7. ñoà. Nhö vaäy baûng caàn maõ ñòa hoaù laø baûng Tinh_dan_so vaø baûng tìm seõ laø baûng
cac_tinh.
Caùch thöïc hieän leänh maõ ñòa hoaù cho baûng naøy nhö sau:
- Môû baûng cac_tinh vaø baûng
Tinh_dan_so.
- Töø menu chính choïn Table > Geocode.
Hoäp thoaïi Geocode môû ra.
- Trong oâ Geocode Table choïn baûng
Tinh_dan_so, choïn oâ Search Table
choïn baûng cac_tinh. Coät ta seõ söû duïng
ñeå raùp döõ lieäu cuûa baûng Tinh_dan_so
vaøo baûn ñoà cac_tinh laø coät Ten trong
hai baûng. Vì vaäy trong oâ using Column
ta choïn coät Ten, trong oâ for Objects in
Column ta choïn coät ten (hình XVI.1).
- Maëc ñònh cheá ñoä maõ ñòa hoaù trong
phaàn Mode laø töï ñoäng (Automatic).
- Coù theå chænh kieåu bieåu töôïng trong
phaàn Symbol.
- Giöõ nguyeân caùc tuyø choïn trong nhöõng
oâ khaùc laø none.
- Choïn OK.
MapInfo chaïy maõ ñòa hoaù vaø hieän hoäp
thoaïi thoâng baùo keát quaû maõ ñòa hoaù (hình XVI.3). Ta thaáy raèng trong 61 tænh thaønh
cuûa Vieät Nam thì coù 60 tænh thaønh ñöôïc maõ ñòa hoaù vaø 1 khoâng maõ ñòa hoaù ñöôïc.
Choïn OK ñeå ñoùng hoäp thoâng baùo naøy laïi.
Ñeå hieån thò ñöôïc keát quaû maõ ñòa hoaù, ta thöïc hieän nhö sau:
- Kích hoaït cöûa soå baûn ñoà cuûa
lôùp cac_tinh baèng caùch nhaép
chuoät vaøo thanh tieâu ñeà.
- Choïn Map > Layer Control ñeå
môû hoäp thoaïi Layer Control ra.
- Choïn nuùt Add ñeå môû hoäp thoaïi
Add Layer (theâm lôùp) ra vaø
theâm baûng Tinh_dan_so vaøo
cöûa soå baûn ñoà hieän haønh. Kieåm
tra ñeå ñaûm baûo lôùp
Tinh_dan_so naèm treân lôùp
cac_tinh.
- Xong choïn OK.
Ta thaáy caùc ñieåm ñaõ maõ ñòa hoaù ñöôïc hieån thò treân cöûa soå baûn ñoà. Vì baûng tìm laø
moät baûng kieåu vuøng neân caùc ñieåm maõ ñòa hoaù ñöôïc ñaët taïi troïng taâm caùc tænh.
Hình XVI.2. Baûng döõ lieäu môû trong
cöûa soå Browser.
Hình XVI.3. Thoâng baùo keát quaû maõ ñòa hoaù.
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
8. Nhö ñaõ bieát, coù moät baûn ghi (moät tænh) trong baûng Tinh_dan_so khoâng ñöôïc maõ
ñòa hoaù. Ta seõ kieåm tra xem tænh naøo khoâng ñöôïc maõ ñòa hoaù. Caùch laøm:
- Treân menu chính choïn Query > Select. Hoäp thoaïi Select môû ra.
- Trong oâ Select Records from Table choïn baûng Tinh_dan_so.
- Trong oâ that Satisfy goõ vaøo bieåu thöùc: NOT OBJ.
- Ñaùnh daáu oâ Browse Results ñeå môû danh saùch caùc baûn ghi chöa ñöôïc maõ ñòa hoaù.
- Choïn OK.
Ta thaáy moät cöûa soå Browser coù teân laø Query1 Browser môû ra. Cöûa soå naøy coù moät
haøng laø T.P. Hoaø Chí Minh. Nhö vaäy ñaây laø baûn ghi khoâng ñöôïc maõ ñòa hoaù.
Ñeå maõ ñòa hoaù baûn ghi coøn soùt naøy, thöïc hieän maõ ñòa hoaù theo kieåu töông taùc.
Caùch laøm:
- Choïn Table > Geocode. Hoäp thoaïi Geocode môû ra.
- Thieát laäp caùc oâ gioáng nhö trong phaàn treân, chæ khaùc laø thay vì choïn trong phaàn Mode
laø Automatic thì ta choïn Interactive.
- Xong choïn OK.
Moät hoäp thoaïi Geocode khaùc laäp
töùc hieän ra thoâng baùo cho ta bieát baûn
ghi naøo khoâng raùp ñöôïc (hình XIV.4).
ÔÛ oâ ten treân cuøng ta thaáy baûn ghi
khoâng raùp ñöôïc laø T.P.Hoà Chí Minh.
ÔÛ döôùi hieån thò danh saùch caùc baûn
ghi trong baûng cac_tinh maø MapInfo
ñeà nghò ta raùp. Ta choïn T.P. Hoà Chí
Minh roài choïn OK ñeå raùp chuùng laïi
vôùi nhau. (Löu yù raèng hai chöõ treân
chæ khaùc nhau moät choã duy nhaát laø
chöõ treân khoâng coù khoaûng traéng sau
daáu chaám sau chöõ P, coøn chöõ döôùi
coù khoaûng traéng sau daáu chaám sau
chöõ P). Laøm xong choïn OK.
