Qt0331. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
Môc lôc
lêi më ®Çu.
Ch ¬ng 1 : Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ ho¹t ®éng nhËp khÈu t¹i c¸c
doanh nghiÖp.
1. Mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ nhËp khÈu.
1.1. Kh¸i niÖm ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu.
1.2. §Æc ®iÓm cña ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu.
1.3. Ph©n lo¹i nhËp khÈu.
1.4. Nh÷ng nh©n tè ¶nh h ëng ®Õn ho¹t ®éng kinh
doanh nhËp khÈu
1.5.Vai trß cña kinh doanh nhËp khÈu.
2. C¸c bíc tiÕn hμnh nhËp khÈu t¹i doanh nghiÖp.
2.1. Nghi ªn cøu thÞ tr êng.
2.2. LËp ph ¬ng ¸n kinh doanh.
2.3. Giao dÞch, ®μm ph¸n vμ ký kÕt hîp ®ång.
2.4. Tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång nhËp khÈu.
3.c¸c kh¸i niÖm n©ng cao hiÖu qu¶.
3.1C¸c quan ®IÓm hiÖu qu¶.
3.2Sù cÇn thiÕt n©ng cao hiÖu qu¶.
3.3N©ng cao hiÖu qu¶.
Ch ¬ng 2 : t×nh h×nh ho¹t ®éng nhËp khÈu t¹i C«ng ty VËt t kü
thuËt Ng©n hμng.
1. Mét sè ®Æc ®iÓm kinh tÕ kü thuËt cã ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng
nhËp khÈu t¹i c«ng ty.
1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thμnh vμ ph¸ t triÓn cña c«ng ty.
1.2. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y ®iÒu hμnh cña c«ng ty.
1.3. Chøc n¨ng vμ nhiÖm vô cña C«ng ty.
1.4. §Æc ®iÓm vÒ thÞ tr êng vμ kh¸ch hμng cña C«ng
ty.
1.5. §Æc ®iÓm vÒ s¶n phÈm cña C«ng ty.
2. thùc tr¹ng ho¹t ®éng nhËp khÈu t¹i c«ng ty vËt t kü thuËt ng©n
hμng.
2.1. Tæ chøc giao dÞch ký kÕt hîp ®ång
2.2. Tæ chøc thùc hiÖn c¸c hîp ®ång.
2.3. ThÞ tr êng nhËp khÈu cña C«ng ty.
2.4. KÕt qu¶ ho¹t ®éng nhËp khÈu cña C«ng ty.
2.5. KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng
ty.
2.6. §¸nh gi ¸ chung vÒ ho¹t ®éng nhËp khÈu cña C«ng
ty.
Khoa QTKD
1
2. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
ch ¬ng 3 : Nh÷ng gi¶i ph¸p vμ kiÕn nghÞ nh»m n©ng cao hiÖu
qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu t¹i C«ng ty VËt t kü thuËt
Ng©n Hμng.
1. Nh÷ng quan ®iÓm vμ ®Þnh h íng kinh doanh cña
C«ng ty VËt t kü thuËt Ng©n hμng.
2. Nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng
kinh doanh nhËp khÈu cña C«ng ty VËt t kü thuËt Ng©n
hμng
3. KiÕn nghÞ.
kÕt luËn
Khoa QTKD
2
3. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
lêi më ®Çu
Trong nh÷ng n¨m võa qua, c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi
ngo¹i cña ViÖt Nam ®· ®¹t ® îc nh÷ng thμnh c«ng ®¸ng kÓ.
Víi nh÷ng chñ tr ¬ng ®óng ®¾n cña §¶ng vμ Nhμ níc lμ x©y
dùng mét nÒn kinh tÕ më, ®a ph ¬ng ho¸ ®a d¹ng ho¸ quan
hÖ ®èi ngo¹i mμ chñ yÕu lμ c¸c quan hÖ th ¬ng m¹i ®Æc biÖt
lμ trong lÜnh vùc xuÊt nhËp khÈu. ViÖc ph¸t triÓn quan hÖ
ngo¹i th ¬ng ® îc xem lμ mòi nhän chiÕn lîc chñ ®¹o trong ch-
¬ng tr×nh ph¸t triÓn dμi h¹n vμ toμn diÖn cña ®Êt níc.
Nh÷ng ®Þnh híng c¬ b¶n hoμn toμn phï hîp víi xu híng ph¸t
triÓn chung trªn b×nh diÖn quèc gia vμ quèc tÕ, nã ®· nhanh
chãng ® a nÒn kinh tÕ níc ta héi nhËp víi c¸c níc trong khu vùc
vμ trªn thÕ giíi. Quan hÖ ngo¹i th ¬ng gi÷a níc ta víi c¸c níc
trªn thÕ giíi kh«ng ngõng t¨ng lªn c¶ vÒ chÊt vμ lîng.
Trong bèi c¶nh toμn cÇu ho¸ nÒn kinh tÕ tr íc sù ph¸t
triÓn nh vò b·o cña khoa häc kü thuËt c«ng nghÖ th«ng tin.
ViÖc ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu lμ mét híng ®i
hoμn toμn ®óng ®¾n ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc, tr¸nh
® îc tôt hËu vÒ kinh tÕ vμ tham gia héi nhËp vμo nÒn kinh tÕ
quèc tÕ mét c¸ch toμn diÖn vμ s©u s¾c.
Cïng víi sù ph¸t triÓn cña qu¸ tr×nh giao lu th ¬ng m¹i,
ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu cña níc ta nh×n chung ®· ®¹t ® îc
nh÷ng thμnh tùu ®¸ng kÓ, trong ®ã C«ng ty VËt t kü thuËt
Ng©n hμng ®· vμ ®ang gãp phÇn t¹o nªn thμnh c«ng ®ã.
C«ng ty VËt t kü thuËt Ng©n hμng lμ mét ®¬n vÞ ®Çu mèi
vÒ nhËp khÈu c¸c thiÕt bÞ chuyªn dïng cña ngμnh Ng©n hμng
Khoa QTKD
3
4. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
phôc vô cho viÖc hiÖn ®¹i ho¸ hÖ thèng Ng©n hμng ë ViÖt
Nam. Trong nh÷ng n¨m qua C«ng ty ®· thùc hiÖn nhËp khÈu
mét c¸ch cã hiÖu qu¶ ®Ó phôc vô cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn
kinh tÕ, qua ®ã t¹o ® îc uy tÝn cña C«ng ty ®èi víi thÞ tr êng
trong níc vμ quèc tÕ
Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ hiÖn nay võa më ra nh÷ng c¬
héi míi cho doanh nghiÖp nh ng còng ®ång thêi nã còng chøa
®ùng nh÷ng rñi ro lín. V× vËy nã ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp
khi tham gia vμo thÞ tr êng quèc tÕ ngμy cμng ph¶i tù hoμn
thiÖn m×nh, n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó
®¶m b¶o doanh nghiÖp cã thÓ tån t¹i ® îc. §Æc biÖt lμ ®èi víi
c¸c doanh nghiÖp tham gia ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu th×
viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cang trë nªn bøc thiÕt vμ
quan träng h¬n bao giê hÕt.
Qua thùc tr¹ng ho¹t ®éng cña C«ng ty VËt t kü thuËt
Ng©n hμng trong nh÷ng n¨m qua ® îc ghi nhËn trong nh÷ng
n¨m qua trong qu¸ tr×nh thùc tËp kÕt hîp víi nh÷ng kiÕn thøc
em ®· häc ® îc t¹i Trêng §¹i häc em xin m¹nh d¹n chän ®Ò tμi
“Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh
trong ho¹t ®éng nhËp khÈu t¹i C«ng ty VËt t kü thuËt
Ng©n hμng ”.
§Ò tμi ®Ò cËp ®Õn mét sè ngiÖp vô kinh doanh nhËp
khÈu hiÖn nay ®ang ® îc sö dông trong giao dÞch ngo¹i th ¬ng
t¹i ViÖt nam. Cô thÓ lμ c¸c ph ¬ng ph¸p giao dÞch, c¸c chøng
tõ liªn quan ®Õn giao dÞch ngo¹i th ¬ng. Qua ®ã gióp ta cã
thÓ h×nh dung vμ n¾m b¾t ® îc nh÷ng ®iÒu c¬ b¶n ph¶i
lμm tr íc khi tiÕn hμnh mét giao dÞch kinh doanh. Th«ng qua
Khoa QTKD
4
5. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
ph©n tÝch t×nh h×nh kinh doanh nhËp khÈu t¹i C«ng ty VËt t
Ng©n hμng rót ra nh÷ng nhËn xÐt ®¸nh gi¸, tõ ®ã ® a ra
nh÷ng gi¶i ph¸p vμ khuyÕn nghÞ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶
ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu t¹i C«ng ty VËt t Ng©n hμng
nãi riªng vμ c¸c c«ng ty xuÊt nhËp khÈu nãi chung.
Trong ®Ò ¸n nμy ® îc chia lμm ba phÇn sau:
PhÇn 1: Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ ho¹t ®éng nhËp khÈu vμ
n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu trong
c¸c doanh nghiÖp.
PhÇn 2: Thùc tr¹ng vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh nhËp
khÈu t¹i C«ng ty VËt t kü thuËt Ng©n hμng.
PhÇn 3: Mét sè ph¬ng híng vμ biÖn ph¸p nh¨m n©ng cao
hiÖu qu¶ kinh doanh trong ho¹t ®éng nhËp khÈu t¹i C«ng ty
VËt t kü thuËt Ng©n hμng.
Qua ®©y, t«i xin ch©n thμnh c¶m ¬n c¸c anh chÞ
phßng kinh doanh XNK-C«ng ty VËt t kü thuËt Ng©n hμng ®·
t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi vμ gióp ®ì t«i trong qu¸ tr×nh kh¶o
s¸t, nghiªn cøu thùc tËp ®¹t kÕt qu¶ tèt. Xin ch©n thμnh c¶m
¬n thÇy gi¸o híng dÉn - TiÕn sü Vò Quang Thä ®· tËn t×nh
gióp ®ì t«i trong qu¸ tr×nh x©y dùng vμ hoμn thiÖn chuyªn
®Ò nμy.
MÆc dï ®· cã nhiÒu cè g¾ng nh ng do vÊn ®Ò ®Æt ra
phøc t¹p trong khi quü thêi gian nghiªn cøu h¹n chÕ nªn khã
tr¸nh khái thiÕu sãt. RÊt mong sù ®ãng gãp ý kiÕn nhËn xÐt
cña thÇy, c« gi¸o.
Xin tr©n träng c¶m ¬n !
Hμ néi, th¸ng 5 n¨m 2004.
Khoa QTKD
5
6. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
Sinh viªn
c h ¬ng I: nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ ho¹t ®éng nhËp khÈu
t¹i c¸c doanh nghiÖp.
1. mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ nhËp khÈu.
1.1. Kh¸i niÖm vμ vai trß cña ho¹t ®éng kinh doanh
nhËp khÈu.
1.1.1.Kh¸i niÖm vÒ nhËp khÈu.
NhËp khÈu lμ ho¹t ®éng kinh doanh bu«n b¸n trªn ph¹m
vi quèc tÕ, lμ qu¸ tr×nh trao ®æi hμng ho¸ gi÷a c¸c quèc gia
dùa trªn nguyªn t¾c trao ®æi ngang gi¸ lÊy tiÒn tÖ lμ m«i
giíi. Nã kh«ng ph¶i lμ hμnh vi bu«n b¸n riªng lÎ mμ lμ mét hÖ
Khoa QTKD
6
7. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
thèng c¸c quan hÖ bu«n b¸n trong mét nÒn kinh tÕ cã c¶ tæ
chøc bªn trong vμ bªn ngoμi.
NÕu xÐt trªn ph¹m vi hÑp th× t¹i §iÒu 2 Th«ng t sè
04/TM-§T ngμy 30/7/1993 cña Bé Th¬ng m¹i ®Þnh nghÜa: “
Kinh doanh nhËp khÈu thiÕt bÞ lμ toμn bé qu¸ tr×nh giao
dÞch, ký kÕt vμ thùc hiÖn hîp ®ång mua b¸n thiÕt bÞ vμ
dÞch vô cã liªn quan ®Õn thiÕt bÞ trong quan hÖ b¹n hμng víi
níc ngoμi ”.
VËy thùc chÊt kinh doanh nhËp khÈu ë ®©y lμ nhËp
khÈu tõ c¸c tæ chøc kinh tÕ, c¸c C«ng ty níc ngoμi, tiÕn hμnh
tiªu thô hμng ho¸, vËt t ë thÞ tr êng néi ®Þa hoÆc t¸i xuÊt víi
môc tiªu lîi nhuËn vμ nèi liÒn s¶n xuÊt gi÷a c¸c quèc gia víi
nhau.
Môc tiªu ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu lμ sö dông cã
hiÖu qu¶ nguån ngo¹i tÖ ®Ó nhËp khÈu vËt t , thiÕt bÞ kü
thuËt vμ dÞch vô phôc vô cho qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt më réng,
n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, t¨ng gi¸ trÞ ngμy c«ng, vμ gi¶i
quyÕt sù khan hiÕm hμng ho¸, vËt t trªn thÞ tr êng néi ®Þa.
MÆt kh¸c, kinh doanh nhËp khÈu ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn
æn ®Þnh cña c¸c ngμnh kinh tÕ mòi nhän cña mçi n íc mμ kh¶
n¨ng s¶n xuÊt trong níc cha ®¶m b¶o vËt t , thiÕt bÞ kü thuËt
®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn, khai th¸c triÖt ®Ó lîi thÕ so s¸nh
cña quèc gia, gãp phÇn thùc hiÖn chuyªn m«n ho¸ trong
ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ, kÕt hîp hμi hoμ vμ cã hiÖu qu¶
gi÷a nhËp khÈu vμ c¶i thiÖn c¸n c©n thanh to¸n.
thiÖn c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ .
1.2. §Æc ®iÓm cña ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu.
Khoa QTKD
7
8. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
Ho¹t ®éng nhËp khÈu lμ ho¹t ®éng phøc t¹p so víi ho¹t
®éng kinh doanh trong níc. Ho¹t ®éng nhËp khÈu cã nh÷ng
®Æc ®iÓm sau:
- Ho¹t ®éng nhËp khÈu chÞu sù ®iÒu chØnh cña nhiÒu
nguån luËt nh ®iÒu íc quèc tÕ vμ Ngo¹i th ¬ng, luËt quèc gia
cña c¸c níc h÷u quan, tËp qu¸n Th¬ng m¹i quèc tÕ.
- C¸c ph¬ng thøc giao dÞch mua b¸n trªn thÞ tr êng quèc
tÕ rÊt phong phó: Giao dÞch th«ng th êng, giao dÞch qua trung
gian, giao dÞch t¹i héi chî triÓn l·m.
- C¸c ph¬ng thøc thanh to¸n rÊt ®a d¹ng: nhê thu, hμng
®æi hμng, L/C...
- TiÒn tÖ dïng trong thanh to¸n th êng lμ ngo¹i tÖ m¹nh cã
søc chuyÓn ®æi cao nh : USD, b¶ng Anh...
- §iÒu kiÖn c¬ së giao hμng: cã nhiÒu h×nh thøc nh ng
phæ biÕn lμ nhËp khÈu theo ®iÒu kiÖn CIF, FOB...
- Kinh doanh nhËp khÈu lμ kinh doanh trªn ph¹m vi quèc
tÕ nªn dÞa bμn réng, thñ tôc phøc t¹p, thêi gian thùc hiÖn
l©u.
- Kinh doanh nhËp khÈu phô thuéc vμo kiÕn thøc kinh
doanh, tr×nh ®é qu¶n lý, tr×nh ®é nghiÖp vô Ngo¹i th ¬ng,
sù nhanh nh¹y n¾m b¾t th«ng tin.
- Trong ho¹t ®éng nhËp khÈu cã thÓ x¶y ra nh÷ng rñi ro
thuéc vÒ hμng ho¸. §Ó ®Ò phong rñi ro, cã thÓ mua b¶o
hiÓm t¬ng øng.
- Ho¹t ®éng nhËp khÈu lμ c¬ héi ®Ó c¸c doanh nghiÖp
cã quèc tÞch kh¸c nhau hîp t¸c l©u dμi. Th¬ng m¹i quèc tÕ cã
Khoa QTKD
8
9. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn quan hÖ kinh tÕ - chÝnh trÞ cña c¸c
níc xuÊt khÈu, gãp phÇn ph¸t triÓn kinh tÕ ®èi ngo¹i.
1.3. Ph©n lo¹i nhËp khÈu.
Díi ®©y lμ mét sè lo¹i h×nh nhËp khÈu c¬ b¶n vμ phæ
biÕn nhÊt:
1.3.1. NhËp khÈu trùc tiÕp.
Theo c¸ch thøc nμy, bªn mua vμ bªn b¸n trùc tiÕp giao
dÞch víi nhau, viÖc mua vμ viÖc b¸n kh«ng rμng buéc nhau.
Bªn mua cã thÓ chØ mua mμ kh«ng b¸n, bªn b¸n cã thÓ chØ
b¸n mμ kh«ng mua. Ho¹t ®éng chñ yÕu lμ doanh nghiÖp
trong níc nhËp khÈu hμng ho¸, vËt t ë thÞ tr êng níc ngoμi
®em vÒ tiªu thô ë thÞ tr êng trong níc. §Ó tiÕn tíi ký kÕt hîp
®ång kinh doanh nhËp khÈu, doanh nghiÖp ph¶i nghiªn cøu
kü nhu cÇu nhËp khÈu vËt t , thiÕt bÞ trªn thÞ tr êng néi ®Þa,
tÝnh to¸n ®Çy ®ñ c¸c chi phÝ ®¶m b¶o kinh doanh nhËp
khÈu cã hiÖu qu¶, ®μm ph¸n kü lìng vÒ c¸c ®iÒu kiÖn giao
dÞch víi bªn xuÊt khÈu, thùc hiÖn theo hμnh lang ph¸p lý quèc
gia còng nh th«ng lÖ quèc tÕ.
§Æc ®iÓm : §îc tiÕn hμnh mét c¸ch ®¬n gi¶n. Bªn nhËp
khÈu ph¶i nghiªn cøu thÞ tr êng, t×m kiÕm ®èi t¸c, ký kÕt hîp
®ång vμ thùc hiÖn theo ®óng hîp ®ång, ph¶i tù bá vèn, chÞu
mäi rñi ro vμ chi phÝ giao dÞch, nghiªn cøu, giao nhËn, kho b·i
cïng c¸c chi phÝ cã liªn quan ®Õn tiªu thô hμng h¸o, thuÕ
nhËp khÈu...
