Mẫu báo cáo "Chuyên đề tốt nghiệp kế toán"

Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
1
Môc lôc
PhÇn më ®Çu
Ch-¬ng 1
Lý luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong çc doanh
nghiÖp s¶n xuÊt
1.1. Sù cÇn thiÕt ph¶i tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ......3
1.1.1. Vai trß cña tËp hîp CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong qu¸ tr×nh t¸i s¶n xu©t s¶n
phÈm x· héi nãi chung vµ trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nãi riªng................................3
1.1.2. §Æc ®iÓm vµ yªu cÇu qu¶n lý CPSX vµ Zsp.....................................................................4
1.2. Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp CPSX phôc vô cho c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm..........................................................................................................................................5
1.2.1. Nguyªn t¾c chung ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm .........................5
1.2.2. NhiÖm vô cña kÕ to¸n vµ néi dung tæ chøc kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh
trong doanh nghiÖp ...................................................................................................................6
1.3. Tæ chøc c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm...................................................................10
1.3.1. Ph©n lo¹i gi¸ thµnh ........................................................................................................10
1.3.2. §èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh vµ kú tÝnh gi¸ thµnh................................................................11
1.3.3. KiÓm kª ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang.............................................................................12
1.3.4. Çc ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh....................................................................................15
1.3.5. Sæ s¸ch kÕ to¸n sö dông ...............................................................................................19
Ch-¬ng 2
Thùc tr¹ng tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i
c«ng ty TNHH ThÕ Anh.
2.2. §Æc ®iÓm t×nh h×nh chung cña c«ng ty TNHH ThÕ Anh. .................................................21
2.2.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty..............................................................21
2.2.2. §Æc ®iÓm m¹ng l-íi tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty TNHH ThÕ Anh..........21
2.2.3. T×nh h×nh lao ®éng vµ tæ chøc bé m¸y cña c«ng ty TNHH ThÕ Anh............................23
2.2.4. §Æc ®iÓm vÒ vèn kinh doanh.........................................................................................24
2.2.5. Tæ chøc h¹ch to¸n, c«ng t¸c kÕ to¸n vµ bé m¸y kÕ to¸n...............................................25
2.2. Thùc tr¹ng tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm t¹i c«ng ty TNHH ThÕ Anh .......................................................................................31
2.2.1. C«ng t¸c qu¶n lý chung vÒ s¶n phÈm s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh t¹i c«ng ty TNHH ThÕ
Anh...........................................................................................................................................31
2.2.2. Çc thñ tôc qu¶n lý vµ chÕ ®é h¹ch to¸n kÕ to¸n ban ®Çu..............................................31

2
2.2.3. Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo c¸c
®èi t-îng..................................................................................................................................33
2.2.4. C«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña C«ng ty TNHH ThÕ Anh...................................44
2.3- C«ng t¸c ph©n tÝch kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm...51
2.3.1. Thùc tr¹ng vÒ c«ng t¸c ph©n tÝch ..................................................................................51
2.3.2. C¨n cø vµo tµi liÖu thùc tÕ ta tiÕn hµnh ph©n tÝch
.........................................................52
Ch-¬ng III
Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh
gi¸thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty TNHH ThÕ Anh.
3.1. NhËn xÐt, ®¸nh gi¸ chung vÒ thùc tr¹ng tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n
xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty TNHH ThÕ Anh...........................................54
.....................................................................................................................................................
3.1.1. Nh÷ng -u ®iÓm c¬ b¶n...................................................................................................54
3.1.2. Nh÷ng h¹n chÕ cÇn hoµn thiÖn.......................................................................................56
3.2. Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ
tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty TNHH ThÕ Anh. .......................................................59
3.2.1- Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt ®èi víi nhµ n-íc :
3.2.2- Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ
tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty TNHH ThÕ Anh:
KÕt luËn...................................................................................................................................69
Tµi liÖu tham kh¶o.................................................................................................................70

3
Lêi nãi ®Çu
Ngµy nay, çc doanh nghiÖp cã nhiÒu c¬ héi thuËn lîi ®Ó héi nhËp víi
nÒn kinh tÕ thÕ giíi nh-ng ®ång thêi còng ph¶i ®-¬ng ®Çu víi kh«ng Ýt
nh÷ng khã kh¨n do nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng mang l¹i mµ khã kh¨n lín nhÊt cã
lÏ lµ sù c¹nh tranh gay g¾t kh«ng nh÷ng cña çc doanh nghiÖp trong n-íc
mµ cßn cña c¶ çc doanh nghiÖp n-íc ngoµi. §Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn, nhiÖm
vô cña çc doanh nghiÖp lµ ph¶i kh«ng ngõng cè g¾ng nç lùc n©ng cao chÊt
l-îng s¶n phÈm, dÞch vô, gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm. Trong c«ng t¸c qu¶n lý
doanh nghiÖp, chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ hai chØ tiªu v« cïng
quan träng, ®-îc çc nhµ qu¶n lý ®Æc biÖt quan t©m v× nã kh«ng chØ lµ c¨n
cø lËp gi¸ mµ cßn lµ c¨n cø ®Ó ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh cña doanh nghiÖp sau mçi chu kú kinh doanh....
ChÝnh v× vËy, tæ chøc tèt c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸
thµnh s¶n phÈm cã ý nghÜa v« cïng to lín ; ®ång thêi lµ kh©u quan träng
nhÊt trong toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n v× thùc chÊt cña h¹ch to¸n qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt chÝnh lµ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh.
MÆt kh¸c , trªn gãc ®é ng-êi sö dông th«ng tin vÒ chi phÝ vµ gi¸ thµnh
sÏ gióp cho nhµ qu¶n lý vµ l·nh ®¹o doanh nghiÖp ph©n tÝch ®¸nh gi¸ t×nh
h×nh sö dông vËt t-, lao ®éng, tiÒn vèn cã hiÖu qu¶ hay kh«ng, t×nh h×nh thùc
hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh.... tõ ®ã, ®Ò ra çc biÖn ph¸p h÷u hiÖu h¹ thÊp chi
phÝ s¶n xuÊt, gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ ra çc qui ®Þnh phï hîp cho sù
ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh.
C«ng ty TNHH ThÕ Anh lµ mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt lo¹i s¶n phÈm
rÊt lín vÒ sè l-îng v« cïng ®a d¹ng vÒ qui çch, chñng lo¹i, mÉu m·... v×
vËy, còng nh- çc doanh nghiÖp s¶n xuÊt kh¸c, viÖc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n
chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét vÊn ®Ò rÊt phøc t¹p .
NhËn thøc ®-îc ®iÒu ®ã, trong thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty , sau khi
t×m hiÓu thùc tÕ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n, ®Æc biÖt lµ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ
s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm em ®· quyÕt ®Þnh lùa chän ®Ò tµi:

4
“C«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm t¹i C«ng ty TNHH ThÕ Anh ” ®Ó ®i s©u nghiªn cøu.
Víi môc ®Ých vËn dông lý luËn vÒ h¹ch to¸n kÕ to¸n vµo nhu cÇu thùc
tiÔn c«ng t¸c chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë c«ng ty TNHH
ThÕ Anh, tõ ®ã ph©n tÝch nh÷ng ®iÓm cßn tån t¹i, ®ãng gãp mét sè ý kiÕn
nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n ®¬n vÞ. KÕt cÊu cña ®Ò tµi ngoµi phÇn më
®Çu vµ kÕt luËn , néi dung ®-îc thÓ hiÖn ë 3 ch-¬ng nh- sau :
Ch-¬ng I: Lý luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong çc doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
Ch-¬ng II: Thùc tr¹ng tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n
xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty TNHH ThÕ Anh.
Ch-¬ng III: Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n
tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty TNHH ThÕ
Anh.
Trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu , mÆc dï ®· cè g¾ng hÕt søc vµ ®-îc sù
gióp ®ì nhiÖt t×nh cña çc çn bé ë phßng kÕ to¸n - tµi vô c«ng ty, ®Æc biÖt
®-îc sù h-íng dÉn tËn t×nh cña thÇy gi¸o TS TrÇn V¨n Dung vµ çc thÇy c«
gi¸o trong tæ kÕ to¸n, nh-ng do thêi gian vµ tr×nh ®é kiÕn thøc cña b¶n th©n
cã h¹n, nhÊt lµ b-íc ®Çu míi tiÕp cËn víi thùc tÕ nªn ch¾c ch¾n cßn cã nhiÒu
thiÕu sãt vµ h¹n chÕ. Em rÊt mong muèn vµ xin ch©n thµnh tiÕp thu nh÷ng ý
kiÕn ®ãng gãp bæ sung nh»m hoµn thiÖn h¬n n÷a ®Ò tµi nghiªn cøu nµy.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña thÇy gi¸o h-íng
dÉn, cña çc thÇy c« trong tæ kÕ to¸n vµ çc çn bé phßng kÕ to¸n - tµi vô
cña c«ng ty TNHH ThÕ Anh ®· gióp em hoµn thµnh bµi kho¸ luËn nµy.
Hµ néi, ngµy 25 th¸ng 05 n¨m 2005
Sinh viªn
§Æng ThÞ Ph-¬ng Hång

5
Ch-¬ng I
Lý luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi
phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong çc
doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
1.1. Sù cÇn thiÕt ph¶i tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
1.1.1.Vai trß cña tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm trong qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt s¶n phÈm x· héi nãi chung vµ trong
ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nãi riªng.
Sù ph¸t sinh vµ ph¸t triÓn cña x· héi loµi ng-êi g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt. NÒn s¶n xuÊt x· héi cña bÊt kú ph-¬ng thøc s¶n xuÊt nµo còng g¾n
liÒn víi sù vËn ®éng vµ tiªu hao cña çc yÕu tè c¬ b¶n t¹o nªn qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt: t- liÖu lao ®éng, ®èi t-îng lao ®éng vµ søc lao ®éng. V× thÕ sù h×nh
thµnh nªn çc chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó t¹o ra gi¸ trÞ s¶n phÈm s¶n xuÊt lµ tÊt yÕu
kh¸ch quan kh«ng phô thuéc vµo chñ quan cña ngêi s¶n xuÊt. Cã thÓ nãi “
Chi phÝ s¶n xuÊt lµ toµn bé lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ cÇn thiÕt mµ
doanh nghiÖp ph¶i chi ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt trong mét thêi kú nhÊt
®Þnh vµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn ”.
Chóng ta biÕt r»ng, kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ t¹o ra s¶n phÈm.
S¶n phÈm ®-îc lµm ra ®· kÕt tinh trong nã çc kho¶n hao phÝ vËt chÊt, ®Þnh
l-îng hao phÝ vËt chÊt ®Ó t¹o nªn mét hoÆc mét sè s¶n phÈm lµ yªu cÇu cÇn
thiÕt, lµ c¨n cø quan träng ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt l-îng vµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh
doanh. VËy chi phÝ s¶n xuÊt tÝnh cho mét khèi l-îng hoÆc mét ®¬n vÞ s¶n
phÈm lao vô, dÞch vô c«ng viÖc do doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra vµ hoµn thµnh
chÝnh lµ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Gi¸ thµnh cã hai chøc n¨ng lµ: chøc n¨ng bï
®¾p vµ lËp gi¸.
Nãi tãm l¹i “ Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét ®¹i lîng x¸c ®Þnh, biÓu
hiÖn mèi liªn hÖ t-¬ng quan gi÷a hai ®¹i l-îng: chi phÝ s¶n xuÊt ®· bá ra vµ

6
kÕt qu¶ s¶n xuÊt ®· ®¹t ®îc ”. Tuy nhiªn, chóng ta cÇn ph¶i lu ý r»ng
kh«ng ph¶i hÔ cø cã chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh lµ ®· x¸c ®Þnh ngay ®-îc gi¸
thµnh mµ cÇn ph¶i thÊy r»ng gi¸ thµnh lµ chi phÝ ®· kÕt tinh trong mét kÕt
qu¶ s¶n xuÊt ®-îc x¸c ®Þnh theo nh÷ng tiªu chuÈn nhÊt ®Þnh.
1.1.2. §Æc ®iÓm vµ yªu cÇu qu¶n lý cña c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp
chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh lµ néi dung quan träng hµng ®Çu
trong çc doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
NÕu nh- kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt cung cÊp ®Çy ®ñ nh÷ng th«ng tin vÒ
çc yÕu tè trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nh»m nªu râ chi phÝ chi cho viÖc g×, hÕt
bao nhiªu tõ ®ã gióp doanh nghiÖp biÕt tØ träng tõng lo¹i chi phÝ, gi¸m ®èc
dù to¸n chi phÝ lµm c¬ së lËp dù to¸n cho kú sau vµ gióp nhµ n-íc qu¶n lý
doanh nghiÖp còng nh- ban hµnh çc chÝnh s¸ch, chÕ ®é t¹o ®iÒu kiÖn cho
doanh nghiÖp ho¹t ®éng... th× kÕ to¸n tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm l¹i ph¶n ¸nh
chÝnh x¸c hiÖu qu¶ chi phÝ ®· bá vµo s¶n xuÊt. ChØ tiªu gi¸ thµnh lµ th-íc ®o
møc hao phÝ s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm, lµ c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh hiÖu qu¶
ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, tõ ®ã lùa chän vµ quyÕt ®Þnh khèi l-îng s¶n
phÈm s¶n xuÊt ra nh»m ®¹t lîi nhuËn tèi ®a.
Gi¸ thµnh còng lµ mét c«ng cô quan träng cña doanh nghiÖp ®Ó kiÓm
so¸t t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ hiÖu qu¶ cña çc biÖn ph¸p
tæ chøc kü thuËt. Th«ng qua t×nh h×nh thùc hiÖn gi¸ thµnh, çc nhµ l·nh ®¹o
qu¶n lý cã ®-îc nh÷ng th«ng tin vÒ t×nh h×nh sö dông vËt t-, lao ®éng, tiÒn
vèn, t×nh h×nh s¶n xuÊt vµ chi phÝ bá vµo s¶n xuÊt, t¸c ®éng vµ hiÖu qu¶ thùc
hiÖn çc biÖn ph¸p kü thuËt ®Õn s¶n xuÊt, ph¸t hiÖn vµ t×m çc nguyªn nh©n
dÉn ®Õn ph¸t sinh chi phÝ kh«ng hîp lý ®Ó cã biÖn ph¸p lo¹i trõ. Gi¸ thµnh
cßn lµ mét c¨n cø quan träng ®Ó doanh nghiÖp x©y dùng chÝnh s¸ch gi¸ c¶
®èi víi tõng lo¹i s¶n phÈm.
Cã thÓ nãi r»ng, muèn h¹ gi¸ thµnh ph¶i qu¶n lý tèt gi¸ thµnh vµ ph¶i
g¾n qu¶n lý gi¸ thµnh víi qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt cÊu thµnh gi¸ thµnh v× chi

7
phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh cã quan hÖ mËt thiÕt víi nhau, nÕu chi phÝ s¶n xuÊt
t¨ng th× gi¸ thµnh t¨ng vµ ng-îc l¹i vµ ®-îc thÓ hiÖn qua c«ng thøc sau:
Gi¸ thµnh = Chi phÝ s¶n xuÊt + Chi phÝ s¶n xuÊt - Chi phÝ s¶n xuÊt
S¶n phÈm dë dang ®Çu kú ph¸t sinh trong kú dë dang cuèi kú
§Ó t×m ra nguyªn nh©n, nh©n tè ¶nh h-ëng lµm t¨ng, gi¶m gi¸ thµnh,
®ßi hái gi¸ thµnh s¶n phÈm ph¶i ®-îc ph¶n ¸nh chÝnh x¸c, trung thùc, kh¸ch
quan, râ rµng th«ng qua çc kho¶n môc chi phÝ cÊu thµnh nªn gi¸ thµnh s¶n
phÈm ®Ó tõ ®ã çc nhµ qu¶n lý dÔ dµng ph¸t hiÖn ra vµ lo¹i trõ çc chi phÝ
bÊt hîp lý, l·ng phÝ (®Æc biÖt lµ çc chi phÝ chñ yÕu )... khai th¸c kh¶ n¨ng
tiÒm tµng trong qu¶n lý. MÆt kh¸c cÇn qu¶n lý chÆt chÏ ®Þnh møc tiªu hao vµ
®¬n gi¸ cña çc chi phÝ ®ã.
Bªn c¹nh ®ã, cÇn ph¶i x¸c ®Þnh ®óng néi dung, ph¹m vi chi phÝ cÊu
thµnh, thu nhËp th«ng tin theo ®Þa ®iÓm ph¸t sinh còng nh- n¬i g¸nh chÞu chi
phÝ. Bëi lÏ th«ng tin chi phÝ theo kho¶n môc chØ x¸c ®Þnh ®-îc chi phÝ l·ng
phÝ song nã kh«ng gióp cho chóng ta biÕt cÇn tiÕt kiÖm ë bé phËn nµo, ®Þa
®iÓm cô thÓ nµo... h¬n n÷a, th«ng tin vÒ chi phÝ theo ®Þa ®iÓm ph¸t sinh cßn
lµ c¬ së khuyÕn khÝch vËt chÊt thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn.
§Þnh kú doanh nghiÖp cÇn tiÕn hµnh ph©n tÝch chØ tiªu gi¸ thµnh còng
nh- çc bé phËn chi phÝ cÊu thµnh ®Ó t×m ra nguyªn nh©n, nh©n tè ¶nh h-ëng
®Ó tõ ®ã ®Ò ra çc biÖn ph¸p t¸c ®éng thÝch hîp.
Tãm l¹i, tæ chøc tèt c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm, ®¶m b¶o x¸c ®Þnh ®óng néi dung, ph¹m vi chi phÝ cÊu thµnh trong
gi¸ thµnh s¶n phÈm, l-îng gi¸ trÞ çc yÕu tè chi phÝ ®· ®-îc chuyÓn dÞch vµo
s¶n phÈm ( c«ng viÖc, lao vô ) ®· hoµn thµnh cã ý nghÜa v« cïng quan träng
vµ lµ yªu cÇu cÊp b¸ch cña nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng.
1.2. Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt phôc vô
cho c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
1.2.1. Nguyªn t¾c chung ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµo gi¸ thµnh
s¶n phÈm.

