CT Scan

1. CT SCANNER
CHẤT LƯỢNG HÌNH ẢNH
Báo cáo viên: Nguyễn Thế Phong
CN CĐHA BV Hoàn Mỹ Sài Gòn

2. NỘI DUNG
PHÂN GIẢI KHÔNG GIAN ( SPATIAL RESOLUTION )
PHÂN GIẢI TƯƠNG PHẢN ( CONTRAST RESOLUTION)
PHÂN GIẢI THỜI GIAN ( TEMPORAL RESOLUTION )

3. THÔNG SỐ QUÉT (SCAN PARAMETERS)
Yếu tố chính
● Tube current (mA)
● Tube Voltage (KV)
● Scan time
● Pitch
● Scan Acquisition type
Yếu tố phụ
● Scan Field of view (SFOV)
● Display Field of view (DFOV)
● Beam Collimation
● Reconstruction Slice Width
● Reconstruction Interval
● Reconstruction Algorithms
Yếu tố khác
● Kích thước bệnh nhân
● Bệnh nhân cử động
● Geometry and Detector Efficiency
● Training and experience

4. Độ phân giải không gian (spatial resolution)
- Là khả năng của hệ thống hình ảnh xử lý các điểm ảnh rất nhỏ nằm sát
gần nhau

6. Độ phân giải không gian
- Axial ( x-y plane) resolution : quyết định bởi kích thước ma trận ảnh ( image
matrix size), DFOV và pixel size
- Longitudinal ( z- axis) resolution :quyết định bởi chiều dày dãy detector

9. Spatial resolution : mối liên quan của
pixel size và DFOV
DFOV được xác định bởi người dùng , dựa vào kích thước giải
phẫu , và thường DFOV < SFOV
Matrix size 512 x 512
Thay đổi DFOV từ 40cm sang 20 cm
Pixel size giảm từa 0.78mm thành 0.39mm

10. Các yếu tố ảnh hưởng đến spatial resolution
● Kích thước thật của detector
● Chiều dày lớp cắt tái tạo
● Kích thước tiêu điểm
● Số lần chiếu
● Thuật toán tái tạo

11. Kích thước thật của detector ( aperture detector)
Là chiều dày của các detector đang hoạtđộng
trong dãy detector.
Độ phân giải không gian ( theo trục z –
longitudinal direction ) nâng cao một cách đáng
kể khi kích thước detector giảm
Độ phân giải ở mặt phẳng x-y thì ko ảnh hưởng
bởi kích thước thật của detector
Với các thế hệ máy thứ 4, chiều dày của detector thường khoảng:
0.625mm, ngoại trừ Canon (toshiba): 0.5mm

13. Hình ảnh và chiều dày lát cắt
Hình mỏng hơn
- độ phân giải không gian cao hơn
- Hiệu ứng thể tích từng phần ít hơn
- Nhiễu cao hơn(more noise)

14. Độ phân giải không gian tỉ lệ nghịch với chiều dầy lát cắt
Với cùng kV và mAs, số lượng photon được nhận diện thay đổi theo động dàylát
cắt
Lát cắt mỏng cung cấp độ phân giải không gian SR cao hơn nhưng độ nhiễu(
noise) hình ảnh cũng tăng lên
Lát cắt dày cho hình ảnh có độ phân giải tương phản cao CR, nhưng giảm độ
phân giải không gian SR.

16. Độ phân giải tương phản ( contrast resolution)
Là khả năng có thể phân biệt được sự khác nhau về đậm độ của hình ảnh
Một đối tượng/ vật đó khác biệt với các đối tượng/ vật xung quanh nó như thế
nào?
CR ảnh hưởng bởi kích thước ảnh và độ nhiễu ( size và noise)

17. Các yếu tố ảnh hưởng đến Contrast resolution
mAs
KV
Pixel size ( FOV)
Độ dày lát cắt (Slice Thickness)
Thuật toán tái tạo (Reconstruction)

19. Contrast resolution và mAs
giảm mAs → tăng noise → giảm CR
tăng slice thickness → cải thiện CR và giảmSR

20. CR và slice thickness
Giảm slice thickness → giảm signal to noise ratio(SNR)
→ tăng CR ( các thông số khác không thay đổi)
Tăng kich thước BN → giảm CR
Tăng KV và mAs → tăng CR --> tăng nhiễm xạ

22. Thuật toán tái tạo
Ảnh hưởng cả SR và CR, phụ thuộc yêu cầu của lâm sàng:
+ Sharp - SR cao, nhưng hìn ảnh có noise cao
+ Soft hay Smooth - giảm noise, nhưng giảm SR

26. CR và slice thickness
Khi dày:
ít noise, giảm SR ( z-axis), CR cao hơn
Khi mỏng:
SR cao, nhiều noise, CR thấp hơn

27. Temporal resolution

28. Kết luận
MDCT ngày nay yêu cầu detector mỏng với SR cao
Yêu cầu detector mỏng nhất để có thể tái tạo lát cắt mỏng với SR cao và cảithiện
CR
Hiểu về các yếu tố ảnh hưởng đến slice thickness là chìa khóa tạo nên hìnhảnh
có độ phân giải không gian và tương phản cao
*** Lời bàn: Không có protocol tối ưu nhất, chỉ có protocol phù hợp nhất cho từng trường
hợp (cá thể hoá protocol). Mà để làm được điều đó chúng ta cần nắm rõ những công cụ mà
chúng ta hiện đang có trong tay.

29. Tài liệu tham khảo
●Romans, Lois E. (2011).Computed Tomography for Technologists:a
comprehensive text. Wolters Kluwer Health/ Lippincott William &Wilkin.
●http://sprawls.org/resources/
●https://www.youtube.com/watch?v=DoxIRVyLBP8