1.3.2. NhËp khÈu uû th¸c.
Khoa QTKD
9
10. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
Theo quyÕt ®Þnh sè 1172/TM/XNK ngμy 22/9/1994 cña
Bé tr ëng Bé Th¬ng M¹i vÒ viÖc ban hμnh” Quy chÕ XNK uû
th¸c gi÷a c¸c ph¸p nh©n trong níc” ®· ®Þnh nghÜa nh sau:
NhËp khÈu uû th¸c lμ ho¹t ®éng dÞch vô th ¬ng m¹i díi
h×nh thøc nhËn lμm dÞch vô nhËp khÈu. Ho¹t ®éng nμy ® îc
lμm trªn c¬ së hîp ®ång uû th¸c gi÷a c¸c doanh nghiÖp phï
hîp víi nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p lÖnh hîp ®ång kinh tÕ.
Nh vËy, hîp ®ång uû th¸c nhËp khÈu ® îc h×nh thμnh
gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong níc cã vèn ngo¹i tÖ riªng, cã nhu
cÇu nhËp khÈu mét lo¹i vËt t , thiÕt bÞ nμo ®ã nh ng l¹i kh«ng
® îc phÐp nhËp khÈu trùc tiÕp hoÆc gÆp khã kh¨n trong viÖc
t×m kiÕm b¹n hμng, thùc hiÖn thñ tôc uû th¸c nhËp khÈu cho
doanh nghiÖp cã chøc n¨ng th ¬ng m¹i quèc tÕ tiÕn hμnh
nhËp khÈu theo yªu cÇu cña m×nh. Bªn nhËn uû th¸c ph¶i
cung cÊp cho bªn uû th¸c c¸c th«ng tin vÒ thÞ tr êng, gi¸ c¶,
kh¸ch hμng, nh÷ng ®iÒu kiÖn cã liªn quan ®Õn ®¬n hμng
uû th¸c th ¬ng lîng ®μm ph¸n vμ ký kÕt hîp ®ång uû th¸c. Bªn
nhËn uû th¸c ph¶i tiÕn hμnh lμm c¸c thñ tôc nhËp khÈu vμ ® -
îc hëng phÇn thï lao gäi lμ phÝ uû th¸c.
§Æc ®iÓm : Doanh nghiÖp thùc hiÖn nhiÖm vô nhËp
khÈu uû th¸c kh«ng ph¶i bá vèn, kh«ng ph¶i xin h¹n ng¹ch,
kh«ng ph¶i t×m kiÕm thÞ tr êng tiªu thô hμng nhËp, gi¸ trÞ
hμng nhËp chØ ® îc tÝnh vμo kim ng¹ch XNK kh«ng ® îc tÝnh
vμo doanh thu. Khi nhËn uû th¸c ph¶i lμm hai hîp ®ång: Mét
hîp ®ång mua b¸n hμng ho¸, vËt t víi níc ngoμi vμ mét hîp
®ång uû th¸c nhËp khÈu víi bªn uû th¸c ë trong níc.
1.3.3. Bu«n b¸n ®èi lu.
Khoa QTKD
10
11. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
Bu«n b¸n ®èi lu trong Th¬ng m¹i quèc tÕ lμ mét ph ¬ng
thøc giao dÞch trao ®æi hμng ho¸ trong ®ã nhËp khÈu kÕt
hîp chÆt chÏ víi xuÊt khÈu, ng êi b¸n ®ång thêi lμ ng êi mua vμ
ngîc l¹i. Lîng hμng ho¸ dÞch vô trao ®æi cã gi¸ trÞ t ¬ng ® -
¬ng. Giao dÞch ®èi lu dùa trªn bèn nguyªn t¾c c©n b»ng:
C©n b»ng vÒ mÆt hμng, c©n b»ng vÒ gi¸ c¶, c©n b»ng vÒ
cïng mét ®iÒu kiÖn giao hμng vμ c©n b»ng vÒ tæng gi¸ trÞ
hμng ho¸ trao ®æi.
§Æc ®iÓm : Hîp ®ång nμy cã lîi ë chç lμ cïng mét hîp
®ång ta cã thÓ tiÕn hμnh ®ång thêi ho¹t ®éng xuÊt vμ nhËp
khÈu. §èi víi h×nh thøc nμy th× lîng hμng giao ®i vμ lîng hμng
nhËn vÒ cã gi¸ trÞ t¬ng ® ¬ng nhau. Doanh nghiÖp xuÊt khÈu
® îc tÝnh vμo c¶ kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu, doanh thu trªn
hμng ho¸ nhËp vμ hμng xuÊt.
1.3.4. NhËp khÈu t¸i xuÊt.
Mçi níc cã mét ®Þnh nghÜa riªng vÒ t¸i xuÊt, nh ng ®Òu
thèng nhÊt mét quan ®iÓm vÒ t¸i xuÊt lμ xuÊt khÈu trë ra n íc
ngoμi nh÷ng hμng ho¸ tr íc ®©y ®· nhËp khÈu, cha qua chÕ
biÕn ë níc t¸i xuÊt. Cã nghÜa lμ tiÕn hμnh nhËp khÈu kh«ng
ph¶i ®Ó tiªu thô trong níc mμ ®Ó xuÊt sang mét níc thø ba
nh»m thu lîi nhuËn. Giao dÞch t¸i xuÊt bao gåm nhËp khÈu vμ
xuÊt khÈu víi môc ®Ých thu vÒ mét l îng ngo¹i tÖ lín h¬n vèn
bá ra ban ®Çu. Giao dÞch nμy lu«n thu hót ba n íc: níc xuÊt
khÈu, níc t¸i xuÊt vμ níc nhËp khÈu.
§Æc ®iÓm :
Khoa QTKD
11
12. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
- Doanh nghiÖp t¸i xuÊt ph¶i tÝnh to¸n toμn bé chi phÝ
nhËp hμng vμ xuÊt hμng sao cho thu hót ® îc lîng ngo¹i tÖ lín
h¬n chi phÝ ban ®Çu bá ra.
- Doanh nghiÖp t¸i xuÊt ph¶i tiÕn hμnh hai lo¹i hîp ®ång:
Mét hîp ®ång nhËp khÈu vμ mét hîp ®ång xuÊt khÈu nh ng
kh«ng ph¶i nép thuÕ XNK.
- Doanh nghiÖp t¸i xuÊt ® îc tÝnh kim ng¹ch trªn c¶ hμng
t¸i xuÊt vμ hμng nhËp, doanh sè tÝnh trªn gi¸ trÞ hμng ho¸ t¸i
xuÊt do ®ã vÉn chÞu thuÕ.
- Hμng ho¸ kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i chuyÓn vÒ níc t¸i xuÊt
mμ cã thÓ chuyÓn th¼ng tõ níc xuÊt khÈu ®Õn níc nhËp
khÈu theo h×nh thøc chuyÓn khÈu, nh ng tiÒn ph¶i do ngêi t¸i
xuÊt tr¶ cho ngêi nhËp khÈu vμ thu tõ ng êi nhËp khÈu.
1.4. Nh÷ng nh©n tè ¶nh h ëng ®Õn ho¹t ®éng kinh
doanh nhËp khÈu.
Ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu lμ mét häat ®éng kinh
doanh hÕt søc phøc t¹p vμ nh¹y c¶m víi m«i tr êng kinh doanh.
Kinh doanh nhËp khÈu chÞu ¶nh hëng cña rÊt nhiÒu nh©n tè.
Cã hai nh©n tè c¬ b¶n ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng nhËp khÈu,
®ã lμ:
1.4.1. Nh÷ng nh©n tè ¶nh hëng bªn trong doanh nghiÖp.
C¸c yÕu tè bªn trong doanh nghiÖp cã ¶nh hëng rÊt lín
®Õn ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu cña doanh nghiÖp, nã
t¸c ®éng mét c¸ch trùc tiÕp vμ lμ yÕu tè néi lùc quyÕt ®Þnh
ho¹t ®éng nhËp khÈu cña doanh nghiÖp cã ®¹t hiÖu qu¶ hay
kh«ng. C¸c nh©n tè ®ã lμ:
Khoa QTKD
12
13. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
* Tæ chøc ho¹t ®éng kinh doanh: §©y lμ nh©n tè ¶nh h -
ëng rÊt lín ®Õn ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu
cña doanh nghiÖp. NÕu nh viÖc tæ chøc kinh doanh cμng phï
hîp víi chøc n¨ng nhiÖm vô cña doanh nghiÖp, phï hîp víi yªu
cÇu kinh tÕ thÞ tr êng, ®¸p øng nhu cÇu tiªu dïng cña thÞ tr -
êng th× sÏ gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña
doanh nghiÖp. Lμm tèt c«ng t¸c tæ chøc kinh doanh cã nghÜa
lμ doanh nghiÖp ph¶i lμ tèt c¸c kh©u: ChuÈn bÞ tr íc khi giao
dÞch nh nghiªn cøu thÞ tr êng, khai th¸c nhu cÇu tiªu dïng
trong níc, lËp ph¬ng ¸n kinh doanh thËn träng...
* Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý doanh nghiÖp: Bé m¸y qu¶n lý
doanh nghiÖp cã ¶nh hëng mét c¸ch gi¸n tiÕp tíi hiÖu qu¶ cña
ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu nãi riªng vμ ho¹t ®éng kinh
doanh toμn doanh nghiÖp nãi chung. Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý
hîp lý, gän nhÑ, lμm viÖc cã hiÖu qu¶ sÏ t¹o thuËn lîi cho c«ng
t¸c n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. ViÖc x©y dùng vμ hoμn
thiÖn c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y cña doanh nghiÖp lμ mét ®iÒu
hÕt søc quan träng trong kinh doanh XNK.
* Nh©n tè con ng êi: §éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn lμ
mét nh©n tè quan träng cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh ®èi víi sù
thμnh c«ng hay thÊt b¹i trong ho¹t ®éng kinh doanh nãi chung
vμ ho¹t ®éng nhËp khÈu nãi riªng. NÕu doanh nghiÖp cã ®éi
ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn n¨ng ®éng, cã n¨ng lùc, tr×nh ®é
chuyªn m«n cao, nhiÖt t×nh, tÝch cùc trong c«ng t¸c kÕt hîp
víi viÖc bè trÝ nguån nh©n lùc theo chiÕn l îc “ ®óng ngêi,
®óng viÖc, ®óng lóc” cña doanh nghiÖp th× nhÊt ®Þnh sÏ cã
¶nh hëng tÝch cùc tíi hiÖu qu¶ kinh doanh.
Khoa QTKD
13
14. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
* Vèn kinh doanh: Lμ nh©n tè tèi quan träng, lμ thμnh
phÇn kh«ng thÓ thiÕu trong kinh doanh, nã lμ c¬ së cho viÖc
më réng ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp.
* C¬ së vËt chÊt vμ uy tÝn kinh doanh cña doanh
nghiÖp: NÕu c«ng ty cã c¬ së vËt chÊt kü thuËt cμng hiÖn ®¹i
bao nhiªu th× cμng t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng viÖc kinh
doanh bÊy nhiªu nh: viÖc gi÷ g×n b¶o qu¶n hμng ho¸ ® îc tèt
h¬n, tiÕt kiÖm chi phÝ trong kh©u vËn chuyÓn , n©ng cao
chÊt lîng phôc vô
* ThÞ tr êng - kh¸ch hμng: ThÞ tr êng lμ mét tÊm g¬ng
trung thùc cho c¸c doanh nghiÖp tù soi vμo ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu
qu¶ kinh doanh cña m×nh. Ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh
nghiÖp cã ®¹t hiÖu qu¶ cao hay kh«ng phô thuéc vμo møc
®é ®¸p øng c¸c yªu cÇu cña thÞ tr êng.
1.4.2. Nh÷ng nh©n tè ¶nh hëng bªn ngoμi doanh nghiÖp.
§©y lμ nhãm nh©n tè cã tÇm ¶nh hëng vÜ m« ®iÒu tiÕt
ho¹t ®éng doanh nghiÖp, nã bao gåm:
* Quan hÖ chÝnh trÞ vμ kinh tÕ gi÷a n íc ta víi níc kh¸c:
Ho¹t ®éng nhËp khÈu ho¹t ®éng trong mét khung c¶nh réng
lín lμ nÒn kinh tÕ thÕ giíi, thÞ tr êng quèc tÕ, ®èi t îng hîp t¸c
rÊt ®a d¹ng. ViÖc më réng c¸c mèi quan hÖ chÝnh trÞ ngo¹i
giao sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi vμ tiÒn ®Ò ph¸p lý cho c¸c tæ
chøc kinh doanh ph¸t triÓn nh÷ng b¹n hμng míi.
* HÖ thèng luËt ph¸p: Nã t¹o hμnh lang ph¸p lý cho
doanh nghiÖp ho¹t ®éng. HÖ thèng luËt ph¸p yªu cÇu ph¶i
®éng bé, nhÊt qu¸n vμ phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ.
Khoa QTKD
14
15. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
* M«i tr êng chÝnh trÞ - x· héi: Nh©n tè nμy g©y ¶nh h -
ëng kh«ng nhá ®Õn ho¹t ®éng nhËp khÈu. Cã ®¶m b¶o æn
®Þnh vÒ chÝnh trÞ, gi÷ v÷ng m«i tr êng hoμ b×nh vμ h÷u
nghÞ víi c¸c níc trªn khu vùc vμ trªn thÕ giíi th× míi t¹o bÇu
kh«ng khÝ thuËn lîi cho c¸c ho¹t ®éng kinh doanh nãi chung
vμ ho¹t ®éng nhËp khÈu nãi riªng.
* M«i tr êng kinh doanh: Ph¶i ®¶m b¶o sù æn ®Þnh vÜ
m« nªn kinh tÕ trong ®ã chó ý ®¶m b¶o tû gi¸ hèi ®o¸i æn
®Þnh vμ phï hîp, kh¾c phô sù th©m hôt cña c¸n c©n th ¬ng
m¹i vμ c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ nh¨m lμnh m¹nh ho¸ m«i
tr êng kinh doanh, sÏ t¹o thuËn lîi h¬n cho ho¹t ®éng kinh
doanh nhËp khÈu.
1.5. Vai trß cña ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu.
Ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu lμ mét trong hai bé
phËn cÊu thμnh nªn nghiÖp vô ngo¹i th ¬ng. BiÓu hiÖn lμ viÖc
mua hμng ho¸ vμ dÞch vô tõ níc ngoμi vÒ phôc vô nhu cÇu
tiªu dïng trong níc hoÆc nh»m t¸i s¶n xuÊt víi môc ®Ých thu
lîi nhuËn. NhËp khÈu thÓ hiÖn mèi t ¬ng quan g¾n bã chÆt
chÏ víi nhau gi÷a c¸c nÒn kinh tÕ cña c¸c quèc gia víi nÒn
kinh tÕ thÕ giíi. Tuy nhiªn mçi mét thêi kú ®Òu cã ®Æc
®iÓm riªng, chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ riªngv× vËy mμ vai
trß, nhiÖm vôcña ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu còng ® îc
®iÒu chØnh cho phï hîp víi môc tiªu nhμ níc ®Ò ra.
Trªn thùc tÕ, mét khi nÒn kinh tÕ quèc gia ®· hoμ nhËp
vμo nÒn kinh tÕ thÕ giíi th× vai trß cña ho¹t ®éng kinh doanh
nhËp khÈu ngμy cμng trë nªn quan träng, cã thÓ thÊy cô thÓ
lμ:
Khoa QTKD
15
16. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
- NhËp khÈu më réng kh¶ n¨ng tiªu dïng trong n íc, cho
phÐp tiªu dïng mét lîng hμng ho¸ nhiÒu h¬n kh¶ n¨ng s¶n
xuÊt trong níc, ®¸p øng nhu cÇu tiªu dïng ngμy cμng cao còng
nh thÞ hiÕu cña ngêi tiªu dïng, lμm t¨ng møc sèng ng êi d©n,
t¨ng thu nhËp quèc d©n.
- NhËp khÈu t¹o sù chuyÓn giao c«ng nghÖ, do ®ã cã
thÓ t¸i xuÊt më réng hμng ho¸ cã hiÖu qu¶, tiÕt kiÖm thêi
gian vμ chi phÝ, t¹o ra sù ®ång ®Òu vÒ ph¸t triÓn trong níc.
- NhËp khÈu t¹o ra sù c¹nh tranh tÝch cùc gi÷a hμng néi
vμ hμng nhËp khÈu tøc lμ t¹o ra ®éng lùc cho c¸c nhμ s¶n
xuÊt trong níc kh«ng ngõng v¬n lªn, t¹o ®μ cho x· héi ngμy
cμng ph¸t triÓn.
- NhËp khÈu xo¸ bá t×nh tr¹ng ®éc quyÒn, ph¸ vì triÖt
®Ó c¬ chÕ tù cung tù cÊp cña nÒn kinh tÕ ®ãng.
- NhËp khÈu gi¶i quyÕt ® îc c¸c nhu cÇu ®Æc biÖt nh
hμng ho¸ khan hiÕm, hμng ho¸ cao cÊp, c«ng nghÖ hiÖn ®¹i
mμ trong níc kh«ng thÓ s¶n xuÊt ® îc hay khã kh¨n trong qu¸
tr×nh s¶n xuÊt v× nguån lùc khan hiÕm.
- NhËp khÈu gãp phÇn khai th¸c cã hiÖu qu¶ lîi thÕ so
s¸nh cña mét quèc gia, tham gia s©u réng vμ sù trao ®æi
quèc tÕ vμ sù ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ trªn c¬ së chuyªn
m«n ho¸ s¶n xuÊt, g¾n thÞ tr êng trong níc víi thÞ tr êng thÕ
giíi, tõng bíc hoμ nhËp nÒn kinh tÕ quèc gia víi nÒn kinh tÕ
thÕ giíi phï hîp víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ.
Tuy nhiªn, ®Ó ph¸t huy ® îc hÕt vai trß vμ nhiÖm vô cña
ho¹t ®éng nhËp khÈu cßn tuú thuéc vμ quan ®iÓm ® êng lèi
l·nh ®¹o cña mçi níc. Víi níc ta, trong c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp
Khoa QTKD
16
17. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
trung, nhμ níc qu¶n lý kinh tÕ ®èi ngo¹i tËp trung b»ng mÖnh
lÖnh, nghÞ ®Þnh cña chÝnh phñ... lμm cho ho¹t ®éng nhËp
khÈu mÊt ®i tÝnh linh ho¹t vμ kh«ng ®óng víi b¶n chÊt cña
nã. Tõ sau §H VI, nhμ níc ®· ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ
®èi ngo¹i phï hîp víi nÒn kinh tÕ thÞ tr êng th× ho¹t ®éng
nhËp khÈu ®ang dÇn khëi s¾c vμ ®i vμo quü ®¹o cña nã.