8
Theo chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh, ®Ó ®¶m b¶o h¹ch to¸n ®Çy ®ñ, chÝnh
x¸c chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, kÕ to¸n cÇn qu¸n triÖt çc
nguyªn t¾c sau:
“ X¸c ®Þnh gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ dÞch vô ”:
* Gi¸ thµnh s¶n phÈm cña dÞch vô gåm:
- Chi phÝ vËt t- trùc tiÕp : lµ chi phÝ nguyªn liÖu, nhiªn liÖu, vËt liÖu sö
dông trùc tiÕp t¹o ra s¶n phÈm dÞch vô.
- Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp : gåm tiÒn l-¬ng, tiÒn c«ng, çc kho¶n
trÝch nép BHXH, BHYT cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt t¹o ra s¶n phÈm vµ
dÞch vô theo qui ®Þnh cña nhµ n-íc.
- Chi phÝ s¶n xuÊt chung: lµ çc chi phÝ sö dông trong ho¹t ®éng s¶n
xuÊt chÕ biÕn cña ph©n x-ëng ( bé phËn kinh doanh ) trùc tiÕp t¹o ra s¶n
phÈm vµo dÞch vô nh- chi phÝ vËt liÖu, c«ng cô lao ®éng nhá, khÊu hao tµi
s¶n cè ®Þnh thuéc ph©n x-ëng ( bé phËn kinh doanh ), tiÒn l-¬ng, çc kho¶n
trÝch theo l-¬ng BHXH, BHYT cña nh©n viªn ph©n x-ëng theo qui ®Þnh ( bé
phËn kinh doanh ), chi phÝ dÞch vô mua ngoµi, chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn ph¸t
sinh t¹i ph©n x-ëng.
* Gi¸ thµnh toµn bé cña s¶n phÈm vµ dÞch vô ®· tiªu thô gåm:
- Gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña s¶n phÈm dÞch vô ®· tiªu thô.
- Chi phÝ b¸n hµng: lµ toµn bé çc chi phÝ liªn quan ®Õn viÖc tiªu thô
s¶n phÈm, dÞch vô bao gåm c¶ chi phÝ b¶o hµnh s¶n phÈm.
- Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: lµ chi phÝ chi cho bé m¸y qu¶n lý vµ
®iÒu hµnh doanh nghiÖp, çc chi phÝ liªn quan ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña
toµn doanh nghiÖp.
1.2.2. NhiÖm vô cña kÕ to¸n vµ néi dung tæ chøc kÕ to¸n tËp hîp
chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh trong doanh nghiÖp.
§Ó phôc vô tèt c«ng t¸c qu¶n lý, kÕ to¸n cÇn thùc hiÖn tèt çc nhiÖm
vô sau ®©y :
- C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh, qui tr×nh s¶n xuÊt ®Ó x¸c
®Þnh ®èi t-îng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.

9
- Tæ chøc tËp hîp, kÕt chuyÓn hoÆc ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt theo ®óng
®èi t-îng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt b»ng ph-¬ng ph¸p thÝch hîp ®Ó
cung cÊp nh÷ng th«ng tin cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh theo kho¶n môc chi phÝ vµ
x¸c ®Þnh ®óng s¶n phÈm dë dang cuèi kú.
- VËn dông ph-¬ng ph¸p thÝch hîp ®Ó tÝnh gi¸ thµnh nh»m ph¶n ¸nh
chÝnh x¸c gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt ra phôc vô cho viÖc ®Þnh gi¸ b¸n cña
s¶n phÈm hµng ho¸ mµ doanh nghiÖp t¹o ra trong mét thêi kú.
- LËp çc b¸o ço vÒ gi¸ thµnh s¶n phÈm còng nh- chi phÝ, tham gia
ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh, ®Ò xuÊt çc biÖn
ph¸p tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
* §èi t-îng kÕ to¸n tËp hîp CPSX :
Tæ chøc kÕ to¸n qu¸ tr×nh s¶n xuÊt gåm cã hai giai ®o¹n kÕ tiÕp nhau
vµ cã quan hÖ mËt thiÕt : giai ®o¹n h¹ch to¸n chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt vµ giai
®o¹n tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo ®¬n vÞ tÝnh gi¸ thµnh qui ®Þnh. Cã thÓ nãi,
viÖc ph©n chia ®ã lµ do sù kh¸c c¬ b¶n vÒ giíi h¹n tËp hîp chi phÝ trong h¹ch
to¸n chi phÝ s¶n xuÊt (®èi t-îng tËp hîp chi phÝ) vµ s¶n phÈm hoµn thµnh cÇn
tÝnh gi¸ thµnh mét ®¬n vÞ ( ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh ).
T¹i ®©y, x¸c ®Þnh ®èi t-îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chÝnh lµ x¸c
®Þnh ph¹m vi giíi h¹n ®Ó tËp hîp chi phÝ nh»m ®¸p øng yªu cÇu kiÓm so¸t
chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Thùc chÊt nã lµ :
- N¬i ph¸t sinh chi phÝ : ph©n x-ëng, ®éi tr¹i s¶n xuÊt, bé phËn chøc n¨ng.
- N¬i g¸nh chÞu chi phÝ : s¶n phÈm, c«ng viÖc, lao vô do doanh nghiÖp
s¶n xuÊt, ®¬n ®Æt hµng, c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh.
X¸c ®Þnh ®èi t-îng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ tiÒn ®Ò, ®iÒu
kiÖn ®Ó tÝnh gi¸ thµnh theo çc ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh trong doanh nghiÖp.
V× trong thùc tÕ, mét ®èi t-îng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ bao gåm nhiÒu ®èi
t-îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ ng-îc l¹i mét ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh cã
thÓ bao gåm nhiÒu ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt. MÆt kh¸c, mçi quan
hÖ gi÷a hai ®èi t-îng sÏ qui ®Þnh viÖc lùa chän ph-¬ng ph¸p vµ kü thuËt tÝnh
gi¸ thµnh.

10
* Ph-¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt :
Chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh ë çc ®Þa ®iÓm kh¸c nhau th× cã néi dung
kinh tÕ vµ môc ®Ých kh¸c nhau ®èi víi qóa tr×nh s¶n xuÊt chÕ t¹o s¶n phÈm,
cã chi phÝ chØ liªn quan ®Õn mét ®èi t-îng, cã chi phÝ l¹i liªn quan ®Õn nhiÒu
®èi t-îng chi phÝ. Do vËy cã hai çch tËp hîp chi phÝ vµo çc ®èi t-îng.
- TËp hîp trùc tiÕp : ®èi víi chi phÝ chØ liªn quan ®Õn mét ®èi t-îng
chÞu chi phÝ ( th-êng lµ chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc
tiÕp ).
- TËp hîp chi phÝ gi¸n tiÕp : ®èi víi chi phÝ liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi
t-îng chÞu chi phÝ. Tr-íc hÕt kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo tõng ®Þa
®iÓm ph¸t sinh chi phÝ tøc lµ theo tæ, ®éi, ph©n x-ëng... Cuèi kú, lùa chän
tiªu chuÈn ph©n bæ phï hîp ®Ó x¸c ®Þnh hÖ sè ph©n bæ vµ tÝnh ra chi phÝ
ph©n bæ cho tõng ®èi t-îng.
Chi phÝ ph©n bæ = HÖ sè x Tiªu chuÈn ph©n bæ
cho ®èi t-îng i ph©n bæ cña ®èi t-îng i
Chi phÝ cÇn ph©n bæ
HÖ sè =
ph©n bæ Tæng tiªu chuÈn cÇn ph©n bæ
Mçi lo¹i chi phÝ ®-îc lùa chän nh÷ng tiªu chuÈn ph©n bæ kh¸c nhau
cho phï hîp.
VÝ dô: chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp th-êng chän chi phÝ vËt liÖu trùc
tiÕp, giê ch¹y m¸y.
* Chøng tõ kÕ to¸n sö dông :
Chøng tõ gèc liªn quan ®Õn chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh lµ çc chøng tõ
vÒ çc yÕu tè chi phÝ nh- :
- VËt t- : phiÕu xuÊt kho, ho¸ ®¬n mua vËt t- ( ho¸ ®¬n mua hµng hay
ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng ), phiÕu chi, giÊy b¸o Nî ( nÕu mua vÒ dïng ngay ).
- TiÒn l-¬ng : B¶ng thanh to¸n l-¬ng, b¶ng thanh to¸n BHXH, phiÕu
b¸o lµm thªm giê, phiÕu x¸c nhËn s¶n phÈm hoÆc c«ng viÖc hoµn thµnh.
- KhÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh : B¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao.

11
- Çc kho¶n kh¸c : PhiÕu chi, giÊy b¸o Nî, ho¸ ®¬n ( th«ng th-êng
hoÆc gi¸ trÞ gia t¨ng )...
* Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông :
Tuú theo tõng doanh nghiÖp vËn dông ph-¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån
kho: kiÓm kª ®Þnh kú hay kª khai th-êng xuyªn mµ kÕ to¸n tæ chøc hÖ thèng
cho phï hîp.
- NÕu doanh nghiÖp ¸p dông ph-¬ng ph¸p kª khai th-êng xuyªn th× tµi
kho¶n sö dông lµ:
+ Tµi kho¶n 621 : "chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ": ph¶n ¸nh chi
phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp sö dông cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt s¶n phÈm dÞch
vô cña çc ngµnh.
+ Tµi kho¶n 622 : "chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp" : ph¶n ¸nh chi phÝ lao
®éng trùc tiÕp tham gia vµo qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.
+ Tµi kho¶n 627: " chi phÝ s¶n xuÊt chung" : ph¶n ¸nh chi phÝ phôc vô
s¶n xuÊt kinh doanh chung ph¸t sinh ë çc ph©n xëng, c«ng trêng… phôc
vô s¶n xuÊt s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô gåm : l-¬ng nh©n viªn qu¶n lý ph©n
x-ëng, bé phËn... kho¶n trÝch BHXH, BHYT, KPC§ ®-îc trÝch theo qui ®Þnh
( 19% ), khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh dïng cho ph©n x-ëng, ®éi, chi phÝ dÞch vô
mua ngoµi vµ çc chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña ph©n
x-ëng.
+ Tµi kho¶n 154 : "chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang ": sö dông
®Ó tËp hîp toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt liªn quan ®Õn s¶n xuÊt chÕ t¹o s¶n phÈm
vµ cung cÊp sè liÖu tÝnh gi¸ thµnh.
- NÕu doanh nghiÖp h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph-¬ng ph¸p kiÓm
kª ®Þnh kú.
Ngoµi tµi kho¶n 621, 622, 627 cã néi dung gièng tr-êng hîp trªn, kÕ
to¸n cßn sö dông çc tµi kho¶n sau :
+ Tµi kho¶n 154 : ph¶n ¸nh chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang.
+ Tµi kho¶n 631 : "gi¸ thµnh s¶n xuÊt ": dïng ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n
xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.

12
1.3. Tæ chøc c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
1.3.1. Ph©n lo¹i gi¸ thµnh.
§Ó ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lý, h¹ch to¸n vµ kÕ to¸n gi¸ thµnh còng nh-
yªu cÇu x©y dùng gi¸ c¶ hµng ho¸, gi¸ thµnh ®-îc xem xÐt d-íi nhiÒu gãc
®é, ph¹m vi tÝnh kh¸c nhau.
* Ph©n lo¹i theo thêi gian vµ c¬ së sè liÖu tÝnh gi¸ thµnh.
- Gi¸ thµnh ®Þnh møc : lµ lo¹i gi¸ thµnh ®-îc tÝnh trªn c¬ së ®Þnh møc
çc chi phÝ, ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm råi nã ®-îc x¸c ®Þnh cho mét ®¬n vÞ
s¶n phÈm c¨n cø vµo ®Þnh møc cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm hoµn thµnh.
- Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch : lµ lo¹i gi¸ thµnh ®-îc tÝnh dùa trªn c¬ së chi
phÝ s¶n xuÊt kÕ ho¹ch vµ khèi l-îng s¶n phÈm, khèi l-îng lao vô, dÞch vô kÕ
ho¹ch mµ doanh nghiÖp dù kiÕn s¶n xuÊt trong mét thêi kú.
- Gi¸ thµnh thùc tÕ : lµ lo¹i gi¸ thµnh ®-îc x¸c ®Þnh thùc tÕ sau khi tËp
hîp vµ tÝnh gi¸ thµnh trªn c¬ së chi phÝ thùc tÕ mµ doanh nghiÖp bá ra ®Ó s¶n
xuÊt mét khèi l-îng lao vô, dÞch vô hoµn thµnh.
Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch lµ môc tiªu phÊn ®Êu cña doanh nghiÖp, lµ c¨n cø
®Ó so s¸nh, ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm
cña doanh nghiÖp; cßn gi¸ thµnh ®Þnh møc lµ th-íc ®o chuÈn ®Ó x¸c ®Þnh kÕt
qu¶ sö dông tµi s¶n, vËt t- lao ®éng, tiÒn vèn trong s¶n xuÊt, gióp ®¸nh gi¸
®óng ®¾n çc gi¶i ph¸p kinh tÕ kü thuËt mµ doanh nghiÖp sö dông trong qu¸
tr×nh s¶n xuÊt, kinh doanh. Gi¸ thµnh thùc tÕ l¹i lµ chØ tiªu tæng hîp ph¶n
¸nh kÕt qu¶ phÊn ®Êu cña doanh nghiÖp trong viÖc tæ chøc vµ ¸p dông çc
gi¶i ph¸p ®ã, vµ còng lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh vµ nghÜa vô cña doanh nghiÖp ®èi víi Nhµ n-íc.
* C¨n cø vµo ph¹m vi tÝnh to¸n.
- Gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm ( gi¸ thµnh c«ng x-ëng ) : ®-îc tÝnh
to¸n dùa trªn chi phÝ s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm tÝnh cho s¶n phÈm lao vô
hoµn thµnh. Nã lµ c¨n cø x¸c ®Þnh gi¸ vèn hµng b¸n vµ ®Ó tÝnh lîi nhuËn
gép.

13
- Gi¸ thµnh toµn bé ( gi¸ thµnh tiªu thô ): lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh toµn bé
çc kho¶n chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn viÖc s¶n xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm.
Gi¸ thµnh Gi¸ thµnh Chi phÝ b¶o Chi phÝ qu¶n lý
toµn bé = s¶n xuÊt + hiÓm tÝnh cho s¶n + doanh nghiÖp tÝnh cho
cña s¶n phÈm cña s¶n phÈm phÈm tiªu thô s¶n phÈm tiªu thô
Gi¸ thµnh toµn bé chØ ®-îc tÝnh to¸n x¸c ®Þnh ®èi víi nh÷ng s¶n
phÈm ®· tiªu thô vµ lµ c¨n cø ®Ó tÝnh lîi nhuËn tr-íc thuÕ.
Ngoµi ra ®Ó phôc vô cho mét quyÕt ®Þnh cô thÓ, còng theo tiªu thøc
nµy kÕ to¸n qu¶n trÞ cßn chia gi¸ thµnh chi tiÕt thµnh çc lo¹i sau ( chi phÝ
th-êng ®-îc chia thµnh biÕn phÝ vµ ®Þnh phÝ ).
- Gi¸ thµnh s¶n xuÊt toµn bé.
Gi¸ thµnh BiÕn phÝ BiÕn phÝ §Þnh phÝ §Þnh phÝ
s¶n xuÊt = trùc tiÕp trong + gi¸n tiÕp trong + trùc tiÕp trong + gi¸n tiÕp trong
toµn bé s¶n phÈm s¶n phÈm s¶n phÈm s¶n phÈm
- Gi¸ thµnh s¶n xuÊt theo biÕn phÝ : chØ bao gåm çc biÕn phÝ s¶n xuÊt,
kÓ c¶ biÕn phÝ trùc tiÕp vµ biÕn phÝ gi¸n tiÕp. Cßn ®Þnh phÝ ®-îc tÝnh ngay
vµo b¸o ço kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nh- çc chi phÝ thêi kú
trong niªn ®é.
- Gi¸ thµnh s¶n xuÊt cã ph©n bæ hîp lý ®Þnh phÝ.
§-îc x¸c ®Þnh b»ng toµn bé biÕn phÝ vµ phÇn ®Þnh phÝ ®-îc ph©n bæ
trªn c¬ së møc ho¹t ®éng thùc tÕ so víi møc ho¹t ®éng chuÈn.
1.3.2. §èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh vµ kú tÝnh gi¸ thµnh.
* §èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh.
VÒ thùc chÊt, ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh lµ toµn bé çc lo¹i s¶n phÈm,
lao vô, dÞch vô doanh nghiÖp s¶n xuÊt chÕ t¹o vµ thùc hiÖn cÇn tÝnh tæng gi¸
thµnh vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ.
§Ó x¸c ®Þnh ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh cÇn dùa vµo ®Æc ®iÓm tæ chøc
s¶n xuÊt vµ c¬ cÊu s¶n phÈm, qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n
phÈm, ®Æc ®iÓm sö dông thµnh phÈm, nöa thµnh phÈm, çc yªu cÇu qu¶n lý,
cung cÊp th«ng tin cho viÖc ra quyÕt ®Þnh, kh¶ n¨ng vµ tr×nh ®é h¹ch to¸n.

