Sylwia Piekarczyk laureatka konkursu EDUinspiracje 2013
za udział w projekcie The CLIL (Content Integrated Language Learning) approach in a bilingual environment
Niniejsza publikacja zawiera 27 scenariuszy i kart pracy lekcji CLIL, które gwarantują nie tylko dobrą zabawę, ale przede wszystkim efektywną naukę zarówno na lekcjach języka angielskiego, jak i na przedmiotach nauczanych dwujęzycznie na poziomie szkoły podstawowej. Zostały one stworzone przez nauczycieli praktyków z myślą o edukacji dwujęzycznej.
Sylwia Piekarczyk laureatka konkursu EDUinspiracje 2013
za udział w projekcie The CLIL (Content Integrated Language Learning) approach in a bilingual environment
Niniejsza publikacja zawiera 27 scenariuszy i kart pracy lekcji CLIL, które gwarantują nie tylko dobrą zabawę, ale przede wszystkim efektywną naukę zarówno na lekcjach języka angielskiego, jak i na przedmiotach nauczanych dwujęzycznie na poziomie szkoły podstawowej. Zostały one stworzone przez nauczycieli praktyków z myślą o edukacji dwujęzycznej.
Prezentowany program nauczania języka angielskiego jest przeznaczony dla II etapu edukacyjnego i języka angielskiego nauczanego w oddziałach dwujęzycznych, czyli dla uczniów z klas VII-VIII szkoły podstawowej, obejmuje zatem dwuletni cykl kształcenia. Przewidywany poziom znajomości języka to A2/B1 w zakresie rozumienia wypowiedzi. Koncepcja została oparta na podstawie programowej na poziomie II.1 DJ oraz aktualnie obowiązujących aktach prawnych. Przyjęty program zakłada naukę w systemie 5 godzin tygodniowo, co daje ok. 300 godzin lekcyjnych na przestrzeni siódmej i ósmej klasy szkoły podstawowej. Całość w sposób ogólny nawiązuje do poziomów biegłości określonych w Europejskim Systemie Opisu Kształcenia Językowego. Dodatkowo prezentowany program zawiera koncepcję projektowania uniwersalnego, które zakłada wyrównywanie szans wśród uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych w szkołach ogólnodostępnych.
Adresatami programu są nauczyciele języka angielskiego prowadzący zajęcia w klasach VII-VIII szkoły podstawowej, otwarci na niestandardowe rozwiązania, poszukujący metod aktywizujących uczniów i motywujących ich do pracy oraz samodzielnego rozwoju, gotowych do pracy bez użycia gotowego podręcznika, a także wykorzystujący zagranicznych partnerów do współpracy w dziedzinie edukacji szkolnej.
U podstaw niniejszej koncepcji jest stwierdzenie Manfreda Spitzera, który twierdzi, że „mózg ucznia to miejsce pracy nauczyciela”. Marzena Żylińska dodaje, że „efektywność nauczania zależy nie tylko od czasu, ale również od głębokości przetwarzania informacji, a to oznacza, że na proces uczenia się wpływ mają jakość materiałów edukacyjnych i rodzaj uczniowskiej aktywności, a więc i zadania przygotowane przez nauczyciela”.
Realizacją tego postulatu jest koncepcja modelu nauczania, którą stworzył John Keller – amerykański profesor, który testował swój projekt na niemal wszystkich szczeblach edukacyjnych (ARCS Model, https://www.arcsmodel.com/, dostęp 3.06.2019). Całość – zwana modelem ARCS (od ang. attention, relevance, confidence, satisfaction) – zakłada promowanie i podtrzymywanie motywacji w procesie uczenia się z wykorzystaniem czterech zasadniczych elementów: uwagi ucznia, pokazania mu praktycznego zastosowania zdobywanej wiedzy, budowaniu w uczniu pewności, że jest w stanie osiągnąć sukces oraz zaspokajania potrzeby odczuwania satysfakcji płynącej ze zdobytej wiedzy. Przyjęte założenie w konkretny sposób wpływa na model lekcji, która powinna zawierać w sobie elementy umożliwiające każdemu uczniowi osiągnięcie sukcesu na miarę swoich możliwości, co zarazem ułatwia wspieranie uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
Doświadczenia innych - systemy edukacyjne w europie
W dniu 14 czerwca 2012 roku odbył się wykład dla wszystkich studentów objętych projektem Kompetentny nauczyciel ... z zakresu Systemów edukacyjnych w krajach Unii Europejskiej. Podczas wykładu nauczyciele szkolący się w ramach projektu zaprezentowali wyniki naszych dotychczasowych szkoleń w tym zakresie oraz własne spostrzeżenia na temat rozwoju edukacji w EU.
