Ławeczki z rzeźbami i inne ciekawe rzeźby z woj. śląskim oraz ciekawostki w ich otoczeniu. Wersja III jest wersją archiwalną, zastąpioną przez wersję IV https://www.slideshare.net/proso2/prelekcjalaweczki23cz1slw4pdf
Ławeczki z rzeźbami i inne ciekawe rzeźby z woj. śląskim oraz ciekawostki w ich otoczeniu. Wersja III jest wersją archiwalną, zastąpioną przez wersję IV https://www.slideshare.net/proso2/prelekcjalaweczki23cz1slw4pdf
Ławeczki z rzeźbami i inne ciekawe rzeźby z woj. śląskim oraz ciekawostki w ich otoczeniu. W wersji IV prezentowane jest znacznie więcej obiektów, niż w wersji III https://www.slideshare.net/proso2/prelekcja-laweczki21-cz1slw3
2. formalnie sięga stycznia 1951, lecz historia miast, które były jego fundamentami
jest o wiele dłuższa. Starszą częścią „dwumiasta” jest śląskie Bielsko powstałe w
końcu XIII wieku. Od XVI w. miasto rozwijało się jako ośrodek handlu,
sukiennictwa i ceramiki, a także jako stolica państwa stanowego
przekształconego później w księstwo. Małopolska Biała natomiast powstała
około 1560 jako osada tkaczy. Na początku XIX w. zaczął się tu rozwijać
przemysł, a już na przełomie XIX i XX stulecia okręg bielsko-bialski był jednym
z ważniejszych ośrodków przemysłowych Austro-Węgier . Wtedy też rozpoczął
się proces zrastania dwóch organizmów zakończony w 1951 r. połączeniem ich
w jedno miasto Bielsko-Biała. Przez wieki charakterystyczną cechą dwumiasta
była również wielonarodowość z przewagą etnikum niemieckiego(bielsko-
bialska wyspa językowa oraz różnorodność religijna
(katolicy, protestanci i żydzi, przerwane II wojną światową(w której szczęśliwie
uniknęło zniszczeń). W okresie powojennym Bielsko-Biała wciąż rozwijało się,
w latach 1975-1998 jako stolica województwa bielskiego aby stać się dziś
jednym z bardziej prężnych gospodarczo miast Polski, a także istotnym
ośrodkiem kulturalnym, turystycznym i akademickim.
Wyższa szkoła biznesu w Dąbrowie Górniczej
3. Ukształtowanie powierzchni Bielska-Białej jest dość zróżnicwane. W granicach administracyjnych miasta znajdują się
tereny wyżynne (Pogórze Śląskie), jak i górskie (Beskid Śląski, Beskid Mały).
Centrum miasta[19] znajduje się na wysokości 313 m n.p.m. Najniższym punktem są Stawy Komorowickie znajdujące się
na wysokości 262 m n.p.m., natomiast najwyższym szczyt liczącego 1117 m n.p.m. Klimczoka w Beskidzie Śląskim.
Pogórze Śląskie zbudowane jest z mało odpornych na denudacjęserii fliszowyc z wkładkami wapieni i cieszynitów.
Złożona struktura podłoża geologicznego ścięta jest przez równinę denudacyjną obniżającą się od 400–450 m n.p.m. u
podnóża progu Beskidu Małego i Beskidu Śląskiegodo 280–300 m n.p.m. na granicy Kotliny Oświęcimj. Powierzchnię
pogórza pokrywają gliny na których rozwinęły się zespoły gleb o średniej produkcyjności[17]. Dominują gleby
brunatnoziemneNa ograniczonych powierzchniach występują gleby płowe Do niewielkich powierzchni ogranicza się
zasięg gleb bielicowych, rozwiniętych na bezwęglanowych i bardzo przepuszczalnych zwietrzelinach. Gleby
deluwialne, związane z łagodnie nachylonymi podnóżami stoków, występują w wielu obszarach, których łączna
powierzchnia jest niewielka. Podobną cechą odznaczają się gleby aluwialnew dnach dolin[24].
Wyżynna część Bielska-Białej składa się z kilkudziesięciu wzgórz, porozdzielanych dolinami rzek i potoków, z których
centralną jest dolina Białej. Najwyższymi bielskimi wzgórzami są Drugi Kopiec Lipnicki (448 m n.p.m.), Hałcnowska
Góra (404 m n.p.m.), Pierwszy Kopiec Lipnicki (393 m n.p.m.), Cieńciałowa Kępa (390 m n.p.m.), Malowany Dworek
(390 m n.p.m.) i Trzy Lipki (386 m n.p.m.).