Tuy chØ qua mét thêi gian ng¾n mμ ho¹t ®éng
nhËp khÈu ®· ph¸t huy ® îc vai trß lín cña nã, thùc sù ®· t¹o
cho thÞ tr êng trong níc trë nªn s«i ®éng, ®a d¹ng vμ phong
phó vÒ hμng ho¸, vËt t . T¹o ra sù c¹nh tranh m¹nh mÏ gi÷a c¸c
doanh nghiÖp thuéc mäi thμnh phÇn kinh tÕ. NÒn kinh tÕ n íc
ta ®ang chuyÓn m×nh hoμ nhËp víi nÒn kinh tÕ khu vù vμ
thÕ giíi.
2. c¸c bíc tiÕn hμnh nhËp khÈu t¹i c¸c doanh nghiÖp.
2.1. Nghi ªn cøu thÞ tr êng nhËp khÈu
Nghiªn cøu thÞ tr êng nhËp khÈu lμ c¶ mét qu¸ tr×nh
t×m kiÕm kh¸ch hμng vμ cã hÖ thèng cïng víi viÖc ph¸t triÓn
tæng hîp c¸c th«ng tin cÇn thiÕt ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò
Marketing. Bëi vËy, nghiªn cøu thÞ tr êng ngμy cμng ®ãng vai
trß quan träng ®Ó gióp c¸c nhμ kinh doanh ®¹t hiÖu qu¶ cao
trong ho¹t ®éng nhËp khÈu.
§Ó n¾m v÷ng c¸c yÕu tè thÞ tr êng hiÓu râ quy luËt vËn
®éng cña thÞ tr êng nh¨m øng xö kÞp thêi, c¸c nhμ nhËp khÈu
nhÊt thiÕt ph¶i tiÕn hμnh c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr êng, bao
gåm: Nghiªn cøu mÆt hμng nhËp khÈu, nghiªn cøu dung l îng
Khoa QTKD
17
18. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
thÞ tr êng, lùa chän b¹n hμng, nghiªn cøu gi¸ c¶ hμng ho¸
trong nhËp khÈu.
2.1.1. Nghiªn cøu mÆt hμng nhËp khÈu.
Môc ®Ých nghiªn cøu mÆt hμng nhËp khÈu lμ ®Ó tiÕn
hμnh nhËp khÈu ®óng chñng lo¹i mμ thÞ tr êng trong níc cÇn
kinh doanh cã hiÖu qu¶, ®¹t ® îc môc tiªu lîi nhuËn cña doanh
nghiÖp. ViÖc nhËn biÕt mÆt hμng nhËp khÈu tr íc hÕt c¨n cø
vμo nghiªn cøu s¶n xuÊt vμ tiªu dïng trong níc vÒ sè lîng, chÊt
lîng, tÝnh thêi vô, thÞ hiÕu còng nh tËp qu¸n tiªu dïng cña
tõng vïng, tõng lÜnh vùc s¶n xuÊt. Tõ ®ã tiÕn hμnh xem xÐt
c¸c khÝa c¹nh cña hμng ho¸ cÇn nhËp khÈu nh c«ng dông,
®Æc tÝnh, quy c¸ch, phÈm chÊt, mÉu m·, gi¸ c¶, ®iÒu kiÖn
mua b¸n, kü n¨ng s¶n xuÊt vμ c¸c dÞch vô kÌm theo...
2.1.2. Nghiªn cøu dung lîng thÞ tr êng.
Dung lîng thÞ tr êng lμ khèi lîng hμng ho¸ ® îc giao dÞch
trªn mét ph¹m vi thÞ tr êng nhÊt ®Þnh trong mét thêi gian
nhÊt ®Þnh, th êng lμ mét n¨m. Nghiªn cøu dung lîng thÞ tr êng
ph¶i x¸c ®Þnh nhu cÇu thËt cña kh¸ch hμng vμ kh¶ n¨ng cung
cÊp cña nhμ s¶n xuÊt. Nghiªn cøu dung l îng cña thÞ tr êng
nh»m hiÓu râ h¬n vÒ quy luËt vËn ®éng cña thÞ tr êng.
2.1.3. Lùa chän b¹n hμng.
Trong th ¬ng m¹i quèc tÕ, b¹n hμng hay kh¸ch hμng lμ
nh÷ng ngêi hoÆc nh÷ng tæ chøc cã quan hÖ víi ta nh»m
thùc hiÖn c¸c quan hÖ hîp ®ång mua b¸n hμng ho¸ hay dÞch
vô, c¸c ho¹t ®éng hîp t¸c kinh tÕ hay khoa häc kü thuËt liªn
quan ®Õn viÖc cung cÊp hμng ho¸.
Khoa QTKD
18
19. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
Chän th ¬ng nh©n ®Ó giao dÞch: Thêng chän nh÷ng ng -
êi xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp. Chóng ta cÇn quan t©m ®Õn
quan ®iÓm kinh doanh cña th ¬ng nh©n ®ã, lÜnh vùc kinh
doanh cña hä, vèn, c¬ së vËt chÊt, uy tÝn vμ mèi quan hÖ
trong kinh doanh cña hä.
2.1.4. Nghiªn cøu gi¸ c¶ hμng ho¸ trong nhËp khÈu.
Gi¸ c¶ lu«n g¾n liÒn víi thÞ tr êng vμ lμ mét yÕu tè cÊu
thμnh thÞ tr êng, nghiªn cøu gi¸ c¶ thÞ tr êng lμ mét bé phËn
cña nghiªn cøu thÞ tr êng, nã bao gåm c¸c c«ng viÖc sau:
Nghiªn cøu møc gi¸ tõng mÆt hμng t¹i tõng thêi ®iÓm trªn thÞ
tr êng, xu híng biÕn ®éng vμ c¸c nh©n tè ¶nh hëng.
Gi¸ quèc tÕ cã tÝnh chÊt ®¹i diÖn ®èi víi mét lo¹i hμng
ho¸ nhÊt ®Þnh trªn thÞ tr êng thÕ giíi vμ lμ gi¸ cña nh÷ng giao
dÞch th«ng th êng, kh«ng kÌm theo mét ®iÒu kiÖn ®Æc biÖt
nμo vμ thanh to¸n b»ng ngo¹i tÖ tù do chuyÓn ®æi.
2.2. LËp ph ¬ng ¸n kinh doanh.
Bao gåm c¸c bíc sau:
- §¸nh gi¸ t×nh h×nh thÞ tr êng vμ th ¬ng nh©n.
- Lùa chän mÆt hμng, thêi c¬, ®iÒu kiÖn vμ ph ¬ng thøc
kinh doanh.
- §Ò ra nh÷ng môc tiªu cô thÓ nh : sÏ nhËp khÈu bao
nhiªu víi gi¸ c¶ bao nhiªu, nhËp ë thÞ tr êng nμo vμ t×nh h×nh
tiªu thô hμng ho¸ ®ã nh thÕ nμo.
- §Ò ra biÖn ph¸p thøc hiÖn: Bao gåm c¶ biÖn ph¸p ®èi
víi trong níc vμ biÖn ph¸p ®èi víi thÞ tr êng ngoμi.
- S¬ bé ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña ho¹t ®éng kinh
doanh
Khoa QTKD
19
20. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
2.3. Giao dÞch, ®μm ph¸n vμ ký kÕt hîp ®ång.
2.3.1. C¸c ph¬ng thøc chñ yÕu trong giao dÞch nhËp khÈu.
Díi ®©y lμ mét sè ph¬ng thøc giao dÞch c¬ b¶n trong
bu«n b¸n quèc tÕ:
* Giao dÞch trùc tiÕp: Giao dÞch trùc tiÕp trong kinh
doanh th ¬ng m¹i quèc tÕ lμ giao dÞch mμ ng êi mua (hoÆc
b¸n) tho¶ thuËn, bμn b¹c trùc tiÕp (hoÆc th«ng qua th tõ,
®iÖn tÝn...) víi ng êi b¸n (ng êi mua) vÒ hμng ho¸, gi¸ c¶, giao
dÞch, ph¬ng thøc thanh to¸n. Trong ph ¬ng thøc thanh to¸n
nμy hai bªn tiÕp cËn thÞ tr êng hái gi¸, b¸o gi¸, chμo hμng vμ
®i ®Õn chÊp thuËn gi¸ c¶ cña hμng ho¸ ®ã. Vμ tõ ®ã ®i
®Õn ký kÕt hîp ®ång nhËp khÈu hμng ho¸.
* Giao dÞch qua trung gian: Giao dÞch qua trung gian
trong kinh doanh Th¬ng m¹i quèc tÕ lμ giao dÞch mμ ng êi
mua (hoÆc ngêi b¸n) quy ®Þnh vÒ ®iÒu kiÖn trong giao dÞch
mua b¸n vÒ hμng ho¸, gi¸ c¶, ®iÒu kiÖn giao dÞch, ph ¬ng
thøc thanh to¸n... ph¶i qua mét ng êi thø ba lμ ng êi trung gian
bu«n b¸n(chñ yÕu lμ c¸c cöa hμng ®¹i lý, c¸c tæ chøc m«i
giíi). ViÖc sö dông ®¹i lý vμ m«i giíi cã nhiÒu u ®iÓm: Nh÷ng
ngêi trung gian hiÓu râ vÒ t×nh h×nh thÞ tr êng, luËt ph¸p,
tËp qu¸n ®Þa ph¬ng, gi¶m ® îc chi phÝ vËn chuyÓn, h×nh
thμnh ® îc ®¹i lý bu«n b¸n tiªu thô réng, t¹o ®iÒu kiÖn cho
viÖc chiÕm lÜnh thÞ tr êng míi. Tuy nhiªn giao dÞch nμy còng
cã nh÷ng nhîc ®iÓm lμ mÊt liªn hÖ trùc tiÕp víi kh¸ch hμng,
thÞ tr êng bu«n b¸n, lîi nhuËn bÞ chia sÎ....
* Giao dÞch t¹i héi chî triÓn l·m: Héi chî lμ thÞ tr êng ho¹t
®éng ®Þnh kú tæ chøc vμo mét thêi gian nhÊt ®Þnh. T¹i ®ã
Khoa QTKD
20
21. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
ngêi b¸n tr ng bμy hμng ho¸ cña m×nh vμ tiÕp xóc víi ng êi
mua ®Ó ký kÕt hîp ®ång mua b¸n.
* Giao dÞch t¹i së giao dÞch hμng ho¸: Së giao dÞch hμng
ho¸ lμ thÞ tr êng ®Æc biÖt, t¹i ®ã th«ng qua ng êi m«i giíi do
së giao dÞch chØ ®Þnh ng êi mua vμ ngêi b¸n mua b¸n hμng
ho¸ cã khèi lîng lín cã phÈm chÊt ®ång lo¹i vμ cã thÓ thay thÕ
nhau. C¸c lo¹i giao dÞch ë së giao dÞch lμ: Giao dÞch ngay,
giao dÞch kú h¹n, nghiÖp vô tù b¶o hiÓm...
2.3.2. §μm ph¸n
§μm ph¸n th ¬ng m¹i lμ qu¸ tr×nh trao ®æi ý kiÕn cña
c¸c chñ thÓ trong mét quan hÖ kinh doanh nh»m ®i tíi thèng
nhÊt c¸c ®iÒu kiÖn, c¸ch xö lý nh÷ng vÊn ®Ò n¶y sinh trong
quan hÖ bu«n b¸n. Néi dung cña c¸c cuéc ®μm ph¸n th ¬ng
m¹i gåm: Tªn hμng, phÈm chÊt, sè lîng, bao b×, ®ãng gãi,
giao hμng, gi¸ c¶, thanh to¸n, b¶o hiÓm, b¶o hμnh...
2.3.3. Ký kÕt hîp ®ång nhËp khÈu.
Mét hîp ®ång kinh tÕ ngo¹i th ¬ng lμ sù tho¶ thuËn gi÷a
nh÷ng ® ¬ng sù cã quèc tÞch kh¸c nhau trong ®ã mét bªn
b¸n (bªn xuÊt khÈu) lμ mét tμi s¶n nhÊt ®Þnh gäi lμ hμng ho¸.
Bªn mua cã tr¸ch nhiÖm tr¶ tiÒn vμ nhËp hμng. H×nh thøc
hîp ®ång b»ng v¨n b¶n lμ mét h×nh thøc b¾t buéc ®èi víi
c¸c ®¬n vÞ XNK ë níc ta. C¸c ®iÒu kho¶n trong hîp ®ång do
bªn mua vμ bªn b¸n tho¶ thuËn chi tiÕt, mÆc dï tr íc ®ã ®· cã
®¬n ®Æt hμng vμ chμo hμng, nh ng vÉn ph¶i thiÕt lËp v¨n
b¶n hîp ®ång lμm c¬ së ph¸p lý cô thÓ cho c¸c ho¹t ®éng
trao ®æi hμng ho¸ tõ quèc gia nμy sang quèc gia kh¸c, vμ
lμm c¨n cø cho viÖc x¸c ®Þnh lçi khi cã tranh chÊp x¶y ra.
Khoa QTKD
21
22. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
2.4. Tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång nhËp khÈu.
Sau khi hîp ®ång nhËp khÈu ® îc ký kÕt, ®¬n vÞ kinh
doanh XNK víi t c¸ch lμ mét bªn ký kÕt - ph¶i tæ chøc thùc
hiÖn hîp ®ång ®ã. Nãi chung cÇn tiÕn hμnh c¸c c«ng viÖc
sau:
- Khi thùc hiÖn hîp ®ång nhËp khÈu, doanh nghiÖp ph¶i
xin giÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh vμ giÊy chøng nhËn
®¨ng ký m· sè doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu vμ xin giÊy
phÐp nhËp khÈu ®èi víi hμng chuyªn ngμnh.
- KiÓm tra chÊt lîng hμng ho¸ nhËp khÈu: Theo N§ 200/CP
ngμy 31/12/1973 vμ Th«ng t liªn Bé GTVT- Ngo¹i th ¬ng sè
52/TTLB ngμy 25/1/1975, hμng nhËp khÈu khi ®i qua cöa
khÈu cÇn ® îc kiÓm tra kü cμng. Doanh nghiÖp nhËp khÈu, víi
t c¸ch lμ mét bªn ®øng tªn trong vËn ®¬n, ph¶i lËp th dù
kh¸ng nÕu nghi ngê hoÆc thùc sù thÊy hμng cã tæn thÊt, sau
®ã ph¶i yªu cÇu c«ng ty b¶o hiÓm lËp biªn b¶n gi¸m ®Þnh
nÕu tæn thÊt x¶y ra bëi nh÷ng rñi ro ®· ® îc mua b¶o hiÓm.
- Thuª tμu chë hoÆc uû th¸c thuª tμu: Trong qu¸ tr×nh
thùc hiÖn hîp ®ång nhËp khÈu viÖc thuª tμu chë hμng ® îc
tiÕn hμnh dùa vμo: Nh÷ng ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång mua
b¸n ngo¹i th ¬ng, ®Æc ®iÓm hμng mua b¸n vμ ®iÒu kiÖn vËn
t¶i. Chñ hμng nhËp khÈu ph¶i c¨n cø vμo ®Æc ®iÓm vμ khèi
lîng vËn chuyÓn cña hμng ho¸ ®Ó lùa chän thuª tμu cho phï
hîp ®¶m b¶o thuËn lîi vμ nhanh chãng.
- Mua b¶o hiÓm: C¸c chñ hμng nhËp khÈu cña ta, khi cÇn
mua b¶o hiÓm, ®Òu mua t¹i c¸c C«ng ty ViÖt nam ®Ó ®Ò
phßng rñi ro. C¸c ®¬n vÞ kinh doanh khi mua b¶o hiÓm ph¶i
Khoa QTKD
22
23. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
lμm mét hîp ®ång víi c«ng ty b¶o hiÓm. Tuú thuéc vμo ®Æc
®iÓm tÝnh chÊt cña hμng ho¸, ®iÒu kiÖn vËn chuyÓn mμ
mua b¶o hiÓm chuyÕn hay mua b¶o hiÓm bao. Cã ba ®iÒu
kiÖn b¶o hiÓm chÝnh: B¶o hiÓm rñi ro (§iÒu kiÖn A), B¶o
hiÓm cã tæn thÊt riªng (§iÒu kiÖn B) vμ B¶o hiÓm miÔn tæn
thÊt riªng (§iÒu kiÖn C).
- Lμm thñ tôc H¶i quan: Hμng ho¸ khi ®i ngang qua biªn
giíi quèc gia ®Ó nhËp khÈu ®Òu ph¶i lμm thñ tôc H¶i quan.
Thñ tôc H¶i quan lμ mét c«ng cô qu¶n lý hμnh vi mua b¸n
theo ph¸p luËt cña Nhμ níc ®Ó ng¨n chÆn bu«n lËu. ViÖc lμm
thñ tôc H¶i quan gåm ba bíc chñ yÕu: Khai b¸o H¶i quan, xuÊt
tr×nh hμng ho¸ vμ thùc hiÖn c¸c quyÕt ®Þnh cña H¶i quan.
- Giao nhËn hμng nhËp khÈu: Theo N§ 200/CP ngμy
31/12/1973 “ C¸c c¬ quan vËn t¶i cã tr¸ch nhiÖm tiÕp nhËn
hμng nhËp khÈu trªn c¸c ph¬ng tiÖn vËn t¶i tõ níc ngoμi vμo,
b¶o qu¶n hμng ho¸ ®ã trong qu¸ tr×nh xÕp dì, lu kho, lu b·i
vμ giao cho c¸c ®¬n vÞ ®Æt hμng theo lÖnh giao hμng cña
tæng c«ng ty ®· nhËp hμng ®ã”. Vμ theo N§ 200/CP ngμy
31/12/1993 cña nhμ níc th× mäi viÖc giao nhËn hμng ®Òu
ph¶i uû th¸c qua c¶ng khi hμng vÒ c¶ng.
- Lμm thñ tôc thanh to¸n: NghiÖp vô thanh to¸n lμ sù vËn
dông tæng hîp c¸c ®iÒu kiÖn thanh to¸n quèc tÕ, lμ nghiÖp
vô quan träng vμ cuèi cïng trong viÖc thùc hiÖn hîp ®ång
nhËp khÈu. Trong kinh doanh th ¬ng m¹i hiÖn nay cã rÊt nhiÒu
ph¬ng thøc thanh to¸n kh¸c nhau nh : ph¬ng thøc nhê thu,
ph¬ng thøc ®iÖn chuyÓn tiÒn vμ ph ¬ng thøc tÝn dông chøng
tõ.
Khoa QTKD
23
24. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
+ KhiÕu n¹i vμ gi¶i quyÕt khiÕu n¹i: Khi thùc hiÖn hîp ®ång
nhËp khÈu, nÕu chñ hμng nhËp khÈu ph¸t hiÖn thÊy hμng
nhËp khÈu bÞ tæn thÊt, ®æ vì, thiÕu hôt, mÊt m¸t th× cÇn
lËp hå s¬ khiÕu n¹i ngay ®Ó khái bá lì thêi gian khiÕu n¹i.