Zespół pod kierownictwem Prof. UJK dr hab. Mirosława Babiarza zebrał w całość i opracował merytorycznie wykład zawierający dotychczasowe doświadczenia zdobyte podczas szkoleń obytych w krajach Uni Europejskiej; Dr Mirosława Parlak – System edukacji w Austrii, Słowacji na Węgrzech oraz Portugalii, Dr Lidia Pawelec – System edukacji w Niemczech oraz Włoszech, Dr Irena Stańczak – System edukacji we Francji i Norwegii, Mgr Krzysztof Kupczewski - Projekt i opracowanie graficzne.
Prezentowany program nauczania języka angielskiego jest przeznaczony dla II etapu edukacyjnego i języka angielskiego nauczanego w oddziałach dwujęzycznych, czyli dla uczniów z klas VII-VIII szkoły podstawowej, obejmuje zatem dwuletni cykl kształcenia. Przewidywany poziom znajomości języka to A2/B1 w zakresie rozumienia wypowiedzi. Koncepcja została oparta na podstawie programowej na poziomie II.1 DJ oraz aktualnie obowiązujących aktach prawnych. Przyjęty program zakłada naukę w systemie 5 godzin tygodniowo, co daje ok. 300 godzin lekcyjnych na przestrzeni siódmej i ósmej klasy szkoły podstawowej. Całość w sposób ogólny nawiązuje do poziomów biegłości określonych w Europejskim Systemie Opisu Kształcenia Językowego. Dodatkowo prezentowany program zawiera koncepcję projektowania uniwersalnego, które zakłada wyrównywanie szans wśród uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych w szkołach ogólnodostępnych.
Adresatami programu są nauczyciele języka angielskiego prowadzący zajęcia w klasach VII-VIII szkoły podstawowej, otwarci na niestandardowe rozwiązania, poszukujący metod aktywizujących uczniów i motywujących ich do pracy oraz samodzielnego rozwoju, gotowych do pracy bez użycia gotowego podręcznika, a także wykorzystujący zagranicznych partnerów do współpracy w dziedzinie edukacji szkolnej.
U podstaw niniejszej koncepcji jest stwierdzenie Manfreda Spitzera, który twierdzi, że „mózg ucznia to miejsce pracy nauczyciela”. Marzena Żylińska dodaje, że „efektywność nauczania zależy nie tylko od czasu, ale również od głębokości przetwarzania informacji, a to oznacza, że na proces uczenia się wpływ mają jakość materiałów edukacyjnych i rodzaj uczniowskiej aktywności, a więc i zadania przygotowane przez nauczyciela”.
Realizacją tego postulatu jest koncepcja modelu nauczania, którą stworzył John Keller – amerykański profesor, który testował swój projekt na niemal wszystkich szczeblach edukacyjnych (ARCS Model, https://www.arcsmodel.com/, dostęp 3.06.2019). Całość – zwana modelem ARCS (od ang. attention, relevance, confidence, satisfaction) – zakłada promowanie i podtrzymywanie motywacji w procesie uczenia się z wykorzystaniem czterech zasadniczych elementów: uwagi ucznia, pokazania mu praktycznego zastosowania zdobywanej wiedzy, budowaniu w uczniu pewności, że jest w stanie osiągnąć sukces oraz zaspokajania potrzeby odczuwania satysfakcji płynącej ze zdobytej wiedzy. Przyjęte założenie w konkretny sposób wpływa na model lekcji, która powinna zawierać w sobie elementy umożliwiające każdemu uczniowi osiągnięcie sukcesu na miarę swoich możliwości, co zarazem ułatwia wspieranie uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
Doświadczenia innych - systemy edukacyjne w europie
W dniu 14 czerwca 2012 roku odbył się wykład dla wszystkich studentów objętych projektem Kompetentny nauczyciel ... z zakresu Systemów edukacyjnych w krajach Unii Europejskiej. Podczas wykładu nauczyciele szkolący się w ramach projektu zaprezentowali wyniki naszych dotychczasowych szkoleń w tym zakresie oraz własne spostrzeżenia na temat rozwoju edukacji w EU.
Zespół pod kierownictwem Prof. UJK dr hab. Mirosława Babiarza zebrał w całość i opracował merytorycznie wykład zawierający dotychczasowe doświadczenia zdobyte podczas szkoleń obytych w krajach Uni Europejskiej; Dr Mirosława Parlak – System edukacji w Austrii, Słowacji na Węgrzech oraz Portugalii, Dr Lidia Pawelec – System edukacji w Niemczech oraz Włoszech, Dr Irena Stańczak – System edukacji we Francji i Norwegii, Mgr Krzysztof Kupczewski - Projekt i opracowanie graficzne.
2. COTO JEST CLIL?
Content Language Integrated
Learning
Zintegrowane nauczanie języka i
przedmiotu.