14
NÕu doanh nghiÖp s¶n xuÊt ®¬n chiÕc th× tõng s¶n phÈm, c«ng viÖc lµ
®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh. NÕu doanh nghiÖp tæ chøc s¶n xuÊt hµng lo¹t th×
tõng lo¹i s¶n phÈm, tõng ®¬n ®Æt hµng lµ ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh. NÕu
doanh nghiÖp cã qui tr×nh c«ng nghÖ phøc t¹p kiÓu chÕ biÕn liªn tôc th× tuú
theo yªu cÇu qu¶n lý, ®Æc ®iÓm sö dông nöa thµnh phÈm(b¸n ra ngoµi, nhËp
kho...) vµ kh¶ n¨ng tÝnh to¸n mµ ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh cã thÓ chØ lµ thµnh
phÈm hoµn thµnh ë giai ®o¹n cuèi hoÆc bao gåm c¶ thµnh phÈm, nöa thµnh
phÈm ë tõng giai ®o¹n c«ng nghÖ...§èi víi s¶n phÈm cã qui tr×nh c«ng nghÖ
phøc t¹p kiÓu song song th× ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh cã thÓ lµ tõng bé phËn,
chi tiÕt hoÆc s¶n phÈm l¾p r¸p hoµn chØnh.
* Kú tÝnh gi¸ thµnh.
Kú tÝnh gi¸ thµnh lµ thêi kú bé phËn kÕ to¸n gi¸ thµnh cÇn ph¶i tiÕn
hµnh c«ng viÖc tÝnh gi¸ thµnh cho çc ®èi t-îng ®· x¸c ®Þnh.
Gi¸ thµnh s¶n phÈm kh«ng thÓ tÝnh vµo bÊt cø thêi ®iÓm nµo mµ ph¶i
dùa vµo kh¶ n¨ng x¸c ®Þnh ®óng ®¾n vÒ sè l-îng còng nh- viÖc x¸c ®Þnh
l-îng chi phÝ s¶n xuÊt cã liªn quan ®Õn kÕt qu¶ ®ã. XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm
nµy nªn kú tÝnh gi¸ thµnh kh«ng thÓ gièng nhau cho çc ngµnh, nghÒ s¶n
xuÊt kh¸c nhau.Tuú theo chu kú s¶n xuÊt dµi hay ng¾n còng nh- ®Æc ®iÓm
s¶n xuÊt s¶n phÈm mµ x¸c ®Þnh kú tÝnh gi¸ thµnh cho phï hîp ( cuèi th¸ng,
cuèi n¨m hoÆc khi ®· thùc hiÖn hoµn thµnh ®¬n ®Æt hµng, hoµn thµnh h¹ng
môc c«ng tr×nh... ) cô thÓ :
+ NÕu doanh nghiÖp tæ chøc s¶n xuÊt nhiÒu chu kú s¶n xuÊt ng¾n xen
kÏ liªn tôc th× kú tÝnh gi¸ thµnh thÝch hîp lµ th¸ng ( phï hîp víi kú b¸o ço).
+ NÕu doanh nghiÖp tæ chøc s¶n xuÊt ®¬n chiÕc hoÆc hµng lo¹t theo
®¬n ®Æt hµng cña kh¸ch hµng th× kú tÝnh gi¸ thµnh thÝch hîp lµ thêi ®iÓm kÕt
thóc chu kú s¶n xuÊt s¶n phÈm hoÆc lo¹t s¶n phÈm s¶n xuÊt ®· hoµn thµnh (
kh«ng phï hîp víi kú b¸o ço ).
1.3.3. KiÓm kª ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang.

15
§¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang lµ c«ng viÖc cÇn ph¶i thùc hiÖn tr-íc khi
x¸c ®Þnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh ra trong kú liªn quan
®Õn c¶ s¶n phÈm hoµn thµnh vµ s¶n phÈm lµm dë.
S¶n phÈm dë dang lµ khèi l-îng s¶n phÈm, c«ng viÖc cßn ®ang trong
qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, gia c«ng chÕ biÕn trªn çc giai ®o¹n cña c«ng tr×nh c«ng
nghÖ hoÆc ®· hoµn thµnh mét vµi quy tr×nh chÕ biÕn nh-ng vÉn cßn chÕ biÕn
tiÕp míi trë thµnh thµnh phÈm.
§¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang lµ tÝnh to¸n x¸c ®Þnh phÇn chi phÝ s¶n
xuÊt mµ s¶n phÈm dë dang cuèi kú ph¶i chÞu. Nã cã ý nghÜa quan träng
trong viÖc x¸c ®Þnh chÝnh x¸c gi¸ thµnh s¶n phÈm, kh«ng chØ ¶nh h-ëng ®Õn
gi¸ trÞ hµng tån kho trªn b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n mµ cßn ¶nh h-ëng ®Õn lîi
nhuËn trªn b¸o ço kÕt qu¶ khi thµnh phÈm xuÊt b¸n trong kú.
Tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh, tæ chøc qu¶n lý,
tû träng, møc ®é çc yÕu tè chi phÝ ®-a vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n
phÈm mµ kÕ to¸n cã thÓ chän mét trong çc ph-¬ng ph¸p sau:
* Ph-¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm lµm dë theo chi phÝ nguyªn vËt
liÖu trùc tiÕp.
Theo ph-¬ng ph¸p nµy s¶n phÈm dë dang cuèi kú chØ ®-îc tÝnh cho
chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp cßn hai kho¶n môc lµ chi phÝ nh©n c«ng trùc
tiÕp vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung ®-îc tÝnh toµn bé vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm ph¶i
chÞu trong kú.
Chi phÝ vÒ s¶n phÈm lµm dë cuèi kú ®-îc tÝnh theo c«ng thøc:
Gi¸ trÞ Gi¸ trÞ s¶n phÈm + Chi phÝ nguyªn vËt liÖu
s¶n phÈm dë dang ®Çu kú trùc tiÕp ph¸t sinh trong kú Khèi l-îng
dë dang = * s¶n phÈm
cuèi kú Khèi l-îng s¶n phÈm + Khèi l-îng s¶n phÈm lµm dë cuèi kú
hoµn thµnh trong kú lµm dë cuèi kú
Tr-êng hîp doanh nghiÖp cã qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt phøc t¹p,
chÕ biÕn kiÓu liªn tôc gåm nhiÒu giai ®o¹n c«ng nghÖ s¶n xuÊt kÕ tiÕp nhau
th× s¶n phÈm dë dang ë giai ®o¹n c«ng nghÖ s¶n xuÊt ®Çu tiªn tÝnh theo chi
phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh trùc tiÕp cßn s¶n phÈm lµm dë ë çc giai ®o¹n

16
c«ng nghÖ sau ph¶i tÝnh theo chi phÝ nöa thµnh phÈm cña giai ®o¹n tr-íc ®ã
chuyÓn sang.
Ph-¬ngph¸p nµy tuy gi¶n ®¬n nh-ng ®é chÝnh x¸c kh«ng cao, nªn nã
chØ thÝch hîp víi nh÷ng doanh nghiÖp cã chi phÝ nguyªn vËt liÖu chiÕm tØ
träng lín trong gi¸ thµnh s¶n phÈm ( > 70% ), vµ nguyªn vËt liÖu bá vµo mét
lÇn ngay tõ giai ®o¹n c«ng nghÖ ®Çu tiªn.
* Ph-¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo s¶n l-îng hoµn
thµnh t-¬ng ®-¬ng.
Theo ph-¬ng ph¸p nµy ta chØ cÇn dùa theo møc ®é hoµn thµnh vµ sè
l-îng s¶n phÈm dë dang ®Ó qui ®æi s¶n phÈm dë dang thµnh khèi l-îng s¶n
phÈm hoµn thµnh t-¬ng ®-¬ng. Tiªu chuÈn qui ®æi th-êng dùa vµo tiÒn
l-¬ng hay giê c«ng ®Þnh møc. Sau ®ã, tÝnh to¸n x¸c ®Þnh tõng kho¶n môc chi
phÝ cho s¶n phÈm dë dang theo nguyªn t¾c:
- §èi víi chi phÝ s¶n xuÊt bá vµo mét lÇn ngay tõ ®Çu d©y chuyÒn
c«ng nghÖ ( chi phÝ vËt liÖu chÝnh trùc tiÕp hoÆc chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc
tiÕp ) th× tÝnh cho s¶n phÈm dë dang theo c«ng thøc:
Chi phÝ s¶n xuÊt + Chi phÝ s¶n xuÊt Sè l-îng s¶n
Chi phÝ dë dang ®Çu kú ph¸t sinh trong kú phÈm dë dang
s¶n xuÊt = * cuèi kú qui ®æi
dë dang Sè l-îng s¶n + Sè l-îng s¶n phÈm dë dang cuèi thµnh s¶n l-îng
cuèi kú phÈm hoµn cuèi kú qui ®æi thµnh KLSP hoµn thµnh
chØnh trong kú hoµn thµnh t-¬ng ®-¬ng t-¬ng ®-¬ng
- §èi víi c¸c chi phÝ bá dÇn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt chÕ biÕn nh- chi
phÝ s¶n xuÊt chung, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp tÝnh cho s¶n phÈm dë theo
c«ng thøc:
S¶n phÈm dë dang Sè l-îng Tû lÖ chÕ biÕn hoµn thµnh
cuèi kú qui ®æi thµnh = s¶n phÈm x chi phÝ qu¶n lý doanh
s¶n phÈm hoµn dë dang nghiÖp tÝnh cho s¶n phÈm
thµnh t-¬ng ®-¬ng cuèi kú tiªu thô
Theo ph-¬ng ph¸p nµy tuy nã cã tÝnh chÝnh x¸c, tÝnh hîp lý cao h¬n
nh-ng ph-¬ng ph¸p nµy l¹i phô thuéc vµo viÖc ®¸nh gi¸ møc ®é hoµn thµnh

17
cña s¶n phÈm dë dang trªn çc c«ng ®o¹n cña d©y chuyÒn s¶n xuÊt phøc t¹p,
mang nÆng tÝnh chñ quan ( th-êng víi nh÷ng s¶n phÈm cã khèi l-îng s¶n
phÈm lµm dë ë çc kh©u trªn d©y chuyÒn s¶n xuÊt t-¬ng ®èi ®Òu nhau, cã
thÓ coi møc ®é hoµn thµnh chung lµ 50% - cßn gäi lµ ph-¬ng ph¸p ®¸nh gi¸
s¶n phÈm dë theo møc ®é hoµn thµnh chung 50% ).
* Ph-¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo chi phÝ s¶n xuÊt ®Þnh møc.
Ph-¬ng ph¸p nµy ®-îc ¸p dông ®èi víi nh÷ng s¶n phÈm ®· x¸c ®Þnh
®-îc ®Þnh møc chi phÝ s¶n xuÊt hîp lý hoÆc ®· thùc hiÖn theo ph-¬ng ph¸p
tÝnh gi¸ thµnh theo ®Þnh møc.
Theo ph-¬ng ph¸p nµy, kÕ to¸n c¨n cø vµo khèi l-îng s¶n phÈm dë
dang ®· x¸c ®Þnh ë tõng c«ng ®o¹n s¶n xuÊt vµ ®Þnh møc cña tõng kho¶n
môc chi phÝ ®Ó tÝnh ra ë tõng c«ng ®o¹n s¶n xuÊt chi phÝ s¶n phÈm dë dang
lµ bao nhiªu, tõ ®ã mµ tËp hîp l¹i cho tõng s¶n phÈm dë dang.
Gi¸ trÞ s¶n phÈm = Sè l-îng s¶n phÈm x §Þnh møc chi phÝ cho
dë dang cuèi kú dë dang cuèi kú mét ®¬n vÞ s¶n phÈm.
§Ó ®¶m b¶o møc ®é chÝnh x¸c cao h¬n th× cÇn x¸c ®Þnh møc ®é hoµn
thµnh cña çc s¶n phÈm dë dang cuåi kú ®Ó tõ ®ã x¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm
dë dang cuèi kú theo chi phÝ s¶n xuÊt ®Þnh møc nh-ng cã tÝnh ®Õn møc ®é hoµn
thµnh.
Ph-¬ng ph¸p nµy tÝnh to¸n nhanh, nh-ng kÕt qu¶ cã møc ®é chÝnh x¸c
kh«ng cao v× chi phÝ thùc tÕ kh«ng thÓ ®óng nh- chi phÝ ®Þnh møc ®-îc.
Ngoµi çc ph-¬ng ph¸p nªu trªn, gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi kú cßn
®-îc tÝnh theo diÖn tÝch hay s¶n l-îng ch-a thu ho¹ch ( trong n«ng nghiÖp ),
theo khèi l-îng x©y dùng c¬ b¶n dë dang ( trong x©y dùng ).
1.3.4. Çc ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh.
Ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh lµ mét ph-¬ng ph¸p hay hÖ thèng ph-¬ng
ph¸p ®-îc sö dông ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ ®¬n vÞ s¶n phÈm, nã mang
tÝnh chÊt thuÇn tuý kinh tÕ kü thuËt tÝnh to¸n chi phÝ cho tõng ®èi t-îng tÝnh
gi¸ thµnh.

18
KÕ to¸n trªn c¬ së chi phÝ s¶n xuÊt ®· ®-îc tËp hîp theo çc ®èi t-îng
tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ph¶i vËn dông ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh hîp lý,
phï hîp víi ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh , tÝnh chÊt s¶n phÈm, tr×nh
®é qu¶n lý cña doanh nghiÖp....®Ó ®¸p øng nhu cÇu qu¶n trÞ kinh doanh.
Kh¸i qu¸t cã hai ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh nh- sau:
* Ph-¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh c«ng viÖc.
¸p dông ®èi víi çc doanh nghiÖp s¶n xuÊt çc s¶n phÈm ®¬n chiÕc
hoÆc theo tõng lo¹i hµng riªng biÖt kh¸c nhau vÒ qui tr×nh, nguyªn liÖu hoÆc
kü thuËt, th-êng tiÕn hµnh s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng, mçi ®¬n ®Æt hµng cã
thÓ lµ mét s¶n phÈm, mét lo¹i s¶n phÈm, tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng
tr×nh hoÆc lo¹i c«ng viÖc....
* Ph-¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh theo qui
tr×nh s¶n xuÊt.
¸p dông ®èi víi çc doanh nghiÖp s¶n xuÊt hµng lo¹i lín, mÆt hµng
s¶n xuÊt æn ®Þnh, kÕ to¸n tuú thuéc vµo qui tr×nh c«ng nghÖ ®Ó tÝnh, cô thÓ
lµ:
- Víi qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt gi¶n ®¬n, khÐp kÝn, mÆt hµng, s¶n
phÈm Ýt, kú tÝnh gi¸ thµnh phï hîp víi kú b¸o ço, kÕ to¸n sÏ ¸p dông
ph-¬ng ph¸p gi¶n ®¬n ®Ó tÝnh gi¸ thµnh.
- Tr-êng hîp qui tr×nh c«ng nghÖ gi¶n ®¬n nh-ng kÕt thóc qui tr×nh
võa thu ®-îc s¶n phÈm chÝnh võa thu ®-îc s¶n phÈm phô th× ¸p dông
ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh cã lo¹t trõ chi phÝ s¶n phÈm phô.
- Qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt gi¶n ®¬n nh-ng kÕt thóc qui tr×nh l¹i
t¹o ra nhiÒu lo¹i s¶n phÈm kh¸c nhau th× ¸p dông ph-¬ng ph¸p hÖ sè ®Ó tÝnh gi¸
thµnh.
- NÕu qui tr×nh c«ng nghÖ phøc t¹p kiÓu chÕ biÕn liªn tôc, s¶n phÈm
ph¶i qua nhiÒu giai ®o¹n chÕ biÕn kÕ tiÕp nhau, nöa thµnh phÈm giai ®o¹n
tr-íc l¹i lµ ®èi t-îng tiÕp tôc chÕ biÕn ë giai ®o¹n sau th× ta sÏ tiÕn hµnh tÝnh
gi¸ thµnh theo ph-¬ng ph¸p ph©n b-íc, cã tÝnh gi¸ thµnh nöa thµnh phÈm

19
hoÆc kh«ng tÝnh gi¸ thµnh nöa thµnh phÈm ( ph-¬ng ph¸p kÕt chuyÓn tuÇn tù
vµ ph-¬ng ph¸p kÕt chuyÓn song song ).
Tuy nhiªn trong ph¹m vi hÑp cña chuyªn ®Ò th× em chØ xin tr×nh bµy
mét sè ph-¬ng ph¸p chñ yÕu cã liªn quan ®Õn c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm t¹i c«ng ty TNHH ThÕ Anh.
+ Ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh gi¶n ®¬n ( ph-¬ng ph¸p trùc tiÕp ).
Theo ph-¬ng ph¸p nµy, gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm hoµn thµnh ®-îc
tÝnh c¨n cø vµo chi phÝ s¶n xuÊt ®· tËp hîp ®-îc trong kú ( theo tõng ®èi
t-îng tËp hîp chi phÝ) vµ gi¸ trÞ s¶n phÈm lµm dë ®Çu kú, gi¸ trÞ s¶n phÈm
lµm dë cuèi kú.
Tæng gi¸ thµnh = Chi phÝ dë dang + Chi phÝ ph¸t sinh + Chi phÝ dë dang
toµn bé ®Çu kú trong kú cuèi kú
Gi¸ thµnh ®¬n vÞ Tæng gi¸ thµnh toµn bé cña s¶n phÈm
s¶n phÈm Khèi l-îng s¶n phÈm hoµn thµnh
Nh÷ng doanh nghiÖp thuéc ngµnh c«ng nghiÖp khai th¸c, doanh nghiÖp
®iÖn n-íc.... th-êng ¸p dông ph-¬ng ph¸p nµy.
Trong tr-êng hîp kh«ng cã chi phÝ s¶n xuÊt dë dang th× tæng chi phÝ
s¶n xuÊt trong kú = tæng gi¸ thµnh ( Doanh nghiÖp ®iÖn ) ®-îc thÓ hiÖn ë
b¶ng 1 "phiÕu tÝnh gi¸ thµnh "
+ Ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo hÖ sè.
Ph-¬ng ph¸p hÖ sè ®-îc ¸p dông trong tr-êng hîp mét qui tr×nh c«ng
nghÖ s¶n xuÊt, cïng sö dông mét lo¹i nguyªn vËt liÖu nh-ng hiÖu qu¶ s¶n
xuÊt l¹i thu ®-îc ®ång thêi nhiÒu lo¹i kh¸c nhau nh- c«ng nghiÖp ho¸ chÊt, dÇu
má...
Toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt ®-îc tËp hîp chung cho toµn qui tr×nh c«ng
nghÖ. §Ó tÝnh ®-îc gi¸ thµnh tõng lo¹i s¶n phÈm ph¶i c¨n cø vµo hÖ sè tÝnh
gi¸ thµnh qui ®Þnh cña tõng lo¹i s¶n phÈm, råi tiÕn hµnh theo c¸c b-íc.
Qui ®æi s¶n l-îng thùc tÕ tõng lo¹i s¶n phÈm theo hÖ sè tÝnh gi¸ thµnh
®Ó lµm tiªu thøc ph©n bæ.