3. c¸c kh¸i niÖm vÒ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh trong ho¹t
®éng nhËp khÈu cña doanh nghiÖp.
3.1. C¸c quan ®iÓm vÒ hiÖu qu¶.
Khi ®Ò cËp ®Õn vÊn ®Ò hiÖu qu¶ cã thÓ ®øng trªn
nhiÒu gãc ®é kh¸c nhau ®Ó xem xÐt.
NÕu xÐt theo hiÖu qu¶ cuèi cïng th×: HiÖu qu¶ kinh tÕ
lμ møc ®é chªnh lªch gi÷a doanh sè thu ® îc vμ chi phÝ bá ra
®Ó ®¹t ® îc kÕt qu¶ ®ã. §øng trªn gãc ®é nμy th× ph¹m trï
hiÖu qu¶ ®«ng nhÊt víi lîi nhuËn. HiÖu qu¶ kinh doanh cao
hay thÊp lμ tuú thuéc vμo tr×nh ®é tæ chøc ho¹t ®éng s¶n
xuÊt - kinh doanh vμ tæ chøc qu¶n lý trong toμn doanh
nghiÖp.
NÕu ®øng trªn gãc ®é c¸c yÕu tè riªng lÎ ®Ó xem xÐt
th× hiÖu qu¶ thÓ hiÖn tr×nh ®é vμ kh¶ n¨ng sö dông c¸c
yÕu tè ®ã trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt-kinh doanh. Nã ph¶n ¸nh
kÕt qu¶ kinh tÕ thu ® îc tõ viÖc sö dông c¸c yÕu tè tham gia
vμo ho¹t ®éng s¶n xuÊt- kinh doanh. ChØ tiªu hiÖu qu¶ lμ mét
chØ tiªu chÊt lîng tæng hîp ph¶n ¸nh tr×nh ®é lîi dông c¸c
yÕu tè tham gia qu¸ tr×nh s¶n xuÊt-kinh doanh. §ång thêi lμ
ph¹m trï kinh tÕ g¾n liÒn víi s¶n xuÊt hμng ho¸, ph¶n ¸nh
tr×nh ®é cña nÒn s¶n xuÊt hμng ho¸, s¶n xuÊt hμng ho¸ cã
ph¸t triÓn hay kh«ng lμ do hiÖu qu¶ ®¹t ® îc cao hay thÊp,
chØ tiªu hiÖu qu¶ ph¶n ¸nh c¶ vÒ mÆt ®Þnh l îng vμ c¶ vÒ
mÆt ®Þnh tÝnh. VÒ mÆt ®Þnh lîng th× hiÖu qu¶ kinh tÕ cña
Khoa QTKD
24
25. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
ho¹t ®éng s¶n xuÊt- kinh doanh ph¶n ¸nh mèi t ¬ng quan gi÷a
kÕt qu¶ thu ® îc vμ chi phÝ bá ra. VÒ mÆt ®Þnh tÝnh nã ph¶n
¸nh ¶nh hëng cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt - kinh doanh ®èi víi
viÖc gi¶i quyÕt nh÷ng yªu cÇu vμ môc tiªu kinh tÕ, nh÷ng
yªu cÇu vμ môc tiªu chÝnh trÞ - x· héi.
Khi ®øng trªn ph¹m vi kh¸c nhau ®Ó xem xÐt vÊn ®Ò
hiÖu qu¶ th× cã thÓ chia hiÖu qu¶ lμm nhiÒu loaÞ kh¸c nhau.
NÕu ®øng trªn ph¹m vi x· héi vμ nÒn kinh tÕ quèc d©n
®Ó xem xÐt th× gåm cã hiÖu qu¶ KT- XH vμ hiÖu qu¶ chÝnh
trÞ. C¶ hai chØ tiªu hiÖu qu¶ nμy ®Òu cã vÞ trÝ quan träng
trong viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña ®Êt níc.
NÕu ®øng trªn ph¹m vi tõng yÕu tè, tõng doanh nghiÖp
riªng lÎ th× cã ph¹m trï hiÖu qu¶ kinh tÕ vμ ph¹m trï hiÖu qu¶
kinh doanh.
HiÖu qu¶ kinh tÕ cña mét ho¹t ®éng s¶n xuÊt- kinh
doanh nh¨m ®Ò cËp tíi nh÷ng lîi Ých kinh tÕ mμ ho¹t ®éng
®ã thu ® îc th«ng qua viÖc so s¸nh gi÷a c¸c chØ tiªu ph¶n
¸nh kÕt qu¶ kinh doanh vμ chi phÝ bá ra. HiÖu qu¶ kinh tÕ
kh«ng ph¶n ¸nh quy m«, h×nh thøc cña hoat ®éng kinh tÕ
mμ ph¶n ¸nh vÒ mÆt chÊt lîng cña nã. Trong qu¸ tr×nh ph¸t
triÓn s¶n xuÊt x· héi th× nguån tμi nguyªn ngμy cμng khan
hiÕm vμ trë nªn ®¾t h¬n, ng êi ta thÊy r»ng kÕt qu¶ thu ® îc
tõ c¸c ho¹t ®éng ®ã lμ rÊt thÊp. Lý luËn hiÖu qu¶ kinh tÕ b¨t
nguån tõ yªu cÇu thù tÕ cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nh»m diÔn
gi¶i, ®¸nh gi¸ chÊt lîng cña toμn bé qu¸ tr×nh ho¹t ®éng ®ã
®ång thêi t¸c ®éng tÝch cùc trë l¹i c«ng t¸c qu¶n lý, tæ chøc
kinh doanh ® îc tèt h¬n. VÊn ®Ò hiÖu qu¶ kinh tÕ trë thμnh
Khoa QTKD
25
26. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
chØ tiªu ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng kinh doanh chung cña quèc tÕ
khi ® a ra th¶o luËn n¨m 1878 do Sapod¬nicop cïng c¸c nhμ
kinh tÕ vμ khoa häc kh¸c tr×nh bμy. Nhng m·i tíi n¨m 1910
th× hiÖu qu¶ kinh tÕ míi chÝnh thøc ® îc thèng nhÊt vμ ® îc
c«ng nhËn b¨ng v¨n b¶n. Tõ ®ã tíi nay, kh¸i niÖm vÒ hiÖu
qu¶ kinh tª lu«n ® îc quan t©m nghiªn cøu, hoμn thiÖn vμ trë
thμnh bé ph©n quan träng cña kinh tÕ häc trong nÒn kinh tÕ
thÞ tr êng. Quan ®iÓm vÒ hiÖu qu¶ kinh tÕ ® îc chia thμnh ba
hÖ thèng quan ®iÓm sau:
* HÖ thèng quan ®iÓm thø nhÊt: Cho r¨ng hiÖu qu¶
kinh tÕ ® îc x¸c ®Þnh bëi tû sè gi÷a kÕt qu¶ thu ® îc vμ chi
phÝ bá ra ®Ó ®¹t ® îc kÕt qu¶ ®ã. HiÖu qu¶ kinh tÕ ® îc
®¸nh gi¸ theo c«ng thøc:
Q
H= ------
C
Trong ®ã: Q : Lμ kÕt qu¶ ®¹t ® îc.
C : Lμ chi phÝ bá ra.
Theo c¸ch ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña quan ®iÓm
nμy th× sè lÇn ®¹t ® îc kÕt qu¶ so víi chi phÝ ngμy cμng lín
th× hiÖu qu¶ kinh tÕ cμng cao. §¹i diÖn cho quan ®iÓm nμy
lμ Colicop ph¸t biÓu: “HiÖu qu¶ s¶n xuÊt lμ tÝnh hiÖu qu¶ cña
mét nÒn s¶n xuÊt nhÊt ®Þnh. Chóng ta sÏ so s¸nh kÕt qu¶ víi
chi phÝ cÇn thiÕt ®Ó ®¹t kÕt qu¶ ®ã. Khi lÊy tæng s¶n phÈm
chia cho vèn s¶n xuÊt chóng ta ® îc hiÖu suÊt vËt t , tæng s¶n
phÈm chia cho sè vËt t ta ® îc hiÖu suÊt lao ®éng ”. Trong
Khoa QTKD
26
27. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
cuèn “ Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ
cña nÒn s¶n xuÊt x· héi” xuÊt b¶n n¨m 1982, PTS TrÇn V¨n
§øc cho r»ng: “HiÖu qu¶ kinh tÕ ® îc xem xÐt trong mèi t ¬ng
quan gi÷a mét bªn lμ kÕt qu¶ thu ® îc vμ mét bªn lμ chi phÝ
bá ra ”. T¸c gi¶ Lª Thô còng ®· x¸c ®Þnh: “HiÖu qu¶ kinh tÕ
lμ chØ tiªu tæng hîp nhÊt vÒ chÊt lîng cña ho¹t ®éng
SX-KD. Néi dung cña nã lμ so s¸nh kÕt qu¶ thu ® îc vμ chi phÝ
bá ra”.
* HÖ thèng quan ®iÓm thø hai: Cho r»ng hiÖu qu¶ kinh
tÕ ® îc ®o b»ng hiÖu sè gi÷a gi¸ trÞ s¶n xuÊt ®¹t ® îc vμ chi
phÝ bá ra ®Îe ®¹t ® îc kÕt qu¶ ®ã. Theo quan ®iÓm nμy
hiÖu qu¶ kinh tÕ ® îc x¸c ®Þnh b»ng c«ng thøc:
H = Q - C
Trong ®ã: Q : Lμ gi¸ trÞ s¶n xuÊt ®¹t ® îc.
C : Lμ chi phÝ bá ra.
Cã thÓ nãi hiÖu qu¶ kinh tÕ ® îc tÝnh theo quan ®iÓm
nμy lμ phÇn t¨ng thªm vÒ gi¸ trÞ tõ kÕt qu¶ thu ® îc so víi chi
phÝ bá ra. Theo quan ®iÓm nμy, t¸c gi¶ §ç ThÞnh cho r»ng:
“Th«ng th êng hiÖu qu¶ ® îc biÓu hiÖn nh mét hiÖu sè gi÷a
kÕt qu¶ vμ lîng chi phÝ... Tuy nhiªn, trong thùc tÕ cã nhiÒu tr -
êng hîp kh«ng thùc hiÖn ® îc phÐp trõ kh«ng cã ý nghÜa. Do
vËy nãi mét c¸ch linh ho¹t h¬n nªn hiÓu hiÖu qu¶ kinh tÕ theo
quan ®iÓm nμy lμ:
Qt - Qt- 1
H = --------------
Khoa QTKD
27
28. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
Ct - Ct- 1
Trong ®ã: Qt vμ Qt-1 : Lμ kÕt qu¶ cña hai thêi kú liªn kÕt.
Ct vμ Ct-1 : Lμ chi phÝ t¬ng øng víi Qt vμ Qt-1.
Quan ®iÓm nμy th êng ® îc dïng ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶
kinh tÕ trong tæng thÓ kinh tÕ - x· héi. Quan ®iÓm tæng thÓ
cña LN. Canieop cho r»ng: “HiÖu qu¶ cña s¶n xuÊt x· héi ® îc
tÝnh to¸n vμ kÕ ho¹ch ho¸ trªn c¬ së nh÷ng nguyªn t¸c chung
®èi víi nÒn KTQD b»ng c¸ch so s¸nh kÕt qu¶ cña s¶n xuÊt víi
chi phÝ hoÆc nguån dù tr÷ ®· sö dông.
Tõ hÖ thèng quan ®iÓm hiÖu qu¶ kinh tÕ trªn cho thÊy
kh¸i niÖm hiÖu qu¶ kinh tÕ lμ mét ph¹m trï kinh tÕ, nã ® îc
h×nh thμnh, bæ sung vμ hoμn thiÖn cïng víi qu¸ tr×nh cña
lÞch sö ph¸t triÓn kinh tÕ. §Ó ¸p dông kh¸i niÖm hiÖu qu¶
kinh tÕ cho viÖc ph©n tÝch mét c¸ch ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c c¸c
h×nh thøc kinh tÕ, chóng ta cÇn kÕt hîp hμi hoμ viÖc sö dông
ba hÖ thèng quan ®iÓm trªn. Mçi hÖ thèng quan ®iÓm hiÖu
qu¶ kinh tÕ sÏ ® îc ¸p dông ®Ó ph©n tÝch hiÖn t îng kinh tÕ
theo tõng lÜnh vùc víi møc ®é, ph¹m vi kh«ng gian thêi gian
cô thÓ. Ch¼ng h¹n khi ph©n tÝch kÕt qu¶ kinh tÕ cña mét
hiÖn t îng mμ chØ chó träng tíi hÖ th«ng quan ®iÓm thø nhÊt
th× sÏ kh«ng ® îc hiÖu qu¶ thùc cña c¸c møc ®Çu t t¹ c¸c giai
®o¹n kh¸c cña ho¹t ®éng kinh tÕ ®ã. §iÒu ®ã dÉn tíi sai sãt
trong viÖc ho¹ch ®Þnh kÕt qu¶ qu¶n lý trong t ¬ng lai. Thêng
nh÷ng ngμnh ®¹t tû suÊt nguån vèn lín lμ ngμnh s¶n xuÊt cã
quy m« nhá, cã chu kú sèng cña s¶n phÈm ng¾n, møc ®é
c¹nh tranh vμ rñi ro cao nªn viÖc so s¸nh hiÖu qu¶ cña c¸c quy
Khoa QTKD
28
29. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
m« s¶n xuÊt kh¸c nhau. XÐt hiÖu qña kinh tÕ cña ho¹t ®éng
kinh doanh theo tû sè gi÷a gia t¨ng hiÖu qu¶ vμ gia t¨ng chi
phÝ t¬ng øng theo thêi kú lμ xÐt hiÖu qu¶ kinh tÕ cña vèn
®Çu t øng víi nÒn t¶ng c¬ së vËt chÊt hay nguån lùc ®· cã
s½n, øng víi c¸c møc ®Çu t theo c¸c giai ®o¹n kh¸c nhau cña
cïng mét ho¹t ®éng kinh tÕ ta ®· thu ® îc c¸c møc gia t¨ng
cña kÕt qu¶ lμ kh¸c nhau.
VËy, kh¸i niÖm hiÖu qu¶ kinh tÕ cã thÓ ® îc më réng
theo ba hÖ thèng quan ®iÓm trªn lμ: HiÖu qu¶ kinh tÕ lμ mét
ph¹m trï kinh tÕ ®¸nh gi¸ mét c¸ch tæng qu¸t chÊt l îng c¸c
ho¹t ®éng kinh tÕ th«ng qua c¸c chØ tiªu hiÖu sè, chØ tiªu so
s¸nh hay sù gia t¨ng gi÷a kÕt qu¶ vμ chi phÝ ®Ó ®¹t kÕt qu¶
®ã theo nh÷ng lÜnh vùc trong nh÷ng ®iÒu kiÖn cô thÓ.
Ngoμi c¸c c«ng thøc tæng qu¸t trªn th× hiÖu qu¶ kinh tÕ
cña mét ho¹t ®éng kinh doanh ® îc ®¸nh gi¸ th«ng qua nhiÒu
chØ tiªu kh¸c nhau, trong ®ã chñ yÕu lμ:
- Tû suÊt lîi nhuËn trªn vèn (TLN):
Q - C
TLN = --------
C
Trong ®ã: Q : Lμ kÕt qu¶ thu ® îc.
C : Lμ chi phÝ bá ra.
ChØ tiªu nμy lμ c¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ c¬ héi ®Çu t vμo c¸c
ho¹t ®éng kinh doanh kh¸c nhau, nã cßn dïng ®Ó so s¸nh c¬
héi vμ l·i suÊt, l¹m ph¸t, møc t¨ng gi¶m cña tû gi¸ hèi ®o¸i...
®Ó cã chÝnh s¸ch ®óng cho ®Çu t t¬ng lai.
Khoa QTKD
29
30. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
- SuÊt chi phÝ ( HC):
HC = C/Q.
ChØ tiªu nμy biÓu hiÖn tû träng chi phÝ cÇn thiÕt ®Ó cã
® îc mét ®¬n vÞ kÕt qu¶ hay cßn gäi lμ suÊt tiªu hao. Nã th -
êng ® îc ®Ó ®Þnh gi¸ c¸c s¶n phÈm tr íc khi tung ra thÞ tr êng.
- Tû suÊt doanh lîi ( Rb):
B + A
Rb = --------- x %
S
Trong ®ã: B : L·i.
A : KhÊu hao.
S : Tæng sè tiÒn bá ra ®Ó kinh doanh.
- Thêi gian hoμn vèn: ( T ):
S
T = ------------
B + A + I
Trong ®ã: I : Lμ kho¶n tr¶ tiÒn lîi tøc vμ tiÒn vay.
- Doanh lîi hoμ vèn ( S0).
d
S0 = -------
V
1 - ----
Khoa QTKD
30
31. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
S
Trong ®ã: d : Nh÷ng chi phÝ cè ®Þnh.
V : Tæng chi phÝ kh¶ biÕn.
S : Tæng doanh thu b¸n hμng.
LN
- Møc sinh lêi cña vèn lu ®éng = --------
VL§
Trong ®ã: LN : Lîi nhuËn trong kú.
VL§ : Vèn lu ®éng.
ChØ tiªu nμy ph¶n ¸nh cø mét ®ång vèn bá ra SX - KD
th× thu ® îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn.
- Sè lÇn chu chuyÓn vèn lu ®éng ( L ).
M
L = ----------
VL§
Trong ®ã: M : Tæng doanh thu.
- Møc lîi nhuËn ®¹t ® îc trªn mét lao ®éng ( PL§):
LN
PL§ = -------
T
Trong ®ã: T: Tæng sè lao ®éng b×nh qu©n.
ChØ tiªu nμy ph¶n ¸nh lîi nhuËn mμ mét lao ®éng lμm
ra trong kú, chØ tiªu nμy cμng lín ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ sö dông
lao ®éng cμng cao.
Zt
Khoa QTKD
31
32. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
- Tû suÊt ngo¹i tÖ hμng nhËp khÈu = -----
C
Trong ®ã: Zt : Lμ gi¸ b¸n bu«n trong níc.
C : Tæng chi phÝ bá ra.
ChØ tiªu nμy ph¶n ¸nh sè lîng b¶n tÖ bá ra ®Ó thu ® îc
mét ®¬n vÞ ngo¹i tÖ.
Nh vËy, c¸c chØ tiªu tæng qu¸t ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ cña
toμn bé qu¸ tr×nh SX-KD cña toμn doanh nghiÖp. Nã lμ kÕt
qu¶ cña sù nç lùc nh»m n©ng cao hiÖu hiÖu qu¶ SX-KD cña
doanh nghiÖp. V× thÕ c¸c chØ tiªu nμy cμng lín th× ph¶n ¸nh
hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp cμng cao.
C¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ sö dông c¸c yÕu tè th×
ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ dông tõng yÕu tè tham gia vμo qu¸ tr×nh
SX-KD cña doanh nghiÖp. C¸c chØ tiªu nμy cμng lín ph¶n ¸nh
hiÖu qu¶ sö dông c¸c yÕu tè cμng cao, tÊt c¶ ®Òu gãp phÇn
vμo viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ SX-KD cña toμn doanh nghiÖp,
®ång thêi nã còng ph¶n ¸nh mét khÝa c¹nh nμo ®ãhiÖu qu¶
kinh doanh cña doanh nghiÖp th«ng qua ho¹t ®éng nhËp
khÈu vËt t , thiÕt bÞ.
3.2. Sù cÇn thiÕt tÊt yÕu ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ kinh
doanh trong ho¹t ®éng nhËp khÈu.
HiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh nãi chung vμ hiÖu qu¶
ho¹t ®éng nhËp khÈu nãi riªng cã vai trß hÕt søc quan träng
trong viÖc duy tr× vμ ph¸t triÓn doanh nghiÖp. HiÖu qu¶ kinh
doanh xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu cña thùc tiÔn SX-KD, nã quyÕt
®Þnh sù sèng cña mçi doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp ho¹t
®éng cμng cã hiÖu qu¶ th× cμng më réng, n©ng cao kh¶
Khoa QTKD
32
33. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
n¨ng c¹nh tranh, chiÕm lÜnh thÞ tr êng réng lín vμ t¹o uy tÝn
cña doanh nghiÖp trªn th ¬ng tr êng. Do vËy hiÖu qu¶ SX-KD
cña doanh nghiÖp lμ mét vÊn ®Ò cã tÇm quan träng to lín t¸c
®éng trùc tiÕp tíi c¸c doanh nghiÖp, buéc hä ph¶i quan t©m
nghiªn cøu ®Ó duy tr× vμ ph¸t triÓn ho¹t ®éng SX - KD cña
m×nh. Ngμy nay, trªn th ¬ng tr êng mμ ngêi ta vÝ r»ng “Th ¬ng
tr êng nh chiÕn tr êng” nãng báng vμ kÞch liÖt nh vËy, mét
doanh nghiÖp muèn tån t¹i vμ ph¸t triÓn th× b¶n th©n nã
ph¶i lu«n lu«n kh«ng ngõng hoμn thiÖn vμ ph¸t triÓn. Trong
qu¸ tr×nh SX-KD, c¸c doanh nghiÖp kh«ng chØ nghÜ ®Õn
viÖc ®o¹t doanh thu hμng n¨m cao mμ cßn nghÜ ®Õn viÖc
lμm sao ®Ó kÕt qu¶ ®¹t ® îc n¨m nay ph¶i cao h¬n n¨m tr íc
c¶ vÒ sè lîng vμ chÊt lîng. Sù cÇn thiÕt ®ã xuÊt ph¸t tõ
nh÷ng nguyªn nh©n sau:
- C¸c doanh nghiÖp, th ¬ng nh©n lu«n mong muèn
doanh nghiÖp ngμy cμng thu ® îc nhiÒu lîi nhuËn h¬n, ngμy
cμn ®em l¹i nhiÒu lîi Ých kinh tÕ, lîi Ých x· héi h¬n n÷a cho
b¶n th©n c¸c doanh nghiÖp vμ toμn x· héi. §Ó ®¸p øng ® îc
mong muèn ®ã, c¸c doanh nghiÖp cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao
hiÖu qu¶ kinh doanh vμ hiÖu qu¶ nhËp khÈu vËt t , thiÕt bÞ,
cã nh vËy míi ®¸p øng ® îc mong muèn cña m×nh.
- C¸c doanh nghiÖp lu«n cã tham väng, mong muèn
doanh nghiÖp cña m×nh ngμy cμng ® îc më réng, ph¸t triÓn,
ngμy cμng cã vÞ trÝ cao vμ uy tÝn trªn thÞ tr êngnh»m chèng
chäi víi m«i tr êng kinh doanh phøc t¹p trong c¬ chÕ thÞ tr êng
hiÖn nay. §Ó ®¹t ® îc ®iÒu ®ã c«ng ty cÇn ph¶i n©ng cao
c¸c chØ tiªu nh: Doanh thu, tèc ®é chu chuyÓn nguån vèn, lîi
Khoa QTKD
33
34. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
nhuËn, kim ng¹ch nhËp khÈu... §ã chÝnh lμ nh÷ng chØ tiªu
hiÖu qu¶ th× doanh nghiÖp míi tho¶ m·n ® îc mong muèn cña
m×nh trong chiÕn lîc ph¸t triÓn doanh nghiÖp.
- Kinh doanh trong c¬ chÕ thÞ tr êng, doanh nghiÖp ph¶i
chÊp nhËn c¹nh tranh gay g¾t vμ chØ giμnh th¾ng lîi khi
doanh nghiÖp kinh doanh cã hiÖu qu¶ h¬n ®èi thñ c¹nh
tranh. Do ®ã, ®Ó vît lªn trªn c¸c ®èi thñ cÇn ph¶i kh«ng
ngõng n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp.
Tãm l¹i, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh nhËp khÈu lμ sù
cÇn thiÕt kh¸ch quan ®Ó ®¶m b¶o cho doanh nghiÖp duy
tr× vμ ph¸t triÓn, kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ cña m×nh trªn thÞ tr -
êng.
3.3. N©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh trong ho¹t ®éng
nhËp khÈu.
3.3.1. Hoμn thiÖn c«ng t¸c tæ chøc kinh doanh nhËp khÈu.
C«ng t¸c tæ chøc kinh doanh cã vai trß rÊt quan träng
®èi víi viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh nhËp
khÈu. NÕu nh vÞªc tæ chøc kinh doanh cμng phï h¬p víi chøc
n¨ng, ®iÒu kiÖn cña doanh nghiÖp, phï hîp víi yªu cÇu cña c¬
chÕ thÞ tr êng, ®¸p øng nhu cÇu thÞ tr êng nã sÏ thóc ®Èy
doanh nghiÖp chiÕm lÜnh thÞ phÇn, thu hót kh¸ch hμng,
n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr êng, lμm t¨ng tμi s¶n
v« h×nh cho doanh nghiÖp. §Ó hoμn thiÖn c«ng t¸c tæ chøc
kinh doanh nhËp khÈu cã thÓ thùc hiÖn c¸c chiÕn l îc sau:
3.4.1.1. §a d¹ng ho¸
h×nh thøc nhËp khÈu.
Khoa QTKD
34
35. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
HiÖn nay, trong ho¹t ®éng ngo¹i th ¬ng cã bèn h×nh
thøc nhËp khÈu c¬ b¶n, ®ã lμ: NhËp khÈu trùc tiÕp, nhËp
khÈu uû th¸c, bu«n b¸n ®èi lu, nhËp khÈu t¸i xuÊt. Tuy nhiªn,
thùc tÕ ë ViÖt Nam cho th¸y níc ta ¸p dông hai h×nh thøc
nhËp khÈu chñ yÕu lμ nhËp khÈu trùc tiÕpvμ nhËp khÈu uû
th¸c. V× vËy, c¸c doanh nghiÖp kinh doanh XNK ph¶i t×m mäi
biÖn ph¸p ®Ó thùc hiÖn hai biÖn ph¸p nμy cã hiÖu qu¶.
Ngoμi ra, cÇn ph¶i khai th¸c nhu cÇu tiªu dïng ë thÞ tr êng
trong níc, xem xÐt kh¶ n¨ng cña doanh nghiÖp ®Ó kÕt hîp víi
c¸c h×nh thøc kinh doanh nhËp khÈu kh¸c nh nhËp khÈu t¸i
xuÊt nh»m thu lîi nhuËn. Trªn c¬ së níc nhËp khÈu ph¶i cã
nh÷ng khã kh¨n nhÊt ®Þnh trong viÖc nhËp khÈu trùc tiÕp
hμng ho¸, vËt t ®ã. TiÕn hμnh nhËp khÈu vËt t , m¸y mãc thiÕt
bÞ ®ång thêi xuÊt khÈu s¶n phÈm cho hä, nhËp khÈu hμng
ho¸ kÕt hîp víi t¸i chÕ ®Ó xuÊt khÈu hμng ho¸ ®ã, lμm trung
gian xuÊt nhËp khÈu cho hä...
3.3..1.2. Linh ho¹t trong giao dÞch kinh doanh nhËp khÈu
Qu¸ tr×nh kinh doanh nhËp khÈu ® îc tiÕn hμnh qua
nhiÒu kh©u, nhiÒu c«ng viÖc, tõ giai ®o¹n chuÈn bÞ giao
dÞch, ®μm ph¸n ký kÕt hîp ®ång cho ®Õn tæ chøc thùc hiÖn
hîp ®ång.
Giai ®o¹n chuÈn bÞ giao dÞch ph¶i ® îc thùc hiÖn hÕt
søc cÈn thËn, tØ mØ vμ chu ®¸o; Linh ho¹t trong qu¸ tr×nh
nghiªn cøu thÞ tr êng mμ trong ®ã nghiªn cøu hμng ho¸, lùa
chä nhμ cung cÊp phï hîp lμ quan träng; ChÝnh x¸c vμ hiÖu
qu¶ trong kh©u lËp ph¬ng ¸n kinh doanh.
Khoa QTKD
35
36. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
ViÖc ®μm ph¸n ký kÕt hîp ®ång ngoμi viÖc gÆp nhau
trùc tiÕp cÇn chó träng ®Õn mét vμi h×nh thøc kh¸c nhau nh
®μm ph¸n ký kÕt hîp ®ång qua ®iÖn tho¹i, th tÝn, Fax, m¹ng
Internet...
Ph¶i biÕt sö dông nghÖ thuËt øng xö trong ®μm ph¸n.
BiÖn ph¸p nμy rÊt quan träng, gióp cho doanh nghiÖp gi¶m
® îc nhiÒu chi phÝ, tiÕn hμnh ®μm ph¸n ký kÕt hîp ®ång mét
c¸ch nhanh chãng. Bªn c¹nh ®ã ph¶i linh ho¹t trong thñ tôc
hμnh chÝnh, cËp nhËt th«ng tin, cËp nhËt chÝnh s¸ch quant lý
vÜ m« cña nhμ níc... t¹o thuËn lîi cho viÖc tæ chøc thùc hiÖn
hîp ®ång.
3.3.1.3. Më réng danh môc hμng ho¸ nhËp khÈu.
ViÖc më réng danh môc hμng ho¸ nhËp khÈu ph¶i ®i
®«i víi viÖc më réng ngμnh hμng, ph¸t triÓn thÞ tr êng, t¨ng
doanh thu vμ t¨ng lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. Bªn c¹nh viÖc
x¸c ®Þnh mÆt hμngnhËp khÈu nμo lμ chñ yÕu, truyÒn thèng
lμ thÕ m¹nh cña doanh nghiÖp lμ tËp trung gia t¨ng vÒ sè l îng
còng nh chÊt lîng vμ gi÷ g×n, ph¸t triÓn thÞ tr êng ®ã. CÇn
ph¶i t×m kiÕm vμ khai th¸c nhu cÇu tiªu dïng vμ s¶n xuÊt
trong níc vÒ c¸c lo¹i hμng ho¸ kh¸c. Tõ ®ã doanh nghiÖp
nghiªn cøu kh¶ n¨ng vμ t×m kiÕm nguån cung cÊp c¸c lo¹i
hμng ho¸ ®ã trªn thÞ tr êng thÕ giíi trªn c¬ së mèi quan hÖ vμ
kh¶ n¨ng cña doanh nghiÖp, lËp ph ¬ng ¸n kinh doanh cho
tõng mÆt hμng. Kinh doanh nhËp khÈu nhiÒu lo¹i hμng ho¸,
vËt t sÏ cã c¬ së chiÕm lÜnh nhiÒu ®o¹n, nhiÒu khóc thÞ tr -
êng kh¸c nhau. Tõ ®ã n©ng cao ® îc doanh sè b¸n hμng cña
doanh nghiÖp.
Khoa QTKD
36
37. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
3.3.1.4. Thóc ®Èy ho¹t ®éng khuyÕch tr ¬ng b¸n hμng.
Suy cho cïng th× viÖc doanh nghiÖp kinh doanh nhËp
khÈu hμng ho¸, vËt t cã ®¹t hiÖu qu¶ hay kh«ng lμ tuú thuéc
vμo viÖc hμng ho¸, vËt t nhËp vÒ cã tiªu thô ® îc hay kh«ng.
§Ó tæ chøc tèt kh©u b¸n hμng th× ®iÒu qua träng ph¶i thóc
®Èy hoat ®éng khuyÕch tr ¬ng b¸n hμng, ®ã lμ mét c«ng cô
quan träng trong chiÕn lîc Marketing trong mçi doanh nghiÖp.
C¸c doanh nghiÖp cã thÓ sö dông c¸c chiÕn lîc sau:
- Qu¶ng c¸o trªn c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng.
- Lμm tèt c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn b¸n hμng nh : Ph¸t
kh«ng c¸c tμi liÖu liªn quan ®Õn s¶n phÈm cho kh¸ch hμng,
b¸n hμng kÌm theo quμ th ëng...
- X©y dùng tèt mèi quan hÖ quÇn chóng nh»m thu hót
sù chó ý cña kh¸ch hμng nh : Tæ chøc héi nghÞ kh¸ch hμng,
héi th¶o quèc tÕ, tiÕn hμnh c¸c ho¹t ®éng tμi trî, tõ thiÖn...
- Tæ chøc dÞch vô sau b¸n hμng nh : Doanh nghiÖp cÇn
cung cÊp t liÖu kü thuËt nh c¸c b¶n híng dÉn sö dông, s¬ ®å
cÊu t¹o vμ c¸c Catalogue hμng ho¸, b¶o hμnh b¶o dìng...
- C¸c ®iÒu kiÖn u ®·i trong thanh to¸n.
- Sö dông c¸c kü thuËt yÓm trî nh : Më réng cöa hμng giíi
thiÖu s¶n phÈm, tham gia vμo c¸c hiÖp héi kinh doanh, héi chî
triÓn l·m...
3.3.2. Më réng trÞ tr êng.
Kinh doanh trong c¬ chÕ thÞ tr êng, chiÕm lÜnh thÞ tr -
êng lμ yªu cÇu quan träng ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp. C¸c
doanh nghiÖp bªn c¹nh viÖc duy tr× vμ më réng thÞ tr êng
chÝnh hiÖn cã cña m×nh, cÇn ph¶i lu«n lu«n më réng thÞ tr -
Khoa QTKD
37
38. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
êng kinh doanh, ph©n khóc thÞ tr êng hîp lý nh»m n©ng cao
kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr êng, cã nh
vËy doanh nghiÖp míi ®¹t hiÖu qu¶ kinh doanh cao. Bëi v×,
thÞ tr êng ®ãng vai trß hÕt søc quan träng cho mçi doanh
nghiÖp, thÞ tr êng lμ m«i tr êng kinh tÕ-x· héi cña doanh
nghiÖp, lμ tÊm g¬ng ®Ó c¸c doanh nghiÖp nhËn biÕt nhu
cÇu x· héi vμ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ kinh doanh cña m×nh ®Ó
th«ng qua ®ã doanh nghiÖp cã thÓ biÕt ® îc nªn kinh doanh
c¸i g×? ThÞ tr êng lμ n¬i h×nh thμnh c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ
cña doanh nghiÖp víi doanh nghiÖp, cña doanh nghiÖp víi
toμn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n... §èi víi c¸c doanh nghiÖp kinh
doanh XNK th× viÖc më réngthÞ tr êng cã nghÜa lμ ®ång thêi
më réng c¶ thÞ tr êng mua vμ thÞ tr êng b¸n.
3.3.2.1. ThÞ tr êng mua.
ViÖc më réng thÞ tr êng mua sÏ cho phÐp doanh nghiÖp
cã nhiÒu thÞ tr êng kh¸c nhau ®Ó nhËp khÈu mét lo¹i hμng
ho¸ nhÊt ®Þnh. ThÞ tr êng mua lμ mét thÞ tr êng rÊt quan
träng bëi v× trong ®ã ho¹t ®éng mua cã ¶nh h ëng lín ®Õn
ho¹t ®éng kinh doanh chung cña doanh nghiÖp: Ho¹t ®éng
mua ¶nh hëng tíi ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm, ho¹t ®éng
mua ¶nh hëng mét c¸ch trùc tiÕp tíi hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh
doanh... V× vËy, sù ®a d¹ng cña thi tr êng mua sÏ cho phÐp
doanh nghiÖp tËn dông viÖc c¹nh tranh trong cung cÊp hμng
ho¸, cã c¬ héi lùa chon nhμ cung cÊp; Doanh nghiÖp thuËn lîi
trong viÖc quyÕt ®Þnh nhËp khÈu lo¹i hμng ho¸, vËt t nμo?
cña ai? mμ tho¶ m·n ® îc c¸c yªu ®Æt ra nh : Chi phÝ thÊp
nhÊt, chÊt lîng hμng ho¸ cao, c¸c ®iÒu kiÖn vÒ thuÕ quan,
Khoa QTKD
38
39. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
thñ tôc h¶i quan, vËn chuyÓn vμ c¸c ®iÒu kiÖn u ®·i vÒ c¸c
dÞch vô kh¸c; Doanh nghiÖp còng thuËn lîi trong viÖc thu hót
ngêi mua, nh»m tiªu thô nhanh chãng, tèc ®é quay vßng vèn
nhanh vμ ®¹t lîi nhuËn cao. §Ó më réng thÞ tr êng nhËp khÈu,
doanh nghiÖp cÇn th«ng qua c¸c tæ chøc th ¬ng m¹i, tæ chøc
kinh doanh quèc tÕ, tæ chøc t vÊn hoÆc tù kiÓm tra, nghiªn
cøu ®Ó x¸c ®Þnh xem cã bao nhiªu nhμ cung cÊp cïng mét
lo¹i hμng ho¸, vËt t trªn c¬ së c©n nh¾c vÒ chi phÝ vËn
chuyÓn, chÊt lîng hμng ho¸, c¸c ®iÒu kiÖn c¬ së giao hμng,
phong tôc tËp qu¸n kinh doanh cña thÞ tr êng... Tõ ®ã, doanh
nghiÖp quyÕt ®Þnh nªn nhËp hμng tõ thÞ tr êng nμo lμ tèi u,
®ång thêi x¸c ®Þnh hîp t¸c lμm ¨n l©u dμi nÕu thÊy cã lîi.
3.3..2.2. ThÞ tr êng b¸n.
