopman ald., tr. Harlingen
28.11.1668 Antje Hendriks van Harlingen.
Uit dit huwelijk:
1. Hendrik, volgt lila.
2. Cornelis Hendriks, ged. Dokkum 12.11.1675.
3. Cornelis Hendriks Bontekoe, ged. Dokkum 5.6.1677, bakker ald., tr. ald.
21.10.1714 Wytske Kornelis van Leeuwarden.
4. Heere, volgt Illb.
5/6. Gosse en Jan4.
lila. Hendrik Hendriks Bontekoe, ged. Dokkum 13.4.1673, grootschipper
te Dokkum, tr. (1) ald. 23.2.1709 Jetske Wybes Swan van Sneek; tr. (2) ald.
6.3.1718 Maike Alberts van Dokkum.
Uit het eerste huwelijk:
1. Hendrik Hendriks Bontekoe, ged. Dokkum 9.3.1712, grootschipper te
Woudsend, tr. Sytske DirksP
2. Wybe.5
Uit het tweede huwelijk:
3. Sytse Hendriks Bontekoe,6 zeilmaker te Woudsend en te Dokkum, tr.
Dokkum 29.7.1736 Liefke Oosterbaan.

3. 1 Er leefde in de 17e en 18e eeuw in Harlingen een geslacht Bontekoe, waarvan verschillende
manlijke leden ook betrokken waren bij de zeevaart; verwantschap met het
geslacht uit Dokkum heb ik niet kunnen vinden.
2 De doop- en trouwdata zijn ontleend aan de retroacta van de burgerlijke stand, de
zgn. oude burgerlijke stand. Indien niet anders vermeld betreft het die der Gereformeerde
(= Hervormde) gemeente.
3 In 1705 was hij 62 jaar. R.A. Leeuwarden Civ. reg. 258.7.
4 Gosse en Jan zijn alleen bekend geworden, door het laten dopen van ieder één
zoon, nl. Hendrik Gosse Bontekoe, Dokkum 4.11.1710 en Jakob Jans Bontekoe,
Dokkum 9.3.1711.
5 Deze namen worden vermeld n.a.v. een erfeniskwestie van1 de eerste schoonmoeder
van Hendrik Bontekoe (lila). R.A. Leeuwarden Civ. reg. 681-Int.
6 Sytse herkreeg het burgerrecht van Dokkum op 16.7.1740.
124
lüb. Heere Hendriks Bontekoe, ged. Dokkum 18.5.1681, koopman in
koloniale waren, koekbakker en hopman te Dokkum, tr. ald. 1.3.1704 Elisabeth
Heeringa, geb. Leeuwarden, dr. van Timotheus Heeringa, zoutzieder en
oud-burgemeester van Dokkum.
Uit dit huwelijk geb. te Dokkum:
1. Hendrik, ged. 7.12.1707.
2. Hendrik, volgt IV.
3. Goswijnus Heeres Bontekoe, ged. 13.3.1710, poortier van de Halve Maanspoort
te Dokkum; zijn huwelijksakte werd niet gevonden.
Hij liet de volgende kinderen in Dokkum dopen:
a. Heere, 28.1.1737.
b. Trijntje, 6.9.1739.
c. Reinder, 29.12.1741.
d. Lijsbeth, 13.3.1743, overl. ald. 24.1.1824.
e. Johanna Bontekoe, 13.1.1747, tr. ald. 29.4.1787 Aant Insès uit Oostrum. Zij
had toen een buitenechtelijk kind, Akke Bontekoe, overl. Dokkum 31.1.1859
op 80-jarige leeftijd.
4. Johannes, ged. 16.11.1712.
5. Johannes, ged. 3.8.1714.
6. Paulus, ged. 20.11.1715.
7. Grietje, ged. 8.9.1718.
IV. Hendrik Heeres Bontekoe, ged. Dokkum 3.4.1709, schipper en later
weesvader te Dokkum, tr. ald. 28.5.1735 Akke Willems Wynje.
Uit dit huwelijk geb. te Dokkum:
1. Heere, ged. 18.4.1736.
2. Teuntje Hendriks Bontekoe, ged. 11.12.1737, tr. Daniel van Reenen.
3. Willem, ged. 7.2.1740, begr. ald. 1.1.1763.
4. Hessel, volgt Va.
5. Hendrik, volgt Vb.
6. Lijsbeth, ged. 24.11.1747, begr. ald. 22.7.1812.
7. Johannes, ged. 20.8.1750.
8. Geertje Hendriks Bontekoe, ged. 5.11.1752, tr. ald. 10.5.1789 Obbe Feddes
van der Veen, destillateur te Dokkum.