Vì chæ coù moät baûn ghi khoâng khôùp
trong quaù trình maõ ñòa hoaù töï ñoäng
neân sau khi raùp xong T.P.Hoà Chí
Minh vôùi nhau, quaù trình maõ ñòa hoaù
töông taùc keát thuùc vaø baûng keát quaû
ñöôïc hieån thò (hình XIV.5). Baûng
thoâng baùo naøy cho ta bieát raèng coù 1
baûn ghi ñöôïc maõ ñòa hoaù, khoâng coøn
baûn ghi naøo khoâng ñöôïc maõ ñòa hoaù
vaø tröôùc ñoù (maõ ñòa hoaù töï ñoäng) ñaõ
coù 60 baûn ghi ñöôïc maõ ñòa hoaù.
Trong tröôøng hôïp coù nhieàu baûn ghi khoâng ñöôïc maõ ñòa hoaù töï ñoäng thì khi thöïc
hieän maõ ñòa hoaù töông taùc, sau khi choïn xong raùp döõ lieäu cho moät baûn ghi thì MapInfo
Hình XIV.4. Hoäp thoaïi maõ ñòa hoaù theo
kieåu töông taùc - Interactive Geocode.
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
9. laïi hieån thò moät baûn ghi khaùc maø noù
khoâng raùp döõ lieäu ñöôïc. Ta laïi choïn
baûn ghi naøo khôùp ñeå raùp döõ lieäu.
Quaù trình naøy dieãn ra cho ñeán khi
naøo MapInfo raùp ñöôïc taát caû caùc döõ
lieäu vôùi nhau thì thoâi vaø hieån thò
baûng thoâng baùo keát quaû nhö trong
tröôøng hôïp treân.
ÔÛ ví duï naøy baûng Tinh_dan_so
ñaõ ñöôïc ñaêng kyù vaøo MapInfo roài
neân ta chæ caàn môû noù ra maø thoâi.
Trong tröôøng hôïp danh saùch nhö
vaäy ôû daïng Excel, xem caùch ñaêng
kyù taäp tin Excel vaøo MapInfo ôû
phaàn döôùi.
XVI.2. LEÄNH CREATE POINT (Taïo ñieåm)
XVI.2.1. Phöông phaùp
Ta coù theå coù moät cô sôû döõ lieäu coù chöùa caùc toaï ñoä X vaø Y trong hai tröôøng döõ lieäu
toaï ñoä maø ta muoán hieån thò trong MapInfo. Maëc duø thoâng tin ñòa lyù hieän dieän trong döõ
lieäu (ôû daïng coät toïa ñoä X vaø Y) nhöng khoâng coù ñieåm naøo ñöôïc taïo ra neân ta khoâng
theå hieån thò baûng döõ lieäu ñoù trong moät cöûa soå baûn ñoà ñöôïc. Leänh Create Points trong
tröôøng hôïp naøy giuùp ta taïo caùc ñieåm cho töøng baûn ghi naøo coù toaï ñoä X-Y hay kinh ñoä-
vó ñoä. Ñeå thöïc hieän ñöôïc leänh naøy, tröôùc tieân cô sôû döõ lieäu phaûi coù hai tröôøng kieåu soá,
moät tröôøng chöùa X (kinh ñoä hay hoaønh ñoä), moät tröôøng chöùa Y (vó ñoä hay tung ñoä).
Leänh Create Points bao goàm caùc böôùc sau:
- Môû baûng coù chöùa hai coät toaï ñoä X vaø Y maø ta caàn taïo ñieåm (neáu chöa môû).
- Choïn Table > Create Points. Hoäp thoaïi Create Point môû ra.
- Trong oâ Create Points for Table, nhaép chuoät vaøo danh saùch thaû xuoáng ñeå choïn teân
baûng caàn taïo ñieåm.
- Trong hai oâ Get X coordinates from Column vaø Get Y coordinates from Column,
choïn teân hai coät chöùa toaï ñoä X vaø Y töông öùng trong baûng ñeå MapInfo taïo ñieåm töø
hai coät ñoù.
- Trong hai oâ Multiply the X coordinates by vaø Multiply the Y coordinates by ta phaûi
khai baùo heä soá chuyeån ñoåi töø ñôn vò tính toaï ñoä trong hai coät khai baùo treân veà toaï
ñoä döï ñònh ñeå hieån thò baûn ñoà trong MapInfo. Ñoái vôùi caùc baûn ñoà thuoäc kieåu kinh
ñoä - vó ñoä ôû nöôùc Vieät Nam thì heä soá naøy laø 1 trong caû hai oâ treân.
- Neáu toïa ñoä thuoäc moät heä quy chieáu naøo ñoù ñaõ bieát thì ta phaûi nhaép chuoät choïn nuùt
Projection ñeå khai baùo heä quy chieáu cho khôùp vôùi toaï ñoä trong coät.
XVI.2. 2. Taïo ñieåm töø moät baûng ngoaøi MapInfo (Excel hay Access)
Ñeå taïo ñieåm töø moät baûng Excel hay Access, tröôùc tieân phaûi môû baûng ñoù trong
MapInfo ñeå ñaêng kyù noù. Sau khi môû ñöôïc baûng döõ lieäu trong MapInfo, caàn kieåm tra
Hình XIV.5. Thoâng baùo keát quaû maõ ñòa hoaù
töông taùc sau khi chaïy xong.