20
Tæng s¶n l-îng qui ®æi =  ( Sli * Hi )
S¶n l-îng qui ®æi s¶n phÈm i
Hi =
Tæng s¶n l-îng qui ®æi
Trong ®ã: SLi: lµ s¶n l-îng thùc tÕ s¶n phÈm i
Hi: lµ hÖ sè qui ®æi s¶n phÈm i
- TÝnh hÖ sè ph©n bæ chi phÝ cña tõng lo¹i s¶n phÈm.
TÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ cña tõng lo¹i s¶n phÈm ( theo tõng kho¶n môc )
Tæng gi¸ thµnh Chi phÝ dë Chi phÝph¸t Chi phÝ dë HÖ sè
s¶n phÈm (i) = dang ®Çu kú + sinh trong kú - dang cuèi kú x ph©n bæ
theo kho¶n môc (kho¶n môc) (kho¶n môc) (kho¶n môc) s¶n phÈm i
víi i = 1,n : Sè lo¹i s¶n phÈm.
+ Ph-¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt tÝnh gi¸ thµnh theo ®¬n ®Æt hµng.
Ph-¬ng ph¸p nµy ¸p dông thÝch hîp víi nh÷ng s¶n phÈm cã qu¸ tr×nh
c«ng nghÖ s¶n xuÊt phøc t¹p, liªn tôc theo kiÓu song song. Theo ph-¬ng
ph¸p nµy ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ tõng ®¬n ®Æt hµng, ®èi t-îng
tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ s¶n phÈm cña tõng ®¬n ®Æt hµng. §èi víi çc chi
phÝ trùc tiÕp (chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp)
ph¸t sinh trong kú liªn quan trùc tiÕp ®Õn ®¬n ®Æt hµng nµo th× h¹ch to¸n trùc
tiÕp cho ®¬n ®Æt hµng ®ã theo çc chøng tõ gèc. §èi víi chi phÝ s¶n xuÊt
chung, sau khi tËp hîp xong sÏ ph©n bæ cho tõng ®¬n ®Æt hµng theo tiªu
chuÈn phï hîp (giê c«ng s¶n xuÊt, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp).
Gi¸ thµnh s¶n phÈm chØ ®-îc tÝnh khi ®¬n ®Æt hµng hoµn thµnh.
Nh÷ng ®¬n ®Æt hµng ®Õn thêi kú b¸o ço ch-a hoµn thµnh th× toµn bé chi phÝ
tËp hîp ®-îc theo ®¬n ®Æt hµng ®ã ®Òu ®-îc coi lµ s¶n phÈm dë dang cuèi
kú. Nh÷ng ®¬n ®Æt hµng d· hoµn thµnh th× tæng chi phÝ tËp hîp ®-îc theo
®¬n ®Æt hµng ®ã chÝnh lµ tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm cña ®¬n ®Æt hµng vµ gi¸

21
thµnh ®¬n vÞ b»ng tæng gi¸ thµnh cña tõng ®¬n ®Æt hµng chia cho sè l-îng s¶n
phÈm trong tõng ®¬n.
Trong th¸ng, nÕu ®¬n ®Æt hµng ch-a hoµn thµnh th× kÕ to¸n vÉn ph¶i
tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cho ®¬n ®Æt hµng ®ã trªn çc b¶ng ( phiÕu ) tÝnh gi¸
thµnh theo ®¬n ®Æt hµng. PhiÕu nµy còng ®-îc lËp chi tiÕt cho tõng ®¬n ®Æt
hµng, khi phßng kÕ to¸n nhËn th«ng b¸o vµ lÖnh s¶n xuÊt ®· ®-îc ph¸t ra
cho ®¬n ®Æt hµng ®ã, chóng cã t¸c dông nh- b¸o ço s¶n phÈm s¶n xuÊt dë
dang. Khi s¶n phÈm hoµn thµnh vµ giao cho kh¸ch hµng, çc phiÕu nµy sÏ
®-îc chuyÓn tõ kh©u s¶n xuÊt sang kh©u thµnh phÈm.
Ph-¬ng ph¸p nµy ®¬n gi¶n, dÔ lµm nh-ng cã h¹n chÕ lµ kú tÝnh gi¸
thµnh kh«ng thèng nhÊt víi kú b¸o ço, kh«ng ph¶n ¸nh ®-îc çc chi phÝ s¶n
xuÊt ®· chi ra trong th¸ng b¸o ço ë b¶ng tÝnh gi¸ thµnh nªn gi¸ thµnh thùc
tÕ cña ®¬n ®Æt hµng hoµn thµnh xong trong kú b¸o ço kh«ng ph¶n ¸nh riªng
kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt trong kú ®ã. Gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ chi phÝ lµm
dë ®Òu cã tÝnh chÊt -íc ®Þnh, trong tr-êng hîp s¶n phÈm cña ®¬n ®Æt hµng
cã tÝnh chÊt côc bé th× khã ph©n tÝch ®-îc nguyªn nh©n t¨ng, gi¶m gi¸ thµnh
cña tõng lo¹i s¶n phÈm.
Ngoµi ra cßn cã çc ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo ®Þnh møc chi
phÝ, ¸p dông cho nh÷ng doanh nghiÖp ®· cã qui tr×nh c«ng nghÖ æn ®Þnh, cã
hÖ thèng çc ®Þnh møc dù to¸n chi phÝ tiªn tiÕn hîp lý.
1.3.5. Sæ s¸ch kÕ to¸n sö dông.
Tuú thuéc vµo h×nh thøc kÕ to¸n mµ doanh nghiÖp sö dông çc nghiÖp
vô kÕ to¸n ph¸t sinh liªn quan ®Õn tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh ®-îc
ph¶n ¸nh trªn çc sæ kÕ to¸n phï hîp.
NÕu doanh nghiÖp ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n nhËt ký chøng tõ th× cã
çc b¶ng ph©n bæ (b¶ng ph©n bæ tiÒn l-¬ng vµ BHXH, b¶ng ph©n bæ nguyªn
vËt liÖu, b¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao). Sæçi tµi kho¶n 621, 622, 627, 154
hoÆc 631. Sè liÖu chi tiÕt vÒ chi phÝ s¶n xuÊt cã thÓ ®-îc ph¶n ¸nh trªn çc
sæ chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt.

22
§Ó phôc vô c«ng t¸c qu¶n trÞ ë doanh nghiÖp th× ph¶i tÝnh gi¸ thµnh
theo ®èi t-îng cô thÓ, kÕ to¸n ph¶i më sæ(b¶ng) tÝnh gi¸ thµnh. Tuú thuéc
vµo ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh ®Ó kÕ to¸n thiÕt kÕ mÉu sæ(b¶ng) tÝnh gi¸
thµnh cho phï hîp ë môc 4.
Toµn bé nh÷ng vÊn ®Ò ®· tr×nh bµy trªn ®©y chØ lµ lý luËn chung theo
chÕ ®é qui ®Þnh. Trong thùc tÕ, do ®Æc ®iÓm riªng cña mçi ngµnh s¶n xuÊt,
mçi doanh nghiÖp mµ cã nh÷ng nÐt ®Æc tr-ng riªng nªn viÖc vËn dông lý
luËn vµo thùc tiÔn còng cã nh÷ng nÐt kh¸c biÖt nhÊt ®Þnh.
Mçi doanh nghiÖp cÇn xem xÐt ®Õn ®iÒu kiÖn cô thÓ cña m×nh mµ lùa
chän çc h×nh thøc, ph-¬ng ph¸p kÕ to¸n phï hîp ®¶m b¶o cho tµi s¶n, tiÒn
vèn ®-îc ph¶n ¸nh mét çch trung thùc nhÊt trªn c¬ së ®ã ®¶m b¶o cho kÕ
to¸n ph¸t huy ®-îc vai trß cña m×nh trong s¶n xuÊt kinh doanh. C«ng ty
TNHH ThÕ Anh còng nh- bÊt kú mét ®¬n vÞ s¶n xuÊt nµo còng ®Òu ph¶i
chÊp hµnh ®Çy ®ñ chÕ ®é kÕ to¸n, tµi chÝnh cña nhµ n-íc. §Ó thÊy ®-îc thùc
tÕ t×nh h×nh tæ chøc vËn dông çc néi dung cña chÕ ®é ®ã nh- thÕ nµo, chóng
ta cÇn ph¶i xem xÐt cô thÓ c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ
tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty TNHH ThÕ Anh.

23
Ch-¬ng II
Thùc tr¹ng tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi
phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty
TNHH ThÕ Anh.
2.1. §Æc ®iÓm t×nh h×nh chung cña c«ng ty TNHH ThÕ Anh.
2.1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty.
Tªn ®¬n vÞ: C«ng ty TNHH ThÕ Anh.
Tªn giao dÞch: The Anh Company Limited.
Trô së chÝnh :248 Ng« Gia Tù - §øc Giang- QuËn Long Biªn- Hµ Néi
C«ng ty TNHH ThÕ Anh lµ mét c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n , ®-îc
chÝnh thøc thµnh lËp vµo ngµy 14 / 02/ 1999 do Së kÕ ho¹ch vµ ®Çu t- Hµ
Néi ra quyÕt ®Þnh víi tªn gäi ban ®Çu lµ C«ng ty s¶n xuÊt may mÆc xuÊt
nhËp khÈu ThÕ Anh .
2.1.2. §Æc ®iÓm m¹ng l-íi tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty
TNHH ThÕ Anh.
C«ng ty TNHH ThÕ Anh cã h×nh thøc ho¹t ®éng lµ: s¶n xuÊt - kinh
doanh - xuÊt nhËp khÈu víi çc lo¹i s¶n phÈm chñ yÕu nh- quÇn ¸o bß, quÇn
¸o s¬ mi, bß dµi, ¸o s¬ mi cao cÊp, ¸o jacket, ¸o kho¸c çc lo¹i, quÇn ¸o trÎ
em , quÇn ¸o thÓ thao çc lo¹i... §Æc ®iÓm chñ yÕu lµ gia c«ng çc mÆt hµng
may mÆc theo ®¬n ®Æt hµng nªn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ë c«ng ty th-êng mang
tÝnh hµng lo¹t, sè l-îng s¶n phÈm lín, chu kú s¶n xuÊt ng¾n xen kÏ, s¶n
phÈm ph¶i qua nhiÒu giai ®o¹n c«ng nghÖ chÕ biÕn phøc t¹p kiÓu liªn tôc
theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh lµ tõ c¾t - may - lµ - ®ãng gãi - ®ãng hßm - nhËp
kho.
- C«ng ty cã 3 xÝ nghiÖp may trong ®ã:

24
+ XÝ nghiÖp may sè 1vµ xÝ nghiÖp may sè 2 ®ãng t¹i Gia L©m - Hµ
Néi.
+ 1 xÝ nghiÖp ®ãng t¹i H¶i Phßng.
Çc xÝ nghiÖp cã cïng m« h×nh s¶n xuÊt víi d©y chuyÒn c«ng nghÖ
khÐp kÝn, chia thµnh çc bé phËn kh¸c nhau: v¨n phßng xÝ nghiÖp, tæ c¾t, tæ
may, tæ hoµn thµnh, tæ b¶o qu¶n.
- Ngoµi ra c«ng ty cßn cã mét xÝ nghiÖp phô trî bao gåm 1 ph©n
x-ëng thªu vµ 1 ph©n x-ëng mµi cã nhiÖm vô thªu, mµi, tÈy, Ðp ®èi víi
nh÷ng s¶n phÈm cÇn gia cè vµ trung ®¹i tu m¸y mãc thiÕt bÞ.
+ Mét x-ëng thêi trang: chuyªn nghiªn cøu mÉu mèt vµ s¶n xuÊt
nh÷ng ®¬n ®Æt hµng nhá d-íi 1.000 s¶n phÈm.
Çc xÝ nghiÖp may chÝnh ®-îc chuyªn m«n ho¸ theo tõng mÆt hµng.
XÝ nghiÖp I chuyªn may ¸o s¬ mi ,quÇn ¸o trÎ em .
XÝ nghiÖp II chuyªn liªn doanh víi n-íc ngoµi .
XÝ nghiÖp III chuyªn may quÇn ¸o bß , quÇn ¸o thÓ thao .
* §Æc ®iÓm qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm.
C«ng ty TNHH ThÕ Anh lµ c«ng ty c«ng nghiÖp chÕ biÕn, ®èi t-îng lµ
v¶i ®-îc c¾t may thµnh nhiÒu mÆt hµng kh¸c nhau, kü thuËt s¶n xuÊt çc cì
v¶i cña mçi chñng lo¹i mÆt hµng cã møc ®é phøc t¹p kh¸c nhau, nã phô
thuéc vµo sè l-îng chi tiÕt cña mÆt hµng ®ã. Dï mçi mÆt hµng, kÓ c¶ çc cì
cña mçi mÆt hµng ®ã cã yªu cÇu kü thuËt s¶n xuÊt riªng vÒ lo¹i v¶i c¾t, thêi
gian hoµn thµnh nh-ng ®Òu ®-îc s¶n xuÊt trªn cïng mét d©y chuyÒn, chóng
chØ kh«ng tiÕn hµnh ®ång thêi trªn cïng mét thêi gian. Do vËy, qui tr×nh
c«ng nghÖ cña c«ng ty lµ qui tr×nh s¶n xuÊt phøc t¹p kiÓu liªn tôc cã thÓ
®-îc m« t¶ nh- sau:
Sau khi ký hîp ®ång víi kh¸ch hµng, phßng kü thuËt lËp b¶ng ®Þnh
møc vËt liÖu vµ mÉu m· cña tõng lo¹i s¶n phÈm. Phßng kÕ ho¹ch c©n ®èi l¹i
vËt t- vµ ra lÖnh s¶n xuÊt cho tõng xÝ nghiÖp ®ång thêi cung cÊp nguyªn vËt

25
liÖu cho tõng xÝ nghiÖp. Tæ kü thuËt cña xÝ nghiÖp c¨n cø vµo mÉu m· do
phßng kü thuËt ®-a xuèng sÏ r¸p s¬ ®å ®Ó c¾t. Trong kh©u c¾t bao gåm nhiÒu
c«ng ®o¹n tõ tr¶i v¶i, ®Æt mÉu ®Ó pha c¾t, c¾t gät, ®¸nh sè ®ång bé....
§èi víi nh÷ng s¶n phÈm yªu cÇu thªu hay in th× ®-îc thùc hiÖn sau
khi c¾t dêi råi míi ®-a xuèng tæ may. Mçi c«ng nh©n chØ may mét bé phËn
nµo ®ã råi chuyÓn cho ng-êi kh¸c. May xong ®èi víi nh÷ng s¶n phÈm cÇn
tÈy, mµi sÏ ®-a vµo giÆt, tÈy mµi. S¶n phÈm qua çc kh©u trªn sÏ ®-îc hoµn
chØnh: lµ, gÊp, ®ãng gãi, nhËp kho thµnh phÈm.
2.13. T×nh h×nh lao ®éng vµ tæ chøc bé m¸y cña c«ng ty TNHH
ThÕ Anh.
C«ng ty TNHH ThÕ Anh lµ ®¬n vÞ h¹ch to¸n kinh doanh ®éc lËp, ®-îc
tæ chøc qu¶n lý theo hai cÊp:
* CÊp c«ng ty: bao gåm ban gi¸m ®èc cña c«ng ty chÞu tr¸ch nhiÖm
qu¶n lý vµ chØ ®¹o trùc tiÕp. Gióp viÖc cho ban gi¸m ®èc cã çc phßng ban
chøc n¨ng vµ nghiÖp vô cña c«ng ty gåm:
- V¨n phßng c«ng ty: gåm v¨n th-, hµnh chÝnh, b¶o vÖ, tæ chøc nh©n
sù, d©n qu©n tù vÖ.
- Phßng kÕ to¸n - tµi vô: chÞu tr¸ch nhiÖm toµn bé c«ng t¸c h¹ch to¸n
trong c«ng ty. Cã nhiÖm vô ®«n ®èc, kiÓm tra çc chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸
tr×nh s¶n xuÊt, tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ phôc vô cho viÖc h¹ch to¸n kinh tÕ, ®¶m
b¶o chÝnh x¸c, nh¾c nhë ghi chÐp çc nghiÖp vô ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt, qu¶n lý s¶n xuÊt trong çc xÝ nghiÖp thµnh viªn.
- Phßng kÕ ho¹ch thÞ tr-êng: ®Æt ra çc chØ tiªu s¶n xuÊt hµng th¸ng,
hµng n¨m, ®iÒu ®éng s¶n xuÊt, ra lÖnh s¶n xuÊt tíi çc ph©n x-ëng, n¾m kÕ
ho¹ch cña tõng xÝ nghiÖp, x©y dùng ph-¬ng ¸n kinh doanh. §ång thêi, t×m
nguån kh¸ch hµng ®Ó ký kÕt hîp ®ång gia c«ng, mua b¸n, lµm thñ tôc xuÊt
nhËp khÈu më L / C, giao dÞch ®µm ph¸n víi b¹n hµng.