Beskid Śląskibudowany jest z masywnych piaskowcówgodulskich i istebniańskich. W części południowej góry
zbudowane są z fliszu magurskiego. Występują tu złoża mineralne: piaskowce, wapieni i kruszywa naturalne. Duże
znaczenie mają piaskowce godulskie, które występują tu w dwóch rodzajach: godulskie środkowe oraz godulskie dolne.
Znajdują się tu również źródła wód mineralnych.
Beskid Mały zbudowany jest z płaszczowin: podśląskiej i śląskiej. Składa się w 95% z piaskowców godulskich.
Geologicznie jest jednorodny z Beskidem Śląskim.
Pasma Beskidów rozdziela szeroka na 5 km Brama Wilkowicka ącząca Pogórze Śląskie z Kotliną Żywiecką
Wyższa szkoła biznesu w Dąbrowie Górniczej
6. Niewiele jest takich miast otoczonych wokół zielenią gór, posiadających wiele
ciekawych zabytków jak i bogatą ofertę usług. Jednakże właśnie takich określeń
można użyć mówiąc o Bielsku–Białej. To malownicze miasto położone u
stóp Beskidu Małego oraz Śląskiego ma za sobą ponad 700 lat historii
obfitującej w wydarzenia, zarówno wojenne jak i kulturalne. Już od początków
istnienia tego miasta powstawały rękodzieła z sukiennictwem na czele, a także
rozwijał się przemysł włókienniczy. To właśnie w tamtych czasach miasto to
było nazywane miastem wielokulturowym, gdyż zamieszkiwali je zarówno
Polacy jak i Niemcy, Czesi i Żydzi.
To także dzięki nim miasto rozwijało się kulturowo oraz przemysłowo, a
najwybitniejszym wynikiem ich pracy stał się obecny dziś ratusz.
Bielsko - Biała (niem. Bielitz-Biala) leży na wysokości 300 – 400 m. n.p.m. u
stóp trzech szczytów, które należą do granic administracyjnych
miasta: Szyndzielni , Magurki i Koziej Góry. Dzielnica Bielska-
Białej, Straconka czyli wschodnia część miasta sięga do stóp Beskid Małego (do
przełęczy Przegibek), natomiast południowa część – doPołożenie Bramy
Wilkowickiej
Wyższa szkoła biznesu w Dąbrowie Górniczej
7. hoć historia Bielska-Białej sięga XIII wieku, większość zabytków pochodzi z XIX stulecia, kiedy miasto, wtedy jeszcze
podzielone formalnie na dwa organizmy, stało się ważnym ośrodkiem przemysłowym i znacznie się rozrosło. Obiekty
zabytkowe są różnorodne stylowo, przy czym dominują formy historyzmu–
neogotyk neorenesas, neobark i eklektyzm – a w mniejszym stopniu również klasycyzm oraz secesja. W
dwudziestoleciu międzywojennym powstały liczne budowle modernistyczne, a w okresie powojennym socrealistyczne
Pozostałe style architektoniczne reprezentują przede wszystkim budowle sakralne oraz zachowany sprzed epoki
industrialnej zespół staromiejski.
Zabytkowe zespoły architektoniczne i urbanistyczne
średniowieczny układ urbanistyczny Starego Miasta wraz z zabudową pochodzącą głównie z XVI-XIX wieku:
Rynek
zaułki staromiejskie, w tym ul. Podcienie, Pankiewicza oraz Schodowa
pozostałości murów miejskich przy ul. Orkana
Bielski Syjon– klasycystyczne założenie urbanistyczne, powstałe po 1781 r. jako dzielnica ewangelicka
Grodzisko w Starym Bielsku– pozostałość XI-wiecznej osady rzemieślniczej
modernistyczne osiedle mieszkaniowe w rejonie ul. Bohaterów Warszawy i S. Grota-Roweckiegoz lat 1934–1937
osiedle robotnicze przy ul. Michałowicza z lat 1909–1911
socrealistyczne Osiedle Grunwaldzkiez lat 1951–1957
Zamki, pałace i dwory
Zamek książąt Sułkowskichktóry powstał w XIII w. i pełnił funkcję rezydencji Piastów cieszyńskich, a później
właścicieli państwa bielskiego.