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
10. xem ñònh daïng hai coät chöùa toaï ñoä X vaø Y coù phaûi laø kieåu thaäp phaân hay khoâng baèng
leänh Table > Maintenance > Table Structure. Neáu ñònh daïng hai coät toaï ñoä laø thaäp
phaân thì môùi thöïc hieän leänh Create Points nhö trong phaàn 2.1. Trong nhieàu tröôøng
hôïp, khi môû moät baûng khoâng phaûi MapInfo vaøo MapInfo, ta thöôøng ñaùnh daáu tuyø choïn
duøng haøng ñaàu tieân laøm haøng tieâu ñeà neân ñònh daïng hai coät toaï ñoä coù theå bò ñoåi thaønh
kieåu kyù töï (Character). Trong tröôøng hôïp nhö vaäy, ta thöïc hieän leänh File > Save Copy
As ñeå löu baûng môùi môû thaønh moät baûng MapInfo. Sau ñoù môû baûng môùi löu ra vaø duøng
leänh Table > Maintenance > Table Structure ñeå ñoåi thuoäc tính hai coät toaï ñoä töø kieåu
kyù töï (Character) thaønh kieåu daáu thaäp phaân ñoäng (Float). Sau khi ñoåi thuoäc tính xong
môùi thöïc hieän leänh Create Points.
Neáu toaï ñoä hai coät X vaø Y ôû daïng ñoä - phuùt - giaây thì phaûi ñoåi caùc toaï ñoä ñoù veà ñoä
thaäp phaân tröôùc. MapInfo coù moät trình MapBasic cho pheùp thöïc hieän ñieàu naøy. Ñoù laø
trình Deggree Converter (DMSCNVRT). Caùch söû duïng trình naøy nhö sau:
- Môû baûng coù chöùa caùc coät caàn ñoåi toaï ñoä ra (neáu chöa môû).
- Choïn Table > Maintenance > Table Structure ñeå taïo theâm hai tröôøng môùi ñeå chöùa
caùc toaï ñoä thaäp phaân seõ ñöôïc ñoåi qua. Ñònh daïng hai tröôøng naøy laø Float.
- Choïn File > Run MapBasic Program. Hoäp thoaïi Run MapBasic Program môû ra.
- Trong thö muïc Tools choïn DMSCNVRT roài choïn Open.
- Töø menu chính choïn Tools > Converter > Convert Column to Decimal Degrees. Hoäp
thoaïi Convert DMS to Decimal Degrees (Version 1.1.) môû ra.
- Trong oâ Table choïn teân baûng coù coät toïa ñoä caàn ñoåi; trong oâ Get Deg,Min,Sec value
from ta choïn tröôøng caàn ñoåi toïa ñoä (löu yù ta phaûi thöïc hieän leänh Tools > Convert
Column to Decimal Degrees hai laàn, moät laàn cho coät kinh ñoä vaø moät laàn cho coät vó
ñoä); trong oâ DMS Seperator, goõ vaøo kyù töï phaân caùch caùc caáp ñoä - phuùt - giaây vôùi
nhau; trong oâ Store Results In, ta choïn moät trong hai tröôøng môùi taïo töông öùng ñeå
chöùa giaù trò ñoä thaäp phaân X hay Y seõ ñöôïc ñoåi. Ta coù theå ñaùnh daáu choïn vaøo oâ
Browse Results hay khoâng thì tuyø.
- Xong choïn OK.
Sau khi ñoåi sang ñoä thaäp phaân cho coät kinh ñoä chaúng haïn, caàn thöïc hieän leänh naøy
theâm moät laàn nöõa cho coät vó ñoä. Sau ñoù môùi thöïc hieän leänh Create Points treân hai coät
môùi taïo ñoù.
XVI.2.3. Ví duï leänh Create Point
Giaû söû ta coù moät taäp tin Excel coù toaï ñoä moät soá caùi caàu ôû gaàn khu vöïc thò xaõ Baûo
Loäc (hình XVI.6), taäp tin coù teân laø Cau.xls. Toaï ñoä caùc caàu naøy ñöôïc ghi laïi baèng maùy
ñònh vò vaø söû duïng heä quy chieáu laø WGS84. Ta muoán chaám vò trí caùc caàu naøy leân baûn
ñoà. Caùch laøm nhö sau:
- Khôûi ñoäng MapInfo hoaëc ñoùng taát caû caùc baûng khaùc laïi neáu ñang môû.
- Töø menu chính choïn File > Open Table.
- Trong oâ Files of Type, choïn Microsoft Excel (*.xls).
- Choïn taäp tin Cau.xls roài choïn Open. Hoäp thoaïi Excel Information môû ra (hình XVI.7).
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
11. - Trong oâ Named Range, choïn Other, hoäp thoaïi Other Range môû ra.
- Ta thaáy raèng danh saùch toaï ñoä caùc caàu naèm trong khoaûng giôùi haïn töø oâ A2 ñeán oâ
C10. Vì vaäy trong hoäp thoaïi Other Range ta naïp giôùi haïn naøy vaøo: Cau!A2:C10
roài choïn OK (hình XVI.8). Haøng treân cuøng laø haøng tieâu ñeà coät neân trong hoäp thoaïi
Excel Information ta ñaùnh daáu choïn vaøo tuyø choïn Use Above Selected Range for
Column Titles (duøng haøng treân giôùi haïn ñaõ choïn laøm haøng tieâu ñeà).
- Laøm xong choïn OK.
Ta thaáy MapInfo seõ môû baûng Excel thaønh moät cöûa soå Browser.