Nauczanie języka odbywa się w formie
inegrowania treści, nie są one oderwane
od aktualnej tematyki i realizowane w
sztucznie tworzonej rzeczywistości
edukacyjnej,jaką są zajęcia jezykowe.
Celem metody CLIL jest uczenie języka
przez dobrane treści godne z
obowiązującą tematyką tygodniową i
nauka treści wykorzystując uproszczone
słownictwo językowe.
3. METODA NAUCZANIA - CLIL
Zintegrowane nauczanie języka i przedmiotu (Content and
Language Integrated Learning) – zintegrowane nauczanie języka obcego i
przedmiotów ogólnokształcących i / lub zawodowych – to nowoczesna
metoda nauczania, integrująca treści zawarte w podstawie programowej
języków obcych, przedmiotów ogólnokształcących oraz zawodowych.
Metoda CLIL jest rekomendowana przez Komisję Europejską na
rzecz promowania nauki języków obcych i różnorodnośći językowej.
4. ELEMENTY LEKCJI CLIL CZĘSTO
OKREŚLA SIĘ JAKO CZTERY C:
Content/Treść – gwarantuje postęp w obszarze wiedzy,
umiejętności, rozumienia,
Communication/Komunikacja – zapewnia użycie języka obcego
podczas nauki przedmiotu
Cognition/Poznawanie – nacisk na rozwijanie umiejętności
myślenia i uczenia się,
Culture/Kultura – rozwijanie innych kompetencji, m.in.
międzykulturowych, estetycznych.
6. ZASADYTWORZENIA ZAJĘĆ METODĄ CLIL
Stosowanie uproszczonego języka L2
Wyeliminowanie języka ojczystego L1
Obrazowanie treści:
Stosowanie grafów,
Obrazków,
Plakatów,
Wykorzystanie audiowizualnych pomocy dydaktycznych,
Wprowadzenie drill’ów (powtórzeń), które nie są do końca powtórzeniami,
Wykorzystanie treści kulturowych
7. ZASADYTWORZENIA ZAJĘĆ METODĄ CLIL
Role plays/odgrywanie ról
Gry /Games,
Zastosowanie języka w sytuacjach naturalnych/,
Wprowadzenie słownikowe,
Właściwe wzorce językowe,
Feedback,
Komunikacja/dyskusje/dialogi,
Ocenianie treści nie znajomości języka,
Dostosowanie form i metod do wieku/zainteresowań/możliwości dzieci,
8. CZYM RÓŻNI SIĘ NAUCZANIE DWUJĘZYCZNE OD
TRADYCYJNYCH ZAJĘĆ Z JĘZYKA OBCEGO?
Dzięki zajęciom dwujęzycznym dzieci zdobywają nie tylko wiedzę z danego
zakresu, ale również nabywają kompetencje językowe . Duży nacisk kładzie się na
praktykę zastosowania języka obcego w codziennych sytuacjach.
Nauczanie dwujęzyczne nie kończy się wraz z zakończeniem zajęć językowych,
ponieważ język obcy jest używany zarówno w tradycyjnej formie. Ta jednak stanowi
„Support” dla nauczania zintegrowanego. Dzieci osłuchują się więc z językiem przez
większość czasu ich pobytu w przedszkolu, co sprawia, że są motywowani do
komunikacji, nabierają pewności siebie i płynności w stosowaniu zwrotów
obcojęzycznych.
Większość czasu ich pobytu w przedszkolu nasączona jest komunikacją
obcojęzyczną, wykorzystywaną do wszystkich elementów wynikających z
naturalnego rozkładu dnia. Stosowanie więc konkretnych zwrotów staje się
naturalną potrzebą, a nie wymuszeniem na potrzebę określonej sytuacji.
9. Język w metodzie CLIL jest głównie narzędziem za pomocą którego
przekazujemy treści przedmiotowe, a wszelkie błędy/problemy
językowe, które pojawiają mogą stanowić punkt wyjścia dla
organizowanych zajęć językowych. Dlatego bardzo ważne jest aby
nauczyciel języka obcego i przedmiotu ściśle ze sobą współpracowali i
wspierali się nawzajem.
JĘZYK JAKO NARZĘDZIE
10. KORZYŚCI PŁYNĄCE Z NAUCZANIA
METODĄ CLIL
budowanie wiedzy na temat innych kultur, ułatwianie zrozumienia ich,
rozwijanie zdolności komunikacyjnych,
podnoszenie kompetencji językowych,
rozwijanie zdolności komunikacji werbalnej,
częstsze używanie języka obcego,
uzupełnianie wiedzy ogólnej,
różnicowanie metod i różnorodność zastosowanych form pracy w trakcie całego
pobytu dzieci w przedszkolu,
stymulowanie motywacji uczniów oraz zachęcanie ich do uczenia się zarówno
języka obcego, jak i elementów nauczanego tematu.