Dwór Lipnicki– d. rezydencja starostów lipnickich, powstała w XVI w.
klasycystyczny Dwór Pruszyńskichz końca XVIII w., położony w Hałcnowie.
Pałac Zipser
Wyższa szkoła biznesu w Dąbrowie Górniczej
8. Architektura przemysłowa
Dawna fabryka sukna Büttnerów – siedziba Starej Fabryki
d. fabryka sukna Büttnerów budowana od 1868 r., siedziba Starej Fabryki
zespół fabryczno-willowy Bogmar przy ul. Partyzantów z lat 70. XIX w., dziś centrum handlowe
budynek d. browaru przy ul. Cieszyńskiej z 1875 r.
budynek d. elektrowni miejskiej przy ul. Partyzantów z 1893 r.
d. hale Polmosu przy ul. Stojałowskiego zbudowane z lat 80. XIX w.
gazownia miejska z 1860 r., rozbudowana w 1914 r.
hala d. fabryki sukna Tugendhatów z 1870 r.
d. fabryka sukna K. Hessa przy ul. Piłsudskiego z 1869 r.
zespół budynków fabrycznych przy ul. Podwale z lat 80. XIX w.
budynek d. farbiarni J. Schlesingera przy przy ul. Piłsudskiego z 1872 r.
zabudowania Fabryki Maszyn Elektrycznych Indukta przy ul. Grażyńskiego z 1899 r.
zabudowania fabryki włokienniczej Lenko SA przy ul. Grażyńskiego/Podwale powstałe między r. 1890
a 1928
hala d. odlewni metali G. Josephy’ego przy ul. Sikornik z 1900 r.
hala zakładów Eltek przy ul. Komorowickiej z 1907 r.
hala d. Bielsko-Bialskiej Przędzalni Czesankowej przy ul. Komorowickiej z 1908 r.
hala d. fabryki maszyn włókienniczych Befama przy ul. Powstańców Śląskich z 1926 r.
Wyższa szkoła biznesu w Dąbrowie Górniczej
9. Urszula Dudziak (ur. 22 października 1943 w Straconce - dzielnicy Bielska-Białej) – jedna z najszerzej znanych polskich
śpiewaczek jazzowych.
Dyskografia:
Newborn Light (1972), Super Constellation (1973), Atma (1974), Urszula (1976), Midnight Train (1977), Urbaniak (1977),
Future Talk (1979), Magic Lady (1980), Ulla (1982), Sorrow Is Not Forever...But Love Is (1983), Magic Lady" koncert z
Walk (1989), Jazz Unlimited (1993), Journey, Saturation (1994), And Life Goes On (2002), Painted Bird"" (2003)
Barbara Bursztynowicz (ur. 27 stycznia 1954 w Bielsku-Białej, nazwisko panieńskie Rabczak) - polska aktorka.
Filmografia: Sam na sam (1977), Klincz (1979), Nic nie stoi na przeszkodzie (1980), W obronie własnej (1981), Rośliny
trujące (1985), Oszołomienie (1988), Dzieci i ryby (1996), Klan (1997-2005)
Dominika Gawęda (ur. 30 kwietnia 1985 w Bielsku-Białej) - wokalistka grupy Blue Cafe wybrana w programie Szansa na
sukces w 2005 r.
Maria Koterbska (ur. 13 lipca 1924 w Bielsku - ob. Bielsko-Biała) - polska piosenkarka. Wykonywała m.in. takie utwory
jak Augustowskie noce, Brzydula i rudzielec, Karuzela, Parasolki, Serduszko puka w rytmie Cha-cha, Wrocławska
piosenka.
Radosław Piwowarski (ur. 20 lutego 1948 w Olszówce Dolnej) - polski reżyser i scenarzysta oraz aktor filmowy.