26
- Phßng kü thuËt: khi cã kÕ ho¹ch th× triÓn khai thiÕt kÕ mÉu, thö mÉu
th«ng qua kh¸ch hµng duyÖt råi mang xuèng xÝ nghiÖp ®Ó s¶n xuÊt hµng
lo¹t, x¸c ®Þnh møc hao phÝ nguyªn vËt liÖu, tÝnh tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu,
h-íng dÉn çch ®ãng gãi cho çc xÝ nghiÖp s¶n xuÊt.
- Phßng KCS: cã nhiÖm vô kiÓm tra, ®¸nh gi¸ chÊt l-îng s¶n phÈm
nh»m lo¹i bá s¶n phÈm háng, lçi tr-íc khi ®-a vµo nhËp kho thµnh phÈm,
kiÓm tra chÊt l-îng cña nguyªn phô liÖu tõ c«ng ty ®Õn xÝ nghiÖp.
- Phßng kho: cã nhiÖm vô xuÊt nguyªn vËt liÖu theo yªu cÇu cña s¶n
xuÊt, ®o ®Õm nguyªn phô liÖu khi xuÊt kho, qu¶n lý thµnh phÈm nhËp kho,
m¸y mãc háng kh«ng dïng chê thanh lý.
- Trung t©m th-¬ng m¹i vµ giíi thiÖu s¶n phÈm (3B TrÞnh Hoµi §øc):
tr-ng bµy vµ giíi thiÖu, b¸n çc s¶n phÈm cña c«ng ty, lµm c«ng t¸c tiÕp thÞ
t×m kiÕm kh¸ch hµng.
- Cöa hµng thêi trang: ë ®©y çc mÉu m· ®-îc thiÕt kÕ riªng ë x-ëng
thêi trang mang tÝnh chÊt giíi thiÖu s¶n phÈm lµ chÝnh.
Çc phßng ban chøc n¨ng kh«ng trùc tiÕp chØ huy ®Õn çc xÝ nghiÖp,
nh-ng cã nhiÖm vô theo dâi, ®«n ®èc, kiÓm tra viÖc thùc hiÖn tiÕn ®é s¶n
xuÊt, çc qui tr×nh, qui ph¹m, çc tiªu chuÈn vµ ®Þnh møc kinh tÕ - kü thuËt,
çc chÕ ®é qu¶n lý gióp ban gi¸m ®èc n¾m ®-îc t×nh h×nh ®¬n vÞ.
* CÊp xÝ nghiÖp.
Trong çc xÝ nghiÖp thµnh viªn cã ban gi¸m ®èc xÝ nghiÖp gåm: gi¸m
®èc xÝ nghiÖp. Ngoµi ra ®Ó gióp viÖc cho gi¸m ®èc cßn cã çc tæ tr-ëng s¶n
xuÊt, nh©n viªn tiÒn l-¬ng, cÊp ph¸t, thèng kª, cÊp ph¸t nguyªn vËt liÖu...
D-íi çc trung t©m vµ cöa hµng cã cöa hµng tr-ëng vµ çc nh©n viªn cöa
hµng.
2.1.4. §Æc ®iÓm vÒ vèn kinh doanh.

27
§©y lµ mét doanh nghiÖp cña t- nh©n qu¶n lý nªn sè vèn kinh doanh
chñ yÕu lµ do nguån ®ãng gãp tõ çc cæ ®«ng chiÕm 100% sè vèn ban ®Çu.
Sè vèn nµy tiÕp tôc ®-îc n©ng cao do doanh nghiÖp lµm ¨n cã l·i.
. Cho ®Õn nay(n¨m 2005)th× tæng sè vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp
lµ 4.500.724.000 ® trong ®ã:
Vèn l-u ®éng lµ 2.600.724.000 ® chiÕm 57,80%.
Vèn cè ®Þnh lµ 1.000.000.000 ® chiÕm 22,21%.
Vèn tù cã 900.000.000 ® chiÕm 19,99%.
2.1.5. Tæ chøc h¹ch to¸n, c«ng t¸c kÕ to¸n vµ bé m¸y kÕ to¸n.
XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt vµ tæ chøc bé m¸y qu¶n lý ë
trªn, phï hîp víi ®iÒu kiÖn vµ tr×nh ®é ,bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty tæ chøc
theo m« h×nh tËp trung. C«ng t¸c kÕ to¸n ®-îc thùc hiÖn trän vÑn ë phßng kÕ
to¸n cña c«ng ty ,ë çc xÝ nghiÖp thµnh viªn vµ çc bé phËn trùc thuéc kh«ng
tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n riªng mµ chØ bè trÝ çc nh©n viªn h¹ch to¸n thèng kª.
T¹i c«ng ty TNHH ThÕ Anh bé m¸y kÕ to¸n ®-îc tæ chøc nh- sau:
* T¹i phßng kÕ to¸n tµi vô cña c«ng ty.
NhiÖm vô: Tæ chøc h-íng dÉn vµ kiÓm tra viÖc thùc hiÖn toµn bé
ph-¬ng ph¸p thu thËp xö lý çc th«ng tin kÕ to¸n ban ®Çu, thùc hiÖn ®Çy ®ñ
chiÕn l-îc ghi chÐp ban ®Çu, chÕ ®é h¹ch to¸n vµ chÕ ®é qu¶n lý tµi chÝnh
theo ®óng qui ®Þnh cña bé tµi chÝnh, cung cÊp mét çch ®Çy ®ñ chÝnh x¸c kÞp
thêi nh÷ng th«ng tin toµn c¶nh vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty. Tõ ®ã
tham m-u cho ban gi¸m ®èc ®Ó ®Ò ra biÖn ph¸p çc qui ®Þnh phï hîp víi
®-êng lèi ph¸t triÓn cña c«ng ty.
Trªn c¬ së qui m« s¶n xuÊt, ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt, ®Æc ®iÓm tæ
chøc cña c«ng ty, møc ®é chuyªn m«n ho¸ vµ tr×nh ®é çn bé, phßng kÕ to¸n
tµi vô ®-îc biªn chÕ 05 ng-êi vµ ®-îc tæ chøc theo çc phÇn hµnh kÕ to¸n nh- sau:
- §øng ®Çu lµ kÕ to¸n tr-ëng kiªm kÕ to¸n tæng hîp: lµ ng-êi chÞu
tr¸ch nhiÖm chung toµn c«ng ty, theo dâi qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh c«ng t¸c kÕ
to¸n. §ång thêi tæng hîp sè liÖu ®Ó ghi vµo çc sæ tæng hîp toµn c«ng ty, lËp
b¸o ço kÕ to¸n.

28
TiÕp ®ã lµ mét phã phßng kÕ to¸n, çc nh©n viªn vµ thñ quÜ.
- KÕ to¸n tiÒn ( kÕ to¸n thanh to¸n ) : Sau khi kiÓm tra tÝnh hîp lÖ hîp
ph¸p cña chøng tõ gèc, kÕ to¸n thanh to¸n viÕt phiÕu thu chi ( ®èi víi tiÒn
mÆt viÕt sÐc, uû nhiÖm chi... ( ®èi víi tiÒn göi ng©n hµng ) hµng th¸ng lËp
b¶ng kª tæng hîp sÐc vµ sæ chi tiÕt ®èi chiÕu víi sæ s¸ch thñ quÜ, sæ phô ng©n
hµng, lËp kÕ ho¹ch tiÒn mÆt göi lªn cho ng©n hµng cã quan hÖ giao dÞch.
Qu¶n lý çc tµi kho¶n 111, 112 vµ çc chi tiÕt cña nã. Cuèi th¸ng lËp nhËt ký
chøng tõ sè 1, sè 2, b¶ng kª sè 1, sè 2 vµ nhËt ký chøng tõ sè 4.
- KÕ to¸n vËt t- : lµm nhiÖm vô h¹ch to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu,
c«ng cô dông cô theo ph-¬ng ph¸p ghi thÎ song song. Cuèi th¸ng, tæng hîp
çc sè liÖu lËp b¶ng kª theo dâi nhËp xuÊt tån vµ nép b¸o ço cho bé phËn
kÕ to¸n tÝnh gi¸ thµnh. Phô tr¸ch tµi kho¶n 152, 153. Khi cã yªu cÇu bé phËn
kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu vµ çc bé phËn chøc n¨ng kh¸c tiÕn hµnh kiÓm kª l¹i
kho vËt t-, ®èi chiÕu víi sæ kÕ to¸n. NÕu cã thiÕu hôt sÏ t×m nguyªn nh©n vµ
biÖn ph¸p xö lý ghi trong biªn b¶n kiÓm kª.
- KÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh vµ nguån vèn: Qu¶n lý çc tµi kho¶n 211,
121, 213, 214, 411, 412, 415, 416, 441... Ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh hiÖn cã
cña c«ng ty theo dâi t×nh h×nh t¨ng gi¶m tÝnh khÊu hao theo ph-¬ng ph¸p
tuyÕn tÝnh theo dâi çc nguån vèn vµ çc quÜ cña c«ng ty. Cuèi th¸ng lËp
b¶ng ph©n bæ sè 3, nhËt ký chøng tõ sè 9.
- KÕ to¸n tiÒn l-¬ng vµ çc kho¶n BHXH: Qu¶n lý tµi kho¶n 334, 338,
627,641,642. Hµng th¸ng c¨n cø vµo s¶n l-îng cña çc xÝ nghiÖp vµ ®¬n gi¸
l-¬ng cña xÝ nghiÖp vµ hÖ sè l-¬ng gi¸n tiÕp ®ång thêi nhËn çc b¶ng thanh
to¸n l-¬ng do çc nh©n viªn ë phßng kÕ to¸n göi lªn, tæng hîp sè liÖu lËp
b¶ng tæng hîp thanh to¸n l-¬ng cña c«ng ty, lËp b¶ng ph©n bæ sè 1.
- KÕ to¸n c«ng nî: theo dâi çc kho¶n c«ng nî ph¶i thu ph¶i tr¶ trong
c«ng ty vµ gi÷a c«ng ty víi kh¸ch hµng ... Phô tr¸ch tµi kho¶n 131, 136, 138,
141, 331, 333, 336 .... Ghi sæ kÕ to¸n chi tiÕt cho tõng ®èi t-îng. Cuèi th¸ng
lËp nhËt ký chøng tõ sè 5, sè 10 vµ b¶ng kª 11.

29
- KÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm : theo dâi t×nh h×nh xuÊt
nhËp tån kho thµnh phÈm, gi¸ trÞ hµng ho¸ xuÊt ghi sæ chi tiÕt tµi kho¶n 155
cuèi th¸ng lËp b¶ng kª sè 8 vµ sè 11 ghi vµo sæ çi çc tµi kho¶n cã liªn
quan. Bé phËn kÕ to¸n nµy gåm 3 phÇn: mét ng-êi phô tr¸ch phÇn tiªu thô
néi ®Þa, mét ng-êi phô tr¸ch phÇn xuÊt khÈu, mét ng-êi phô tr¸ch phÇn gia c«ng.
- KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm : hµng th¸ng , nhËn
çc b¸o ço tõ xÝ nghiÖp göi lªn , lËp b¸o ço nguyªn vËt liÖu . C¨n cø vµo b¶ng
ph©n bæ sè 1 , b¶ng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó cuèi th¸ng ghi vµo b¶ng kª sè 4 .
TÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo ph-¬ng ph¸p hÖ sè . Cuèi quý , lËp b¶ng kª sè 4 ,
NhËt ký chøng tõ sè 7 .
- Thñ quÜ : chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ quÜ tiÒn mÆt cña c«ng ty. Hµng ngµy
c¨n cø vµo çc phiÕu thu, phiÕu chi hîp lÖ ®Ó xuÊt hoÆc nhËp quÜ, ghi sæ quÜ,
phÇn thu chi. Cuèi ngµy ®èi chiÕu víi sæ quÜ cña kÕ to¸n tiÒn mÆt.
* T¹i çc xÝ nghiÖp thµnh viªn.
T¹i kho : thñ kho ph¶i tu©n thñ theo chÕ ®é ghi chÐp ban ®Çu c¨n cø
vµo “ PhiÕu nhËp kho “ vµ “ PhiÕu xuÊt kho “ ®Ó ghi vµo thÎ kho. Cuèi th¸ng
lËp b¸o ço xuÊt nhËp tån vµ chuyÓn lªn phßng kÕ to¸n c«ng ty. Ngoµi ra çc
nh©n viªn nµy ph¶i chÊp hµnh néi qui h¹ch to¸n néi bé cña c«ng ty vÒ cÊp
ph¸t nguyªn vËt liÖu theo ®Þnh møc c«ng t¸c nguyªn vËt liÖu tr-íc khi nhËp vµ
xuÊt kho.
Nh©n viªn thèng kª t¹i xÝ nghiÖp cã nhiÖm vô theo dâi tõ khi nguyªn
vËt liÖu ®-a vµo s¶n xuÊt ®Õn lóc giao thµnh phÈm cho c«ng ty. Cô thÓ theo
dâi:
- Tõng chñng lo¹i nguyªn vËt liÖu ®-a vµo s¶n xuÊt theo tõng mÆt
hµng cña xÝ nghiÖp
-Sè l-îng b¸n thµnh phÈm c¾t ra ,t×nh h×nh nhËp ,xuÊt kho thµnh phÈm
vµ çc phÇn viÖc s¶n xuÊt ®¹t ®-îc ®Ó tÝnh l-¬ng cho çn bé c«ng nh©n viªn.
- Sè l-îng b¸n thµnh phÈm cÊp cho tõng tæ s¶n xuÊt vµo ®Çu ngµy vµ
sè l-îng b¸n thµnh phÈm nhËp vµo cuèi ngµy.