Ñeå coù theå thöïc hieän ñöôïc leänh Create Point, hai coät vi_do vaø kinh_do phaûi laø coät
kieåu soá. Ta kieåm tra ñònh daïng hai coät naøy baèng leänh Table > Maintenance > Table
Structure. Hai coät naøy phaûi coù ñònh daïng laø Float.
Tieán haønh taïo ñieåm cho caùc
toaï ñoä treân baèng leänh Create
Point nhö sau:
- Choïn Table > Create Points,
hoäp thoaïi Create Points môû ra
(hình XVI.9).
- Trong oâ Create Points for
Table choïn baûng Cau.
- Trong oâ Get X Coordinates
from Column ta choïn coät
kinh_do; trong oâ Get Y
Coordinates from Column ta
Hình XVI.6. Baûng döõ lieäu trong Excel.
Hình XVI.7. Hoäp thoaïi Excel Information -
choïn môû döõ lieäu töø Excel.
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
12. choïn coät vi_do. Vì toaøn boä
nöôùc ta naèm trong vuøng kinh
tuyeán ñoâng vaø vó tuyeán baéc
neân ta giöõ nguyeân hai heä soá
1 trong hai oâ Multiply the X
Coordinates by vaø Multiply
the Y Coordinates by.
- Nhaép chuoät choïn nuùt
Projection. Hoäp thoaïi choïn heä
quy chieáu môû ra.
- Ta ñaõ bieát heä quy chieáu cuûa
caùc toaï ñoä löu trong taäp tin Excel naøy laø WGS84 neân trong oâ Category ta choïn
Longitude/Latitude, trong oâ Category Members, ta choïn Longitude/Latitude (WGS84).
- Ta coù theå choïn kieåu bieåu töôïng cho caùc ñieåm seõ ñöôïc taïo baèng nuùt chænh kieåu bieåu
töôïng trong phaàn using Symbol.
- Choïn OK ñeå quay laïi hoäp thoaïi Create Points vaø choïn OK laàn nöõa ñeå keát thuùc leänh
naøy.
Ñeå thaáy ñöôïc caùc ñieåm môùi ñöôïc taïo treân cöûa soå baûn ñoà, ta choïn Window > New
Map Window. Caùc ñieåm môùi ñöôïc taïo thaønh seõ ñöôïc môû ra trong cöûa soå baûn ñoà cuûa
baûng Cau. Neáu muoán hieån thò caùc ñieåm môùi taïo thaønh treân moät cöûa soå baûn ñoà ñaõ coù
saün ta kích hoaït cöûa soå ñoù roài choïn Map > Layer Control roåi duøng leänh Add ñeå theâm
lôùp baûn ñoà môùi taïo vaøo.
XVI.3. PHAÂN TAÙN CAÙC ÑIEÅM VAØ TRÌNH DISPERSE POINTS (DISPERSE)
Tuyø theo keát quaû baûng cuûa ta ñöôïc maõ ñòa hoaù nhö theá naøo maø ta seõ coù baûn ñoà
caùc ñieåm ñöôïc maõ ñòa hoaù nhöng coù nhöõng tröôøng hôïp nhöõng ñieåm ñöôïc taïo thaønh taïi
cuøng moät vò trí. Trong tröôøng hôïp nhö vaäy khi nhìn khoù coù theå bieát ñöôïc taïi vò trí ñoù coù
moät hay nhieàu ñieåm. Ñeå coù theå nhìn thaáy ñöôïc toaøn boä döõ lieäu ta coù theå caàn phaûi phaân
taùn caùc ñieåm cho chuùng caùch nhau ra. Coù 3 phöông phaùp ñöôïc duøng ñeå phaân taùn caùc
Hình XVI.8. Hoäp thoaïi Other Range - Khai baùo
giôùi haïn döõ lieäu töø baûng Excel.
Hình XVI.9. Hoäp thoaïi Create Points.
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
13. ñieåm: Söû duïng trình MapBasic DISPERSE.mbx, pheùp phaân taùn ñieåm ñeàu nhau (equal
dispersion) vaø pheùp phaân taùn ñieåm veå beân phaûi (dispersion to the right).
XVI.3.1. Trình DISPERSE.mbx
Ñaây laø trình MapBasic coù saün khi caøi ñaët MapInfo. Ta caàn khôûi ñoäng trình naøy
tröôùc khi söû duïng noù. Xem theâm trong chöông MapBasic. Trong trình naøy coù hai
phöông phaùp phaân taùn caùc ñieåm: phaân taùn coù heä thoáng (Systematically) vaø phaân taùn
ngaãu nhieân (Randomly).
Caùch söû duïng trình naøy nhö sau:
- Môû baûng caàn chaïy phaân taùn ñieåm.
- Choïn File > Run MapBasic Program. Hoäp thoaïi Run MapBasic Program hieän ra.
- Choïn trình DISPERSE naèm trong thö muïc Tools cuûa MapInfo roài choïn Open. Trình
DISPERSE ñöôïc theâm vaøo menu Tools treân menu chính.
- Treân menu chính choïn Tools > Disperse > Disperse Points. Moät hoäp thoaïi môû ra
hieån thò danh saùch caùc baûng kieåu ñieåm ñang môû, choïn baûng caàn phaân taùn ñieåm
roài nhaép chuoät choïn OK ñeå tieáp tuïc.