ViÖc më réng thÞ tr êng b¸n sÏ cho phÐp doanh nghiÖp
gia t¨ng sè l¬ng hμng ho¸ nhËp khÈu, më réng danh môc
hμng ho¸ nhËp khÈu, n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña
doanh nghiÖp, thóc ®Èy gia t¨ng doanh sè b¸n hμng, t¨ng lîi
nhuËn, n©ng cao uy tÝn vμ vÞ trÝ cña doanh nghiÖp. ThÞ tr -
êng b¸n ®ãng vai trß chñ yÕu v× trong ®ã ho¹t ®éng b¸n
hμng cã t¸c ®éng trùc tiÕp tíi hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh
cña doanh nghiÖp, biÓu hiÖn: chØ cã th«ng qua ho¹t ®éng
b¸n hμng c¸c doanh nghiÖp míi cã thÓ thùc hiÖn ® îc môc tiªu
cña qu¸ tr×nh kinh doanh ®Ò ra, chØ cã b¸n hμng míi n©ng
cao tr¸ch nhiÖm cña CBCNV trong doanh nghiÖp ®Ó tõng b íc
c¶i thiÖn ®êi s«ng cña hä. B¸n hμng nh»m t¨ng thÞ phÇn cho
doanh nghiÖp, më réng quy m« vμ ph¹m vi thÞ tr êng hμng
ho¸; Tèi ®a ho¸ doanh thu vμ lîi nhuËn; B¸n hμng nh»m phôc
Khoa QTKD
39
40. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
vô kh¸ch hμng, gãp phÇn vμo viÖc tho¶ m·n nhu cÇu tiªu dïng,
ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi cña ®Êt níc, ®©y chÝnh lμ mét khÝa
c¹nh chøc n¨ng x· héi cña doanh nghiÖp vμ tù kh¼ng ®Þnh vÞ
trÝ cña minh nh mét tÕ bμo cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. §Ó
më réng thÞ tr êng b¸n, c¸c doanh nghiÖp cÇn tËp trung vμo
mét sè biÖn ph¸p sau:
- §Ó tÊn c«ng sang thÞ tr êng cña ®èi thñ c¹nh tranh c¸c
doanh nghiÖp cÇn ph¶i t¹o ra u thÕ h¬n h¼n cho s¶n phÈm
cña m×nh nh: chÊt lîng, gi¸ c¶, c¸c ®iÒu kiÖn mua b¸n kh¸c,
ph¬ng thøc thanh to¸n vμ ho¹t ®éng Marketing.
- §Ó më réng thÞ tr êng b¸n lo¹i hμng ho¸ doanh nghiÖp
®ang nhËp khÈu, doanh nghiÖp cÇn ph¶i ®iÒu tra, x¸c ®Þnh
®óng nhu cÇu cña thÞ tr êng vÒ c¸c lo¹i hμng ho¸ ®ã mét
c¸ch linh ho¹t nh:
+ Víi nh÷ng hμng ho¸ , vËt t mμ viÖc tiªu thô th êng ® îc
tiÕn hμnh theo c¸c ®¬n ®Æt hμng th× doanh nghiÖp cã thÓ
x¸c ®Þnh c©ï b»ng c¸ch céng tÊt c¶ c¸c khèi l îng hμng ho¸ ®·
® îc ký kÕt theo c¸c møc gi¸ b¸n, theo chñng lo¹i vμ thêi ®iÓm
tiªu thô.
+ Víi c¸c doanh nghiÖp ®· biÕt ® îc dung lîng thÞ tr êng
vμ thÞ phÇn t¬ng ®èi cña doanh nghiÖp m×nh th× cã thÓ
x¸c ®Þnh cÇu b»ng c«ng thøc:
Nhu cÇu TT vÒ hμng ho¸ cña DN = Dung lîng thÞ tr êng *
ThÞ phÇn DN
+ Trong tr ¬ng hîp c¸c doanh nghiÖp kh«ng x¸c ®Þnh ® -
îc thÞ phÇn cña doanh nghiÖp m×nh hä cã thÓ x¸c ®Þnh cÇu
Khoa QTKD
40
41. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
hμng ho¸ b»ng c¸ch lÊy dung lîng thÞ tr êng trõ ®i phÇn thÞ tr -
êng t¬ng ®èi cña c¸c doanh nghiÖp trong mét ngμnh.
+ §èi víi nh÷ng hμng ho¸ mμ ®èi t îng tiªu dïng ®· ® îc
chØ ®Þnh cã thÓ dùa vμo quy m« biªn chÕ vμ ®Þnh møc cho
phÐp ®Ó x¸c ®Þnh nhu cÇu thÞ tr êng.
Sau khi ®· x¸c ®Þnh ® îc nhu cÇ thÞ tr êng sÏ x¸c ®Þnh
c¸c ®èi t îng mua cÇu sau ®ã sö dông c¸c chÝnh s¸ch nh : Giao
tiÖp khuyÕch tr ¬ng, u ®·i trong thanh to¸n... ®Ó l«i kÐo
kh¸ch hμng.
- §èi víi nh÷ng hμng ho¸ trong níc cã nhu cÇu tiªu dïng
nhng doanh nghiÖp cha cã ®iÒu kiÖn nhËp hay cha tham gia
th× cÇn ph¶i nhanh chãng t×m kiÕm, khai th¸c thÞ tr êng
nhËp khÈu hÊp dÉn, t×m nhμ cung cÊp phï hîp, kÕt hîp víi c¸c
ho¹t ®éng Marketing ®Ó tiÕn hμnh nhËp khÈu vμ tiªu thô thö
®Ó dÇn dÇn th©m nhËp thÞ tr êng hμng ho¸ ®ã.
- §èi víi nh÷ng hμng ho¸ thÞ tr êng trong níc cã nhu cÇu
nhng cha biÕt hoÆc tiªu thô Ýt v× thiÕu th«ng tin vÒ hμng
ho¸ hay kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n mμ doanh nghiÖp cã lîi
thÕ vÒ thÞ tr êng nhËp khÈu th× cÇn ¸p dông ph ¬ng thøc
thanh to¸n linh ho¹t, cung cÊp th«ng tin ®Çy ®ñ cho kh¸ch
hμng cã nhu cÇu, kÕt hîp víi c¸c biÖn ph¸p kÝch thÝch tiªu
dïng ®Ó cã chiÕn lîc kinh doanh nhËp khÈu hiÖu qu¶.
3.3.3. Hoμn thiÖn bé m¸y tæ chøc qu¶n lý cña doanh nghiÖp.
Bé m¸y tæ chøc qu¶n lý doanh nghiÖp cã anh hëng mét
c¸ch gi¸n tiÕp t¬i hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng kinh doanh cña
tõng doanh nghiÖp. ViÖc tæ chøc bé m¸y qu¶n lý hîp lý, gän
nhÑ, lμm vÞec cã hiÖu qu¶, c¸c phong ban vμ c¸c c¸n bé cña
Khoa QTKD
41
42. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
doanh nghiÖp cïng hîp t¸c chÆt chÏ, tËn t×nh trong c¸c ho¹t
®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp sÏ gióp cho doanh nghiÖp
gi¶m ® îc nhngx chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt, ho¹t ®éng kinh
doanh cña doanh nghiÖp ® îc nhÞp nhμng, c«ng viÖc kinh
doanh ® îc hoμn thμnh tèt ®¶m b¶o cã hiÖu qu¶. §Ó hoμn
thiÖn bé m¸y qu¶n lý cÇn gi¶i quyÕt tèt c¸c vÊn ®Ò sau:
- Nguån tμi nguyªn nh©n sù: §©y lμ mét trong nh÷ng
yÕu tè quan träng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt - kinh doanh cña
doanh nghiÖp. C¸c doanh nghiÖp ngμy nay chÞu t¸c ®éng bëi
mét m«i tr êng ®Çy c¹nh tranh vμ th¸ch ®è, ®iÒu quyÕt
®Þnh h¬n nhau hay kh«ng lμ do phÈm chÊt, tr×nh ®é, sù
g¾n bã cña c«ng nh©n viªn ®èi víi doanh nghiÖp - nghÜa lμ
c¸c nhμ qu¶n trÞ ph¶i nhËn thøc vμ ®Ò ra chiÕn l îc qu¶n trÞ
tμi nguyªn nh©n sù cña m×nh mét c¸ch cã hiÖu qu¶. Nguån
nh©n lùc cÇn ph¶i thùc sù cã n¨ng lùc, cã tr×nh ®é chuyªn
m«n cao, cã phÈm chÊt ®¹o ®øc tèt, t©m huyÕt víi c«ng viÖc
vμ biÕt t¹o bÇu kh«ng khÝ v¨n ho¸ lμnh m¹nh cho doanh
nghiÖp. §èi víi nhμ qu¶n trÞ ph¶i biÕt “Dông nh©n nh dông
méc”, tøc lμ ph¶i biÕt tuyÓn chän ®óng ng êi cã kh¶ n¨ng, bè
chÝ hä vμo chøc vô hoÆc c«ng viÖc thÝch hîp vμ tuyÓn dông
ph¶i ®óng thêi ®iÓm cÇn thiÕt, tr¸nh l·ng phÝ vÒ lao ®éng
còng nh chi phÝ. KÕ ho¹ch nμy kÕt hîp víi chÝnh s¸ch tiÒn l -
¬ng, ®éng viªn vμ thang th ëng sÏ lμm cho n¨ng suÊt lao
®éng cao, gi¸ thμnh h¹, tinh thÇn c«ng nh©n viªn ® îc n©ng
cao vμ lμ ®éng lùc ®Ó ph¸t triÓn c«ng ty. Ngoμi ra, doanh
nghiÖp cÇn ph¶i cã c¸c kho¸ ®μo t¹o, båi dìng kiÕn thøc cho
CBCNV ®Ó n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô cho
Khoa QTKD
42
43. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
hä, më réng kiÕn thøc vÒ kinh tÕ, th ¬ng m¹i, thÞ tr êng, luËt
ph¸p... cã nh thÕ ®éi ngò lao ®éng míi ®¸p øng ® îc ®ßi hái
cña c«ng viÖc ngμy cμng khã kh¨n phøc t¹p, thñ ®o¹n nghÖ
thuËt kinh doanh ngμy cμng tinh vi, c¬ chÕ qu¶n lý còng nh
hÖ thèng ph¸p luËt ngμy cμng chÆt chÏ... nh»m n©ng cao
hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp.
- Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý doanh nghiªp: §©y lμ mét
nh©n tè ¶nh hëng tíi hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña
doanh nghiÖp, cã nhiÖm vô v¹ch ra ph ¬ng híng, nhiÖm vô
kinh doanh vμ chÞu tr¸ch nhiÖm ®iÒu hμnh ho¹t ®éng kinh
doanh cña doanh nghiÖp. Do ®ã, bé m¸y qu¶n lý ph¶i gän
nhÑ, linh ho¹t , tr¸nh t×nh tr¹ng qu¶n lý chång chÐo g©y
phiÒn phøc cho cÊp díi, lμm chËm tiÕn ®é SX-KD, l·ng phÝ
thêi gian vμ chi phÝ. C¸c bé phËn, phßng ban ph¶i phèi hîp
chÆt chÏ cã hiÖu qu¶ trong c«ng viÖc, t¹o ®iÒu kiÖn cho
doanh nghiÖp hoμn thμnh hiÖu qu¶ c«ng viÖc cña m×nh. C¸c
phßng ban cã chøc n¨ng, nhiÖm vô còng nh c«ng viÖc liªn
quan víi nhau cÇn ph¶i phèi hîp chÆt chÏ ®Ó tiÕn ®é c«ng
viÖc ® îc tiÕn hμnh mét c¸ch hiÖu qu¶, ch¼ng h¹n nh : Phßng
kinh doanh XNK, phßng kinh doanh vËt t , phßng kÕ to¸n...
ViÖc phèi hîp gi÷a c¸c phong ban nμy tèt sÏ gióp cho doanh
nghiÖp thùc hiÖn tèt c«ng viÖc giao nhËn, tiªu thô hμng ho¸
nhËp khÈu, ®¶m b¶o chi phÝ, thu håi vèn nhanh. N©ng cao
hiÖu qu¶ ho¹t ®éng nhËp khÈu nãi riªng vμ hiÖu qu¶ ho¹t
®éng kinh doanh cña toμn doanh nghiÖp nãi chung.
- Tæ chøc bé m¸y kinh doanh XNK: §©y lμ mét c«ng viÖc
hÕt søc quan träng cã ¶nh hëng trùc tiÕp tíi hiÖu qu¶ ho¹t
Khoa QTKD
43
44. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
®éng kinh doanh nhËp khÈu cña doanh nghiÖp. Do tÝnh chÊt
phøc t¹p cña ho¹t ®éng nhËp khÈu, ph¶i tiÕn hμnh qua nhiÒu
kh©u, nhiÒu c«ng ®o¹n, c¸c c«ng ®o¹n l¹i cã nh÷ng ®Æc
®iÓm riªng tõ nghiªn cøu thÞ tr êng, l¹p ph¬ng ¸n kinh doanh,
ký kÕt hîp ®ång cho ®Õn viÖc tiªu thô hμng ho¸. V× vËy, cÇn
ph¶i ph©n c«ng c«ng viÖcvμ tr¸ch nhiÖm cho c¸c CBCNV mét
c¸ch râ rμng vμ hîp lý. Mçi mét bé phËn ®¶m ® ¬ng nh÷ng
c«ng viÖc cô thÓ vμ cã tr¸ch nhiÖm, quyÒn h¹n riªng cña bé
phËn ®ã. TiÕn hμnh thùc hiÖn c«ng viÖc th«ng qua sù phèi
hîp gi÷a c¸c bé phËn ®ã víi nhau. Nh v©y, ®iÒu nμy sÏ quyÕt
®Þnh ®Õn chÊt lîng néi dung cña c¸c hîp ®ång nh : Gi¸ chμo,
gi¸ mua, chi phÝ giao dÞch, c¸c thiÖt h¹i do chËm trÔ, lu kho,
bÕn b·i, khiÕu n¹i... Do ®ã quyÕt ®Þnh hiÖu qu¶ cña tõng hîp
®ång.
Ngoμi ra, c¸c CBCNV trong phßng kinh doanh XNK ph¶i
n¾m v÷ng nghiÖp vô ngo¹i th ¬ng, giao tiÕp øng xö tèt, biÕt
vËn dông nghÖ thuËt xö thÕ trong ®μm ph¸n ký kÕt hîp
®ång, cã ®Çu ãc kinh tÕ vμ nh¹y c¶m víi thÞ tr êng...
3.3.4. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn.
ViÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn lμ mét ®ßi hái tÊt
yÕu trong m«i tr êng c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ thÞ tr êng. Nã
gãp phÇn lμm n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng SX-KD cña
doanh nghiÖp. Bëi v× vèn lμ yÕu tè ®Çu vμo cña qu¸ tr×nh
SX-KD, nã quyÕt ®Þnh ®Çu ra vμ gi¸ thμnh s¶n phÈm. §èi víi
c¸c doanh nghiÖp th ¬ng m¹i, kinh doanh XNK th× th êng cã
®Æc ®iÓm lμ vèn cè ®Þnh chiÕm tû träng nhá trong vèn SX-KD,
trong ®ã vèn lu ®éng quyÕt ®Þnh ®Õn hiÖu qu¶ kinh
Khoa QTKD
44
45. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
doanh cña toμn doanh nghiÖp. Cho nªn c¸c doanh nghiÖp cÇn
cè g¾ng duy tr× mét tû lÖ thÊp vèn cè ®Þnh b»ng viÖc h¹n
chÕ mua s¾m c¸c tμi s¶n cè ®Þnh kh«ng cÇn thiÕt. §èi víi
vèn lu ®éng cÇn ph¶i sö dông vμ qu¶n lý tèt. CÇn ®Èy m¹nh
tèc ®é lu©n chuyÓn vèn b»ng viÖc ®Èy nhanh tiÕn ®é tiªu
thô hμng ho¸ khi nhËp khÈu vÒ, ký kÕt c¸c hîp ®ång tiªu thô,
v¹ch kÕ ho¹ch tiªu thô hμng ho¸ tr íc khi nhËp vÒ, tr¸nh viÖc
hμng ho¸ bÞ ø ®äng. §ång thêi cÇn ph¶i hoach ®Þnh c©n ®èi
gi÷a kh¶ n¨ng tiªu thô vμ khèi lîng hμng nhËp ®Ó gi¶m chi
phÝ tån kho, dù tr÷ vμ ph¶i cã biÖn ph¸p gi¶i quyÕt thÝch hîp
®èi víi hμng tån kho. §Ó ®¸p øng nhu cÇu vÒ vèn cho ho¹t
®éng kinh doanh, c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i chó ý huy ®éng
vèn tõ c¸c nguån kh¸c nhau tuú theo ®iÒu kiÖn cña tõng
doanh nghiÖp. §èi víi c¸c doanh nghiÖp nhμ níc th× bªn c¹nh
nguån vèn do ng©n s¸ch nhμ níc cÊp, c¸c nguån cã thÓ bæ
sung lμ: Quü ®Çu t ph¸t triÓn doanh nghiÖp trÝch tõ l[Þ
nhuËn, vèn tõ liªn doanh liªn kÕt, vay tÝn dông...
ViÖc sö dông vèn vay: §èi víi c¸c doanh nghiÖp kinh
doanh th ¬ng m¹i th× nhu cÇu vÒ vèn lu ®éng kh«ng æn
®Þnh trong n¨m, cã th¸ng nhu cÇu vèn cao nh ng còng cã
th¸ng nhu cÇu vèn l¹i thÊp, v× vèn lu ®éng cßn tuú thuéc vμo
nhu cÇu nhËp khÈu hμng ho¸, vËt t trong tõng thêi kú. Do ®ã,
doanh nghiÖp cÇn ph¶i lËp kÕ ho¹ch dù kiÕn nhu cÇu vèn lu
®éng mét c¸ch chi tiÕt ®Ó biÕt râ nhu cÇu vÒ vèn trong tõng
thêi kú. Tõ ®ã cã kÕ ho¹ch vay vèn vμ x¸c ®Þnh kú h¹n ®èi
víi tõng lo¹i vèn vay, c¸c doanh nghiÖp nμy cÇn cè g¾ng rót
ng¾n kú h¹n c¸c kho¶n vay, ®Ó tiÖn lîi cho viÖc chuyÓn ®æi
Khoa QTKD
45
46. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
vèn vμ gi¶m l·i suÊt ph¶i tr¶, tr¸nh hiÖn t îng nhu cÇu vèn
kh«ng cÇn thiÕt trong khi vÉn ph¶i tr¶ l·i suÊt vay vèn.