30
Cuèi th¸ng nh©n viªn thèng kª xÝ nghiÖp lËp “ B¸o ço nhËp - xuÊt -
tån kho nguyªn vËt liÖu “ vµ “ B¸o ço chÕ biÕn nguyªn vËt liÖu “, “ B¸o ço
hµng ho¸ “ chuyÓn lªn phßng kÕ to¸n c«ng ty còng nh- c¨n cø vµo s¶n l-îng
thµnh phÈm nhËp kho, ®¬n gi¸ gia c«ng trªn mét ®¬n vÞ s¶n phÈm vµ tû gi¸
hiÖn hµnh lËp “ B¶ng doanh thu chia l¬ng “, göi lªn phßng kÕ to¸n c«ng ty.
Nh©n viªn thèng kª ph©n x-ëng cßn ph¶i lËp çc “ B¸o ço thanh
quyÕt to¸n hîp ®ång “ ( nh B¸o ço tiÕt kiÖm nguyªn liÖu ) vµ göi lªn cho
c«ng ty tÝnh th-ëng. C«ng ty nhËp l¹i sè nguyªn vËt liÖu nµy víi ®¬n gi¸
nhËp lµ 20% cña 80% ®¬n gi¸ thÞ tr-êng. §ång thêi kÕ to¸n còng h¹ch to¸n
phÕ liÖu thu håi nhËp kho c«ng ty, kÕ to¸n tÝnh th-ëng 50% gi¸ trÞ phÕ liÖu
thu håi cho xÝ nghiÖp.
VÒ mÆt qu¶n lý, çc nh©n viªn thèng kª chÞu sù qu¶n lý cña gi¸m ®èc
xÝ nghiÖp vÒ mÆt nghiÖp vô chuyªn m«n do kÕ to¸n h-íng dÉn, chØ ®¹o, kiÓm
tra. §©y lµ mét h-íng tæ chøc hoµn toµn hîp lý, g¾n chÆt quyÒn lîi tr¸ch
nhiÖm cña nh©n viªn thèng kª víi nhiÖm vô ®-îc giao. §ång thêi t¹o ®iÒu
kiÖn thuËn lîi ®Ó nh©n viªn thèng kª thùc hiÖn nhiÖm vô, ®¶m b¶o tÝnh chÝnh
x¸c kh¸ch quan cña sè liÖu.
* §Æc ®iÓm vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n.
XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty, c«ng
t¸c kÕ to¸n gi÷ vai trß quan träng thùc hiÖn chøc n¨ng kÕ to¸n cña m×nh,
ph¶n ¸nh gi¸m ®èc qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ vËn ®éng cña tµi s¶n. C«ng t¸c kÕ
to¸n cña c«ng ty ®· thùc hiÖn ®Çy ®ñ çc giai ®o¹n cña qui tr×nh h¹ch to¸n tõ
kh©u lËp chøng tõ, ghi sæ kÕ to¸n ®Õn lËp hÖ thèng b¸o ço kÕ to¸n.
C«ng ty cã trang bÞ m¸y vi tÝnh nh-ng c«ng viÖc kÕ to¸n kh«ng hoµn
thµnh trªn m¸y mµ ®ã chØ lµ phÇn trî gióp, c«ng ty ®ang tõng b-íc hoµn
thµnh c«ng t¸c kÕ to¸n m¸y.
C«ng ty ®· ®¨ng ký sö dông hÇu hÕt çc chøng tõ vµ tµi kho¶n trong
hÖ thèng chøng tõ kÕ to¸n vµ hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n thèng nhÊt do ban
tæ chøc ph¸t hµnh.

31
HiÖn nay c«ng ty ®ang ¸p dông ph-¬ng ph¸p kª khai th-êng xuyªn
trong h¹ch to¸n hµng tån kho. Nhê ®ã kÕ to¸n theo dâi, ph¶n ¸nh mét c¸ch
th-êng xuyªn, liªn tôc, cã hÖ thèng t×nh h×nh nhËp xuÊt tån kho trªn sæ s¸ch
kÕ to¸n vµ cã thÓ x¸c ®Þnh vµo bÊt kú thêi ®iÓm nµo. Ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸
hµng xuÊt kho lµ ph-¬ng ph¸p b×nh qu©n c¶ kú dù tr÷, kÕ to¸n khÊu hao tµi
s¶n cè ®Þnh theo ph-¬ng ph¸p khÊu hao tuyÕn tÝnh, kÕ to¸n chi tiÕt nguyªn
vËt liÖu vµ tµi s¶n cè ®Þnh lµ ph-¬ng ph¸p ghi thÎ song song....
C«ng ty ®ang ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n nhËt ký chøng tõ víi hÖ thèng
sæ s¸ch t-¬ng ®èi phï hîp víi c«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng ty, néi dung theo
®óng chÕ ®é qui ®Þnh ®¶m b¶o c«ng t¸c kÕ to¸n ®-îc tiÕn hµnh th-êng
xuyªn, liªn tôc.
* §Æc ®iÓm tæ chøc bé sæ kÕ to¸n :
C«ng ty tæ chøc bé sæ kÕ to¸n theo h×nh thøc NhËt ký - chøng tõ .
Theo h×nh thøc nµy , sæ NhËt ký chøng tõ ®-îc më hµng th¸ng cho mét hay
mét sè tµi kho¶n cã néi dung kinh tÕ gièng nhau vµ cã liªn quan víi nhau
theo yªu cÇu qu¶n lý vµ lËp b¸o c¸o tæng hîp c©n ®èi . NhËt ký chøng tõ
®-îc më theo ph¸t sinh bªn cã cña tµi kho¶n ®èi øng víi bªn nî cña tµi
kho¶n cã liªn quan , kÕt hîp gi÷a ghi theo thêi gian vµ ghi theo hÖ thèng ,
gi÷a h¹ch to¸n tæng hîp vµ h¹ch to¸n ph©n tÝch .
Tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh theo h×nh
thøc nhËt ký chøng tõ ë c«ng ty TNHH ThÕ Anh.

32
s¬ ®å h×nh thøc kÕ to¸n
- Sæ çi : më cho tõng tµi kho¶n tæng hîp vµ cho c¶ n¨m , chi tiÕt theo
tõng th¸ng trong ®ã bao gåm sè d- ®Çu kú , sè ph¸t sinh trong kú vµ sè d-
cuèi kú . Sæ çi ®-îc ghi theo sè ph¸t sinh bªn nî cña tµi kho¶n ®èi øng víi
bªn cã cña tµi kho¶n liªn quan , cßn sè ph¸t sinh bªn cã cña tõng tµi kho¶n
chØ ghi tæng sè trªn c¬ së tæng hîp sè liÖu tõ NhËt ký - chøng tõ cã liªn
quan .
- B¶ng kª : ®-îc sö dông cho mét sè ®èi t-îng cÇn bæ sung chi tiÕt
nh- b¶ng kª , nh- nî tµi kho¶n 111, 112, b¶ng kª theo dâi hµng göi b¸n ,
b¶ng kª chi phÝ theo ph©n x-ëng ..... trªn c¬ së çc sè liÖu ph¶n ¸nh b¶ng kª
, cuèi th¸ng ghi vµo NhËt ký - chøng tõ cã liªn quan .
B¶ng ph©n bæ
B¶ng kª sè 4
Sæ tÝnh
NKCT sè
B¶ng kª
Sæ çi Tµi kho¶n 621, 622, 627, 154
B¶ng kª sè 5
Chøng tõ
chi phÝ gèc

33
- B¶ng ph©n bæ : sö dông víi nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh th-êng xuyªn ,
cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi t-îng cÇn ph¶i ph©n bbæ ( tiÒn l-¬ng , vËt liÖu ,
khÊu hao ....) . Çc chøng tõ gèc tr-íc hÕt tËp trung vµo b¶ng ph©n bæ cuèi
th¸ng , dùa vµo ph©n bæ chuyÓn vµo çc b¶ng kª vµ NhËt ký - chøng tõ liªn
quan .
2.2. Thùc tr¹ng tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty TNHH ThÕ Anh .
2.2.1. C«ng t¸c qu¶n lý chung vÒ s¶n phÈm s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸
thµnh t¹i c«ng ty TNHH ThÕ Anh.
XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt ,®Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ phøc
t¹p theo kiÓu liªn tôc s¶n phÈm may mÆc cña c«ng ty l¹i ®ù¬c thõa nh©n theo
tõng m· hµng nªn ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt hiÖn nay ë c«ng ty ®-îc
x¸c ®Þnh lµ toµn bé qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt cña tÊt c¶ çc s¶n phÈm ®Ó
gióp cho kÕ to¸n cã thÓ h¹ch to¸n, ph©n bæ chÝnh x¸c vµo tõng kho¶n môc.
Theo môc II.1. ë ch-¬ng I ®· tr×nh bµy nguyªn t¾c qu¶n lý h¹ch to¸n
chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh theo qui ®Þnh cña chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh.
Víi ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh thùc tÕ cña c«ng ty: C«ng
ty cã hai lo¹i h×nh s¶n xuÊt chñ yÕu lµ s¶n xuÊt hµng gia c«ng cho kh¸ch
hµng theo ®¬n ®Æt hµng ®· ký kÕt vµ s¶n xuÊt theo h×nh thøc mua ®øt b¸n
®o¹n cã nghÜa lµ c«ng ty tù t×m nguån nguyªn vËt liÖu trong vµ ngoµi n-íc,
®ång thêi tù t×m thÞ tr-êng ®Ó tiªu thô s¶n phÈm nªn c«ng t¸c qu¶n lý ®ù¬c
dùa theo m« h×nh kÕ to¸n tËp trung tøc lµ tÊt c¶ mäi thø chøng tõ sæ s¸ch
®Òu do phßng kÕ to¸n c«ng ty ®¶m nhiÖm cßn ë d-íi çc xÝ nghiÖp chØ cã
nh©n viªn thèng kª. MÆt kh¸c víi ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo hÖ sè th×
c«ng ty dÔ dµng ph©n bæ mäi chi phÝ cho tõng ®èi t-îng. Nh- ®èi víi lo¹i
h×nh s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng cña kh¸ch hµng th× kÕ to¸n c«ng ty ¸p dông
ph-¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó tÝnh gi¸ thµnh theo ®¬n ®Æt hµng...
2.2.2. Çc thñ tôc qu¶n lý vµ chÕ ®é h¹ch to¸n kÕ to¸n ban ®Çu.
Víi nguyªn t¾c tu©n thñ çc chÕ ®é h¹ch to¸n kÕ to¸n do bé tµi chÝnh
®Ò ra th× kÕ to¸n cña c«ng ty ®· tuú theo lo¹i h×nh s¶n xuÊt mµ ph©n bæ çc

34
lo¹i kho¶n môc chi phÝ trong gi¸ thµnh do chóng cã nh÷ng nÐt kh¸c biÖt nhÊt
®Þnh.
a,- Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp:
- Chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh trùc tiÕp: gåm çc chi phÝ vÒ çc lo¹i
v¶i ngoµi, v¶i lãt, xèp ®ùng b«ng
- Chi phÝ nguyªn vËt liÖu phô trùc tiÕp: gåm chi phÝ çc lo¹i chØ,
khuy, nh·n m¸c....
§Æc biÖt ®èi víi çc lo¹i hµng gia c«ng th× chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc
tiÕp chiÕm tØ träng rÊt nhá trong gi¸ thµnh. C«ng ty chØ tÝnh vµo kho¶n môc
nµy chi phÝ vËn chuyÓn cña l-îng nguyªn vËt liÖu phô dïng cho s¶n xuÊt
trong kú mµ c«ng ty ®· chi ra tõ c¶ng H¶i Phßng vÒ kho c«ng ty.
- Bao b× ®ãng gãi: nÕu ®-îc phÝa kh¸ch hµng chuyÓn giao cho c«ng ty
cïng víi nguyªn vËt liÖu phô trùc tiÕp th× chi phÝ vËn chuyÓn tÝnh hÕt cho vËt
liÖu phô, còng cã tr-êng hîp hai bªn tho¶ thuËn trong hîp ®ång, c«ng ty
mua bao b× vµ phÝa kh¸ch hµng sÏ hoµn tr¶ l¹i. Lóc nµy kho¶n chi phÝ bao b×
sÏ ®-îc theo dâi riªng kh«ng tÝnh vµo gi¸ thµnh.
§èi víi hµng xuÊt khÈu th-êng th× chi phÝ bao b× ®ù¬c tÝnh vµo gi¸
thµnh s¶n phÈm. KÕ to¸n c¨n cø vµo ( b¸o ço ®ai nÑp hßm hép ) mµ hµng
th¸ng çc xÝ nghiÖp göi lªn cho c«ng ty thÓ hiÖn sè bao b× hçn hîp ®· xuÊt
dïng thùc tÕ cho tõng m· hµng vµ sè tån.
b,- Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp :gåm chi phÝ tiÒn l-¬ng c«ng nh©n s¶n
xuÊt vµ çc kho¶n trÝch tr-íc theo l-¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt.
c,- Chi phÝ s¶n xuÊt chung : gåm tiÒn l-¬ng , BHXH cña nh©n viªn
qu¶n lý ph©n x-ëng, chi phÝ khÊu hao TSC§... chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c.
Ngoµi ra c«ng ty cßn tÝnh gép çc chi phÝ nhiªn liÖu, n¨ng l-îng vµo
chi phÝ s¶n xuÊt chung ®Ó tÝnh gi¸ thµnh do tØ träng cña nh÷ng kho¶n nµy
nhá
( d-íi 2% tæng chi phÝ s¶n xuÊt ).

35
d,- Chi phÝ thuª gia c«ng: C«ng ty TNHH ThÕ Anh kh«ng chØ nhËn
may gia c«ng cho kh¸ch hµng mµ ®«i khi do yªu cÇu s¶n xuÊt phøc t¹p cña
s¶n phÈm hoÆc ®Ó tiÕt kiÖm thêi gian ®¶m b¶o ®óng tiÕn ®é s¶n xuÊt, c«ng ty
cßn cã thÓ ®i thuª ®¬n vÞ kh¸c gia c«ng mét vµi chi tiÕt hoÆc c¶ s¶n phÈm
hoµn chØnh. Lóc nµy kÕ to¸n ph¶i h¹ch to¸n tµi kho¶n chi phÝ thuª gia c«ng
vµo gi¸ thµnh. XÐt vÒ b¶n chÊt ta cã thÓ coi kho¶n nµy lµ mét kho¶n chi phÝ
dÞch vô mua ngoµi thuéc chi phÝ s¶n xuÊt chung, nh-ng do yªu cÇu qu¶n lý
h¹ch to¸n còng nh- do ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh nªn doanh nghiÖp ¸p
dông tËp hîp chi phÝ nµy riªng vµ chi tiÕt cho tõng m· hµng cã chi phÝ thuª
gia c«ng, khi s¶n phÈm hoµn thµnh kho¶n chi phÝ nµy sÏ ®-îc tËp hîp trùc tiÕp vµo
gi¸ thµnh s¶n phÈm.
2.2.3. Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh
gi¸ thµnh s¶n phÈm theo c¸c ®èi t-îng.
2.2.3.1.§èi t-îng kÕ to¸n tËp hîp CPSX
ViÖc x¸c ®Þnh ®èi t-îng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ kh©u ®Çu tiªn
cña c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt. Cã x¸c ®Þnh ®óng ®¾n ®èi
t-îng kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt míi ®¸p øng ®-îc yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n
xuÊt vµ gióp cho c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp.
§èi t-îng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ lµ ph¹m vi giíi h¹n ®Ó tËp hîp chi phÝ
nh»m ®¸p øng yªu cÇu kiÓm so¸t chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Khi x¸c ®Þnh ®èi t-îng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt, ph¶i c©n nh¾c
c¸c nh©n tè nh-: Quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm, ®Æc ®iÓm
c¬ cÊu tæ chøc s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp, ®Æc ®iÓm s¶n phÈm …
Tuú theo c¬ cÊu tæ chøc s¶n xuÊt, yªu cÇu vµ tr×nh ®é qu¶n lý s¶n xuÊt
kinh doanh, yªu cÇu h¹ch to¸n kinh doanh cña doanh nghiÖp mµ ®èi t-îng
tËp hîp chi phÝ cã thÓ lµ: Toµn bé quy tr×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp; Tõng
giai ®o¹n; Tõng quy tr×nh c«ng nghÖ; Tõng ph©n x-ëng, tæ, ®éi s¶n xuÊt;
Tõng nhãm s¶n phÈm, tõng mÆt hµng, tõng c«ng tr×nh x©y dùng, tõng ®¬n
®Æt hµng…

36
Nãi tãm l¹i, x¸c ®Þnh ®óng ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ë mçi lo¹i
h×nh doanh nghiÖp lµ mét ®ßi hái hÕt søc quan träng trong c«ng t¸c kÕ to¸n.
MÆt kh¸c x¸c ®Þnh nã mét çch chÝnh x¸c lµ c¬ së tiÒn ®Ò quan träng ®Ó
kiÓm tra, kiÓm so¸t qu¸ tr×nh chi phÝ, t¨ng c-êng tr¸ch nhiÖm vËt chÊt cho
tõng bé phËn, ®ång thêi cung cÊp sè liÖu cÇn thiÕt cho viÖc tÝnh çc chØ tiªu
gi¸ thµnh.
 §èi t-îng kÕ to¸n tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
§èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ çc lo¹i s¶n phÈm, c«ng viÖc, lao vô
do doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra cÇn ph¶i tÝnh ®-îc tæng gi¸ thµnh vµ gi¸ thµnh
®¬n vÞ. X¸c ®Þnh ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh lµ c«ng viÖc cÇn thiÕt ®Çu tiªn
trong toµn bé c«ng viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña kÕ to¸n. §Ó x¸c ®Þnh
®-îc ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh cÇn ph¶i c¨n cø vµo: ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n
xuÊt; ®Æc ®iÓm qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt; ®Æc ®iÓm s¶n phÈm, lao vô mµ
doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra. . . .
2.2.3.2- TËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp.
Hµng gia c«ng ë C«ng ty TNHH ThÕ Anh cã ®Æc ®iÓm lµ chi phÝ
nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp chiÕm tØ träng rÊt nhá so víi gi¸ thµnh nªn toµn bé
nguyªn vËt liÖu kÓ c¶ bao b× ®Òu do kh¸ch hµng( bªn ®Æt hµng) cung cÊp theo
®iÒu kiÖn gi¸ CIF t¹i c¶ng H¶i Phßng hoÆc theo ®iÒu kiÖn hîp ®ång gia c«ng.
Sè l-îng nguyªn vËt liÖu chuyÓn ®Õn cho c«ng ty ®-îc tÝnh trªn c¬ së s¶n
l-îng s¶n phÈm ®Æt hµng vµ ®Þnh møc tiªu hao cu¶ tõng lo¹i nguyªn vËt liÖu
cho tõng s¶n phÈm. §Þnh møc tiªu hao nµy ®-îc c«ng ty vµ kh¸ch hµng cïng
nghiªn cøu, x©y dùng phï hîp víi møc tiªu hao thùc tÕ vµ dùa trªn ®iÒu kiÖn
cô thÓ cña mçi bªn ®-îc thÓ hiÖn qua biÓu sè 1" phiÕu xuÊt kho"
Ngoµi nguyªn vËt liÖu tÝnh to¸n theo ®Þnh møc trªn kh¸ch hµng cßn cã tr¸ch
nhiÖm chuyÓn cho c«ng ty 3% sè nguyªn liÖu ®Ó bï vµo sè hao hôt kÐm
phÈm chÊt trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm vµ vËn chuyÓn nguyªn vËt liÖu.
Trong lo¹i h×nh s¶n xuÊt gia c«ng kÕ to¸n chØ qu¶n lý vÒ mÆt sè l-îng
cña l-îng nguyªn vËt liÖu nhËp kho nãi trªn theo tõng hîp ®ång gia c«ng vµ