Filmografia:
Reżyser: 2002 - 2005 - Lokatorzy, 2004 - Stacyjka, także Scenariusz, 2003 - Królowa chmur w Święta polskie, także
Scenariusz, 1999 - Palce lizać, 1997 - 2006 - Złotopolscy, 1997 - Ciemna stron Wenus, także Scenariusz, 1996 -
Autoportet z kochanką, także Scenariusz, 1993 - Kolejność Uczuć,także Scenariusz, 1992 - Aby do świtu..., 1989 -
Marcowe migdały, także Scenariusz, 1987 - Pociąg do Hollywood, także Scenariusz i Dialogi, 1985 - Kochankowie mojej
mamy, także Scenariusz, 1984 - Yesterday (film), także Scenariusz, 1981 - Jan Serce, także Scenariusz, 1979 - Córka albo
syn, także Scenariusz i Dialogi, 1977 - Ciuciubabka, także Scenariusz, 1975 - CDN, także Scenariusz,
Aktor: 1981 - Jan Serce, 1971 - Sierpień - Zapis kronikalny, 1958 - Żołnierz królowej Madagaskaru
Wyższa szkoła biznesu w Dąbrowie Górniczej
10. Bohdan Smoleń (ur. 9 czerwca 1947 w Bielsku-Białej), artysta kabaretowy, współtwórca
słynnego w okresie PRL kabaretu "Tey". W latach 1995-1997 we współpracy ze
Sławomirem Sokołowskim nagrał trzy humorystyczne płyty, utrzymane w stylu disco
polo. Wystąpił również w kilku filmach i serialach.
Grażyna Ewa Staniszewska (ur. 2 listopada 1949 w Bielsku-Białej), polska działaczka
polityczna, członkini Unii Wolności i Partii Demokratycznej - demokraci.pl, posłanka na
Sejm, senator RP, posłanka do Parlamentu Europejskiego.
Jerzy Zitzman (ur. 11 maja 1918 w Wadowicach - zm. 18 stycznia 1999 w Bielsku-Białej) -
malarz, scenograf, reżyser teatralny i filmowy. Autor 21 filmów animowanych (głównie
wycinankowych) powstałych w Studiu Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej.
Jan Szarek - ur. 13 lutego 1936 r. w Bielsku-Białej, Biskup senior Kościoła Ewangelicko-
Augsburskiego w RP, Były Prezes Polskiej Rady Ekumenicznej, Prezes Diakonii Kościoła
Ewangelicko-Augsburskiego w RP.
Emil Zegadłowicz (ur. 20 lipca 1888 w Bielsku, zm. 24 lutego 1941) - polski poeta, prozaik,
znawca sztuki i tłumacz.
Twórczość: 1923 Powsinogi beskidzkie, 1923 Kolędziołki beskidzkie, Żywot Mikołaja
Srebrem pisanego, 1935 Zmory, 1938 Motory
Wyższa szkoła biznesu w Dąbrowie Górniczej
11. Rozbójnik Klimczok (zwany również jako Klimczak) jest postacią półlegendarną. Działał na terenach
dzisiejszej Żywiecczyzny i Beskidu Śląskiego pod koniec XVII wieku.
Klimczok ze swoją bandą napadał na bogatych kupców i gospodarzy. Nie oszczędzał również księży.
Swoje łupy chował w kryjówkach w okolicy szczytu Klimczok w Beskidzie Śląskim oraz w jaskini Trzy
Kopce.
O zbójniku krąży legenda:
„Legenda Klimczoka opowiada o pochodzącym ze szlachetnego rodu synu Klimczoku (dawniej
Klimczaku), który jak to rasowy zbójnik bogatym zabierał a biednym dawał.
W jednych wersjach legendy pchała go do tego złość na bielskiego, zamkowego pana i stosowany
przez niego ucisk poddanych, w innych wzajemna, a trudna do zrealizowania miłość do mieszkającej
na zamku księżniczki Klementynki. Harnaś miał się ukrywać w mierzącej sobie 26 m jaskini na
zachodnich zboczach Klimczoka, w XIX w. nazwanego tak zresztą na jego cześć.
Opowieści o Klimczoku powstały przypuszczalnie na kanwie historii trzech XVII-wiecznych
rozbójników noszących to samo nazwisko, których postępowanie z utrwaloną przez legendę
zacnością Klimczoka miało zgoła nic wspólnego. Mateusz i Wojciech Klimczakowie łupili bowiem
kogo, co i gdzie się dało, także księży i kościoły czym wzbudzali oburzenie nie tylko wśród władz, ale i
prostego ludu. W „nagrodę” za swoje czyny zostali powieszeni za żebro na haku.
Inny Klimczak – Jan hulał po górach ile dusza zapragnie biorąc od innych… szczególnie dla siebie. Ale
że podczas wojny ze Szwedami odznaczył się bohaterstwem, król Jan Kazimierz ratując mu głowę za
wcześniejsze przewinienia, jego i jego kompanów ułaskawił.”
Wyższa szkoła biznesu w Dąbrowie Górniczej