C¸c doanh nghiÖp kinh doanh XNK nhiÒu khi cã ® îc c¬
héi kimh doanh tèt nh ng ®ång thêi ®ßi hái mét khèi lîng vèn
lín, ch¼ng h¹n nh nhËn ® îc Quota nhËp khÈu, hîp ®ång kinh
tÕ hoÆc khi thÞ tr êng cã nhiÒu biÕn ®éng vÒ gi¸ c¶, khi
doanh nghiÖp muèn nhËp khÈu víi sè l îng lín nh»m môc ®Ých
c¹nh tranh. §©y lμ c¬ héi høa hÑn doanh nghiÖ thu ® îc lîi
nhuËn cao trong kinh doanh. Do vËy, doanh nghiÖp cÇn ph¶i
dù kiÕn c¸c nguån vèn cã thÓ huy ®éng trong tr êng hîp cÇn
thiÕt, tr¸nh tr êng hîp ph¶i bá lì c¬ héi kinh doanh v× thiÕu
vèn.
Nh vËy, sö dông hiÖu qu¶ nguån vèn cña doanh nghiÖp
vμ tèi thiÓu ho¸ ® îc l·i suÊt tiÒn vay cña ng©n hμng hay c¸c
tæ chøc tμi chÝnh kh¸c sÏ cho phÐp doanh nghiÖp ®¹t ® îc
hiÖu qu¶ cao trong ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu vËt t ,
thiÕt bÞ, nh»m ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh doanh cña toμn
doanh nghiÖp.
C h ¬ng I I: T×nh h×nh ho¹t ®éng nhËp khÈu t¹i c«ng ty
vËt t kü thuËt ng©n hμng .
1. Mét sè ®Æc ®iÓm kinh tÕ kü thuËt cã ¶nh h ëng ®Õn ho¹t
®éng nhËp khÈu cña c«ng ty.
1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thμnh vμ ph¸ t triÓn cña c«ng ty
vËt t kü thuËt Ng©n hμng.
C«ng ty VËt t kü thuËt Ng©n hμng lμ mét doanh
nghiÖp nhμ níc ® îc thμnh lËp theo quyÕt ®Þnh sè: Q§
Khoa QTKD
46
47. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
192/Q§-NH ngμy 29/12/1986 do Thèng ®èc Ng©n hμng Nhμ
níc ký nhng tíi quý II n¨m 1987 míi ®i vμo ho¹t ®éng. Biªn chÕ
khi míi thμnh lËp gåm 11 ng êi lμm viÖc trªn c¬ së phßng vËt
t thuéc côc x©y dùng c¬ b¶n Ng©n hμng Nhμ n íc. Nguån vèn
kinh doanh, c¬ së vËt chÊt ban ®Çu rÊt h¹n chÕ víi chøc n¨ng
duy nhÊt lμ cung øng vËt t phôc vô ngμnh Ng©n hμng. MÆt
kh¸c, ®¬n vÞ n»m ë vÞ trÝ kinh doanh kh«ng thuËn lîi: lμ khu
vùc d©n c th a thít xa trung t©m th ¬ng m¹i néi thμnh.
Tõ khi thñ t íng chÝnh phñ ban hμnh N§ 388/TTG vÒ viÖc
thμnh lËp doanh nghiÖp, C«ng ty ® îc Thèng ®èc Ng©n hμng
Nhμ níc quyÕt ®Þnh ®æi tªn lμ C«ng ty Cung øng VËt t kü
thuËt Ng©n hμng gäi t¾t lμ C«ng ty VËt t Ng©n hμng víi chøc
n¨ng chñ yÕu lμ cung øng c¸c lo¹i vËt t kü thuËt chuyªn dïng
cho ngμnh Ng©n hμng nh : c¸c lo¹i Ên chØ quan träng, c¸c lo¹i
Ên chØ th«ng th êng vμ c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ ph ¬ng tiÖn
vËn chuyÓn cã tÝnh chÊt chuyªn dïng...
§Õn th¸ng 1 n¨m 1993, phã Thèng ®èc Ng©n hμng Nhμ
níc ký quyÕt ®Þnh sè 04/Q§-NH1 ngμy 20/1/1993 quyÕt ®Þnh
®æi tªn C«ng ty Cung øng, DÞch vô VËt t kü thuËt Ng©n hμng
thμnh “ C«ng ty VËt t kü thuËt Ng©n hμng”, gäi t¾t lμ C«ng
ty VËt t Ng©n hμng, tªn giao dÞch quèc tÕ lμ Banking
Material s Company (BMC) , ho¹t ®éng víi chøc n¨ng chñ
yÕu lμ nhËp khÈu, cung øng vËt t , thiÕt bÞ kü thuËt cho
ngμnh Ng©n hμng.
Qu¸ tr×nh thμnh lËp vμ ph¸t triÓn qua c¸c thêi kú c«ng
ty lu«n lu«n b¶o toμn vμ ph¸t triÓn toμn diÖn vÒ mäi mÆt.
HiÖn nay, C«ng ty ® îc xÕp doanh nghiÖp h¹ng II; C«ng ty
Khoa QTKD
47
48. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
®ang phÊn ®Êu kh«ng ngõng ®Ó duy tr× thÕ m¹nh s½n cã
vμ ph¸t triÓn ®¶m b¶o yªu cÇu vμ nhiÖm vô mμ ngμnh Ng©n
hμng giao cho trong nÒn kinh tÕ thÞ tr êng.
1.2. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y cña C«ng ty.
Bé m¸y ®iÒu hμnh C«ng ty lμ ban Gi¸m ®èc C«ng ty cã
mét vai trß rÊt lín, lμ ng êi chØ ®¹o mäi ho¹t ®éng cña C«ng
ty. Trªn thùc tÕ, C«ng ty VËt t kü thuËt Ng©n hμng cã c¬ cÊu
tæ chøc bé m¸y qu¶n lý rÊt gän nhÑ vμ ®¬n gi¶n, ® îc tæ
chøc theo m« h×nh trùc tuyÕn chøc n¨ng.
Khoa QTKD
48
49. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt nghiÖp
S¬ ®å c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y C«ng ty.
Gi ¸m ®èc
Phßng
XNK
Phßng
Kinh
Doanh
Phßng
kÕ
to¸n
Xëng
S¶n
xuÊt
Phßng Tæ
chøc - Hμnh
ChÝnh
Khu vùc
MiÒn
Nam
Khoa QTKD
C¸c phã Gi ¸m
®èc
phô tr¸ch
phßng
49
50. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt nghiÖp
Bé
phËn
Ên
chØ
Bé phËn
cöa
hμng
Bé phËn
tiÕp thÞ
TB-MM
Phßng
Kinh
doanh
Phßng
KÕ
to¸n
Kho Lª
Th¸nh
T«ng
Khoa QTKD
50
51. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
1.3. Chøc n¨ng vμ nhiÖm vô cña C«ng ty.
C«ng ty vËt t kü thuËt Ng©n hμng cã chøc n¨ng vμ nhiÖm vô
chñ yÕu lμ cung øng vμ dÞch vô c¸c lo¹i vËt t kü thuËt cho
ngμnh Ng©n hμng vμ c¸c Ên chØ nghiÖp vô nh : SÐc, kú
phiÕu, tÝn phiÕu, sæ tiÕt kiÖm vμ c¸c lo¹i trang thiÕt bÞ kh¸c
phôc vô cho ho¹t ®éng cña ngμnh Ng©n hμng.
Tõ n¨m 1994 trë l¹i ®©y ®Ó thÝch øng víi c¬ chÕ thÞ tr -
êng C«ng ty ®· ® îc ban l·nh ®¹o Ng©n hμng Nhμ níc giao
thªm nhiÖm vô trùc tiÕp xuÊt nhËp khÈu c¸c lo¹i vËt t m¸y
mãc, trang thiÕt bÞ phôc vô cho ngμnh vμ c¸c tæ chøc kinh tÕ
kh¸c.
Ngoμi ra, C«ng ty cßn ® îc phÐp tæ chøc s¶n xuÊt vμ söa
ch÷a c¸c thiÕt bÞ chuyªn dïng vμ thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô
kh¸c do Thèng ®èc Ng©n hμng Nhμ níc giao cho.
1.4. §Æc ®iÓm vÒ thÞ tr êng vμ kh¸ch hμng cña C«ng
ty.
1.4.1. T×nh h×nh kh¸ch hμng cña C«ng ty.
C«ng ty VËt t kü thuËt Ng©n hμng ®· cã mèi quan hÖ víi
c¸c Ng©n hμng chuyªn doanh tõ khi c¸c Ng©n hμng nμy míi
®i vμo ho¹t ®éng nh : Ng©n hμng N«ng nghiÖp vμ Ph¸t triÓn
N«ng th«n, Ng©n hμng §Çu t ph¸t triÓn, Ng©n hμng C«ng th -
¬ng, Ng©n hμng Ngo¹i th ¬ng ViÖt nam vμ c¸c Ng©n hμng cæ
phÇn... §©y lμ lùc lîng kh¸ch hμng chñ yÕu trong ho¹t ®éng
kinh doanh cña C«ng ty.
ChuyÓn sang ho¹t ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr êng, C«ng ty
kh«ng chØ dõng l¹i ë nh÷ng mèi quan hÖ víi c¸c b¹n hμng
trong néi bé ngμnh mμ tõng bíc t×m hiÓu tiÕp cËn víi kh¸ch
Khoa QTKD
51
52. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
hμng tiÒm n¨ng trªn thÞ tr êng nh : c¸c nhμ in, Tæng C«ng ty
Bu chÝnh ViÔn th«ng, Hμng kh«ng ViÖt nam, c¸c doanh
nghiÖp ho¹t ®éng th ¬ng m¹i cã nhu cÇu nhËp khÈu vËt t ,
thiÕt bÞ chuyªn dïng, cã nhu cÇu XNK uû th¸c hμng ho¸.
1.4.2. T×nh h×nh vÒ nhμ cung cÊp
C«ng ty ®· tiÕn hμnh t×m hiÓu vμ lùa chän c¸c nhμ
cung cÊp sao cho phï hîp víi nhu cÇu hμng ho¸ mμ C«ng ty
®Æt ra. Nguån cung cÊp hμng ho¸, vËt t cña C«ng ty rÊt
phong phó vμ ®a d¹ng.
§èi víi c¸c mÆt hμng cã tÝnh chÊt quan träng vμ cã yªu
cÇu c«ng nghÖ kü thuËt cao nh : M¸y kiÓm tra ngo¹i tÖ, m¸y
tiªu huû tiÒn, m¸y ®Õm tiÒn, xe chuyªn dïng chë tiÒn... C«ng
ty ph¶i trùc tiÕp nhËp khÈu. HÇu hÕt c¸c mÆt hμng trªn ®Òu
® îc nhËp khÈu tõ c¸c níc ph¸t triÓn nh : NhËt b¶n, Thuþ sü,
§øc, Mü, singapore...
§èi víi c¸c mÆt hμng mμ c«ng nghÖ ViÖt nam cã thÓ s¶n
xuÊt ® îc nh: KÐt b¹c, m¸y ®ãng chøng tõ... C«ng ty ®· ®Æt
hμng víi c¸c nhμ cung cÊp chuyªn ngμnh ë ViÖt nam víi yªu
cÇu chÊt lîng cao. Do ® îc s¶n xuÊt ë trong níc nªn gi¸ thμnh
c¸c mÆt hang rÎ, l¹i phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña n íc ta nªn ®· ® îc
tiªu thô nhanh gãp phÇn t¨ng nhanh vßng quay vèn trong
doanh nghiÖp.
1.5. §Æc ®iÓm vÒ s¶n phÈm cña C«ng ty VËt t kü thuËt
Ng©n hμng.
Khoa QTKD
52
53. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
Lμ mét ®¬n vÞ nhËp khÈu ®Çu mèi cña ngμnh Ng©n
hμng vμ ® îc xem nh mét ®¬n vÞ hËu cÇn cña ngμnh. C«ng ty
cã nhiÖm vô cung cÊp c¸c trang thiÕt bÞ phôc vô cho ngμnh
Ng©n hμng nªn s¶n phÈm cña C«ng ty chñ yÕu lμ nh÷ng m¸y
mãc, thiÕt bÞ, c«ng nghÖ phôc vô cho ngμnh Ng©n hμng nh :
xe «t« chuyªn dïng chë tiÒn, m¸y rót tiÒn tù ®éng, m¸y thanh
to¸n tiÒn, m¸y thu ®æi ngo¹i tÖ, m¸y ®Õm tiÒn, m¸y ®ãng
bã tiÒn, m¸y ph¸t hiÖn tiÒn gi¶, giÊy in tiÒn... ngoμi ra C«ng
ty cßn cung cÊp c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ ngμnh in.
Do ®Æc thï cña ngμnh Ng©n hμng nªn C«ng ty ph¶i
nhËp khÈu c¸c vËt t m¸y mãc thiÕt bÞ tiªn tiÕn cña ngμnh ( lμ
nh÷ng thiÕt bÞ nμy trong níc cha s¶n xuÊt ® îc) tõ c¸c níc ph¸t
triÓn nh NhËt, §øc, Thuþ Sü, Singapore...V× vËy tÊt c¶ chÊt l -
îng c¸c s¶n phÈm ®Òu ®¸p øng ® îc yªu cÇu cña kh¸ch hμng.
2. t×nh h×nh tæ chøc ho¹t ®éng nhËp khÈu t¹i C«ng ty vËt t
kü thuËt ng©n hμng.
2.1. Tæ chøc giao dÞch vμ ký kÕt hîp ®ång.
Sau khi hoμn thμnh giai ®o¹n chuÈn bÞ tr íc khi giao dÞch
nh: Nghiªn cøu thÞ tr êng, lËp ph¬ng ¸n kinh doanh vμ n¾m
b¾t ® îc nhu cÇu cña kh¸ch hμng, nguån hμng cung cÊp, C«ng
ty thùc hiÖn ®μm ph¸n giao dÞch víi ®èi t¸c b»ng c¸c h×nh
thøc: §μm ph¸n trùc tiÕp, ®μm ph¸n qua ®iÖn tho¹i, th tõ...
Víi kh¸ch hμng cña m×nh, C«ng ty cö c¸n bé kinh doanh
XNK trùc tiÕp ®Õn chμo hμng, tiÕp thÞ ®Ó t×m hiÓu c¸c yªu
cÇu cña kh¸ch hμng vÒ chñng lo¹i, chÊt l îng, gi¸ c¶, c¬ së giao
hμng, thêi h¹n giao hμng, b¶o hiÓm, c¸c ®iÒu kiÖn u ®·i kh¸c.
C«ng ty cã tr¸ch nhiÖm cung cÊp th«ng tin, tμi liÖu kü thuËt
Khoa QTKD
53
54. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
vÒ mÆt hμng, cung cÊp c¸c Catalogue cho kh¸ch hμng nghiªn
cøu. C¸n bé ® îc cö ®i giao dÞch ®μm ph¸n lμ ng êi n¾m v÷ng
nghiÖp vô kinh doanh, n¾m v÷ng t×nh h×nh kinh doanh cña
ngμnh hμng, cã nghÖ thuËt øng xö trong kinh doanh.
Khi ®· thèng nhÊt ® îc c¸c quan ®iÓm, hai bªn tiÕn hμnh
ký kÕt hîp ®ång, cã thÓ lμ hîp ®ång uû th¸c nhËp khÈu, cã
thÓ lμ hîp ®ång mua hμng trùc tiÕp cña C«ng ty khi C«ng ty
nhËp hμng vÒ.
Víi c¸c nhμ cung cÊp nguån hμng, C«ng ty dùa vμo hîp
®ång uû th¸c nhËp khÈu ®Ó tiÕn hμnh ký hîp ®ång ngo¹i th -
¬ng víi c¸c ®iÒu kho¶n ghi trong hîp ®ång uû th¸c nhËp
khÈu.
2.2. Tæ chøc thùc hiÖn c¸c hîp ®ång nhËp khÈu
Xin giÊy phÐp nhËp khÈu: §îc thùc hiÖn khi hμng ho¸
thuéc diÖn qu¶n lý ®Æc biÖt. Khi ®ã, C«ng ty ph¶i xin giÊy
phÐp nhËp khÈu cña c¸c c¬ quan chñ qu¶n nh : Ng©n hμng,
Bé V¨n ho¸ vμ Th«ng tin, Bé Tμi chÝnh.
Mua ngo¹i tÖ vμ lμm thñ tôc më L/C: §èi víi c¸c hîp ®«ng
quy ®Þnh thanh to¸n b»ng L/C, c¸n bé phßng kinh doanh
nhËp khÈu ph¶i lμm ®¬n xin më L/C göi ®Õn Ng©n hμng
phôc vô m×nh (Ng©n hμng N«ng nghiÖp vμ Ph¸t triÓn N«ng
th«n ViÖt nam, Ng©n hμng Ngo¹i th ¬ng, Ng©n hμng ANZ...)
Lμm thñ tôc H¶i quan ®Ó nhËn hμng: Khi nhËn ® îc
th«ng b¸o hμng vÒ c¶ng, phßng nhËp khÈu ph¶i tiÕn hμnh
lμm thñ tôc H¶i quan ®Ó nhËn hμng. ViÖc khai b¸o ® îc thùc
hiÖn th«ng qua tê khai H¶i quan, néi dung cña tê khai bao
gåm: Tªn ®¬n vÞ nhËp khÈu lo¹i hμng, c¶ng ®Õn, lÖ phÝ H¶i
Khoa QTKD
54
55. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
quan, thuÕ. §i kÌm víi tê khai H¶i quan lμ bé chøng tõ gèc bao
gåm: GiÊy chøng nhËn xuÊt xø hμng ho¸, ho¸ ®¬n th ¬ng m¹i,
vËn ®¬n, giÊy giíi thiÖu cña C«ng ty. ViÖc kª khai ph¶i trung
thùc chÝnh x¸c ®Ó tr¸nh gÆp khã kh¨n trong viÖc nhËn hμng
vμ cã thÓ bÞ ph¹t. Ngoμi ra, cßn ph¶i lμm thñ tôc xuÊt tr×nh
hμng ho¸ vμ nép lÖ phÝ lu kho bÕn b·i nÕu cã .
KiÓm tra hμng ho¸: §Ó kiÓm tra chÊt lîng hμng ho¸ C«ng
ty ®· phèi hîp víi Vinacontrol (lμ ®¬n vÞ gi¸m ®Þnh hμng ho¸
cña nhμ níc) kiÓm ®Þnh tr íc khi nhËn hμng. Biªn b¶n nμy lμ
c¬ së ®Ó gi¶i quyÕt tranh chÊp nÕu cã. ChÊt l îng hμng ho¸
ph¶i ®óng víi hîp ®ång ®· ®· ghi.
Thùc hiÖn bμn giao hμng cho ®¬n vÞ ®Æt hμng nhËp
khÈu: Sau khi nhËn hμng, C«ng ty tiÕn hμnh bμn giao hμng
cho c¸c ®èi t¸c hoÆc lu kho chê tiªu thô. Biªn b¶n bμn giao ® -
îc lËp víi sù chøng kiÕn vμ ch÷ ký cña c¸c bªn liªn quan.