- Moät hoäp thoaïi caûnh baùo hieän ra nhaéc ta löu laïi baûn sao cuûa baûng ta saép phaân taùn
ñieåm neáu ta chöa laøm. Neáu ta ñaõ sao löu roài thì nhaép chuoät choïn Continue. Hoäp
thoaïi Method to Disperse môû ra. Coù hai phöông phaùp phaân taùn ñieåm nhö ñaõ trình
baøy, ñöôïc chia laøm boán tröôøng hôïp cuï theå nhö sau:
+ Systematically: N,S,E,W,NE,SW,NW,SE: Caùc ñieåm ñöôïc phaân taùn caùch ñieåm
goác moät khoaûng caùch baèng moät bieåu töôïng theo 8 höôùng la baøn (N: baéc, S:
nam, E: ñoâng, W: taây, NE: ñoâng baéc, SW: taây nam, NW: taây baéc, SE: ñoâng
nam).
+ Systematically: “Around the Clock”: caùc ñieåm ñöôïc phaân taùn caùch nhau moät
khoaûng caùch baèng kích thöôùc moät bieåu töôïng theo chieàu kim ñoàng hoà.
+ Randomly: Caùc ñieåm ñöôïc phaân taùn theo nhoùm moät caùch ngaãu nhieân xung
quanh ñieåm goác. Trong tröôøng hôïp naøy, coù theå keát quaû taïo ra vaãn coù caùc
ñieåm truøng nhau.
+ Randomly with Callout Lines: phaân taùn ngaãu nhieân caùc ñieåm vôùi moät ñöôøng
chæ veà vò trí goác cuûa caùc ñieåm ñoù. Neáu ta choïn tuøy choïn naøy thì coù moät nuùt
chænh kieåu ñöôøng hieän ra cho pheùp ta choïn kieåu ñöôøng chæ.
- Choïn moät trong boán tuyø choïn treân roài choïn OK. Hoäp thoaïi Zoom Level hieän ra cho
pheùp ta choïn tyû leä maø ta thöôøng söû duïng baûn ñoà ñoù nhaát. Hoäp thoaïi naøy coù taùc
duïng xaùc ñònh khoaûng caùch phaân taùn caùc ñieåm sao cho phuø hôïp nhaát vôùi ñoä phoùng
ñaïi ñöôïc khai baùo. Ta cuõng coù tuyø choïn Display mapper when finished ñeå hieån thò
hay taét baûn ñoà sau khi chaïy leänh xong. Naïp xong tyû leä baûn ñoà nhaép chuoät choïn
OK.
Caùc ñieåm seõ ñöôïc phaân taùn theo nhöõng thoâng soá ta khai baùo. Löu yù raèng chöông
trình seõ chaïy nhanh hôn moät chuùt neáu khoâng hieån thò baûn ñoà baûng saép chaïy phaân taùn
ñieåm.
Chuù yù raèng trình naøy seõ thay ñoåi vò trí caùc vaät theå ñoà hoaï cuûa baûng ñöôïc chaïy leänh
phaân taùn vì vaäy haõy tieán haønh sao löu tröôùc khi thöïc hieän leänh naøy.
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
14. Ta seõ xem ví duï döôùi ñaây.
Giaû söû ta coù danh saùch caùc khaùch haøng vaø ñòa chæ cuûa hoï theo quaän trong thaønh
phoá Hoà Chí Minh. Ñaây laø moät baûng trong MapInfo. Ta muoán hieån thò danh saùch naøy
leân baûn ñoà caùc quaän cuûa Thaønh phoá Hoà Chí Minh. Thöïc hieän maõ ñòa hoaù giöõa baûng
VD_disperse vaø baûng quan_huyen. Nhö ta ñaõ bieát, khi maõ ñòa hoaù moät baûng theo moät
baûng MapInfo kieåu vuøng, caùc ñieåm maõ ñòa hoaù ñöôïc ñaët taïi troïng taâm cuûa caùc vuøng
laø caùc quaän huyeän. Nhö vaäy, nhöõng ngöôøi ôû cuøng moät quaän thì seõ coù caùc ñieåm ñöôïc
taïo thaønh truøng vôùi nhau taïi troïng taâm cuûa vuøng ñoù. Ñeå thaáy ñöôïc moät quaän coù bao
nhieâu ngöôøi, chuùng ta phaûi thöïc hieän leänh phaân taùn ñieåm ñeå coù theå thaáy ñöôïc bao
nhieâu ngöôøi ôû trong cuøng moät quaän.
Sau khi chaïy maõ ñòa hoaù, thöïc hieän leänh phaân taùn ñieåm nhö sau:
- Môû baûng VD_disperse ra.
- Choïn File > Run MapBasic
Program.
- Hoäp thoaïi Run MapBasic
Program môû ra, choïn trình DIS-
PERSE. Trình naøy ñöôïc khôûi
ñoäng trong menu Tools.
- Choïn Tools > Disperse >
Disperse Points. Hoäp thoaïi
Disperse Points môû ra.
- Choïn baûng VD_Disperse roài choïn OK. Moät hoäp thoaïi cuûa MapInfo môû ra nhaéc ta
thöïc hieän sao löu (hình XVI.10). Neáu ta ñaõ thöïc hieän sao löu thì nhaép chuoät choïn
Continue. Hoäp thoaïi Method to Disperse môû ra cho pheùp ta choïn phöông phaùp
phaân taùn ñieåm.
- Giaû söû ta choïn phöông phaùp Systematically: N, S, E, W, NE, SW, NW, SE roài choïn
OK. Hoäp thoaïi Zoom level môû ra (hình XVI.11).
- Naïp giaù trò ñoä phoùng ñaïi ta thöôøng söû duïng nhaát, giaû söû ta choïn ñoä phoùng ñaïi maëc
ñònh maø MapInfo töï choïn cho ta.