37
khi cã lÖnh s¶n xuÊt th× cung cÊp nguyªn vËt liÖu cho xÝ nghiÖp. KÕ to¸n
kh«ng h¹ch to¸n gi¸ vèn thùc tÕ cña b¶n th©n nguyªn vËt liÖu dïng cho s¶n
xuÊt mµ chØ h¹ch to¸n phÇn chi phÝ vËn chuyÓn sè nguyªn vËt liÖu ®ã tõ c¶ng
vÒ kho vµo kho¶n môc chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm trong kú.
§èi víi çc mÆt hµng tù s¶n xuÊt th× qu¸ tr×nh h¹ch to¸n vÉn b×nh
th-êng, kÕ to¸n theo dâi c¶ vÒ mÆt l-îng vµ gi¸ trÞ thùc tÕ cña nguyªn vËt
liÖu xuÊt dïng theo ®¬n gi¸ xuÊt kho b×nh qu©n c¶ kú dù tr÷ . Víi çch tÝnh ph©n
bæ nh- sau:
Chi phÝ vËt liÖu Tæng chi phÝ Tû lÖ hay
ph©n bæ cho = vËt liÖu cÇn x ( hÖ sè )
tõng ®èi t-îng ph©n bæ ph©n bæ
Trong ®ã:
Tû lÖ hay Tæng tiªu thøc ph©n bæ cña tõng ®èi t-îng
( hÖ sè ) =
ph©n bæ Tæng tiªu thøc ph©n bæ cña tÊt c¶ çc ®èi t-îng
Ph-¬ng ph¸p tæng hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp cã thÓ kh¸i qu¸t
nh- sau:
- §èi víi nguyªn vËt liÖu chÝnh: v¶i ngoµi, v¶i lãt
MÆc dï mét lo¹i v¶i ®-îc dïng ®Ó gia c«ng nhiÒu m· hµng kh¸c nhau
vµ mçi m· hµng l¹i ®-îc s¶n xuÊt tõ nhiÒu lo¹i v¶i kh¸c nhau kÝch cì kh¸c
nhau nh-ng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra ph¶i ®¸p øng yªu cÇu cña kh¸ch hµng vµ
l¹i ph¶i tiÕt kiÖm ®-îc nhiÒu lo¹i vËt liÖu nhÊt. Bëi vËy c«ng ty ®· ¸p dông
ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n bµn c¾t trªn ( phiÕu theo dâi bµn c¾t ) nh»m ph¶n ¸nh
chÝnh x¸c sè l-îng tõng lo¹i v¶i tiªu hao thùc tÕ cho mçi m· hµng liªn quan.
C¨n cø vµo phiÕu xuÊt kho vµ ®Þnh møc kü thuËt tiªu hao do phßng kü thuËt
cung cÊp, nh©n viªn h¹ch to¸n ë xÝ nghiÖp tÝnh to¸n vµ lËp ( phiÕu theo dâi
bµn c¾t ) ghi râ sè l-îng tõng lo¹i v¶i tiªu hao thùc tÕ cña mçi m· hµng, sè
l-îng thõa hoÆc thiÕu so víi h¹ch to¸n bµn c¾t .

38
VÝ dô : ngµy 15 /02/2005 xÝ nghiÖp 1 nhËn vÒ 600 m v¶i ngoµi , tr¶i
®-îc 100 l¸ , chiÒu dµi mçi l¸ lµ 5,6m . Sè v¶i tr¶i ®-îc lµ :100 * 5,6 = 560
m .
Hao phÝ do nh÷ng chç ®Çu bµn ®o¹n nèi lµ : 100 * 0,02 = 2 m .
Nh- vËy lÏ ra sè v¶i cßn l¹i lµ : 600 - (560 + 2 ) = 38 m .
Song trªn thùc tÕ phÇn nhËn vÒ kho ®Çu dÊu chØ cã 28,4 m ( cßn l¹i lµ
nh÷ng chç dÎo v¶i vôn nhá kh«ng dïng ®-îc ) . PhÇn thiÕu lµ : 38 - 28,4 =
9,6 m , ®-îc gäi lµ thiÕu do h¹ch to¸n bµn c¾t .
Cuèi th¸ng tõ çc phiÕu theo dâi ®ã nh©n viªn h¹ch to¸n lËp çc b¸o
ço nhËp xuÊt tån nhiªn liÖu, b¸o ço chÕ biÕn, b¸o ço hµng ho¸.
Cuèi th¸ng 3,b¸o ço nµy ®-îc göi lªn bé phËn kÕ to¸n nguyªn liÖu ë
phßng kÕ to¸n c«ng ty ®Ó xö lý sè liÖu, nhËp ®¬n gi¸ råi göi sang bé phËn kÕ
to¸n chi phÝ .KÕ to¸n chi phÝ tæng hîp sè liÖu vµ lËp (b¸o ço thanh to¸n
nguyªn liÖu c¾t,b¸o ço tæng hîp chÕ biÕn ,b¸o ço tæng hîp hµng ho¸ vµo
cuèi mçi quý).
+B¸o ço thanh to¸n nguyªn liÖu c¾t: ®-îc c¨n cø vµo b¸o ço nhËp -
xuÊt - tån nguyªn liÖu hµng th¸ng cña çc xÝ nghiÖp thµnh viªn göi lªn,kÕ
to¸n lËp b¸o ço nµy ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh nhËp xuÊt tån cña nguyªn liÖu ®ã
cã liªn quan ®Õn çc m· hµng s¶n xuÊt trong quý,trong ph¹m vi toµn c«ng ty
+B¸o ço tæng hîp chÕ biÕn : c¨n cø vµo sè liÖu tõ çc( b¸o ço chÕ
biÕn, b¸o ço nhËp -xuÊt -tån) cña çc xÝ nghiÖp, kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ lËp
b¸o ço nµy theo tõng m· hµng cña tõng ®¬n ®Æt hµng .
B¸o ço nµy cho biÕt sè b¸n thµnh phÈm mµ çc xÝ nghiÖp thùc hiÖn
®-îc, sè l-îng mæi lo¹i nguyªn vËt liÖu chÝnh tiªu hao cho l-îng b¸n thµnh
phÈm c¾t ®ù¬c trong quÝ lµ bao nhiªu vµ chi phÝ vËn chuyÓn t-¬ng øng víi
l-îng nguyªn vËt liÖu ®ã (®èi víi s¶n phÈm gia c«ng) hay gi¸ trÞ thùc tÕ cña
nguyªn vËt liÖu tiªu hao(®èi víi s¶n phÈm mua ®øt b¸n ®o¹n) phÇn chi phÝ
nµy ®-îc thÓ hiÖn trªn b¸o ço thanh to¸n nguyªn liÖu c¾t. Chi phÝ vËn
chuyÓn nguyªn vËt liÖu chÝnh ®-îc ph©n bæ theo sè l-îng cña mçi chuyÕn
hµng ®· xuÊt cho xÝ nghiÖp.

39
+ B¸o ço tæng hîp hµng ho¸ : ®-îc lËp trªn c¬ së b¸o ço hµng ho¸
mµ hµng th¸ng çc xÝ nghiÖp göi lªn, kÕ to¸n lËp b¸o ço tæng hîp hµng ho¸
chi tiÕt theo tõng xÝ nghiÖp, cho biÕt sè l-îng tõng m· hµng ®· nhËp kho
trong quÝ cña tõng xÝ nghiÖp s¶n xuÊt lµ bao nhiªu.
Trªn c¬ së çc b¸o ço kÕ to¸n c«ng ty lËp b¸o ço tæng hîp nguyªn
vËt liÖu chÝnh thÓ hiÖn chi phÝ nguyªn vËt liÖu ®· tiªu hao cho tõng xÝ nghiÖp
chi tiÕt cho tõng m· hµng vµ sè tån. Do ®· ®ù¬c theo dâi cho tõng m· hµng
lªn sè liÖu trªn ( b¸o ço tæng hîp vËt liÖu chÝnh ) ®-îc tÝnh lµ chi phÝ
nguyªn vËt liÖu chÝnh trùc tiÕp ®Ó tÝnh gi¸ thµnh.
- §èi víi chi phÝ nguyªn vËt liÖu phô trùc tiÕp:
VËt liÖu phô tuy kh«ng cÊu thµnh nªn thùc thÓ chÝnh cña s¶n phÈm
may nh-ng nã l¹i lµ vËt liÖu kh«ng thÓ thiÕu ®-îc cña s¶n phÈm hoÆc lµm
t¨ng thªm gi¸ trÞ cña s¶n phÈm nh-: cóc chØ .... ®èi víi çc ®¬n ®Æt hµng gia
c«ng th«ng th-êng bªn ®Æt hµng sÏ cung cÊp cho c«ng ty c¶ phô liÖu, bao b×
®Ó hoµn thiÖn s¶n phÈm trong tr-êng hîp cã sù tho¶ thuËn cña hai bªn, vÒ c¬
b¶n c«ng t¸c kÕ to¸n ®èi víi chi phÝ vËt liÖu phô còng t-¬ng tù nh- nguyªn
vËt liÖu chÝnh. Hµng th¸ng nh©n viªn h¹ch to¸n xÝ nghiÖp c¨n cø vµo phiÕu
xuÊt vËt liÖu phô ®Ó lËp ( b¸o ço phô liÖu ) chuyÓn lªn phßng kÕ to¸n c«ng
ty, kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu chÝnh vµ ph©n bæ chi phÝ phô liÖu bao b× cho çc
thµnh phÈm.
Cuèi quÝ, sau khi tÝnh vµ ph©n bæ chi phÝ vËt liÖu phô kÕ to¸n lËp b¸o
ço tæng hîp vËt liÖu phô thÓ hiÖn sè liÖu vËt liÖu phô vµ chi phÝ mçi lo¹i vËt
liÖu phô xuÊt dïng trong quÝ cho çc lo¹i s¶n phÈm lµ bao nhiªu. Chi phÝ vËn
chuyÓn vËt liÖu phô cña hµng gia c«ng ®-îc theo dâi trªn sæ chi tiÕt vËt liÖu
theo tõng ®¬n ®Æt hµng vµ ®-îc ph©n bæ c¨n cø vµo s¶n l-îng qui ®æi cña sè
s¶n phÈm hoµn thµnh nhËp kho.

40
ChiphÝ Tæng chi phÝ vËn chuyÓn S¶n l-îng
vËn chuyÓn cña ®¬n ®Æt hµng i hoµn thµnh
vËt liÖu = * qui ®æi
phô cña S¶n l-îng ®Æt hµng cña m·
m· hµng i qui ®æi hµng i
C¨n cø vµo b¸o ço tæng hîp vËt liÖu phô vµ chi phÝ vËn chuyÓn ®·
ph©n bæ cho tõng m· hµng kÕ to¸n lËp “ b¸o ço tæng hîp chi phÝ vËt liÖu
phô " sè liÖu trªn b¸o ço nµy ®-îc kÕt chuyÓn trùc tiÕp vµo gi¸ thµnh.
KÕt thóc qui tr×nh s¶n xuÊt thµnh phÈm nhËp kho ®Òu ®-îc ®ãng gãi,
®ãng hßm. Sè bao b× hçn hîp ®ãng gãi còng do phÝa kh¸ch hµng chuyÓn
giao cho c«ng ty cïng víi vËt liÖu phô. Còng cã tr-êng hîp hai bªn tho¶
thuËn trong hîp ®ång, c«ng ty tù tæ chøc bao gãi, khi kÕt thóc hîp ®ång phÝa
kh¸ch hµng sÏ hoµn tr¶ l¹i. Lóc nµy kho¶n chi phÝ bao b× ®-îc theo dâi riªng
vµ kh«ng tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm. Nh-ng ®èi víi hµng xuÊt khÈu cña
c«ng ty th× chi phÝ bao b× ®-îc tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm, c¨n cø vµo ( b¸o
ço ®ai nÑp,hßm , hép ) mµ hµng th¸ng çc xÝ nghiÖp göi lªn cho c«ng ty thÓ
hiÖn sè bao b× hçn hîp ®· xuÊt dïng thùc tÕ cho tõng m· hµng. Tõ ®ã kÕ
to¸n c«ng ty sÏ lËp ( b¸o ço tæng hîp ®ai, nÑp, hßm, hép ) t-¬ng tù nh-
h¹ch to¸n nguyªn vËt liÖu . §Ó tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ph¸t
sinh trong kú kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 621 ®-îc chi tiÕt thµnh 3 tiÓu kho¶n.
6211: Chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh trùc tiÕp
6212: Chi phÝ nguyªn vËt liÖu phô trùc tiÕp
6213: Chi phÝ bao b×
§èi víi çc kho¶n chi phÝ nguyªn vËt liÖu ph¸t sinh t¨ng trong kú th× kÕ
to¸n tËp hîp vµo bªn Nî tµi kho¶n 621, ph¸t sinh gi¶m ghi vµo bªn Cã. Cuèi
quÝ kÕ to¸n kÕt chuyÓn chi phÝ nµy sang tµi kho¶n 154. C¨n cø vµo ( b¸o ço
tæng hîp nguyªn vËt liÖu ), ( b¸o ço tæng hîp chi phÝ vËt liÖu phô ), ( b¸o
ço tæng hîp ®ai nÑp hßm hép ) kÕ to¸n lËp b¶ng kª sè 4 . Dùa vµo sè liÖu

41
trªn b¶ng kª sè 4 vµ nhËt ký chøng tõ sè 7 kÕ to¸n ghi sæ çi tµi kho¶n 621
C«ng ty kh«ng sö dông b¶ng ph©n bæ sè 2.
2.2.3.3 - TËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ë c«ng ty TNHH ThÕ Anh gåm:
TiÒn l-¬ng c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt ë çc xÝ nghiÖp thµnh viªn.
Çc kho¶n trÝch theo l-¬ng: BHXH, BHYT, KPC§.
C«ng ty ¸p dông h×nh thøc tr¶ l-¬ng theo s¶n phÈm. Do ®Æc thï cña
lo¹i h×nh s¶n xuÊt gia c«ng, c«ng ty thùc hiÖn chÕ ®é kho¸n quÜ l-¬ng theo
tû lÖ % trªn doanh thu. QuÜ l-¬ng cña toµn doanh nghiÖp ®-îc ph©n chia cho
bé phËn s¶n xuÊt trùc tiÕp theo møc kho¸n vµ cho bé phËn s¶n xuÊt gi¸n tiÕp
theo hÖ sè l-¬ng. §èi víi bé phËn trùc tiÕp s¶n xuÊt th× hiÖn nay c«ng ty qui
®Þnh chÕ ®é kho¸n tiÒn l-¬ng víi møc kho¸n lµ 42,45% gi¸ trÞ s¶n phÈm
hoµn thµnh.
Hµng th¸ng, c¨n cø vµo phiÕu nhËp kho thµnh phÈm ( sau khi ®· qua
KCS ), c¨n cø vµo tû gi¸ b×nh qu©n trªn thÞ tr-êng liªn ng©n hµng gi÷a VN§
vµ USD ( tû gi¸ nµy ®-îc doanh nghiÖp c¨n cø vµo tû lÖ % mµ xÝ nghiÖp
®-îc h-ëng 42,45% ) nh©n viªn h¹ch to¸n ë çc xÝ nghiÖp tÝnh ra quÜ l-¬ng
ë tõng xÝ nghiÖp vµ lËp “ b¶ng doanh thu chia l¬ng “
Tæng quÜ = Tû gi¸ x 42,45% x  QiPi
l-¬ng hiÖn hµnh
Trong ®ã :
Qi: S¶n l-îng m· hµng i
Pi: Gi¸ c¶ cña m· hµng i.
Toµn bé tiÒn l-¬ng tÝnh trªn doanh thu mµ xÝ nghiÖp nhËn ®-îc sÏ
®-îc ph©n chia theo qui chÕ chia l-¬ng do bé phËn lao ®éng tiÒn l-¬ng cña
c«ng ty x©y dùng.
NÕu gäi A lµ tæng quÜ l-¬ng cña mét xÝ nghiÖp th×:
10% A ( a1 ) lµ quÜ dù phßng ®Ó chia thªm l-¬ng cho c«ng nh©n khi
lµm t¨ng ca, thªm giê hoÆc khi cã Ýt viÖc lµm quÜ l-¬ng nµy trÝch khi xÝ
nghiÖp ®¹t v-ît møc kÕ ho¹ch ®-îc giao.