4. Va. Hessel Hendriks Bontekoe, ged. Dokkum 16.9.1742, meester baardscheerder
en barbier ald., intendant van de turfdragers te Dokkum, overl. ald.7
25.10.1825, tr. ald, 10.7.1768 Trijntje Jans Elzinga, wed. van Pieter Sijtses,
begr. ald. 2.10.1810. Dit huwelijk bleef kinderloos. Zij namen een pleegkind
aan, waarover Hessel Bontekoe voogd was. Dit was Cornelis Jans van Kollum,
een neef van Trijntje Elzinga. Hij is de stamvader van een nieuw geslacht
Bontekoe, dat hierna volgt.
1 Hessel Bontekoe en later zijn pleegzoon Cornelis Bontekoe erfden het eigen graf
van Hendrik Heeres Bontekoe (IV), gelegen op de begraafplaats Westzijde te Dokkum.
125
In „Hel Admiralileitshuis", nu streekmuseum Ie Dokkum, zetelde van 1597-1645 de
Admiraliteit van Friesland.
Vb. Hendrik Hendriks Bontekoe, ged. Dokkum 27.10.1744, tr. Ytje Alberts
Gleistra.
Uit dit huwelijk geb. te Dokkum:
1. Akke, ged. 29.10.1783.
2. Albertus, ged. 9.3.1785.
3. Hendrik, ged. 26.11.1787.
4. Hessel Hendriks Bontekoe, ged. Dokkum 22.3.1790, wolkammersknecht
ald., tr. ald. 7.6.1818 Luitske Schuitinga.
126
Uit dit huwelijk geb. te Dokkum:
a. Hendrik, geb. 11.9.1819, overl. ald. 29.12.1819.
b. Wepkje, geb. 15.2.1821.
c. Hendrik, geb. 23.8.1823, overl. ald. 14.2.1869.
d. Lucas, geb. 18.9.1826, overl. ald. 30.7.1827.
e. Ytje, geb. 30.10.1828.
f. Aletta, geb. 7.6.1832, overl. ald. 9.9.1832.
g. Hessel Boniekoe, tr. ald. 12.5.1850 M. F. Gorter.
5. Symon, volgt VI.
6. Willem, ged. 21.8.1795.
7. Anna Bontekoe, tr. ald. 22.4.1821 Jan Tichelaar.
VI. Symon Hendriks Bontekoe, ged. Dokkum 17.10.1792, glazenmaker te
Dokkum, overl. ald. 29.6.1861, tr. ald. 21.5.1818 Ynske Ruurds Bakker.
Uit dit huwelijk geb. te Dokkum:
1. Gelida Bontekoe, tr. ald. 6.5.1849 J. W. van der Meulen, overl. Exmorra
14.10.1893 op 74-jarige leeftijd.
2. Hendrik Bonte koe, geb. 17.9.1820, tr. Baukje Tuinstra van Grotegast.
3. Ytje Bontekoe, geb. 28.3.1822, tr. ald. 6.4.1845 G. F. van Dijk.
4. Trijntje Bontekoe, geb. 16.11.1823, tr. ald. 14.5.1848 S. Bottinga.
5. Ruurd, volgt VIL
6. Anna Bontekoe, geb. 25.12.1826, tr. ald. 13.12.1848 H. Overeem.
1. Albert Bontekoe, geb. 18.5.1830, tr. ald. 28.5.1854 Seike van der Meulen.
8. Klaas Bontekoe, geb. 27.2.1834, tr. ald. 16.11.1862 F. Kooistra.
VIL Ruurd Symons Bontekoe, geb. Dokkum 1.4.1825, akkerbouwer te
Kollum, tr. Dokkum 23.10.1852 Antje Pieters Lojma, geb. Kollum 23.10.
1832.

5. Uit dit huwelijk geb. te Kollum:
1. Ynske, geb. 14.2.1853.
2. Wytske, geb. 13.6.1855, overl. ald. 6.6.1890.
3. Pietje, geb. 3.1.1858.
4. Pieter, volgt VIII.
5. Siementje, geb. 9.2.1865.
6. Sierkje, geb. 20.3.1870.
7. Sierk, geb. 18.3.1872, overl. ald. 10.9.1872.
VIII. Pieter Ruurds Bontekoe, geb. Kollum 26.1.1862, slager te Oudwoude,
tr. Taekje Tigchelaar, geb. Pietersbierum 22.2.1864.
Uit dit huwelijk geb. te Oudwoude:
1. Ruurd, geb. 4.11.1885.
2. Theunis, geb. 17.4.1887, overl. ald. 28.4.1887.
3. Dieuwke, geb. 24.8.1889.
4. Theunis, geb. 7.3.1891.
5. Sierk, geb. 13.11.1892.
(Wordt voortgezet) J. S. BONTEKOE
127

6. Uit dit huwelijk geb. te Kollum:
1. Ynske, geb. 14.2.1853.
2. Wytske, geb. 13.6.1855, overl. ald. 6.6.1890.
3. Pietje, geb. 3.1.1858.
4. Pieter, volgt VIII.
5. Siementje, geb. 9.2.1865.
6. Sierkje, geb. 20.3.1870.
7. Sierk, geb. 18.3.1872, overl. ald. 10.9.1872.
VIII. Pieter Ruurds Bontekoe, geb. Kollum 26.1.1862, slager te Oudwoude,
tr. Taekje Tigchelaar, geb. Pietersbierum 22.2.1864.
Uit dit huwelijk geb. te Oudwoude:
1. Ruurd, geb. 4.11.1885.
2. Theunis, geb. 17.4.1887, overl. ald. 28.4.1887.
3. Dieuwke, geb. 24.8.1889.
4. Theunis, geb. 7.3.1891.
5. Sierk, geb. 13.11.1892.
(Wordt voortgezet) J. S. BONTEKOE
127