- Ñaùnh daáu choïn vaøo tuyø choïn Display Mapper when finished roài nhaép chuoät choïn
OK ñeå keát thuùc leänh.
Moät cöûa soå baûn ñoà môùi ñöôïc môû ra
hieån thò caùc ñieåm truøng nhau trong caùc
quaän ñöôïc phaân taùn ñeàu ra. Ñeå coù theå
nhìn thaáy caùc ñieåm naøy trong baûn ñoà
quaän huyeän ta söû duïng leänh Map >
Layer Control vaø nhaép chuoät choïn Add
ñeå theâm lôùp quan_huyen vaøo chung
vôùi lôùp VD_disperse. Ta seõ thaáy caùc
ñieåm ñöôïc phaân taùn ra trong caùc quaän
huyeän. Luùc naøy ta coù theå nhìn thaáy
ñöôïc moät quaän coù bao nhieâu khaùch
haøng.
Hình XVI.10. Thoâng baùo nhaéc sao löu döõ lieäu
tröôùc khi thöïc hieän leänh phaân taùn ñieåm .
Hình XVI.11. Choïn ñoä phoùng ñaïi ñeå trình
baøy baûn ñoà phaân taùn ñieåm.
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
15. XVI.3.2. Pheùp phaân taùn ñieåm ñeàu nhau
Phöông phaùp naøy phaân taùn caùc ñieåm caùch ñeàu moät khoaûng caùch töø taâm (ñieåm
goác). Caùch thöïc hieän nhö sau:
- Tröôùc heát choïn taát caû caùc ñieåm coù cuøng vò trí. Ta coù theå thöïc hieän vieäc naøy baèng
coâng cuï choïn Marquee hay Radius treân thanh coâng cuï Main.
- Choïn Options > Show MapBasic Window ñeå môû cöûa soå MapBasic ra.
- Nhaép chuoät vaøo cöûa soå MapBasic ñeå con troû chuoät hieän leân trong phaàn goõ leänh cuûa
cöûa soå naøy.
- Goõ caùc doøng leänh sau vaøo cöûa soå MapBasic:
Randomize {nhaán <Enter> ñeå xuoáng haøng}
Update Selection Set Obj = CreatePoint(CentroidX(Obj)+
(0.01/(Cos(CentroidY(Obj)*(.01745))))*(Rnd(1)-.5),
CentroidY(Obj)+0.01*(Rnd(1)- .5)) {nhaán <Enter> ñeå chaïy leänh}
XVI.3.3. Phaân taùn ñieåm veà beân phaûi
Phöông phaùp naøy phaân taùn caùc ñieåm veà beân phaûi cuûa ñieåm goác. Caùch laøm:
- Tröôùc heát choïn taát caû caùc ñieåm coù cuøng vò trí baèng caùch söû duïng coâng cuï choïn
Marquee hay Radius treân thanh coâng cuï Main.
- Choïn Options > Show MapBasic Window ñeå môû cöûa soå MapBasic ra.
- Nhaép chuoät vaøo trong cöûa soå MapBasic ñeå hieån thò con troû chuoät trong ñoù.
- Goõ vaøo caùc doøng leänh sau:
Randomize {nhaán <Enter>}
Update Selection Set Obj =CreatePoint(CentroidX(Obj)+
0.0099*Rnd(1),CentroidY(Obj)+0.0099*RND(1)) {nhaán <Enter>}
Vôùi hai phöông phaùp trong phaàn 3.2 vaø 3.3 ôû treân, baûng cuûa ta seõ ñöôïc caäp nhaät
töï ñoäng. Neáu söï phaân boá caùc ñieåm sau khi thöïc hieän moät trong hai leänh treân khoâng
laøm ta vöøa yù thì coù theå choïn Edit > Undo töø menu chính ñeå phuïc hoài caùc ñieåm laïi vò
trí cuõ cuûa chuùng.
Ñeå thöïc hieän leänh phaân taùn taát caû caùc ñieåm trong moät baûng, haõy thay theá trong
caùc doøng leänh treân taát caû nhöõng choã naøo coù chöõ Selection thaønh teân cuûa baûng.
Chuù yù: heä soá phaân taùn (dipersal weight) trong caùc doøng leänh caäp nhaät treân laø moät
con soá nhaèm ñieàu chænh caùc toaï ñoä X vaø Y môùi cuûa caùc ñieåm. Trong caùc ví duï treân,
heä soá phaân taùn laø 0.01. Khoaûng caùch X hoaëc Y toái ña (tính theo daëm) maø moät ñieåm
bò di chuyeån ñi baèng 69 nhaân vôùi heä soá phaân taùn. Heä soá phaân taùn naøy coù theå ñieàu
chænh ñöôïc - heä soá caøng lôùn thì khoaûng caùch phaân taùn caøng lôùn. Trong ví duï treân heä
soá phaân taùn ñöôïc söû duïng coù theå ñuùng trong tröôøng hôïp phaân taùn theo tænh nhöng
khoâng theå aùp duïng ñöôïc cho phaân taùn theo quaän. Neáu ta thaáy caùc ñieåm ñöôïc phaân
taùn chöa ñuû xa hoaëc phaân taùn quaù xa thì coù theå ñieàu chænh laïi baèng caùch taêng hay
giaûm heä soá phaân taùn.