Thanh lý hîp ®ång: Sau khi ®· bμn giao hμng, c¸n bé phô
tr¸ch ph¶i lμm nhiÖm vô thanh lý hîp ®ång b»ng c¸ch göi yªu
cÇu thanh to¸n ®Õn kh¸ch hμng. ViÖc thanh to¸n ® îc hoμn
tÊt nÕu hμng ho¸ thuéc diÖn kh«ng b¶o hμnh, nÕu thuéc diÖn
b¶o hμnh th× mét phÇn gi¸ trÞ hîp ®ång sÏ ® îc thanh to¸n
nèt khi hÕt thêi gian b¶o hμnh.
2.3. ThÞ tr êng nhËp khÈu s¶n phÈm cña C«ng ty.
2.3.1. C¸c lo¹i thÞ tr êng.
ThÞ tr êng nhËp khÈu lμ nguån cung øng hμng ho¸ chñ
yÕu vμ quan träng cña C«ng ty, chiÕm tû träng lín trong tæng
gi¸ trÞ nguån hμng cña C«ng ty. Ta cã thÓ chia thÞ tr êng nhËp
khÈu cña C«ng ty thμnh 3 khu vùc sau: Khu vùc thÞ tr êng
Khoa QTKD
55
56. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
Ch©u ¸, Khu vùc thÞ tr êng Ch©u © u vμ khu vùc thÞ tr êng
Ch©u Mü.
Trong 3 khu vùc thÞ tr êng trªn, khu vùc thÞ tr êng ch©u ¸
lμ thÞ tr êng nhËp khÈu quan träng nhÊt vμ chiÕm tû träng
cao nhÊt. Khu vùc thÞ tr êng Ch©u ¸ bao gåm c¸c níc sau:
NhËt B¶n, Singapore, Malaysia. Cô thÓ n¨m 2003 C«ng ty
nhËp khÈu tõ thÞ tr êng khu vùc ch©u ¸ ®¹t: 42.586.731.440
®ång chiÕm 68% tæng gi¸ trÞ hμng ho¸ nhËp khÈu cña C«ng
ty trong khu vùc thÞ tr êng nμy th× NhËt B¶n lμ thÞ tr êng
quan träng nhÊt. Víi mÆt hμng chñ lùc lμ «t« chuyªn dïng. Tuy
nhiªn, C«ng ty cÇn më réng thÞ tr êng nhËp khÈu sang mét sè
níc trong khu vùc nh : Hμn quèc, Trung quèc ®Ó lμm phong
phó nguån hμng vμ cã ®iÒu kiÖn mua ® îc hμng ho¸ víi gi¸ rÎ
vμ ®¶m b¶o chÊt lîng hμng ho¸.
Khu vùc thÞ tr êng ch©u © u bao gåm mét sè níc nh:
Ph¸p, §øc, Thuþ sü. Trong n¨m 2003, tæng gi¸ trÞ nhËp khÈu
tõ thÞ tr êng nμy ®¹t 12.415.012.750 ®ång chiÕm 20% tæng
gi¸ trÞ hμng ho¸ nhËp khÈu víi mÆt hμng chñ yÕu lμ c¸c thiÕt
bÞ, c«ng nghÖ vμ phô tïng in Ên trong ®ã thÞ tr êng §øc lμ thÞ
tr êng quan träng.
N¨m 2003, C«ng ty ®· nhËp khÈu tõ thÞ tr êng khu vùc
ch©u Mü gi¸ trÞ hμng ho¸ ®¹t 7.455.070.400 ®ång chiÕm
12% tæng gi¸ trÞ hμng nhËp khÈu víi mÆt hμng chñ yÕu lμ
c¸c thiÕt bÞ kiÓm tra tiÒn gi¶. Do khu vùc thÞ tr êng nμy cã vÞ
trÝ ®Þa lý xa nªn viÖc më réng nhËp khÈu tõ thÞ tr êng nμy
gÆp khã kh¨n do cíc phÝ vËn chuyÓn cao.
Khoa QTKD
56
57. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
ThÞ tr êng nhËp khÈu
cña C«ng ty
Khu vùc thÞ tr êng Khu vùc thÞ tr êng Khu vùc
thÞ tr êng
Ch©u ¢u Ch©u ¸
Ch©u Mü
Ph¸p §øc Thuþ NhËt Singapore Malaysia
Hoa
sü B¶n
Kú
2.3.2. Ph¬ng thøc giao dÞch cña C«ng ty.
NhËp khÈu lμ mét trong nh÷ng ho¹t ®éng ngo¹i th ¬ng
mμ biÓu hiÖn cña nã lμ c¸c hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th ¬ng.
Theo ®iÒu 81 cña luËt th ¬ng m¹i ViÖt nam, hîp ®ång
mua b¸n quèc tÕ cã hiÖu lùc khi cã ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn sau:
- Chñ thÓ cña hîp ®ång lμ bªn mua vμ bªn b¸n ph¶i cã t
c¸ch ph¸p lý.
- Hμng ho¸ theo hîp ®ång lμ hμng ho¸ ® îc phÐp mua b¸n
theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt níc bªn mua vμ níc bªn b¸n.
- Hîp ®ång mua b¸n víi th ¬ng nh©n níc ngoμi ph¶i ® îc
lËp thμnh v¨n b¶n.
Khoa QTKD
57
58. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
Th«ng qua giao dÞch ®μm ph¸n c¸c bªn x¸c lËp lªn c¸c
®iÒu kho¶n cña hîp ®ång ®ã chÝnh lμ ®iÒu kiÖn giao dÞch
x¸c lËp quyÒn vμ nghÜa vô cña mçi bªn. Hîp ®ång mua b¸n
ngo¹i th ¬ng ® îc thùc hiÖn díi h×nh thøc v¨n b¶n, tuú vμo
tõng th ¬ng vô mμ c¸c ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång chÆt chÏ,
®Çy ®ñ hoÆc ® îc níi láng, nã bao gåm c¸c ®iÒu kiÖn nh :
§iÒu kiÖn c¬ së giao hμng, ®iÒu kiÖn tªn hμng, ®iÒu kiÖn
phÈm chÊt, sè lîng, bao b×, gi¸ c¶, ®iÒu kiÖn thanh to¸n... Víi
bè côc h¹n chÕ cña chuyªn ®Ò t«i chØ tr×nh bμy hai ®iÒu
kiÖn c¬ b¶n ®ã lμ ®iÒu kiÖn c¬ së giao hμng vμ ®iÒu kiÖn
thanh to¸n.
2.3.2.1. §iÒu kiÖn c¬ së giao hμng.
§iÒu kiÖn c¬ së giao hμng quy ®Þnh nh÷ng c¬ së cã
tÝnh nguyªn t¾c cña viÖc giao nhËn hμng ho¸ gi÷a bªn mua
vμ bªn b¸n, nh÷ng nguyªn t¾c nμy ® îc phßng th ¬ng m¹i quèc
tÕ (ICC) x©y dùng vμ ® îc c¸c níc c«ng nhËn ¸p dông lμm quy
t¾c chung cho c¸c giao dÞch ngo¹i th ¬ng. Cã 13 ®iÒu kiÖn
c¬ së giao hμng vμ ® îc chia thμnh bèn nhãm :
- Nhãm E lμ mét ®iÒu kiÖn giao t¹i n¬i ®Õn víi h×nh
thøc tiªu biÓu lμ giao t¹i xëng (EXW - exwork).
- Nhãm F víi ®iÓm chung lμ ng êi mua ph¶i tr¶ cíc phÝ
chÝnh .
- Nhãm C cã bèn ®iÒu kiÖn víi ®Æc ®iÓm chung lμ ng êi
b¸n tr¶ cíc cho tr¹m vËn t¶i chÝnh.
- Nhãm D cã n¨m ®iÒu kiÖn víi ®iÓm chung lμ ng êi b¸n
ph¶i mang hμng tíi tËn n¬i cña ng êi mua.
Khoa QTKD
58
59. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
Ngoμi c¸c ®iÒu kiÖn trªn trong giao dÞch ngo¹i th ¬ng
ngêi ta cßn sö dông nh÷ng biÕn d¹ng cña c¸c ®iÒu kiÖn ®ã.
ë ViÖt nam ta hiÖn nay sö dông hai h×nh thøc c¬ së giao
hμng lμ FOB vμ CIP.
2.3.2.2. §iÒu kiÖn thanh to¸n.
Thanh to¸n quèc tÕ lμ viÖc thùc hiÖn chi tr¶ b»ng tiÒn
liªn quan ®Õn c¸c dÞch vô mua b¸n hμng ho¸ hay cung øng
lao vô kh«ng mang tÝnh chÊt hμng ho¸ gi÷a c¸c tæ chøc, c¸
nh©n níc nμy víi c¸c tæ chøc, c¸ nh©n níc kh¸c hay gi÷a mét
quèc gia víi mét tæ chøc quèc tÕ th«ng qua hÖ thèng Ng©n
hμng cña c¸c níc cã liªn quan.
Ngμy nay, trong bu«n b¸n quèc tÕ c¸c ®èi t¸c th êng
muèn sö dông c¸c ngo¹i tÖ m¹nh nh : §«lla Mü (USA), b¶ng Anh
(GBP), ®ång EURO... ®Ó lμm ®ång tiÒn thanh to¸n hîp ®ång.
C¸c ®ång tiÒn nμy cã u ®iÓm lμ Ýt biÕn ®éng trªn thÞ tr êng
tiÒn tÖ vμ cã thÓ ® îc dïng vμo c«ng t¸c nhËp khÈu hoÆc dù
tr÷ ngo¹i tÖ.
HiÖn nay, c¸c bªn trong quan hÖ ngo¹i th ¬ng cã thÓ sö
dông c¸c ph¬ng thøc thanh to¸n nh : Tr¶ ngay b»ng tiÒn mÆt,
ph¬ng thøc chuyÓn tiÒn, ph ¬ng thøc nhê thu, ph¬ng thøc
tÝn dông chøng tõ.
2.4. KÕt qu¶ ho¹t ®éng nhËp khÈu cña C«ng ty VËt t kü
thuËt Ng©n hμng.
2.4.1. C¬ cÊu hμng nhËp khÈu.
Nguån hμng cung øng cho C«ng ty bao gåm hai nguån
hμng chÝnh lμ: Nguån nhËp khÈu tõ níc ngoμi vμ nguån thu
mua trong níc. Trong ®ã nguån nhËp khÈu chiÕm tû träng lín.
Khoa QTKD
59
60. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
ThÞ tr êng nhËp khÈu chñ yÕu cña C«ng ty lμ c¸c n íc ph¸t triÓn
nh: NhËt B¶n, Thuþ sü, Singapore, §øc, Mü, Ph¸p, Malaysia...
ViÖc nhËp khÈu vËt t , thiÕt bÞ kü thuËt cã c«ng nghÖ Ng©n
hμng tiªn tiÕn phï hîp víi yªu cÇu ngμy cμng cao cña hÖ thèng
Ng©n hμng trong toμn quèc.
BiÓu 2.1. T×nh h×nh mua hμng trong hai n¨m
2002- 2003 cña C«ng ty ® îc thÓ hiÖn nh sau.
§¬n vÞ tÝnh: 1000®.
Nhãm hμng N¨m 2002 N¨m
2003
So s¸nh
TuyÖt
®èi
%
- Lîng nhËp
khÈu.
+ Ên chØ
+ GiÊy tr¾ng.
+ VËt t thiÕt
bÞ.
+ ¤t« chuyªn
dïng
+ Hμng v¨n
phßng.
27.885.715
5.963.622
3.260.353
7.857.396
10.494.244
5.732.836
40.759.58
77
.139.836
3.928.934
9.739.903
14.117.22
95
.833.685
12.873.8
72
1.176.21
46
68.581
1.822.50
73
.622.98
51
00.849
46,17
19,72
20,51
23,96
34,52
1,76
(Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh C«ng ty n¨m
2002 - 2003 ).
Qua b¶ng trªn ta thÊy tæng lîng hμng nhËp vÒ vμ tõng
nhãm hμng nhËp khÈu n¨m 2003 ®Òu t¨ng so víi n¨m 2002.
Cô thÓ, n¨m 2003 lîng hμng nhËp khÈu t¨ng tuyÖt ®èi
12.873.872 ngh×n ®ång hay t¨ng 46,17% so víi n¨m 2002.
VÒ c¬ cÊu hμng nhËp khÈu, ta thÊy nhãm hμng nhËp
khÈu chuyªn dïng t¨ng m¹nh nhÊt 30% (trong ®ã xe «t«
chuyªn dïng t¨ng 34,52%, m¸y mãc thiÖt bÞ vËt t t¨ng
23,96%), sau ®ã lμ nhãm hμng c¸c s¶n phÈm vÒ in Ên t¨ng
20% (trong ®ã Ên chØ t¨ng 19,72%, giÊy tr¾ng t¨ng 20,5%).
Khoa QTKD
60
61. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
C¸c nhãm hμng vÒ v¨n phßng t¨ng chËm nhÊt. §iÒu nμy
chøng tá C«ng ty ®· cã sù chuyÓn híng c¬ cÊu kinh doanh
gi÷a c¸c nhãm hμng nhËp. C«ng ty ®· t×m kiÕm vμ khai th¸c
® îc nhu cÇu vÒ «t« chuyªn dïng, vËt t thiÕt bÞ vμ hμng v¨n
phßng t¬ng ®èi lín.
§Ó thÊy ® îc hiÖu qu¶ kinh doanh, ta phÊn tÝch c¸c chØ
tiªu sinh lêi
Tæng doanh thu b¸n hμng
--------------------------------------------
Gi¸ trÞ tæng lîng hμng nhËp khÈu
30.794.818
N¨m 2002: ------------------ = 1,104
27.885.715
NghÜa lμ n¨m 2002 cø mét ®ång vèn bá ra ®Ó nhËp
khÈu hμng ho¸ th× thu vÒ ® îc 1,104 ®ång doanh thu.
41.905.082
N¨m 2003: ------------------- = 1,0281
40.759.587
NghÜa lμ n¨m 2003 cø bá ra mét ®ång vèn ®Ó nhËp
khÈu hμng ho¸ th× thu vÒ ® îc 1,0281 ®ång doanh thu.
Tõ nh÷ng ph©n tÝch trªn ta thÊy C«ng ty ®· hoμn thμnh
môc tiªu më réng thÞ tr êng kh¸ch hμng, tèi ®a ho¸ doanh thu
vμ ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm cung øng dÞch vô, C«ng ty ®· cã
nhiÒu gi¶i ph¸p h÷u hiÖu vμ thÝch hîp víi sù thay ®æi cña
thÞ tr êng, chuyÓn dÞch c¬ cÊu hμng cung øng, më réng danh
môc hμng nhËp khÈu, më réng thÞ tr êng trong níc vμ khai
Khoa QTKD
61
62. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt
nghiÖp
th¸c nguån hμng s½n cã trong níc ®em l¹i hiÖu qu¶ cao cho
ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty.
2.4.2. C¸c ph¬ng thøc kinh doanh nhËp khÈu.
HiÖn nay C«ng ty vÉn ph¸t triÓn ® îc hai h×nh thøc nhËp
khÈu cña m×nh ®ã lμ:
2.4.2.1. Kinh doanh nhËp khÈu uû th¸c.
§©y lμ h×nh thøc kinh doanh nhËp khÈu chñ yÕu cña
C«ng ty, ngμy cμng chiÕm tû träng lín trong kim ng¹ch nhËp
khÈu ®ã víi ho¹t ®éng nμy c«ng ty kh«ng ph¶i bá vèn ra mua
hμng, c¸c lo¹i chi phÝ ph¸t sinh hîp lý, hîp lÖ sÏ ® îc uû th¸c
thanh to¸n. Th«ng th êng phÝ uû th¸c ® îc tÝnh b»ng 1% tæng
gi¸ trÞ CIF cña hîp ®ång nhËp khÈu hμng ho¸ nh ng víi c¸c hîp
®ång cã gi¸ trÞ lín th× tû lÖ nμy cã thÓ ® îc h¹ thÊp h¬n n÷a.
HiÖu qu¶ kinh doanh ho¹t ®éng nhËp khÈu uû th¸c cña
C«ng ty ® îc thÓ hiÖn qua c¸c b¶ng thèng kª hîp ®ång uû th¸c
nhËp khÈu hoμn thμnh trong c¸c n¨m 2001, 2002 vμ 2003 nh
sau.
Khoa QTKD
62
64. NguyÔn C¶nh HiÖp - Q8T1 Kho¸ luËn tèt nghiÖp
BiÓu 2.2. Thèng kª hîp ®ång uû th¸c ®· hoμn thμnh n¨m 2001.
TT
Hîp ®ång Hμng ho¸ TrÞ gi¸
ngo¹i tÖ
TrÞ gi¸ VN§ PhÝ uû
th¸c
1
2
3
4
5
67891
0
11
12
13
14
01 BMC/VCB - Leaco - TL
ngμy 07/10/2001
52 UTNK - BMC - KNG ngμy
20/08/2001
03/ BMC - IND/2001 ngμy
28/12/2001
01 BMC - NHNN ngμy
21/10/2002
234/MAC -BMC ngμy
10/01/2002
0064- 99012/ITC ngμy
08/11/2002
02/BMC-NIND ngμy
15/07/2002
01/BMC-NIND ngμy
15/06/2002
04/BMC-NIND ngμy
15/08/2002
02 UTNK/BMC-INH
(19/06/2002)
03 UTNK/BMC-INH
(24/07/2002)
01 UTNK/BMC-INH
M¸y chËp liªn
Foil chèng gi¶
Mùc in
Xe «t« ISuzu Trooper -
69 xe
Xe «t« ISuzu Trooper -
40 xe
M¸y in 4 mμu
B¶n in kÏm
Film dïng trong CN in
Mùc in
Phô tïng m¸y in
Qu¶ l« cao su
Qu¶ l« cao su
Phô tïng m¸y in
Rotatek MP 150
1 xe «t« ISuzu
Trooper
72.007 DEM
527.000 USD
69.350 DEM
169.050.000
JPY
1.080.000 USD
1.485.000
DEM
2.475 USD
17.750 USD
72.525 DEM
43.102 DEM
17.881 DEM
33.068 DEM
5.125 DEM
27.000 USD
551.326.000®
7.410.670.000
®
470.955.000®
22.422.800.000
®
15.210.700.000
®
10.046.000.000
®3
4.882.650®
166.086.250®
468.870.125®
295.949.000®
125.667.300®
232.398.700®
32.856.375®
384.793.200®
5.513.000®
37.053.000
®
4.885.000®
224.228.000
®
76.053.000
®
60.276.000
®5
76.254®
2.741.393®
5.116.000®
2.959.490®
1.256.673®
2.323.987®
492.845®
7.300.385®
Khoa QTKD
64