42
Trong ®ã: 4,2% A :qòy dù phßng ph¸t sinh ngoµi qui tr×nh s¶n xuÊt.
3% A: quü l-¬ng nghØ phÐp.
0,8%A: quü BHXH, BHYT, KPC§
2% A: çc kho¶n phô cÊp kh¸c.
PhÇn cßn l¹i B = A - A1 ( 90% ) ®-îc chia cho tæng tiÒn l-¬ng thùc tÕ
cña xÝ nghiÖp trong th¸ng lµ 70% vµ quÜ tiÒn th-ëng 30%. Çc bé phËn xÝ
nghiÖp ( tæ c¾t may, lµ... ) tiÒn l-¬ng ®-îc chia theo tû lÖ % cña B ( quü
l-¬ng sau khi trõ ®i quü trÝch lËp dù phßng ) cô thÓ lµ:
TiÒn l-¬ng tæ may: 78% B
TiÒn l-¬ng tæ c¾t: 5,5% B
TiÒn l-¬ng tæ lµ: 6,3% B
Tæng tiÒn l-¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt: 89,8%
TiÒn l-¬ng tæ kü thuËt: 3,77% B
TiÒn l-¬ng tæ b¶o vÖ: 0,1% B
TiÒn l-¬ng tæ v¨n phßng: 3,2% B
TiÒn l-¬ng tæ b¶o toµn vµ vÖ sinh: 2,2% B
TiÒn l-¬ng tæ thu ho¸: 0,93% B
Tæng tiÒn l-¬ng cña nh©n viªn xÝ nghiÖp: 10,2%
Trong mçi tæ cã qui ®Þnh hÖ sè chia l-¬ng cho mçi çn bé, tõng c«ng
nh©n. Cuèi th¸ng nh©n viªn h¹ch to¸n xÝ nghiÖp cã nhiÖm vô nép b¸o ço
thùc hiÖn tiÒn l-¬ng lªn phßng kÕ to¸n c«ng ty. Cuèi quÝ bé phËn kÕ to¸n
tiÒn l-¬ng sÏ tæng hîp sè liÖu tõ çc b¶ng doanh thu chia l-¬ng cña çc xÝ
nghiÖp, tÝnh to¸n phÇn chi phÝ nh©n c«ng s¶n xuÊt vµ c¨n cø vµo b¸o ço
thùc hiÖn tiÒn l-¬ng cña çc xÝ nghiÖp tÝnh ra chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµ
tiÒn c«ng cña nh©n viªn xÝ nghiÖp tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt chung. KÕ to¸n
tiÕn hµnh trÝch 19% quÜ l-¬ng c¬ b¶n cña c«ng nh©n s¶n xuÊt ®Ó h¹ch to¸n
vµo çc kho¶n trÝch theo l-¬ng. Sau ®ã kÕ to¸n lËp b¶ng ph©n bæ sè 1 ( b¶ng
ph©n bæ tiÒn l-¬ng vµ BHXH ) . C¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ tiÒn l-¬ng vµ
BHXH kÕ to¸n chi phÝ lËp b¶ng kª sè 4 phÇn tµi kho¶n 622. KÕ to¸n c«ng ty
dùa vµo sè liÖu cña phÇn nµy vµ nhËt ký chøng tõ sè 7 ®Ó vµo sæ çi tµi

43
kho¶n 622 chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp . Cuèi quÝ kÕt chuyÓn chi phÝ nh©n
c«ng trùc tiÕp sang bªn nî tµi kho¶n 154 chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë
dang ®Ó tÝnh gi¸ thµnh.
2.2.3.4- Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung.
§Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung, kÕ to¸n c«ng ty më tµi kho¶n 627 -
chi phÝ s¶n xuÊt chung vµ chi tiÕt çc tµi kho¶n cÊp II theo qui ®Þnh cña bé
tµi chÝnh. TÊt c¶ çc kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt chung khi ph¸t sinh ®Òu
®-îc kÕ to¸n tËp hîp vµo tµi kho¶n 627. Cuèi mçi quÝ, kÕ to¸n tæng hîp çc
kho¶n chi phÝ ph¸t sinh bªn nî tµi kho¶n 627 trõ ®i sè gi¶m chi nÕu cã ®-îc
tËp trung ë bªn cã tµi kho¶n 627, chªnh lÖch gi÷a bªn cã vµ bªn nî ®-îc kÕt
chuyÓn sang tµi kho¶n 154 ®Ó tÝnh gi¸ thµnh (b¶ng tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt
chung) ®-îc lËp vµo cuèi mçi quÝ thÓ hiÖn toµn bé sè chi phÝ s¶n xuÊt chung
mµ c«ng ty ®· chi ra trong quÝ c¨n cø vµo çc sæ s¸ch chøng tõ cã liªn quan
nh- b¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao TSC§, b¶ng ph©n bæ c«ng cô, dông cô,
b¶ng ph©n bæ sè 1 - ph©n bæ tiÒn l-¬ng vµo ®èi t-îng sö dông, çc nhËt ký
chøng tõ kh¸c cã liªn quan ®Õn tµi kho¶n 627 nh- nhËt ký chøng tõ sè 1, 2,
5.
Chi phÝ khÊu hao TSC§ dïng trong s¶n xuÊt ®-îc tÝnh theo tû lÖ khÊu
hao ®· qui ®Þnh ®èi víi çc ngµnh dÖt, may (th«ng t- sè 1062 / Bé tµi chÝnh)
vµ N§ 59 CP.
Hµng quÝ, kÕ to¸n c¨n cø vµo tû lÖ khÊu hao qui ®Þnh ®Ó tÝnh møc khÊu
hao TSC§ theo c«ng thøc sau:
Nguyªn gi¸ x Tû lÖ khÊu hao c¬ b¶n
Møc khÊu hao TSC§ cña TSC§ ( n¨m )
TSC§ cña quÝ 4
C¨n cø vµo b¶ng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung, kÕ to¸n tiÕn hµnh ghi
b¶ng kª sè 4 phÇn tµi kho¶n 627. B¶ng kª sè 4 lµ c¨n cø ®Ó kÕ to¸n tiÕn
hµnh ghi sæ çi tµi kho¶n 627.
2.2.3.5- KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ thuª gia c«ng.

44
Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, doanh nghiÖp cã thÓ xuÊt b¸n thµnh phÈm,
nguyªn liÖu ®i gia c«ng ë ®¬n vÞ kh¸c. Lóc nµy ta ph¶i céng thªm chi phÝ
thuª gia c«ng vµo gi¸ thµnh. C«ng ty tiÕn hµnh h¹ch to¸n theo dâi chi tiÕt
kho¶n chi phÝ nµy theo tõng m· hµng tõ khi xuÊt ra khái doanh nghiÖp cho
®Õn khi nhËn vÒ. V× ®-îc tËp hîp trùc tiÕp nªn cuèi quÝ, kÕ to¸n c¨n cø vµo
b¸o ço tæng hîp chi phÝ thuª gia c«ng ®Ó lµm c¬ së tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n
phÈm cã liªn quan .
2.2.3.6- TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh toµn c«ng ty.
KÕ to¸n sö dông b¶ng kª sè 4 ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo tõng xÝ
nghiÖp cña c«ng ty. Çch lËp b¶ng kª sè 4 nh- sau:
- C¨n cø vµo b¸o ço chÕ biÕn, b¸o ço tæng hîp chi phÝ vËt liÖu phô,
b¸o ço tæng hîp ®ai nÑp hßm hép kÕ to¸n ghi vµo nî tµi kho¶n 621 ®èi øng
víi cã tµi kho¶n 152 theo chi tiÕt t-¬ng øng.
- C¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ sè 1 vµ çc b¶ng doanh thu chia l-¬ng, kÕ
to¸n ghi dßng nî tµi kho¶n 622 ®èi øng ghi cã tµi kho¶n 334,338.
- C¨n cø vµo b¶ng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung, kÕ to¸n tæng hîp
ghi nî tµi kho¶n 627, ®èi øng víi cét cã çc tµi kho¶n cã liªn quan trong
b¶ng.
- C¨n cø vµo çc tµi kho¶n ph¶n ¸nh ë çc nhËt ký chøng tõ kh¸c cã
liªn quan ®èi øng víi nî çc tµi kho¶n 154, 621, 627 ®Ó ghi dßng vµ cét
t-¬ng øng. NhiÖm vô cña kÕ to¸n tæng hîp chi phÝ kinh doanh toµn c«ng ty
lµ lËp nhËt ký chøng tõ sè 7. Cuèi quÝ trªn c¬ së b¶ng kª sè 4 ®· lËp, kÕ to¸n
céng nî cña çc tµi kho¶n 621, 622, 627, 154 ®Ó vµo nhËt ký chøng tõ sè 7.
C¨n cø vµo nhËt ký chøng tõ sè 7 kÕ to¸n ghi sæ çi tµi kho¶n 154 - chi phÝ
s¶n xuÊt kinh doanh dë dang.

45
S¬ ®å h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung
334, 338 627 111, 112, 152
CF nh©n viªn
C¸c kho¶n ghi gi¶m
152, 153 CF SXC ( phÕ liÖu thu
håi, vËt t- kh«ng dïng
CF vËt liÖu, ccdc hÕt )
1421,335
CF theo dù to¸n
154
331,111,112
Ph©n bæ hoÆc kÕt
C¸c CFSXC kh¸c
chuyÓn CFS

46
S¬ ®å h¹ch to¸n chi phÝ s¶n phÈm
621 154 152,111
CP NVL TT C¸c kho¶n ghi gi¶m
CPSP
622 155, 152
CP NC TT NhËp kho
627 157
CP SX chung Göi b¸n
632
Tiªu thô th¼ng
2.2.4. C«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña C«ng ty TNHH ThÕ
Anh
2.2.4.1- §èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh vµ c¸ch tÝnh gi¸ thµnh
XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt, ®Æc ®iÓm qui tr×nh c«ng nghÖ phøc t¹p
kiÓu chÕ biÕn liªn tôc, s¶n phÈm may mÆc cña C«ng ty l¹i ®-îc thõa nhËn
theo tõng m· hµng nªn kÕ to¸n C«ng ty x¸c ®Þnh ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh lµ
tõng m· hµng (nhãm s¶n phÈm cïng lo¹i) ®· hoµn thµnh ë cuèi qui tr×nh s¶n
xuÊt. Trªn thùc tÕ, mçi m· hµng : ¸o s¬ mi, quÇn Ka ki, quÇn bß… bao gåm
nhiÒu kÝch cì kh¸c nhau song do ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt gia c«ng còng nh- s¶n
xuÊt mua ®øt b¸n ®o¹n Ýt khi hoÆc kh«ng ph©n biÖt sù kh¸c nhau vÒ ®¬n gÝa

47
gia c«ng hay ®¬n gi¸ b¸n gi÷a c¸c kÝch cì kh¸c nhau nªn viÖc x¸c ®Þnh ®èi
t-îng tÝnh gi¸ thµnh lµ hoµn toµn hîp lý.
Do tÝnh chÊt cña s¶n phÈm may mÆc nªn ®¬n vÞ tÝnh gi¸ thµnh lµ
chiÕc, bé, c¸i.
C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt lo¹i h×nh s¶n xuÊt lµ s¶n xuÊt
hµng gia c«ng chiÕm tû träng lín tõ 80% - 90%, c¨n cø vµo chu kú s¶n xuÊt
s¶n phÈm vµ ®iÒu kiÖn cô thÓ cña c«ng ty, kú tÝnh gi¸ thµnh ®-îc x¸c ®Þnh
vµo thêi ®iÓm cuèi mçi quý.
2.2.4.2 - C«ng t¸c kiÓm kª vµ ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang
S¶n phÈm dë ë C«ng ty bao gåm :
+ D-íi d¹ng nguyªn liÖu (ch-a c¾t hoÆc c¾t ch-a ®ång bé).
+ D-íi d¹ng b¸n thµnh phÈm c¾t (ch-a may xong).
+ D-íi d¹ng b¸n thµnh phÈm may (ch-a lµ).
+ D-íi d¹ng b¸n thµnh phÈm lµ (ch-a ®ãng hßm).
C«ng ty ¸p dông kú tÝnh gi¸ theo quý nªn ®ñ thêi gian cho ®¬n ®Æt
hµng hoµn thµnh. NÕu ®¬n ®Æt hµng kÐo dµi sang kú tÝnh gi¸ thµnh sau th× kÕ
to¸n C«ng ty vÉn tiÕn hµnh tÝnh gi¸ thµnh víi sè s¶n phÈm hoµn thµnh trong
kú cña ®¬n ®Æt hµng ®ã. MÆt kh¸c , C«ng ty thùc hiÖn chÕ ®é kho¸n quü
l-¬ng khi cã s¶n phÈm hoµn thµnh nhËp kho ®¹t tiªu chuÈn (qua KSC) míi
®-îc tÝnh vµ thanh to¸n l-¬ng. khuyÕn khÝch c«ng nh©n nç lùc s¶n xuÊt
nh»m t¹o ra sè s¶n phÈm lín nhÊt hoµn thµnh toµn bé. ChÝnh v× thÕ, s¶n
phÈm dë dang cuèi kú rÊt Ýt, C«ng ty th-êng chØ tÝnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë khi
tån toµn bé hoÆc víi sè l-îng lín vµ th-êng trong gi¸ trÞ s¶n phÈm dë bao
gåm chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. B¸n thµnh phÈm kú tr-íc chuyÓn sang
kú sau chØ tÝnh phÇn gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu ®· ®-îc h¹ch to¸n chi tiÕt ®Õn
tõng m· hµng cßn phÇn chi phÝ chÕ biÕn ph¸t sinh trong kú ®-îc tÝnh hÕt cho
s¶n phÈm hoµn thµnh trong kú.
2.2.4.5 - Ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty TNHH
ThÕ Anh :

48
XuÊt ph¸t tõ viÖc x¸c ®Þnh ®èi t-îng, kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ lµ toµn
bé qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt, ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh lµ tõng m· hµng,
cuèi quý kÕ to¸n c¨n cø vµo kÕt qu¶ tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ c¸c tµi liÖu
cã liªn quan ®Ó tÝnh ra tæng gi¸ thµnh vµ tÝnh gi¸ thµnh ®¬n vÞ cña tõng m·
hµng theo ph-¬ng ph¸p hÖ sè.
* HÖ sè tÝnh gi¸ thµnh :
C«ng ty TNHH ThÕ Anh ®· sö dông ngay ®¬n gi¸ gia c«ng s¶n phÈm ,
tøc lµ sè tiÒn c«ng mµ C«ng ty nhËn ®-îc vÒ viÖc s¶n xuÊt, gia c«ng s¶n
phÈm cña m· hµng ®ã ®Ó lµm hÖ sè tÝnh gi¸ thµnh .
Ch¼ng h¹n ®¬n gi¸ gia c«ng cña mét s¶n phÈm thuéc m· hµng 028 lµ
0,53 USD, cña m· hµng UJ 340 lµ 0,72 USD …. Th× hÖ sè tÝnh gi¸ thµnh cña
c¸c m· hµng ®ã lÇn lît lµ 0,53 ; 0,72 … §èi víi s¶n phÈm mua ®øt b¸n
®o¹n th× hÖ sè tÝnh gi¸ thµnh lµ hÖ sè ph©n bæ l-¬ng cho c«ng nh©n s¶n xuÊt.
HÖ sè ph©n bæ l-¬ng ®-îc x¸c ®Þnh c¨n cø vµo thêi gian chÕ t¹o s¶n phÈm.
Nh- vËy m· hµng 3520 do C«ng ty s¶n xuÊt thuéc lo¹i h×nh mua ®øt b¸n
®o¹n cã hÖ sè tÝnh gi¸ thµnh lµ 0,99.
* Tr×nh tù tÝnh gi¸ thµnh :
C¨n cø vµo s¶n l-îng thùc tÕ hoµn thµnh trong quý cña tõng m· hµng
(QA, Q§…) vµ hÖ sè tÝnh gi¸ thµnh qui íc cho tõng m· hµng ®ã (HA, HB)
®Ó tÝnh ra s¶n l-îng qui ®æi cña tõng m· hµng.
S¶n l-îng qui ®æi cña m· hµng A = QA x HA.
S¶n l-îng qui ®æi cña m· hµng B = Q§ x H§.
Tæng khèi l-îng s¶n phÈm ®· hoµn thµnh ®· qui ®æi ®-îc tÝnh nh- sau :
QH = (QA x HA) + (Q§ x H§) + …….
Sau ®ã x¸c ®Þnh hÖ sè ph©n bæ chi phÝ cña tõng m· hµng theo c«ng
thøc sau:
S¶n l-îng quy ®æi m· hµng A
HÖ sè ph©n bæ = ---------------------------------------
CP m· hµng A Tæng s¶n l-îng quy ®æi

Mẫu báo cáo "Chuyên đề tốt nghiệp kế toán"

Mẫu báo cáo "Chuyên đề tốt nghiệp kế toán"

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (7)

Viewers also liked

Viewers also liked (14)

Similar to Mẫu báo cáo "Chuyên đề tốt nghiệp kế toán"

Similar to Mẫu báo cáo "Chuyên đề tốt nghiệp kế toán" (16)

More from Tuấn Anh

More from Tuấn Anh (6)

Recently uploaded

Recently uploaded (10)

Mẫu báo cáo "Chuyên đề tốt nghiệp kế toán"