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
16. XVI.4. TAÏO ÑIEÅM TAÏI GIAO ÑIEÅM CUÛA CAÙC ÑÖÔØNG
Nhieàu ngöôøi laøm vieäc vôùi caùc taäp tin baûn ñoà veà ñöôøng xaù thöôøng quan taâm ñeán
nhöõng thoâng tin taïi vò trí caùc giao loä. Moät soá noäi dung coâng vieäc khaùc laïi chæ chuù troïng
ñeán caùc giao loä maø thoâi. Trong MapInfo ta coù theå maõ ñòa hoaù döõ lieäu vaøo caùc giao loä
trong caùc taäp tin ñöôøng xaù baèng leänh Table > Geocode, tuy nhieân coâng vieäc seõ deã
daøng hôn neáu ta taïo ra moät baûng môùi chæ coù chöùa caùc ñieåm laø caùc giao loä maø thoâi. Ví
duï moät ñôn vò chòu traùch nhieäm veà giao thoâng trong thaønh phoá caàn quan taâm ñeán vieäc
kieåm tra caùc thieát bò ñieàu khieån giao thoâng (ñeøn ñöôøng, camera quan saùt chaúng haïn)
taïi caùc giao loä. Ñeå taïo ra caùc ñieåm taïi moãi giao loä cho baûng cuûa mình, ta thöïc hieän
nhö sau:
- Töø menu chính choïn File > Open Table ñeå môû taäp tin baûn ñoà veà ñöôøng xaù ra.
- Sao löu hai laàn ñeå taïo hai baûn sao cuûa baûn ñoà ñöôøng vaø ñaët hai teân môùi cho chuùng.
Töø menu chính choïn File > Save Copy As vaø löu baûng ñöôøng thaønh moät teân môùi.
Laäp laïi leänh naøy moät laàn nöõa vaø löu taäp tin ñöôøng xaù thaønh moät teân khaùc.
- Choïn File > Open Table vaø môû hai baûn ñoà ñöôøng môùi sao löu döôùi hai teân khaùc
nhau ra. Giaû söû hai baûng môùi taïo coù teân laø duong1 vaø duong2 vaø tröôøng chöùa teân
ñöôøng laø ten.
- Töø menu chuaån choïn Query > SQL Select. Trong hoäp thoaïi SQL Select, ta goõ caùc
doøng leänh vaøo caùc oâ nhö sau:
+ OÂ Select Column: duong1.ten + “&&” + duong2.ten.
+ OÂ from Table: duong1,duong2.
+ OÂ where Condition: duong1.obj Intersects duong2.obj and
duong1.ten <> duong2.ten.
+ Boû troáng caùc oâ Group by Column vaø Order by Column.
+ OÂ Into Table Named: Giao_lo.
+ Ñaùnh daáu choïn vaøo oâ Browse Results.
- Choïn File > Save Copy As vaø löu baûng Giao_lo môùi taïo thaønh laïi thaønh moät baûng
MapInfo hoaøn chænh.
- Môû baûng Giao_lo môùi taïo ra vaø khöû maõ ñòa hoaù noù baèng leänh: Table > Maintenance
> Table Structure, khöû choïn trong oâ Table Is Mappable.
- Thöïc hieän leänh maõ ñòa hoaù baûng Giao_lo vaøo moät trong hai baûng duong1 vaø duong2
taïo ra ôû phaàn treân.
Löu yù: Ta coù theå coù caùc ñieåm laëp taïi cuøng vò trí neáu moät ñöôøng caét moät ñöôøng khaùc
cuøng teân vôùi noù taïi hai vò trí trôû leân.
Maõ ñòa hoaù laø moät leänh raát höõu ích trong vieäc phaân tích döõ lieäu theo khoâng gian
ñòa lyù. Ví duï nhö moät nhaø kinh doanh löu caùc soá lieäu veà hoaït ñoäng kinh doanh cuûa caùc
chi nhaùnh cuûa mình trong moät baûng Excel, ñoàng thôøi anh ta cuõng coù moät baûn ñoà ñaùnh
daáu vò trí caùc chi nhaùnh ñoù. Nhaø kinh doanh coù theå ñöa thoâng tin veà hoaït ñoäng kinh
doanh cuûa caùc chi nhaùnh ñoù leân baûn ñoà ñeà nhaän ñònh möùc ñoä hoaït ñoäng cuûa caùc chi
nhaùnh, nôi naøo thaønh coâng, nôi naøo thaát baïi. Khi môû theâm caùc lôùp baûn ñoà coù thoâng
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
17. tin veà ñöôøng saù, soá nhaân vieân, ñieàu kieän kinh teá xaõ hoäi, cô caáu daân cö,... nhaø kinh
doanh coù theå coù moät caùi nhìn toång quaùt veà nhöõng ñieàu kieän taùc ñoäng ñeán hoaït ñoäng
kinh doanh maët haøng cuûa mình. Hoaëc ví duï nhö moät ngöôøi ñieàu tra tieán haønh thu maãu
taïi caùc ñòa ñieåm ñaùnh daáu treân baûn ñoà vaø ñöa chuùng leân MapInfo. Sau ñoù veà phoøng
thí nghieäm anh ta tieán haønh phaân tích caùc maãu vaät, keát quaû phaân tích ñöôïc ñöa leân
moät baûng tính, Excel chaúng haïn, roài thöïc hieän maõ ñòa hoaù döõ lieäu naøy leân baûn ñoà ñaùnh
daáu caùc ñieåm thu maãu thì coù theå nhìn thaáy keát quaû phaân tích caùc maãu vaät cuûa mình
phaân boá treân ñòa baøn nghieân cöùu nhö theá naøo. Khi coù theâm caùc thoâng tin khaùc veà ñòa
baøn nghieân cöùu treân baûn ñoà soá, anh ta coù theå tieán haønh thöïc hieän caùc phaân tích ñòa lyù
trong MapInfo (nhö laøm baûn ñoà chuû ñeà chaúng) ñeå tìm ra moái töông quan giöõa döõ lieäu
cuûa mình vôùi caùc ñieàu kieän kia vaø coù theå tìm ra quy luaät phaùt trieån cuûa ñoái töôïng mình
ñang nghieân cöùu. Maõ ñòa hoaù cuõng coù theå ñöôïc söû duïng trong caùc phaân tích veà xaõ hoäi,
ví duï nhö ta coù baûng xeáp haïng tyû leä hoïc sinh gioûi - trung bình - yeáu cuûa caùc tröôøng phoå
thoâng trong thaønh phoá. Khi thöïc hieän maõ ñòa hoaù soá lieäu naøy leân baûn ñoà soá cuûa caùc
tröôøng trong thaønh phoá roài môû leân ñoù caùc thoâng tin veà kinh teá xaõ hoäi nhö thu nhaäp bình
quaân cuûa khu vöïc, cô caáu daân cö, heä thoáng cô sôû haï taàng,... ta coù theå tìm ra ñöôïc lyù
do vì sao khu vöïc naøy hoïc sinh laïi hoïc gioûi hôn choã khaùc. Töông töï nhö vaäy, ta coù theå
söû duïng caùc soá lieäu veà vi phaïm quaûn lyù baûo veä röøng, veà phaân boá cuûa caùc loaøi ñoäng vaät
hoang daõ ñeå phuïc vuï cho coâng taùc quaûn lyù taøi nguyeân thieân nhieân hoaëc ñeå trôï giuùp
cho caùc caáp laõnh ñaïo trong vieäc ra quyeát ñònh trong moät tình huoáng naøo ñoù.
Dó nhieân taát caû nhöõng ví duï treân ñaây chæ laø khaû naêng, ta coù theå ñöa döõ lieäu leân baûn
ñoà cuøng vôùi caùc thoâng tin khaùc nhö laïi khoâng thaáy moái töông quan gì caû, ñieàu ñoù coù
theå laø vì döõ lieäu cuûa ta phuï thuoäc vaøo caùc yeáu toá khaùc khoâng lieân quan gì ñeán ñòa lyù
hoaëc caùc thoâng tin so saùnh khoâng ñaày ñuû,... Trong ña phaàn caùc tröôøng hôïp, döõ lieäu khi
ñöa vaøo phaân tích, cuõng gioáng nhö baát kyø moät heä cô sôû döõ lieäu naøo khaùc, chuùng phaûi
coù ñuû ñoä tin caäy thoáng keâ, phaûi ñaûm baûo tính ñaïi dieän cho khu vöïc nghieân cöùu, soá
löôïng maãu phaûi ñuû nhieàu,... thì môùi coù theå ñaït ñöôïc keát quaû phaân tích saùt vôùi thöïc teá.
Nhö ta ñaõ thaáy, döõ lieäu coù theå naèm trong moät ñònh daïng taäp tin ngoaøi MapInfo vì
vaäy ngöôøi laøm coâng taùc phaân tích trong MapInfo khoâng caàn phaûi toán coâng thöïc hieän
nhaäp lieäu laïi maø chæ caàn môû chuùng ra, dó nhieân vôùi ñieàu kieän döõ lieäu phaûi ñöôïc toå chöùc
thoáng nhaát, ñoàng boä thì môùi coù theå thöïc hieän ñöôïc. Ñieàu naøy cuõng giuùp taêng cöôøng
khaû naêng chuyeân moân hoaù, vì ngöôøi laøm coâng taùc chuyeân moân chæ vieäc thöïc hieän coâng
vieäc cuûa mình, sau ñoù ngöôøi thöïc hieän phaân tích treân MapInfo chæ vieäc naïp döõ lieäu leân
baûn ñoà theo yeâu caàu cuûa caùn boä chuyeân moân vaø traû ra keát quaû, ngöôøi laøm coâng taùc
chuyeân moân coù theå thöïc hieän vieäc phaân tích döõ lieäu theo yù mình.
Nhö ñaõ trình baøy ôû phaàn treân, keát quaû maõ ñòa hoaù hieám khi naøo ñaït tyû leä 100%.
trong ña soá caùc tröôøng hôïp, vieäc maõ ñòa hoaù khoâng thaønh coâng laø do loãi ñaùnh sai/khaùc
chính taû. Ñeå giaûm thieåu sai soá vaø taêng tyû leä thaønh coâng trong leänh maõ ñòa hoaù cuõng
nhö trong baát kyø leänh naøo cuûa MapInfo lieân quan ñeán vieäc so saùnh döõ lieäu töø nhieàu
nguoàn khaùc nhau, maõ hoaù döõ lieäu laø moät trong nhöõng giaûi phaùp laøm giaûm bôùt sai soá
ñoù ñi. Ví duï thay vì thöïc hieän maõ ñòa hoaù treân coät coù teân ñaày ñuû caùc tænh, ta taïo ra moät
coät nöõa vaø tieán haønh maõ hoaù cho teân caùc tænh, ví duï nhö HCM laø Tp.Hoà Chí Minh, CT
thay cho Caàn Thô, DK thay cho Daék Laék,... roài môùi thöïc hieän maõ ñòa hoaù treân coät vieát
taét ñoù thì khaû naêng raùp döõ lieäu seõ ñöôïc caûi thieän ñaùng keå.
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com